Een Kennedy-dynastie in Amerika?
Edward in het voetspoor van John
üll
-
Geen Russische matiging
inzake BERLIJN
0
De week in Westminster
MEN SPREEKT REEDS VAN HET HUIS VAN BOSTON
I
s
D
Reeds te veel
publiciteit
Felle politieke strijd in
de staat Massachusetts
Resolutie tegen
Israël ingediend
Argentinië
K
KOLVENtypische Noordhollandse sport
R
Mgr. Willebrands
Mening generaal Bruce C. Clarke
Llewellyn Thompson: Laatste
nieuws schijnt bemoedigend
Nieuw Syrisch
legercomm ando
D
Rampenfondsorgel
Oranjefeest
1
pfi
Wie wordt minister
economische zaken?
Besprekingen over
niet-katholieke
Concilie-waarnemers
Indonesië vergoedt
schade aan vissers
tl STn\Sli"1SSj I Democratie in Groot-Brittanië wordt onder-
I
ZATERDAG 7 APRIL 1962
maakf1 grap'ies ge_
zou
:aT
I
HH
Van vader op zoon
per slot van rekening veei meer auto- telsel Vari twee partijen Verre Dan ideaal
n de Amerikaan
se pers worden
de laatste tiid
'jaatct over een
Jvennedy-dynastie.
Verenigde Sta-
'®n zouden tot 1985
geregeerd worden
Presidenten uit
tn van Bos-
n. Uitgaande van
recente constitu.
„onele bepaling dat
President van
i Amerika slechts
E* ambtstermij-
ïnn n vervullen,
men het vol-
tnü fantastische
n °mstbeeld kun-
.fontwerpen: Pre-
19fimtr,John (1961"
69), President Ro-
K«rt, (1969-1977) en
f^dent Edward
«877-1985), Intheo-
- 1 's het allemaal
gelijk, en met de
„'««'"jdsverhoudin-
*«n zou het ook
"°8 aardig uitko-
1 John, Robert
,o Edward zijn op
..^ogenblik respec
tievelijk 44, 36 en
dien
laar oud. Boven-
zijn de twee
gere broers van
Da President be-
jSmniet minder
nibitieus dan John,
erwijl zij eveneens
?v.er veel politiek
Tv t beschikken.
'e aanleg voor de
Politiek hebben de
longe Kennedy's
Van wpf
werd ingezegend door Francis kardi
naal Spellman, de aartsbisschop van
New York. Het echtpaar heeft op het
ogenblik twee kinderen.
Edward heeft zich met zijn broer Ro
bert, krachtig geweerd in de verkie
zingscampagne van John en bü deze
gelegenheid bleek dat ook de jongste
Kennedy grote politieke talenten heeft.
Later kreeg Edward het ambt van sub
stituut-officier van Justitie in Boston,
waarvoor hij genogen nam met een
symbolisch salaris van 1 dollar per
jaar. (De Kennedy's zijn miljonairs).
Sinds John president is, heeft Ed
ward vele grote reizen gemaakt, sis
een soort good-will ambassadeur voor
Amerika. Hij is in Zuid-Amerika en in
Afrika geweest, en onlangs bracht hij,
tijdens een tour door Europa, een be
zoek aan West-Berlqn. Maar zijn ri
vaal in de Democratische voorronde in
Massachusetts, McCormack, zegt, dat
Edward, ondanks diens omzwervingen
door de wereld, een man zonder eva-
ring is: ,.He is just a kid, three years
out of college". Als Edward in de se
naatsverkiezingen van november een
overwinning zou behalen, zou hij het
jongste lid zijn van dit eerbiedwaardige
college, zoals John, in 1953, ook de jong
ste was. (30 jaar is de minimumleef
tijd)
e Kennedy's hebben, met hun
jeugdig voorkomen en hun knap
pe vrouwen aan publiciteit geen
gebrek. Zij zijn voortdurend „in
het nieuws". Onlangs heeft de hele we
reldpers nog foto's en verhalen gepubli
ceerd van de reis naar Indië en Pakis
tan van mevrouw Jacqueline Kennedy.
Amerika's First Lady is bovendien al
gedurende meer dan een jaar het meest
geliefde onderwerp van artikelen in de
Edward Kennedy (links) in gesvrek met een verslaggever Amerikaanse vrouwenbladen. Kritische
op het New York.se vliegveld Idlewild.
Amerikanen vragen zich de laatste tijd
van een vreemde. Hun vader, de
•Jarige Joseph P. Kennedy, speelde
«n actieve rol in de politieke strijd van
Went Franklin Roosevelt, en later
I ®fd hij Amerikaans ambassadeur in
Ziia grootvader aan rnoeders-
jjde van John en diens broers, John F.
b'jpSerald, zag een politieke carrière
«kroond met het burgemeesterschap
a5 Boston.
Robert Kennedy is in de Amerikaanse
fOhtiek de top al dicht genaderd. John
hem vorig jaar minister van Ju-
in gemaakt. Het was de eerste keer
cl geschiedenis van Amerika dat
hat Pres'dent een broer een functie in
,et kabinet gaf. Maar het is in de his-
'~Ue van de V.S. slechts eenmaal voor
tkomen dat een van de naaste fami-
®'eden van een president later zelf tot
esident werd gekozen. John Quincy
Ad;
«en
anns de zesde president van de V.S., was
zoon van John Adams, de tweede
Resident. Maar tussen het aftreden
ïna dc een en de inauguratie van de
haw?r 'a£ een pariode van 24 jaar. Wel
Vcu Robert Taft en James Roose-
A", beiden de zoon van een president,
t guigen gedaan zelf in het Witte Huis
l k°men, maar zelfs „Mr. Republican"
a««ft dit doel niet: kunnen bereiken en
t: jonge Roosevelt is niet verder ge
spen dan lid van het Huis van Af
vaardigden.
dward M. Kennedy werd geboren
op 22 februari 1932, precies twee
honderd jaar na George Was-
v hington, die de eerste president
de Verenige Staten werd. Onge-
bl®eld heeft men dertig jaar geleden
j!®1 pasgeboren kind een grootse toe
tast voorspeld op grond van die his-
orisgbe toevalligheid, maar wie had
•t.fb kunnen vermoeden dat een van
awards broers de 35ste president zou
ly^den? Edward wil nu zelf ook in de
vl°te politiek gaan, en wie weet hoe
j,?r zijn ambities zich tenslotte uitstrek
en? Hij zou bij de verkiezingen van
-Member een van de twee senaats-
s van de staat Massachusetts wil-
h bemachtigen. Hij zou dan in het
Poor treden van John, die deze
«tel van 1953 tot 1961 heeft bezet.
- aar voor Edward zover is zal hij nog
j®b harde strijd moeten voeren, en het
u de vraag of hij die strijd zal winnen,
ril de voorronde van het gevecht om
.«Ze senaatszetel moet de jonge Kenne-
y het opnemen tegen de 38-jarige Ed-
„ard J. McCormack Jr. de procureur-
Mi
oraal van de staat Massachusetts,
tin- een nee£ is van de Speaker van het
Mnc van Afgevaardigden, John W.
h «Cormaek. De beide Edwards dingen
v,ar de Democratische kandidatuur
dio de senaatspost. De winnaar van
0« voorronde ziet zich geplaatst tegen-
g «f de voornaamste Republikeinse ge-
to^ gde, George Cabot Lodge, een lec-
Harvard, die onderminister van
hr^'d is geweest in de regering-Eisen-
V.u'or. George Cabot Lodge is een zoon
kjb Henry Cabot Lodge, die bij de ver-
VpJf'bgen van 1952 zijn senaatszetel
a£Un 11 E. Kennedy, en die
V «r Amerikaans gedelegeerde bij de
wj?.nigde Naties werd. Aan deze com-
klinu doen dus drie mensen mee met
rakende achternamen. Alle drie beho-
W kij tot families die al generaties
W ^erl ërote rol spelen in het open-
leven van Boston.
Aangezien het niet waarschijnlijk
wordt geacht dat dit jaar de senaats-
,etel in handen van een Republikein
Jrybit, valt in deze strijd het accent
-D de demi-finale tussen Kennedy en
fit,
oCormack. Édward zou kunnen pro-
ueren van de populariteit van de
•'resident. In Amerika heeft men daar
een aardige politieke uitdrukking
voor: „riding in on the President's
coat-tails". Maar de jonge Kennedy
heeft verklaard, dat hij niet op de
jaspanden van zijn grote broer de
senaat wil binnenrijden en dat hij op
frond van zijn eigen kwaliteiten ge-
ozen wil worden. De president heeft
zelf ook reeds laten weten, dat hij
zich voorlopig niet met de campagne
van Edward wil inlaten, althans niet
zolang de Democratische kandidatuur
niet is vastgesteld. De president wil
onder meer voorkomen dat hij in
moeilijkheden raakt met de Speaker,
en bovendien herinnert John zich nog
maar al te goed, hoe hij bij de be
noeming van Robert tot minister van
Justitie van nepotisme werd beschul
digd.
Edward heeft dezer dagen bekend
dat hij zich elf jaar geleden bij een uni
versitair examen aan onregelmatig
heden had bezondigd, maar later heeft
hij beterschap beloofd en tenslotte heeft
hij nog een succesvolle academische
carrière gemaakt. Evenals John stu
deerde hij in Harvard en evenals Ro
bert behaalde hij een graad in de.Rech
ten aan de Juridische faculteit van de
universiteit van Virginia. Drie jaar ge
leden trouwde hij met de knappe, nu
25-jarige, Joan Bennett, en dit huwelijk
NEW YORK, 7 april (UPI) De
Verenigde Staten en Engeland hebben
bij de Veiligheidsraad een resolutie in
gediend, waarin Israël wordt veroor
deeld wegens het uitlokken van vij
andelijkheden met Syrië aan het Meer
van Galilea.
De resolutie, die na langdurige be
sprekingen met Syrië en andere mo
gendheden is uitgewerkt, „bevestigt
opnieuw" een resolutie van de raad uit
1956, die militaire akties van Israël
veroordeelde, als zijnde een schending
van de wapenstilstandsovereenkomst
van 1949. De resolutie beoogt de Vei
ligheidsraad te laten vaststellen, dat
de Israëlische aanval van 17 maart op
de Syrische stellingen aan de oostelijke
oever van het meer „een schandelijke
schending is van die resolutie".
BUENOS AIRES, 7 april (UPI)
President José Guido poogt een uitweg
te vinden voor de netelige positie waar
in de Argentijnse volkshuishouding zich
momenteel bevindt. Het beheer van de
portefeuille van economische zaken is
het belangrijkste vraagstuk waar Guido
en de zijnen zich mee bezig houden.
Voor deze portefeuille is volgens waarne
mers niet gemakkelijk een man te vin
den, omdat deze waarschijnlijk maatre
gelen zou moeten nemen aangaande de
stabiliteit van de peso die hem niet be
paald geliefd zouden maken.
tl0jarige Edward Kennedy, de jongste broer van de president van Amerika,
met zijn vijfentwintigjarige echtgenote, Joan,
af, of het publiek niet eens te veel zal
krqgen van die hele Kennedy-cultus.
Amerikaanse film- en televisiesterren
hebben ook al eens tot hun schade er
varen, dat er een grens is aan het ren
dement van „publicity". Maar op de
vraag van een verslaggever nan Edward
of er langzamerhand niet „te veel Ken
nedy's" zijn, antwoordde de jongeman:
„Daarmee bent u nu te laat. U had
jaren geleden met mijn ouders moeten
praten" Met deze gevatte repliek is het
probleem echter niet uit de wereld ge
holpen. Behalve John en Robert heeft
ook een zwager van de president, Sar
gent Shriver, een hoge overheidsfunctie.
Shriver, de echtgenoot van Eunice Ken
nedy, werd vorig jaar door de pre
sident benoemd tot hoofd van het Ame
rikaanse Vredeseorps. een organisatie
voor hulp aan ontwikkelingsgebieden.
Al die activiteiten van de „Kennedy
clan" geven de laatste tijd in Amerika
nog al eens aanleiding tot sarcastische
opmerkingen.
ond achthon
derd Noord
hollanders, in
t leeftijd varië-
Men kan natuurlqk opmerken, -a-. net rend van achttien
niet fair zou zpn tegenover Edward als (,of tachtig jaar, be-
hfj zijn politieke ambities zou moeten op- ioefenen nog het uit
geven, omdat zijn beide oudere broers jd(/ middeleeuwen
en zun zwager al topfuncties bekleden. idaterend kolfspel.
Maar de president zou door Edwards lDat kolven al is
verlangen naar een senaatszetel nog in („r j_„ rjpd„r_
moeilijkheden kunnen komen. Ais Ed- \lnrtd.„ Kolf Bond
ward zijn verkiezingsstrijd wint, zullen Noord-
velen zeggen dat h« die overwinning jZüandse aangele-
aan John te danken heeft. Als hij echter Lenheid gew0rden.
verliest, zal men opmerken dat de Ken- dprp vrovincie
nedy's toch niet zo'n magische naam
In deze provincie
kent men nog een
hebben als tot nog toe verondersteld is. \vièine dertïa kol -
Toen vorig jaar do bejaarde Eisen-
hower werd opgevolgd door een presi- d i in'de Zaan_
dent die een generatie jonger was, ?,trppk Krommenie
maakte dat op veie Amerikanen grote |^eelc ^n°dezaan
indruk. Men was gefascineerd door een
zo jeugdige bewoner van het Witte QerJe kolfsoiiëtei.
Huis: Maar de glans van het nieuws ,°e J „inden
is er nu af, en de dweepzucht van vele Sf®71 Wp.f Friednnrf
bewonderaars raakt oververzadigd ten <ln West-Friesland
gevolge van de constante overbelichting
van het idool en diens familieleden door
pers, radio en televisie.
en de Langedijk. Er
i was een tijd. dat
kolven een nationale
sport was. In 1792
H. BRONKHORST. frelde Amsterdam 77
banen en buiten
Amsterdam, niet ver
er vandaan, waren
er 140. Utrecht had
er vroeger 10, Rot
terdam 53, Den
Haag 9, Leiden 30 en
'Haarlem 5. „In
Utrecht moet er nóg
1een zijn", zo vertel
de ons de voorzitter
van de N.K.B., de
heer A. Wiedijk,
li
GENèVE, 7 april (KNP) Mgr. heer A. Wiedijk, Burgemeester A. Wiedijk van Barsingerhorn, voorzitter van
Willibrands, secretaris van het conci- fburgemeester van de Ned. Kolfbond, aan slag bij de officiële ingebruikneming
lie-secretariaat ter bevordering der Barsingerhorn, ban de nieuwe kolfbaan in Oudkarspel.
christelijke eenheid, heeft te Genève
- „maar wij horen er nooit meer wat iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiliiliiiMiiiiilliiiiliiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiimii
van."
informatieve besprekingen gevoerd met I
leidende figuren van de protestantse
kerkgenootschappen over een eventu- I
Het is dan ook geen sport voor
eel waarnemersschap dezer kerkgenoot- stedelingen: in Alkmaar bestaat er
mappen bq het tweede Vaticaanse) woi ppr
schappen bq
Concilie.
Het gesprek werd gevoerd in het se-
cretariaat van de Wereldraad van Ker-
ken te Genève. Zowel de lutherse als
de calvinistische richtingen waren bjj
dit gesprek aanwezig. De besprekingen I
waren informatief.
Over de inhoud van het gesprek is I
niets bekend gemaakt. Zoals bekend,
heeft mgr. Willebrands kortgeleden
soortgelijke besprekingen gevoerd met
patriarch Athenagoras I van Constan-
tinopel, ereprimaat van de orthodoxie.
WASHONGTON, 7 april (UPI) Het
Amerikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft meegdeeld, dat de Indo
nesische regering heeft toegestemd in
het betalen van schadevergoeding aan
de bemanning van een vissersvaartuig
van Okinawa, dat dinsdag ter hoogte
van het eiland Morotai door een Indo
nesisch vliegtuig werd beschoten.
BERLIJN, 7 april (Rtr, UPI) De
opperbevelhebber van de Amerikaan
se strijdkrachten in Europa, generaal
Bruce C. Clarke heeft gisteren tijdens
een persconferentie gewaarschuwd te
gen de Westerse veronderstelling dat
Rusland een gematigde politieke ge
dragslijn in het vraagstuk Berlijn heeft
ingenomen. Tijdens een persconferen
tie verklaarde Clarke dat er uit de tij
delijke stilte rond de Berlijnse luchtcor-
ridors en uit de Russische instemming
met de hervatting van het werk van
de militaire verbindingsmissies, geen
optimistische conclusies konden wor
den getrokken.
Maarschalk Konjev, commandant
van de Russische strijdkrachten in
Duitsland, heeft zijn leedwezen be
tuigd over het incident van vorige
maand, toen Öostduitse politie in de
buurt van de Berlijnse sectorgrens op
een Amerikaanse militaire missie
schoot. Dit werd meegedeeld door ge
neraal Bruce Clarke.
WASHINGTON, De Amerikaanse
ambassadeur in Moskou, Llewellyn
Thompson, heeft in de Amerikaanse
hoofdstad verklaard, dat liet laatste
nieuws over Berlijn in de laatste da
gen „bemoedigend schijnt". Thomp
son, die morgen naar zijn standplaats
zal terugkeren, plaatste zijn opmerking
na een bezoek op het Witte Huis aan
president Kennedy. De ambassadeur
werd gevraagd of hq enige reden zag
voor optimisme inzake het Berlijnse
vraagstuk. Verder dan zijn opmerking
dat het laatste nieuws erover bemoe
digend scheen, wilde hij niet gaan.
De verstrekking van vlees en boter
in Oost-Duitsland wordt beperkt op me
disch advies, omdat „wij er meer van
gebruiken dan het gemiddelde verbruik
in de wereld", zo meldt het Öostduitse
DAMASCUS, 6 april (UPI) De op
perbevelhebber van het Syrische leger,
generaal-majoor Karim Zehreddin, heeft
een dekreet ondertekend dat de vor
ming inhoudt van een nieuw legercom-
mando. Volgens zqn verklaring geniet
het commando „de steun en het ver
trouwen van alle legereenheden" in het
land. In dezelfde uitzending van radio
Damascus werden de Egyptische ra
diostations van „verdraaiing" der fei
ten beschuldigd, aangezien volgenr hen
het Syrische leger op inwoners van de
stad Aleppo gevuurd zou hebben.
De felle aanval die radio Cairo gis
teren heeft gedaan op de militaire junta
in Damascus heeft politieke waarne
mers te Jeruzalem in nun mening ge
staafd, dat Egypte zijn pogingen zal
hervatten om de gebeurtenissen in Sy
rië te beïnvloeden. Radio Cairo waar
schuwde openlijk, dat „er een nieuwe
explosie zal komen" in Syrië. De waar
nemers baseerden hun opvattingen op
onbevestigde berichten, als zouden
enige van de „vrije officieren" uit Alep
po asiel hebben gekregen in Egypte.
blad „Der Weg". Intussen melden
Westduitsers die familie in Thüringen
hebben bezocht een ernstige voedsel
schaarste. Vlees was hier en daar niet
te krijgen. Aardappelen zijn schaars.
nog wel een kolfclub, maar de heren
z(jn daar hun kolfbaan kwijt geraakt.
Zij moeten voor hun wekelijks kolf
spelletje naar de Langedijk. Daar
werd dezer dagen een splinternieuwe
kolfbaan in gebruik genomen, van de
heer A. Schilderman in Oudkarspel.
De officiële ingebruikneming met wed
strijden, waaraan ruim tweehonderd
kolvers deelnamen, viel samen met
de viering van het 75-jarig bestaan
van de kolf sociëteit „Onder Vrien
den", een vereniging, waarin de kolf
club „De Volharding", toen zq het
na veertig jaren niet meer volharden
kon, in 1943 is opgegaan.
Maar daarnaast telt de Langedijk
nog vier kolfclubs, twee in Noord
en twee in Zuidscharwoude. Van de
nieuwe baan in Oudkarspel wordt ge
zegd, dat het „een eerlijke baan" is
hetgeen wil zeggen, da't de speler
zuiver moet richten om goede resul
taten te bereiken. Daar in Langedijk
zitten ook beroemde kolvers: de heren
C. Vlug en P. Gelder sleepten in hun
veeljarige kolfloopbaan zo'n slordige
tachtig prijzen in de wacht en zij wer
den menigmaal nationaal kolfkam-
pioen. Ja, behalve plaatselijke en
streekcompetities, zijn er elk jaar na
tionale kampioenschappen; dit jaar
in september in de kolfbaan van Rij
per in Zuid Scharwoude. Zo'n natio
naal kampioenschap is bij gebrek aan
belangstelling voor de kolfsport in an
dere provincies, ook helemaal een
Noordhollandse zaak geworden. Maar
het gaat er daarom niet minder
spannend aan toe.
De kolfsport werd in de veertien
de eeuw hier la beoefend; dat
is gebleken uit keuren van de
gemeentelijke overheid. Aanvan
kelijk kolfde men op pleinen en stra
ten met ballen van haar. Later kwa
men er speicale kolfbanen, die met
koemest glad werden gemaakt. Weer
later kwamen er de cementen banen
en nog later de overdekte kolfbanen,
zoals wjj die in zovele Noordholland
se dorpen kennen. Men vindt daar
nog café's, die „De Kolfbaan" heten,
terwijl de kolfbaan er al lang is ver
dwenen. Het was de bekende West
fries, dr. Van Balen Blanken, de
stichter van het historisch genoot
schap „Oud Westfriesland", die de
kolfsport in Noordholland krachtig be
vorderde. Later kwam daar de Zeeuw,
meester Malekotte, schoolhoofd en le
raar aan de tuinbouwschool, die de
NKB goede leding gaf. Sinds enkele
jaren heeft burgemeester Wiedijk van
Barsingerhorn de leiding. Hij vertel
de ons, dat er een opgewekt bonds-
leven heerst en dat het een geluk
kig verschijnsel mag worden genoemd,
dat ook de jongeren steeds meer be
langstelling krijgen voor het kolfspel,
dat op de wekelijkse sociëteitsavond
wordt beoefend.
In de jaren twintig, zo vertelde ons
een kolfkenner uit de Langedijk, werd
de kolfsport nog op het ijs beoefend,
maar tegenwoordig geeft men de voor
keur aan een verwarmde kolfbaan,
waar zomer en winter gespeeld wordt.
Het aantal leden per kolfclub be
draagt dertig tot veertig. Voor out
siders lijkt de kolfsport nogal inge
wikkeld; de kolfbaan is zestien bij
vijf meter en is verdeeld over ver
schillende vakken; al naargelang de
afstand kan men bij de puntenslag
(er is ook nog een uit-slag en een
op-slag) één tot twaalf punten verga
ren. Elke partij telt vijf slagen, zodat
men maximaal zestig punten kan
slaan. Het komt aan op een precies
maatgevoel en het schatten van de
afstand, maar ook op de techniek,
waarmee de gummie of sajet-ballen
worden geslagen.
Hoewel cle kolfsport Iets weg heeft
van de golfsport het scheelt maar
één letter heeft zij er toch niets
mee uit te staan. Ook de stelling,
dat kolven een synthese is tussen bil
jarten en kegelen, zoals men ons In
de Langedqk vertelde, verwierp voor
zitter Wiedqk. Het is uitgesproken een
streeksjiort, die van vader op zoon
beoefend wordt.
i- Verdwijnt zonnedauw?
p de „Meerstalblok", een onge
rept stukje hoogveen in de om
geving van Zwartemeer in
Drente wordt in vochtige zo
mers op grote schaal het vlees-etende
Slantje „Zonnedauw" aangetroffen,
►it plantje dreigt echter geheel uit
het Drentse landschap te verdwijnen,
daar er door van verre komende op
kopers een flinke prijs voor wordt be-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii
et is geheel onjuist het Lord g
het in het Suez-avontuur stortte. Wat
^[e^de^ersoonltjke beslissing van de mijnd Griezelig grote macht üan de premier 1
premier, maar het feit dat zijn beleid
een mislukking bleek. Lord Attlee was s c* i 1 1 i »J 7
cratisch, toen hq honderden miljoenen a r v
besteedde aan de produktie van de
Britse atoombom, de onkosten verbor- ^„„„„inHiiMiiiiiiiiiiiiiiliMiiiiiiliiiiiiMiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiii^
gen hield voor het parlement, en het
geheim slechts deelde met twee of drie
oor hem uitgekozen ministers. Dit
zijn niet de woorden van een conserva
tief, die wenst aan te tonen dat socia
listische premiers in Groot-Brittanniè
nog eigenmachtiger en gemener zi.jn
dan conservatieve premiers. Het zijn
de woorden van het zeer linkse Lager-
huislid Richard Crossman, m een arti
kel dat gisteren verscheen in de Guar-
dlCr'ossman is niet de eerste Britsei po
liticus, die zijn bezorgdheid heeft geuit
over de wijze waarop sedert lange tqd
de democratie in ilroot-Brittannie is
ondermijnd. De Britse pers is geneigd
rich onvriendelijk uit te laten ov"
autocraten als De Gaulle en Adenauer,
maar in feite is de positie varde Brit
se premier weinig verschillend van de
hunne En als Crossman zegt, dat de
mislukte Suez-affaire een peraoon p
avontuur was van Eden en dat Attlee
on eieen houtje besloot enorme ■'-om
men te besteden aan het ontwikkelen
en produceren van een kernwapenarse
naal. zonder dat het democratisch ge-
kozpn Lagerhuis hiervan op de hoogte
Mfs maar een kans kreeg om
te protesteren tegen de heimelijke be-
steding van zoveel geld, heeft Cross
man geliik. De macht van een Britse
premlfr R ontstellend groot verhou
dingsgewijs veel groter dan die van de
Amerikaanse president, die in veel be
langrijker mate gedwarsboomd kan
worden door het wetgevend lichaam.
Crossman citeert uit een zeer be
langrijke studie over de machtspositie
van de Britse premier. Het werk heet
The British Cabinet van J. P. Mac
kintosh. Laatstgenoemde is na lange
studie en na ondervraging van een
veertigtal leden of voormalige leden
van het Britse kernkabinet tot de on
weerlegbare conclusie gekomen dat,
nadat de parlementaire regeringsvorm
aan het eind van de vorige eeuw plaats
had gemaakt voor regering door het
kabinet, deze laatste regeringsvorm nu
plaats heeft gemaakt voor regering
door de eerste minister, naar wiens
pijpen de andere ministers hebben te
dansen, tenzij ze bereid zijn ontslag te
nemen of te krijgen, en op wiens be
slissingen het parlement weinig invloed
heeft.
e Britse premier kan op eigen
houtje de meest belangrijke en
ingrijpende besluiten nemen en
geheel persoonlijk en onafhanke
lijk beslissen of hij advies zal vragen,
en al of niet zal aanvaarden, van an
dere ministers of yan de betrokken de
partementen. Dit 'S geen kwestie van
conservatieve arrogantie, het is een
nieuw en gevaarlijk stelsel, en Attlee
usurpeerde in even grote mate de
nieuwe macht van een Britse premier
als Churchill, Eden en Macmillan. Voor
heen trad de Britse premier, indien hij
een ingrijpend besluit wenste te nemen,
voor het parlement en probeerde het
te winnen voor zijn besluit. Vandaag
neemt de premier op eigen houtje der-
gelijke besluiten en vervolgens zal hü
het Lagerhuis op de hoogte stellen, ho
pend zijn eigen partij (de oppositie telt
domweg niet mee) voor zijn besluit te
winnen of althans te proberen een op
stand te vermijden. Efn indien de pre
mier rekening houdt met zijn eigen par
tij, is het niet met de fractie als ge
heel, maar in de eerste plaats met
minderheidsgroepen binnen de fractie,
waarvan hij weet dat zij gekant zijn te
gen een bepaald besluit.
Crossman concludeert terecht, dat
een werkelijke democratie inhoudt, dat
men debatteert over besluiten met de
bedoeling deze besluiten te beïnvloe
den. In werkelijkheid evenwel zijn de
debatten van het parlement met meer
dan gedachten wisselingen in de leegte.
Iedereen die deelneemt aan de debat
ten weet bij voorbaat, dat aan het ein
de van alle' gepraat het besluit zal wor
den bekrachtigd door de automatische
meerderheid achter de regering. De
conclusie van de studie van Mackin
tosh is, dat de premier en de geheime
partijkongsi, na dertig jaren de macht
geüsurpeerd te hebben, een deel van
de macht terug behoren te geven aan
het democratisch gekozen parlement.
Een ander aspect, waarover Cross
man gisteren zweeg, is het grie
zelige en bijna schaamteloze ge
mak, waarmee een Britse pre
mier zijn ministeriële collega's kan be
noemen of aan de dijk kan zetten. De
voormalige kanselier van de schatkist,
Peter Thomeycroft, nam ontslag om
dat de door hem voorgestane economi
sche politiek (die inmiddels meer dan
juist is gebleken) destijds niet aan
vaard werd door het kabinet. Hjj zag
zich genoopt heen te gaan. Macmillan
liet hem geruime tijd in zijn eigen vet
gaar smoren en nam hem na enige tijd
terug als minister in een nieuwe, on
beduidende en vernederende post als
minister van luchtvaart.
Powell, een van de knapste koppen
in de regering, trad af met Thomey
croft, omdat hq eveneens geloofde in j
bezuiniging. Macmillan nam hem later
terug, maar gaf hem de portefeuille
van Volksgezondheid, een departement
met een jaarlijkse begrotingspost van
bijna acht miljard gulden, waarop niet
te bezuinigen valt en die jaarlijks auto
matisch stijgt zonder dat iemand er
iets aan kan doen. Minister Lord Hails-
ham was de geestelijke vader van de
grote electorale overwinning van de
conservatieven in 1959. Nauwelqks was
de buit binnen of Macmillan stuurde
Lord Hailsham de laan uit als voorzit
ter van de partij. De beide ministers
van koloniën en gemenebestbetrekkin- I
gen, Maudlin en Sandvs, waren het
niet eens over de staatkundige toe
komst van de Centrale Afrikaanse Fe
deratie van de beide Rhodesië's en
Nyassaland. Zonder boe of ba te zeg
gen ontnam Macmillan hun de be
voegdheid over dit probleem er wierp
het in de schoot van de minister van
binnenlandse zaken, Butler.
Er zün ook andere voorbeelden. En
er dient herhaald te worden, dat deze
griezelige en gevaarlijke macht niet
een gevolg is van machtsverovering
door Macmillan. Het stelsel is reeds
dertig jaar oud, en de socialistische
premier Attlee was in zijn dagen even
eigengereid en meedogenloos ais Mac
millan heden. En toen men, o.a. in Ne
derland, tijdens de bezettingsjaren met
geestdrift sprak over de mogelijkheid
een eind te maken aan politieke ver
splintering door het aannemen van een
twee-partijenstelsel, scheen men niet te
beseffen tot welk een gevaarlijke
machtsverschuiving dit stelsel reeds had
geleid in Groot-Brittannië.
DAAN VAN DER VAT
taald. Het plantje wordt namelijk ge
zocht voor de bereiding van een far
maceutisch preparaat tegen kinkhoest.
Op dit hoogveen wordt ook veelvul
dig veenmos getrokken, dat bij tal van
landelijke bloemisterijen gretig aftrek
vindt. Om zowel aan het plukken van
„Zonnedauw"-plantjes als aan het
trekken van veenmos paal en perk te
stellen, achten burgemeester en wet
houders van Emmen, waaronder
Zwartemeer ressorteert, een pluk-
annex vervoerverbod noodzakelijk.
Het college motiveert het voorstel met
de mededeling, dat anders een levens
gemeenschap van merkwaardige plan
ten verloren dreigt te gaan.
Prof. Joseph Zimmermann, orga
nist van de Dom in Keulen, is
vandaag in Oude Tonge op Goe-
ree-Overflakkee. Hq is de eerste
die het nieuwe orgel in de parochie
kerk van O.L.Vrouw Hemelvaart be
speelt nadat dit door de vicaris-gene
raal van het bisdom Rotterdam, mgr.
A. C. Schaaper is ingezegend. Op zich
zelf is de inzegening van een orgel
niet zo'n wereldschokkende gebeurte
nis. Het curieuze van dit orgel is
echter dat het geschonken is door het
Nationale Rampenfonds. Negen jaar
nadat ook deze plaats door de alles-
verslindende watervloed werd gegre
pen, bezit Oude Tonge als eerste pa
rochie op de Zuidhollandse eilanden
nu een rampenfondsorgel. Dit jaar zul
len er ook nog nieuwe orgels komen
in Middelharnis, Achthuizen en Ilelle-
voetsluis. Het zqn er vier van de in
totaal 39 orgels die op de rampen
fondsbegroting van dit jaar hebben ge
staan.
Doordat het water onbarmhartig
heeft huisgehouden in de orgels van
de ondergelopen kerken, vormen de
orgelbouwuitgaven dit jaar voor het
fonds een zware belasting. Dit nieuwe
orgel bijv., gebouwd door de orgelbou
wer Romano Seiffert und Sohn uit Ke-
velaer, kost meer dan 64.000 mark.
Het bevat 23 stemmen en twee kla
vieren. De regeling van het Rampen
fonds om orgels te doen vernieuwen
dateert van 1 januari 1956. Vandaar
dat men nu pas goed op gang komt
met het afleveren van de .nieuwe or
gels.
Pastoor Oeverhaus, die inmiddels is
overgeplaatst naar de Rotterdamse
Nicolaasparochie, waar hij belast is
met de bouw van een nieuwe kerk,
heeft het orgel in de zomer van 1960
uitgezocht. Toen hij een ongeveer ge-
Het nieuwe orgel in de katholieke kerk
in Oude Tonge, een geschenk van het
Rampenfonds.
lijk instrument van deze firma in de
St. Josephkerk in Leverkusen had be
luisterd, was zijn keus gemaakt. Zijn
opvolger, pastoor A. C. Cras, heeft
vanmiddag samen met hem kunnen
genieten van de schone klanken van
de nieuwe aanwinst. Pastoor Oever
haus weet in elk geval zeker dat een
dergelijk gloednieuw orgel zeker niet
in zijn nieuwe kerk zai komen die hij
met veel moeite bij elkaar moet bede
len. Wel zal hij het oude orgel kunnen
krijgen, maar de hoge onkosten, ver
bonden aan het opknappen hiervan,
betekenen nu nog alleen maar een
nieuw financieringsvraagteken.
Deze aprilmaand gaat hoe langer
hoe meer in liet teken staan v an
het komende zilveren huwelijks
feest van ons koninklijk paar.
Meer en meer Nederlanders raken be
trokken bij de voorbereidingen van de
groots opgezette feestviering. De mid
delen om het nationaal geschenk bij
een te brengen zoals de girokaarten,
de herinneringstegel, de felicitatie-
kaarten, een herinneringsplaat voor
de schooljeugd en een Oranjelied
bieden volop mogelijkheden voor ieder
een om, elk naar eigen keuze, mee te
doen. Volgende week komt van het
feestlied een grammofoonplaatje uit
,,'t Is feest" geheten, dat wordt ge
zongen door „De Damrakkertjes" on
der leiding van Hans de Jong. De
muziek is van Paul Chr. van Weste
ring (tweemaal al bekroond met zijn
kinderliedjes, waarvan „Dikkertje
Dap" al meer dan 100.006 platen
haalde, de tekst is van G. van Aem-
stel. Zowel de opbrengst van het
plaatje (bij de grammofoonplatenhan-
del verkrijgbaar) als van de muziek
uitgave (Oranjefeestcomité, Postbus
25-1962, Anisterdam-Zuid I) komen ten
goede aan het nationaal geschenk. Dit
gebeurt ook met de volle waarde van
de postzegels, die de kinderen op de
felicitatiekaarten plakken.
