Duizenden mensen
wachten op hu 1 j.
Plunderaars in Hamburg
wacht kogel van de politie
Schiermonnikoog
dijkgaten gedicht
Militairen assisteren bij
aanleg voorlopige dijk
127 lijken geborgen9 maar
dodental ligt veel hoger
SCHADE LOOPT IN MILJOENEN
a A wÊÊiSM
,ottgering
ttentie
ctie
DOOD EN VERNIELING IN MILJOENENSTAD
Omvang van de
ramp moeilijk
te overzien
Honderd helicopters in actie
DOUWE EGBERTS
KOFFIE en THEE
Rijkswaterstaat
schuldig
Het weer
Dijk Emmapolder
meer beschadigd
dan sredaeht
f2,-
f 1,-
DENEMARKEN
DUITSLAND
HAMBURG, 19 februari
Naar gelang het weekeinde voort
schreed is het aantal doden in het
Hamburgse rampgebied meer en
meer gestegen. Vanmorgen waren
officieel 127 lijken geborgen. Maar
het staat vast dat er veel en veel
meer slachtoffers moeten zijn.
Ooggetuigen doen verhalen, die
dat bevestigen. Volgens hen is de
kracht, waarmee het Elbewater
door de dijken brak, zo groot, dat
het op enkele plaatsen in luttele
seconden hele huizen van de fun
damenten sleurde, die daarna let
terlijk met man en muis spoor
loos in de donderende vloed ver
dwenen. Ergens in de buurt van
het zwaarst getroffen deel, een
stadswijk van Hamburg, die Wil
helmsburg heet, werden twee aan
elkaar gebouwde, uit baksteen op
getrokken huizen middendoor ge
slagen. De bewoners redden zich
door zich aan de nog staande res
ten van hun huis vast te klampen.
„Bij ons ziet het er uit alsof er
een zware bomaanval is geweest",
aldus een der ooggetuigen zondag
ochtend in een ziekenhuis in Ham
burg.
STORMRAMP IN DE DUITSE BOCHT
HAMBURQ Wa{lbek
S «ielJ
neoerlandI
I
HALVE TON OP LOT
NR. 12945
tW'MORlQd Sefore ijou Sniff
Suède dames- en herenjasjes
Rustig weer
TIJDELIJKE AANBIEDING
stomen
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 19 februari -
Het 70-meter brede gat in de dijk
bij de nieuwe aanlegsteiger op
Schiermonnikoog is dicht. Met
man en macht heeft men zand
zakken aangesleept. Honderd
militairen uit Assen en Zuid-
Laren waren hierbij voor hulp
verlening ingezet. Gisteravond
was eén tijdelijke afsluiting be
reikt en men verwacht de situatie
nu meester te zijn wanneer even
tueel de stormwind opnieuw
mocht aanwakkeren.
Verrassing
ONDERGOED
Alleen maar plannen
MAANDAG 19 FEBRUARI 1962
85ste JAARGANG Na. 31058
Al to no:
Flensburg
Romp-
gebied
jWilhelmsburg
Peil worm]
Harburg
[Helgoland]
Borkum
Schier/non-
IH'kOU
kLehe
CWesermiinde
&8REMERHAYEN
i Geestemiinde
.ENDEN
Zeedijk zwaar
beschadigd
Oldenburg
Oelmenhorst
BREMEN
Getroffen
eilanden
Water ontreddert Hamburg
De zondagochtend brak aan onder een
™°'kenloze blauwe hemel. De winter-
let* ^eei* z'in best het onmetelijke leed
War te vei'zachten, maar zijn stralen
7;: ?n daartoe alles behalve toereikend.
Ziïk-
ajij-j°nden zelfs de koude van de nog
de d "foor de Hamburgse straten snij-
ae wind niet verdrijven, noch de tra-
en van de tienduizenden, die niet
atleea dakloos zijn geworden, maar ook
ïioKt. bezittingen slechts het hemd
>e? kunnen redden dat ze droe
gen, toen de vloed hen zaterdagoch
tend in hun bed verraste.
„Bij ons in Kirchdorf zijn vele men
sen verdronken", vertelt een man
van 28 jaar. „Ik zag het water steeds
dichterbij komen. In de tuin van de
buren was een vrouw in een boom
geklommen. Toen ik later nog eens
keek was ze verdwenen. Ze moet
in het water zijn gevallen. Wij zijn la
ter door een rubberboot gered. Waar
mijn vrouw en kinderen nu zijn weet
ik niet. Wij zijn na de redding elkaar
kwijt geraakt."
In een eivolle school zit de kleine
Renate Oesterreicher, een meisje van
Zes jaar, monter voor zich uit te kijken.
ZU is bereid haar avontuur aan ieder-
e&n te vertellen. Gelukkig heeft zij
bog te weinig begrip van de verschrik
king ervan, al krijgt zij toch de tranen
tn haar ogen als zij de angst van het
Wftssende water herinnert. Zij logeerde
bh haar oom en tante in een complex
van volkstuintjes. „Ik werd wakker toen
bnjn bed in het water begon te drijven,
^ijn oom kwam gauw en zette me bo-
yer- op een kast. Het water steeg steeds
hoger. Oom en tante verdronken. Toen
kwam er een man door het raam naar
™_hnen zwemmen. Hij haalde mij er uit
®h bracht me naar een bootje". Daar
na werd de kleine Renate met een heli
kopter in veiligheid gebracht.
Een man, die zaterdag in uitgeput
te toestand een ziekenhuis werd binnen
gebracht, vertelde dat ook hij pas wak
ker was geworden, toen het water al
khn woning binnenstroomde. Hij wilde
naar buiten lopen, maar hij kon de dejir
™et open krijgen, omdat het water er
kan de buitenkant tegenaan drukte.
ftet spoot intussen door de kieren naar
phjhen en het kwam steeds hoger. „Met
jhyn vrouw en kinderen vluchtte ik
?oven. Ik sloeg een gat in het plafond
door de dakpannen, waardoor wij ons
"P het dak werkten. Het eerste dat ik
?aS was mijn hond, die bovenop zijn
hondenhok zat en daarmee in de tuin
ronddreef. Hij dreigde weg te drijven
vj? dus sprong ik naar beneden en trok
'®t dier in veiligheid. Urenlang hebben
daarna om hulp geroepen voor we
bn l°tte door soldaten in een rubber-
not gered worden. Nu heb ik niets meer,
geen geld en geen papieren."
Intussen zitten de Hamburgers zeker
«taa* Mi de pakken neer. In de Hanse-
ad heerst geen rouw en men merkt er
tto 'g van enige neerslachtigheid. IJve-
i>." .Waren grote aantallen Duitsers la
«vOh' uuiu.um.il z^vuvuvi.0
k bezig met het drogen van hun
aaj:0's, die nota bene gisteren nog tot
Stan (le rand van het dak onder water
Sf, vden, maar die gisteren dankzij het
stni! vallende peil weer op het droge
))||n de zwaar getroffen wijk Wilhelms-
®5 ndnis naar schatting de helft van alle
•u«0 inwoners geëvacueerd. Naar Ne-
Za» °dse verslaggevers niet zonder ont-
Voo ,ponstateerden, was met Duitse
biVarendheid de Reichsstrasse reeds
W-At n uur na de aanval van het
VofMi grotendeels hersteld. Voor de
stro -Ur van ieder huis had de over-
tat ?8 daar een gapend, meters diep
Kat dei- gelaten. Overal waren die
tm£n. zondag reeds gedicht, terwijl de
j'rtegels keurig in het gelid ge
lijk rtWaren gezet om zo spoedig moge-
on ,a°or ervaren stratenmakers weer
n"n plaats te worden gelegd.
Water O*1 aUes blijkt wei, hoe snel het
dweer, ïam en boe snel het weer ver-
midflM Zaterdagmorgen stond het tot
de wi", m bet oude stadsdeel. Het liep
het Mo f? van bet raadhuis binnen en
terriMM j.? alle telefoons onklaar. Za-
Oude M ag was van water in de
ttën MPnsnsted mets meer te beken-
Wel stond het toen vlak onder de
Elbe (Hamburg ligt aan beide zijden
van deze rivier) in het stadsdeel Vëd-
del op vele plaatsen nog meters hoog,
maar zondag was het ook daar al terug
gestroomd. Gemeente-ambtenaren
waadden overal door het water en zoch
ten naar de rioolputten. Vonden zij die,
dan werden de putten weer vrij ge
maakt van de opgelopen verstoppingen
en dan zag men het water snel weg
stromen.
Terwijl in grote delen van de mil
joenenstad de elektriciteit is uitgeval
len, zodat 's avonds alleen de volle
maan er een sinister licht op werpt,
terwijl vreemd genoeg door sommi
ge van die onwezenlijk donkere stra
ten helverlichte trams rijden, terwij]
in andere delen van de stad, waar
de straatverlichting wel brandt, de
tram evenals de ondergrondse stroom
loos staat, gieren overal met angst
aanjagende tweetonige sirenes ambu
lances, brandweerwagens en politie
auto's heen en weer naar de door de
overstroming zwaarst getroffen stads
delen.
Op vele kruispunten hebben verkeers
agenten de taak van de stroomloze ver
keerslichten overgenomen en naarmate
men het havengebied nadert komen er
de opstoppingen. Alle auto's worden
door de agenten eerst tegen gehouden
en vervolgens hoofdschuddend doorge
laten met de toevoeging, dat ze over
200 meter toch niet verder kunnen.
En daar is dan dat water, op som
mige plaatsen slechts kniediep, op an
dere vele meters. Hamburg kent vele
viaducten, waar de wegen naar bene
den duiken. Dat zijn nu allemaal vijvers
geworden.
In de vermaakswijk van Hamburg,
de Reeperbahn, ging het nachtleven
ongestoord verder. Er was daar nog
wel elektrische stroom, zodat de
neonverlichting brandde. Nauwelijks
300 meter verder zaten enige honder
den geëvacueerden in noodverblijven
bij kaarslicht.
Zondagochtend is een tweede contin
gent van 15.000 militairen van het
Westduitse leger met veertig hefschroef-
vliegtuigen naar het overstroomde ge
bied getransporteerd. Ook Amerikaan
se en Britse militairen, alsmede Deen
se en Nederlandse hulpploegen nemen
aan het reddingswerk deel. Het telefoon
verkeer in de stad is nog volle
dig verbroken. Ook de gasvoorziening
is gestoord. Men durft nog lang niet
te voorspellen, hoe groot het totale
aantal doden zal zijn. In de wijk Wal-
terhofsgrund bijvoorbeeld zouden een
honderdtal bewoners van een kamp
voor onbehuisden zijn omgekomen. De
bewoners van dit kamp werden door
het water in volle slaap verrast en men
vreest, dat velen van hen geen tijd ge
had hebben, zich in bomen of op da
ken in veiligheid te stellen.
llllliliilllillllliliiiiillillllllllllllllillllllHiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiillliiiiillllllliillliiililiilliiiiliiiilliiilliillliliililiiiiiililiiiiir
HAMBURG, 19 febr. (DPA, Rtr.,
UPI) Pas in de loop van zaterdag,
toen reeds, vele tientallen mensen in
Hamburg en omgeving in het snel stij
gende water waren verdronken, werd
het in West-Duitsland duidelijk dat een
grote ramp zich had voltrokken in het
noordwestelijke deel van de Bondsrepu
bliek. Natuurlijk, de incidentele hulpver
lening kwam snel op gang, maar op
grote schaal werd zaterdagmorgen nog
niet veel gedaan. Vandaar dat vele tien
tallen mensen, die In de vroege morgen
uren door het water werden verrast
en die kans zagen op de daken van
hun huizen te klimmen, daar vele uren
moesten doorbrengen voordat zij wer
den gered.
Zoals uit de gevolgen wel is af te
leiden, was de kracht van de storm,
die op de dijken van Duitslands klei-
m kust beukte, vreeswekkend. Op
vele plaatsen werden die dijken zwaar
beschadigd en toen eenmaal de dijken
van de Elbe het hier en daar be
gaven, was de zaak niet meer te hou
den.
Het ministerie van defensie in Bonn
nam grootse maatregelen, toen de ernst
van de situatie eenmaal goed duidelijk
was geworden. In de loop van het week
end, zaterdagmiddag vroeg te beginnen,
werden niet minder dan elfduizend leden
van de Bundeswehr naar het rampge
bied gedirigeerd. Het Amerikaanse leger
maakte zich ook nu weer enorm ver
dienstelijk door het sturen van enkele
tientallen helicopters, de toestellen die
in tijden van watersnood onovertrefbaar
zijn.
De helicopterhemanningen pikten tien
tallen mensen op, die in Hamburg zelf
en in de omgeving van de stad op de
daken van hun huizen hadden moeten
klimmen. Duizenden politiemannen en
vrijwilligers trokken de stad binnen om
te helpen waar maar te helpen viel.
De keerzijde was er ook: plunderaars.
Zaterdagmiddag gaf de hoofdcommissa
ris van de Hamburgse politie een ver
ordening uit,waarin hij zijn manschap
pen de vrije hand gaf wat betreft het
optreden van deze menselijke aasgieren.
Dit betekende: schieten op elke rover
die in het gezicht komt!
Finken-1
werder
#Husum f
SLEESWUK-
v,4.j 'holste/N
I
Neumü
y
Neumünster
Itzehoe
"Elmshorn
Wltona HAMBURG
T^aWilhelms-
V\y burg
X Delfzijl
A
GRONINGEN \I
Lüneburg
Zwoor getroffen
gebied
75 km
V.PELTI622Ï21
Vanmorgen nog was, ondanks de goed
op gang gekomen hulpverlening, nog
gen duidelijk beeld van de omvang van
de ramp verkrijgbaar. Het staat wel
vast dat het aantal slachtoffers nog zal
stijgen, misschien wel met vele tien
tallen. Vanmorgen om negen uur werd
vastgesteld dat nog twintig- tot dertig
duizend mensen van de buitenwereld wa
ren geïsoleerd. Hun levens lopen echter
geen gevaar meer. Het aantal helicop
ters, dat voor de reddingswerkzaamhe
den wordt gebruikt, is al opgelopen tot
over de honderd.
Advertentie
De N.V. NEDERL. GROOTHANDEL
in TABAKSFABRIKATEN
v/h JAC. v. d. LAAN,
nu ook voor
WITTE HERENSTRAAT 15
Telefoon 21001 - 12547
M: 'V
Een beeld van de dijkdoorbraak op Schiermonnikoog. Heel klein tekenen de met
zandzakken zwoegende militairen zich af tegen de water- en zandmassa's. (Lucht
foto ANP).
DEN HAAG, 19 febr. In de 554e
staatsloterij 4e klasse 5e lijst is een
prijs van 50.000 gld. gevallen op lot num
mer 12945
Een prijs van^ 15.000 gld. is gevallen op
lot nummer 2366.
Gered uit de greep van de watermoloch:
een militair vervoert een kleuter in een
wasteil naar droger oorden.
(Advertentie)
&ARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
/leiEKESTRAAT (BIJ' KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Bewolkt maar op de meeste plaatsen
droog weer. Ook enkele verspreide
opklaringen. Zwakke tot matige wind
tussen west en zuid. Weinig veran
dering in temperatuur.
Dinsdag:
Zon: 7.47-18.02. Maan: 19.05-8.18.
Advertentie)
1 costuum ofheV.n-5*2*
mantel -4*0"
japon (eenv.)
•J£0-
pantalon
0*5-
rok
0*5-
jumper
■4*5-
Grote Houtstraat 5 tef. 10771
Amsterdamsevaart 30 tel. 11561
Binnenweg 137 tel. 36432
In de Banckspolder op Schiermon
nikoog is in totaal 300 ha land over
spoeld. Er staan in deze polder zes
boerderijen die alle nu door het water
zijn omringd. Verschillende muren van
de boerderijen heeft men ook met
zandzakken moeten verstevigen. Men
heeft geen dieren behoeven te evacu
eren.
De eerste hulpploeg voor het eiland
moest bij gedeelten met de reddingboot
Willem Horsman aan land worden ge
bracht, omdat de boot van Rijkswater
staat nergens aan wal kon komen. Een
tweede groep werkers kon per veerboot
het eiland bereiken.
Rijkswaterstaat en gemeentepersoneel
hopen in ongeveer vier dagen de polder
weer droog te kunnen pompen. Er zal
waarschijnlijk hier en daar een laag zand
achterblijven op bouw- en weideland.
De 500 meter lange oude dijk. die de
Banckspolder moet beschermen, was
doorgebroken op de plaats waar een
aansluiting voor de nieuwe aanlegstei
ger is gemaakt.
De boer die het ergste door de door
braak is getroffen, de heer De Vries,
had al eens gewaarschuwd dat men door
de gemeentelijke rioleringswerken ter
plaatse de zaak ondergroef, wat gevaar
lijke gevolgen zou kunnen hebben. Men
dacht echter dat het wel mee zou vallen
De vraag is nu, zo deelt rijkswa
terstaat mee, of de voorzieningen het
zullen houden wanneer het weer hoog
water wordt. In de nacht van dinsdag op
woensdag aanstaande is het springtij.
Een kleine storm daarbij en de ramp is
voor Schiermonnikoog niet te overzien.
In ieder geval zullen de militairen tot
donderdag op het eiland blijven.
Over de schade, die door de dijk
doorbraken is ontstaan, heeft men nog
geen enkel beeld. Wel staat vast, dat
dit in de miljoenen zal lopen. Niet al
leen is het bouwland door het water
overspoeld, maar ook het zand van de
in aanbouw zijnde pier is meegespoeld
over het land. De nieuwe pier zelf is
ook ernstig beschadigd over een leng
te van ongeveer dertig meter.
De arbeiders vein de firma, die de
nieuwe pier aanlegt, zijn vrijdagmiddag
allen naar de vaste wal vertrokken. Men
is hierover op Schiermonnikoog ver
baasd, omdat reeds vrijdagmorgen her
haaldelijk waarschuwingen werden ge
geven voor zware storm. Toen de dijk
bij de nieuwe pier doorbrak en het wa
ter h^t polderland binnenstroomde, was
er geen arbeider, die kon ingrijpen. De
mannen van Schiermonnikoog hebben
zelf 's nachts gepoogd met zandzakken
het gat te dichten, maar toen was het
reeds te laat. Zaterdagmorgen arriveer
den de eerste vrijwilligers en militairen,
doch ook met deze versterking slaagde
men er nog niet in het gat te dichten.
De dijkdoorbraak heeft Schiermon
nikoog volkomen verrast. De eerste
berichten, die het vasteland bereikten,
Burgers en militairen helpen zo el
mogelijk bejaarden en andere hulpbe
hoevenden bij de evacuatie uit het ge
bied van de overstromingen rond Ham
burg.
GRONINGEN, 19 febr. Met man
en macht is zaterdag gewerkt aan het
herstel van de dijk van de Emmapol
der nabij Delfzijl. Deze dijk neeft meer
van de hevige storm te lijden gehad
dan men aanvankelijk dacht. De scha
de in het noorden is over het algemeen
gebleven bjj het wegslaan van grote
stukken grasmat, doch in de Emma
polder werd ook de asfalt-glooiing vrij
ernstig beschadigd Er is een reeks ga
ten geslagen gelijkend op granaattrech
ters, soms een of twee meter diep.
Rijkswaterstaat vermoedt, dat volledig
herstel ongeveer een week zal duren.
Een groot deel van de gemeente
's-Gravenmoer naar schatting twee
derde deel heeft de afgelopen dagen
grote overlast ondervonden van water,
dat via een gat in de kade van de Donge
en een tweede gat in de achter deze
kade gelegen Spalerdijk op het gebied
van de gemeente is doorgedrongen.
Het water zette een groot aantal tuin
derijen blank, aan welke grote schade
is toegebracht. Ook werden enkele ge
zinnen geïsoleerd
(Advertentie)
deze week
Jongens 3 jr. 0.95
per 2 «tuk* 1.75
Heren mt. 4 1.65
per 2 stuks 2.95
NU OOK IN HET WINKELCENTRUM AMSTELVEEN
waren voor de PTI in Leeuwarden
aanleiding om de postdirecteur op
Schiermonnikoog opdracht te geven,
rond het postkantoor een dijkje van
zandzakken te maken. Aanvankelijk
gaf men aan dit bevel gehoor, maar
later hebben de eilanders de zakken
weggehaald, om een rijpad over de
dijk voor de zandauto's te maken.
Een landbouwer in de polder, die in
het gevaar evenmin geloofde, weigerde
evacuatie van zijn vee. De landbouwer
zit nu alleen in zijn boerderij, die hij
niet meer kan verlaten, omdat zijn hoe
ve volkomen door het water omspoeld is.
De commissaris der koningin in de
provincie Friesland, mr. H. P. Linthorst
Homan, heeft zondag, in gezelschap van
hoge militaire autoriteiten, een bezoek
aan het getroffen gebied gebracht. Het
blijkt, dat de 500 meter lange dijk, die
honderd jaar geleden met behulp van
kruiwagens is aangelegd, het op alle
plaatsen heeft gehouden, met uitzonde
ring van die dijkdelen, waar men de af
gelopen zomer gewerkt heeft aan de rio
lering en aan de pier. Ook werd de dijk
beschadigd op plekken, waar rijkswater
staat takkenbossen had opgeslagen.
Hoofdambtenaren van rijkswaterstaat
en van het adviesbureau voor riolerings
werkzaamheden, hebben de schade in
ogenschouw genomen. De vraag is, wie
verantwoordelijk gesteld rpoet worden
voor deze ramp. die Schiermonnikoog
trof. Uiteraard zijn dit in eerste instan
tie de natuurelementen, maar niettemin
is de dijk aangetast, en doorgebroken
op plaatsen, waar men nog deze zomer
gewerkt heeft. Daarnaast blijkt de Schier-
monnikogerdijk nog steeds niet op Del
ta-hoogte te zijn gebracht. Reeds jaren
lang zijn er plannen om de dijk te ver
hogen maar dit is tot nu toe bij plannen
gebleven.
6UREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50; telef. 4790
Bijkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: W. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURA
ADVERTENTIETARIET 28 cents oer millimeter
hoogte. Omroecers 16 cents r er m m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen le weiqeren
ABONNEMENI SPRITS 61 cents per week,
2.65 per maand, f 7.90 pet kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uuf
's avonds tel. 21544.
