Soekarno hoopt op spoedige formele besprekingen NEDERLANDSE SCHEPEN DICHTER BIJ N.-GUINEA Vier oorlogsbodems gaan voor vlagvertoon naar Stille Oceaan finnbrod Hel Kleverpark uw winkelpark Capiicijner paters NIET medeplichtig aan moord? Onverwachte wending door de verklaring van een verdachte Volgende week al begin geheim vooroverleg? V.S. streven naar beperkt akkoord Opdracht van Kennedy aan minister Rusk in Genève Waarborgen voor veiligheid van Nederlanders Slechts „Karei Doorman" naar huis Het Yaticaan en de Oder-Neisse Brood is ons beste voedsel Echte Bakker Ook het lekkerste!! Nieuw-Guinea-kwestie in nieuwe fase OP 18-LANDENCONFERENTIE „Esso Hampshire gedoopt Amerikaanse lof voor Store Linner Het weer Taktisch-diplomatieke maatregel Uw ontbijt, uw lunch.., elke broodmaaltijd lekkerder dan ooit met diepdoorbakken Brief van kard. Frings aan Soldatenzeitung Morgen vrijdag Quatertemperdag Ruime parkeergelegenheid HET PROCES IN MESSINA Suède dames- en herenjasjes Matige vorst DONDfRDAG 15 MAART 1962 85ste JAARCANC No. 31080 klW MORRIS 'êeforeifq^êutff DJAKARTA, 15 maart (U.P.I., A.N.P.) Het dispuut om Neder lands Nieuw-Guinea schijnt een nieuwe fase te zijn ingegaan. President Soekarno van Indone sië heeft gisteren, zoals wij in een deel van onze edities meldden, laten weten akkoord te gaan met een Amerikaans voorstel om geheime voorbesprekingen te doen houden, een besluit dat de Nederlandse regering reeds eerder had genomen. V.N.-kringen verheugd Nieuw-Guinea herademt geboden vasten- onthoudingsdag en t> r sdere jas een passende tas WASHINGTON, 15 mrt (Rtr., U.P.I.) President Kennedy heeft gisteren verklaard, dat hij aan de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, opdracht heeft gegeven om in Genève met Andrei Gromyko, de Russische minister van buiten landse zaken, „tot een beperkte overeenkomst te komen". De be staande geschilpunten moeten bewaard worden voor latere nderhandelingen. BARTEUORISSTR HAARLEM TE£"i3439 LEIDSESTRAAT (Bil KONINGSPl£»A AMSTERDAM TEL 223596 EVELYN elegante lassen en byoux GR.HOUTSTR 18A#* TEL.204I5 - H AA RLE M De Indonesische minister van Buiten landse Zaken, dr. Soebandrio, zei gis teren na zjjn bezoek aan president Soe karno op Bali: „President Soekarno is bereid de voorstellen te aanvaarden, die door de V.S. zjjn gedaan met be trekking tot voorbesprekingen met Ne derland op basis van geheimhouding en informaliteit, ter voorbereiding van de formele besprekingen". Soebandrio zei dit op het vliegveld van Kemajo- ran te Djakarta, toen nij uit Bali was teruggekeerd. „De president hoopt," aldus Soe bandrio, „dat de informele besprekin gen spoedig tot succes zullen leiden, opdat de formele besprekingen over de wegen naar overdracht van West Irian aan Indonesië zo gauw moge lijk zullen kunnen beginnen. Soe karno is van mening, dat hp na de overdracht van het bestuur aan Indone sië alle waarborgen kan geven voor de veiligheid van de Nederlanders in het gebied en voorts ook de veilig heid van de Nederlanders in het ge hele territorium kan garanderen". Minister Soebandrio herinnerde er aan, dat de Indonesische strijdkrachten reeds grote ervaring hebben gekregen in de Congo en in de strook van Gaza. De Indonesische bewindsman wilde niets meer zeggen, nadat hij zijn ver klaring had afgelegd. Vragen van ver slaggevers bleven onbeantwoord, maar hoge functionarissen lieten doorsche meren, dat er een goede kans is, dat 20 maart de geheime voorbesprekingen zullen beginnen. De Amerikaanse ambassade in Dja karta is formeel op de hoogte gesteld van het besluit van president Soekarno om akkoord te gaan met geheime PRESIDENT SOEKARNO (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 15 maart Vier sche pen van de koninklijke marine, die met de „Karei Doorman" in de Caraïbi- sche wateren een oefenreis maken twee onderzeeboten en twee jagers zullen via het Panamakanaal naar de Westkust van Amerika gaan. Inplaats van de laatste week van maart de thuisreis te aanvaarden, zoals in het vaarplan was voorzien, worden route en opdracht voor deze schepen gewij zigd. De „Karei Doorman", die even eens tot smaldeel V van onze vloot be hoort, dat in .januari naar de West is vertrokken, blijft zoals de orders thans luiden, zijn normale vaarplan af werken en wordt dus in april weer in Den Helder verwacht. De schepen die thans reeds onderweg zijn naar het Panamakanaal, zijn de Onderzeebootjagers „Groningen" en „Limburg" en voorts de onderzeeboten „Dolfijn" en „Zeeleeuw". Zij zullen in de komende weken, tot half april, toch ten maken langs de gehele westkust van het Amerikaanse continent, van het Uiterste noorden (Canada) tot de meest zuidelijke staat van Zuid-Amerika: Chi li). Hun taak, die is omschreven met de term „vlagvertoon" zal dus ge ruime tijd in beslag nemen. De bedoeling van dit besluit, waar over het kabinet maandag reeds tot overeenstemming was gekomen maar dat eerst gisteravond bekend is ge- Advertentie) let op dit stempel Jmport uit Finland: bruin of wit Veredeld knackebröd maakt, is duidelijk. Men wil de sche pen wat dichter bij de hand hebben voor eventuele noodsituaties die zich rondom Nieuw-Guinea kunnen voor doen. Minister-president De Quay en minister Luns hebben het nieuws gisteren in de Kamersommissies van Buitenlandse Zaken en Defensie be kend gemaakt, in aansluiting op de mededelingen die maandagavond aan de pers waren verstrekt. Op een persconferentie van de minis ter-president was toen meegedeeld, dat geen versterkingen naar Nieuw-Guinea zouden worden gezonden, maar prof. De Quay liet toen al doorschemeren dat hjj niet kon instaan voor wat zou kunnen gebeuren wanneer de Indone siërs doorgaan met hun voorbereidin gen tot een aanval op Nieuw-Guinea. Uit zjjn woorden bleek dat er in het kabinet ernstig rekening wordt ge houden met de mogelijkheid van een invasie op veel groter schaal dan die welke in januari met enkele motorbo ten is uitgevoerd. De thans genomen maatregel is een taktisch-diplomatieke stap in een rich ting die op dit moment nog niets met oorlogshandelingen of versterkingen te maken heeft, zo omschreef ons een mi litair deskundige in de Kamer de bete kenis ervan. De aanwezigheid van de beide chefs van staven, de admiraals Pröpper en Brouwer, in de bijzondere vergadering van het kabinet pp maan dag, wees reeds op een ernstige bestu dering ook van de militaire kant van de zaak. Aangenomen wordt dat deze mili tair-diplomatieke vondst de eenheid in het kabinet ten goede is gekomen. Er waren de laatste tijd aanwijzingen, dat er ook onder de ministers spanningen ontstonden door meningsverschillen over de vraag, hoe Nederland de dub bele opdracht die het zich heeft ge steld onderhandelen en tegelijker tijd garanties bieden voor orde, rust en veiligheid kan combineren. Na de duidelijke steun, die de meerder heid in de volksvertegenwoordiging de laatste tijd in en buiten het parle ment heeft getoond en na het overleg met minister Luns, die zondag met uitvoerige gegevens uit Washington en Tokio naar Den Haag is terugge keerd, heeft men dit besluit thans ge nomen. Het geeft een beeld van het precaire karakter van de huidige situatie. Terwijl Indonesië bereidheid Iaat blijken onder bepaalde voorwaarden, die Nederland moet stellen, tot voorbesprekingen te ko men, voert het tegelijkertijd de spanning in eigen land op en treft militaire maat regelen die op Nieuw-Guinea zijn ge richt. Het is zeer de vraag, of Neder land zou kunnen blijven afzien van het zenden van eigenlijke versterkingen, die een geheel ander karakter hebben dan het dichterbij schuiven van een viertal schepen naar de Pacific. Uit het feit dat in de Tweede Kamer gisteren bij de aanvang van de verga dering niets omtrent spanningen met be trekking tot de situatie rondom Nieuw- Guiinea te bemerken viel. wordt de voor lopige conclusie getrokken dat de so cialisten, die van deze mededelingen hebben geweten, zich bij deze oplossing hebben neergelegd. i voorbesprekingen, aldus, volgens UPI, ho ge functionarissen van het State Depart ment in Washington. Gezegd werd, dat een Amerikaans burger waarschijnlijk de derde partij zou zijn bij de ontmoeting. Men neemt aan dat voor Indonesië Soedjarwo de besprekingen zal voeren. Ook de naam van Adam Malik, de In donesische ambassadeur in Moskou is genoemd. NEW YORK (Reuter) In diplo matieke V.N.-kringen toonde men zich gisteren verheugd over de aanvaar ding door president Soekarno van de Amerikaanse voorstellen voor geheime voorbesprekingen met Nederland. In dit verband werd zowel hulde ge bracht aan de waarnemend secretaris generaal der Verenigde Naties, Oe Thant, als aan de Amerikaanse minis ter van justitie, Robert Kennedy, voor het effenen van de paden voor deze ontwikkeling. Een V.N.-woordvoerder verklaarde nog dat wnd. secretaris-generaal Oe Thant „verheugd was kennis te nemen van de gemelde instemming van zowel Den Haag als Djakarta om voorberei dende besprekingen te beginnen over de kwestie West-Irian". Oe Thant zou „zjjn pogingen voor een vreedzame re geling van dit vraagstuk voortzetten." DEN HAAG (ANP) Desgevraagd heeft een woordvoerder van het minis terie van Buitenlandse Zaken in Den Haag meegedeeld dat hij op het ogen blik niets aan dit bericht heeft toe te voegen. Hij verwees naar hetgeen mi nister-president prof. dr. J. E. de Quay maandagavond na afloop van de kabinetszitting heeft verklaard. Uit Hollandia werd gemeld, dat ook de bevolking van Biak gisteren verlicht ademde. Maar dat kwam niet door het nieuws dat Soekarno akkoord was ge gaan met voorbesprekingen, maar door het feit, dat een algemeen lucht alarm niet uitliep op zorgwekkende mi litaire activiteiten. Een aantal bewe gende lichten in het zwerk was dins dagavond zoals wij reeds in een deel van onze edities meldden aan leiding geworden tot het alarm. De lichten boven straat Japen verdwenen zonder te zjjn ontraadseld. Het politieke leven in Hollandia zelf is intussen minder gerust op de lopende Gebeurtenissen. Gisteren verzond het bestuur van de Pama, de grootste poli tieke partjj in Nieuw-Guinea een brief naar de Nederlandse regering (met ko pie naar Djakarta) waarin werd her innerd aan de wens van de Parna, dat de Papoea betrokken zal worden in het Nederlands-Indonesische overleg. BONN, 15 maart (UPI) De aarts bisschop van Keulen, Joseph kardinaal Frings, heeft het radicaal-nationalisti sche dagblad „Soldatenzeitung" laten weten, dat de Heilige Stoel haar poli tiek ten opzichte van Duitslands oost grenzen niet heeft gewijzigd. „Soldatenzeitung", dat beschouwd wordt als neo-nazistisch van inslag, had in een hoofdartikel geschreven dat het Vaticaan erkenning overwoog van de Oder-Neisse-grens. Paus Joannes zou dit kardinaal Wyszynski tijdens zjjn recente bezoek aan Rome hebben meegedeeld. Kardinaal Frings schreef in een brief aan het blad, dat het bericht „volkomen uit de lucht gegrepen" was. Kardinaal Frings schreef ook, dat de definitieve grenzen van Duitsland naar de mening van de Heilige Stoel eerst kunnen worden vastgesteld na de tot standkoming van een Duits vredesver drag. .99 SYRIë Het in Tel Aviv verschij nende Israëlische dagblad „Maariv" heeft bericht dat Syrië van de Sovjet- Unie nog een aantal straaljagers van het type Mig-19 en Mig-21 wil kopen. De Russen zouden reeds in de verkoop hebben toegestemd. (UPI) GUATEMALA Bjj nieuwe onlusten in Guatemala, de hoofdstad van het land met gelijkluidende naam, zijn acht demonstranten in een treffen met de politi)e gedood. De meeste demon stranten waren links-gezinde studenten. (UPI) En als U het koopt van 'n Deze week: 1 CAKE BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Se verin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEI" 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m m. hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. ROZENBURG, 15 maart In een snerpende sneeuwstorm, die het Botlek- gebied veranderde in een onherberg zaam poolgebied, heeft mevrouw Diede- rika W. Elliott-Breyer, echtgenote van de vice-president van de Standard Oil of New Jersey, gistermiddag de „Esso Hampshire" gedoopt. De 77.000 ton me tende reuzentanker is het grootste schip ooit in ons land gebouwd. Zij is boven dien sinds gistermiddag het groot ste schip van de Britse koopvaardij vloot, want de „Esso Hampshire" vaart voor de Esso Petroleum Companv Ltd. in Londen Verolme bouwde het schip en na vele strubbelingen vde technische proef vaart moet nog worden gehouden) was de directeur bljj het schip te kunnen af leveren. Zo bljj zelfs, dat hji zich in zjjn speech vergiste en sprak van de Shell. Esso's grootste concurrent tot grote hi lariteit van de aanwezigen. Een nu merk waardige bijzonderheid bij deze plechttg- Advertentie) heid, waarbjj o.m. burgemeester mr. G. E. van Walsum van Rotterdam en diens echtgenote en de burgemeesters van de omringende gemeenten Rozen burg, Spjjkenisse en Geervliet aanwe zig waren, was het feit dat de doop- ster een Nederlandse van geboorte is. Zij oogstte een hartelijk applaus, toen zjj in vlekkeloos Nederlands de heer Verolme bedankte voor de diamanten armband. Mevrouw Elliott is geboren in Batavia, waar zij haar man leerde ken nen en waar zij ook getrouwd zijn in 1934. Mr. Elliott, een Amerikaan, was in de laatste oorlog brigadegeneraal in het Amerikaanse 'eger en hij ontving vele onderscheidingen, o.a is njj com mandeur in de Orde van Oranje Nas sau. Mr. G. Powel, hoofd van de En gelse vestiging van de Esso. aanvaard de het schip en nam met dank het schilderij van de ,,Esso Hampshire" van de heer Verolme aan WASHINGTON 15 maart (UPI) De „Washington Post" heeft gisteren een hoofdartikel gewijd aan de Zweed Sturt Linner, voormalig chef van de V.N.-operaties in de Congo. „Het is opvallend dat dit beschaafde en gezegende volk. de Zweden, de ene begaafde staatsman na de andere naar het buitenland hebben gezonden, niet vooi eigen nationale belangen, maar om anderen te dienen, en ten dienste van de wereldvrede. Dit soort diensten is een nationale traditie geworden van Zweden. Dat heeft ook roem gebracht aan dit be trouwbare volk van Scandinaviërs. Het blad noemde graaf Bernadotte, Dag Harr.marskjöld en Sture Linner als „de steunpilaren van de V.N. sinds de organisatie begon te werken". MESSINA (Sicilië)14 maart (Rtr) In het proces, dat in Messina wordt gevoerd tegen drie Siciliaanse boeren en vier Capucjjner paters, die wor den beschuldigd van afpersing en me deplichtigheid aan moord, heeft zich gisteren een onverwachte wending voor gedaan. Een van de boeren, de 20-ja- rige Filippvo Nicoletti, verklaarde, zulks in tegenstelling tot hetgeen hij bij het vooronderzoek heeft gezegd, dat uitsluitend hijzelf alsmede een zekere Vincenzo en de tuinman Lo Bartolo voo. de onbedoelde moord op de grondbezitter Angeio Cannada verant woordelijk zjjn. In de tenlastelegging worden alle zeven beklaagden beschul digd van afpersing en onopzettelijke moord. De vier Capucijner paters heb ben, als gemeld, verklaard dat zij, tegen hun zin en ondei bedreiging met de dood, verwikkeld zjjn geraakt in de acties van een bende, die zich bezighield met afpersing en die werd geleid door de tuinman van hun kloos ter. Deze tuinman, de hiervoor ge noemde Bartolo. pleegde in de ge vangenis zelfmoord. Het geheel was volgens de paters begonnen met een schot door het raam van de cel, waarin een van de paters lag te bid den. Op een gegeven ogenblik was de bende var plan de grondbezitter Can nada geld af te persen. Om hem te „waarschuwen", dat hij de aanmaning tot betaling ernstig moest opnemen, kreeg Cannada op 25 mei 1958 een schot hagei in het lichaam. De „waar schuwing" bleek echter dodelijk te zjjn. Cannada overleed in het ziekenhuis. Het door de politie ingestelde onder zoek leidde uiteindelijk tot het oprollen van de bende, die haar hoofdkwartier in het klooster van de Capucjjnen bleek te hebben. Nicoletti vertelde voor de rechtbank de toedracht van de moord op Cannada. Hü zei, dat Bartolo het dodelijke schot had gelost. Nadat Nicoletti nog had ge zegd dat hij bang was voor vergeldings maatregelen tegen hem of leden van zjjn familie, besloot de president van de rechtbank de zitting met gesloten deuren voort te zetten. Aangenomen wordt. dat de Si ciliaanse misdadigersoi ganisatie van de maffia achter de hele zaak zit Verwachting tot vrijdagavond, opge maakt te 11.15 uur v'annachi ei. in de vroege ochtend: weinig bewolking, zwakke wind, hier en daar mist en op vele plaatsen ma tige vorst. Later op de dag: toene mende bewolking, in hoofdzaak in het zuiden en zuidwesten van het land, waarschijnlijk geen neerslag, zwakke tot matige oostelijke wind, tempera tuur oplopend tot enkele graden bo ven het vriespunt. Vrijdag: Zon: 6.54-18.45. Maan: 13.49-4.53 (Advertentie) De Amerikaanse president zei dit op en persconferentie, die hij begon met !e voorlezing van een gedeelte uit een brief, die hij naar Rusk heeft gezon den: „U moet trachten maatregelen te vinden op het nunt van ontwapening, lie, als zij van kracht zouden worden, zonder verder uitstel een duidelijke ver betering kunnen brengen in de inter- aationale veiligheid en die ook de voor- dtzichten voor verdere ontwapening gunstig beïnvloeden." Op verzoek van een verslaggever zette de president nogmaals uiteen, in der welke omstandigheden hij naar Genève zal reizen. ,Ik zal dat doen, hetzjj om mijn handtekening te plaat sen onder een verdrag, dat op lager niveau is voorbereid hetzij om mijn persoonlijke macht te gebruiken om eventueel acuut oorlogsgevaar af te wenden". Kennedy noemde nog een derde reden, waarover hjj nog niet eerder heeft gesproken: Hjj zal ook naar Genève reizen ..als dat in het belang van de natie is". De antwoorden, die de president gaf op vragen over de inspectiemethoden, waarover in een kemstopverdrag over eenstemming zou moeten worden be reikt. wekten de indruk dat Kennedy niet meer zo sterk als vroeger aan dringt, op de noodzaak van toezicht op het heimelijk voorbereiden van kem proeven. Hij verklaarde namelijk, dat de waarneming van genomen proeven belangrijker is dan inspectie op heime lijke voorbereidingen. Hij voegde hier echter aan toe, dat de westerse mogend heden op het ontwapeningsoverleg voor stellen zullen indienen, die wel dege lijk voorzien in inspectie op de voor bereidingen. GENèVE De 18-landenconferentie. waarover het grootste gedeelte var Kennedy's persconferentie handelde, is gisteren officieel begonnen met een korte plechtigheid. Vanmorgen werd de eerste werkvergadering gehouden. De delegaties zijn het er over eens gewor den. dat de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie de permanente voorzitters van de conferentie zullen zjjn. Boven dien zal elke dag een „dagvoorzitter" worden gekozen, voor welke funktie alle delegaties, in alfabetische volg orde naar de naam van hun landen aan de beurt zullen komen. Van gezaghebbende zjjde is intussen meegedeeld, dat de Verenigde Staten spoedig een nieuw ontwapeningsvoor stel aan de orde zullen stellen. Het plan omvat drie stadia en is gebaseerd op de Amerikaanse ontwapeningsverkla ring van vorig jaar september. Het be treft hiei een algemene en volledige ontwapening onder doeltreffende inter nationale controle. Het voorstel heeft veel van het Amerikaanse plan van 27 juni 1960, maar bevat ook nieuwe ele menten. Het heeft de volledige steun van de drie andere westelijke delega ties, Canada, Italië en Engeland. Het wordt niet uitgesloten geacht, dat ook de Sovjet-Unie snel met een voor stel zal komen. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiii Advertentie) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, heeft in de afgi lopen dagen diverse ontmoetingen gehad met zijn Russische Amtgenoot, Andr< Gromyko. Aan hartelijke handdrukken ontbrak het daarbi; niet.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 1