Lonen en prijzen
in de
E.E.G.-praktijk
Ambtenaren Nw.-Guinea
willen gezinnen evacueren
Aandeel Wit Gele Kruis in '60
49 pet. van alle kraamcentra
Twee
personen op
trein gedood
door
Weekeind: 9 mensenlevens
overweg
Oud-tramdirecteur werkt door
slip
Overleg met regering over mogelijke
betaling uit overheidskas
Kirihio's bezoek
aan Djakarta
„oriëntatiereis
Oppositie tegen
rede Menzies
van
genoegei
m
AFGEVAARDIGDEN IN NEDERLAND
Meisje in badkamer
door stroom gedood
Kraamverzorging in ons land
i f'-
Dr. ir. J. Nieuwenhuis
MAANDAG 15 JANUARI 1962
PAGINA 5
R egeringsverklaring
A ustralische nederlaag
MMI
Groot of klein, efk echt genoegen haalt
even uit de sleur. Neem Arsenal
grote sigaret in formaat, smaak en aroma.
Overigensrookt al Arsenal?
V.S.O.P.
De reden waarom het artikel van
pater H. Hoefnagels S. J. in de Socio
logische Gids de publieke belangstel
ling getrokken heeft kan niet uitslui
tend schuilen in het plezier dat de bur
ger beleeft aan onverschrokken aan
vallen op onaantastbaar gewaande
grootheden. De reden is veeleer, dat
de schrijver gedachten vertolkt die ook
bij vele anderen reeds bewust leven of
in het achterhoofd gehurkt zitten. Eén
van die gedachten is ongetwijfeld, dat
het geluid van de kleine man over
stemd wordt door de „bondendoor
het apparaat. In haar algemeenheid is
deze opmerking namelijk zowel juist
als onjuist. Zo vindt men in de be
drijfstakken groepen die zich door hun
bond of door hun vakcentrale niet
adequaat vertegenwoordigd achten.
Te denken valt aan het afbrokkelend
organisatiepatroon van de spoorwe
gen, aan het KLM-personeel, aan
het personeel van radio en te
levisie. Men herinnere zich ook de
niet aflatende pogingen van groepen-
van hoger personeel, die in de PBO
een microfoon willen bemachtigen
waarbij zij met irritante eentonigheid
zowel van werknemerszijde als van de
werkgeverskant de kous over de kop
geslagen krijgen. Het zijn hier dus niet
de kleinste mannen die gelijkberech
tigdheid vragen, maar juist de meer
geschoolden en de beambten, die vre
zen dat de vakcentralen zich bij hun
streven juist te veel laten leiden door
de allerlaagste geledingen, door de
massa.
Maar is die massa ontevreden over
het beleid van de „bonden"? In ieder
geval is in die sectoren waar met
zwart loon en grijze versieringen ge
werkt wordt het verlangen naar strijd
niet onhoudbaar sterk. Wat daar
dreigt te ontstaan is eerder een ver
slappende ongeïnteresseerdheid in het
cijferwerk van de bonden, prestige
verlies van de organisaties en ver
zwakking van het normbesef. Het
CAO-Ioon is in ons land voor zeer
uitgebreide groepen in de realiteit geen
maximumloon. Het maximumloon is
vaak een theoretische aangelegenheid,
waarvan men overigens de theoreti
sche consequenties niet eens aan
vaardt. Was dit wel zo dan zou de
arbeider die een zwart loon bedingt
strafbaar moeten zijn. Daar verzet
ten de bonden zich echter tegen.
In een recent SER-advies over het
ronselen van arbeidskrachten wordt
zelfs gezegd, dat de arbeider die zich
voor een hoog loon Iaat wegkopen
niet strafbaar gesteld mag worden
daar men hem niet mag hinderen in
zijn streven naar een redelijk inko
men. Daarmee voert men o.i. de on
waarachtigheid in de Nederlandse
loonpolitiek ten top, maar het is te
vens een goede illustratie van de
schijnwerkelijkheid die de socioloog
Hoefnagels in zijn artikel ten tonele
voert. Het is ook wel markant, dat de
grootste staking uit het nabije verle
den, die van de bouwvakarbeiders, in
wezen niet gericht was tegen de aan
nemers, maar een noodzakelijk gevolg
was van de strijd die tussen aan
nemers en overheid gaande was over
de prijspolitiek. Typerend is ook, dat
de christelijke aannemers zich mo
menteel afvragen of hei wel gewetens
vol is een cao af te sluiten waarop
Iooncijfers voorkomen waarvoor in
de praktijk geen arbeider de steiger
wil beklimmen.
De groepen die zich door het be
toog van pater Hoefnagels het meest
direct aangesproken voelen zijn de
gespecialiseerde vakmensen in be-
paalde branches, de witte boorden en
op organisatorisch nivem het
hoger personeel. Ontevredenheid
vindt men verder ook bij de overheids
dienaren voor wie de papieren cao's
ook de werkelijke cao's zijn. Maar
juist bij deze groepen is men met een
oproep tot staking aan een verkeerd
adres daar zij ofwel kwantitatief zo
gering in aantal zijn dat zij geen
vuist kunnen maken, ofwel mentaal
minder gedisponeerd zijn de boks
houding te aanvaarden. Niettemin ligt
in het artikel, als men alleen over Ne
derland spreekt, bij deze groepen het
aanrakingspunt met de praktijk. Zij
immers voelen zich in ons land en
in de huidige conjunctuurfase ten
achter gesteld, niet gelijkberechtigd.
Hun kan de grote sociale vrede een
doorn in het oog zijn.
Intussen zou zich echter met het
vorderen van de EEG-praktijk een
geheel andere situatie kunnen aan
dienen en - of dat nu verdienstelijk is
of niet - pate Hoefnagels heeft in zijn
artikel onze verhoudingen gezien door
buitenlandse ogen. Naarmate de ge
meenschappelijke markt een feit wordt
ïou het gebrek aan interesse voor de
honden bij velen kunnen verkeren in
■*vrok. Ons vreedzaam spel met Io-
hen en prijzen zal van aanzien moe
ten veranderen wanneer eenmaal bui
tenlandse sociale en economische ver
houdingen ongehinderd hun aan
trekkingskracht laten gelden, ter-
^ijl andere landen weigeren ons
'ysteem te aanvaarden. Momen
teel is die opwaarts zuigende in-
v'oed natuurlijk evengoed aan het
^erk, maar wij weten kei nog aardig
SCHIPHOL, 15 jan. Vol verwach
ting over de resultaten, die zjj hopen te
boeken tijdens de komende besprekin
gen met de regering, zjjn zaterdag
middag twee vakbondsbestuurders uit
Nieuw-Guinea hier aangekomen, name
lijk mr. J. H. G. Boekraad, voorzitter
van de afdeling Nieuw-Guinea van de
Algemene R.K. Ambtenaren Vereniging
(AJRKA), en mr. L. O. A. Moll, vice-
voorzitter van het christelijk Werkne-
mersverbond in Nieuw-Guinea (CWNG).
Er kwamen met het toestel ook al ge
zinnen uit Nieuw-Guinea mee.
„Op Nieuw-Guinea leeft het gevoel,
dat dit gebiedsdeel de inzet vormt van
een pokerspelletje tussen Nederland en
Indonesië," zei mr. Moll. „De regering
heeft ons beiden thans uitgenodigd naar
Nederland te komen en het is logisch,
dat wjj grote verwachtingen koesteren.
De regering zou ons niet naar Neder
land hebben laten komen als zij niet
van plan was een goede regeling voor
de ambtenaren te treffen."
Volgens de beide vakbondsbestuur
ders valt er heel wat te regelen, b.v.
een snelle en efficiënte evacuatie van
Nederlanders in geval van oorlog, een
goede wachtgeldregeling als men een
maal terug is in Nederland, een rede
lijke vergoeding voor eventuele schade,
kortom allerlei garanties en waarbor
gen, die de Nederlandse ambtenaren op
Nieuw-Guinea het veilige gevoel kun
nen verstrekken, dat zij thans volgens
beide heren bitter missen.
„Er wordt van 's ochtends vroeg
tot 's avonds laat naar de berichten
van diverse radiostations geluisterd,"
vertelde mr. Boekraad. „Want de
spanning is groot. Wij willen niet de
faitistisch lijken, maar we houden er
toch allemaal rekening mee, dat er
binnen een jaar voor ons geen plaats
meer op Nieuw-Guinea zal zijn. Daar
over bestaat uiteraard bezorgdheid.
Men is nerveus. Men weet niet wat
de toekomst inhoudt."
„Over het algemeen is men er van
overtuigd, dat er een verandering op til
is, waarschijnlijk op korte termijn,"
voegde mr. Moll er aan toe, „en daar
om zouden de ambtenaren reeds nu hun
gezinnen naar Nederland willen eva
cueren, maar dat mag niet van het
goevemement, d.w.z. het heeft er geen
geld voor. Je moet het dus zelf bekos
tigen en dat kan haast niemand. Boven
dien achten wij dat niet redelijk. Als
straks het Nederlands bestuur over
De heer L. G. -±. Peperzak, die wordt
beschuldigd van medeplichtigheid aan
de aanslag op Soekarno. (Telefoto).
te verdoezelen. Op uitzonderingen na,
want ongetwijfeld duidt ons volgen
van de revaluatie van de Westduitse
Mark op onze kwetsbaarheid voor het
Duitse loon- en prijspeil en voor de
Duitse conjunctuurpolitiek. Evenzeer
was de Limburgse mijnstaking onder
leiding van Dobmen, tegen de bin
nenlandse wil en tegen ons loonsys
teem in, een optrekking van bet loon
peil aan het Europese niveau, be
vochten op de Europese wijze, die
pater Hoefnagels zo lief is.
Als de Europese integratie werke
lijk slaagt en de andere landen willen
niet zoals wij willen betgeen maar
al te vaak bet geval is dan doemt
een economisch en sociaal perspec
tief op tegen de achtergrond waar
van pater Hoefnagels artikel aan
betekenis wint. Om die reden hebben
wij bet. behalve geruchtmakend, dan
ook belangwekkend genoemd.
Nieuw-Guinea wordt opgeheven, zullen
de meeste ambtenaren immers ook met
hun gezinnen worden gerepatrieerd en
dan wel op kosten van de regering.
Waarom zou daaraan nu niet al kun
nen worden begonnen? Dat ga ik de
regering thans in overweging geven."
Ook bestaat er ongerustheid over
de geringe evacuatie-mogelijkheid in
geval van een Indonesische aanval.
„Er zijn slechts enkele KPM-schepen
en het is de vraag of in zo'n geval
het vliegveld van Biak voor civiel
luchtverkeer in gebruik zal blijven.
Hoe moeten dan de 2800 ambtenaren
met hun gezinnen in veiligheid wor
den gebracht?", zo vroeg mr. Moll
zich af.
De beide vakbondsbestuurders ver
wachten, dat zij enkele weken in Ne
derland zullen blijven.
99
HOLLANDIA, 15 jan. (UPI) De
voorzitter van de Parna, Bonay, heeft
de korte inhoud vrijgegeven van de
brief, die de Leidse, Papoeastudent Ki-
rihio 28 december heeft gezonden aan
het bestuur van de Parna, waarvan
hij lid is.
Kirihio schreef, dat hij zijn vakantie
wilde benutten voor een gedachtenwis-
seling met de Indonesische regering,
teneinde te weten te komen welk stand
punt zij zou innemen, indien West-Pa
poea vrij en soeverein zou worden, en
om zelf na te gaan of reële politieke
ontwikkeling mogelijk zou zijn, indien
West-Papoea met geweld bij Indonesië
zou worden gevoegd.
Volgens Bonay staat het standpunt
van de Parna vast: de partij is niet
pro-Nederlands en niet pro-Indonesisch,
doch pro-Papoea, d.w.z.: de Papoea moet
100 procent „merdeka'' (vrijheid) heb
ben. „Na de oriëntatiereis van Kiri
hio moeten wij opnieuw ons program
vaststellen overeenkomstig onze doel
stelling, namelijk vrijheid voor West-
Papoea" zo verklaarde hij. Bonay zei
nog, dat de Parna nog geen duidelijk
standpunt kon innemen alvorens men
over nadere inlichtingen beschikt. Hij
meent, dat overhaaste maatregelen on
gewenst zijn.
De parna-voorzitter zei zich af te
vragen wie de kosten van de reis
van Kirihio heeft betaald en wat Ki
rihio heeft bedoeld met de opmerking
„ik sta niet alleen".
Bonay erkende de mogelijkheid, dat
Kirihio's uitspraken hem door Indone
sische propagandisten in de mond zijn
gelegd.
Bibberend van de koude stapte het
gezin van de monteur W. de Gruiter
op het platform van Schiphol, pas
uit de tropische hitte van Nieuw-
Guinea vandaan.
MELBOURNE, 15 jan. (Reuter - UPI)
De leider van de Australische la-
bouroppositie, Arthur Calwell, heeft
gezegd, dat de verklaring van de Aus
tralische minister-president Menzies
over het vraagstuk-Nieuw-Guinea, een
volkomen ommekeer en een grote di
plomatieke nederlaag" voor Australië
is.
In een in Melbourne uitgegeven ver
klaring zei Calwell, dat de verklaring
van de premier toont, dat Australië
het beginsel van zelfbeschikking voor
de bevolking van Westelijk Nieuw-Gui
nea heeft prijsgegeven.
„Het belang van Australië bij een re
geling van het geschil tussen Neder
land en Indonesië berust op de nabij
heid van het betrokken gebied en op
het recht van de bevolking van Weste
lijk Nieuw-Guinea op zelfbeschikking",
aldus Calwell. „Het prijsgeven van het
beginsel van zelfbeschikking zou grote
en sombere consequenties voor Austra
lië in zich dragen".
In een hoofdartikel van de Sunday
Sun-Herald is gezegd, dat de verkla
ring van premier Menzies een schande
lijke en schadelijke verklaring is:
„Schadelijk voor Australië en schande
lijk voor welke pogingen misschien ook
worden gedaan om de toekomstige po
litiek van Westelijk Nieuw-Guinea
rechtvaardig en rationeel te regelen.
Ze zal Soekarno aanmoedigen op zijn
roekeloze koers, zijn kennelijke min
achting voor de Australische mening
versterken, en Australië belachelijk
maken in de ogen van Azië, aldus ge
noemd blad.
De Indonesische ambassadeur te
Sydney, brigade-generaal Saoedi, heeft
gisteren in een vraaggesprek voor de
Australische televisie verklaard, dat
zijn land geen aanspraken zal laten
gelden op Portugees Timor of Brits
Noord-Borneo. Hij zei voorts niet te
denken, dat zijn regering ooit stappen
zou ondernemen om ook Australisch
Nieuw-Guinea in handen te krijgen.
Op de vraag of Indonesië een onder
zijn beheer staand Westelijke Nieuw-
Guinea zou toestaan met het Australi
sche deel een staat te vormen indien
dit de wens van de bevolking zou zijn
antwoordde Saoedi: „Neen, dat denk
ik niet".
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 15 jan. Een negen
tienjarige verkoopster is zaterdag
avond door elektrische stroom gedood
toen zjj in de badkamer van haar huis
in Scheveningen in aanraking kwam
met een daar opgesteld straalkacheltje.
De moeder trof haar dochter bewuste
loos in de badkamer aan. Toen de dok
ter kwam, bleek het meisje al dood te
zjjn.
UTRECHT, 13 jan. (KNP) Blijkens
het door de nationale federatie „Het
Wit-Gele Kruis" uitgebrachte rapport
over de resultaten van de 75 kraam
centra in 1960 is in dat jaar door de
Wit-Gele Kruiscentra, waarin begrepen
die van het r.-k. Limburgse Groene
Kruis, aan ruim 44.000 moeders op rond
442.000 dagen deskundige kraamverzor
ging geboden. Dit betekent, dat het
Wit-Gele Kruis-aandeel in de door alle
landelijke kraamcentra gemaakte ver-
zorgingsdagen 49 pet. heeft bedragen.
Door het opvoeren van de arbeids
inspanning hebben de 1560 gediplomeer
de en 368 leerling-kraamverzorgsters
er in I960 voor zorg gedragen, dat
ondanks een terugloop van krachten
het aantal verzorgingsdagen met 2 pet.
is toegenomen. Ware het tekort aan
kraamverzorgsters niet zo nijpend ge
weest, waardoor in 1960 meerdere ge
zinnen van kraamverzorging verstoken
moesten blijven, dan zou deze groei
nog hoger zjjn uitgekomen. Het gemid
delde tarief door de gezinnen voor de
interne kraamverzorging te betalen
is in 1960 met 0,53 tot 9,34 gld. per
dag gestegen. Hiermede zjjn deze tarie
ven sinds 1951 met 92 pet. gestegen.
Ter vergelijking wordt daarbij opge
merkt, dat het loon-indexciifer sedert
1951 met 70 pet. is opgelopen.
Beliepen in 1957 de bijdragen van de
gezinnen en overige inkomsten uit par
ticuliere bron 50 pet. van de totale
lasten, in 1960 is dit percentage tot 55
pet. gestegen. De dekking van de las
ten door overheidssubsidies is daaren
tegen van 44 pet. in 1957 gedaald tot
42 pet. in 1960. Het voordeel van een
stijging van de totale baten met 10 pet.
tot 18,12 per verzorgingsdag is in 1960
geheel teniet gedaan door een toename
van de lasten met 12»/s pet tot 18,68
gld. per verzorgingsdag. Daarmede zijn
de lasten 2,25 maal zo groot geworden
als die van het jaar 1951. Het exploi
tatietekort over I960 ad 246.000 gld. be
draagt 3 pet. van de omzet ofwel 0,56
gld. per verzorgingsdag. Dit houdt in,
dat in 1960 op ieder kraambed plus
minus zes gulden is toegelegd. De ver
meerdering van het tekort met 175.000
gld. ten opzichte van 1959 werd veroor
zaakt door de toename van de salaris
kosten, die voor slechts 72 pet. door
vergoedingen van de gezinnen en sub
sidies kon worden gedekt. Om uit de
financiële impasse te geraken acht de
nationale federatie „Het Wit-Gele Kruis'
een verdergaande steun van de over
heid dringend nodig. De nationale fe
deratie streeft er tevens naar, door
middel van betere arbeidsvoorwaarden
gekoppeld aan een evenwichtige subsi
diëring, te bereiken, dat de kraamcen
tra in 1962 behoorlijk aan de zorg voor
moeder en kind kunnen blijven voldoen.
(Advértentie)
(Van onze correspondenten)
BOXTEL, 15 jan. Op de met knip
perlichten beveiligde overweg in hun
woonplaats in de lijn tussen Boxtel en
Den Bosch zijn zaterdagmorgen de 41-
jarige J. M. van Haaren en de 40-jarige
J. H. Vervoort om het leven gekomen.
Zij waren de inzittenden van een auto,
die op de overweg door een trein werd
gegrepen. De auto had gestopt voor het
rode licht en was opgereden nadat een
trein was gepasseerd. De bestuurder
heeft er daarbij blijkbaar niet op gelet,
dat het rode licht was blijven branden,
zodat de auto op de spoorlijn werd ge
grepen door een trein, die enige secon
den later van de andere kant kwam.
De auto werd totaal vernield, de twee
inzittenden waren op slag dood. De
heer Van Haaren was gehuwd en vader
van vier kinderen, de heer Vervoort
was eveneens gehuwd en vader van
drie kinderen.
APELDOORN, De 48-jarige A. D.
M._ K. uit Arnhem is in de nacht van
vrijdag op zaterdag met zijn auto op
de onbewaakte overweg in de spoorlijn
Apeldoorn-Amersfoort, in het verlengde
van de Laan van Orden, blijven steken.
Toen de heer K. zijn auto zelf niet van
de overweg kon krijgen heeft hij bij een
in de buurt staande woning hulp ge
vraagd. Voordat men echter weer ter
plaatse was, werd de auto door een
foederentrein gegrepen en vernield.
!en tweede trein, uit tegenovergestelde
richting komende, reed eveneens op de
wrakstukken van de auto in. Er deden
zich geen persoonlijke ongelukken voor.
Het treinverkeer had bijna twee uur ver
traging.
LEEUWARDEN, Op de rijksstraat
weg Groningen-Leeuwarden is zaterdag
enkele kilometers ten westen van Bui
tenpost een personenauto uit een bocht
fevlogen en tegen een boom terecht ge-
omen. De bestuurder, de 27-jarige on
derwijzer Tj. Boksma uit Leeuwarden
en twee nichtjes van hem uit Drogeham,
de 17-jarige tweeling Antje en Beitske
Boksma, kwamen bij het ongeval om
het leven. De meisjes waren de enige
kinderen uit het gezin.
UTRECHT, Zaterdagmiddag is
de 72-jarige mevr. V. Pulles uit de
Joh. de Meesterstr. alhier bij het over
steken van de Gansstraat door een per
sonenauto overreden en ernstig gewond.
Zij werd naar het St.-Antonius-zieken-
huis vervoerd, waar zij kort na aan
komst overleed.
TILBURG, In de nacht van zater
dag op zondag heeft op de Rijksweg
Breda-Tilburg bij een verkeersongeval
de 23-jarige A. J. A. de Bruyn uit Til
burg het leven verloren.
De heer de Bruyn, die per motor naar
zijn woonplaats reed, kwam om nog
onverklaarbare reden in de berm van
de weg terecht, waar hij tegen een
boom botste. Er was op het moment
van de botsing ter plaatse geen ander
verkeer. Later in de nacht werd het
slachtoffer door een passerende auto
mobilist gevonden. Op weg naar het
(Advertentie)
NA UW DINER RIJ EEN KOPJE KOFFIE
RIJ BEN ECHT GEZELLIG SAMENZIJN;
....VOUS VOOS DONNEZ DU RON TEMPS,
AN SC:
is de heer De
St.-Elisabeth-Ziekenhuis
Bruyn overleden.
AMSTERDAM, De 55-jarige mo
torrijder A. Th. F. van de Pavert is
zaterdagavond in het Wilhelmina Gast
huis overleden aan de gevolgen van een
verkeersongeluk dat hem 's middags op
de Johan Huizingalaan overkwam. Hó
was daar in botsing gekomen met een
auto, waaraan hij geen voorrang had
verleend.
AMSTERDAM. Op de Haarlemmer
dijk is in de nacht van zaterdag op zon
dag de 42-jarige heer F. Majoor door
een bestelauto overreden. De man be
kwam een slagaderlijke bloeding en
overleed kort na aankomst in het Wilhel
mina Gasthuis aan de gevolgen van het
ongeluk. Volgens getuigen stak het
slachtoffer plotseling de rijweg over.
SCHIPHOL, 15 jan. Voorzien van
een nieuwe motor is de DC-7c machine
van de KLM, die een week geleden tus
sen Tokio en Alaska vliegend pech met
een der vie motoren kreeg, zaterdag
middag op Schiphol aangekomen.
(Advertentie)
DE OLVEH voor Uw levensverzekering.
Fandaag viert dr. ir. J. G. J.
C. Nieuwenhuis, oud-direc
teur van de Rotterdamsche
Elektrische Tram en ere
voorzitter van de Kon. Ned.
Vereniging van Transportonder
nemingen, in zijn nieuwe bunga
low in de Apeldoornse wijk Berg
en Bos zijn tachtigste verjaardag.
Hier wonen de heer en mevrouw
Nieuwenhuis die vorig jaar no
vember hun 55-jarig huwelijks
feest vierden, sinds eind oktober
1961, in een moderne woning die
het vitale echtpaar geheel naar
eigen inzicht en wensen liet bou
wen. „We besloten om zelf te
bouwen, toen we een jaar of tien
vergeefs naar een geschikte wo
ning hadden gezocht. En dit on
danks het feit, dat we de acht
Kruisjes in het verschiet hadden
en kennissen meewarig het hoofd
schudden bij het vernemen van
onze plannen."
Overigens is Apeldoorn de
veertiende woonplaats van het
echtpaar Nieuwenhuis. Want in
zijn loopbaan bij het vervoers
wezen heeft de heer Nieuwen
huis het hele land doorkruist. De
jonge Nieuwenhuis kwam na de
ambachtschool als technisch te
kenaar bij de Ned. Tramweg Mij.
in Heerenveen. „Teen ik achttien
was mocht ik ja, dat was toen nog een voorrecht examen doen voor
een functie als technisch ambtenaar bij de Nederlandsche Spoorwegen. Er
waren elf gegadigden en slechts twee vacante plaatsen. Ik was een van de
relukkigen, die het examen met goed gevolg aflegden en een baan kreeg
bij het seinwezen van N.S." De heer Nieuwenhuis kreeg in die tijd de smaak
van studeren pas goed te pakken. In 1910 behaalde hij de akte
M.O.-wiskunde. In Assen, waarheen hij op verzoek was overgeplaatst, kwam
hij in nader contact met de leraar dr. A. van Thijn. Dit werd mijn mentor,
die me aanraadde voor ingenieur te gaan studeren." Binnen een jaar deed
de heer Nieuwenhuis Staatsexamen, dat hem de deur opende voor het
volgen van onderwijs aan de Technische Hogeschool in Delft. Het laatste
anderhalf jaar van zijn studie in Delft genoot hij speciaal verlof „buiten
bezwaar van de schatkist", zoals dat heet, om in juni 1919 af te studeren als
elektrotechnisch ingenieur. Kort daarop werd hij benoemd tot ingenieur bij de
N.S. Aanvankelijk bij het seinwezen, maar later bij de elektrische tractie.
Op 15 oktober 1927 werd hij benoemd tot directeur van de R.E.T. De par
ticuliere onderneming, waarvan de concessies waren afgelopen, moest hier
worden omgebouwd in een gemeentelijk bedrijf. Van deze zware taak heeft
de heer Nieuwenhuis zich met zijn staf van medewerkers (rond 2500 werk
nemers telde toen de R.E.T.) uitstekend gekweten. Het bezorgde hem tevens
een klinkende naam in de vervoersector.
Via deze functie kwam hij in contact met de Ned. Vereniging van hocaal-
spoorwegen en Tramwegen, zoals de K.N.V.T.O. toen nog heette. Hiervan
werd de heer Nieuwenhuis in 1932 bestuurslid en in 1934 voorzitter. Evenals
voor de R.E.T. was hij ook de grote stuwkracht voor deze organisatie op
vervoersgebied In 1932 promoveerde ir. Nieuwenhuis in Delft op een proef
schrift getiteld „Het loonvraagstuk". Zijn proefschrift over een dergelijk
belangrijk onderwerp is niet het enige, dat dr. ir. Nieuwenhuis het licht
heeft doen zien. Hij schreef verschillende boeken en talrijke tijdschrift
artikelen. Dr. ir. Nieuwenhuis beperkte zich hierbij niet tot het vervoer,
maar behandelde ook algemeen maatschappelijke en historische onderwerpen.
Juist dezer dagen is het prospectus verschenen over een groot werk van
zijn hand, dat vijf delen omvat en „De bedreiging van het Westen" zal heten.
Het is een zeer uitgebreide studie van de Franse revolutie af tot de na
oorlogse wereld, waarin we thans leven. Dr. ir. Nieuwenhuis werkte er
twaalf jaar aan. Uit dit standaardwerk zal duidelijk zijn grote interesse
blijken in sociale, economische en politieke vraagstukken.
In 1949 ging de heer Nieuwenhuis met pensioen. Twee jaar eerder, op zijn
i5ste verjaardag, was hij benoemd tot ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw. Maar hij bleef tot zijr 75ste jaar voorzitter van de K.N.V.T.O. In
deze kwaliteit adviseerde hij acht jaar geleden het gemeentebestuur van
Amsterdam in de toen daar heersende moeilijkheden bij de tram. Op onze
vraag of hij het nu een beetje rustiger aan zal gaan doen kregen we ten
antwoord'. „Waarom zou ik? Hard werken is gezond voor de mens. Wel zal
ik met mijn vrouw en onze trouwe grote herdershond een beetje meer
gaan wandelen in de bossen, die we hier in Apeldoorn naast de deur hebben."
