Treinramp eist 88 levens
Opruimingswerk verloopt
bijzonder snel
Dr. J. Herschel: Ontstemming
hulpverlening
over wijze van
Rode Kruis zou in geheel
niet zijn gewaarschuwd
Franse oliebronnen nemen
in belangrijkheid toe
Produktie in afgelopen jaar
aanmerkelijk opgelopen
Treinverkeer
uiterlijk morgen
hervat
KONINGIN
keert terug
„Weinig elegant
verloop
Khroesjtsjev is
niet kerngezond
Het weer
Verdere stijging
verwacht
Treinramp Woerden
Engeland biedt
besprekingen aan
Telegram van prinses
Wilhelmina
Ook paus betuigt
medeleven
Elf gewonden bij
Spaans treinongeluk
Koudere nacht
Het
weer in E
uropa
Man door vallende
boomstam gedood
WITTE KRUIS
y d e echte
DINSDAG 9 JANUARI 1962
85ste JAARGANG No. 31023
Militairen en burgers helpen bij
het transport van de slachtoffers.
Bewonderenswaardig
(Van een onzer verslaggevers)
HARMELEN, 9 januari Van
nacht om tien voor één, vijftien
en een half uur na de meest ramp
zalige treinbotsing in de historie
van de Nederlandse Spoorwegen,
wierp een van de twee reuzen-
kranen die op de winderige spoor
dijk bij Harmeien onder het felle
licht van schijnwerpers de ver
wrongen en versplinterde trein-
delen ruimden, de blauwe locomo
tief met een doffe klap in de
berm. Bergingsploegen van de
spoorwegen sprongen onmiddel
lijk toe: onder deze locomotief,
die zich ondersteboven in het
grind had geboord, vermoedde
men de stoffelijke resten van de
laatste slachtoffers. Het was er
slechts één: een kind. De bruinge-
helmde mannen van tien uur
in de mistige ochtend af in touw
stonden, na het bergen van
tientallen slachtoffers, plotseling
met een speelgoedbeertje en een
kinderslabje in hun handen. Pas
daarna vonden ze in de trechter,
die overbleef nadat een takelwa
gen ook de beugel van de loc had
opgedolven, de stoffelijke resten.
Vóór het kind werd bereikt waren
rond middernacht nog zes andere
slachtoffers uit de laatste, voor
dien ontoegankelijke wrakstukken
gehaald. Zo wist men om één uur
eindelijk het definitieve doden
cijfer: 88; meer dan twee keer
zoveel als bij de tot dusver groot
ste spoorwegramp, die van 1918.
DEN HAAG, 9 januari De
koningin is in verband met de
treinramp bij Harmeien vanmor
gen uit haar vakantieverblijf in
het Oostenrijkse Lech naar Zürich
vertrokken om vandaar per vlieg
tuig naar Nederland terug te
keren. De koningin zou vandaag
in de loop van de middag op het
vliegveld Soesterberg aankomen,
zo is hier vanmorgen officieel
meegedeeld.
Guatemala en Honduras
UTRECHT, 9 januari Dr. J.
G. Herschel, commandant van
het Rode Kruis, heeft gisteravond
op een persconferentie verklaard,
dat de coördinatie van de hulp
verlening na de treinramp bij
Harmeien veel te wensen heeft
overgelaten, 's Morgens op het
terrein van de ramp al had hij
zijn ontstemming geuit, dat het
Rode Kruis niet was gewaar
schuwd. „De hele wijze van hulp
verlening", zo zei hij gisteravond
„was niet adequaat aan de parate
organisatie, die het Rode Kruis
daarvoor beschikbaar heeft. Om
dat het Rode Kruis niet gewaar
schuwd is, heeft dr. A. Koopal,
directeur van de G.G. en G.D. in
Utrecht, getracht met zijn zie
kenwagens en andere ambulances,
die beschikbaar werden gesteld de
zaak op te vangen".
MUKKIÏ) before you Snij!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Het aandeel van de Franse olie
bronnen in de voorziening van de
binnenlandse behoeften is in 1961
nog aanmerkelijk toegenomen. Was
de produktie van ruwe olie uit de
frankzone in 1960 nog 11,4 miljoen
ton in het afgelopen jaar werd in to
taal 19 miljoen olie verwerkt. Hoe
belangrijk de stijging wel is blijkt
duidelijk uit het feit, dat in 1959
slechts 3,6 miljoen ruwe olie aange
voerd werd.
tegen, hoof(Ipipi, kicspijhA
griep, reumatische- pijnen cfk
Omgekeerde LOCOMOTIEF
bedekte de laatste dode
iiiiiiiiiimitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiii
De locomotief plofte precies op de rand
van de dijk in het zand.
Reizigers, EHBO'ers. militairen,
geestelijken, artsen en andere veelal
anonieme helpers zijn veie uren, som
migen zelfs van tien uur 's morgens
tot diep in de nacht, op de plaats van
de ramp in touw geweest. Ook de ber
gingsploeg van de Spoorwegen, die de
laatste slachtoffers borg, was continu
in actie. De mannen werden op de been
gehouden met soep en koffie, die voort
durend werden rondgebracht door het
Leger des Heils. 's Middags was ook
de BB aan het koffie schenken. Het
spoorwegbedrijf verstrekte erwtensoep
en boterhammen. De bewonderens
waardige inspanning van de honderden
werkers vormde een troostend lichtpunt
bij alle trieste ellende van deze ramp
dag.
Advertentie)
Onder de honderden werkers, die
heel de dag in mist, later in motregen
en 's avonds in winderige kou hadden
geploeterd, brak de spanning Wat nu
nog restte was technisch werk: slo
pen, ruimen en., bouwen. Want reeds
in de middaguren, toen de opruim-
dienst van de NS nog pas halverwe
ge was met het uiteenrafelen van de
ontstellende ravage, waren mannen
van het spoorwegbouwbedrijf al doen
de met de aanleg van nieuwe rails.
Uiterlijk woensdagochtend zal het
ramptraject weer worden bereden.
Vrijdag beginnen de Spoonvegen hun
onderzoek naar de toedracht van de
ramp. Het zal waarschijnlijk altijd een
raadsel blijven, hoe deze heeft kunnen
gebeuren. Het baanvak is. sinds vorig
jaar beveiligd met het waterdichte
Enex-systeem. Op het tableau in Woer
den kon men na de treinbotsing afle
zen, dat het sein voor de trein uit Rot
terdam, die linksaf sloeg in de richting
Amsterdam, op groen stond, pat zou
inhouden, dat het sein voor de kruisen
de trein: de blauwe getrokken trein die
van Utrecht naar Rotterdam reed, on
veilig moet hebben gestaan. De voor
naamste getuigen: de machinisten, zyn
beiden om het leven gekomen. De be
stuurder van de „blauwe trein' uit
Utrecht moet de botsing op het laatste
moment hebben zien aankomen en een
poging hebben gedaan naar achte
ren te vluchten. De Utrechtse trein had
op het moment van de botsing een vaart
van 120 km. De groene trein uit Rot
terdam reed met een snelheid van 60
km., die bij het afslaan is voorgeschre
ven.
De bewoners van een naburige boer
derij hebben meegeholpen met het ver
zorgen van de eerste gewonden, die ui.
de trein kwamen of door medereizigers
naar buiten werden gedragen. EHBO-
ers, artsen en geestelijken die uit de
verongelukte treinen kwamen, kre
gen spoedig assistentie van „bui
ten", de hulp stroomde snel toe.
Artsen uit de omgeving, de ge
neeskundige diens den uit Utrecht,
Rotterdam en andere plaatsen, de
Woerdense brandweer, de reddingsploe
gen van de NS uit Amersfoort, later ge
volgd door die uit Tilburg en Haarlem,
militairen en anderen vormden weldra
een machtig leger van helpers. De
ruim vijftig gewonden waren binnen
drie kwartier afgevoerd naar diverse
ziekenhuizen, voornamelijk in Woerden
en Utrecht.
De chef van de medische dienst van
de NS, dokter P. Hoving, leidde het af
voeren van de gewonden. Ze werden
bij de overweg aan het einde van de
spoordijk opgevangen door dr. Koopal,
hoofd van de Utrechtse GGD, die het
vervoer naar de verschillende zieken
huizen regelde.
De hulpverlening en het opruimings
werk verliepen naar omstandigheden
snel. De massa's verwrongen metaal
en versplinterd hout leken aanvankelijk
een onontwarbare chaos, maar de tech
nici van de opruimdienst wisten met
behulp van een verbazingwekkende ap
paratuur, waaronder twee kranen met
een hefvermogen van 63 ton, kort na
middernacht ook de laatste knopen te
ontwarren.
Eén keer had men tegenslag, nl. teen
In de avond een van de kranen bij het
optillen van de groene eerste-klaswa-
gon dreigde te kantelen, doordat de
stempels in de bodem wegzakten. De
kraanmachinist moest het treindeel
ijlings laten vallen, waardoor dit dwars
op de rails stortte en de kraan ont
spoorde. In snel tempo werd de kraan
toen vastgezet in de grond.
Aanvankelijk nam men aan, dat de
blauwe locomotief, het laatste brokstuk
waaronder men nog slachtoffers ver
moedde, niet door de andere kraan al
leen kon worden weggehaald. Men heeft
het verwrongen gevaarte tenslotte ook
niet gelicht, maar aan één zijde opge
tild, waardoor het in één doorgaande
beweging op de zijkant en vervolgens
op de onderzijde kon worden gekanteld.
LONDEN, 9 jan. (UPÏ) In een nota,
die Engeland dezer dagen heeft laten
overhandigen op het ministerie van bui
tenlandse zaken van Guatemala, biedt
de Britse regering informatieve bespre
kingen aan ter verlichting van de span
ning die is voortgekomen uit Guatema
la's aanspraken op Brits Honduras.
De Britse regering stelt, dat zij dacht
aan overleg in april, en niet later dan
mei, te houden in Londen, met gekozen
vertegenwoordigers van Brits Honduras
als deelnemers.
UTRECHT, 9 jan. Prinses Wilhel
mina heeft de directie van de Neder
landse Spoorwegen een telegram gezon
den van de volgende inhoud: ,,Diep ge
schokt door de droevige berichten van
het spoorwegongeluk, verzoek ik u, al
le getroffenen mijn hartelijke deelne
ming over te brengen. Prinses Wilhel
mina".
Op het hoofdkantoor van de Spoorwe
gen zijn voorts telegrammen van deel
neming binnengekomen van onder an
deren de directie van de K.L.M., di
rectie, bestuur en personeel van de
A.N.V.V. en de voorzitter van de Twee
de Kamerfractie van de KVP, dr.
W. L. P. M. de Kort, de British Trans
port Commission en de personeelraad
van de Spoorwegen.
Ook mr. N. Debrot, waarnemend ge
volmachtigd minister der Nederlandse
Antillen in ons land, heeft de minister
van Verkeer en Waterstaat een tele
gram van deelneming gezonden.
DEN HAAG, s jan. (KNP) Nament
de paus heeft z(jn staatssecretaris
kardinaal Cicognani, de pauselijke
nuntius gisteren het volgende tele
gram gezonden: „De H. Vader, diep
getroffen door de treinramp van van
daag, verzoekt u zijn medeleven te be
tuigen aan de Nederlandse autoriteiten
en aan de familie der slachtoffers
voor wie hij ook zal bidden. Z.H.
heeft gezorgd voor toezending van een
bijdrage in de eerste hulp.
De commandant van het Utrechtse
Rode Kruis beschouwt het als een groot
verzuim, dat op het terrein van de ramp
de slachtoffers niet direct geregistreerd
zijn. „Dit had beslist moeten gebeuren.
Geen dode mag van het terrein van een
ramp afgevoerd worden, zolang hij niet
geïdentificeerd is, en geen patiënt dient
het te verlaten voor hü is ingeschreven,',
aldus dr. Herschel. „Er was helemaal
geen administratie. Er bestaan regels
van het departement van Binnenland
se Zaken ten aanzien van dergelijke ca
lamiteiten, maar het is wel triest, dat
men die niet in acht heeft genomen.
Aan de doden had men niets meer kun
nen doen, maar het geheel had een ele
ganter verloop kunnen hebben."
De gewonden z(jn wel snel naar zie
kenhuizen vervoerd, zo zei dr. Herschel
verder „maar het ging niet aan, dat
men bij één ziekenhuis met een dertig
patiënten tegelijk kwam. Een tekort aan
ambulances is er wel niet geweest, doch
als het Rode Kruis direct was gewaar
schuwd, zou de colonne Utrecht onmid
dellijk zijn uitgetrokken en een organi
satie hebben opgezet." „Wie had het
Rode Kruis dan moeten waarschuwen"
vroeg een der aanwezige journalisten.
Waarop prompt als antwoord klonk:
„de commissaris der koningin mr. C.
graaf van Lynden van Sandenburg."
Dr. Giesberger, gewestelijk comman
dant van het Rode Kruis gaf daarop
als toelichting, dat hij om 10.55 uur con
tact had opgenomen met de Kring
commissaris, die bij geruchte van de
ramp vernomen bleek te hebben. Deze
hield geregeld contact met dr. Her
schel, die zich op eigen initiatief naar
Harmeien had begeven. Vervolgens stel
de dr. Giesberger zich in verbinding
met de chef van het kabinet van de
commissaris der koningin in de provin
cie Utrecht, de heer Engelbrechts, die
toen zei geen tijd te hebben, omdat
hij juist klaar stond om naar het ter
rein van de ramp te gaan.
Er bestaan missives, zo deelde dr.
Giesberger mee, dat een commissaris van
de koningin en burgemeesters bij ram
pen onmiddellijk een burgerlijke instan
tie als het Rode Kruis dienen in te scha
kelen.
Generaal Alons, hoofd van het Rode
Kruis in Den Haag, met wie dr. Gies
berger eveneens heeft gesproken, had
hem gezegd: Er is ons niets gevraagd.
We blijven wel paraat, doch kunnen zo
maai niet op stap gaan." De heer Gies
berger vroeg zich af of de overheid zich
wel van het aanwezige pottr.'ieel om hulp
te verlenen bewust is geweest. Het Rode
Kruis zou gezien gehouden alarmoefe
ningen de gehele organisatie in een
half uur opgezet kunnen hebben. Dr.
Herschel voegde er nog aan toe, dat
het Rode Kruis het gehele reddings
werk medisch geheel alleen af had ge
kund.
Ook tijdens de nachtelijke uren ging het bergings- en opruimingswerk op de rampplaats bij Harmeien onverminderd voort.
Dr. P. Hoving, hoofd van de medische
dienst van de N.S., verklaarde dat de
waarschuwing van de spoorwegen uit
bij ongelukken volgens bepaalde lijsten
gaat. Daarop komt ook het Rode Kruis
voor, dat z.i. te laat is gewaarschuwd.
Dr. Herschel en dr. Giesberger hielden
echter vol tot heden in het geheel niet
gewaarschuwd te zijn. De lijsten hangen
op bepaalde stations, waarbij naar om
standigheden door de lokale chefs wordt
uitgemaakt wie het eerst gewaarschuwd
moeten worden.
GERONA, 9 jan. (AFP) De ex
pres-trein van Barcelona naar de Fran
se grens is gisteravond te Flassa, bij
Gerona, in botsing gekomen met een
goederentrein. Elf inzittenden van de
passagierstrein werden gewond. Van
drie hunner is de toestand ernstig.
De locomotief van de goederentrein
en de laatste wagon van de exprestrein
liepen uit de rails.
O
NEW YORK, 9 jan. (Rtr) Het Ame
rikaanse tijdschrift „News and World"
heeft een artikel geschreven over de
gezondheid van Khroesjtsjev. De Rus
sische premier is zeker niet goed ge
zond, en is er zich heel goed van be
wust dat hij er ieder ogenblik ..tussen
uit kan trekken", zo schrijft het blad.
Verleden jaar zou hij tegen een am
bassadeur van een neutraal land ge
zegd hebben dat hij nog maar een nier
heeft en dat die niet erg goed meer is.
„Khroesjtsjev liet blijken dat hij voel
de niet veel tijd meer over te hebben",
aldus het artikel.
Westerse diplomaten in Moskou zei
den dat „Khroesjtsjev op de nieuwjaars
receptie 1962 er „allesbehalve goed"
uitzag, en de bijeenkomst vroegtijdig
verliet. „Toch is er geen enkele aanwij
zing dat Khroesjtsjev voor zijn dood
staat of zelfs dat hij ernstig ziek is",
aldus het blad.
Khroesjtsjev, die van het begin van
de maand in verband met een lichte
griep thuis is gebleven heeft maandag
zijn werkzaamheden hervat, aldus is
van gezaghebbende zijde vernomen.
I Advertentie)
BARtÊuOrIsSTR™ HAARLEN TEL 13439
LElDSESTftAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Aanvankelijk opklaringen, later
toenemende bewolking gevolgd door
enige regen. Koudere nacht met
weinig wind en hier en daar mist.
Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag en tot
matig of krachtig toenemende wind
tussen zuidoost en zuidwest.
Woensdag
11.09-22.12.
zon: 8.46-16.50; maan:
max
mm
Station
Weer
temp
emp
eersi
gisteren
14 uur
Den Heldei
regen
5
4
0.5
ïpenburg
regen
6
5
0.2
Vlissmgen
regen
6
4
0.5
Eelde
regen
4
3
0.3
De Bilt
regen
6
2
0.4
Twente
zw. bew.
6
3
0
Eindhoven
regen
6
2
0.1
Zo -Limbur
geh. bew.
7
4
1
Stockholm
geh. bew.
5
1
0
Oslo
regen
—2
—4
2
Kopenhager
geh. bew.
3
2
2
Londen
onbew.
9
3
1
Amsterdan
regen
5
3
0.4
Brusse1
regen
7
3
1
Parijs
motregen
9
2
1
Bordeaux
zw. bew.
5
6
0
Berliin
onbew
4
1
0.1
Frankfort
geh. bew.
4
—0
0.2
München
mist
5
—13
0
Genève
mist
3
—3
0
Wenen
onbew.
3
—3
0
Athene
geh. bew.
10
7
0
Rome
licht bew.
12
—2
0
Madrid
mist
8
0
0
Mallorca
half bew.
16
5
0
Lissabon
licht bew.
12
2
0
Hiertegenover staat een oliever-
bruik van circa 25 miljoen ton, twee
miljoen ton meer dan in het vooraf
gaande jaar. Ook als men rekening
houdt met het verlies bij de raffinage
kan men rustig aannemen, dat de bin
nenlandse behoefte voor meer dan de
helft door de eigen oliebronnen gedekt
kunnen worden.
In het moederland heeft men 200.000
ton meer olie gewonnen, en wel 2.165.000
ton. De voornaamste bronnen in de Sa
hara leverden 16 miljoen ton, hetgeen
een stijging t.o.v. 1960 betekent van 7
miljoen. In Gabon en de Franse Congo
werd een toename van 50.000 ton geno
teerd tot circa 875.000 ton.
Maar de Franse olie-industrie heeft
ook buiten de frankzone nog belangrijke
hoorplaatsen. Zo werd o.a. door de Fran
se maatschappijen ruim 15 miljoen ton
uit Irak aangevoerd.
De raffinaderijen geven eveneens een
voortdurende productiestijging te zien,
geholpen door een toenemende expan
sie van de export van geraffineerde olie-
produkten. In een jaar tijd hebben de
raffinaderijen hun produktiecapaciteit
met ongeveer 3,5 miljoen ton kunnen op
voeren tot meer dan 43.740.000 ton. De
twee nieuwe raffinaderijen, die binnen
kort in Straatsburg in produktie komen
zullen de industrie in staat stellen bin
nen enkele jaren tot een produktie-uit-
breiding te komen van ten minste 7 mil
joen ton.
In 1961 werd door de Franse raffina
derijen bedrijven 37 miljoen ton ruwe
oüe verwerkt tegen 32,9 miljoen in het
daaraan voorafgaande jaar. Hiervan wa
bijna 38 procent afkomstig van de Fran
se bronnen, 10 procent meer dan in 1960.
Ondanks de veel grotere aanvoer van
eigen olie heeft men de aankoop uit het
buitenland niet verminderd; er werd cir
ca 23,4 miljoen ruwe olie ingevoerd. In
de Sahara worden nog enige nieuwe
boortorens in werking gesteld, waardoor
meer dan 23 miljoen ton ruwe olie per
jaar gewonnen kan worden.
Van de Sahara-bronnen werd 3,5 mil
joen ton aan het buitenland geleverd,
voornamelijk aan de landen van de
Euromarkt Het buitenland nam 4,7 min.
ton geraffineerde olie af tegen 3,5 mil
joen in 1960. Groot-Brittannië is de be
langrijkste klant voor olieprodukten.
De Franse vloot van olietankers is op
het ogenblik tot 3 miljoen ton gestegen.
In 1961 werden zeven nieuwe tankers aan
de vloot toegevoegd, waarvan een van
74.000 ton en vier van 50.000 ton. In min
der dan drie jaren werden in Algerije
en de Sahara 3.260 kilometer oliepijplei
ding aagelegd; meer dan 2.000 kilome
ter m 1961 in het moederland en in Afri
ka.
Een zeer belangrijke industrie is in
Frankrijk ook de winning van aardgas.
Uit de bron van Lacq in het moederland
is 5,7 miljard kubieke meter gewonnen.
In 1960 was de jaaroogst 4,1 miljard. De
enorme aardgasbron bij d'Hassi R'Mel
in de Sahara is voor de uitvoer klaar ge
maakt. Met Engeland is al het eerst con
tract getekend voor de levering van
vloeibaar gas.
ROTTERDAM, 9 jan. Op het ter
rein van Müller aan de Maashaven is
gistermiddag de 56-jarige havenarbei
der G. van der Vliet uit de Crooswijkse
straat getroffen door een 1500 kilo zware
boomstam, die uit een strop viel. De
man is bij aankomst in het havenzieken
huis aan zijn verwondingen overleden.
ADVERTENTIETARIEI" 28 cents per millimeter-
6UREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM hoogte. Omroepers 16 cents per m m. hoogte
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 |||BI| ||lfP HIM M 1"% K® H §f® wT» 1 H Wt El 0 I A M I SI De administratie behoudt zich het recht voor
Abonnementen 20800 Postgiro 143480 H H H I iBfllI H H Ha jWjj I B H BSÉmB 5L H I B H H B I I Ej Jff Sm |9I 9B advertentiën eventueel zonder opgave van
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 HAH H 9L» H H 1MB tjjm pLJS jta ttaB BriS 9 jjpÉflT 9 jsSSil §9 I 1 fdSmT JVjtt SAY 9 redenen te weigeren
^sr NltUWt nAAnllmolnt UUUnANI -si—s
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
PIJNSTILLER
