Een huis te Utrecht wordt gesloten
Maastrichtse Noodkist in luister hersteld
Nieuwe spaarbrieven
een doorslaand succes
Jonge werkgevers in debat
over „Kerk en bedrijf'
Mgr. Bekkersleder moet voor
zichzelf het antwoord geven
MAURICE MET „MA POMME"
Kennedy vraagt de machtiging
voor zijn tariefsvoorstellen
Gestigmatiseerde
Sint Franciscus
Prinses Beatrix
bezocht concert
Ruime voorzorgsmaatregelen tegen
schade aan Amerikaanse industrie
Stoffelijke resten in
zee aangetroffen
Nog bagage over van
treinramp
Bakkers willen omzet
brood vergroten
Nog tot het einde van de
maand januari wordt er
gehamerd en geciseleerd in
de edelsmederij Brom aan de Drift
te Utrecht. Dan verstomt dit ge
luid. De werkplaats, die doorloopt
tot de Keizerstraat, wordt geslo
ten. Aan de kant van de Drift,
waar het woonhuis 15 is genum
merd en waar in grote toonka-
mers meubelen en kunstwerken
uit de middeleeuwen staan (een
Aartsbisschoppelijk Museum in
het klein), een verzameling die
men gerust een uitgelezen collec
tie kan noemen, worden de luiken
gesloten. Daar staat dan op ver
voer te wachten het laatste werk
stuk, het herstelde reliekschrijn
van Sint Servaas, de zogenaamde
„Noodkist".
#TO KAJ
ENGELS
Met reddingsgordel „Sabac"
Nederlands Studenten
Orkest
VRIJDAG 26 JANUARI 1962 -PAGINA 11
De BROMS nemen AFSCHEID
Dit schrijn is b(j de zevenjaarlijkse
Heiligdomsvaart en in tijden van grote
nood in plechtige omgang steeds door
de straten van Maastricht gedragen.
Het dateert van omstreeks 1160 en
wordt toegeschreven aan de Maasland-
se edelsmid Godefroid de Claire. Eni
ge jaren geleden begon men zich te
Maastricht (en niet ten onrechte) zor
gen te maken over de noodkist, die
was opgesteld in een open kapel en
aanmerkelijk had geleden door de om
megangen. Ik heb mij m het blad, waar
in ik ook dit nu schrijf, niet onbetuigd
gelaten Restauratie scheen dringend
noodzakelijk, want de metalen bekle
ding begon er langzamerhand uit te
zien als een voile, en gelukkig is men
toen tot herstel overgegaan. Vroegere
herstellingen bleken maar gebrekkig te
zijn geweest. Zo bleek bijvoorbeeld het
kopje van de Christusfiguur op de voor
zijde van het schrijn uit geschilderd
hout te bestaan; oude edelstenen en
emaux waren verloren gegaan; sommi
ge delen van de metalen bekleding wa
ren met spijkers, die door het blad
koper waren gedreven, aan de houten
ondergrond bevestigd. Dit deed tekort
aan de piëteit, maar ook aan de eisen
der historie en van kunstzinnigheid. Het
is niet mijn bedoeling nu de geschiede
nis van de noodkist opnieuw in details
te verhalen, maar het was in ieder ge-
Jan Eloy Brom (overleden in 1954) in zijn werkplaats bezig
met ontwerpen.
Leo Brom met zijn goudsmidshamertje aan de arbeid.
De gestigmatiseerde Sint Franciscus
wiens kop wel een portret lijkt van de
door Jan van Eyck geschilderde
Arnolfini.
val gelukkig dat men zich in 1957 weer
eens opnieuw te binnen bracht, dat
het schrijn de relieken bevatte van Sint
Servaas, bisschop van Maastricht, en
van Sint Martinus, bisschop van Ton
geren, en dat het kunstwerk dus een
waardige behandeling vergde. Op zon
dag 19 januari 1958 heeft mgr. dr. J.
Hansen, toen bisschop van Roermond,
in de Servaaskerk de kist geopend. De
relieken werden uit de kist genomen
en plechtig getoond aan het volk, waar
na ze tijdelijk in een andere kist van de
Schatkamer zijn bewaard. Toen kon de
kist grondig bestudeerd worden. Men
wist, dat de smeekprocessies of „sup-
plicaties" al in de vijftiende eeuw wa
ren begonnen. Voor het eerst gebeurde
dit in 1409, toen Maastricht door de troe
pen van Luik werd belegerd. Later tij
dens de oorlog van Karei de Stoute te
gen Luik in 1475, bij de pestepidemies
van 1509 en 1543, bij hongersnood. Soms
Werden bij ommegangen door de proost
van het kapittel de boeien van gevan
genen geslecht, waarna ze in vrijheid
Werden gesteld, of men droeg de nood
kist naar het slagveld, als de Valken
burgers de Maastrichtenaren aanvielen.
In 1917 fulmineerde dr. Poels tegen de
enterende woningtoestanden te Maas
tricht en ook daarvoor werd de nood
kist te voorschijn gehaald, evenals in
1918, bij de enorme epidemie van
Spaanse griep, die de ganse aarde teis
terde en miljoenen slachtoffers eiste.
°ok de jonge edelsmid Jan Eloy Brom
zweefde toen tussen dood en leven. Men
kan dus gerust zeggen, dat bij iedere
crisis in het leven van het volk het ge
beente van Sint Servaas en Sint Mar
tinus is vereerd en dat het tijdige
herstel van de noodkist inderdaad
®en „volks'' herstel mag heten. Het
reliekschrijn heeft een voorganger ge
had die in zilver was uitgevoerd. Dit
I® al in 732 vervaardigd op last van
Karei Martel, nadat hij onder het aan
roepen van Sint Servaas de slag van
yoitiers had gewonnen. Sint Servaas
lYas de „familieheilige" van de Karo-
fWgers, die uit Herstal stamden, want
i.n de achtste eeuw bestonu de stad
KUik nog niet. Toen het zilveren schrijn
Eereed was liet Karei (de Strijdha-
Sfr(. het graf van de neilige openen.
55 het het gebeente, de klederen, de
°isschopsstaf. de kelk en de reiskoffer
in de kist bergen. Het gebeente zal nu
te Maastricht weer in het herstelde
schrijn worden gelegd, de klederen en
waardigheidstekenen bevinden zich in
de Schatkamer.
In februari 1958 is een commissie
van deskundigen gevormd, die had
te overwegen hoe het herstel moest
worden uitgevoerd. Zij bestaat uit
graaf J. de Borchgrave d'Altena,
hoofdconservator van de Koninklijke
Musea te Brussel; dr. D. Bouvy, di
recteur van de aartsbisschoppelijke
musea te Utrecht; de heer Th. Lun-
singh Scheurleer, leider der afdeling
beeldhouwkunst en kunstnijverheid
van het Rijksmuseum te Amsterdam;
mgr. J. Hoster, prof. dr. E. Treskow
en prof. Schnitzler, museumdirecteur
uit Keulen; prof. dr. J. J. M. Tim-
mers, directeur van het Bonnefanten-
museum te Maastricht, die als voor
zitter optreedt. Deze commissie heeft
een uitvoerig rapport opgesteld en
zij moest nagaan, welke edelsmeden
in de Europese landen in aanmerking
kwamen voor de restauratie. Na rijp
beraad heeft men Leo Brom en zijn
werkplaats gekozen. Voor hem is het
gereedkomen der restauratie van de
noodkist een bekroning van zijn loop
baan als edelsmid. Een hoogtepunt.
Men zal het reliekschrijn van 3 tot en
met 11 februari kunnen zien in de ka
pel van het Aartsbisschoppelijk Mu
seum aan de Agnietenstraat te Utrecht.
Utrecht.
Helaas, het gereedkomen van de
Noodkist is ook een eindpunt.
Reeds kort na de plotselinge dood
van zijn broer Jan Eloy in febr.
1954 (die zijn plaats als directeur van
het Aartsbisschoppelijk Museum toen al
had ingeruimd voor dr. Timmers, waar
na deze was opgevolgd door dr. Bou
vy) bespeurde ik bij Leo Brom een
zekere moeheid. Stellig werd er met
onverminderde ijver gewerkt aan de
Drift, maar zwaar woog het verlies van
de knappe artiest, aan wiens zijde hij was
opgegroeid. Wat hij zelf met zijn gezel
len vermocht heeft hij wellicht niet be
ter getoond dan een paar jaar gele
den in de zilveren reliekkop van Sint
Piat, een bisschop die bij de laatste
grote christenvervolging door de hand
van Romeinse soldaten als martelaar
viel in de buurt van Doornik. Hij is
de beschermheilige van die stad, zoals
Sint Servaas het is van Maastricht.
Men vmdt dit schrijn te Doornik in de
kerk, toegewijd aan Sint Piat. Maar het
verlies van de broer, een „stille" fi
guur, van wie echter een grote bezie
ling uitging, heeft op Leo's leven een
zware schaduw geworpen. Jan Eloy
was o.a. drager van de gouden ere-
ring van het „Gesellschaft für Gold-
schmiedekunst", een hoge onderschei
ding, die voor edelsmeden dezelfde be
tekenis heeft als de Iffland-ring heeft
voor acteurs. Maar wat betekent ere
metaal bij een menselijk verlies, waar
voor geen vervanging mogelijk is? Jan
Eloy had geen mannelijk opvolger en
Leo heeft er geen. Men wist dit en het
te zeggen betekent volstrekt geen on
dankbaarheid tegenover degenen die
hem tot aan de sluiting van huis en edel-
smidse, die nu moet geschieden, in zijn
werk hebben geassisteerd. Het zal in
1956 geweest zijn dat hij my verzocht
eens bij hem te komen. Wij dronken
wijn tussen de mij zo goed bekende
middeleeuwse kunstwerken en de prach
tige gestigmatiseerde handjes van Sint
Franciscus schenen manend opgehe
ven. Aan de rechterzijde vertoont de
armoedpij een opening en ook daar is
(Advertentie)
origineel
HONGAARS RESTAURANT
Heden aangekregen
FOGAS BAKONYI
Vis uit het Balatonmeer
SERTÉSPECSENYE ciginy módra
Koteletten van een jong varken op
zigeunermanier bereid en aan 'tspit op
gediend.
Hongaarse bediening en muziek
Groothandelsgebouw
Telefoon 120871
AMSTERDAM, 26 jan. Theo van
der Bijl, die sedert 1919 dirigent was
van het R.K. Hoofdstadkoor (vroeger
R.K. Oratoriumvereniging geheten)
heeft deze functie beëindigt. Hij blijft
nog dirigent van de Koninklijke Christe
lijke Oratoriumvereniging „Excelsior".
de mystieke wonde, dat teken van op
perste vergeestelijking, van „suvere
minne", de onsterfelijke liefde van
Mechtild van Maagdenburg, de „edele
minne" van zuster Hadewych:
Ay du gheweldeghe wondere minne,
Die al met wondere verwinnen mach,
Verwinne mi dat ic di verwinne
In dine onverwonnéne cracht.
Ic plach te kinnen
Dat verwinnen,
Dat mi ye aire seerst verwach.
Toen deze Franciscus is ontstaan wa
ren wij gekerstend en hier is het avond
land in zijn hoogste bestaan, een ver
enigd Europa, dat niet twijfelde aan
zijn missie, niet vermaterialiseerd,
niet een idool makend van technische
vondsten, niet verpolitiekt, niet verno-
zemd. Het beeld is mild, maar het is
ook streng. Het is streng in de ge
laatsuitdrukking, streng in de plooien-
val, streng in de aristocratische een
zaamheid, die met een waardige nede
righeid wordt gedragen.
De kunsthistorische ontleding en toe
schrijving is een andere zaak. Schmidt
Degener, die dol was op zulke raad
selachtige en edele gevallen, dacht wat
velen denken: het moet Vlaams zijn,
uit het begin van de vijftiende eeuw.
Hij zal wel gezien hebben, dat er door
een vakman voorzichtig aan „gewerkt"
is in de vorige eeuw. Trouwens, een
vakman met een feilloos oog, vader Jan
Hendrik Brom zelf, had het ten ge
schenke gekregen van een pastoor, bij
wie hij logeerde en die hem eens op de
zolder liet snuffelen. Mijnheer pastoor
had er geen flauw vermoeden van, dat
hij zo iets moois in huis had. Jan Hen
drik was bevriend met Jhr. J. de Stuers
(een jongere broer van Victor), die
vlakbij op de Wittevrouwenstraat woon
de en veel waren zij samen om kunst
te zien en te bespreken. De omgangs
vormen waren in die geminachte „tijd
der neo-gothiek" dikwijls heel wat aar
diger dan die in de artiesten-milieus
van dit ogenblik. De Stuers vond Brom
„een dier kunstenaars die de elite der
mensheid vormen", zoals hij hem
schreef op 30 juni 1904 uit het huis
Noordeinde 124 te 's Gravenhage. Op
een avond kwamen zij tot de ontdek
king, dat de Franciscus sprekend leek
op Arnolfini, de Italiaan, die met zijn
bruid is geschilderd door Jan van Eyck.
Zjj maakten de kleding van Arnolfini
na en het effect was verrassend. Dat
spel heeft ook Schmidt Degener be
haagd toen hij de foto's zag en aller
minst nuchter als hij was: ook voor
hem werd de Franciscus tot Arnolfini.
Had Jan van Eyck het beeld soms zelf
gesneden?
Daargelaten al die vermoedens, ook
voor mij is dit eikenhouten beeldje wel
licht het mooiste wat er staat aan de
Drift. Men komt geen beeldhouwer of
kunstkenner tegen die er niet over de-
lireert, zodra hij het gezien heeft.
Maar binnenkort verhuist Broeder Frans
met Leo en zijn vrouw mee, als zij hun
hoge flat te Oosterbeek betrekken. Zo
ver was het toen in 1956 echter niet.
Mpn gastheer vertelde van een bezoek
dat hij pas aan Vézelay had gebracht
en van een huis dat hij daar leeg had
zien staan. Ik kende het huis en zei:
,Wat iet je? De notaris var Vézelay
woont aan de overkant. Koop dat huis,
de Bourgogne is misschien de mooiste
streek van „la douche France". „Pein
zend praatte hij erover door, hij was
vermoeid van het vele werk, eigenlijk
tè veel werk. Maar hij stortte zich
daar weer in, hij dacht weer aan andere
mogelijkheden. Wij hebben ons lot niet
in de hand. een goede vijftal jaren la
ter staat zijn afscheid van huis en
edelsmederij tóch voor de deur. Dit
vervult velen met weemoed, men voelt
dat deze sluiting valt op een ogenblik
dat gans een tijdperk van ambachts
kunst en van edelsmeedkunst met ker
kelijke bestemming schijnt te worden
afgesloten. Zullen wij geheel worden
overgeleverd aan de „industriële vorm
geving" en is het zinvolle ornament
voorgoed uit den boze? Dan benieuwt
ons te weten, hoe de wijding van de ge
wijde ruimte opnieuw zal ontstaan.
een genobiliteerde, jhr Pieter van Me-
renborch. In 1898 heeft Jan Hendrik
Brom het betrokken, de vader van de
man die nu afscheid neemt.
Wij zullen de geschiedenis van de
Broms nog verder verhalen, maar her
inneren thans aan één feit, waarvan
de ganse wereld kennis heeft genomen.
Toen Koningin Wilhelmina in 1947 een
kostbaar geschenk wilde aanbieden aan
de man onder wiens oppercommando
de geallieerde troepen Nederland heb
ben bevrpd, wist zij niet beter te doen
dan door de gebroeders Brom een ere-
zwaard te laten maken. Trots en ge
lukkig heeft maarschalk Eisenhower
zich ermee laten fotograferen, het krom
zwaard ir, de handen Het kromzwaard
is weleer verslagen in de slag bij Le-
panto, toen de Turken Europa bedreig
den, nu had het zélf geslagen. Was de
„wijsgerige gedachte" van de Nazi's,
hun wreedheid, hun afgrijselijk moor
den niet erger dan het woeden van de
Turken? Het zwaard, dat nu wordt be
waard m het Eisenhower-Museum te
Abilene (Kansas), is buitengewoon fraai
bewerkt, vooral in de gevestknop met
zijn grote edele stenen, krans van eiken
loof en wapenschild met klimmende
leeuw in email-cloisonné. Eisenhower
was er blij mee, hij is als veldheer
wel gelukkiger geWëest dan als presi
dent. Hij dankte de makers als volgt:
War Department
The Chief of Staff
Washington, D.C.
15th october 1947.
Dear Messrs. Brom.
On behalf of the people of the Nether
lands, your Queen has presented me
with the beautiful Sword of Honor, and
I want you to know of my deep appre
ciation for your peerless craftsman
ship.
I am humbly grateful for this sym
bolic gift, which I will cherish always
as a tribute to t men of the Allied
Forces who freed Europe from the
weight of oppression.
Sincerely
Dwight Eisenhower
Messrs. Jan Eloy and Leo Brom,
Utrecht, Netherlands.
We zijn nu ruim vijftien jaar verder
en iedereen weet, dat er ook met zeer
eenvoudige materialen edele en mooie
dingen gemaakt kunnen worden. Maar
het zeldzame speelt bij het maken en
waarderen van kunst een rol, een veel
groter rol dan de aestheten wel eens
willen toegeven. Zelfs de psychologie
zoekt naar het zeldzame ir. het gang
bare, het ene type is het andere niet.
Dat we een werkplaats voor het goed
gemaakte en zeldzame moeten missen,
is een verlies dat Nederland betreuren
zal. Het buitenlandheeft al welspre
kende brieven gezonden.
J. ENGELMAN
(Advertentie)
et huis aan de Drift zal geen win
kel van „verantwoorde" stofzui
gers en televisie-apparaten wor
den, het staat op de Monu
mentenlijst. Het is aangekocht voor de
Utrechtse universiteit, het zal binnen
kort huisvesting bieden aan het Insti
tuut voor de Franse taal- en letter
kunde en aan een afdeling van het Geo
grafisch Instituut, dat enige panden ver
der (in het oude „huis van Kol") onder
dak bezit, maar ook al uitbreiding no
dig heeft. De wetenschap groeit, zo
zegt een krantenkop, de kunstweten
schap ook. Maar de kunstcreatie zelve?
Daar gaat het nu niet over Nummer
15 bestaat eigenlijk uit twee gedeel
ten. Dat waren weleer twee van de
vele claustrale huizen van Sint Jan,
huizen van het kapittel. Staat men op
het Sint Janskerkhof, dan ziet men dui
delijk een knik in de voorgevel. Aan
de rechterkant was Merenborch, het ne
gende claustraal huis. Het is uit de veer
tiende eeuw en de eerste bewoner Ma-
;ister Bernardus betrok het in 1387.
lijn naam dankt het pand aan het
geslacht Merenborch in de zeventiende
eeuw. In 1631 kwam Cornelis van Meren
borch erin, in 1663 Diederick en in 1693
Reeds nu kan worden vastgesteld, dat de nieuwe spaarbrieven van de
N.V. Spaarkas voor Belegging in R.K. Kerkelijke Leeningen te Utrecht
bij de spaarders ten zeerste gewaardeerd worden.
De gegarandeerde minimum-uitkering
blijkt algemeen beoordeeld te worden
als een groot winstpunt, dat de aan
trekkelijkheid der spaarbrieven van
genoemde spaarkas nog extra verhoogt
en hen, met het overlijdensrislco, dat zij
dekken, verheft tot de allerbeste pa
pieren, die men voor zijn spaarzin maar
kan wensen.
Alle nieuwe spaarbrieven vermel
den op welk bedrag de spaarder
op zijn minst kan rekenen bij af
loop van zijn spaarbrief. „Op zijn
minst". Dat betekent: Zekerheid
met kans op méér! - Minstens zó
veel; wellicht méér! Onze spaarkas
blijft trouw aan 't spaarkasprincipe,
zodat rente- en overlevingswinst
aan de spaarders blijven toevallen.
Voorde Katholiek is het natuurlijk nog
een beduidend pluspunt voor deze spaar-
vorm, dat de beleggingspolitiek der
N.V., hoe volkomen zakelijk ook,tevens
ideëel is en R.K. kerkelijke Instellingen,
zoals scholen, ziekenhuizen enz. helpt
aan financieringen.
Geef Uw toekomst wat haar toekomt! Schrijf aan
N.V. Spaarkas voor Belegging in R.K. Kerkelijke Leeningen,
Catharijnesingel 35, Utrecht.
U krijgt dan persoonlijk en schriftelijk alle inlichtingen.
DEN BOSCH, 26 jan. De discussie,
die zich gisteravond hier in de kring
van de katholieke jonge werkgevers ont
spon over het door mgr. ff, Bekkers in
geleide thema „Kerk en bedrijf", liep uit
op de reeds bij vorige bijeenkomsten
aan de orde gestelde vraag: „Waarin
onderscheidt zich de christelijke van de
niet-christelijke werkgever Daarover
werd een levendig debat gevoerd, dat
varieerde van zeer theoretisch tot zeer
practisch, maar dat niet kon leiden tot
een bevrijdende eindconclusie. „Wij
gaan als zoekende, vragende mensen
naar huis," aldus mgr. Bekkers. „Ieder
moet, op de plaats waar hi., staat, het
antwoord geven."
Mgr. Bekkers had in zijn inleiding ge
wezen op de onscheidbare eenheid, die
de mens is als christen, gezinslid, werk
gever en werknemer. Christen zijn is
geen zaak van vrome praktijken en de
voties, maar allereerst het geven van
een christelijke signatuur aan het lied
van de arbeid, de hartslag van deze
tijd. Dit geeft aan de arbeid nieuwe di
mensies. In de gedachtenwisseling kwa
men de problemen ter sprake, die zich
voordoen ten gevolge van de internatio
nalisatie, Bedrijven zenden produkten
èn werkers naar niet-christeJijke landen,
waar christelijke opvattingen geen op
geld doen Aan deze ontwikkeling zitten
vele kanten. De ondernemei kan voor
de vraag komen te staan, hoe hij als
christelijk ondernemer moei handelen
als hij concurreert met mensen, die zich
niet laten leiden door de christelijke
ethiek. Voorts staat hij voor de vraag
of hij de mensen die hij uiKendt, behal
ve naar hun vakbekwaamheid ook naar
hun geestelijke weerbaarheid moet se-
DEN HAAG, 26 jan. Het Duitse
schip „Julianka" heeft gisteren op vijf
en op acht mijl ten noorden van Ame
land twee stoffelijke overschotten drij
vende gevonden, beide met een red
dinggordel van de „Sabac". Het schip
heeft de resten niet aan boord geno
men.
UTRECHT, 26 jan. Het grootste
deel van de bij de treinramp in Har-
melen gevonden bagage is afgehaald, zo
deelt de spoorwegrecherche mee. Toch
zijn er nog enkele stukken, waarvan
men de eigenaars niet kent. Tot 15 fe
bruari blijft deze bagage nog liggen op
het bureau van de NS-recherche, Ca
tharijnesingel 37 in Utrecht. Daarna zul
len de stukken naar het bureau gevon
den voorwerpen van de Spoorwegen
worden overgebracht.
Eisenhower met het erezwaard dat hem in 1947 ten geschenke is gegeven.
lecteren, negatief gezien om hen niet
te belasten boven hun krachten en po
sitief gezien om mensen te zenden, die
door hun christen zijn kunnen meebou
wen aan de vestiging van de Kerk op
deze wereld.
Uiteraard kwam ook de kwestie van
de sociale maatregelen binnen het be
drijf aan de orde; worden die doorge
voerd uit christelijke overtuiging of om
te concurreren op de krappe arbeids
markt. Mgr. Bekkers deed de kring de
suggestie, de vragen nog eens opnieuw
te bespreken met een deskundige. Hij
is de mening toegedaan, da' deze pro
blematiek bit uitstek het terrein is van
de leken, waarbij de bisschoppen dan
willen meedenken en richting aangeven.
Voorzitter K. Lamers zei de suggestie
graag te willen aannemen.
DEN HAAG, 25 jan. Het Wilhelmus
en het Io Vivat openden hedenavond een
concert van het Nederlands Studenten
Orkest in het gebouw van K. en W.
het Wilhelmus als eerbewijs aan
H.K.H. prinses Beatrix, die evenals vele
leden van het kabinet en andere hoog-
waardigdheidsbekleders aanwezig was;
het Io Vivat om eraan te herinneren, dat
deze avond ook een doel had voor de
studentenmaatschappij, want de op
brengst kwam ten goede aan het Neder
lands Studenten Sanatorium en aan de
Stichting Universitair Asielfonds.
Wie een rooskleurig beeld wil krijgen
van het muzikale kapitaal, aanwezig in
kringen van Nederlandse amateurs, kan
niet beter doen dan een van de uitvoe
ringen van het NSO bezoeken Rooskleu
rig immers allerwegen klagen ama
teurorkesten over gebrek aan kundige
krachten en hier horen wij een intelli
gent en vaardig musicieren, dat geen
andere, dan een hoge maatstaf van node
heeft.
Toegegeven, jeugdig vuur vergoedt
niet alle onervarenheid en aarzeling van
de jeugd, maar hoor eens die blazers
in de Bourrée van Bachs eerste suite en
u zult ermee instemmen, dat dirigent
Jan Brussen met deze amateurs won
deren weet te bereiken. En dan te be
denken dat dit orkest ieder jaar opnieuw
vrijwel van de grond moet worden op
gebouwd, dat dus alleen repeteren en
nog eens repeteren tot zulke" resultaten
kan leiden. Theo Olof trad op als solist
in het speciaal voor het NSO geschre
ven Vioolconcert van Ton de Leeuw.
Teletype RL.
Het programma wees op de belang
stelling van deze componist voor niet-
Westerse muziek, die ook uit zijn wer
ken zou blijken. Duidelijk was hier veel
eer dat De Leeuws elektronische expe
rimenten z(jn instrumentale composi
ties beïnvloeden. Verrassende effecten
in de orkestratie en een oorspronkelijke
dynamiek konden echter een gemis
aan structuur niet geheel vergoeden.
De solistische partij leek bij deze eer
ste uitvoering nog te weinig geïnte
greerd, maar de algehele indruk was
zo boeiend, dat terecht de componist
in de hulde na afloop betrokken werd.
Olof speelde het werk met feilloze ze
kerheid en een vuur, dat ook op het
orkest oversloeg. Alle hulde voor een
zo kortgeleden gevormde groep musici
die een dergelijke opgave aandruft en
aan kan.
Na de pauze besloot het NSO dit con
cert met een alleszins presentabele ver
tolking van Schuberts Eerste symfonie,
een jeugdig en fris- werk dat ondanks
dikwijls geringe oorspronkelijkheid uit
stekend paste in de feestelijke sfeer
van deze avond.
W. M.
Maurice Chevalier was aanwezig toen de collectie-Jean Barthet in Parijs werd
getoond. Hij toonde veel belangstelling voor een hoedje van een der mannequins.
Dat is wel te begrijpen want het werd aangeduid met „Ma Pomme".
WASHINGTON, 26 jan. President
Kennedy heeft donderdag het Ameri
kaanse congres om machtiging verzocht
vooi de reeds aangekondigde verlaging
van de invoertarieven om „te onderhan
delen over een ingrijpende overeen
komst met de EEG, waardoor onze eco
nomische kracht zal worden samenge
bundeld voor de uitbreiding van de vrij
heid". „De twee grote Atlantische
markten zuilen of tezamen groeien of
ieder afzonderlijk" zo verklaarde Ken
nedy in een speciale boodschap aan
he* congres.
Hij zei, dat hij om twee basismachti
gingen voor de komende vijf jaar vroeg
om de Amerikaanse onderhandelaars in
staa- te stellen met de EEG op prakti
sche wijze handelsbesprekingen te voe
ren. Deze machtigingen zijn ten eerste
een algemene machtiging om de invoer
tarieven bij wederkerige onderhandelin
gen met 50 procent te verlagen en ten
tweede een speciale machtiging om alle
invoertarieven te verlagen of af te
schaffen van die groepenprodukten,
waarbij de Verenigde Staten en de EEG
tezamen 80 procent en meer van de we.
reldhandel voor hun rekening nemen.
Deze produkten maakten in 1960 bijna
2 miljart dollar van de totale Ameri
kaanse industriële uitvoer naar de hui
dige en toekomstige EEG-landen uit en
ongeveer 1,4 miljard dollar van de Ame
rikaanse invoer uit deze landen, aldus
Kennedy.
De tariefverlagingen onder zowel de
algemene als de speciale machtiging
zullen in een periode van 5 jaar of meer
geleidelijk tot stand worden gebracht.
Kennedy beloofde, dat de Verenigde
Staten bij hun onderhandelingen met
de EEG het beginsel van meest be
gunstigde natie met andere landen
zullen handhaven en dat de machti
ging tot onderhandelen onder de nieu
we wet zodoende gebruikt zal worden
on. de handelsbetrekkingen met La-
tijns-Amerika, Canada, Japan en ande
re niet-Europese landen te verstevi
gen.
De president beloofde plechtig, dat er
„ruime voorzorgsmaatregelen" tegen
elke schade aan de Amerikaanse indu
strie door de verhoogde invoer gehand-
haaft zullen blijven.
Kennedy vraagt om een „geheel
nieuw apparaat" ter vervanging van de
bestaande wet inzake handelsovereen
komsten op basis van het wederkerig
heids beginsel en merkt op, dat vijf
„fundamenteel nieuwè en meeslepende
ontwikkelingen onze traditionele han
delspolitiek hebben doen verouderen".
Deze ontwikkelingen zijn:
1) de groei van de Europese Gemeen
schappelijke markt.
2) de toenemende druk op de Ameri
kaanse betalingsbalanspositie.
3) de noodzaak om de Amerikaanse eco
nomische groei na een periode van
zeven jaar waarin de groei ten achter
bleef eri die door drie recessies werd
gekenmerkt te versnellen
4) de communistische hulp en het han
delsoffensief, die „in de afgelopen ja
ren meer merkbaar zijn geworden"
en
5) d. noodzaak van nieuwe markten fn
Japan en de on t wi kkelin gslan d en
„een probleem, dat thans meer de na
druk heeft dan ooit tevoren".
Regeringsfunctionarissen verwachten
geen grote ontwrichting van de Ameri
kaanse Industrie als gevolg van de voor
stellen van Kennedy. Zij verklaarden,
dat de V.8. integendeel voordelen zullen
hebben van de toegenomen mogelijkhe
den, die zullen ontstaan door de stappen
die met de EEG worden gedaan ter
vrijmaking van de handel.
In regeringskringen verklaarde men,
dat het op het ogenblik niet mogelijk is
de produkten te noemen, die voor af
schaffing van alle rechten in een perio
de van vijf tot tien jaar in aanmerking
zullen komen. Zij waren echter van me
ning, dat motorvoertuigen, vliegtuigen,
machinewerktuigen en zware machine
rieën en uitrustingen op de lijst 2ullen
voorkomen.
TIEL, 26 jan. De gezamenlijke Ne
derlandse bakkers willen In samenwer
king met de Nederlandse vereniging
van meelfabrikanten een actie onder
nemen om de broodomzet, die volgens
hen dalende Is, weer op te voeren. Al
vorens hiertoe wordt overgegaan zal in
Tiel een proefactie worden gehouden;
dit is hier gistermiddag tijdens een
persconferentie meegedeeld.
Tijdens de actie, die van maart tot
en met mei wordt gehouden en waar
aan alle bakkers; alsmede de eoöperr
ties in Tiel deelnemen, zal een Sa>"
activiteiten worden ontwikkeld.
