Nauw overleg met over nieuwe toestand Voor de eerste maal in Algerije: FRANSE LEGER SCHIET THANS OP EUROPEANEN Vijftig burgers gedood en meer dan 180 gewonden )5.Nederland niet tot overdracht bereid Soebandrio overlegt met de V.S.-ambassadeur „Nu eerst een brug gehoofd" Indonesische torpedoboten onderschept KABINETSBERAAD OVER NIEUW-GUINEA Weer Indonesische oorlogsdaden Dr. GOLUB wil naar Rusland DJAKARTA BEWEERT: Marine sluit hun de terugweg af HAGAM N.V. RUSK sprak weer met GROMYKO Het weer Iets minder koud WITTE KRUIS y de echte Atoomgeleerde nu in S ovje t-am bassade DINSDAG 27 MAART 1962 85ste JAARGANG No. 31090 (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 27 maart De ministerraad is gistermiddag om vijf uur bijeengekomen, om zich te beraden over de houding van Indonesië zoals deze blijkt uit steeds duidelijker aanwijzingen, "dat men daar de onderhandelin gen, die formeel nog niet begon nen zijn, nu reeds doorkruist met militaire daden. Het beraad van het kabinet duurde tot kwart voor zeven. Versterkingen zenden tegen hoofdpijnkiespijn, griep, reumatische pijnen etc. Industriële raad voor kernenergie ingesteld "4% M m IIP ALGIERS, 27 maart (U.P.I.) Het Franse leger in Algerije heeft gisteren opnieuw duidelijk gemaakt, dat het definitief partij heeft gekozen voor de dekolonisa tie-politiek van generaal De Gaulle. Jarenlang hebben de Euro pese Algerijnen geloofd, dat het leger altijd zou weigeren het vuur op hen te openen. Gistermiddag werd deze illusie in tien minuten tijds aan stukken gescheurd. 5? Telegram PAUL GODWIN 60 JAAR .en proies. tars van de Ev. opeanen in Algiers eindigde gisirren in een bloedbad toen het Franse legervoor de eerste maal. het vuur opende op blanke l og,s. Burgers en militairen voerden daarna in broederlijke samenwerking de gewonden af. OVER BERLIJN éee MORRIS '(mforeijou êtnj! Suède dames- en herenjasjes Plaatselijk buien BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kaflen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Severrn. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEI" 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m m. hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. Regering licht Kamer commissies in Eerst geruime tijd daarna was een communiqué gereed, dat door zijn kort heid opviel. Het bevatte slechts de me dedeling, dat de regering een allereer ste gesprek wil hebben met de beide vaste commissies van de Tweede Ka mer, de commissies van buitenlandse laken en van Defensie. Gezamenlijke pogingen van journalis ten van de binnen- en buitenlandse pers, om dit nieuws nog aangevuld te krijgen, zijn mislukt. In het perscen trum Nieuwspoort verscheen een uur na afloop van het kabinetsberaad een woordvoerder van de regering, die ken nelijk een strikte opdracht had om niets naders mede te delen. De laatste zin van het communiqué bevat de medede ling, dat „zodra het landsbelang dit toe laat, de regering aan de gehele Tweede Kamer nadere mededelingen zal doen." De journalisten herinnerden eraan, dat de Nederlandse regering bij een vorige agressieve daad van Indonesië bedoeld werd de aanval mèt mo tortorpedoboten in januari j.l. een rapport aan de Verenigde Naties heeft gezonden, conform het Hand vest van de V.N. Men vroeg of dit ook nu weer zou gebeuren. Het enige antwoord was, dat de woordvoerder zich onmiddellijk los maakte uit het gezelschap. In het Kamergebouw zijn kort daar na telegrammen verzonden aan alle le den van de beide commissies, om van daag voor een dringend beraad met de regering naar Den Haag te komen. Het is volgens waarnemers hier duidelijk, dat de regering van plan is niet te wij ken voor de weinig doorzichtige ma noeuvres die Indonesië thans onder neemt. Het terugroepen van onderhande laars bij het voorgesprek in Washing ton, dat samenvalt met militaire ac tiviteiten, die men nauwelijks nog speldeprikken kan noemen, heeft hier stellig de indruk gewekt, dat er meer op komst is. Men vraagt zich af, of Indonesië na deze schermutselingen zijn invasieleger nog langer zal kun nen bedwingen en de onderhandelin gen met Nederland op vredelievende wijze zal kunnen voortzetten. Recente berichten elders op deze pagi na motortorpedoboten die langs de kustlijn van Nieuw-Guinea zijn aan getroffen en daar door onze marine worden achtervolgd bevestigen de indruk, dat van een toestand van oor logsdreiging moet worden gesproken. Het beraad in het kabinet wekt de indruk, dat de ministers het eens zijn over verdere maatregelen ter be scherming van de bevolking van Nieuw- Guinea die dienen te worden getrof fen. Ook is het duidelijk dat over een en ander nauw overleg met de Ame rikanen wordt gevoerd. Dr. Van Roijen, onze ambassadeur in Wash ington, heeft daar gisteravond nog met hoge Amerikaanse functionarissen gesproken. Hij gaf toe dat dit gesprek is gevoerd in het kader van de ge beurtenissen rond Nieuw-Guinea. Men kan aannemen, dat bij het be raad in het kabinet en het beraad van dr. Van Rojjen met de Amerikanen, als kern de plicht van Nederland naar vo ren is gekomen, om de 20.000 landgeno ten op Nieuw-Guinea en niet minder de Papoeabevolking, die nu eenmaal op het territoir van het koninkrijk leeft, tegen oorlogshandelingen te bescher men, zo vertrouwde een politicus die bo de zaken nauw betrokken is, ons toe. Hij verwachtte ook dat op dit punt in het (Advertentie) PIJNSTILLER PEN HAAG, 27 maart Bij K.B. vpn 20 maart is ingesteld een voorlo pig1" industriële raad voor de kernener gie. De raad zal de ministers van advies menen voor de kernenergie en de ioni serende stralen. Tot lid en voorzitter 3® benoemd de heer H. H. Wemmers Jr. President-directeur van de staatsmijnen Limburg. kabinet thans geen afwijkende menin gen meer zuilen zijn. Dat zou wel eens tot gevolg kunnen hebben dat versterkingen naar Nieuw- Guinea dienen te worden gezonden. De voorbereidende maatregelen voor het zenden van schepen zijn reeds weken geleden getroffen, toen de regering be sloot twee onderzeebootjagers, de Gro ningen en de Limburg, met de onder zeeboten Dolfijn en Zeeleeuw door het Panamakanaal naar de westkust van Amerika over te brengen. Zij zijn daar nog enige weken varen van Nieuw-Gui nea verwijderd maar hebben althans een positie ingenomen, die geen belem meringen meer biedt om rechtstreeks over de Stille Oceaan daarheen te sto men. Ook het zenden van aanvullende detachementen manschappen kan bij het beraad van het kabinet punt van overweging hebben uitgemaakt. WASHINGTON De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Lincoln White, heeft gisteren verklaard, dat Amerika hoopt op een hervatting van het ge heime vooroverleg tussen Indonesië en Nederland over Nieuw Guinea. „Wij hopen en verwachten dat de gesprek ken zullen worden hervat, aangezien in die gesprekken de beste hoop ligt op een vreedzame oplossing van het ge schil", aldus White. Hjj verklaarde, dat toen het gesprek werd onderbroken, de Amerikanen de indruk hadden, dat er een goed begin was gemaakt. „Het uitzicht op een po litieke regeling leek bemoedigend". Volgens het persbureau Reuter zei den diplomatieke kringen in Was hington het „onderbreken" van de besprekingen te betreuren. Over het algemeen waren de diplomaten voor zichtig met hun reacties op de Indo nesische bekendmaking dat de Indo nesische delegatie is teruggeroepen. Er scheen in Washington geen nei ging te bestaan om de Indonesische verklaring zodanig op te vatten, dat de voorbesprekingen volledig zijn af gebroken. In kringen van het ministe rie van Buitenlandse Zaken werd be nadrukt dat ontvangen inlichtingen over de incidenten rond Nieuw Gui nea nog niet volledig zijn. Amerikaanse functionarissen lieten wel uitkomen, dat zij hoopten, dat er nu geen vloed van beschuldigingen en tegenbeschuldigingen tussen de Indonesiërs en de Nederlanders zou komen. Dr. Soedjarwo Tjondronegoro, een van de twee teruggeroepen Indonesi sche afgevaardigden naar de geheime voorbesprekingen met Nederland, is maandag in New York aangekomen. De drie bewindslieden van het mi nisterie van Defensie spoedden zich naar het kabinetsberaad dat giste ren over Nieuw-Guinea werd ge houden. Van links naar rechts mi nister Visser, staatssecretaris De Jong van Marine en staatssecretaris Calmeyer van Defensie. DEN HAAG, 27 maart Dr. Golub, de Russische atoomgeleerde die vorig jaar na een bezoek aan Amsterdam ver koos om in het westen verder te wer ken, bevindt zich thans in de Sovjet ambassade in Den Haag. Hij heeft de wens te kennen gegeven, terug te keren naar zijn vaderland. Om deze reden zou hij om zijn paspoort hebben gevraagd. Een woordvoerder van het ministe rie van Buitenlandse Zaken hééft dit desgevraagd bevestigd. Hij voegde hier aan toe, dat de regering thans bezig is te onderzoeken, of dit verzoek van de heer Golub in volle vrijheid is gedaan. Zoals bekend is de echtgenote van dr. Golub na een incident op_ Schip hol alleen naar de Sovjet-Unie teruggekeerd. Dr. Golub was werkzaam op het terrein van het onderzoek naar de bestrijding van de schadelijke gevolgen van kernbestraling. De OAS had de Europese bevolking, door middel van pamfletten, opgeroe pen tot een grote protestdemonstratie tegen de gebeurtenissen in de wijk Bab- el-Oued. Snel verzamelden zich duizen den betogers voor een grote „protest mars" naar de omsingelde wjjk. Alle demonstraties, van wie dan ook, zijn in Algiers echter nog steeds verboden. Toen de Europeanen weigerden, nadat hun dat was bevolen, uiteen te gaan, opende het leger het gevecht. Talloze salvo's werden op de demonstranten af gevuurd. Enkele uren later werd de ba lans opgemaakt: vijftig burgers gedood en ruim honderdtachtig gewond. Aan de kant van het gezag zijn de verlies cijfers: één dode en tien gewonden. Niet alleen de militairen, maar ook de brandweer en de gendarmes kwa men tegen de Europeanen in actie. Het was tien uur in de morgen toen de OAS pamfletten in de stad liet uit delen om de Europese bevolking op te roepen voor „een mars naar Bab-el- Oued". Om 11.45 uur liet het hoofdbu reau van politie de waarschuwing uit gaan. dat de betogers uiteengejaagd zou den worden, „indien nodig met alle kracht". Het was niet de eerste maal, dat de Europeanen in Algiers te horen kregen dat de soldaten bevel hadden te schieten indien de situatie hun uit de hand zou lopen. Maar het was de eerste maal dat de troepen deze or der uitvoerden. Tegen één uur hadden soldaten en politiemannen alle toegangen tot de binnenstad geblokkeerd met vrachtwa gens, die dwars over de weg en op het trottoir werden geplaatst. Tegen twee uur verzamelden zich reeds groepen jongemannen en meis jes op het. Plateau des Glières. Som migen hadden Franse vlaggetjes bij zich. Van balkons en uit ramen werd de vlag uitgestoken. Om kwart over twee stonden honder den jongelui tegenover de mariniers, die de vrachtwagens bij de ingang van de Rue Charles Péguy bewaakten. Aanvankelijk bleef het bij scheldwoor den en geschreeuw, maar de mannen, vrouwen en zelfs kinderen drongen steeds meer op, de politiemannen en soldaten omringend. Op de Boulevard Baudin, nabij het pleir., vormden politiemannen een cor don van vijf rijen diep. Zij droegen hel men, gasbnllen en grote houten knup pels. Qm tien minuten voor drie doorbrak de opdringende menigte het cordon en slingerde zich tussen de wagens door naar het plein. Eerst waren het enkele tientallen, daarna honderdtallen. Ten slotte was het Plateau des Glières ge vuld met duizenden mensen. Tegelijker tijd drongen andere betogers door de cordons aan de Rue d'Isly, aan de west zijde van het plein. Tien minuten later openden de militairen op het plein het vuur. Met de protestmars vóór het „AI- gérie franqaise" en tégen het optreden van het leger in Bab-el Oued was' het toer. snel gedaan. Het fanatisme van de OAS had zijn zoveelste bloedige tol ge- eist. Opvallend bij dit alles blijft de plot selinge metamorfose van het Franse le ger in Algerije. Sinds de OAS verleden week een militaire patrouille aanviel en decimeerde, blijkt alles mogelijk. Het grootste bolwerk van het Geheime Le ger, Bab-el-Oued, wordt gezuiverd, ex- generaal Jouhaud was opeens niet meer onvindbaar en óók op Europeanen wordt nu geschoten. Zijn de dagen van de OAS geteld? DJAKARTA, 27 maart (UPI) De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soebandrio, heeft gisteren ge. durende meer dan twee uur besprekin gen gevoerd over de kwestie Nieuw- Guinea met de Amerikaanse ambassa deur in Djakarta, Howard Jones. Soe bandrio herhaalde zijn verklaring, dat het geheime vooroverleg in Washington voor onbepaalde tijd was onderbroken. Met Jones besprak hij voorts de moge lijkheden van voortzetting van het over leg via diplomatieke kanalen. Na dit gesprek gaf het Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken een communiqué uit waarin gezegd werd, dat Nederland „voor het ogenblik niet bereid schijnt te zijn in beginsel het be stuur over West-Irian aan Indonesië over te dragen". Volgens het persbu reau AFP meende men van betrouwba re zijde in Djakarta te weten dat de Nederlandse weigering de oorzaak is van het afbreken van het overleg. De heer Jones was niet bereikbaar voor commentaar. Hand over hand neemt in Djakarta de overtuiging toe, dat de enige methode om tegen de Nederlanders op te treden hgt in het gebruik van geweld, aldus meldt UPI verder. De Indonesische mi nister van Voorlichting en Speciale Za ken, Mohammed Yamin, zei in Ban doeng tegenover journalisten, dat Indo nesië niet kan verwachten succes te hebben bij de onderhandelingen als In donesië niet eerst zorgt een bruggehoofd te hebben in West-Irian. „Ideologisch gezien staan wij in het geschil om West-Irian sterk, maar wij zouden nog veel sterker staan als wjj troepen had den op West-Irian. Zulk een brugge hoofd zou het respect voor Indonesië doen toenemen". De minister van De fensie, generaal Nasoetion, zei te gelo ven dat West-Irian dit jaar „bevrijd" zou worden. In Pekalongan verklaarde de voorzit ter van de Nahdatoel Oelama, Idham Chalid, dat als Nederland de toegesto ken hand van Soekamo weigerde, het een gebalde vuist zou uitlokken. De minister van godsdienstzaken Akrom zei, dat Soekamo in zijn beroep op Nederland van 21 februari „zeer wijs" had gehandeld. „Maar als de hand van een Islamiet wordt geweigerd is er geen andere mogelijkheid meer dan rl-'itende kogels". Volgens waarnemers is de agitatie in Indonesië tot ongekende hoogte opge voerd. A.F.P. meldt nog over het onder scheppen van de Indonesische schoener bij Zuid Nieuw-Guinea dat het Neder landse verkenningsvliegtuig enkele duik vluchten had ondernomen en het schip met machinegeweervuur had bestookt. De schoener had daarop de steven ge wend en de wateren van Nederlands Nieuw-Guinea verlaten. Luitenant kolonel Boesjiri heeft, al dus UPI, gerapporteerd da* grote hoe veelheden moderne wapens en tiendui zenden geoefende soldaten reeds bin nengestroomd zijn „in he': grensgebied bjj West-Irian". Eenheden van de mobiele brigade van de politie, die eerder deze maand uit Djakarta waren vertrokken, zijn ook in Ambon gearriveerd. Dit keurkorps heeft een défilé gehouden in Ambon. Uit berichten van het operationeel hoofdkwartier in Makassar blijkt, dat binnenkort een bataljon vrijwilligers uit Celebes, dat reeds een jaar lang heeft geoefend, naar het grensgebied zal worden gebracht. Indonesische vrouwen zonden zondag avond een telegram aan de huismoeders van Nederland waarin zij er bij de Hol landse vrouwen op aandringen „te voor komen dat hun zonen naar Nieuw-Gui nea zuilen worden gezonden". Het In donesische persbureau „Pia" meldde uit Medan, dat de havenautoriteiten van Belawan Deli hebben bepaald, dat sche pen die in de haven liggen geen radio contact meer mogen maken met schepen in volle zee. Volgens het officiële Indonesische persbureau Antara helpt een „niet na der bekende buitenlandse mogendheid" Nederland bij de aanleg van een mili tair vliegveld bij Kaimana op de zuid westkust van Westelijk Nieuw-Guinea. Volgens het Antarabericht, afkomstig van Ambon, wordt het project door de buitenlandse mogendheid gefinancierd en verstrekt zij militair personeel ter assistentie. Het werk aan het vliegveld is vol gens Antara al sinds midden-1961 aan de gang. De Indonesische bladen namen vrij wel alle een houding aan van „wij heb ben het altjjd wel voorspeld". „Berita Indonesia": „Voor het volk is het vanzelfsprekend dat de onderhan delingen niet tot succes leiden. Het zou juist onlogisch zijn als zij tot succes lei den. Het volk gelooft, dat men niet kan praten zolang er een dief in huis is". „Merdeka": „Waarschijnlijk kan al leen een of andere militaire actie tegen West-Irian de Nederlanders er van over tuigen dat het Indonesische volk het ge duld verliest". „Garuda": De Nederlanders trachten slechts tijd te winnen teneinde hun militaire positie te verbeteren". „Warta Bhakti": „De enige weg die ons nog open staat is naar West-Irian op te trekken als een passend antwoord op de Nederlandse uitdaging". HOLLAND IA, 27 maart (ANP) Blijkens een vanmorgen hier ver strekte mededeling van het gouver nementsvoorlichtingsbureau is van de schout-bij-nacht L. E. H. Reeser, de commandant der strijdkrachten op Nederlands Nieuw-Guinea, verno men, dat gister- en vannacht, even als dat in januari het geval is ge weest, drie tot vier Indonesische mo tortorpedoboten op de zuidkust van Nieuw-Guinea zijn onderschept. Op hun vlucht voor patrouillerende Ne derlandse vliegtuigen hebben deze m.t.b.'s zich met volle snelheid in on diep water begeven om achtervolging van eventuele motorschepen onmoge lijk te maken. „Hierbij houden zij zich in rivier mondingen en kleine baaien verbor gen terwijl door het .vaarschijnlijk op tredende gebrek aan brandstof de kans om uit te breken 'i terug te keren naar Indonesië niet groot moet wor den geacht Het zoeken naar de sche pen in het zeer ontoegankelijke moe rassige gebied vindt voortgang. De afsluiting van de weg terug naar In donesië zal worden gevormd door schepen van de koninklijke marine," aldus de officiële mededeling. Marokko. Tengevolge van de hevige regen, die tien dagen lang in Marokko is gevallen, zijn achttien mensen om het leven gekomen. Ongeveer duizend mensen zijn dakloos geworden. De scha de aan wegen en telefoonverbindingen is groot. (AFP). >v'. Een dergelijk communicatievaartuig van de Kon. Marine is door een Indonesische Mitchell-bommenwerper aangevallen toen het in de baai van het eiland Gag by west Nieuw-Guinea lag. Zoals bekend werden drie van de zes opvarenden gewond. (Advertentie) dealer ZANDVOORTSELAAN 4 - HEEMSTEDE Zie advertentie «p pagina 10 AMSTERDAM, 27 maart De Am sterdamse violist Paul Godwin wordt woensdag zestig jaar. Deze in de Pool se mijnstad Sosnowitz geboren musi cus speelt al sedert zijn vijfde jaar vi ool en hij gaf op zestienjarige leeftijd reeds concerten in Warschau. In 1933 vluchtte hij met zijn Stradivarius uit Duitsland naar Nederland. Paul God wins repertoire omvat zowel lichte als klassieke muziek. Hij heeft een eigen salonorkest en speelt voorts in liet ensemble Alma Musica en het Neder lands Strijkkwartet. GENèVE, 27 maart (UPI) De Ame rikaanse en Russische ministers van buitenlandse zaken, Dean Rusk en An drei Gromyko, hebben gister mi hun langste gesprek tot nu toe over Ber lijn gevoerd. Aan het einde ervan moest Rusk weer meedelen, dat men niets wijzer was geworden, maar dat men van beide kanten het overleg onder vier ogen wil voortzetten. Het onderhoud tussen de beide staats lieden duurde drie uur en 40 minuten. Een datum voor een volgende conferen tie werd niet vastgesteld. Minister Rusk zei dat de conferentie „toch wel bruikbaar" was geweest. Gromyko voorzag „meer gesprekken". Rusk en Gromyko hébben vandaag de plenaire zitting van de zeventien- landenconferentie bijgewoond. Vanmid dag vertrekt minister Rusk voor over leg naar Washington. iiimnmiutiiiiiininiiiniHHtimiiniininiitiiniiiii, (Advertentie) BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439 LElDSESTRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 Verwachting tot woensdagavond, (opgemaakt te 11J.5 uur). Half tot zwaar bewolkt met plaat selijk enkele buien. Ongeveer dezelf de temperaturen als vandaag. Matige wind uit westelijke richtingen, later mogelijk overwegend krachtiger noordwestelijke wind. woensdag: Zon: 6.26-19.05. Maan: 1.37-10.20. (Van onze weerkundige medewerker) DE BILT, 27 maart. Al is er nog geen sprake van lenteweer, toch is het iets minder koud. Na vele weken kwam in de afgelopen nacht in ons land geen nachtvorst meer voor. Overdag stijgt het kwik tot 6 a 9 graden, hetgeen voor eind maart nog steeds beneden normaal is. De depressie boven de Duitse Bocht trekt naar het Zuidoosten weg en ver oorzaakt hier en daar nog een bui en over het algemeen veel bewolking. Eerst na morgen kan van de oceaan iets zach tere lucht met regen tot West-Europa doordringen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 1