Bejaarde chirurg diende
verkeerde injecties toe
Uit ver plee gstersverhoor blijkt:
géén controle op de spuiten
Eerste „Woest maar kalm
voor Mees Toxopeus
lichtdruk?
1
BOEKENBAL DITMAAL
IN CONCERTGEBOUW
Carnavalesk straatfestijn
Bokma
Nuchterheidszin sprak
bij de werknemers
Sociaal
commentaar
GESLAAGD.... dank zij
RESA - HILVERSUM
Vastenactie
Op „zijn" Den Tex door de
Groninger wateren
■1 V
27ste Boekenweek geopend
sc5*22*
Vier voorkeurs
kandidaten voor
KVP in Staten
Overeenstemming
over vergoeding
ploegendienst
VERRASSENDE ST
OPERATIE MET DODELIJK GEVOLG VOOR RECHTBANK
Tegen arts en zuster
geldboetes geëist, vrij
spraak voor collega
Bezitsvormingprojecten
KLM-pursers bouwen
restaurant en motel
Dierenbeschermin g
doet beroep op de
minister
Zetel minder in
Limburg
A mbtenarenoverleg
ZATERDAG 31 MAART 1962
PAGINA 5
Chirurg
verantwoordelijk
„Zorgeloos'
X WÊT
H
WILLY ALBERT 1 IN
„RIFIFI"
kaïteno
(Advertentie)
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Nieuw adres: Utrechtseweg 33.
Tel. 15738 en 45432.
Vraagt ons gratis prospectus voor:
Onderwijzersakte - H B S. - Gymnasium -
M.B.A. - Mulo A en B - Middelbare akten
Frans, Duits en Engels - Nederlands
M.O.A - Wiskunde L.O. en M.O. A -
Hoofdcorrespondent V.T.H. - Praktijk
diploma Boekhouden - Middenstands
diploma - Franse, Duitse en Engelse
Handelscorrespondentie.
De bisschoppelijke vastenactie
wordt door de meesten gezL.i
tegen de achtergrond van het
onloochenbare feit, dat het voorrecht
zijn honger te stillen en pehoorlijk
menswaardig te leven slechts aan een
derde van de hele mensheid ten deel
Valt. Deze zienswijze is juist, op voor
waarde, dat men zich alle conse
quenties daarvan terdege bewust is.
Wij menen hierop opmerkzaam te
moeten maken, omdat men, bij het
doorlezen van de objecten, die goed
gekeurd zijn voor de bedoelde hulp
actie, maar weinige aantreft, die recht
streeks gericht zijn op het lenigen van
armoede en het bestrijden van de
honger. Toch .is het zo, dat in Azië,
Afrika, Latijns-Amerika en in de lan
den van het nabije en midden-Oos
ten honderden miljoenen mensen door
de heersende ellende onverbiddelijk
veroordeeld zijn tot honger lijden en
het wonen in hutten, die zonder meer
een aanfluiting zijn van ie menselijke
Waardigheid. Epidemische ziekten
tieren daar uiteraard welig. Verreweg
de meeste bewoners van die landen
Zijn analfabeten. De helft van de
volwassenen in de wereld kan lezen
noch schrijven en in de ontwikke
lingsgebieden is het aa"tal intellec
tuelen minder dai. 4% van de bevol
king. Het percentage analfabeten gaat
in sommige lande-' de 80% te boven.
Het ligt voor de hand dat wij hier te
doen hebben met een werkelijk tra
gische vicieuze cirkel: hoe kan nv
verwachten, dat bij een zo onverant
woord hoog percentage analfabeten
de bevolking zelf in staa* is ook ia-ar
het geringste te doen aan haar eigen
verheffing? De onwetendheid van die
mensen geeft aan hun noodtoestand
eer. schijn van fataliteit, x-rmoede,
ondervoeding en allerlei de bevolking
decimerende ziekten tasten de lt— -
kracht var. deze men- aan en ver
minderen hun geschiktheid om de
reusachtige taak vai zelfontwikke
ling, die hun toestand vraagt, aan
pakken. Hierop hee de oxficiële
zaakgelastigde van dt UNO voor
financiële steun aar. de ontwikkelings
landen met nadruk gewezen.
Omdat de strijd tegen het analfa
betisme een strijd is v >r de mense
lijke waardigheid heeft de bisschop
pelijke hulpactie terecht haar doel
stellingen gekozen onder die verzoe
ken om steun, die gericht zijn o het
tegengaan van het tekc aan ver
standelijke ontwikkeling Ir dit licht
gezien is het begrijpelijk, dat er een
duidelijke voorkeur te constateren is
Voor objecten als deze: _teun aan de
missiepers, inventarissen voor sch-_ -1
en internaar, hulp voor schoolradio
systeem, voor katholiek maatschappe
lijk werk, voor de b. uw van lagere en
middelbare scholen enz. Vanzelfspre
kend ligt de ster aan de medische
Verzorging van de bevolking in het
Verlengde van deze lijn. Omdat "j
hulpactie zoor de directe hongergebie-
den toch reeds op grote schaal door
officiële wereldinstanties ter hand is
genomen, mag men de gerichtheid van
de vastenactie een wijze keuze noe
men. Niemand zal, met deze ge
dachte voor ogen, willen ontkennen,
dat b.v. het land- en tuinbouwonder-
Wijs van vitaal belang is. Maar dan
moeten wij er ook aan denken, dat in
talrijke ontwikkelingsgebieden voor
lopig nog de meest elementaire voor-
Waarden daartoe ontbreken: leer
krachten, scholen, boeken. Tr heel
onderontwikkeld Afrika is nog g.
enkele school aanwezig, waar leer
krachten voor technisch of beroeps
onderwijs kunnen worden opgeleid.
Hoe wil men dan tot de zo noodzake
lijke, eerste élitevorming onder be
volking komen, waarvoor een goede
middelbare opleiding -och een eerste
Vereiste is? Daarvoor zijn natuurlijk
kweekscholen nodig. In Afrika alleen
al is er een directe behoefte aan
345.000 onderwijzers, di hun oplei
ding van die kweekscholen moeten
hebben. Natuurlij! hoort het universi
teitswezen daarbij aan te sluiten, dat
de leerkrachten voor de middelbare
Scholen moet leveren en het land
Voorzien van ingenieurs, economen,
dokters en allerlei specialisten. Wan
neer men zich in dit opzicht de ge
hele situatie in onze wereld voor
°gen stelt, dan duizelt men letterlek
Van de bestaande nood. Het zou zelfs
helemaal niet verwonderlijk zijn
deze of gene van onbegonnen werk
sPreekt.
Hoe groot de te overwinnen moeilijk
heden ook zijn, hoe astronomisch ie
bedragen klinken, nodig voor een ra
dicale aanpak van de nood, het blijft
boven alle twijfel verheven, dat wij
hier staan voor het probleem n de
Verantwoordelijkheid der Westerse
beschaving, waaraan niemand in de
^elvaartslanden zich mag onttrekken,
mdien een dergelijke toestand voort-
duurt, schreef bovengenoemde zaak
gelastigde van de UNO. zal dit grote
s°ciale en politieke problemen ver-
°°rzaken en erop uitlopen dat de
'heest wanhopige oplossingen in de
°gen van deze menser aanlokkelijk
gorden. De ellende schept een bedrei-
png, waarvoor de geïndustrialiseerde
hinden niet blind mogc.i zijn. Boven
den gaat het hier om menselijke we-
;('ns, die mensen zijn als wij en tegen
over wie wij, als Christenen, de ge-
medende plicht hebben hun de moge-
mkheid te schenken te leven als
mensen, die, als wij, een goddelijke be
gemming hebben. Het is ontoelaat
baar, vervolgt hij, de ensen in twee
categorieën in te delen: de eerste.'e
?efde van de mensheid, waartoe wij
phoren, en die het recht zou hebben
®en behoorlijk leven te leiden en een
ndere categorie, twee derde der
mensheid, die gedwongen zou zijn te
even onder materiële omstandighe-
ce9' vaak erger dan waarin bij ons de
mieren verleer - i De vastenac
i het gebod der naastenliefde een
astbare en concrete inhoud geve".
an dit voornaamste gebod zal de
niiuns!:6;n*1mc' zmh in deze tijd moeten
ini Sen' wil he Christendom zijn
lerlyke waarde bewijzen.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 31 maart Bestaat
er in de operatiekamers van de zieken
huizen in ons land wel voldoende
controle op door de chirurg toegedien
de injecties? Vergewissen de artsen
zich zelf van de inhoud en het op
schrift van de ampullen en flesjes,
welke voor de injecties van de patiën
ten worden gebruikt? Deze en andere
klemmende vragen kwamen gisteren
herhaaldelijk aan de orde in de be
langrijke zaak tegen een 74-jarige
Amsterdamse chirurg en twee opera-
tiezusters van 38 en 36 jaar. Het
antwoord dat aan de hand van de
talrijke verklaringen van de getuigen-
deskundigen gemakkelijk kon worden
gedistilleerd is bepaald niet opwek
kend: er bestaat hoegenaamd geen
controle op de injecties die operatie-
patiënten krjjgen toegediend. Tevens
kwam aan het licht dat talrijke flesjes,
opschriften en verpakkingen van medi
cijnen en verdovende middelen zonder
meer verwarrend werken, zelfs voor
de bekwaamste en meest ervaren,
gediplomeerde en speciaal opgeleide
verpleegster. Het waren de voornaam
ste facetten van een zaak die men
triest, noodlottig en afschuwelijk kan
noemen.
Op 8 september werd mevrouw
E. de Heer-Meeuwis (28) in het Cen
traal Israëlitisch Ziekenhuis (kortweg
CIZ genaamd) opgenomen om een
in feite vrij ongevaarlijke operatie
te ondergaan. Zij had een tumor in de
borst. Aanvankelijk wilde de chirurg,
die haar behandelde, de operatie in
zijn praktijk verrichten, maar om geen
enkel risico te nemen besloot hij de
vrouw toch maar in het ziekenhuis te
helpen. Bij de aanvang van de operatie
vroeg hij om een novocaine-ampul om
haar een injectie te geven ter ver
krijging van een plaatselijke verdo
ving. ,,Geef mij er nog een", vroeg
de arts even later aan zijn assistenten.
Op dat moment beging de omloop-
zuster (een assistente die de flesjes en
ampullen uit de medicijnkast haalt)
haar fatale vergissing. Aangezien er
geen novocaine-ampullen meer waren,
pakte zij een flesje uit de kast. In
die kast stonden twee vrijwel gelijk
vormige flesjes. De zuster, overwerkt
en nog niet geheel gewend aan het
nieuwe en tijdelijke vertrek waar
wegens verhuizing geopereerd moest
worden, greep het verkeerde. Niets
vermoedend en zich niet van het
opschrift vergewissend vulde haar
oudere collega de injectiespuit en gaf
die vervolgens aan de chirurg. Deze
in de overtuiging dat hij novocaine
gebruikte diende de vrouw echter
een injectie met adrenaline toe, een
dodelijk vergif. Vrijwel onmiddellijk
gaf hij zijn patiënt een tweede injectie
er mee.
Toen bemerkte de jongste zuster
wat zij gedaan had en stelde direct
haar collega en de chirurg op de
hoogte. Ter zitting verklaarde deze
laatste dat hij in het geheel niets
had gehoord. Hij ontkende zelfs, dat
het hem eventueel ontgaan kon zijn.
,,Er is mij niets verteld", zei de
grijze medicus positief. De beide
verpleegsters echter beweerden dat
zij hem wel degelijk op de hoogte
hadden gesteld. Hoe dan ook: op
een gegeven moment zwol het ge
zicht van de vrouw blauw op en
staakte haar hartslag. In zulke
kritieke gevallen heeft men in zie
kenhuizen altijd een laatste middel
bij de hand om de hartslag weer op
te wekken. Het middel was die
ochtend al eens gebruikt... adrena
line. En zo kon het gebeuren dat
de chirurg niet beseffend dat hij
de vrouw reeds twee injecties met
dit gevaarlijke spul had gegeven
om een adrenaline-injectie vroeg. In
de algemene consternatie gaf hij een
derde injectie, spoedig gevolgd door
een vierde inspuiting met de moor
dende vloeistof. Deze vierde en
laatste injectie geschiedde op advies
van de in allerijl gealarmeerde
collega-chirurg dr K. Levy van Vin-
ninghe, die niet wist dat er reeds
drie maal adrenaline was gebruikt
(de beide zusters waren volkomen
de kluts kwijt). Het mocht allemaal
niet meer baten. Wel werd er nog
kunstmatige ademhaling toegepast,
maar het was en bleef een verloren
zaak.
Zoals o.a. uit de verklaringen van
de getuige-deskundigen bleek staat het
vrijwel vast dat de patiënt reeds na
het ontvangen van de eerste adrena
line-injectie is overleden. Prof. dr. I.
Boerema, die o.m. het rapport van de
deskundigen had opgesteld dat naar
aanleiding van deze zaak was uitge
bracht, verklaarde dat de verant
woordelijkheid in dergelijke gevallen
in laatste instantie bij de chirurg
berust. ,,Bij ons (het Wilhelmina Gast
huis in A'dam) is het zo", vervolgde
prof. Boerema, „dat de chirurg altijd
het eerste flesje of de eerste ampul
bekijkt, meer om na te gaan of zijn
assistenten de opdracht begrepen heb
ben". Het is mij echter bekend dat
dit lang niet in ieder ziekenhuis ge
beurt. Men vertrouwt op de ervaring
en bekwaamheid van de gediplomeer
de operatiezuster, een functie waar
voor de kandidaten een langdurige op
leiding en een strenge selectie moeten
ondergaan. Ik betreur het", aldus de
getuige, „dat er nog zo weinig wordt
gedaan de verwarring gevende vrijheid
van de verpakking van geneesmidde
len, medicijnen en verdovende midde
len op te heffen. Slechts aarzelend
worden er nu mede naar aanleiding
van deze zaak regionaal enkele
maatregelen genomen. Het is zelfs
voor een geroutineerde verpleegster
welhaast ondoenlijk alle gelijkvormige
flesjes en opschriften uit elkaar te
houden. Op deze manier is er al heel
wat narigheid ontstaan".
De verklaring van prof. Boerema
werd in zekere zin ondersteund door
die van dr. K. Levy van Vinninghe.
Ook hij vertelde de rechtbank dat het
normaal was dat de chirurg de ver
schillende flesjes, ampullen en injec
tiespuiten niet controleert. Dat gebeurt
vrijwel nooit. „Voor hetzelfde geld had
ik nu op de plaats van mijn collega
kunnen staan". Een getuige a déchar
ge, de 73-jarige Amsterdamse chirurg
dr. R. J. Harrenstein, las een schrifte
lijke verklaring voor waarin hij ver
telde in al de jaren dat hij zijn praktijk
uitoefende nog nimmer een injectie
spuit te hebben gecontroleerd.
Als getuige verscheen ook de hoofd
zuster van het CIZ, mej. M. C. Pijnen
burg. Zij vertelde dat de beide zusters
bijzonder goed stonden aangeschreven.
Op de vraag van de president, mr B.
van der Waerden, of de zusters bij hun
opleiding ook geleerd hadden dat zij
elkaar bij een operatie eerst de flesjes
en de ampullen moesten laten zien,
antwoordde ze: „Nee, dat hebben wij
niet geleerd". Ook de omloopzuster
vertelde dat het bij ervaren ver
pleegsters van dezelfde rang niet de
gewoonte is elkaar de ampullen te
tonen.
Nadrukkelijk bracht zij de recht
bank nog onder de aandacht dat zij
de chirurg onmiddellijk na de ont
dekking van de fatale vergissing op
de hoogte had gesteld. „Het is
mogelijk dat het niet tot de chirurg
is doorgedrongen." Haar collega
acht deze mogelijkheid evenmin
uitgesloten. „Hoe kwam dat flesje
in die kast", wilde de rechtbank
president weten. De oudste zuster
moest het antwoord hierop schuldig
blijven. „In de normale operatie
kamer had dat flesje er nooit ge
staan", was haar commentaar.
„Het was een vrij wanordelijke
boel".
Ondanks de vele verzachtende om
standigheden meende de officier van
justitie, mr Robert L. Heukels, dat de
chirurg te veel op zijn routine had
vertrouwd. „Hij is een kundig arts met
een jarenlange ervaring, maar heeft
in dit geval duidelijk een zorgeloos
heid aan de dag gelegd. Ook ik ben
van mening dat een arts tenslotte
verantwoordelijk blijft voor de injec
ties die hij zijn patiënten geeft." Hij
beriep zich daarbij op uitspraken van
de rechtbank te Rotterdam (1950) en
Medan (1938), waarbij de arts ook
verantwoordelijk werd gesteld. Daar
de verdachte sinds enkele jaren ge
pensioneerd is, wilde mr Heukels geen
al te zware straf requireren. Hij eiste
tenslotte een geldboete van tweedui
zend gulden of twee maanden gevan
genisstraf. De omloopzuster wilde hij
een boete van honderd gulden of
twintig dagen opgelegd zien, omdat hij
meende in tegenstelling tot de
psychologe dr Montessori die op advies
van de raadsman een rapport over
deze zuster had uitgebracht dat zij
wel degelijk voor haar vergissing ver
antwoordelijk kon worden gesteld.
Voor de derde verdachte, de oudste
zuster, vroeg hij wegens het ontbreken
van een duidelijk aanwijsbare grote
schuld vrijspraak.
De raadsman van de omloopzuster,
mr H. G. T. Keune, vroeg een gemoti
veerde vrijspraak voor zijn cliënte
omdat zij alles had gedaan een fout
te voorkomen. Mr. Keune vervolgde:
„De overheid heeft nu wel een straf
vervolging ingesteld in deze zaak,
maar zij had beter instructies kunnen
geven over het controleren van injec
tiespuiten of maatregelen kunnen ne
men om de verwarring in de verpak
king van geneesmiddelen tegen te
gaan."
Mr Joh. K. Mathuisen drong even
eens aan op vrijspraak voor de chi
rurg. „De praktijk is nu eenmaal dat
er nooit injecties gecontroleerd wor
den, maar dat men vertrouwt op er
varen en deskundige assistenten.
Mr E. Goudsmit, verdediger van de
oudste verpleegster, was niet tevreden
met de vrijspraak die de officier had
gevraagd. „U heeft gezegd dat mijn
cliënte toch schuld treft, zij het in
mindere mate. Dat is niet juist. Gelijk
waardige collega's behoeven elkaar
niet te controleren, heeft prof. Boere
ma verklaard".
Vrijdag 13 april zal de rechtbank
uitspraak doen.
(Advertentie)
per 1/1 fles f. 6.95
per 1/2 fiesf. 3.55
(Van onze correspondent)
GRONINGEN, 30 maart Hier is
de boekenweek officieel van stapel ge
lopen in het gebouw van de Groninger
Roeivereniging De Hur.ze. Aan Mees
Toxopeus werd nl het eerste exem
plaar (in leer) aangeboden van het
boek „Woest maar 'talm".
In deze uitgave van uitgeverij Ad
Donker te Rotterdam heeft de schrij
ver Jan Hardenberg de vele spannende
en gevaarlijke avonturen van de grote
redder in nood Mees Toxopeus neer
gelegd.
De titel is ontleend aan een uitspraak
van zijn oom Hendrik Toxopeus, vroeger
(Advertentie)
reprochemische
industrie
Mercuriusweg, tel. 01730-31144 f
it 'V;
voogd van Rottum. Toen de heer De
Booy eens naar een goede schipper
voor de „C.A. Den Tex vroeg, sprak
oom Hendrik: „Dan moet je mijn neef
Mees nemen, die is woest maar kalm'
Toen Jan Hardenberg gewapend
met een bandrecorder bij Mees Toxo
peus logeerde en zijn interessante ver
halen optekende, ontdekte hij een bij
zondere voorliefde voor de eerste red
dingboot „C. A. Den Tex"
Het vorige jaar is het oudje echter
uit de vaart genomen. Tijdens de ver
koping heeft Mees er nog vier duizend
gulden op geboden, maar de textiel
fabrikant G. R. H. Wortelboer een
enthousiast liefhebber van het wad en
het varen bood meer en hij werd
de eigenaar. Het schip is verbouwd.
Er is een kajuit opgekomen en het is
thans in de vaart als „De Tex".
Tijdens de plechtigheid vanmiddag
heeft de heer Wortelboer nu aan
Toxopeus het onbeperkte gebruik van
het schip aangeboden. Het schip komt
in Zoutkamp te liggen en de heer
Toxopeus hoeft maar een seintje te
geven en hij kan varen. Na de plech
tigheid legde de heer Toxopeus zijn
boek even ter zijde, zette voorzichtig
de fles „Berenburger" (een kruiden
jenever, waar hij verzot op is) ge
schenk van Jan Hardenberg, er naast
en stevende naar zijn vertrouwd schip
om met een aantal gasten een korte
rondvaart te maken.
Schrijver Jan Hardenberg vertelde
nog dat Mees Toxopeus negen kilome
ter band heeft volgepraat. Het boek is
er een klein deel van.
AMSTERDAM, 31 maart. Aan de
nieuwe Nederlandse speelfilm „Rififi
in Amsterdam", waarvan de opnamen
momenteel in de Cinetone-studio's in
Duivendrecht worden gemaakt, zal ook
de Nederlandse zanger Willy Albert)
zijn medewerking verlenen als een ca
féhouder in wiens zaak de hoofdfiguren
uit de film regelmatig samenkomen.
Hij wil tevens een nieuw Nederlands
liedje introduceren.
Na de gala-avond in de Amsterdamse Stadsschouwburg vertrokken de Nederlandse
en Vlaamse auteurs, en ook wel wat verstekelingen, met de „feesttrein" naar het
Boekenbal in het concertgebouw.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 31 maart In aan
wezigheid van koningin Juliana en prins
Bernhard, baron F. X. van der Straten
Waillet, ambassadeur van België, en
vele andere hoge autoriteiten is vrij
dagavond in de Stadsschouwburg de 27e
Boekenweek geopend.'
Na een welkomstwoord door de pen
ningmeester van de commissie CPNB,
die o.m. zei, dat Koning Boudewijn tot
zijn spijt niet in de gelegenheid was
de gala-avond bij te wonen, sprak Julien
Kuypers gevolmachtigd minister van
België en voorzitter van het cultureel
accoord NederlandBelgië, de officiële
openingsrede van deze eerste Neder
landsVlaamse Boekenweek. Hjj be
schouwde zijn toespraak bij deze gele
genheid als een verheugend teken des
tijds, verzocht zijn gehoor, niet zonder
ootmoed, te bedenken, dat Vlamingen
van middelbare leeftijd allen een op
voeding in andere taal hebben gehad,
waardoor zij met het subtiele Neder
landse taalgebruik nog niet geheel ver
trouwd zijn. Hij zei een overgangstijd
nodig te achten, om tot een verzorgd
taalgebruik te komen en alle misver
standen te doen verdwijnen, wees op
enkele geestige voorbeelden van „ver
nederlandsing" van het Vlaamse taal
gebruik en besloot met de plechtige
woorden „De Nederlandse muze eist
haar rechtmatige plaats op aan de dis
van het geünieerde Europa in wording",
waarna hij verlof vroeg, de 27e Boeken
week voor geopend te verklaren.
Hoofdstuk van de gala-avond was de
opvoering door het gezelschap van de
Koninklijke Nederlandse Schouwburg te
Antwerpen van Herman Teirlincks sa
tiren in twee delen „De Fluitketel."
Onze toneelredacteur heeft al bij gele
genheid van de Antwerpse première dit
stuk en de opvoering geschreven. Het
werd in de Stadsschouwburg, zacht ge
zegd, met uiterst gemengde gevoelens
ontvangen, en men kan, nog zachter
gezegd, de keuze van dit stuk voor deze
avond niet gelukkig noemen. Het ap
plaus van het op zo'n avond klapgrage
publiek was matig.
Het traditionele boekenbal, dat op de
gala-avond volgt, werd gehouden in het
Concertgebouw, dat, al even traditio
neel, door Metten Koornstra feestelijk
en fantasierijk was versierd. Het ver
voer van Schouwburg naar Concertge
bouw geschiedde door een groep au
teurs, aangevuld door veel verstekelin
gen, met drie praalwagens, getrokken
door heuse landbouwtractoren, die,
om de schijn van locomotief te wekken,
van een echt brandende schoorsteen
waren voorzien. Voor het einde van de
route waren de kartonnen vuurtorens
echter al door te grote ijver bezweken.
De praalwagens werden bestuurd door
een soort Napoleontische grenadiers,
terwijl ze werden voorafgegaan door
een muziekcorps en de volledig bewa
pende Studentenweerbaarheid. De stoet
had iets van een verlate carnavalsop
tocht, waarvoor rond het middernach
telijk uur Teirlinkcs fluitketel had
lang gefloten veel publieke belang
stelling was.
Nadat de koningin en de prins een
korte rondgang hadden gemaakt door
het versierde concertgebouw begon het
Bal. Ontspanning voor de veeleisende
inspanningen van het dansen, werd ge
boden in de Kleine Zaal, waar onder
regie van Ko van Dijk en in bijzonder
suggestieve decors van Friso Wiegers-
ma een opvoering werd gegeven van het
rasechte grand guignol-stuk „De
(Advertentie)
66.4°
SCHIPHOL, 31 maart. Van hun ge
zamenlijke spaargeld gaan tweehon
derd K.L.M.-pursers en -hofmeesters
volgend jaar bij Zwolle een café-restau
rant exploiteren. Het zal gevestigd wor
den in een nog te bouwen complex,
waarin behalve een aantal woonflats
een zeer grote servicegarage met show
room zal worden ondergebracht.
Naar men zich zal herinneren hebben
de pursers en hofmeesters van de KLM
een origineel plan voor particuliere be
zitsvorming verwezenlijkt. Een jaar ge
leden richtten zij een eigen particuliere
naamloze vennootschap op, de „Peha"
Recreatiebedrijven N.V. Iedere purser
of hofmeester die maandelijks f. 25 van
zijn salaris liet afhouden, ontving na
vier maanden een aandeel van f 100.-.
in de nieuwe n.v. Ongeveer honderdvijf
tig KLM-ers brachten op deze wijze in
een jaar f. 45.000 bijeen. Daarnaast be
stond de mogelijkheid een aandeel van
duizend gulden te kopen, hetgeen vijf
tig van de ruim zeshonderd pursers en
hofmeesters hebben gedaan. Na een
jaar kon de vennootschap dus beschik
ken over een kapitaal van bijna een
ton. Het Zwolle-project slokt niet ai het
geld op, zodat men binnenkort andere
plannen tot realisatie noopt te brengen,
zoals de bouw van een motel in de
buurt van Hoofddorp.
Beestmens" van Charles Mézé, met
Wim Sonneveld in de hoofdrol. Ieder
een kon hier met hartstocht griezelen,
gruwelen en lachten, het gedonder was
letterlijk niet van de lucht; alle beoogde
effecten werden als planken uit het dik
ke hout van dit stuk gezaagd.
Om vijf voor drie, vijf minuten voor
het uur U, begon het publiek systema
tisch de gehele versiering af te breken,
een vorm van geciviliseerd vandalisme,
die men de komende jaren maar geheel
moet verbieden.
DEN HAAG, 31 maart. De Neder
landse Vereniging tot Bescherming van
Dieren heeft in een schrijven aan de
minister van Economische Zaken, drs.
J. W. de Pous een dringend beroep ge
daan maatregelen te treffen de uitvoer
van honden en katten en ook andere
kleinere dieren naar het buitenland te
verbieden, of in elk geval de uitvoer
aan vergunningen en beperkende voor
schriften te binden.
Hieraan voegde zij toe dat zij, even
als andere internationale organisaties
tot bescherming van dieren, tegenstan
ders zijn van grote transporten van le
vende dieren.
DEN HAAG, 31 maart Gisteren
hebben de hoofdstembureaus van de 73
kieskringen in een speciale zitting het
aantal stemmen vastgesteld, dat op
iedere kandidaat bij de Statenverkiezing
is uitgebracht. Daaruit blijkt dat enige
kandidaten met voorkeur zullen worden
gekozen.
In Limburg: F. M. Fey uit Me-
lick en Herkenbosch en J. W. Schoen
makers uit Echt, in plaats van G. A. A.
Horsmans uit Echt en mej. M. M. Kleu
ters uit Roermond.
In Groningen: G. W. Medendorp in
plaats van M. H. Boerland uit Kloos
terburen.
In Noord-Brabant: F. J. C. den
Ouden uit Helmond in plaats van mej.
A. P. Th. C. C. Otten uit Erp.
Bij de aanwijzing van gekozen kandi
daten zijn enige overnamefouten geslo
pen, zo bericht de ANP-verkiezings-
dienst verder. Gemeld werd, dat voor
de VVD in Noord-Holland was gekozen
L. Kernkamp uit Bussum. Dit moet zijn
F. C. Vorstman uit Hilversum. In Lim
burg zijn voor de KVP twee kandidaten
te weinig aangewezen. Dit moeten zijn
mevr. W. M. J. Tweeuwen-Vercoelen
uit Weert en J. H. C. Persoon, eveneens
uit Weert. Zoals wij reeds gisteren in
een deel van onze edities berichtten
blijkt bovendien dat de PvdA in Lim
burg een zetel meer krijgt en de KVP
een zetel minder. Nieuwe totalen: KVP
50 en PvdA 8 zetels. De door het ANP
genoemde KVP-er F. A. Strauss uit de
kieskring Roermond neemt geen zitting
in de Staten. Voor de PvdA-zetel zal
worden aangewezen A. J. Derks uit
Heerlen.
DEN HA4G, 31 maart In de cen
trale commissie voor georganiseerd
overleg in ambtenarenzaken is gisteren
overeenstemming verkregen over een
verbetering van de huidige vergoedin
gen voor de ploegen- en onregelma
tige dienst.
De centrale commissie heeft unaniem
besloten de regering de navolgende ver
beteringen te adviseren: twee-ploegen
dienst (tot dusver vijf procent, onge
acht de uren) maandag t.m. vrijdag
7 procent: maandag t.m zaterdag
10 procent; maandag t.m zondag 12'
procent, drie- of meerploegen dienst
(tot dusver 10 procent) maandag
t.m vrijdag 10 procent: maandag t.m
zaterdag 15 procent; maandag t.m zon
dag 20 procent.
De verbetering van de vergoedings
regeling voor onregelmatige dienst
houdt in dat de arbeid op zon- en feest
dagen met een toeslag van 45 procent
(tot dusver 40 procent) zou moeten wor
den vergoed en de arbeid op zater
dag tussen 6 en 22 uur met een toeslag
van 30 procent (tot dusver 20 procent).
(Advertentie)
Oude genever Bessenrood Citroen jenever
(Van een medewerker)
Dit commentaar komt misschien wel
een beetje als mosterd na de
maaltijd. Nog enkele dagen zul
len commentatoren en rekenmees
ters min of meer in 't publiek hun werk
doen, maar dan is het weer voor enige
tijd voorbij, die niet onprettige onrust
over de vraag hoe het Nederlandse kie
zerspubliek oordeelt over het regerings
beleid.
Feitelijk was dat niet de inzet van
deze verkiezing. Maar de heer Burger
heeft bij de opening van de verkiezings
campagne deze uitdaging gesteld: Ne
derlandse kiezers, oordeelt nu over het
kwakkelbewind van het kabinet-de Quay
en toont, dat ge drie jaar lang hebt ge
luisterd naar de waarschuwende stem
van de P.v.d.A.
Dat er geluisterd is. staat voor ons
vast. Maar tegelijkertijd mogen we dan
met voldoening vaststellen, dat een ze
kere rijping plaats vindt in de oordeels
vorming van de Nederlandse kiezers.
We hebben het de laatste tijd niet ver
heeld, dat er punten in het regerings
beleid waren en zijn, die kritiek ver
dienden. Te denken is aan het woning
bouwbeleid en het psychologisch minder
gelukkig manoeuvreren met het perso
neelsbeleid van de overheid. Naast pun
ten van kritiek evenwel valt ten gunste
van deze regering veel goeds te zeg
gen. En kennelijk hebben met name de
werknemers bij het bepalen van hun
stem goed en kwaad behoorlijk tegen
elkaar afgewogen.
We hebben ons vooraf aan geen enkele
voorspelling durven wagen voor wat de
einduitslag betrof, op één uitzondering
na. Het stond voor ons namelijk vast,
dat de Partij van de Arbeid met name
in de grote steden zou winnen. De grote
vakbonden van het N.V.V. zitten juist
in die plaatsen met enorme ledentallen.
P.v.d.A. en N.V.V. hebben samen nu
drie jaar achter elkaar gezegd, dat we
met een mislukt loonbeleid zitten, dat de
zaak failliet is, dat er voor de arbeiders
geen succes is te behalen. We hebben
het onlangs op deze plaats zo geformu
leerd: Dit duo is al drie jaar bezig de
arbeiders sociaal ziek te praten. Na
tuurlijk maken malafide elementen als
de communisten hier dankbaar gebruik
van om het vuurtje nog wat verder op
te stoken. Bovendien is het aantal men
sen in onze grote steden, dat zich minder
sterk gebonden voelt aan een confes
sionele levensbeschouwing, geringer dan
waar ook in ons gemengde land. De
grote stad en de sterke industrie-concen
traties scheppen een nieuw geslacht van
mensen zonder geestelijk houvast. Hun
binding is vaak juist een politieke of so
ciale groepering, zoals die te vinden is
in de Partij van de Arbeid en het N.V.V.
Zij zijn niet uitsluitend gericht op het
materiële. Zij geloven in net z.g. ideaal
van het hedendaags socialisme, ook al
is dat ideaal nóg zo vaag en ongrijpbaar.
Voor de rest zijn het naar onze stellige
brede zin van dat woord, georganiseerd
in of minstens ideologisch aanleunend
tegen de confessionele vakbeweging) die
overtuiging de „confessionele" arbeiders
(en dan de „arbeiders" in de meest
op de eerste plaats het juiste antwoord
hebben gegeven aan de onwaarachtige
propaganda van het socialisme. Men
ervaart dit elke dag.
Op een van de gespreksavonden, waar
de laatste tijd loonpolitiek schering en
inslag is, probeerde iemand uiting te
geven aan zijn ontevredenheid over het
akkoord van Wassenaar, dat hij bestem
pelde als een loonstop of een soort be
stedingsbeperking. Prompt kreeg hij van
een andere werknemer ten antwoord:
„Man, wat lig je te zeuren, ik hoop dat
er elk jaar zo'n matiging komt. Ik heb
er 20 cent per uur bij gekregen. Waar
zit nou die matiging?"
We waren in de gelegenheid in de
nacht van de verkiezingen nog even een
gesprek te hebben met de minister van
Sociale Zaken, die zich uiterst verheugd
toonde over deze uitslag, vooral, zoals
hij het formuleerde, omdat „ik nu met
meer kracht en met meer vertrouwen
aan de afwerking van het 500 miljoenen-
projekt kan gaan staan." Dit projekt
omvat zoals men weet: verhoging van
de A.O.W.-uitkeringen, verlaging van de
leeftijd, waarop weduwen in aanmerking
komen voor weduwenrente en vooral
de invoering van een interim-regering
voor invaliden, mogelijk per 1 januari
1963.
Een belangrijke vraag is, of dit ant
woord, dat het Nederlandse kiezersvolk
heeft gegeven op de socialistische pro
paganda, ook van invloed zal zijn op de
sanering van de verhoudingen tussen de
sociale organisaties. We hebben de nei
ging om deze vraag met een voorzichtig
„ja" te beantwoorden. Het lijkt ons niet
helemaal toeval, dat op de dag van de
verkiezingen zelf de drie voorzitters van
de vakcentrales met hun secondanten,
loondeskundigen e.d., bijeen zijn ge
weest, om de situatie te bezien. Maar
zelfs als het wel toeval is. zijn toch de
berichten uit dat overleg gunstig te noe
men. Nederland heeft geen belang bij
een strijd tussen de drie vakcentrales.
Nederlands economisch en sociaal be
lang is het, dat in een gezonde sfeer
van arbeidsvrede (dat het begrip
„strijd" niet uitsluit) gewerkt wordt aan
een stijging van de welvaart, aan een
betere spreiding ervan over de gehele
bevolking en daardoor aan een betere
deelneming van Nederland in het Euro
pees en mondiaal sociaal-economisch
bestel.
Wanneer het N.V.V., en nu bedoelen
we heus niet te schoolmeesteren, goed
begrijpt, dat het met zijn anti-propa-
ganda alleen maar verwijdering en ook
onderling ongenoegen tussen de arbei
ders in de fabrieken oproept, wanneer
het bovendien het gegeven antwoord
goed verstaat, dan twijfelen we er niet
aan, of deze verkiezingen zullen een
zegen blijken te zijn geweest, niet alleen
in politiek maar ook in sociaal opzicht.