de filter die De uiterste consequentie IN TOTAAL STAAN 69 KERKEN OP STAPEL Kerkenbouw vraagt dit jaar ruim 41,5 miljoen gulden— Bouwpastoor verkeert in gedwongen rol van financier en bedelaar Verlichting van Velsertunnel blijkt niet te voldoen Geen regeringssubsidie voor bouw pastorieën THE MAN'S FILTER smaakt Vijf KLM-vliegers naar de Congo? L. J. Breure Mgr. M. JansenOude en nieuwe kerken hebben elk eigen wereld Proeven met lijnverlichting voor Amsterdamse Coentunnel Hangbrug over de Rijn bij Emmerik Premie kerkenbouwniet met terugwerkende kracht Regering ziet zaak „Staphorst-gericht" als afgedaan Verzoek van Sabena BBC overweegt nieuwe uitzending over Ned. Nw.-Guinea Woonwagenbewoner in brand omgekomen Snellere verbinding van Nederland met Rijnland DONDERDAG 1 FEBRUARI 1962 PAGINA 5 (Van onze verslaggever) Rotterdam, 31 januari j>De jaarlijkse last, die in de komende dertig tot vijftig jaren op een parochie drukt, is zo zwaar, dat de zielzorg lijden gaat onder de financiële zorg. Te veel pasto rale activiteiten moeten bevroren worden, omdat de middelen daar toe geneden het nulpunt liggen. Tevens worden de pastoors ge dwongen, voortdurend de rol te spelen van financier en bedelaar. Vergeet niet, dat dit een gedwon gen rol is. Liever zou hij de kan sen benutten, die een nieuwe parochie aan liturgie en zielzorg biedt". Rijk wacht maar leder zijn kruis Nieuwe opvattingen „Nationale figuur" (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 1 febr. „De regering blijft van mening, dat de bouw van pastorieën buiten sub sidieregeling voor de kerkenbouw dient te vallen. Wel is zij bereid de bouw van kerktorens en de aankoop van luidklokken te sub sidiëren." Dit zegt de minister van Volkshuisvesting en Bouwnij verheid, mr. J. van Aartsen (als eerste ondergetekende), in de memorie van antwoord op het voorlopig verslag van de Tweede Kamer over het wetsontwerp „Premie Kerkenbouw". DEN HAAG, 1 febr. Minister Beer man ziet geen aanleiding om zich nader te bemoeien met het „volksgericht" in Staphorst. In een brief aan de Tweede Kamer zegt de bewindsman, dat de of ficier van justitie te Zwolle en de pro cureur-generaal bij het gerechtshof te Arnhem het standpunt van enkele ge hoorde plaatselijke notabelen delen, dat een vervolging weinig zinvol zou zijn ook al is tijdens het onderzoek gebleken, dat tot dusver onbekende daders zouden kunnen worden verdacht van bepaalde strafbare feiten. De bewindslieden menen, dat de slachtoffers, die geen aangifte hebben willen doen en verzocht hebben om aan de zaak geen strafrechtelijk gevolg te geven, ook het algemeen belang niet bepaald gediend zien met het instellen van een vervolging. „Voor zover de in de stukken geopper de mening', dat de plaatselijke politie niet voldoende actief zoü zijn geweest, zü nog aangetekend, dat de politie ter plaatse erop is gewezen, dat incidenten als het zogenaamde „volksgericht" on duldbaar zijn en dat bij herhaling daar tegen met kracht dient te worden opge treden, terwijl in deze grotere waak zaamheid dient te worden betracht," aldus minister Beerman. (Van onze ludhtvaartredacteur) DEN HAAG, I febr. De KLM-di rectie bespreekt een verzoek van de Sabena, vijf vliegers beschikbaar te stel len voor de Air Congo. Deze maatschappij, die het luchtver voer in de voormalige Belgische Congo verzorgt, is de voorzetting van het „interdomestic" bedrijf van de Sabena in de Congo, zoals de Indonesische Ga- ruda dat is van het vroegere interinsu- lair bedrijf van de KLM in Indonesië. De KLM heeft naar aanleiding van het verzoek reeds een aantal vliegers (tweebanders) benaderd. Een woord voerder van de maatschappij zei ons dat bericht als zouden de betrokken vliegers met de aanbieding niet heb ben ingestemd, onjuist zijn: ,.Z3j ken nen nog niet eens de voorwaarden, want daarover wordt nog onderhan deld" (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG, 1 febr. De leiding van de BBC beraadt zich thans op wel ke wijze het officiële Nederlandse stand punt in de kwestie Nieuw-Guinea op het scherm van de Britse TV-kijkers worden gebracht. Dit is het voorlo pige resultaat van de besprekingen, die de Nederlandse ambassadeur in Londen heeft gevoerd met de heer H. C. Greene, directeur-generaal van de BBC. Men is het er in leidende BBC-krin- gen wel over eens, dat de „panorama"- uitzending van maandag wel wat erg eenzijdig is geweest. De Nederlandse ambassade in Londen en het ministerie van Buitenlandse Zaken hebben voor een eventuele nieuwe uitzending hun medewerking toegezegd. De Nederlandse ambassadeur in Was hington. dr. Rojjen, die sinds het begin van deze week in Nederland verblijft, is door de koningin in audiëntie ont vangen. Hoewel datgene wat de konin gin met dr. Van Roijen heeft bespro ken, uiteraard geheim blijft, zou aan het feit van de audiëntie voorlopig geen bijzondere betekenis behoeven te wor den gegeven. Het is niet ongebruikelijk dat ambassadeurs tijdens hun verbkjf in Nederland door de koningin warden ontvangen, zo is in Den Haag ver klaard. OUDORP, I febr. Gisternacht is tijdens een brand in een woonwagen de 56-jarige gepensioneerde J. H. Keij- zer om het leven gekomen. De heer Keijzer, die vrijgezel was. woonde met zijn hondje in een kampeerwoonwagen, die hij hier ia de duinen had laten plaatsen. Hij werd waarschijnlijk door het vuur verrast. Ook zijn hondje kwam in de vlammen om. Het vuur werd ontdekt door de vuur torenwachter, die de brandweer waar schuwde. Deze vond het verkoolde stof felijk overschot van het slachtoffer op de resten van zijn bed. Naar de oorzaak van de brand wordt een onderzoek ingesteld. (Advertentie) Rustig oud met OLVEH pensioen. De 57-jarige Zandvoortse (geen praktijk meer uit oefenende) tandarts L. J. Breure, overtuigd tegen stander van het voortbestaan van het auto-rencircuit in zijn woonplaats, heeft de uiterste consequentie van zijn volledig afwijzende houding aanvaard. In de gemeenteraadsvergadering van dinsdagavond heeft hij, zit ting hebbende voor de V.VD., zijn ontslag als raadslid aange boden nadat zijn voorstel, het circuit op te heffen was ver worpen. Wanneer hij zijn ont slagaanvrage schriftelijk heeft bevestigd, zal hij achter zijn negenjarige activiteit in de Zandvoortse gemeentepolitiek definitief een punt hebben ge plaatst; al eerder heeft hij aan gekondigd, zich voor de gemeen teraadsverkiezingen van volgend jaar niet kandidaat te stellen. Er zijn in de vergadering van dinsdag nogal scherpe woorden gevallen. Burgemeester mr. H. M. van Fenema protesteerde te gen de opvatting van de ieer Breure, dat hij van het circuit een uiterst gevaarlijke hobby had gemaakt. Het com ment aar van de tandarts, zoals hij ons dat gisteren gaf„De burgemeester zegt dat het circuit er al was toen hij als burgemeester naar Zandvoort kwam. Allemaal best. Maar kan ook dan het doen organiseren van autorennen niet zijn hobby zijn gewor den?" De heer Breure spreekt over het circuit met een grote felheid, die hij toeschrijft aan het feit dat hij destijds het dodelijk ongeluk met de jonge arts-deelnemer Gerlach voor zijn ogen heeft 'zien gebeuren. Met dezelfde heftigheid verwijt hij mr. Van Fenema „met het circuit kinderlijk gelukkig te zijn." Waarom, zo vraagt het (bijna) ex-raadslid, mogen er in Zandvoort geen circussen met wilde dieren optreden maar wordt het voort bestaan van een „stuk gevaarlijk speelgoed, dat niet alleen veel geld maar zelfs een massaslachting kan kosten," bevorderd? De heer Breure treedt uit de raad omdat hij niet langer ook als door deze raad afgevaardigde vice-voorzitter van de stichting „Touring Zandvoort" medeverantwoordelijk wenst te zijn voor wat er op het circuit gebeurt of althans kan gebeuren. Al in november liet hij zich tijdens een interpellatie in deze geest uit. „Omdat men toen aankondigde dat een KNAC-commissie een onderzoek naar de veiligheid van het circuit zou instellen, trok ik mijn motje om het circuit op te heffen, in. Ik had weinig vertrouwen in het rapport, want per slot van rekening is de KNAC belang hebbende. Nu beveelt de commissie in het rapport een aantal beveiligings maatregelen aan en veronderstelt dat na de voltooiing hiervan- de betref fende internationale commissie het circuit opnieuw zal goedkeuren. Toen dinsdagavond mijn voorstel, het circuit op te heffen werd verworpen, kon ik niet anders dan mij terugtrekken, al heb ik natuurlijk aan het voorstel van B. en W., een krediet voor extra beveiligingen beschikbaar te stellen, nog wel mijn stem gegeven. Dat was het enige wat ik nog kon doen om te helpen de risico's voor de renners maar vooral voor de toeschouwers zoveel mogelijk te verkleinen." De deelnemers aan de Zandvoortse rennen rijden voor eigen risico. Maar daarmee is mijn verantwoordelijkheid als raadslid niet ge dekt" meent de heer Breure. „Zandvoort kan gemakkelijk een tweede Harmeien worden. Bij elke wedstrijd rijdt men hier constant door het rode licht en van de vele politie-agenten aan de kant maakt er niet één proces-verbaal op. De Spoorwegen stellen zich voor dat vreselijke ongeluk geheel ver antwoordelijk. Kom daar hier eens om! Aan de achterkant van elk entree biljet staat duidelijk vermeld, dat de organisatoren geen enkele verant woordelijkheid aanvaarden. Allemaal omstandigheden die maken dat het circuit uit overwegingen van menselijkheid en zorg voor de naaste een schande is. Laat men er liever tennisbanen op aanleggen, of een overdekt zwembad, een renbaan, een kinderboerderij. Er zijn zoveel oplossingen. Handhaaf de wielerwedstrijden en skelterraces, desnoods ook de motor- rennen. Maar stuur de auto's van de baan De huidige toestand is" en mevrouw Breure gebruikt dezelfde kwalificatie „mensonterend". Het Zandvoortse circuit, kort na de jongste wereldoorlog aangelegd, heeft bij autorennen reeds drie mensenlevens geëist. De snelheden van de wagens worden steeds hoger en het menselijk organisme kan die snelheden, zo is de mening van de tandarts, niet meer verwerken. „Ook een gering technisch feilen kan rampzalige gevolgen hebben. En voor dat alles is óók de raad verantwoordelijk, al moeten andere instanties dan de baan telkens keuren." Er zal voorlopig aan de deining rondom het Zandvoortse circuit nog wel geen einde komen. Voor de heer Breure is er nu nog slechts een andere, eindeloze deining: die van de zee, waarop hij van zijn woning aan de Boulevard Paulus Loot uit zo'n weergaloos uitzicht heeft. Hij is nu voor zijn standpunt uitgekomen, meent hij, op een wijze die geen misvatting toestaat. En hij schaamt zich, het niet eerder te hebben gedaan. „Nu heeft eerst de dood van een medemens mij de ogen moeten openen." Het imposante complex van de St. Jozefkerk te Someren-Heide, waarin de architecten ir. C. G. Geenen en ir. L. R. T. Oskam een toren plaatsten als onderbreking van de lange horizontale lijnen. lemmerend heeft gewerkt in gemeenten, die aanvankelijk tot een gemeentelijke subsidieregeling bereid bleken, maar nu een afwachtende houding zijn gaan in nemen. „Dit wetsontwerp zal reeds his torie zijn, voordat het aanvaard is", zei de bisschop, daarmee de situatie helaas juist typerende. En dan komt, als sluitpost: de lening. De lening, die in de meeste gevallen veel te hoog is en vele jaren een drukkende last vormt waaronder de zielzorg lijdt. Nu zijn er bisdommen, waar deze pro blemen zwaarder drukken dan bij an dere. De bisdommen op zandgrond bij voorbeeld, hebben minder kosten aan kerkfunderingen dan die op bijvoorbeeld veengrond. In het Roermondse komt een kerk met pastorie gemiddeld op een half miljoen en men heeft daar gemid deld per jaar zeven a acht nieuwe kerken nodig. De dichtheid der katholieke be volking is daar dusdanig, dat elk ge bouw "produktief" genoemd kan worden, zodat de kosten per zitplaats daar lager komen dan in het jonge, voortvarende bisdom Groningen waar men thans vier parochiekerken, een hulpkerk en een uitbreiding in bouw heeft. Alles kleiner van opzet dan in Roermond, maar zeker zo hoog in kosten. Bovendien moet men daar nog zorgen voor het eigen semina rie. Dit is een antwoord op de vraag, welke Wen zo menigmael in de huiskamers van fle katholieke gezinnen hoort bij thuis komst uit de zondagse mis. Een ant woord ook op de wrevel die zo menige Jezer van parochiebladen' ondervindt Wanneer hij de pastorale vermaningen west en er rijen van getallen in ontmoet het guldens-tekentje er voor. M. A. Jansen gaf, ongevraagd, °it antwoord aan een schare vertegen woordigers van pers, radio en televisie hij voor hen het programma ont- ouwde ,dat katholiek Nederland voor 2 op het gebied van kerkenbouw Wacht. Dit jaar staat op stapel de bouw van kerken met aan totaal geraamde kos- teu een bedrag van f 41.689.000,-. Is dit £*°rbitant veel? Men kan er, ter verge- "Jking, de getallen van 1961 naast leggen er dan zijn conclusies uit trekken. Toen kwamen er in Nederland 47 defi- Wtieve kerken in aanbouw. De totale ftichtingskosten, inclusief de pastorieën, '°rmden een bedrag van f 26.271.697,-. bedrag, dat aanmerkelijk hoger zou 'yn geweest, wanneer in verschillende Bevallen het verscherpte toezicht van de regering op de bouwmarkt niet tot uit stel had gedwongen. Een dwang, die bij zonder pijnlijk werd gevoeld bij de nood kerken. „Wij hebben begrip voor de moeilijk heden, die de overheid in de bouwsec tor het hoofd moet bieden. Toch menen wij te moeten stellen, dat de bouw van kerken gelijk moet opgaan met die van woningen en een zekere prioriteit verdient ten opzichte van andere sec toren in het bouwbedrijf", merkte Rot terdams bisschop hierbij op. Wij spraken van 47 kerken, die in 1961 in aanbouw kwamen, maar daar naast waren er nog andere in aanbouw, waarvoor de werkzaamheden reeds eer der ter hand waren genomen. Dat waren er, exclusief de noodkerken, nog 17, zo dat de gehele bouwbedrijvigheid op dit gebied aan het einde van het jaar 64 kerken omvatte met bijna f 40 miljoen als totaal der kosten. Het programma voor 1962 wijkt daarvan niet sterk af. Hoe komen deze gelden bijeen? Als be langrijkste bijdrage geldt de opbrengst van de wekelijkse collecte voor de ker kenbouw. Die bedroeg, inbegrepen de inzameling op Kerkenbouw-Zondag, in 1961 f 7.564.000,-. Dat is ruim een half miljoen meer dan in 1960. Men moet de hogere opbrengst echter niet als pure winst zien, omdat een deel ervan weg valt tegen de gestegen bouwkosten, die ten opzichte van 1960 voor 1961 werden getaxeerd op ongeveer drie pet. Een an dere bijdrage wordt gevormd door de activiteiten van bouwpastoors en hun helpers, maar deze bijdragen verdwijnen vaak in de noodzakelijke uitgaven voor onderdelen, die buiten de diocesane kos- tenschema's staan. Dan zijn er nog de subsidies van provincie en gemeenten die betrekkelijk gering zijn. Het is hinderlijk en betreurenswaardig, dat de regering nog geen klaarheid heeft gebracht in de rijksregeling; in vele kringen heeft het wetsvoorstel Premie regeling Kerkenbouw al teleurstelling gebracht, terwijl de gang van zaken be- VELSEN, 1 febr. In de Velsertun- Worden proeven genomen met aller- jjj verlichtingssystemen. De bedoeling dolVan 's een verlichtingswijze uit te c ett' die za' worden aangewend in V Coentunnel. De verlichting van de da*?ertunnel, hoe ingenieus ook uitge- sticr kiijkt namelijk in de praktijk era ser»? bezwaren te hebben. De rijkswa- dew t Seeft de schuld aan de veran- "ed c''e <'e carrosserie van de auto's he]e-rt 1164 '"Rebruikstellen van de tun- iist In 1957 heeft ondergaan. Automobi- hebben hiervan niet alleen hinder, chi,„. "et blijkt zelfs nadelig op de psy- e gesteldheid te kunnen werken. reJ.K. de Velsertunnel zijn in het plafond Werk, 'f-L'-bnizen in nissen wegge- rnaak, i.e, nissen zijn zodanig ge- 2en „f' df-t d-e automobilist de T.L.-bui "XrA* kan zien 7.W WArnori >nin lir»h Vóór v.„ Zlen- z« werpen hun li< de wee m •Ult' ?^aar °P de motorkap licht is de aar op ae motorkap is AanvaniSv?,® -ng ervan wel zichtbaar, ring- uu I dk ging men van de redene- 'hg Uit a T j-s s van - °mda+ 'j dit geen groot bezwaar was, beter ,;?.a?e 0r de auto in de tunnel de wittl ir rar werd. gemarkeerd door Maat- i i strep?n °P de carrosserie. ar>dei-ri -iPtussen zijn de modellen ver ten p-eb„ e auto s hebben schuinere rui- bord tri, en een glimmend dash- de do i» bestuurder ziet nu geduren- dwftj.sij hele tunnelrit alsmaar witte ggende strepen op zich afkomen. Op sommige automobilisten blijkt dit een bijzonder nadelige invloed te heb ben. De Directie Sluizen en Stuwen van de rijkswaterstaat zoekt het voor de Amsterdamse Coentunnel in de rich ting van een doorlopende lijnverlich ting aan beide kanten van de tunnel buis. Men is met deze proeven ech ter nog Jang niet gereed, omdat men het tot in de kleinste details gepro beerd wil hebben. Of daarna wellicht ook de verlichting van de Velsertun nel veranderd zal worden, staat nog niet vast. Bij de Velsertunnel heeft men thans ook afsluitbomen aangebracht om een van de twee tunnelbuizen t" kunnen af sluiten. Deze bomen zijn geplaatst bij de „duivetillen" van de tunnelpolitie, dus aan begin van de afrit. Eén afsluit boom kan dwars over de weg worden gedraaid om de tunnel af te sluiten, waarna een tweede boom schuin op de weg komt te staan en als geleidehek gaat fungeren naar de andere tunnel buis. Deze bomen zullen nog voorzien worden van borden en knipperlichten. Dé bedoeling ervan is om een tunnel buis in verband met werkzaamheden of bij een ongeluk, volledig te kunnen afsluiten en het verkeer dan in beide richtingen door de andere tunnelbuis te kunnen lei den. Op 75.000 paschanten in het Gro ningse bisdom wordt bijna f 4.- per jaar per persoon voor de kerkenbouw geofferd. Dit is een mooi resultaat ongeveer hetzelfde, dat men van de kerkganger in het Bossche bisdom verwacht maar toch vraagt mgr. Nierman nu een verhoging van 25 pet. van de huidige kerkenbouwcollecte om er uit te kunnen komen. Zo heeft elk bisdom zijn probleem. Haarlem en Rotterdam, de Randstad bisdommen, hebben te maken met de totstandkoming van nieuwe randsteden en ontwikkelingen in diasporagebieden, die nopen tot kostbare voorzieningen. In het Haarlemse wil men tien nieuwe defi nitieve kerken tot stand brengen, een bestaande kerk uitbreiden en zeven noodkerken realiseren, een programma dat bijna zeveneneenhalf miljoen kost. Het Rotterdamse programma verschilt niet veel: acht definitieve kerken, een uitbreiding en vijf noodkerken. En men heeft er nog negen in aanbouw. Het aartsbisdom steekt naar de kroon met een bouwprogramma van acht mil joen, omvattende vijftien definitieve kerken, twee uitbreidingen, een verbou wing en nog enkele pastorieën. Beziet men de architectonische pro jecten, dan bekruipt velen de gedachte, dat „het oude" als zijnde niet van deze tijd, verworpen is. Een opgewekte pen- nestrijd rond „de witkwast in onze neo gotische kerken" heeft wel iets geopen baard, wat in veler gemoed leeft. De bisschop van Rotterdam heeft hier in ook het zijne gezegd. Hij verwees naar een brief aan de priesters in zijn diocees waarin hij had verklaard dat de kwestie van de variëteit van kerken niet een kwestie is van verouderde en moderne kerkgebouwen. .Deze kerken vormen - zamen een rijkdom, waarin geen enkele periode van kerkbouw zonder meer kan worden afgewezen zonder het geheel schade te doen. Oude en nieuwe kerken hebben elk hun eigen wereld van ge dachten en gevoelens. Tezamen vormen zij de veelzijdigheid van een diocees of van de Nederlandse kerkprovincie". Met alle waardering voor de eigen stijl van elke periode, wilde de bisschop toch niet voorbijgaan aan de verdiensten van de nieuwe opvattingen, volgens wel ke de kerk niet meer als hoogste gebouw van de haar omringende bewoning, de vreeswekkende en imponerende tempel is, maar eer een hartelijke, uitnodigende plaats van samenkomst van mensen en de blijmakende God. De moderne opvattingen van kerken bouw brengt waardevolle elementen naar voren, die misschien nog niet door de grote massa der gelovigen op de juiste waarde geschat kunnen worden. Daar om deed de bisschop een beroep op het „meevoelen met en barmhartigheid voor velen, die wellicht minder snel denken" dan de promotors van de nieuwe opvat tingen. De bisschop heeft in rijn betoog ook (Van onze correspondent) ARNHEM, 1 febr. Over de Rijn tussen Kleef en Emmerik zal de groot ste hangbrug van Europa worden ge bouwd. Reeds 2 mei begint de bouw en in 1965 moet de brug klaar zijn. Zjj wordt 1187 meter lang, daarvan ligt 803 meter boven de Rijn. De rijbaan wordt 22 meter breed. De kosten van de bouw worden geschat op vijftig mil joen gulden. De nieuwe hangbrug zal aansluiting geven op de Holland Linie van de auto weg tussen Wesel en Emmerik. betrokken de plattegrond van de kerk, welke ervan getuigt van een kerkbesef, waarin de leken hun plaats herwinnen: de bredere ruimte, waarin de gelovigen God in hun midden hebben en de plaat sing der sacramenten, van doopsel en' biecht. De moeilijkheden over de plaats van het sacramentsaltaar getuigen volgens mgr. Jansen voor de actualiteit van de vraag, wie de bewoner van de kerk is. Krijgt het sacramentsaltaar alle na druk, dan in God de bewoner en dan zijn wij op visite. Gemakkelijk groeit de kerk dan uit tot een anticipatie op de hemel en de gemeenschap der hei ligen komt tegenwoordig in beelden en symbolen. De devotie wordt het gedrag van de gelovige, die op visite is. Krijgt echter het offeraltaar exclu sieve rechten, dan weet men, dat het kerkgebouw een ruimte is van de aardse kerk. Dan zijn wij in de kerk als in een eigen huis. Het offer wordt voltrokken in ons midden. De kerk wordt daardoor de ruimte voor een gebeurtenis binnen een samenkomst. Deze samenkomst, de gemeenschap, be heerst het gedrag der gelovigen. Mgr. Jansen meent, dat hier geen öf-öf mogelijk is, evenmin als de Kerk louter verblijf op aarde of het komende rijk is. De Kerk is Gods volk onderweg. Zo is het kerkgebouw reeds de ruimte voor Gods aanwezigheid, maar tevens ook de ruimte, waarin God tot ons komt. Daar om blijft de tweeledigheid van sacra ments- en offeraltaar. Maar met al deze beschouwingen, zeer boeiend overigens, komen wü tot de actualiteit van de Kerkenbouw -Zon dag. Dan houdt de collectant ons de offerschaal voor. De collectant. Voor deze nobele fi guur heeft Rotter dams bisschop ook een goed woord ge sproken. Hij noemde hem zelfs „een na tionale figuur" in tegenstelling tot de niet-vragende pas toor, die een niet- nationale figuur is. „Men kan zelfs stel- len, dat de collecte- schaal een religieus symbool vormt, dat de confessionele te genstellingen in ons land overbrugt en een oecumenische betekenis bevat". Beziet men het als mgr. Jansen, dan krijgt men zowaar nog kans, zondag 1—fM naast de zo noodza- kelijke bevordering EPglgraHH van de kerkenbouw. jpj&JgSMHrafirc de oecumene in haar symbool honneurs te Licht in onze moderne kerken! De glaszetter aan het werk bewijzen. tijdens de bouw van de Goede Herder-kerk in Voorburg. Een samenspel van enorme vlakken toont de Maria Koningin-kerk te Zevenaar, een ontwerp van de Utrechtse architect ir. F. Starmans. De voorgestelde premieregeling, zo antwoordt de bewindsman op vragen van Kamerleden, is gebaseerd op de opgetreden stroomversnelling in de ker kenbouw, die de kerkgenootschappen fi nancieel niet kunnen bijhouden, alsmede op de scherpe stijging der bouwkosten, die ondermeer tot gevolg heeft gehad, dat een groot deei van de nieuwbouw van overheidswege wordt gesubsi dieerd. „Zolang dezt omstandigheden aanwezig zijn, acht de regering deze subsidiëring gerechtvaardigd Voorts merkt de minister naar aan leiding van geüite bedenkingen op. dat subsidieregeling de vrijheid en de zelf standigheid der kerken geheei intact Iaat. „De regeling is zo opgezet, dat voor vrees voor inmenging in de inter ne aangelegenheden van de kerkgenoot schappen geen aanleiding behoett te be staan. Het al of niet aanvaarden van de subsidie blijft geheel voor eigen verant woordelijkheid van het kerkgenoot schap." Het bezwaar, zo vervolgt minis ter van Aartsen, dat het dee) van het Nederlandse volk, dat niet tot enig kerk- enootschap behoort, via de belasting- wordt In de kosten van kerkbouw by te dragen, zou ook te gen vele andere subsidiemaatregelen kunnen worden ingebracht. „De regering heeft er principiële en financiële bezwaren tegen de wet met terugwerkende kracht te laten ingaan op 1 januari 1956, het tijdstip dat in het rapport-Sassen wordt genoemd. Naar haar oordeel zou het hoogst bedenke lijk zijn indien men aan het tijdstip, waarop een bepaalde commissie zou zijn ingesteld, zekere aanspraken zou menen te mogen ontlenen: de vrijheid van handelen der regering zou op deze wijze ernstig worden ingeperkt", aldus minister Van Aartsen. De bewindsman zegt verder, dat aan een gezond financieel beleid iede re grondslag zou worden ontnomen, indien rekening zou moeten worden gehouden met onbekende toekomsti ge subsidieregelingen. „Het is niet te voorspellen of de toestand in 1971 zo zal zijn, dat een aflopen van de wet kan en zal worden aanvaard. De re gering meent echter ervan te mogen uitgaan, dat de achterstand ir de ker kenbouw dan zodanig zal zijn ingelo pen, dat aan deze wet geen behoefte meer zal bestaan. Geraamd wordt, dat tot 1970 nog 480 kerken zullen moe ten worden gebouwd, te weten 160 voor de Nederlands Hervormde Kerk, 171 voor het R.K. Kerkgenootschap, 100 voor de Gereformeerde kerken en 49 voor de overige kerkgenootschap pen." „In de jaren 1947 tot en met 1960 zijn er in ons land 608 kerkgebouwen (voor de verschillende kerkgenootschap, pen respectievelijk 114, 232, 195 en 67 kerken) gereedgekomen," aldus de be windsman. Tenslotte wijst hij er nog op, dat de subsidiëring van „bezinningscen tra" niet alleen voor het Humanistisch Verbond geldt. „In het wetsontwerp is sprake van genootschappen op geeste lijke grondslag, andere dan kerkgenoot schappen. Hiermee worden bedoeld al le niet-kerkelijke levensbeschouwelijke organisaties, al dan niet op humanis tische grondslag." (Advertentie) üxRIGHARD

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5