K. V.P. is in principe niet tegen bestuursoverdracht nid vtog& SUHIL HALEN! Inheemse bisschop volgt mgr. A. van den Bronk op Vissers uit Okinawa bij de Molukken beschoten Bronbemalmg mogelijke oorzaak verzakkingen De Turk verdwijn Andonesië moet eerlijke kans krijgen zijn belang voor de Papoea's te demonstreren Ghanese nationalisten hebben eindelijk hun zin gekregen Vier bemanningsleden gewond bij aanval onbekend vliegtuig Kort geding om bouwschade O.K. NIEUW-GUINEADEBAT IN TWEEDE KAMER üijna 2000 doden Vervolg van debat Mammoetwet uitgesteld Grote toeloop voor vakantie aan zee Waarschuwing voor ontgoocheling in verhouding Nederland-België Loonregeling voor mitleenhed rijven Paarden verbrand V erkeersvei li gheid m 1%] dan weer vorige groter iaren Minister opent Madurodam ontspanning Stichting wil meer aandacht voor zwarte lonen Chinese beloften tot steun aan Indonesië DESKUNDIGEN OVER „CULEMBORG" BELGISCHE MINISTER VAN LANDBOUW Stichting adviseert: Meer greep op ronselen van arbeidskrachten Wapendiefstal Schipho7 Verdachten blijven in arrest W. Couwenberg DONDERDAG 5 APRIL 1962 PAGINA 5 Geen voogd NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL Ruimhartige agenda «nu °vêr Sev inspanning TOMATENSAP Geen reden tot verbreking diplomatieke betrekkingen (Vervolg van pagina 1) Vori°t?'s nJ' 'n een groot deel van de heef,6 editie reeds hebben gemeld, p.vf*e heer De Kadt namens de (iélpi.V gesproken in plaats van frac- \i„er mr. Burger, die tot dusver de ha«7iW." uineazaIien steeds heeft be- ïeri heer De Kadt hield de re- 9anhS 'let beleid van president De Gen ,en opzichte van Algerije voor. k'an Faa' De Gaulle heeft begrepen, dat fclCh 0eiP mPn vvil nnrlprhaiiflplpn mpn eer men wil onderhandelen men dad n'et door propaganda en geweld- nU| 6" van de tegenpartij van de wijs de ie 'en brengen. Hij trok daarom n„ v ranse troepen terug. Prof. De Won heeft de heer De Kadt geant- Gaiii da' de Algerijnen, nadat De Von hun eerst het Algérie Francaise Teph ogen had gehouden, nu juist het gL t op zelfbeschikking hebben gekre ten 's nu juist wat de Nederlandse sering ook de Papoea's wil geven. ï>?e,n tweede woordvoerder van de 'oh de heer Scheps, week zo CjS6rP af van de mening van da, woordvoerder van zjjn fractie, -at hü de lof CjS6rP af van de mening van de offi- .Woordvoerder van zjjn fractie, re', hjj de lof van het zelfbesehikkings- hew ■'uist met het oog op Algiers, in de ngen woorden heeft bezongen. Prof. Wuay herinnerde daaraan bij de re plieken. De heer De Kadt sprak slechts voor een meerderheid van zijn fractie, toen hij het zenden van versterkingen naar Nieuw-Guinea veroordeelde, om dat hij van oordeel is, dat de oplossing daardoor alleen maar moeilijker zal worden. Hij zei. dat het bewijs niet no dig is, dat wij in een eventuele oorlog alleen zullen staan. In de politiek van de Amerikanen en Australiërs past geen hulp aan Nederland. En al zou dat wel zo zijn, dan nóg zou het in strijd zjjn met onze belangen, die in het wes ten liggen. De Nederlandse eer eist een politiek, waardoor we de vrede bewa ren, aldus de heer De Kadt. Ook het verdedigen van de internationale rechtsorde acht hij geen motief voor het beleid van de regering. Dat hadden we tien 'jaar geleden moeten doen. Hij vroeg om snel handelen in de geest van zijn moties. Prof. Oud (WD) herinnerde de heer De Kadt er aan, dat de Nieuw-Guinea- politiek onder de socialistische kabi netten niet op overdracht was gericht. Het belang van de Papoea's moet ons uitgangspunt zijn, aldus de liberale (Advertentie) fractieleider. Maar w}j zijn geen voogd over een minderjarige. De Papoea's moeten zelf zéggen wat zij willen. Zo lang zij daartoe nog niet in staat zijn, moet de beslissing worden uitgesteld. Dr. Tilanus (CH) herinrerde de so cialisten aan hun voorganger Troelstra, die bij het uitbreken van de eerste we reldoorlog als leider van de socialisti sche oppositie achter de regering ging staan, omdat het een nationale zaak gold. Dr. de Kort (KVP) zei onder de hui dige omstandigheden slechts een sobe re bijdrage te willen leveren. Hij heêft nog hoop op een open en vertrouw- vol gesprek met Indonesië en vindt, dat dit land, wanneer het daar prijs op stelt, een loyale kans moet krijgen om zjjn belang voor de Papoea's te demon streren. Op welke wijze dat moet ge beuren is een punt voor het open ge sprek, dat moet komen. Nederland staat op dit purtt niet met lege handen. Bij herhaling is uitgesproken, dat be- stuursoverdraeht in beginsel niet ver werpelijk is. Over de praktijk van wat Indonesië voor de Papoea's zou kunnen doen is de KVP echter niet zo gerust. Indonesië kan ons overtuigen, maar wij moeten eveneens, zo niet meer, een open oog hebben voor het belang van de Papoea's, aldus dr. De Kort. De fractie staat open woor alle modalitei ten, waarmee het belang van de Pa poea's gediend kan worden en gaat ervan uit, dat de regering een ruim hartige agenda zal aanvaarden. De redenen voor het zenden van troe penversterkingen zijn volgens Dr. de Kort overduidelijk. De fractie stelt op dit punt alle vertrouwen in het beleid. Tegenover invloed door geweld moet Nederland steeds invloed door overre ding blijven stellen. Hij wees tenslotte nogmaals op de verantwoordelijkheid van de Verenigde Naties en de Ameri kanen met betrekking tot de oplossing van het conflict. Minister Luns heeft van de gelegen heid gebruik gemaakt om de vertegen woordigers van de Brazzaville-landen, die thans Nieuw-Guinea bezoeken, in het openbaar welkom te heten. Hij acht hen bij uitstek geschikt om zich een oordeel over de situatie te vormen, om dat zij als jong volk in dezelfde om standigheden zijn geweest. PEETH, 5 april Negen kostbare volbloeds zijn in de vlammen omgeko men bij een brand in een van de groot ste stoeterijen van tVest-Australië te Perringa. De dood van de renpaarden betekent een verlies van tienduizenden guldens. UITRECHT, 5 april. Het Centraal i "'eau voor de Statistiek heeft de voor- loi Wge cijfers van het aantal verkeers- deze ?9nSy?ns gebéurden er het vorige jaar ?6er dan in 1950. Het aantal verkeers- bedroeg in 1961 in totaal 1.992, 66 oiee 1961 gepubliceerd. Volgens v'ens g •216 verkeersongevallen, dat is 12.777 Het dan in 1980. nP verbond voor veilig verkeer ej.pH. uitgaande van deze voorlopige "s- de indruk, dat de progressivi- lg'L !'i de stijging, zoals deze zich in de »n,?ste jaren manifesteerde, een hoop- teruglopende tendentie ver- tbnende tgjjht. De verkeersonveiligheid was in A 1 niettemin wederom groter dan in hit Voorgaande jaren, zoals uit de abso- cijfers blijkt, b'cch is naar de mening van het ver- tj Pu de voorzichtige conclusie gewet- A>u, dat het verkeer in 1961 relatief ge- ;ets veiliger was dan in de on adellijk voorgaande jaren. VATICAANSTAD, 5 april (KNP) De paus heeft mgr. Andreas van den Bronk S.M.A. op diens verzoek eervol ontheven van zijn bestuur van het bis dom Kumasi in Ghana. Een inheemse priester, wiens naam nog nief bekend is, volgt mgr. Van den Bronk op. Mgr. van den Bronk is benoemd tot titutair bisschop van Tubune van Numidië. De pas 55 jaar oude mgr. Van den Bronk, hij werd 24 december 1907 in Velsen geboren heeft geen gemakke lijke ambtsperiode achter de rug, om dat een groep katholieken onder leiding heeft minister Van Aartsen de miniatuurstad Madurodam, »et stn^6 jaar in0aat, in lnkeil dhms- Hij Den Haag officieel heropend. De mVhister deed dit bij ri'lKeleTT' mJ constateerde, dat het groeitempo van Madurodam door geen Sstripnol re stad 'n Nederland wordt geëvenaard. Woningen, flatgebouwen, in- pl]^s9oefiu0ww.en en wai tiiet at vijzen er uit de grond, zonder dat er ooit een ■sf71 tvoni urinB voor is gevraagd of verkregen. Er is voor Madurodam ook nooit i et Wor,inBiontinOent vastgesteld en er wordt gelukkig ook niet gewerkt „,esti na bouw subsidies. Een ideale stad dus voor een minister van Volkshuis- s in rf V-.wnVverheid. De minister had zich wel eens afgevraagd, of hier t 0r harui vr^e sector wordt gebouwd, of door middel van de „zwarte" bouw s'eilen en ni?verheid. Hij is echter niet van plan, hiernaar een onderzoek in „want ik heb sterk, de indruk: hoe minder de overheid zich hier met de zaken bemoeit, hoe beter ze lopen." van een inheemse priester zich tegen hun blanke bisschop verzette. Deze ka tholieken hadden reeds na de ontslag aanvrage van mgr. Paulussen in 1952 op een inheemse Disschop gehoopt. Toen de paus de Nederlandse mgr. Van den Bronk benoemde, begonnen zij een soort terreur. Zij verstoorden godsdien stige plechtigheden en probeerden zelfs enkele malen het oisschopshuis op te blazen. De laatste maal gebeurde dat in 1958, toen mgi. Van den Bronk juist terug was van een bezoek aan de Gha nese hoofdstad Accra. Er ontplofte een staaf dynamiet in net bisschopshuis. De bisschop bleef echter ongedeerd. De actie van deze katholieken moet gezien worden in het licht van het oververhitte nationalisme der Ghane- zen, die op het nunt stonden zelfstan digheid te krijgen. Men vond, dat nu het volk weldra zijn eigen leiders zou krijgen ook de Kerk dezelfde toe schietelijkheid moest tonen. Het ver zet kwam voornamelijk van een groepje heethoofdige Ashanti's Toen zij hun nationalisme konden af reageren in een nieuwe partij, de Natio nale Bevrijdingsbeweging, hebben zij de bisschop enige jaren met rust gela ten. Maar juist toen mgr. Van den Bronk in 1958 op vakantie was in Neder land, leed deze bevrijdingsbeweging een gevoelige nederlaag tegen de partij van Kwame Nkrumah met als gevolg, dat de Ashanti's weer hun aandacht op mgr Van den Bronk richtten en bij wij ze van begroeting een staaf dynamiet in het bisschopshuis lieten ontploffen. De laatste jaren bleef het vrij rustig rond de bisschop van Kumasi, wellicht omdat het wel zeker werd geacht, dat mgr. Van den Bronk de laatste blanke bisschop van Kumasi zou zijn. (Advertentie) Na 'weer en wind' een fijn glas Hero Tomatensap. U weet zo'n plezierig moment van de dag te waarderen. Want Hero Tomatensap is genieten en ge zondheid in één. U proeft de zongerijpte tomaten, u geniet van het aroma. Hero tomatensap, bron van vitaminen-C, is zomerse energie in kille dagen. Naturel of Cocktail (licht gekruid). (Van onze soc.-ec. redactie) DEN HAAG, 5 april De Stichting van den Arbeid wil de SER laten on derzoeken in hoeverre een eventueel structureel afwijken van het Nederland se loon- en prijspeil van het hogere Europese peil een oorzaak kan zijn van de spanningen in onze economie. In verband daarmee staat ook de wens van de Stichting een gesprek te voeren rond de gegevens over de zwarte io nen, die de regering beloofd heeft aan de Tweede Kamer te zullen verstrek ken. De Stichting wil op deze wijze me de aandacht besteden aan de oorzaken, die momenteel tot zulk een gecompli ceerde praktijk in de gedifferentieerde loonpolitiek leiden. Sommige deskundi gen menen, dat het voornemen van de Stichting meer van psychologisch dan van praktisch nut kan zijn. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 5 april De algemene toezeggingen van steun van de Chinese volksrepubliek aan Indonesië ingeval van gewapende aanval tegen Neder lands Nieuw-Guinea, hoe ernstig van aard ook, vermen op zichzelf geen re den de diplomatieke betrekkingen met de Chinese volksrepubliek te verbre ken. Minister Luns antwoordt dit op vra gen van het Tweede-Kamerlid Van Rijckevorsel (KVP). Ook voordelen, die men mocht ver wachten ten aanzien van faciliteiten, die Formosa zou kunnen bieden voor be paalde luchttransporten, waaraan vol gens de minister op het ogenblik geen behoefte bestaat, acht de bewindsman onvoldoende motief. In verband met de door communistisch China aan Indone sië toegezegde en verleende militaire steun bij een aanval op Nieuw-Guinea had de heer Van Rijckevorsel gevraagd of het niet wenselijk en mogelijk was de betrekkingen met de volksrepubliek te verbreken door de vrije Chinese re gering op Formosa te erkennen. DEN HAAG, 5 april Nu, in af wijking van de plannen, de Tweede Kamer gisteren het debat over Nieuw- Guinea niet heeft kunnen afsluiten en besloten is dit debat vandaag voort te zetten, heeft de voorzitter van de Twee de Kamer voorgesteld de verdere be handeling van de Mammoetwet eerst te doen geschieden in de vergadering van komende dinsdag. Voorts zal de voorzitter voorstellen de vergadering van dinsdag 's avonds voort te zetten en dan verder te gaan met de behandeling van het wetsont werp gewetensbezwaren waarmee de Kamer afgelopen dinsdag een begin had gemaakt en dat gisteren \a'- de agenda werd afgevoerd. DEN HAAG, 5 april De toeloop van Nederlandse en buitenlandse toe risten naar de Noordzee-badplaatsen is groot. Uit gegevens van de A N.V.V. en de V.V V.'s blijkt, dat de meeste accomodatie tussen half juli en half augustus reeds besproken is. In het bijzonder is de animo coo: de laatste week van juli en de eerste week van augustus ''-akantie in de bouwvak ker.) bijzonder groot gebleken. In de maand juni beschikken de va kantie-oorden aan zee nog ir ruime ma te over logeergelegenheid. A.N.V.V. en V.V.V.'s wijzen hierop in tienduizenden pamfletjes onder het motto: „Meer zon, minder regen". OKINAWA, 5 april. (UPI) Vier le den van de bemanning van een vissers boot uit Okinawa zrn dinsdag gewond geraakt, toen hun vaartuig door een on bekend vliegtuig in de Indonesische wa teren werd gemitrailleerd. De 160 ton metende „Kyoej/o Maroe" ■seinde dat zij op "eertig mijl van bet eiland Morotai, een van de Molukken- eilanden, was beschoten Het gebied kg! ongeveei tweehonderd mijl van het eiland Waigeo. Het vaartuig zou bij de aanval zjjn beschadigd, maar men had de reparaties op volle zee. zonder assis tentie kunnen uitvoeren De „Kyoeyo Maroe" berichtte op weg te zjjn naar Menado op Celebes ter "erkrijging van medische hulp voor de bemanningsle den. De Amerikaanse hoge commissa ris van de Ryukyu-i iiandengroep, waar in Okinawa is gelegen, heeft de Ame rikaanse ambassade te Djakarta ver zocht navraag te doen bij de Indonesi sche autoriteiten betreffende het inci dent. DJAKARTA, Volgens gisteren uit Makassar op zuid-Celehes ontvangen be richten van het Indonesische persbureau Antara zouden gevechten op grote schaal zijn uitgebroken tussen de Pa poeabevolking van het eilandje Gag voor de noordpunt van Nieuw-Guinea en de Nederlandse troepen daar. Vol gens het Antara-bericht waren de ge vechten begonnen toen de Nederlandse (Van onze UTRECHT, Utrechtse redactie) 5 april Voor de pre sident van de rechtbank, mr. J. J. Plugge, diende gisteren het kort ge ding, aangespannen door Van Gispen's fabriek van metaalbewerking: te Culem- borg tegen de directie van de techni sche uitgeverij H. Stam te Haarlem. Zoals bekend stelt eiseres, dat het Haarlems bedrijf bij de bouw van een nieuw pand aan de Houtweg te Culem- borg schade veroorzaakt aan de fabriek van Van Gispen. Dit zou geschieden DEN HAAG, 4 april De Belgische minister van Landbouw, Chr. Héger, heeft op een lunchvergadering voor het Comité Benelux in Den Haag: in een lezing getiteld „Landbouwpolitiek en de Euromarkt", opgemerkt dat Belgen en Nederlanders niet altijd met aJles aecoord behoeven te gaan, maar dat zjj wel begrip moeten hebben voor el kanders problemen. Hjj waarschuwde vooral tegen ontgoochelingen, omdat ontgoochelingen, die nooit zullen uitblij ven, gevoelens van haat kunnen opwek ken, haat immers, aldus de minister, is ontgoochelde liefde. De idealen van Benelux en Euro- markt, waarop velen verliefd zjjn, zou den wei eens iets minder kunnen uit vallen dan men heeft gedroomd en dan moet toch de liefde voor die idealen bljjven. Politiek is het spel van de mo gelijkheden en niet van de wenselijk heden en utopische idealen. In de Euro- markt tracht men ojjvoorbeeld de dou anetarieven uit te schakelen, maar voorlopig worden zjj toch vervangen door heffingen. Aanvankelijk waren de belangen van de Benelux-partners inzake de land bouw wat uiteenlopend door het feit, dat Nederland een exportland was en België een importland en de Belgische kostprijzen aanmerkelijk hoger waren dan de Nederlandse. Deze ongunstige factoren zijn in de loop der jaren ge stadig afgenomen, zodat op'dit ogen blik van een min of meer gelijklopend handelsbeleid kan worden gesproken. Kwantitatieve beperkingen hebben in het onderling handelsverkeer geleide lijk de plaats geruimd voor een sys teem van heffingen. Voor alles meende de Belgisch mi nister, dat men moei gassen, dat de Benelux niet wordt voorbij gestreefd door de Euromarkt. De Benelux is en blijft volgens hem de voorloper van de integratiegedachte. Men moet daarom in de Euromarkt niet alles tegelijk wil len doen. Nieuwe toetredingen van landen moeten chronologisch ge schieden, niet gelijktijdig en men zou zijn doel voorbijschieten, als men lan den buiten Europa het toetreden mo gelijk zou maken. Wat de boterpolitiek betreft waarschuwde hji tegen protec tionisme en dumping, maar zijn stel ling,. dat een verlaging van dc prijzen der landbouwprodukten de produktie zou bevorderen, moet men toch ïin- stens betwijfelen. Een opmerking in die richting bij het hierop volgend debat ontweek hij dan ook voorzichtig. door de bronbemaling, welke de aan nemer van het Haarlemse bedrijf toe past in de bouwput van het nieuwe pand. Volgens de raadsman van Va i Gispen, de Rotterdamse advocaat mr W. A. P. Smit, zou dooi deze Dronbemaling het grondwaterpeil in de omgeving zó da len, dat er verzakkingen optreden in de nieuwe hal van de meubelfabriek, waar door deze geen begin kan maken met de produktie. De raadsman verzocht de president bevel tot stopzetting van de bronbemaling te geven. Hiertegenover stelde de pleiter voor de Haarlemse uitgeverij, mr. F. van der Feltz uit Amsterdam, dat de oor zaak van de verzakkingen bjj Van Gispen niet te wijten is aan de bronbemaling maar aan constructiefouten in de nieuv e fabriekshal, vooral in de onvoldoende fundering daarvan. Er werden in deze zaak verschillende „etuigen-deskundigen gehoord, onder wie de architect van Van Gispen's nieuwe fabrieksgebouw, de heer C. van der Kooij, die onder meer verklaarde, dat tot 2 februari nog geen verzakkingen in zijn bouwwerk wa ren geconstateerd. Deze dzteren pas van na 22 maart, toen de bron bemaling was begonnen. Een tweede deskundige, ir. H. van der Velden, specialist op het gebied van grondwaterstroming, zei de mogelijkheid van grondverzakking tengevolge van bronbemaling zeer wel mogelijk te ach ten. Deze mening werd onderschreven door ir. W. C. van Mierlo, directeur van het laboratorium voor grondmechanica, die er overigens op wees, dat ook in normale gevallen bjj nieuwbouw grond verzakkingen plaats hebben en wei ter grootte van acht a tien cm, maar dan verdeeld over een periode van acht tot tien jaar. De verzakkingen welke zich bij Van Gispen's nieuwbouw hebben voorgedaan en welke vier tot negen cm bedragen, noemde hij absoluut abnor maal in een zo kort tijdperk. Op een desbetreffende vraag van de president van de rechtbank of stopzetting van de bemaling gewenst en mogelijk zou zijn, antwoordde deze deskundige, dat zulks langs geleidelijke weg dient te geschie den. Hij verklaarde zich desgewenst be reid de controle van een dergelijke maat regel op zich te nemen Uitspraak 9 april. troepen in het wilde weg op de Pa poea's ginger schieten. Generaal-majoor Jani, chef van het operationele commando van het Indone sische leger voor de bevrijding van Nieuw-Guinea, heeft op ben persconfe rentie in Djakarta gezegd niets van het bericht af te weten Het eilandje Gag ligt op ongeveer veertig km ten westen van het eiland Waigeo; dat begin deze week werd ge noemd in berichten, volgens welke de Nederlandse troepen op Waigeo door een volksopstand zouden zjjn verdreven. President Soekarno heeft gisteren een comité van 'eertien leden ingesteld, dat de politiek zal coördineren en aanbeve lingen zal doen welke moeten leiden tot inbezitneming van Nieuw-Guinea. Tot voorzitter van het comité is benoemd vice-premier Soewirjo. De woordvoer der van de raad, Wjjarto, zei dat de raad zich gisteren heeft beziggehouden met het acute rijsttekort en de voor de gewone man onbetaalbaar geworden prjjs van rijst. President Soekarno heeft „subversieve activiteiten" de jorzaak van 's lands verslechterende economi sche toestand genoemd. Als ik alles goed begre pen heb wil het Nederland se Vreemdelingenverkeer voor wat haar propaganda in het buitenland betreft nu ook eens wat anders bieden dan alleen maar de onvermijdelijke molens klompen en tulpen. Da' lijkt mij een loffelijk streven, want wij ben hier van alles. Van Lim burgse heuvels tot en met Friese ter pen. Om van het midwinterblazen nog maar te zwijge" Maar goed. Gisteravond was er een functionaris van het A.N.V.V op de .elevisie zijn goede zaak te ver- edigen. Hij sprak er van dat wi; Nederland nu eindelijk eens met eer; ■ader „image" <sr ak uif: „immctzj" moesten verkopen. Dat kan, dunkt mij; mits je er iemand met personality mee uitzoeki natuurlijk. O.K.? (Van onze soc.-ec redactie) DEN HAAG, 5 apri) De SFchtinp van den Arbeid heef' het College val Rijksbemiddeiaars geadviseerd eer. loonregeling in le stellen /oor bedrij ven, die zich bezighouden met .et z.g. uitlenen van arbeidskrachten. De grondgedachte van deze regeling is, da' uitleenbedrijven hun arbeidsk achter, niet hoger mogen Delonen dan het be drag, dat deze mogen verdienen vol gens de c.a.o., die van Kracht is in de bedrijven, waaraan zij uitgeleend wor den. Het advies beoogt de uve"heid meer greep te geven op de loonmani- pulaties van deze uitleenbedrijven, wel ke in minder bonafide gevallen oetiteid worden als ronselbedrijven. Reeds eer der heeft de Stichting staatssecretaris Roolvink geadviseerd de Wet op de Ar beidsbemidöeling zodanig te wijzigen, dat ronselpraktijken ook buiten he' strikt loonpolitieke vlak juridisch mee grijpbaar worden. AMSTERDAM, 5 april. De rechter commissaris bij de rechtbank heeft nu een langdurig verhoor de opsluiting be volen van de vier verdachten in de zaak van de expeditiediefstallen op Schiphol, waarb'j uj{ transitogoederen o.a. 36 pistolen en 2 geweren zijn gesto- stolen. De officier /an Justitie, aan wie de verdachten waren voorgeleid, had deze bewaring gevraagd. De 24-jarige Sehip- hol-employé en de 37-jr-igc ..Revolver- Pault.je" wisten gisteren om vier uur reeds, dat zij voorlopig in de cel zuilen moeten blijven. De medeplichtige Schipholemplové en de andere wapen handelaar, die ook van opzetheling wordt verdacht, hoorden het pas in het begin van de avond. De bevolen opslui ting duurt zes dagen en nan daarna nog eenmaal met zes dagen worden ver lengt, waarna een bevel tot gevangen houding voor dertig dagen kan worden gegeven. Het feit. dat de beide wapen handelaren niet zijn vrijgelaten, duidt er op, dat de rechtercommissaris vol doende bewijzen aanwezig acht om hen van opzetheling te verdenken. B!' sehuldheling is namelijk geen voorlor' ge hechtenis mogelijk. DEN HAAG, 5 aprii Bjj de Twee de Kamer is ingediend een wetsontwerp inzake bijdrage aan de „Stichting vooi agrarisch onderzoek ten behoeve van Nederlands Nieuw-Guinea". In de me morie van toelichting deelt de regering mee. dat zij, bij voortduring aandacht schenkende aan de ontwikkeling van land en volk van Nieuw-Guinea heeft laten onderzoeken, welke bijdrage Ne- derlano op korte termijn zou kunnrr leveren in de agrarische ontwikkeling van dit gebiedsdeel. Advertentie i Rustig oud met OLVEH pensioen. e Turk gaat weg uit de Breestraat in Leiden Het heengaan van „In den vergulden Turk" is een klap voor alle Leidenaars die er na schouwburg of bio scoop nog even iets gingen ge bruiken, die er hun borrel middag hadden, hun promotie diner: hun vergaderingen ev studentenfestijnen. Prins Hen drik kwam er, de koningin is er geweest en prinses Beatrix kent de zaak van binnen en bui ten uit de tijd, dat zij in Leiden studeerde. De naam van het res taurant kwam zelfs voor in een der romans van Couperus. Is de Turk niet met zijn tijd meegegaan? Indien men ven dit barokke geval, dat zo'n hei' dger, aparte sfeer heeft van kli. lergoud en rode pluche, een mo dern restaurant had gemaakt, zou De Turk De Turk niet meer zijn geweest, maar een restau rant zoals er twaalf gaan in een do De Turk had en heeft zijn eigen sfeer bewaard, de Weense sfeer van het koffiehuis uit het begin an deze eeuw, zo als deze daar nu nóg zijn. Nog altijd is cr die ouderwetse ga lante ober, die sprekend lijkt op Itresemann en die alle Leidenaars en velen daarbuiten kennen. Men gir.n t 's morgens koffie drinken. Auto voor de deur. 's Middags borrelen en eten. Auto voor de deur. „Moet u nu eens komen kijken", zegt de eigenaar, de heer W. Couwen berg. „Waarlijk, het is heel erg. j.ot voor kort ging er een stadstram door de Breestraat. Die is nu opgeheven ever :ls de blauwe tram. Nu is de Breestraat compleet een busstation geworden met niet te tellen haltes Hemoderne verkeer heeft van de Breestraat c:n doorgangsweg gemaak voor tut iussi naar alle plaatsen in de omgeving van Leiden en dat zijr -.r nogal ->atHoe kan ik in deze omgeving die eigen sfeer behouden" De romantiek moet wijken voor de moloch van het verkeer. De Turk is eens het woonhuis geweest van de onverschrokken gemeer. 'esecretaris Van Hout, die burgemeester Van der Werf bij het beleg va beiden in 1574 terzijde stond. Een eeuw later werd het huis betrokke loor eer koopman, die zoveewinsten me' de handel op Turkije behaa ie, dat hij een borstbeeld van een vergulden Turk in de gevel van zij woning liet metselen. Dat was de geboorte van „In den vergulden Turk Nu gaat het café weg uit de Breestraat. De Breestraat is trouwens de Brei itraat niet meer. De heer Couwenberg zegt dat hij de Turk ergens ande: in Leiden wil doen herrijzen. Waar dat zal zijn is nog geheim. Maar I wil in zijn nieuwe zaak de oude sfeer zoveel mogelijk handhaven. Volledig de Oude Turk dus? „Neen", zegt hij, „dat zal wel niet gaa Maar we hebben nog de tijd om dat uit te knobbelen, want het zal no wel een jaartje duren voordat het zover is". Hij zal wel wat oude her inneriny- meenemen, zoals dat marmeren bordje op de toiletten met d vermelding „Voor zeezieken". Die Turk, hoog in de gevel, zal waarschijn lijk een plaatsje krijgen in het museum de Lakenhal, want ook al heeft d heer Couwenberg de Turk niet verkocht, maar verhuurd aan V. D., db rondom de Turk reeds alles heeft opgekocht en tot warenhuis gemaak- het hele pand zal toch inoeten worden ingepast in de moderne trant va een modern warenhuis. Zo gaat hier een traditie heen. De chevalier du Tastevin, de hei Couwenberg zal trachten de Turk ergens anders te doen herleven H is te hopen, dat hij slaagt. Maar de Breestraat heeft met het verdwijnt van De Turk, het verbranden vr- Minerva, de studentensociëteit, en d< op haar losgelaten bussen haar karakter verloren Het bclwerder tra dities wordt gesloopt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5