Sterren en planeten met bescf
tQPiil
'èïfl M
Frits Kirihio logeert op het
ogenblik in Aken
SCHEEPVAARIBERICHTEN
RENDEZVOUS DER PLANETEN
Meteoren als bacillendragers
9-Distrikten-toernooi
volleybal in Haarlem
site m
Hoopt Papoea s op Nieuw-Guinea te
kunnen winnen voor regionale
autonomie binnen Indonesië
„Ik ben niet
anti-Nederlands"
'f i
ill
De grootste
radio-telescoop
Westelijke teams
favoriet
Gesprek van de dag
Buitenaards leven
Besmetting van het
heelal uit
ISjfe
iC
MISSCHIEN VOLGENDE WEEK NAAR NEDERLAND
Dammen
Strijd om persoonlijke
titels beginnen
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1962
PAGINA
Van 3 tot 6 februari a.s. vindt er een merkwaar,
dige bijeenkomst van planeten aan 't firmament
plaats. Dan zullen de zon, de maan, Mercurius,
Venus, Mars, Jupiter en Saturnus op één lijn
komen te staan en tegelijkertijd zal er op de aarde
een zonsverduistering plaats vinden, die echter
hoofdzakelijk in de Stille Oceaan en op Nieuw-
Guinea zal kunnen worden waargenomen, dus
zonder meer aan de rest van de wereld voorbij
gaat. Mocht men op Nieuw.Guinea sombere con
sequenties aan dit verschijnsel willen ontlenen,
de praktijk heeft geleerd, dat allerlei voorspel
lingen. met het oog op bijzondere voorvallen in
ons planetenstelsel gedaan, faliekant zijn uitge.
komen. Zon en maan en de genoemde planeten,
een zevental vormend, zijn in de oudheid voor
de astronomen een uitgangspunt geweest. Voor
het blote oog zichtbaar, waren ze toenmaals voor
het mensdom de voornaamste aanrakingspun.
ten met het oneindige heelal. Er wordt veronder,
steld, dat indertijd deze zeven planeten de men.
sen er toe gebracht hebben, de tijd in een cyclus
van zeven dagen te verdelen, aldus een week
vormend. Het komt slechts zelden voor, dat de
zeven planeten zo dicht althans voor het oog
bij elkaat staan, haar banen zo dicht bij elkander
brengen. In werkelijkheid blijven ze door enorme
afstanden gescheiden. Maar een ruimteraket, op
de zon afgeschoten, zou toch met deze merk.
waai dige bijeenkomst rekening moeten houden,
wanneer ze werd afgeschoten in een periode,
waarin de zeven elkander rendez.vous geven. De
bemanning zou, om de ene te vermijden, moeten
zorgen, niet tegen de andere te pletter te slaan.
Althans, zo kan het theoretisch gesteld worden.
De werkelijkheid, zo we deze ooit zullen beleven,
zal misschien anders zijn... Bovendien,, er is ge.
legenheid genoeg, om het rendez.vous te vermij
den Het afspraakje daar in de wereldruimte
vindt met tussenpozen van eeuwen plaats, heeft
overigens niets angstwekkends en buitengewoons
aan zich- Het komt in de sterrenwereld vaak v»or.
Uitgaande van het feit, dat er honderden miljoenen sterren zijn,
geschiedt het wellicht dagelijks. Met onze zeven is dit natuurlijk
anders. Ze gehoorzamen aan htm eigen wetten. Die zorgen weer, dat
het niet zo vaak herhaald wordt. Met zekerheid weten we, dat een
afspraakje tussen zon, maan en de vijf planeten in september van
het jaar 1186 plaats vond. Daarna weer in februari van het jaar 1525.
Toenmaals bevonden ze zich in de z.g. constellaties van het Aquarium
en der Vissen. Toenmalige astrologen trokken er de onheilvolste con
clusies uit. De ene catastrofe zou op de andere volgen, doch er
gebeurde nietsEr znu o.a. een nieuwe zondvloed ontstaan. Maar
achteraf bleek, dat februari van 1525 de droogste maand van heel
het jaar was geweest' Vermoedelijk hebben er ook andere samen
komsten plaats gehad, welke zelfs niet door de astronomen geconsta
teerd werden. De Belgische astronoom Meuss heeft aan de hand van
hoogst ingewikkelde berekeningen gemeend te mogen vaststellen, dat
van het jaar 1000 tot het jaar 2100 in totaal veertien afspraakjes zijn
gemaakt. De eerste keer op 15 augustus 1007. In de vorige eeuw
waren het er twee- op 2 en 30 april van het jaar 1821. Na dat van 1962
volgen er nog cp 5 mei van het jaar 2000. op 8 september van het
jaar 2040 en op 2 november van het jaar 2100. Er zal dan evenwel niet
iedere keer een zonsverduistering plaatsvinden, zodat het afspraakje
van 3 tot 6 februari a.s. toch wel iets aparts heeft
-
V-i-
-Y
"''K.
(Van een redacteur)
AKEN, 2 februari De 27-
jarige Papoea-student uit Leiden,
Frits Kirihio, die eind december
plotseling naar Indonesië vertrok,
logeert op het ogenblik in een
hotel in Aken. Hij zou spoedig
naar Nederland willen terugkeren
(„misschien volgende week"), om
vervolgens naar Nieuw-Guinea te
reizen. In het onderhoud, dat wij
gisteren met hem hadden, zei hij
letterlijk: „Ik hoop, dat de Neder
landse regering mij, in het belang
van de openlijke en eerlijke toe
passing van de zelfbeschikking, in
staat zal stellen naar Nieuw-
Guinea te gaan. Of zij mij laat
gaan, laat ik over aan de wijsheid
van de Nederlandse regering".
Op zoek naar organisch leven
Astronoom. Von Roemer gelooft, dat
er op planeten oude beschavingen be
staan van wijze wezens, die ons willen
waarschuwen
o.a. stof van de maanoppervlakte bijeen,
vegen, het automatisch onder een mi
croscoop leggen, waarbij hetgeen deze
laat zien, per televisie zal worden uit
gezonden. Op deze wijze zal wellicht kun
nen worden vastgesteld, of op de maan
sporen van leven voorkomen, dat scha
delijk voor ons kan zijn. Het apparaat
zal pas in 1964 gereed zijn en dan in
hetzelfde jaar naar de maan geslingerd
kunnen worden. Een dergelijk toestel
wordt dan voor Mars in elkaar ge
zet welke planeet het in 't jaar 1967 tege
moet kan zien. Dr. Lederberg hoopt eer
der met zijn onderzoek gereed te zijn dan
de kosmonauten voor hun vluchten naar
de planeten.
Het is gewoonlijk slechts gedurende een
korte periode, dat de vijf planeten, de
zon en de maan ogenschijnlijk zo dicht
bij elkaar zullen staan, van onze aarde
af in rechte lijn gezien. Onder de gun
stigste omstandigheden duurt het af
spraakje vijf dagen. Thans zal het 71 uren
in beslag nemen, van 5 uur 's morgens
(Greenwichtijd) op 3 februari tot vier
uur 's morgens op 6 februari. Aangezien
Dr Lederberg is bevreesd voor
„exobiota".
HAARLEM, 2 febr. Het ziet er
naar uit, dat de strijd om de bovenste
plaatsen bij het zaterdag in het Krelage-
huis te houden 9-distrikten volleybal-
toerooi een aangelegenheid zal worden
tussen de distrikten West-11 (Amster
dam - 't Gooi.Utrecht) en West-Hl (Den
Haag - Rotterdam). Zowel bij de dames
als bij de heren kunnen deze distrikten
dusdanig sterke ploegen op de been
brengen wij denken hier aan de Boe
merang-dames en de R.E.V.A.-heren by
West-II en de D.E.S.-kem bij de heren
van West-IH dat de andere distrikten
Wel zeer verrassend voor de dag moe
ten komen om deze teams te kunnen
bedreigen. In vorige jaren hebben de
Groningse dames en de Limburgse he
ren wel eens voor een dergelijke verras
sing gezorgd, maar wij hebben het ver
moeden, dat de Westelijke suprematie
nog zal blijken te zijn toegenomen.
De heren van West-I (Noordholland)
moeten het in de poule opnemen tegen
Zuid-I (Limburg) esn. Oost-H (Gelder
land); de dames van West-I ontmoeten
in haar poule Noord-H (Groningen) en
Zuid-II (Noord-Brabant). De volleybal
liefhebbers uit Haarlem en omgeving
worden, door het gemis aan een heren
hoofdklasser in onze stad en de grote
krachtsverschillen in de overgangsklas
se, niet dikwijls meer met volleybal van
uitzonderlijk gehalte geconfronteerd.
Het is daarom toe te juichen, dat de Af
deling Haarlem voor de tiende maal in
successie de organisatie van dit toernooi
op zich heeft genomen. De wedstrijden
beginnen om 3 uur en omdat er ditmaal
op zes velden wordt gespeeld verwach
ten wij dat de finale-poules reeds vóór
- zullen kunnen aanvangen.
we van de zonsverduistering in onze con
treien niets zullen merken zal het feno
meen bijna onopgemerkt aan ons voor
bijgaan Maar het was toch wel aardig
het even te signaleren. Duizenden ster
renkundigen. zowel vaklieden als ama
teurs, welke laatste menigmaal in ken
nis de vaklieden nabij staan, zullen het
ongetwijfeld gadeslaan en onder hen zal
het 't gesprek van de dag zijn.
Het gesprek van de dag onder de ge
leerden, die op zoek zijn naar or-
ganisch leven in het heelal, dus de vraag
willen beantwoorden, of er op een der
planeten, speciaal de genoemde vijf, le
ven heerst of geheerst heeft, plantaar
dig of dierlijk van heel lage orde of ho
gelijk ontwikkeld, wordt gevormd door
de ontdekkingen van Dr Dombrowski,
een Duitse bacterioloog. Het een Se'
sprek van de dag op heel ander niveau,
maar houdt toch verband met het onder
werp dat we in dit artikel aange
sneden hebben, Hij heeft ten eerste in
oeroude gesteenten bacteriën aangetrof
fen, die na een langdurig en ingewikkeld
proces weer tot leven konden worden ge
bracht. Op zichzelf is deze ontdekking
niet nieuw. Sommige geleerden betwijfe
len voorts of deze bacteriën werkelijk zo
oud zijn als 't gesteente, waarin ze aan
getroffen werden. Volgens hen kunnen ze
er zelfs in onze tijd in genesteld heb
ben. Maar Dombrowski stelde vast, dat
ze verwant zijn aan 'n soort bacteriën,
welke in de gesteenten van de Dode Zee
voorkomen, waarvan door sommigen
wordt aangenomen, dat ze door een me
teorenregen ontstond, dus materie bevat,
afkomstig uit de wereldruimte en wel
licht meer in het bijzonder van een der
planeten.
Behalve bacteriën trof hij ook heel
primitieve kiemen van plantaardige
aard aan. Bij deze bevindingen voeg
de hij en hier komt het belang
rijke - een veronderstelling, dat de mete
oren overblijfselen van oerleven moeten
bevatten. Deze veronderstelling werd be
vestigd door onderzoekingen van twee an
dere bacteriologen, Dr Claus en Dr Nagy,
Die onderzochten stukken van de me
teoren. welke respectievelijk in 1864 en
1938 óp de aarde zijn neergeslagen. Ze
troffen er wat de geleerden noemen ge
organiseerde elementen in aan, welke
afkomstig moeten zijn van levende we
zens. De chemicus dr. Urey van de uni
versiteit van Californië. Nobeprijswin-
naar, heeft de bevindingen van Claus en
Nagy heel ernstig genomen. Na 'n eigen
onderzoek verklaarde hij: of het meteo-
rengesteente moet op de aarde besmet
zijn of er zijn levende organismen door
van het heelal uit op de aarde gebracht.
Wordt de laatste conclusie bevestigd,
dan zullen kosmonauten er rekening mee
moeten houden, op de maan of een der
andere planeten de een of andere be
smetting van een onbekende ziekte op
te lopen Tot dusver is men nog slechts
doende geweest, om het mogelijke le
ven daar tegen de kans op besmetting
met aardse ziekten door aardse bacte
riën te beschermen.
Het overtuigende bewijs van buiten
aards leven is inmiddels nog steeds niet
gevonden. Maar de geleerden blijven di
ligent en wellicht ligt 't desbetreffen
de materiaal slechts op hen te wachten.
Wat tot dusver bekend werd, kan in
tussen wel aangevoerd worden als
een zoveelste argument voor de beken
de stelling van Prof. Van den Berg, dat
een tocht naar de maan als een misda
dig avontuur moet worden beschouwd.
Waarbij evenwel het feit blijft bestaan
dat alle grote avonturen van het mens
dom van grote gevaren vergezeld zijn ge
gaan, waardoor velen het leven verloren.
Dr Domdrowski ontdekte levende or
ganismen in meteoren. Of niet
Het gevaar van besmetting van het
heelal uit, waaraan het mensdom bloot
zou kunnen staan, wordt in de Verenigde
Staten ernstig onder de ogen gezien.
De Nobelprijswinnaar Dr Lederberg.
geneticus, verklaarde onlangs, het bij
zonder gelukkig te vinden, dat de sta
len gevaarten, waarmede men momen
teel probeert, de wereldruimte te ver
kennen, nog veel te grof en te lomp zijn,
om er afgebakende vluchten mee naar
de planeten te maken. Want, zo consta
teerde hij, het gevaar is groot, dat ruim
tevaartuigen bij hun terugkeer verste
kelingen aan boord zullen hebben, micro
organismen ofwel exobiota (buitenaards
leven). Deze uiterst kleine organismenj
zullen zich op de aarde kunnen vermenig
vuldigen en epidemieën van ons onbe
kende ziekten kunnen veroorzaken. Zelfs
indien de wetenschap en de techniek in
staat zouden zijn, een ruimteschip te
steriliseren zal dit met de bemanning
niet het geval wezen Elk hunner is een
drager van aardse virussen, bacteriën
etc.. die op zichzelf niet gevaarlijk be
hoeven te zijn.
Maar daartussen kunnen zich de exo-
Ondertussen gaan de astronomen voort,
de planeten te bestuderen en tevens be
tere mogelijkheden te scheppen, om d«
sterrenhemel over grote afstanden af te
zoeken. Frankrijk gaat er nu groot op,
bezig te zijn met het bouwen van de
grootste radio-telescoop ter wereld, die
ten dienste zal staan van de radio-astro-
nomie. 'n onderdeel van de wetenschap,
die vooral na de oorlog tot ontwikkeling
is gekomen. De telescoop, uitgerust
met reusachtige antennes en een enorme
lens. zal een miljard nieuwe francs kos
ten. Hij wordt opgericht bij het dorp
Naneay in de streek- van Solognes, ver
genoeg van industriecentra, welker uit
wasemingen de atmosfeer verduisteren.
Het enorme werk zal in 1964 gereed zijn
en de Franse astronomen, speciaal de
specialisten van het Observatorium te
Parijs, hopen er verder in het heelal mee
door te dringen, dan tot dusver geschied
is en er zelfs de grenzen van te ont
dekken, zo die bestaan.
Misschien dat het hun gegeven zal zijn,
enige bevestiging te ontdekken van de
theorie van de Duitse atronoom Von
Hoerner. In 'n artikel in 't wetenschap
pelijk blad „Science" heeft deze geleer
de de stelling gelanceerd, dat planeten,
waarop leven in de een of andere vorm
voorkomen, niet eens zo zeldzaam zijn
als men zou denken. Volgens hem leven
er op bepaalde planeten zelfs zeer intel
ligente wezens, in staat, radioboodschap,
pen over enorme afstanden te verzen
den. Desondanks zullen hoog ontwik
kelde beschavingen op planeten niet zo
gemakkelijk met elkaar in contact
kunnen komen. Bovendien, de be
schavingsperiode is vaak van betrek-
P 'S
- VjvV v
\vV-,V
•- v 1 Y' -v
/{Y
biota verbergen en aldus onopgemerkt
de aarde bereiken, Ze zouden zelfs
met een microscoop niet ontdekt
worden. Hij vertrouwt niet erg op
een vaak gelanceerde theorie dat alle
buitenaardse leven in onze atmosfeer een
onmiddellijke dood zal sterven. Wij hier
op aarde kennen slechts één bepaalde
vorm van leven, zei hij en kunnen dat
der andere planeten wellicht niet eens
onderscheiden. Het zou weieens kunnen
zijn, dat elders in het heelal leven heerst,
hetwelk geen water nodig heeft en ook
andere stoffen kan ontberen, zonder wel
ke het leven op aarde onmogelijk Is.
We mogen zelfs veronderstellen, dat der
gelijke organismen zich op onze aard
bol beter zullen kunnen ontwikkelen dan
in het heelal, waar de voorwaarden hier
toe misschien niet zo goed zijn. Hij her
innerde in dit verband aan ziekten, voor
dP Europeanen betrekkelijk onschadelijk
als mazelen, kinkhoest, etc. waardoor
in vorige eeuwen volken werden uitge
roeid, bij wie ze onbekend waren.
In opdracht van de NASA (National
Aeronautics and Space Administration),
het overkoepelende nationale orgaan voor
lucht- en ruimtevaart is dir. Lederberg
bezig met het construeren van een ap
paraat, hetwelk naar de maan kan wor
den gezonden en daar op zoek gaat naar
micro-organismen. Het apparaat zal niet
naar de aarde worden teruggehaald, maar
door middel van een uiterst ingewik
keld mechanisme zijn bevindingen naar
de aarde seinen, waar die weer door
even ingewikkelde mechanismen zullen
worden uitgewerkt. Het apparaat zal
De Melkweg, waarin zich ons zonne
stelsel bevindt en die slechts een ge
deelte is van het heelal. De cirkel duidt
aan, welke gedeelte van de Melkweg
door onze astronomen vrij goed ver
kend is.
kelijk korte duur, soms enkele duizen
den jaren in een ontwikkelingsperiode
van miljoenen jaren. Hierdoor zal het
niet vaak voorkomen, dat op dicht bij
elkander liggende planeten tegelijkertijd
beschavingen bloeien. Naar Von Hoer-
ners mening bestaan er hoogstens tien,
binnen een afstand van duizend licht
jaren van de aarde. Indien intelligente
wezens bezig zouden zijn. door middel
van radiogolven contact met andere pla
neten te zoeken, zullen onze astronomen
dit moeten kunnen ontdekken.
Wellicht hebben daar beschavingen In
groot gevaar verkeerd, zoalg thans de
onze, als gevolg van een wetenschappe-
ljjk-technlsche oorlog. Men zal ons er
voor willen waarschuwen, dat die tot
de ondergang kunnen leiden, wanneer
men de machten tot zelfvernietiging niet
in bedwang weet te houden. Von Hoer
ner vermoedt zelfs, dat ergens temid
den van al die sterren wtjze wezens
proberen ons te waarschuwen, wezens
behorend tot beschavingen, die de ram
pen van een teveel aan techniek over
leefd hebben
We laten deze veronderstelling voor
zijn rekening,
OBSERVATOR.
Als zijn taak in Nieuw Guinea ziet hij:
„De mensen ginds de overtuiging te ge
ven dat er een reële mogelijkheid be
staat voor het regelen van de eigen
huishouding binnen de republiek". Kiri
hio deelt niet het standpunt van presi
dent Soekamo, dat de soevereiniteit
over Nieuw-Guinea reeds bij Indonesië
berust. Hy houdt vast aan het begin
sel van de zelfbeschikking. „Ik voel my
nog steeds Papoea", zei hy letterlijk,
„en ik maak onderscheid tussen Indo
nesiërs en Papoea's. Ik wil me nog niet
Indonesiër noemen
Kirihio wil, dat Nw-Guinea de gelegen
heid krijgt voor 'n volledig vrije keuze
inzake de toekomstige status van 't land.
Hij hoopt, dat de leden van de Nw-Gui-
nea Raad zich kunnen gaan oriënteren
in Indonesië over de inhoud van de re
gionale autonomie. Persooniyk is hy
van mening, dat het ontwikkelingswerk
in Nieuw-Guinea zeker niet achteruit
zou gaan als Nieuw-Guinea een deel
zou worden van Indonesië.
Soekamo en ook Nasoetion hadden
hem verzekerd, dat een Indonesische
provincie Nieuw-Guinea prioriteit zou
kry'gen inzake het onderwas, de econo
mie en de gezondheidszorg. Nieuw- Gui
nea zou misschien de status kunnen
kry'gen van een daerah istimewa (een
bözonder gebied), als Atjeh en Djokja.
Kirihio is onlangs vier dagen in At
jeh geweest, en hy is onder de indruk
gekomen van de autonomie van dit
gebied. Aan het regionale bestuur in
Atjeh zyn alle aangelegenheden over
gedragen betreffende de adat en het
onderwijs. Atjeh mag zeventig pro
cent gebruiken van alle deviezen, die
met de buitenlandse handel zijn ver-
kregen, en de rest is voor de dentra-
Ie regering. De politie staat er onder
de supervisie van de centrale rege
ring, maar het hele politiepersoneel
bestaat uit Atjehers.
Hij verklaarde voorts, dat Indonesië
op de jaariykse begroting voor Nieuw-
Guinea meer zou uittrekken dan de Ne
derlandse regering op het ogenblik doet.
Het Indonesische programma voor de
opbouw van Nieuw-Guinea zou weldra
gereed zyn, en dit programma voor
ziet bijvoorbeeld in een universiteit voor
Nieuw-Guinea, die in Hollandia geves
tigd zou worden.
Voor de verwezenlijking van de zelf
beschikking ziet Kirihio geen heil in
een volksstemming. Hy wil een uit
spraak van de Nieuw-Guinea Raad en
van de leiders van de Democratische
Volksparty en de Partei Nationaal.
Men heeft hem in Indonesië gezegd,
dat zo'n uitspraak door Djakarta aan
vaard zou worden, mits de beslissing
de Papoea's niet in de mond gelegd
zou zyn door de Nederlanders.
Hy gelooft, dat er nog een vreed
zame oplossing mogelijk is, maar als
het tot een gewapend conflict zou ko
men, zou Nederland niet lang tegen
stand bieden. In Indonesië had hy ver
klaard, dat de Nederlandse strijdkrach-
ten by een militair treffen, volgens
hem, niet langer dan drie maanden
weerstand zouden bieden.
„Ik beschouw mij in het geheel niet
als anti-Nederlands", zei Kirihio, „en
ik ben nog steeds geheel overtuigd van
de goede bedoelingen van de Neder
landse regering".
Uiteraard hebben wy Kirihio ge
vraagd wie zyn reis naar Indonesië be
taald heeft. Op deze vraag wilde hy
geen volledig antwoord geven. Hy ver
klaarde echter nadrukkeiyk, dat zyn
overtocht noch door de Indonesische re
gering, noch door Indonesische burgers
was bekostigd. Ook tydens zyn studie
in Leiden had hy „nooit een cent" van
Indonesiërs ontvangen. Hy deelde me
de, dat het geld voor zijn reis niet door
de groep-Rijkens is verstrekt. Aan de
genen die hem wel financieel in staat
gesteld heeft naar Djakarta te gaan,
heeft hy moeten beloven diens naam
niet bekend te maken. By het onder
houd met Kirihio in Aken was aanwe
zig de heer E. G. Niessen, directeur die af",
van Kartografisch ïnstituur Bootsma te
Amsterdam. De heer Niessen, die de ont
moeting met Kirihio voor een viertal
Nederlandse redacteuren van dagbladen
had georganiseerd, wenste zich ook niet
uit te laten over de vraag van de bekos
tiging van Kirihio's reis.
M91
FRITS KIRIHIO
naar Irian gaat, maar maak je st*
HAARLEM, 2 febr. Nu er steeds
meer mensen gaan genieten van de
vrije zaterdag heeft het bestuur van
district Kennemerland het aangedurfd
om de wedstryden om de persoonlijke
damtitels op zaterdagmiddag te verspe
len en er tevens een jeugdafdeling aan
te verbinden. Aangezien de inschrijving
vry was en de gelegenheid daartoe
slechts by de diverse clubs was be
kend gemaakt mag het experiment, ge
zien het aantal deelnemers, namelijk
48, geslaagd genoemd worden. Met wat
meer propaganda op de scholen zou de
jeugdafdeling wellicht beduidend groter
geweest zyn dan tien. In elk geval is
het een goed begin.
De deelnemers zyn ingedeeld in twee
groepen hoofdklasse van elk 10, 10 eer
ste klasse, 8 tweede kl. en 10 jeugd-
kl&SS6<
De eerste partyen zyn inmiddels
reeds gespeeld met de volgende uitsla
gen: Hoofdklasse A: J. v. Kesteren-J.
Bus 0-2; A. Douma-D. Kleen 1-1; J. de
Groot-J. Poppen 1-1; Th. Tielrooy-H. v.
Gerrevink 1-1.
Hoofdklasse B: J. H. Meure-.T. v. Hal
1-1; C. Schelfaut-J. Warmerdam 1-1; J.
Boerkool-J. de Boer 1-1; L. Binkhorst-
W. Roest 1-1; A. de Jong-H. v. d. Vos
sen 0-2.
Eerste klasse: W. Gomes-J. Koren
0-2; D. Ott-S. Lemmers 1-1; Th. Bot-
A. G. de Zwart 0-2; F. Hoek-F. J. Ipen-
birg 1-1.
Tweede klasse; C. v. d. Does-H. v.
Delden 2-0; R. Knopper-J. v. d. Wereld
0-2; C. H. Lenaars-M. P. Lodewyk 2-0.
Jeugdklasse: G. B. Valkema-Th. v.
Wort jr. 2-0; C. Ebbeling-E. Heydenryk
0-2.
Het grote aantal remisepartyen in de
hoofd- en eerste klasse wyst er wel op
dat er nu al fel gestreden is en dat een
heel spannend toernooi te verwachten
is.
Kirihio is op Tweede Kerstdag uit
Nederland vertrokken. Hü ging naar
Zurich, vanwaar hij per vliegtuig naar
Djakarta reisde. Enkele vrienden in In
donesië hadden zyn komst voorbereid.
Op het vliegveld van Djakarta werd
hy „met open armen ontvangen". Men
vroeg hem niet naar een visum, en
zyn bagage werd door de douane niet
nagezien. In Indonesië was hy de gast
geweest van het leger, „omdat het land
nog steeds in staat van beleg is".
Op het paleis van Bogor was hy
door president Soekamo ontvangen.
„Soekamo was in zijn manier van
spreken veel gematigder dan ik ver
wacht had", aldus Kirihio; „Reeds
by zyn tweede zin ging Soekama in
het Nederlands over." Soekamo had
zyn gast gezegd, dat het Indonesische
volk van vrede houdt, maar dat het
meer houdt van de vrijheid, dat dat
het die vrijheid wil delen met het
volk van Nieuw-Guinea. Soekamo had
hem twee boodschappen meegege
ven: „Zeg aan de Papoea's, die in
Nederland zitten, dat ik hen niet be
schouw als vyanden van de repu
bliek. Slechts de Nederlandse politiek
is onze vy'and." In een meer persoon
iyke boodschap had de president tot
Kirihio gezegd: „Ik ben biy, dat je
(Kirihio/ merkte op, dat hem geen
positie in een Indonesische provifl"
cie Nieuw-Guinea was aangeboden.
ben niet benoemd tot opvolger val»
Platteel," merkte hy ironisch op.)
Kirihio vertelde nog, dat hij in l93*
in Seroei geboren is, dat hy de lage£
school en de 1?.M.S. in Hollandia heeij
doorlopen, en dat hy vervolgens op hei
Christelijk Lyceum te Zutphen is geko*
men. Hier deed hy in 1958 eindexamen
H.B.S. A. Vervolgens ging hij in Leide»
niet-westerse sociologie studeren, aan
vankelijk met een beurs van de Eval»'
gelisch-Christeiyke Kerl. in Nieuw-GU1*
nea en, sedert 1960, met financiën»
steun van de Nederlandse regering.
1960 heeft hy, op kosten van de reg«"
ring, een oriëntatiereis van drie maan*
den door Nieuw-Guinea gemaakt.
Kirihio maakte zich weinig zorgeI1 j
over het boze telegram, dat enkele P?'
poea's, naar aanleiding van zyn rei'
naar Indonesië, aan de minister-pre'
sident, prof. de Quay, hebben gezoP'
den. Hij rekende erop, dat hy bp zÖ'J
terugkeer in Nederland deze kwesti®
wel tot een bevredigende oplossing z°u
kunnen brengen.
Kirihio verklaarde ook nog, dat Wj
uit goede bron vernomen had, dat
vrijlating van de onlangs gearresteei"
de vooraanstaande Indonesiërs (ond®*
wie Mohammed Roem en Soetan Sjah'
rir) spoedig verwacht kon worden.
De student, die er in zijn blauwe pa*
met blauwe slipover nog jonger uitzag
dan hy is, droeg een Russisch speld)®
ter herdenking van de ruimtevaart vah
majoor Titov. Hy had dit speldje m
Indonesië van Titov zelf gekregen.
Alamak 1 te Karachi.
Algol 1 85 m zw Kreta n.
Antwerpen.
Alpherat 1 te Londen.
Aludra 1 120 m w v.
Lissabon n. Antwerpen.
Amstelhoek 1 120 m w
Lissabon n. Avonmouth.
Balong 1 220 m zo Kuwait.
Banda 2 te Madras.
Caltex Gorinchem 1 8 mn
Vlieland n. Vasteras.
Eenhoorn 1 50 m ozo
Vincent n. Uddevalla.
Forest Lake 1 45 m nno
Kaap Finisterre n. Wil
helmshaven.
Geeststar 1 te Portsmouth.
Katelysia 1 v. Stockholm n.
Thameshaven.
Korendijk 31 300 m zw Kp
Race n. Antwerpen.
Korovina 1 te Sydney.
Lekhaven 31 200 m no Cape
Loosdrecht 1 te Madras.
Maaskerk 1 v. Port Said n.
Suez.
Marne Lloyd 1 v. Auckland
n. Napier.
Minos 1 15 m o Mariehamn
n. Mantyluoto.
Neder Eems 1 te Bangkok.
Neder Waal 1 v. Hongkong
n. Kaohsiung.
Noordwijk 1 296 m zzw Las
•Palmas.
Ondina 1 30 m no Malta n.
Port Said.
Papendrecht 1 110 m o
Gibraltar n. Novorossisk.
Rotterdam 1 25 m z Malaga
n. Palma de Majorca.
Schie Lloyd 2 te Rabaul.
Silingdoeng 1 v. Izmir n.
Venetië.
Stad Breda 1 v. Tenerife n.
Vitoria.
Straat Malakka 1 335 m so
Sydney n. Auckland.
Tabian 2 te Saigon.
Vasum p. 1 Ras al Haed n.
Suez.
W. Alton Jones 2 te Mena.
Waterman 1 v. Sydney n.
Brisbane.
Zaankfrk 1 te Townsville.
tl»
Joh. v. Oldenb. 1 60 m ozo
Sydney.
Maas Lloyd 1 90 m wzw
Majuro n. Balboa.
Willem Ruys 1 in Bass Strait
n. Sydney.
Wonosari 1 220 m nno
Sydney.
tl»
Alpherat p. 31 Vlissingen n.
Londen.
Japara p. l Vlissingen n.
Rotterdam.
Langkoeas 1 te Marseille.
Witmarsum p. l Vlissingen
n. Le Havre.
tl»
Albireo 31 1000 m no Mona-
Passage n. Antofagasta.
Algenib 31 118 m zo Ilheus
n. Santos.
Alkmaar 1 v. Willemstad n.
Las Palmas.
Alnati 31 v. Santos n.
B. Aires.
Amsteisluis 31 610 m no
Hawaii n. Kobe.
Annenkerk 1 te Genua.
Artemis 31 v. Le Havre n.
Antwerpen.
Attis 31 1050 m no Guade
loupe n. Poit Pitre.
Camitia 31 500 m zw Fayal
n. Curasao.
Camphuys 1 te Beira.
Cartago 1 te Charleston.
Chiron 1 v. Paramaribo n.
Amsterdam.
Cradle of Liberty 1 v.
Maracaibo n. Santos.
Diogenes 31 te Antwerpen.
Doris 31 500 m ozo Cape
Canaveral n. Charleston.
Drente 1 te Bremerhaven.
Eenhoorn 31 v. Ceuta n.
Uddevallen.
Hera 1 te Cristobal.
Hilversum 31 65 m w
Abacopoint n. Houston.
Hollands Duin 1 840 m nw
Midway n. Vancouver.
Irazu 1 te Pto Cabello.
Hydra 1 te Talca.
Kalydon 31 1700 m w Dakar.
Kara 1 te Miranda.
Kosicia 31 90 m z Recife n.
B. Aires.
Maron 1 te Carupano.
Minos 31 v. Tudku n.
Mantuluoto.
Musil Llo,Td 31 650 m no
Pto Rico n. Cristobal.
Nieuwe Tonge 31 40 m zo
Cape San Antonio n.
Mobile.
Ommenkerk 30 25 m z
Nagoya n. Kobe.
Oostkerk 31 v. Hamburg n.
Antwerpen.
Oranje 1 te Port Everglades
Oranje Nassau 31 v. Aruba
n. Kingston.
Palamedes 31 850 m zw
Flores n. Curasao.
Pericles 1 te Paita.
Prinses Irene 31 700 m ono
Bermuda n. Plymouth.
Prins Willem V 1 te Jaffa.
Provenierssingel 31 1022 m
ozo San Pedro.
Randfonteln 1 te L.
Marquez.
Rijndam 31 v. Southampton
n. Hallfax.
Salatiga 31 130 m z Guaya
quil n. Balboa.
Sirrah 1 te Necochea.
Stad Alkmaar 31 v. Ham
burg n. Antwerpen.
Stad Rotterdam 1 te Reggio.
Telemon 31 v. Halifax n.
Bermuda.
Towa 1 te B. Aires.
Van Riebeeck 1 te Durban.
Vlieland 31 520 m no
Sombrero n. Curasao.
Zaria 31 135 m n Curasao
n. Thameshaven.
Appingedijk 31 v. Norfolk
n. Port Everglades.
Area 31 415 m n Fernando
Noronha n. Trinidad.
Atys 31 v. Mena al Ahmadi
n. Banias.
Bantam 31 150 m w Minicoi
n. Penang.
Castor 31 35 m zw Cadiz n.
Cartagena.,,
Dorestad 1 te Curasao.
Forest Hill 31 90 m n
Canarische eil. n. Port
Harcourt.
Ganymedes 31 650 m no Pto
Rico n. Cartagena.
Helicon 31 1000 m zw
Azoren n. Hamburg.
Kennemeriand 1 te Rio de
Janeiro.
Kermia 31 22 m zzw
Sombrero n. Curasao.
Kinderdijk 1 te Miami.
Korenia 31 140 m n Pto Rieo
n. Stanlow.
Leiderkerk 1 te Dubal.
Verd. eil. n. Santos.
Mitra 31 v. Stanlow n.
Oldkilpatrick.
Philine 31 250 m ozo Malta
n. Gibraltar.
Prins Alexander 31 te Antw.
Prins Willem III 31 te
Valencia.
Rotte 31 90 m o Bermuda
n. Rotterdam.
Simonskerk 31 v. Hamburg
n. Bremerhaven.
Sliedrecht 31 70 m ozo Cape
de Gata n. Augusta.
Stad Maastricht 31 480 m zw
Dakar n. Victoria.
Tara 31 135 m zzo Recife n.
Bremen.
Tero 31 20 m zo Las Palmas
n. Freetown.
Tjiluwah 31 te Melbourne
Van Waerwyck 31 250 m
nnw Walvisbaai n. Matadl.
Waterland 31 220 m nno
Madeira n. Montevideo.
Westertoren 31 605 m no
Barbados n. Rotterdam.
«t»
Alphacca 31 240 m otz Kp
Guardafui n. Madras.
Bengkalis 31 840 m nto
Honolulu n. Los Angeles.
Calamares 31 270 m z Kaap
Hatteras n. Pto Barrios.
Karimun 31 140 m zo Gavdo
eil. n. Napels.
Kenia 31 180 m zoto
Victoria n. B. Aires.
Noordam 31 480 m ozo Kaap
Race n. Rotterdam.
Oranjestad 31 590 m ono
Martinique n. Trinidad.
Steven 31 120 m n Finisterre
n. Antwerpen.
Tahama 31 520 m nno Fayal
n. Pto Miranda.
Zuiderkruis 31-190 m wn®
Freetown n. Walvisbaai.
A -M
Amstelkroon 1 20 m no Pp/
teliwabeth n. Avonmoutbj
Matu 1 331 m wnw P°v
Said n. Port Said; 2 ver»'
te Port Said.
Bawean 3 te Bordeaux.
Breda 1 60 m zw v. Land®
end n. Amsterdam.
Caltex Delft 1 te Rastanuf®1
Caltexeindhoven 95 m. W-
Kreta n. Port Said.
Castor 1 te Carthagena.
Cities Service Faliey Fort,
1 95 m. zw Kreta n.
Said.
Congokust 1 te Dakar/Fr®*^
town.
Dinteldijk 1 375 m wnW
nisterre n. Londen. j
Echo 1 20 m. z. Beach He®"
n.iar Londen.
Esso Amsterdam 1 80 ro oTy
-Rasfartak n. Mena al
Ahmadi.
Esso Rotterdam 1 20 m.
Berlenga n. Rotterdam- w
Fin Nederland 1 25 m W»"
Algiers n. Abadan.
Forest Town 1 te Kharg»
land.
Friesland 3 144 m. ono F®
namakanaal n. Curasao.
Giessenkerk 1 te Genua.
.Guineekust 1 150 m. z. P"
Palmas n. Amsterdam-
Hathor 1 te Tripoli.
Holendrecht 1 320 m. nW
Cape Finisterre n. Hauw
tonroad. j
Jagersfontein 1 140 rci-f"
Lissabon n. Southampton^.
Kabylia 1 20 m. o Mo®®1"
bique n. Abadan.
Kopionella 1 900 m. zw A»"
ren n. Le Havre. i.
Kreeft 1 58 m. ntw 1ï®1"
heim n. Rotterdam.
Kylix 1 v. Kopenhagen
Rotterdam.
Laertes 1 25 ml ono F"'
tellaria n. Port Said.
Laga 1 v. Beyrouth naaf
Madison Lloyd 1 SingM^
re naar Aden.
Mariekerk 1 v. Koeweitb
Colombo.
Modjokerto 1 55 m.
Lissabon n. Rotterdam
Mohamed Reza Shah 1 vert»
te Bandarmashuur.
Moordrecht 1 rede Raven"
Mylady 1 620 m. n Fay®1
Grangemouth. -j,
Naess Commander 1 "£„(8-
zw Ouessant n. Port D
Naes Lion 25 m. v. RazaUa""
naar Suez.
Overijsel 1 100 m. nnW
Djeddah naar Suez.
Pacaya 1 25 m. o kp Bon
Thameshaven. <i0
Pr. Frederik Willem 'ij.
m. zo Ushant n. Burrta
Prins Willem 3 1 te GhanO'„
Prins Willem 4 1 180 m-
Finisterre naar Televiv-
Reze Shah the Great 1 5U
nw Aber All n. Genua-
Riouw 1 900 m. z Colons»0
Perth. „-m»
Roebiah 1 15 m. n. Me®5
naar Port Said. n.
Roggeveen 1 v. Sydney
Bluff. )sS8-
Saloum 1 85 m. wnw D»
bon n. Porte Eienne- q.
Stentor 1 60 m. nw Malt®
Bremen. c»hi«f*
Stad Alkmaar pass. 1
monnikoog n. Antwerp®"
Stad Delft 1 150 m.
Ouessant n. Rotterdam-
Stad Haarlem 1 15<L^?Aain-
Las Palmas n. Ilofterm,.
Statueöf Liberty 1
Steenkerk 1 te SingaP°r
Streefkerk 1 te Genua-
Tjimentemg 1 verw. te o
Tjimenteng
Thpanas 1 te Porto
Van Neck 1 verw. oan*
Vi»" 15 m. Ade» -
Waibafóng 1 100 m CC
sawa n. Aden. 3 te
Waikelo 1 te Du1»»; tf&S
Waterland pass. 1
naar Montevideo. tfi-
Woensdrecht 1 50 J*1'
braltar n. Bani®f*0
Zuiderkerk 1JJJ 5^,
lena naar Kaapstad
