OAS antwoordt met driest
terreur-offensief
Felle gevechten in Oran
tussen Moslims en colons
Frondizi bukt voor
eisen van leger
Centrum Buenos Aires
„militair gebied"
ROMMEL OP DOWNINGSTREET 10
Mishandeling Indonesiërs
door Defensie ontkend
„Van Nederlandse zijde geen
ontoelaatbaar optreden'
TERUG UIT PRAAG
Veterum Sapientia heeft
betrekking op onderwijs
Richtlijnen gaan met over gebruik van
de landstaal in de eredienst
D
STAAKT-HET-YUREN IN ALGERIJE, MAAR:
Air France eist
„uitreisvisum"
namens de OAS
Angst voor Peronistas en communisten
Dr. Craig naar
de paus
De kindermoord
te Huizen
OE THANT in
nauw contact met
delegaties
Persconferentie ex-gevangenen
Het
weer
MISVERSTAND OVER CONSTITUTIE
Fris begin van
de lente
<r
WOENSDAG 21 MAART 1962
85sfe JAARCANC No. 31085
ALGIERS, 21 maart (AFP,
Rtr, UPI) Na de betrekkelijke
rust van maandag, eerste dag van
het Frans-Algerijnse staakt-het-
vuren, is gisteren een storm van
gewelddadigheden over Algerije
losgebarsten onmiskenbaar het
werk van de OAS, die door zoveel
mogelijk provocatie het bestand
poogt te torpederen. Tientallen
mensen zouden gisteren alleen al
gedood zijn.
Staaltjes
BUENOS AIRES, 21 maart
(AFP, Rtr., UPI) Het leger
van Argentinië heeft gisteren
zonder veel omhaal duidelijk ge
maakt, dat het niet van plan is
genoegen te nemen met de opzien
barende verkiezingsoverwinning
van de peronistische partijen.
Vanmorgen vroeg stelden zij pre
sident Frondizi voor de keuze: óf
onmiddellijk aftreden óf een
nieuwe regering vormen, die is
samengesteld uit militairen en
burgers. Frondizi is op het ulti
matum ingegaan. Enkele uren na
dat de ministers vein leger, vloot
en marine de president persoon
lijk van het ultimatum op de
hoogte hadden gesteld, werd be
kend dat alle civiele leden van
het Argentijnse kabinet zijn af
getreden om de weg vrij te ma
ken voor de vorming van een
nieuwe regering. Het militaire
element zal in deze regering on
getwijfeld sterk zijn vertegen
woordigd.
Hoofd Schotse kerk
I,
Jeugdige medeplichtige
ontvlucht, doch weer
aangehouden
Oud-K.L.M.-er wilde
beslag laten leggen
op vliegtuig
Vooroverleg N.-Guinea
'BANANEN
zijn l/chtverteerbaar
iwm
eforeyou êui/f
REGEN- EN TWEEDJASSEN
(Van onze Romeinse
correspondent)
e recente apostolische con
stitutie Veterum Sapientia
over het gebruik van het
Latijn in de Kerk heeft verwar
ring gesticht en reeds tot reacties
geleid in de vorm van vragen.
Zonder ons aan commentaren te
zetten kunnen enkele kantteke
ningen wellicht verhelderend
werken.
De constitutie gaat niet over
het Latijn in de Kerk zonder meer,
zij handelt over de bevordering
van de studie der klassieke talen.
De titel geeft dit reeds aan: „de
latinitatis studio provehendo".
Vervolgens is de constitutie alleen
bedoeld voor dat (grote) deel der
Kerk, dat traditioneel het Latijn
als voertaal heeft. Ten laatste
richt zij zich via de bisschoppen
en orde-oversten tot de groot- en
kleinseminaries, hun docenten en
hun studenten. Veterum Sapientia
is een typisch richtlijnen gevende
beschikking over onderwijszaken
voor kerkelijke onderwijsinstel
lingen.
's Nachts weer vorst
N.V. HAG AM
-
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. llmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: W. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEI" 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents oer m m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maand, 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544.
Op een druk plein in Algiers, vlak bij
de kashba, vielen mortiergranaten.
Een Frans officier vertelde, dat het
aan agenten van de FLN te danken is,
dat de moslems geen wraak namen
door Europese wijken binnen te trekken.
In Oran gedraagt de OAS zich, alsof
ze het voor het zeggen heeft. Franse
politie en militairen schijnt dit niet te
deren. Wel werd gisteren tien maal in
Oran door Franse militairen, dan wel
politie gevuurd op demonstranten en
merkwaardigerwijs waren dit meesten
tijds moslims geen Europeanen.
Daarbjj kwam gisteravond een bloed
bad in het dorp St-Dénis-de-Sig, nabij
Oran, waarbij Algerijnse politiemannen
in Franse dienst vuurden op hun land
genoten naar verluidt omdat dezen
tevergeefs gepoogd hadden hen over te
halen het Franse uniform vaarwel te
zeggen. Hierbij zijn minstens 48 mos
lims gedood.
Sedert de jaarwisseling is de OAS
het krachtigst opgetreden in de ha
venstad Oran, die in het westen van
Algerije ligt. Sinds nieuwjaarsdag is
gebleken dat de Europeanen te Oran
de meeste saamhorigheid met de
OAS hebben getoond.
Tegen het middaguur begaven zich
gisteren enkele duizenden Europeanen
naar de Place des victoires, in het hart
van de stad, om de OAS te huldigen.
Een proclamatie van de leider van de
OAS, Raoul Salan, werd via luidspre
kers verspreid. Het was een bericht
betreffende Salans oproep om het de
„vijand" in de Algerijnse steden lastig
te maken. Salan had deze oproep ge
daan tijdens een toespraak over een
klandestiene zender. Met de „vijand"
werd blijkbaar door de OAS gedoeld op
de politie, de gendarmerie en de Al
gerijnse FLN.
In de nacht van maandag op dins
dag waren op de muren van talloze
gebouwen in Oran aanplakbiljetten aan
gebracht met de tekst: „Algemene mo
bilisatie. Burgers neemt de wapens op"
De menigte, die van haar sympathie
voor de OAS getuigde werd in bedwang
gehouden door jongelingen die armban
den van de OAS droegen. Verscheidene
vrachtwagens met oproerpolitie reden
langs. De jongelingen verwijderden dan
hun armbanden. De oproerpolitie be
moeide zich echter niet met de gang
van zaken.
Later op de dag vooral vonden in Oran
hevige gevechten plaats tussen Euro
peanen en Algerijnen. Zwaar bewapen
de militairen en pantserwagens bega
ven zich in de Algerijnse wijk, waar de
gevechten uitbraken. De jongemannen,
die armbanden met de letters OAS
droegen, organiseerden de Fransen bij
hun vuurgevecht met de Algerijnen. Vol
gens de Europeanen had een groep
Algerijnen het eerst geschoten.
Onder de winkeliers in Algiers
heerste een de situatie kenschetsen
de verwarring over de bedoeling van
OAS-leider Salan, die 's morgens in
een klandestiene radio-uitzending
over de staking had gesproken. Door
de zwakte van de zender was hij ech-
Frondizi's besluit kwam na een span
nende dag, waarop de politieke tempe
ratuur in Buenos Aires hoog opliep. Gis
teravond werd het grootste gedeelte
van de hoofdstad tot „militair gebied"
verk!aard, hetgeen betekende dat het
presidentiële paleis, het goevemements-
Kebouw, de voornaamste ministeries en
bet hoofdpostkantoor onder strenge mi
litaire bewaking kwamen te staan. De
••gemene verwachting is, dat de sa
menstelling van een burgerlijk-militair
*abinet zal helpen de spanning te ver
achten. De grote vraag blijft echter
^•t de peronistische partijen, gesteund
°°r d® communisten en de aanhan-
8ers van Fidel Castro, zullen doen,
bet steeds dnidelijker wordt, dat de
President de verkiezingsuitslag zonder
®er naast zich neerlegt. Deze uit*
reals maandag bleek, was duide-
l#k
genoeg.
Vo^S, reKering-Frondizi heeft echter
Hu, Komen. dat Peronistas daadwerke-
vjif n de macht kwamen, door in de
teurs>Püov?nc'es „civiele administra
-B rP naiinm
in zes andere provincies een meerder
heid behaald, maar daar heeft de rege
ring nog niet ingegrepen.
De spanning op straat in de Argen
tijnse hoofdstad is tot gevaarlijke
hoogte gestegen. Radio-studio's dra
gen aan de algemene verwarring bij
door pro- en anti-regeringsberichten
om te roepen. Groepen Peronistische
jongeren hebben in het centrum van
Buenos Aires voorbijgangers lastig ge
vallen. De politie verspreidde demon
stranten die naar industriegebieden
op weg waren. Spoorwegemplacemen
ten werden bewaakt door net gewe
ren bewapende politieagenten.
De Argentijnse waarnemende minis
ter van binnenlandse zaken, ViUar,
heeft tot verslaggevers gezegd dat pre
sident Frondizi niet is afgetreden en
dat ook niet zal doen. ViUar, die ook
minister van defensie is, zei dit naar
aanleiding van aanhoudende geruchten
dat er aandrang op de president wordt
uitgeoefend om hem tot aftreden te
dwingen. In welingelichte kringen in
de Argentijnse hoofdstad zei men gis
teren dat Frondizi kennelijk ingeklemd
zit tussen zijn eigen partij, die der Ra
dicalen en het leger. De partij zegt dat
hij geen verantwoordelijkheid mag ne
men voor daden die hem door het leger
worden opgedrongen. Het besluit van
de regering-Frondizi om de verkie
zingsresultaten eenvoudig naast zich
neer te leggen is de meest drastische
maatregel, die er sedert de val van
Peron in 1955 tegen het peronisme is
genomen. Dit soort ingrijpen is vrij
normaal in Zuidamerikaanse landen.
Op grond van de Argentijnse grondwet
heeft de president trouwens het recht
het bestuur van autonome provincies
aan de federale regering te trekken,
wanneer deze provincies „onder wan
beheer" blijken te zijn geraakt.
Waarnemers beschouwen de overwin
ning van de Peronistas meer als een
teken van grote ontevredenheid over
Frondizi's versoberings-politiek dan als
een duidelijke volksuitspraak ten gun
ste van de voormalige diktator. Frondi
zi stelde zich ten doel de wrakke eco
nomie van Argentinië weer op de been
te helpen na de enorme staatsuitgaven,
die het regiem van Peron had gedaan.
Hij wendde zich daarvoor tot de parti-
kuliere ondernemer en schafte verschei
dene regeringsmonopolies af. Hij deed
alles om buitenlandse beleggingen aan
te trekken, kondigde een loonstop af,
tiet de prijzen vrij en ontsloeg zeer vele
arbeiders bij spoorwegen en andere
staatsbedrijven. Dit had tot gevolg, dat
de kosten van het levensonderhoud dras
tisch stegen en er ontstond een schril
contrast met „de goede oude tijd" $an
Peron. Het was echter juist het Pero
nisme, dat het land iii een zodanige
economische positie bracht, dat Frondi-
ter moeilijk te verstaan en men kon
er niet uit wijs worden of de staking
voortgezet of beëindigd moest wor
den. Daardoor waren tegen het mid
daguur sommige winkels nog steeds
gesloten. Uit angst blijkbaar voor de
kneedbom-gangsters.
De door het Franse leger aangeplak
te biljetten met „Vrede in Algerije"
waren afgescheurd of besmeurd met
OAS-leuzen. Soms waren er biljetten
van de OAS overheen geplakt waarop
stond „Burgers te wapen".
Een ander staaltje van de toestand:
verscheidene buitenlandse journalisten
en fotografen, die op het boekingskan
toor van Air France in Algiers een
vliegbiljet wilden bespreken, kregen op
het kantoor te horen, dat zij niet kon
den vertrekken, omdat hun papieren
niet in orde waren. Een employé van
Air France eiste een „uitreisvisum"
van de OAS. Ook een hogere functiona
ris van het kantoor weigerde de plaats
bewijzen te leveren zonder de betrok
ken vergunning. Volgens regeringsfunc
tionarissen is een aantal employé'?; van
het Air France-kantoor later gearres
teerd.
ROME, 31 maart (KNP) Het
hoofd van de Presbyteriaanse Kerk in
Schotland, Dr Craig zal spoedig de
paus een bezoek brengen. Dit wordt
officieel meegedeeld door het secre
tariaat voor de Hereniging. Volgens
het communiqué heeft het secretariaat
de paus doen weten, dat de Presbyte
riaanse Kerk het bezoek als een geste
van christelijke liefde en van goede
wil beschouwt. Deze kerk gelooft ook
dat een ontmoeting tussen paus en Dr
Craig vriendschappelijker verhoudin
gen tussen katholieken en protestanten
zal bevorderen.
De paus heeft deze geste zeer op
prijs gesteld en doen weten, dat hij
Dr Craig een dezer dagen gaarne zal
ontvangen. Ook kardinaal Bea zal Dr
Craig ontmoeten.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!
Ellsworth Bunker, de ruim 67-jarige
Amerikaartse zakenman en diplomaat,
die als bemiddelaar optreedt namens
Oe Thant, wd. secretaris-generaal der
V.N., bij de inleidende vertrouwelijke
besprekingen tussen Nederland en In
donesië, die gisteravond op een geheim
gehouden plaats nabij Washington, zijn
begonnen. Nadat mr. Bunker ambassa
deur was in Argentinië, (1951-1952),
vertegenwoordigde hij de V.S. in die
functie res p. in Italië ('52-53) en in
Indië vanaf '56 tot de verkiezing van
Kennedy, toen hij werd opgevolgd door
J. Kenneth Galbraith.
De vermaarde ambtswoning van de Britse premier, Number Ten Downingstreet,
wordt op het ogenblik, samen met het pand Downingstreet 11, grondig gerestaureerd.
Het zaaltje voor de officiële banketten, ontworpen door Sir John Soane, maakt
nog een rommelige indruk. De totale kosten van de restauratie worden geraamd
op 12.5 a 16 miljoen gulden.
UTRECHT, 31 maart De twaalf
jarige D.B. uit Huizen, die verdacht
wordt medeplichtig te zijn aan de
moord op zijn zevenjarig nichtje Klazi
na B„ ig gisteren uit het kamp O ver
berg bij Amerongen, waar hij was on
dergebracht, ontsnapt. Hjj is echter van
morgen om half negen weer door de
politie te Utrecht aangehouden
De
in
jarige
ke reden de jongens juist naar Utrecht
zijn gevlucht is niet békend. De politie
heeft de jongens op transport gesteld
naar het kamp. De directeur van het
kamp, met wie wij ons in verbonding
hebben gesteld, wenste, zicht beroepend
op zijn ambtseed, geen commentaar op
het weglopen van de jongens te geven.
SCHIPHOL, 31 maart Een oud*
KLM-empIoyé, de Egyptenaar Hatim
Iskander, heeft beslag willen laten leg
gen op een Lockheed Electra van de
KLM, die op het vliegveld van Cairo
stond.
Iskander was indertijd ontslagen en
had daar geen genoegen mee genomen.
Een drietal civiele processen tegen de
KLM verloor hfl, maar bij een vierde
werd hem als schadeloosstelling vijf
duizend dollar toegewezen. De KLM
heeft hiertegen beroep aangetekend.
Maandag verscheen hij met een deur
waarder op het vliegveld van Cairo om
beslag te laten leggen op de Electra.
Zover is het echter niet gekomen. Het
vliegtuig is normaal op tijd vertrokken.
Of de KLM de gevorderde vijfdui
zend dollar heeft betaald kor men ons
niet bevestigen.
NEW YORK, 31 maart (UPI) Vol
gens een woordvoerder van de Verenig
de Naties onderhoudt de plaatsvervan
gende secretaris-generaal van de Vol
kerenorganisatie, Oe Thant, nauw con
tact met de vertegenwoordigers van
Nederland en Indonesië bij hun voor
overleg over Nieuw-Guinea.
Volgens welingelichte kringen, aldus
Reuter voorts, wordt het overleg gehou
den binnen een straal van vijftig kilo
meter van Washington. Men verwacht,
dat het vooroverleg ongeveer een week
zal duren. De „derde man", Ellsworth
Bunker, zal optreden als particulier bur
ger, maar zal, naar men verwacht,
de Amerikaanse regering op de hoogte
houden van het verloop der besprekin
gen.
(Advertentie)
Bloemen voor de wereldkampioene: de
grootse ontvangst van Sjoukje Dijkstra
begon gistermiddag al op Schiphol. Maar
in haar woonplaats Amstelveen was het
pas écht feest, met een regen van ge
lukwensen en geschenken. Elders in dit
nummer is er meer van te lezen en te
(Advertentie)
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
DJAKARTA, 31 maart (Reuter, UPI)
Een van de Indonesiërs die gevan
gen werden genomen na het treffen in
wateren bij Nieuw-Guinea, luitenant-ter
zee 3r klasse Machfoed Hamid, heeft op
een persconferentie gezegd dat hij tij
dens het verhoor in Nieuw-Guinea is ge
slagen. In antwoord op een vraag zei
hij: „Wij werden geslagen en een van
ons liep daardoor een bloedneus op."
Hij zei dat de gevangenen over het al
gemeen slecht waren behandeld en dat
de Nederlanders niet aarzelden geweld
te gebruiken tijdens het verhoor.
De korporaal Stoerisno zei, dat toen
hy gevangen genomen was de Nederlan
ders hem gedwongen hadden zonder te
bewegen plat op de grond te liggen. Een
mecanicien verklaarde dat hij slavenar
beid had moeten verrichten zonder ge
noeg slaap te krijgen en een matroos
Badri zei dat hij geblinddoekt en ge
boeid was geweest en vervolgens be
dreigd met de dood als hij niet zei waar
om hij naar Nieuw-Guinea was geko
men.
Een andere ex-gevangene. Petrus Ma-
titapoeti zei dat de Nederlanders tijdens
"aast Jie Aenoemen met hoge officieren i zi zich genoodzaakt zag met harde hand
zich. De Peronistas hebben nog in te grijpen.
De jongste verordening staat niet ge
ïsoleerd. Op gezette tijden heeft Rome
in de contemporaine geschiedenis zijn
woord doen uitgaan over de studie en
het gebruik van in de eerste plaats
het Latijn. Intussen o.itstond, niet
het minst door de hoge vlucht der na
tuurwetenschappen en techniek een
klimaat, waarin de humanistische
studies minder gedijden. Dit is ook de
klein- en grootseminaries niet voorbij
gegaan. Rome stelt heden Vast, dat de
kennis van het Grieks en Latijn onder
de clerus en de priesterstudenten af
neemt, terwijl de bekwaamheid om La
tijn te spreken als wetenschappelijke
voertaal of eenvoudige omgangstaal
dreigt te verdwijnen. Men houde hier
bij in het oog, dat deze vaststelling een
globaal mondiale is. De ervaringen
tenslotte op dit gebied die de curie
heeft opgedaan tijdens de voorbereidin
gen voor het concilie, hebben een
schokkende uitwerking gehad. Een en
ander leidde tot een energieke stap
van de Congregatie der Seminaries en
Universiteiten, -welks resultaat Vete
rum Sapientia is.
Het is, zij het als herhaling van be
kende zaken, wellicht dienstig een
ogenblik stil te staan bij het begrip
„Latijn als taal der Kerk" en wel om
dat daaruit de natuurlijke en organische
begrenzing der constitutie blijkt Tus
sen de eenheidstaal der kerkorganisa
tie en de taal der biddende Kerk be
staat een fundamenteel verschil. De
mensen zijn in hun gemeenschapsleven
dwingend aangewezen op het commu
nicatiemiddel taal. in de Kerk, die zo
veel volkeren omvat, neeft in het ver
loop der historie het Latijn de rol ge
kregen van een eenheidstaal. Om voor
namelijk praktische redenen wenst
de Kerk dit kostbaar bezit te hand
haven: een taalwetenschappelijk ge
sproken kunstmatig in leven gehouden
en centraal geleid, universeel, onver
anderlijk en bovennationaal (ook boven-
nationalistisch!) middel voor onderling
verkeer en begrip.
(Vervolg op pagina met Landskroniek)
het incident in de wateren bij Nieuw-
Guinea het vuur hadden geopend.
Volgens de rekruut Charles Papilaya,
die vroeger m Sorong in Nieuw-Guinea
heeft gewerkt, werden de gewonden die
door de Nederlanders aan wal waren ge
bracht, onmiddellijk en goed behandeld.
De woordvoerder van het ministerie
van Defensie in Den Haag heeft het
ANP in deze zaak meegedeeld: „Uit
Hollandia is enige tijd geleden bericht
ontvangen dat de heer Durand van
het internationale Rode Kruis bij zijn
bezoek aan Indonesische overleven
den van het incident heeft bevonden
dat de algemene behandeling en de
verzorging van de gevangenen goed
zijn geweest. Van de zijde der betrok
kenen zijn bij de heer Durand terzake
geen klachten ingediend.
Daar de commandant strijdkrachten
Nieuw-Guinea echter beweringen van
enkele gevangenen had vernomen als
zou tijdens het vervoer en bij de onder
vraging in een aantal gevaüen sprake
zijn geweest van ruw optreden dan wei
van bedreiging met geweld van de zijde
van de politie en van de Nederlandse
militairen, hebben de gouverneur en de
commandant - strijdkrachten Nieuw-
Guinea hiernaar een uitvoerig onder
zoek ingesteld.
Uit dit onderzoek is gebleken, dat bij
het vervoer een weerspannige gevange
ne na herhaalde waarschuwingen voor
eigen veiligheid moest worden gedwon
gen zich te gedragen naar de hem ge
geven aanwqzingen. Het ging hierbij
om het vastbinden van de veiligheids
riemen in een vliegtuig. Bedreiging met
geweld heeft niet plaatsgehad en er is
geen sprake geweest van ontoelaatbaar
optreden van Nederlanise zijde.
De heer Durand heeft zelf niet willen
deelnemen aan het onderzoek aange
zien hem terzake geen klacht had be
reikt. Hij is over het resultaat ingelicht
en op 34 februari heeft hij het Inter
nationale Rode Kruis te Genève mede
deling gedaan van zijn informaties."
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
DE BILT, 31 maart Aanvankelijk
opklaringen met vannacht tempera
turen om het vriespunt tot lichte
vorst; morgen overdag geleidelijk
meer bewolking maar op de meeste
plaatsen droog. Zwakke tot matige
noordoostelijke wind en ongeveer
dezelfde middagtemperatnren.
Zon: 6.4018.55. Maan; 20.09—7.38
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 21 maart Volgens de ka
lender is het vandaag lente. Vanmorgen
om half vier precies kwam de zon weer
recht boven de evenaar te staan. In
de natuur is de lente echter niet alleen
in ons land, maar ook in het grootste
deel van Europa nog zoek. Kleine de
pressies trekken van IJsland via zuid-
Noorwegen naar noord-Duitsland en
brengen af en toe enkele buien, sommi
ge met natte sneeuw. De temperatuur,
die overdag niet hoger komt dan 4 4 5
graden, blijft nog belangrijk beneden
normaal.
(Advertentïr
Off.
dealer
Zandvoortselaan 4 Heemstede
Zie advertentie op pagina 8
(Advertentie)
-
Parijs heeft bij ons weten de primeur van een „steno-auto' een wagen, voorzien
van mobilofoon, waarin constant stenotypistes rondrijden, die op ieder gewenst
moment te ontbieden zijn voor het opnemen en uitwerken van dictaten door
serieuze aanvragers.
