NEDERLANDERS EN BELGEN Achttien missionarissen in de CONGO vermoord Gizenga s troepen richten gruwelijk hloedhad aan K I Drie gevangenen uit huis van bewaring ontsnapt MILITAIRE PATROUILLE IN DJAKARTA Mi DROEVE LAST IN PERU In Hollandia en Djakarta onderzoek naar incident V.S.onderhandelingen zonder verder uitstel Nieuwe junta aan de macht STAATSGREEP in de Dominicaanse Republiek President Balaguer treedt af na ernstige ongeregeldheden KANONNEN VAN NAVARONE Zware slag voor Congregatie van de Heilige Geest Mevr. Golda Meir op Schiphol Recidivist Gerrit de Stotteraar en één makker vanmorgen gepakt Het weer Nederland brengt conflict niet in Veiligheidsraad m. VERHOOR INDONESISCHE GEVANGENEN Soekarno moet zich beheersen 9 Premier Boen Oem wil zijn rivalen niet erkennen Waar om een omweg? Ook koning Leopold even in ons land eê MORRIS "(iafore ifou duif! Zuidwestelijke wind Japanse toenadering tot EEG en OESO Tegenstrijdige berich ten over arrestatie van ds. Van Berge WOENSDAG 17 JANUARI 1962 85ste JAARGANG No. 31030 LEOPOLDSTAD, 17 januari (A.F.P./K.N.P.) Gisteren zijn vanuit de Congo en vanuit het Belgische mandaatgebied Roe- anda-Oeroendi ontstellende, maar nog verwarde berichten binnenge komen over het lot van achttien Nederlandse en Belgische missio narissen, die in Noord-Katanga door troepen van de opstandige vice-premier Antoine Gizenga zijn vermoord. De missionarissen (het aantal vermoorde Nederlanders is nog niet bekend) behoorden allen tot de Congregatie van de H. Geest. De eerste mededelingen over de gruwelijke slachtpartij zijn gedaan door enkele missiona- rissen, die bijtijds aan het wraak gericht van de Gizengisten wisten te ontkomen, en door de inlandse priester mgr. Mala Noël, die zich thans in Boekavoe, in de provin cie Kivoe, bevindt. Volgens hun gegevens gebeurde de moord in Kongolo in het noorden van Ka- tanga, waar Gizenga's troepen, opererend vanuit Kivoe, onlangs militaire activiteiten hebben ont plooid. Van het tijdstip, waarop de moord heeft plaats gehad, is nog niets bekend, evenmin als van de beweegreden, al mag men veron derstellen dat de bij links-nationa listische Afrikanen gebruikelijke anti-Europese en anti-katholieke sentimenten een belangrijke rol hebben gespeeld. Ontslagen Suède dames- en herenjasjes Gepantserde voertuigen, be mand met grimmig-ldjkende militairen, patrouilleren door de straten van Djakarta. Deze foto is radiografisch via Sin gapore overgebracht. Allemaal elke dag Droste Cacao Aangezien niet alleen in het weekend onze avondvoorstel lingen PRAKTISCH UITVERKOCHT zijn, raden wij U aan ook voor de weekdagen TIJDIG PLAATSKAARTEN TC BESPREKEN om teleurstelling te voorkomen. Directie REMBRANDT THEATER. BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIET 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m m. hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uuf 's avonds tel. 21544. Op doorreis van Brussel naar Houston (Téxas) verbleven koning Leopold uit België en prinses Li liane gisteren korte tijd op Schiphol. SCHIPHOL, 17 jan. Mevrouw Gol da Meir, Israëls minister van buiten landse Zaken, heeft gisteravond de journalisten in de ontvangstkamer van de luchthaven toegelaten, op de uit drukkelijke voorwaarde, dat er slechts één vraag mocht worden gesteld. Het werd een vraag over Nieuw-Guinea en mevrouw Meir antwoordde, dat Israël ons land in de Verenigde Naties heeft gesteund, omdat deze kwestie niet met geweld moet worden opgelost. Heren, dit moet het dan zijn", sprak vervolgens de Israëlische am bassadeur H. A. Cidor. En dus bleef het een raadsel waarom mevr. Meir, die met haar echtgenote regelrecht uit Israël kwam en op weg was naar Tokio, via Nederland reisde, hetgeen een enorme omweg betekent. Ze kwam niet naar ons land om een be zoek te brengen, want nog dezelfde avond vertrok ze van Schiphol met de KLM-machine via de Noordpool naar Tokio. Evenmin werd meegedeeld wat de minister in Japan zal gaan doen, maar officieus kon men op de luchthaven ver nemen, dat zij een goodwill-missie door enkele landen van het Verre Oosten gaat maken. Namens de Nederlandse regering werd zij op Schiphol begroet door dr. L. G. M. Jaquet, directeur Afrika en Midden-Oosten van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken. Gistermiddag hebben ook koning Leo pold van België en zijn gemalin, prin ses Liliane, hier op doorreis van Brus sel naar Amerika, korte tijd vertoefd. Het vorstelijk paar zal in Noord-Ame- rika een aantal hartspecialisten ont moeten. Daarna gaan koning en prin ses naar Zuid-Amerika, voor een „eco nomische missie", op verzoek van de Belgische regering, zoals ook prins Albert en prinses Paola het vorig jaar hebben gedaan. De Nederlandse missleprocuur van de Paters van de H. Geest in Rhenen heeft gisteravond uit Leuven bevesti ging gekregen, dat inderdaad achttien (misschien wel twintig) missionarissen in Kongolo de dood hebben gevonden. De Belgische missieprocuur van de congregatie kon echter niet zeggen hoeveel Nederlanders zich onder de slachtoffers bevonden. In het gebied van Kongolo werken in totaal vijftien Nederlandse paters en broeders van de Congregatie van de H.Geest. Zes of zeven Nederlanders zouden zich onder de slachtoffers kunnen bevinden, maar elke zekerheid daarover ontbreekt. Volgens andere berichten uit België waren de vermoorde missionarissen, met uitzondering van slechts twee Nederlanders, allen Belgen. Het Belgi sche ministerie van buitenlandse zaken stelt momenteel pogingen in het werk nadere gegevens over de moord los te krijgen. De ontsnapte missionarissen heb ben ook meegedeeld dat Gizenga's soldaten ih Kongolo niet alleen Euro pese missionarissen hebben ver moord, maar ook een onbekend aan tal Afrikaanse burgers. Tevens zou den zij een aantal leerlingen van het klein-seminarie in Kongolo hebben afgeslacht. De voorzitter van de pro vinciale vergadering van Kivoe, Mi- rooho, heeft een telegram gestuurd naar premier Adoela van de centrale Congolese regering, waarin hij hem op de hoogte stelt van de door Gizen ga's troepen bedreven ->ruwelen. Hij verzoekt Adoela met klem méér troe pen van de centrale regering naar Noord-Katanga te sturen om orde en rust in dit gebied te herstellen. (Reuter) De gebeurtenissen rond de, persoon van Gizenga volgen elkaar intussen snel op. Premier Adoela deel de gisteren op een persconferentie mee, dat Patrice Loemoemba's „erfgenaam" niet langer deel uitmaakt van de cen trale regering. Hjj is dus ontslagen, in afwachting van een proces dat tegen hem aanhangig is gemaakt. Men houdt Gizenga verantwoordelijk voor de gru welen, die zijn troepen hebben be dreven, terwijl hij ook wordt beschul digd van het ontketenen van een op stand tegen het wettige gezag. Zoals wij reeds meldden in een deel van onze vorige oplaag, heeft Gizenga in Stanleystad huisarrest. Troepen van generaal Loendoela hebben een cordon rond zijn woning gelegd. Ont snappen is uitgesloten, aangenomen dat Loendoela's soldaten hun taak beter uitvoeren dan de militairen die destijds in Elisabethstad Congo's eerste premier Loemoemba, ook in diens eigen huis, bewaakten. Adoela liet nog weten dat Gizenga als vice-premier zal worden opgevolgd door een lid van de Conakat-partij van Katanga's regeringsleider. Moise Tsjombe. UTRECHT, 17 jan. Drie gevange nen, onder wie de bekende inbreker en uitbreker Gerrit de Stotteraar, de 41-ja rige Gerrit Blom, zoals zijn eigenlijke naam luidt, zijn gisteravond omstreeks kwart over acht uit het Huis van Be waring aan de Gansstraat ontsnapt. Hun vrijheid is niet van lange duur geweest. De politie heeft vanmorgen om kwart voor tien de ontvluchte G. Blom (Gerrit de Stotteraar) even over de ge meentegrens van Tiel gearresteerd. Om half twaalf arresteerde de Tielse politie eveneens een tweede ontvluchte, de 28- jarige J. Smits uit Tiel. Hij werd in de woning van een vriendin aangehouden. De uitbrekers hebben in het beneden gedeelte van het gebouw, waar twee hunner in één cel zaten opgesloten, terwijl de derde op bezoek was, een raampje opengezaagd. Een ijzeren buis en staven bleken te zijn doorgezaagd. Vervolgens hebben zij de ruit stuk ge slagen en zijn toen door de ontstane ruimte gekropen. Men heeft bloedsporen aangetroffen. Zij moeten van een hoogte van 2.30 m. geklommen zijn. Ter plaat se bevindt zich de observatiekliniek van prof. dr. J. Kloek. De andere twee ontsnapten zijn de 28-jarige J. Smits uit Tiel en de 30- jarige J. Verhaar uit Voorburg. De politie heeft tot laat gisteravond en vannacht in de Utrechtse straten en de omgeving van de stad, terwijl alle wegen rondom waren afgezet, een klopjacht gehouden. Radiowagens re den rond. Ook de politie in andere laatsen was dadelijk gealarmeerd. De Ftrechtse commissaris van politie, mr. L. Mutsaers, leidde de zaak. Het is voor de vijfde keer dat Gerrit pl U (Advertentie) BARTEUORISSTR. HAARLEM- TEE 13439 LEIDSËSTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL £23596 Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) DE BILT, 17 jan. Plaatselijk enkele buien, maar ook verspreide opklaringen. Matige lot krachtige, aan de Waddenkust nog tijdelijk harde zuidwestelijke wind. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Donderdag: Zon: 8.40-17.02. Maan: 15.17-6.34. DE BILT, 17 jan. Een front is gis teren heel langzaam over ons land ge trokken en bracht het grootste deel van de dag regenachtig weer. Op enkele plaatsen viel meer dan tien mm. neer slag. Een depressie bij Schotland voert nu onstabiele lucht aan met opklaringen, maar ook enkele buien. Alleen in Scan dinavië komt nog vorst van betekenis voor, maar deze koude lucht zal niet naar West-Europa kunnen uitbreken. de Stotteraar kans zag uit zijn gevange nis te ontsnappen. Het eerst lukte'hem dit in 1948, toen hij reeds 40 inbraken op zijn geweten had. Twee keer slaag de hij er in, toen hij zat in een politie bureau, namelijk in de Spaarndammer- straat en aan de Stadhouderskade te Amsterdam. Vervolgens is hij gevlucht uit het Huis van Bewaring aan de We teringschans in Amsterdam en nu uit dat in Utrecht, waar hij voor de twee de keer was opgesloten. Hij zat daar na in juni vorig jaar te zijn gearres teerd voor vier inbraken met diefstal in de hoofdstad, waarbij kostbare sie raden en horloges verdwenen. Gerrit verbleef toen in Amsterdam tijdens een voorlopige invrijheidsstelling. terwijl hij in Tilburg als chauffeur werkte. Hij kreeg ziekteverlof en mocht toen bij zijn vrouw in Amsterdam wonen. J. Smits werd tot vijf jaar gevange nisstraf veroordeeld wegens diefstal met geweldpleging bij een winkelierster, een weduwe in Geldermalsen. De derde vluchteling, Verhaar, is ve ie malen wegens oplichting veroordeeld. Zijn signalement luidt: lang 1.91 m., donkerblond haar, dezelfde wenkbrau wen, hoog voorhoofd, een ovaal gezicht en blauwe ogen. Hij is gekleed in een grijs costuum. NEW YORK, 17 jan. (Reuter) Vol gens gewoonlijk betrouwbare kringen hier is Nederland niet van plan het ge schil over Nieuw-Guinea aan de Veilig heidsraad voor te leggen. Het hoofd van de permanente Nederlandse vertegen woordiging bij de V.N., mr. Schiirmann heeft gisteren een onderhoud gehad met de voorzitter, Sir Patrick Dean. Er zijn geen bijzonderheden over het gesprek meegedeeld. TOKIO, 17 jan. De Japanse pre mier, Hayato Ikeda, heeft verklaard dat Japan zal trachten belangrijke re laties tot stand te brengen met de Europese Economische Gemeenschap (E.E.G.) door zijn invoerrechten voor Engeland en Frankrijk te verlagen. In antwoord op vragen van persver tegenwoordigers over de Japanse poli tiek tegenover de E.E.G. zei Ikeda dat het nodig was dat Japan nieuwe po gingen tot liberalisatie van het handels verkeer zou doen. Hij voegde daaraan toe, dat Japan zou trachten toe te tre den tot de Organisatie voor Economi sche Samenwerking en ontwikkeling (O.E.S.O.). MAKASSAR, 17 jan. (UPI) Gisteren is hier officieel bekend gemaakt, dat de Nederlandse gereformeerde predi kant ds. P. G. van Berge nimmer is gearresteerd. Een Indonesische woord voerder zei, dat de berichten over de arrestatie in verband met de recente aanslag op Soekarno onjuist waren. Eer der hadden andere woordvoerders echter bevestigd dat de predikant wel degelijk was gearresteerd. Volgens de verklaring van gisteren is ds. Van Berge zelfs niet verhoord door de Indonesische politie. Ds. Van Berge heeft zondag normaal een dienst geleid, die door radio-Makas- sar werd uitgezonden. Ook is hij normaal doorgegaan met het geven van onderwijs aan een theologisch seminarie in Makassar, dat niet tot een bepaald kerkgenootschap behoort. De politie had verkondigd, dat hij werd vastge houden in het hoofdkwartier van de In- cu nesische strijdkrachten. Advertentie) „CULINAIRE CAPRIOLEN" met DROSTE-cacao. Een boekje met 72 internationale recepten door Hen- riëtte Holthausen. Voor u van DROSTE! Zie aanwijzingen op de cacaoverpakking. Een reddingsploeg transporteert een slachtoffer uit het door een sneeuwlawine getroffen gebied in Peru. HOLLANDIA, 17 jan. (ANP) Gis teren is hier het verhoor begonnen van de bij het zeegevecht in de Etna-baai gevangengenomen Indonesiërs. Mari nekringen verwachten uit deze verho ren volledige gegevens over het ge beurde te verkrijgen. „Morgen zullen wü", zei men, „de feiten precies we ten". Volgens een UPI-bericbt uit Dja karta heeft de Indonesische marine in middels meegedeeld, dat het onmoge lijk is dat 75 Indonesische schepelingen bij de botsing betrokken zouden zijn ge weest. Majoor Ambadri, woordvoerder voor de Marine, zei dat de Indonesische schepen patrouillevaartuigen waren en dat het onmogelijk was, dat deze sche pen zoveel opvarenden zonden hebben gehad. Hij zei, dat de marine nog wachtte op de resultaten van een offi cieel onderzoek. De Amerikaanse ambassadeur in Djakarta, Howard P. Jones heeft gisteren, zo bericht UPI voorts, een onderhoud gehad met minister Soe- bandrio en de regering Soekarno daar bij, naar men aanneemt, verzocht be heersing te tonen en te vermijden dat de indirecte contacten die te Djakar ta en Washington tussen Nederland en Ipdonesië zijn gelegd, door het re cente incident zullen worden verbro ken. De ontmoeting was niet tevoren aan gekondigd. In de Indonesische hoofd stad bestond onder politieke waarne mers vrees dat president Soekarno naar aanleiding van het incident zou besluiten tot represailles in de vorm van vloot of luchtacties. Men meent daarom in deze kringen dat Jones Soe- bandrio heeft herinnerd aan de Ameri kaanse waarschuwing niet naar de wa pens te grijpen. Uit Washington bericht Reuter, dat Lincoln White, de woordvoerder van het Amerikaanse departement van bui tenlandse zaken, op zijn dagelijkse persconferentie heeft gezegd, dat Ne derland en Indonesië zonder verder uit stel nauw zullen moeten samenwerken voor een vreedzame regeling van het geschil, en dat zij daarbij ook de me dewerking van de V.N. moeten zoe ken. „De Amerikaanse regering acht het na het incident belangrijker dan ooit dat beide partijen ten volle en zon der uitstel met de secretaris-generaal van de V.N. samenwerken; hiermee wordt beoogd dergelijke incidenten te vermijden en verdere constructieve maatregelen te verkrijgen tot steun aan de pogingen van Oe Thant, een vreedzame oplossing door onderhande lingen te bevorderen", aldus Lincoln White volgens AFP. Volgens welingelichte kringen in Lon den steunt de Britse regering, zonder zich rechtstreeks in de kwestie te men gen, de pogingen van Oe Thant. Op het Britse ministerie van buitenlandse za ken, waar men nauwe contacten onder houdt met Nederland, Indonesië en de V.S., weigert men elk officieel com mentaar op het incident. Men is ech ter van mening dat dit vermoedelijk geen invasiepoging maar een nieuwe infiltratie betrof. Ook van Nederlandse zijde in Canberra vernam men deze opinie. De voorzitter van de Austra lische bond van oud-strijders, Arthur Lee. heeft inmiddels aanbevolen dat de Australische regering onmiddellijk de dienstplicht afkondigt met het oog op het geschil tussen Nederland en In donesië. „De Nederlanders hebben verkozen het vraagstuk West-Irian door ge weld op te lossen", aldus een offi ciële verklaring, gisteren in Djakarta naar aanleiding van het incident uitgegeven door de woordvoerder van het Indonesische leger, kolonel Soe- nario. Waarnemers besteedden vol gens UPI zeer veel aandacht aan de ze verklaring, omdat de Indonesische regering gedurende de laatste paar maanden grote ruchtbaarheid heeft gegeven aan de voorbereidingen om mannen en zelfs vrouwen te mobilise ren om „West-Irian met duizend bo ten te bevrijden". Soenario zei voorts, dat de vorige maand Nederlandse schepen naar de Indonesische Molukken-eilanden zijn gevaren en daar mensen aan land heb ben gezet, die onder de plaatselijke be volking sigaretten uitdeelden. In een rede voor leden van de „commissie voor de arbeid", belast met de uitvoering van het „bevel van h volk om West-Irian te bevrijden" heeft president Soekarno gisteren ge zegd het noodzakelijk te achten, dat er een „machtige volksbeweging" op de been wordt gebracht na het gevecht tussen de Nederlandse en de Indone sische oorlogsbodems. Radio Djakarta die de rede uitzond voegde hieraan toe, dat reeds drie miljoen Indonesiërs zich als vrijwilligers hebben aangemeld. Het radiostation zei nog, dat Indonesië wegens het incident zijn patrouille-ac tiviteit in de wateren rond Nieuw-Gui nea zal opvoeren. Volgens brigade-generaal Sambas Atmadinata, hoofd van het ministerie voor Veteranen-aangelegenheden, zo meldt Reuter voorts uit de Indone sische hoofdstad, stromen jonge Indo nesiërs van Nieuw-Guinese afkomst westelijk Nieuw-Guinea binnen om de order van president Soekarno. het ge bied aan „de klauwen van de Neder landers te ontrukken", in toepassing te brengen. De Indonesische regering heeft op dracht gegeven tot „intensivering van de bouw van schepen voor de bevrijding van Irian-Barat", zo werd gisteren in Djakarta vernomen. GENÈVE, 17 jan. (Reuter) Prins Boen Oem, de premier van Laos' recht se regering, heeft gisteren een Britse suggestie dat hij moet samenwerken met zijn beide prinselijke rivalen, afge wezen. Boen Oem weigert prins See van- na Phoema, leider van de neutralisti- sche groepering in Laos. en prins Soe- vannoevong, leider van de communis tische Pathet Lao te beschouwen als vertegenwoordigers van het Laotiaanse volk. (Advertentie) SANTO DOMINGO, 17 jan. (Rtr.- U.P.I.) President Joaquin Balaguer van de Dominicaanse Republiek is gis teravond laat afgetreden. Een nieuwe uit zeven burgers en militairen samen gestelde junta heeft de regering van hem overgenomen. De nieuwe junta heeft beloofd dat „buitengewone maat regelen" zullen worden genomen om af te rekenen met de thans bijna dagelijks voorkomende onlusten in de republiek. De nieuwe junta bestaat uit drie opper- officieren en vier burgers. Het schijnt dat de staatszaken worden geleid door generaal-majoor Pedro Rodriguez Eche- varria. hoewel deze geen deel van ie junta uitmaakt. Er circuleerden berich ten volgens welke vier leden van Bala- guers staatsraad, mgr Eliseo Perez San chez. vice-president Rafaël Bonnelly, Nicolas Pichardo en Eduardo Read Bar- reras, gevangen zouden zijn genomen. Vast staat, dat president Balaguer had toegezegd te zullen aftreden, wan neer de OAS, organisatie van Ameri kaanse staten, de sancties jegens de Dominicaanse Republiek zou hebben opgeheven. Aan deze voorwaarde is voldaan. Er bestaan ook weer diplo matieke betrekkingen tussen Washing ton en Santo Domingo. Een ander feit is, dat er gisteren, in de loop van de dag ernstige ongeregeldheden in Santo Domingo losbraken, waarbij vijf per sonen om het leven kwamen en dertig gewond raakten. Militairen openden het vuur op betogers, die Balaguers af treden eisten. De betoging was uitge roepen door de Nationale Raad. die oppositie voert tegen Balaguer. en diens Elftreden eiste. De betogers zouden er in geslaagd zijn onder meer het huis van Balaguer in brand te steken. Vijfhonderd studen ten begaven zich gisteren in honger staking om het aftreden van Balaguer te eisen. Volgens berichten, die eerder uit Santo Domingo waren ontvangen, werden de betogers door de in tanks gezeten militairen beschoten. De woe dende menigte begon de militairen en de politie met stenen te bekogelen. De burgers staken een aantal auto's met officiële nummerborden in brand. Ook het grote Olympia-theater, nabij het „park der onafhankelijkheid", waar de ongeregeldheden waren uitgebroken, werd door de demonstranten in brand gestoken. De politie wierp traangasgranaten tus sen de menigte en bestookte de demon stranten met pistoolschoten. Boven de stad werd gepatrouilleerd door een bommenwerper van het type B-24. Ver ondersteld werd, dat het vliegtuig door de luchtmacht naar Santo Domingo was gestuurd. Een van de demonstranten wierp een steen naar binnen in een telegraafkan toor. Hq schreeuwde: „Washington moet weten, dat de bevolking van de Dominicaanse republiek niet communis tisch is maar toch de yankees haat.'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 1