Fascinerend jachtgebied van
—vijfhonderd ha. in De Zilk—
Vöor net
Bij grote jacht onlangs nog tweehonderd
stuks wild geschoten
Haarlemmer wil
Meester worden
Ripperda en DCO moeten vel
den afstaan voor schoolsport
ERFGENAMEN VAN MONNIKEN EN COSTER
Katholieke grafici in Haarlem vieren
gouden jubileum van hun organisatie
Reeds in 1896 een Haarlemse katholieke
bond van typografen
M
HET PAARDENKERKHOF
EN „HET HAASVELD
Fazanten in de meerderheid, hazen
houden stand, konijnen nog
maar weinig in getal
Ontstemming over antwoord van
gemeente op protestschrijven
Thans 1171 leden
Gebrek aan water
GROEN Co.
Verwoede strijd
KOOTVLEUGELS
TE GROTE BELASTING"
Vroeg begonnen
J. v. d. Gaag in „De Ark"
moderne kapsalon
voor dames
Van der Velde-Frères
ZATERDAG 20 JANUARI 1962
Het gebied van de Amsterdamse waterleiding
duinen is voor menige bewoner van Zuid-
Kennemerland een geheimzinnig terrein.
Men kent het niet verder dan de beruchte bordjes
„Verboden Toegang". Toch is het een uitermate
boeiend gebied, dat een rijke fauna en flora omvat.
Twee terreinen van dit omvangrijke gebied wor
den door baron Van Hardenbroek gepacht als
jachtterrein. Deze terreinen behoren tot de
grootste duinjachtgebieden in den lande. Zij be
slaan een oppervlakte van ongeveer 500 ha. Het
grootste van de twee draagt de merkwaardige
naam „Het Paardenkerkhof". Het kleinste, dat
echter veel rijker is aan natuurlijkebegroeiing en
wild, heet „Het Haasveld". Vele vooraanstaande
figuren uit binnen- en buitenland zijn hier jaarlijks
te gast om te genieten van de jacht. Vele leden
van het Corps Diplomatique hebben hun namen
in het gastenregister geschreven en ook prins
Bernhard waagt hier telkenjare graag zijn schot,
al bijna 25 jaar lang. Tijdens de thans vrijwel
gesloten jachttijd werden bij een grote jacht nogj
ongeveer 200 stuks wild geschoten. De prins heeft
in de buit een belangrijk aandeel gehad. Een be-
langrijk man in het Zilker jachtgebied is jacht- j
opziener J. Nieuwenhuis, die graag en veel vertelt
over „zijn" domein in zijn romantische jagershuis
„Het paardenkerkhof". De Zilkers noemen hem
gewoonlijk „de jager". Uit zijn woorden spreekt
een warme liefde voor de hem omringende natuur,
de flora en fauna van de jachtduinen. Het domein
telt nog grote stukken ongerepte natuur. In dit
ruige gebied rijzen onverwacht starre sparren uit
de grond op, terwijl volgroeide Betula's het ter
rein domineren met hun zilveren bast. Tegen de
duinheuvels groeit hier en daar een eenzame
wilde eik, die het landschap een bijbels aanzien
geeft.
CENTRALE VERWARMING
OLIESTOOK1NSTALLATZES
ZIJLWEG 57 HAARLEM
IBACH-VLEUGELS
i iV«
HAARLEM, 20 jan. De Haarlemse afdeling van de Nederlandse
Katholieke Grafische BodR herdenkt binnenkort haar vijftigjarig bestaan.
Ter gelegenheid daarvan hebben de „grafici", zoals de algemene naam luidt
van de werkers in het drukkersvak, een gedenkboekje het licht doen zien,
waarin zij door middel van de modernste technische hulpmiddelen hun vak
kennis demonstreren. Zij hebben daarvoor de royale medewerking gehad
van de directies van de N.V. Grafische Inrichting Joh. Enschedé en Zonen
en van de N.V. Drukkerij „De Spaarnestad". De druktechnische vervaardi
ging namen enkele leden van de vereniging en van zusterorganisaties in
hun vrije tijd op zich. Op de omslag is in vier kleuren het drukkersraam
afgebeeld, dat in de Grote of Sint Bavokerk te Haarlem is te vinden en dat
een geschenk is van mr. A. Enschedé. Het werd in 1883 vervaardigd door de
glazenier Nicolas uit Roermond naar een ontwerp van Pierre Cuypers, de
architect van het Amsterdamse Rijksmuseum.
Dinsdag 23 januari, 3 uur
OPENEN wij onze
Receptie van 3—5 uur
Spaarnwouderstraat 57
Tel. 10849 - Haarlem
\99
V.V.Y.V.V.VsV
VMM
- I V
Opname tijdens een duinjacht in het wildrijke gebied van De Zilk.
In „Het Haasveld" kan men zelfs nog Het duidelijkst blijkt dit wel uit het
de wilde Teunisbloem aantreffen, een
voor deze streken zeldzaam verschijn-
eel. Evenals de distel komt de Teunis
bloem hier soms tot ongekend rijke
bloei. Verschillende soorten varens
groeien rond en tegen de oude beuken
eri lijken daarmee in symbiose te le
ven. „Het Paardenkerkhof" heeft voor
al in het voorjaar iets fascinerends.
Wanneer het eerste groen der sambuc-
cussen en van de wilde liguster ont
luikt, bloeien wijd en zijd door het duin
verspreid de wilde narcissen en galan-
thussen in betoverende groepen. Onder
het struikgewas treft men dan ook ver
wilderde blauwe scilla's en later zelfs
nog Leucojum Vernum.
Wat de wildstand betreft, zijn in de
Zilker Jachtduinen de fasanten verre
weg in de meerderheid. Het laatste
jaar werden er meer dan 500 neerge
haald. Helaas daalt ieder jaar het aan
tal patrijzen. De vogels hebben hun na
tuurlijke schuwheid langzamerhand
verloren en nu trekken zjj in steeds
groter groepen land-inwaarts om zich
te goed te doen op de bollenakkers, de
graan- en de groentevelden.
De konijnenstand in het duingebied
Is vrijwel verdwenen. De gevreesde
myxomatose, de uit Australië afkom
stige konijnenziekte, heeft enkele jaren
geleden vreselijk huisgehouden onder
de konijnen in dit gebied. Voor de
eerstkomende jaren heeft men weinig
hoop op een noemenswaardige aanwas
van de konijnenstand. Hazen zijn voor
deze ziekte niet vatbaar en zij worden
dan ook nog bij honderden in het duin
gebied aangetroffen. Ze hebben echter
onder een andere ziekte te lijden: de
zogeheten leverbot-ziekte die vooral op
treedt in de zeer natte seizoenen. De
gevolgen hiervan zijn voor de hazen
stand echter niet te vergelijken met die
van de myxomatose voor de konijnen.
feit, dat er het afgelopen jaar in de
Zilker duinen nog ongeveer duizend ha
zen konden worden neergelegd, tegen
ongeveer veertig konijnen.
De vroeger zo gevreesde stropers
doen in het duingebied weinig meer
van zich horen. Er zijn er de laatste
jaren slechts enkele betrapt. De wild
stand van het duingebied heeft nu ech
ter andere vijanden: het voortdurend
onttrekken van water aan het gebied is
funest gebleken voor veel klein leven.
De ontwikkeling van zaden en de groei
van struiken en planten heeft, er ver
schrikkelijk onder te lijden. Alleen de
bessen van de duindoorn, van de wilde
liguster of de bottels van de wilde ro
zen vormen nog enig voedsel voor de
wildstand. Door elke dag bij te voe
deren op de zogeheten voederplaatsen
of driften, tracht men alsnog te redden
wat er nog te redden valt. Iedere
week wordt hier meer dan honderd
kilogram hardvoer aan de dieren ge
geven. De inpomping van Lek-water in
het duingebied zal in de toekomst ho
pelijk verbetering in deze toestand
brengen.
I Advertentie)
BLOEMEND AAL TELEF. 54855
Er zijn echter ook twee- en viervoe
ters die de wildstand bedreigen. Wilde
katten, wezels, hermelijnen en bunzings
vergrijpen zich aan het jonge gedierte
van hazen en fazanten. Eksters en
Vlaamse Gaaien hebben het vooral ge
munt op de eieren van allerlei gevo
gelte, die zij gulzig leegzuigen. De zo
genaamde Kuikendief is hier vijand
nummer één. Dit dier, een valkensoort,
bespringt kleinere en zwakkere vier
voeters en vogels en pikt met zijn
venijnige snavel de diertjes dood. Even
als de uil die in deze streken huist
en helemaal geen kwaad doet is de
Kuikendief enhter beschermd. Hij mag
niet geschoten worden.
Men kan wel zeggen, dat zich in
het woeste duingebied nog dagelijks
een verwoede strijd afspeelt om het
bestaan. Talloze dieren vallen daar
aan ten offer. Dat er niettemin zo wei
nig dode dieren aangetroffen worden,
is voornamelijk te danken aan de Bui
zerds, die in betrekkelijk kleine ge
tale huizen in oude, halfvergane eiken.
Deze vogels zorgen wel, dat de ka
davers en krengen verdwijnen. Ze
zijn te lomp om zelf tot een aanval
over te gaan, maar houden zich en
kel in leven met de resten van ge
storven dieren.
Zo is heel de vogel- en wildstand in
het duingebied op elkaar ingesteld. Wan
neer er geen gevaarlijke ziektes uitbre
ken en wanneer de mens niet op on
bedachtzame wijze ingrijpt, handhaaft
het gedierte zichzelf. De jachttijd is nu
vrijwel ten einde. Deze maand mag al
leen nog gejaagd worden op fazanten
hanen en houtsnippen. Daarna heerst
er weer rust in het duingebied en komt
voor jager Nieuwenhuis en zijn helper
Dick Beelen de tijd om de wildstand
te helpen zichzelf weer op peil te bren
gen.
(Advertentie)
Ruime keuze in kl. en gr. modellen
w.o. de zo vermaarde
.y.y
immmumammmmmmmmmmmmmmmmmmmtrnmmmm-mm a a a as mm u
mmmmmmmmmmmmmmmmwrnmmmmumm mm mmmmmummmmmmmmrnmmmmm
De heer F. A. Spinhoven uit de
Kinsbergenstraat in Haarlem-Zuid,
staat er goed voor in het vierentwin
tigste Hoogovenschaaktoernooi, dat
deze week de gemoederen in Bever
wijk sterk bezig houdt. De heer Spin
hoven komt uit in de belangrijkste
groep van de tienkampen, die een
sterke internationale bezetting heeft.
Hij heeft het onder meer op te nemen
tegen de bekende Pool Litmanowicz
de Zwitser Jost en de Duitser Ditt.
Vooral voor deze laatste is de heer
Spinhoven beducht. Vanmiddag tre
den zij in de achtste ronde tegen el
kaar in het strijdperk. Als de heer
Spinhoven wint is hij bijna zeker van
de eerste plaats, waarop hij zich na
vijf ronden zo verrassend wist te nes
telen.
Wanneer de heer Spinhoven op kop
blijft, verwerft hij zich daarmede een
toegangskaartje tot de meestergroe
pen, die, na de groot-meestergroep,
de meeste belangstelling van het pu
bliek krijgen. Eens de kans te krijgen
een meesterresultaat te behalen is
zijn grootste wens. Maar in die asp;
ratie verschilt hij niet van de andert
ruim honderd, deelnemers aan d>
tienkampen.
Voor de Haarlemse schaakliefheb
bers is de heer Spinhoven, die di
jaar voor het eerst aan het Hoog
ovenschaaktoernooi deelneemt, geer
onbekende. Driemaal in '58, '59 en
'61 werd hij schaakkampioen van
Haarlem. De heer Spinhoven is lid
van het Verenigd Haarlems Schaak
genootschap. „Ik begin zo langzamerhand
tot de veteranen te behoren," zegt hij.
Hij schaakt al van zijn dertiende
jaar, eerst in Amsterdam bij „Oefe
ning Onder Ons" en A.S.C. en nu
al ruim twintig jaar in Haarlem.
Wat heeft de heer Spinhoven ervan
weerhouden in het verleden al aan
het Hoogovenschaaktoemooi deel te
nemen. „Het kost je zoveel snipper
dagen", vertelde hij ons. „Nu kan
ik, dank zij de vrije zaterdag en een
beetje medewerking van tegenstan
ders en organisatoren, met drie vrije
dagen toe".
Waar de heer Spinhoven het meest
mee inzit zijn de openingen en de
tijdnood. „Ik heb bij de opening van
het spel zoveel tijd nodig", vertelt
hij, „dat ik prompt in ieder eindspel
in tijdnood kom. Tegen de Zwitser
Jost moest ik in vier minuten nog
twintig zetten doen. Toch wist ik
naar remise toe te werken".
Morgenavond, na de snert het
traditionele slot van het Hoogoven
schaaktoernooi zullen we weten
of de heer Spinhoven volgend jaar,
op het zilveren toernooi, in de mees
tergreep zal strijden. Tevens zullen
we dan weten, of de schakers God
fried Bomans en Gesa Frid weer
„remise hebben gespeeld" hun per
soonlijke strijd: wie de meeste bor
den snert eet.
HAARLEM, 19 jan. Het protest
schrijven, dat de besturen van de Haar
lemse voetbalverenigingen Ripperda en
DCO onlangs aan B. en W. van Haar
lem hebben gezonden, betreffende de
voorgenomen maatregel van de ge
meentelijke dienst voor lichamelijke op
voeding de velden van de beide ver
enigingen in te schakelen voor school-
spcrtdoeleinden, heeft geen resultaat
opgeleverd. De besturen van de beide
clubs hebben thans de gemeentewege
te horen gekregen dat zij hun velden
vier dagen in de week ten behoeve van
de schoolsport moeten afstaan. Het ant
woord van de gemeente heeft bij de ver
enigingen grote ontstemming veroor
zaakt. Men had verwacht dat het des
tijds door de clubbestuurders gedane
ïlllllllilllllflIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMINIIIMIIII
IHIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimilllllllllr
De zetter achter het toetsenbord
van zijn zetmachine is een kunstenaar
op zijn manier. Hij bespeelt zijn
instrument met een schijnbaar gemak,
maar hij moet volledig geconcen
treerd zijn, willen de loden schriftre-
gels foutloos uit de machine glijden.
Het jagershuis in De Zilk, geheten „Het Paardenkerkhof".
Bij het "Uitgeven van een herdenkings
boekje heeft een feestvierende vereni
ging de natuurlijke behoefte aan woor
den van gelukwens van officiële auto
riteiten. De Haarlemse afdeling van de
NKGB maakt daarop geen uitzondering
en heeft in haar feestwijzer bijdragen
opgenomen van Haarlems bisschop,
mgr. dr. J. A. E. van Dodewaard, en
Haarlems burgemeester, mr. O. P. F.
M. Cremers, die hun felicitaties zien
opgeluisterd met respectievelijk het bis
schoppelijk en het stedelijk wapen. Ver
der komen er onder andere bijdragen
In voor van de bondsvoorzitter, de heer
W. A. de Zwager en van de voorzitter
van de Haarlemse KAB, de heer A. van
der Veldt.
De overige bladzijden van het boekje
worden in beslag genomen door een
met tekeningen verluchtigde kroniek,
waarin op een snelle en informatieve
manier de historie van de gouden ver
eniging uit de doeken wordt gedaan.
Men wordt alleen ingelicht over het fei
telijk wel en wee van de vereniging, ai
zal het de buitenstaander ook interes
seren hoe het precies met de graficus
en met het drukkersvak in de afgelopen
halve eeuw is gegaan. Zoveel informa
tie verschaft het gedenkboekje niet. Het
zal ook niet de opzet zijn geweest van
degenen, die met de samenstelling er
van waren belast. Daarmee wil niet ge
zegd zijn, dat uit de kroniek de Haar
lemse graficus de lezer niet tegemoet
treedt. Als men leest hoe vroeg reeds
werk werd gemaakt van het verlenen
van daadwerkelijke steun aan zieke,
werkloze en gepensioneerde collega's en
aan weduwen van overleden collega's,
komt men tot de conclusie, dat de gra
fici mensen zijn, die elkaar een bijzon
dere genegenheid toedragen en een
sterk gevoel van saamhorigheid heb
ben. Zo mag men uit de mededeling,
dat al in 1914 met de patroons een col
lectieve arbeidsovereenkomst werd ge
sloten, afleiden, dat grafici aan het be
gin van de sociale revolutie in ons land
hoger werden geklasseerd en gewaar
deerd dan de overige werknemers
Daar is wel een verklaring voor. Over
het algemeen waren en zijn nog vaak
grafici hoogontwikkelde arbeiders. Zet
ten zij niet het werk voort, dat vroege;
zij het onder andere omstandigheden
en met andere middelen door mon
nikken en andere geschoolde mannen
werd gedaan? Zij zijn hun erfgenamen
De jubilerende Haarlemse grafici mo
gen het zich tot een eer rekenen, dal
een der erflaters een Haarlemmer is,
Lourens Jansz. Coster, wiens uitvinding
weliswaar betwist wordt, maar van wie
niemand minder dan Schaepman heef'
geschreven: „gezegend zij de hand die
onder Haarlems wallen, den ruw ge
sneden vorm in het mulle zand deer"
vallen."
De Haarlemse afdeling is zo beschei
den geweest om dinsdag 6 februari 1912
aan te houden als ele officiële stichtings
dag. Zij kan er zich evenwel met de
feiten in de hand op beroemen, dat
op 3 december 1896 in Haarlem een ka
tholieke typografenbond werd opgericht,
die zijn leden zelfs telde onder typogra
fen uit Amsterdam, Rotterdam en
Hoorn. Lang heeft deze „diocesane
bond" het niet uitgehouden, evenmin
als de verenigingen, welke daarna door
Ijverige vakbondsbestuurders-in-de-dop
in het leven werden geroepen.
In 1912 ging men opnieuw van start,
en dit keer om er nooit meer mee op
te houden. Er was een comité van voor
bereiding, een driemanschap, bestaan
de uit de heren J. Nederkoorn, F. A.
Zwarter en A. Hubers, die na een in
drukmakende toespraak van de bonds
voorzitter, de heer J. van Eyndthoven,
door de twaalf aanwezige adspirant-
leden aan de bestuurstafel werden ge
zet.
Het is uiteraard ondoenlijk om in
het kader van dit bericht een over
zicht te geven van alles wat zich in
de afgelopen vijftig jaar in de feest
vierende grafische vereniging heeft
afgespeeld. Wel dient gewag gemaakt
te worden van de bewondering voor
de pioniers die er geen been in zagen
om na een dagtaak van negen en hal
ve uur rond de tafel te gaan zitten ter
bespreking van vraagstukken, welke
nauw verwant waren aan hun sociale,
maatschappelijke en culturele positie.
Deze opofferingsgezindheid en het ge
loof in eigen zaak hebben er toe ge
leid, dat de Haarlemse afdeling van
de Nederlandse Katholieke Grafische
Bond thans een hechte organisatie is,
welke aan het einde van de vorige
maand 1171 leden telde.
Volgende week zaterdag wordt het
feest ingezet met een pontificale avond
mis in de Sint Jozefkerk aan de Jans
straat, die wordt opgedragen door mgr.
dr. J. A. E. van Dodewaard. Er is daar
na een bijeenkomst in het gebouw Sint
Bavo aan de Smedestraat, tijdens welke
de jubilarissen, onder wie mejuffrouw
W. C. H. Toonen (40 jaar lid) zullen
worden gehuldigd. Vooral in het zon
netje zullen worden gezet de heren W.
Luiten. P. Th. Oldenburg en J. L. Roe-
lofs, die bij de oprichting van de afde
ling een bijzonder grote rol hebben ge
speeld. Zaterdag 3 februari recipieert
het bestuur voor genodigden in de
Kroonzaal van restaurant Brinkmann,
terwijl de leden en hun familie donder
dag 8 en vrijdag 9 februari in de Haar
lemse stadsschouwburg worden ont
haald op een opvoering van de ope
rette „Das Land des Lachelns" door de
Zuid-Nederlandse Opera.
verzoek de gerezen moeilijkheden mon
deling met het gemeentebestuur te mo
gen toelichten welwillend zou zijn ont
vangen. Blijkens het gemeentelijke ant
woord wordt een dergelijk onderhoud
niet opportuun geacht, waardoor de ver
enigingen hun bezwaren niet in een ge
sprek naar voren kunnen brengen.
Zowel Ripperda als DCO kamper, al
jaren met ernstige terreinnood. Beide
clubs, die hun domicilie hebben astn de
Schalkwijkerweg. beschikken elk met
respectievelijk 21 en 18 elftallen over
één vast terrein, dat zij van de gemeen
te huren. Het volledige onderhoud is
echter voor rekening van de clubs. Door
de intensieve wijze waarop de velden
worden bespeeld en mede door de bij
zonder slechte weersomstandigheden
van de laatste tijd is de toestand van
de beide velden bijzonder slecht. Wan
neer nu de velden een extra belasting
zullen krijgen door het gebruik voor de
schoolsport, staat het volgens het be
stuur van Ripperda en DOO vast dat de
grasmat weldra in een modderpoel zal
worden herschapen.
De clubs hebben uitgerekend dat de
eigen elftallen het veld per week zes en
hall uur bespelen. De schoolsport zal
twaalf uur per week op het speelveld
beslag leggen, zodat Ripperda en DCO
als „hoofdbewoners" ver op de achter
grond worden gedrongen. De verenigin
gen verrichten voor de arbeidersjeugd
in Haarlem-Oost baanbrekend werk. Re
gelmatig komen zich uit dit stadsge
deelte jeugdige spelers aanmelden,
maar helaas hebben beide clubs al tien
tallen jongens moeten afwijzen, omdat
er voor hen wegens gebrek aan speel
ruimte in de vereniging geen plaats is.
„Wanneer nu de scholen onze velden
gaan bespelen, zal het voor ons op zon
dag wel heel gauw afgelopen zijn", zo
deelde het bestuur van Ripperda en
DOO ons gisteravond mede. Men vreest
dat de terreinen door het intensieve ge
bruik bfl het minste regenbuitje het wa
ter niet meer zullen kunnen verwerken,
waardoor 's zondags de wedstrijden we
gens terreinafkeuring niet door zullen
gaan. Inmiddels hebben de twee vereni
gingen zich opnieuw tot B. en W. ge
richt met het verzoek in een persoon
lijk onderhoud de terreinkwestie nader
toe te mogen lichten.
et een zekere regelmaat houdt
J. v. d. Gaag uit IJmuiden bij
„De Ark" in Haarlem een ten
toonstelling van zjjn uit liefheb
berij gemaakte schilderijen. Tot 3 fe
bruari laat hij daar weer een aantal in
alle opzichten erbarmelijke figuurstuk
ken zien en een serie schilderijen van
schepen in de Haringhaven van zijn
woonplaats.
Bü deze laatste zijn ampei twee doe
ken, die het niveau van net exposeer-
bare halen: hoewel de overige redelijke
moment hebben, menen wij te mo
gen vaststellen, dat de maker ervan
een elementair gebrek vertoont, dat nog
buiten zijn vakmatige tekorten om gaat.
Voor het persoonlijke plezier in de
bezigheid van het schilderen kan men
met nog minder aanleg toe dan Van
der Gaag bezit, maar zijn aanleg is
niet toereikend om door openbare aan
bieding willekeurige kunstliefhebbers
te betrekken bij de resultaten De caprio
len van een Karei Appel voor de tele
visie leveren hiervoor zelfs geen excuus
want ondanks al dit variété-gedoe blijft
deze een begenadigde kunstenaar.
L.T
(Advertentie)
