Een halve eeuw geleden zonk de
„onzinkbaar" geachte „TITANIC
Aangrijpend relaas door
overlevende van de ramp
GRIEP!
Ckefarine 4
C
I
In mijnindustrie gaan de
lonen met 3 pet. omhoog
I
WAS-AUTOMAAT
Negentien wetwoningen
bleven onafgebouwd
Longkanker en te veel sigaretten
o
„BIOSCOOPBEDRIJF STAAT
MET RUG TEGEN MUUR"
n
WYBERT
Als minister instemt met plan
van Mijn Industrie Raad
Bouw in Breukelen tegen advies
aan laagste inschrijver gegund
Zuid Sloe-gebied
krijgt dokken
Grootste werf van
Europa
Boekverkopers-
prijs voor
drBitter jr.
Ondernemers vragen lastenverlaging
Bond keert zich tegen nakeuring
van films door gemeenten
Brand in leerfabriek
twee ton schade
O
CQ
A+C
ROKEN MOET EEN CENOT BLIJVEN
EN GEEN VERSLAVING WORDEN
Agrarische technici
geen landarbeiders
DINSDAG 10 APRIL 1962
PAGINA 9
Verslonden
door de golven
SOUTH NORWALK,
april (U.P.I.).
Een knappe oude dame laat
haar gedachten de vijftig
jaren teruggaan, die haar
^heiden van de ramp met het
%itse passagiersschip de „Tita
nic", die meer dan 1500 doden
£iste en tracht onder woorden te
hengen welke impressie haar het
'evendigst is bijgebleven van de
gebeurtenissen, in die vreselijke
hacht van 14 op 15 april 1912. De
hu 72-jarige mevrouw Margaret
Schwarzenbach, die een monumen
tal huis bewoont aan de Ameri
kaanse kust in de staat Connec
ticut, reisde in 1912 met haar
^ader, een rijke zijdefabrikant uit
^ürich, en haar moeder voor de
eerste maal naar Amerika. De
Meereis was een beloning voor
baar met goede resultaten afge
legde examens.
Vier beroemde geneesmiddelen
ondersteunen elkaar en werken
daardoor bijzonder krachtig. Eén
der middelen dient om de maag te
beschermen. Chefarine „4" doet
kerkelijk wonderen!
Aanvaring met ijsberg
Niet alleen voor grote,
maar óók voor fijne was
Automatisch wassen met droge handen.
Dit doet de Constructa: Grondig voor-
weken - centrifugeren - voorwas - hoofd
was - spoelen - wegpompen - spoelen -
wegpompen - spoelen - centrifugeren -
spoelen-centrifugeren - spoelen - droog-
centrifugeren. Alies automatisch. En Skip,
het matig - schuimende wasmiddel, dat
speciaal voor moderne wasmachines is
ontwikkeld, hoort bij deze verfijnde werk
wijze. Wij zenden U gaarne informatie
over de Constructa.
Skip:
Hét wasmiddel
voor de
Constructa
Zend mij Uw catalogus
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Opzenden aan: Constructa Nederland Keizers
gracht 522 - Amsterdam-C. Telefoon 020 - 323 98
vitamine
wèg kriebelhoest!
wèg heesheid!
Wyhertjesaangenaam van smaak!
„Beperking in
filmvoorlichting"
Advertentie)
e Titanic duikt met zijn kop voorover in de golven. Angstig staren de mensen in de reddingboten naar dit aangrijpend
webeuren. Het lot van de vijftienhonderd mensen, die in de ijzige golven om het leven kwamen, had ook het hunne kun
nen zijn geweest.... (Naar een tekening, gebaseerd op de verhalen van ooggetuigen).
tot alleen nog de verlichte patrijspoor
ten van de Titanic te zien waren.
,,We zaten er maar naar te staren en
ik herinner me hoe mijn moeder plotse
ling uitriep „ik heb de rijen patrijspoor
ten geteld en er is er nu éen minder."
Plotseling klonk er een afschuwelijk
geluid over het water, van de schroeven
van het schip, die het contakt met het
water verloren. De Titanic verhief zich
in de lucht en dook met de kop voor
over in de golven. „Het was toen dat
wij het vreselijke geweeklaag hoorden,"
aldus mevrouw Schwarzenbach. „We
konden weinig zien. Zo nu en dan zag
je een lucifer opflikkeren als iemand
een sigaret aanstak." Nadat het schip
in de golven was verdwenen, werd het
stil tot de kreten om hulp opklonken
van hen die niet door het schip waren
meegezogen en hulpeloos in zee rond
dreven.
k wilde ze te hulp komen", ver
volgt mevrouw Schwarzenbach
haar relaas. „Mijn vader zei me.
echter er aan te denken dat ik
niet in de bergen was. In Zwit
serland moet je te hulp snellen als
er een ongeluk is in de bergen. Het
is er ongeschreven wet. Maar mijn
vader herinnerde me eraan, dat de
leiding bij de twee Britse matrozen
in de boot berustte. We hadden ze
echter te hulp moeten komen. Wij
hadden er meer kunnen redden".
Kort daarop zagen we lichten langs
komen van wat later het vrachtschip
„Califomian" bleek te zijn. Hoe ze sa
men ook geschreeuw hadden, het schip
was doorgevaren.
>>Het zijn niet de beelden die ik mij
"®t best herinner", zegt zij, langzaam
,1® gebeurtenissen aftastend. „Het zijn
°e geluiden."
>»Het was het geweeklaag van hen die
jh die laatste minuten aan boord waren
*whter gebleven voordat de Titanic ten
nnhr Sing. Het was geen gegil of ge
schreeuw, maar een luguber, bijna kreu
kend geluid. Een fragment uit Schu-
Dert schiet me in dit verband te binnen
Ï7 >,een huilen over het water een
Uftd der dood."
Met grote dankbaarheid denkt zij
(Advertentie)
middelen in één iablet werken krachtiger
zonder de maag van sireek ie maken/
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
Glazen buisje 20 tabletten f 0,80
Handige stripverpakking 40 tabletten f 1.60
Voordelige flacon 100 tabletten f 3.50
terug aan de Britse officier die haar
vader toeliet in de reddingboot waarin
zjj met haar moeder een toevlucht
hadden gevonden, nadat hij in tranen
eerst afscheid van hun had genomen
en hun een „Auf Wiedersehn" had toe
geroepen. En met een glimlach vertelt
zjj, dat haar familie het leven dankt
aan het feit, dat zij „het zeeziekste
meisje" was van de Titanic.
„De eerste avond aan boord was
iedereen opgewekt en vrolijk", zo gaat
mevrouw Schwarzenbach verder. „Die
nacht werd ik echter zeeziek, evenals
mijn moeder. Onze hutten lagen naast
elkaar en de volgende drie dagen ble
ven we in bed, zo nu en dan naar elkaar
op de muur kloppend."
De avond van de ramp had ze zich
voor het eerst iets beter gevoeld. Ze
had zich aangekleed, iets gegeten en
zich onmiddellijk weer misselijk gevoeld.
Ze was in slaap gevallen tot ze door
de wand die haar hut van die van haar
ouders scheidde haar moeder hoorde
roepen: „een aanvaring."
Gedrieën waren zij aan dek gegaan.
Een Zwitserse kennis had haar plagend
toegeroepen „ach juffrouw Freulichen,
er is een ijsberg voor nodig om u aan
dek te krijgen."
Binnen een paar minuten was ze weer
hevig zeeziek geworden. Haar vader
was woedend geworden en had haar ge
zegd, dat zij op een dergelijk ogenblik
niet zeeziek kon worden. Ik zei hem
„het kan me niets schelen. Ik ga terug
naar mijn hut". Ze gingen met me mee
en dat heeft ons het leven gered. Toen
we op ons dek kwamen stond de Engelse
stewardess in de gang en mijn vader
vroeg haar of er gevaar was. Het
meisje zei „ja meneer, er is gevaar.
Haalt uw reddingsvesten en ga naar
het sloependek."
lOg, L
de gang stond. Hij was zo wit als
een doek. Maar zo zijn de Engelsen,
hij zei tegen me „weest u maar niet
bang juffrouw. Er zijn al die water
dichte schotten. Het schip kan niet
zinken." Hij is die nacht verdronken.
Op het sloependek werden de angstige
dames door twee „dikke matrozen"
in een reddingsboot gehesen. Mijn vader
had ons instinktief gevolgd. De boot
v/as helemaal niet vol. De matrozen
zeiden echter „eerst de dames, me
neer". Vader liep weg en riep ons toe
„auf wieder".
„Daarop begonnen ze de boot te laten
zakken, terwijl er alleen vrouwen in
zaten en er nog een heleboel ruimte
over was. De boot bleef ergens steken
en hing scheef, zodat ze ons weer om
hoog hesen."
„Ik begon om mijn vader te roepen
en trachtte weer aan dek te komen. An
dere vrouwen gingen nu ook om hun man
nen en zonen roepen en een Britse offi
cier zei plotseling: „laat de mannen er
maar in. Maar schiet op". Nog nooit
had ik me zo gelukkig gevoeld."
De reddingboot trok snel weg van het
schip, de pikdonkere, zwarte nacht in,
gJïEERLEN, 10 april De lonen en
he*fDssen in de mijnindustrie zullen
VpT iuni a.s. met drie procent worden
Va« °sd- Verder zullen met ingang
Ui,®, dezelfde datum een aantal tech-
tiiiip herzieningen in de loonstruc-
8in» vvor<len doorgevoerd, die een stij-
.8 van de loonkosten van 2,25 pro-
c«nt
loonsverbetering is niet
alle werknemers gelijk, maar ver-
peildt sterk voor de verschillende groe-
Vo'« met zich meebrengen. De hieruit
Voor -(?eiende loonsverbeteri
'hilt
sn.
vTT zijn in het kort de voorstellen
Miin dagelijks bestuur waarmee de
begi'mdustrie Raad zich gisteren in
kooM v vergadering in principe ak-
r6e heeft verklaard. Deze loonmaat-
derin n' die in de eerstvolgende verga-
ZuhiL8 van de M.i.R. in het openbaar
aard Worden behandeld, en dan ui ter-
bev. n°g de ministeriële goedkeuring
de t^ven, passen vol ens de M.I.R. in
fteuAr.1 juni 1963 beschikbare ruimte,
de rilmg gehouden is ook met de door
^0röirüSring voorSeschreven matigings-
De zoegnaamde „technische her
zieningen" bestaan onder meer in het
duidelijker maken van de tot dusver
zeer ingewikkelde loonopbouw bij het
mijnbedrijf. Zo zullen nu o.m. de
A.O.W.-compensatie, de huurbijslag
1957 en de bijzondere premie in het
loon worden verrekend. Het variabele
gedeelte van het loon zal sterk wor
den verkleind.
Volgens het nieuwe systeem zal de be
loning straks bestaan uit een vast ba-
sisloon, een premie over dit basisioon
(afhankelijk van de taak), een toeslag
voor mijnbouwkundige grondwerkzaam
heden of een toeslag voor een aantal
andere werkzaamheden. Thans bestaat
het variabele deel uit een akkoordpre
mie respectievelijk prestatie-Dremie.
Het zogenaamde akkoordsysteem zal
dus worden afgeschaft. In de plaats
hiervan zullen nu laken worden gesteld,
waarbij vooraf overleg moet worden ge
pleegd met de betrokken werknemers
of vertegenwoordigers van de ploeg.
„Toen brak de dag aan. Het was een
fantastisch gezicht. Wij waren omringd
door ijsbergen. Overal waren ze, roze
door het licht van de opkomende zon.
Het waren er zoveel. Hoe goed van ver
trouwen waren ze, de eigenaren van dat
schip".
Ze werden die morgen door het schip
„Carpathia" aan boord genomen.
Het volgende jaar trad het overleven
de meisje in het huwelijk met een jon
ge Zwitser uit New York. In de daar
opvolgende jaren stak zij vele malen
met haar man en drie kinderen per
boot de Atlantische Oceaan over.
„Het gebeuren heeft mij nooit bang
gemaakt voor de zee", aldus mevrouw
Schwarzenbach. „De laatste tijd ben ik
per vliegtuig gereisd. Niet dat ik bang
ben op een boot, maar per vliegtuig
gaat hst sneller".
Denkt zij nog vaak terug aan de Tita
nic? „Jazeker, het was het onvergete-
lijkste moment van mijn leven'.'.
HILVARENBEEK, 10 april Een
grote voorraad leer is gisteren verlo
ren gegaan bij een brand in de leer
fabriek „De Oude Kuip" alhier. Het
vuur begon op de tweede verdieping
van het drooghuis boven het ketelhuis.
In korte tijd stonden de tweede, de
derde en de vierde verdieping van dit
deel van het pand in brand.
De vlammen vonden veel voedsel in
de opgeslagen voorraden leer. De scha
de wordt geschat op twee ton. Het be
drijf is verzekerd. De produktieafdeling
van de fabriek is niet getroffen, zodat
de twintig werknemers kunnen door
werken.
NIEUWLEUSEN Gisteren is brand
ontstaan in de boerderij van de weduwe
Klein in de Vinkebuurt in de gemeen
te Ommen. Door de hevige wind greep
het vuur zo snel om zich heen, dat het
huis, de stal, en de hooiberg, verloren
gingen. Zeven koeien, vier kalveren en
enige pinken kwamen in de vlammen
om. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
De oorzaak van de brand is onbekend.
De familie was gedeeltelijk tegen
brandschade verzekerd.
Verenigde Staten. Het Witte Huis
heeft meegedeeld geen commentaar te
willen leveren op de boete van 6Z mil
joen dollar, die de deelnemers aan de
mislukte invasie op Cuba in april 1961
is opgelegd. (UPI)
wstruita
BREUKELEN, 10 april Er doet
zich hier het zonderlinge feit voor, dat
19 woningwetwoningen, die al sinds ne
gen maanden zo goed als voltooid zijn,
nog steeds niet worden betrokken. Vol
gens de woningbouwvereniging „Breu-
Advertentie)
m bij voorbaat elk omgeving beschadigen of vernietigen,
misverstand te Gezwellen zijn lang niet altijd kwaad
aardig; vleesbomen, vetgezwellen in
de huid zijn voorbeelden van gemak
kelijk te verwijderen goedaardige ge
zwellen. In veel gevallen is de oorzaak
van de kwaadaardige gezwelvorming
nog onbekend en raadselachtig. Soms
is de invloed van schadelijke stoffen
(carcinogenen) aannemelijk, soms lijkt
een langdurige plaatselijke prikkeling
mede verantwoordelijk. Wij weten dan
weliswaar niet de directe oorzaak
maar wel een van de factoren die
kwaadaardige celgroei tot gevolg
hebben.
voorkomen, de
ze kroniek
wordt geen philippica
tegen het roken als zo
danig. Het zal voor de
meeste lezers een ge
ruststelling zijn te le
zen dat het advies
waartoe wij tenslotte
komen niet zal zijn, dat
iedereen het roken on-
eheel zal moeten staken,
middellijk
Het inmiddels reeds befaamde rap
port „Smoking and health" van een
commissie van deskundigen uit de
Royal College of Physicians, dat en
kele weken geleden is verschenen
is reeds in het Engelse Lagerhuis
besproken. Het handelt onder meer
over het verband tussen roken en
longkanker en heeft het smeulende
rook-vuurtje weer fel doen opvlam
men. Het sluit aan op het opzienba
rende artikel van Doll en Hill dat in
1950 in de British medical journal
werd gepubliceerd.
De conclusie van het rapport komt
in het kort hierop neer, dat statis
tisch is gebleken Jat de zware roker,
vooral van sigaretten onnodig grote
risico's op zich neemt: in de eerste
plaats een veel groter kans op long
kanker dan de niet roker (het aan
tal gevallen van longkanker neemt
nog steeds toe) en vervolgens meer
kans op bepaalde hartaandoeningen
en maagkwalen (deze laatsten uit
sluitend op rekening van de nicotine).
Een en ander brengt een niet onbe
tekenend risico van een verkorting
van de levensduur met zich mee
voor hen die een pakje of meer siga
retten per dag roken.
Een bekend Nederlands canceroloog
heeft een tiental jaren geleden gezegd:
„Gezien de beroering die het woord
kanker wekt onder het publiek, is het
belangrjjk dat de medische wereld de
zaak niet verergert door alleen mee te
doen aan de angstkreten, die de
alarmtoestand vergroten. Men moet
daarom een verstandige opvatting
over de samenhang van dit probleem
en het roken aan het publiek voor
leggen.
In de geest van deze wijze woor
den zal ik proberen de lezer enig
inzicht in deze moeilijke materie te ge
ven. Er worden zoveel tegenstrijdige
meningen verkondigd dat het voor de
leek, die niet kan uitmaken wie ter
zake kundig is, een onontwarbaar
geheel lijkt. Hoewel ons inzicht in het
probleem van de longkanker in de
loop der jaren is verdiept is het laat
ste woord er zeker nog niet over ge
zegd. De wetenschappelijke onderzoe
ker staat evenals de therapeut nog
voor vele moeilijkheden. Longkanker
verschilt nierin niet van de meeste
andere vormen van kanker.
Onder kanker verstaan wij een stoor
nis in het evenwicht tussen opbouw
en afbraak in het lichaam, waarbij
veranderingen optreden in cellen die
door een of andere oorzaak ongeremd
en ondoelmatig gaan groeien, zich
niet storen aan bestaande grenzen
en al of niet vitale weefsels in de
Van deze laatste ontstaanswijze is
longkanker een voorbeeld. Het slijm
vlies van de luchtwegen wordt door
de bestanddelen van de sigarettenrook
geïrriteerd en beschadigd, maar door
de enorme geneeskracht van dit weef-
zuur hebben wil niet zeggen dat
iedereen met te veel maagzuur dus
een maagzweer zal krijgen. Omge
keerd is de kans op een maagzweer
gering wanneer het maagzuur nor
maal is, maar het biedt geen ga
rantie.
Ook ontkent niemand dat nog an
dere factoren bijvoorbeeld ernstige
luchtverontreiniging een rol kunnen
spelen. De atmosfeer in grote in
dustrie steden met veel, gemoto
riseerd verkeer, vooral indien dit
gepaard gaat met mist is zonder
twtjfel ongezond.
Uit het voorgaande volgt niet dat
het roken zonder meer een taboe zal
moeten worden. Genoemde gevaren
van het roken hebben bijna uitslui
tend betrekking op het roken van on
geveer een pakje sigaretten per dag
sel weer hersteld. Dit gaat jaren goed
maar op de lange duur wordt het
slijmvlies ziek: er ontstaat een ont
steking van de luchtwegen die tot
uiting komt als een „rokershoest" res
pectievelijk „chronische bronchitis."
In een aantal gevallen kan een ont
aarding van het slijmvlies optreden
in de vorm van een ongeremde groei
van het geprikkelde weefsel.
Dat een oorzakelijk verband be
staat tussen zwaar roken en het
ontstaan van longkanker wordt door
welhaast niemand meer bestreden;
zij die het blijven ontkennen worden
nauwelijks meer au sérieux geno
men. Deze laatsten gebruiken on
der meer als argument dat nog niet
bekend is hoe de schadelijke tanaks-
rook in de wond van de luchtwe
gen op de lange duur kanker kan
veroorzaken. In elk geval staat
vast dat in de luchtwegen van zwa
re rokers, die. aan een andere ziek
te overlijden de kenmerken van een
reactie op langdurige irritatie wor
den gevonden, die ook als voorsta
dium van kanker worden gezien
Wij moeten in de geneeskunde
vaak werken met ervaringsfeiten,
onze bezorgdheid voor de gevolgen
van te sterke radioactieve straling
achten wij toch ook niet geringer
omdat wij niet precies weten hoe
de schadelijkheid ervan aangrijpt.
De tegenwerping dat niet elke zwa
re roker longkanker krijgt, snijdt
evenmin hout want een individuele
gevoeligheid zoals die geldt voor
bijna elke ziekte wordt door nie
mand in twijfel getrokken. De moei
lijkheid is echter dat zelden van te
voren voorspeld kan worden of
iemand een verhoogde en nooit of
iemand een verlaagde gevoeligheid
voor tabaksrook zal hebben.
Het feit dat wij maagzweren voor
al zien bij mensen die teveel maag-
of meer. Er is natuurlijk geen scher
pe grens, maar wij mogen aannemen
dat het risico van enkele sigaretten
per dag voor een volwassene te ver
waarlozen is. PÜP en sigaren schij
nen minder schadelijk te zijn, moge
lijk omdat men de rook van pijp en
sigaar niet pleegt te inhaleren.
Een matig roker zal meer genie
ten van zijn rokertje dan iemand die
uit gewoonte de ene sigaret na de an
der opsteekt.
De door de Engelse commissie
voorgestelde preventieve maatrege
len vormen niet de sterkste zijde van
het rapport. Hoewel ik een grote be
langstelling van de Overheid voor dit
probleem noodzakelijk acht, geloof ik
niet dat al te drastische maatregelen
zinvol zijn. Men denke slechts aan de
betrekkelijke waarde van maatrege
len tegen drankmisbruik in sommige
landen („drooglegging"). Wel geloof
ik dat rustige voorlichting van bete
kenis kan zijn. Angst is evenwel een
slechte raadgever, men zal zich moe
ten richten op het gezond verstand
van de rokers.
Aangezien voorkomen beter is dan
genezen, dit geldt zowel voor het ro
ken zelf als voor de gevolgen ervan,
zal ook weer meer aandacht
moeten worden besteed aan het ro
ken door kinderen. In Engeland wordt
zo meldt het rapport door de kinde
ren op de lagere school al veel ge
rookt. Daarom zullen onderwijzers en
leraren hun leerlingen het goede voor
beeld moeten geven door tijdens de
lessen niet te roken.
Als het roken niet is verworden tot
een verslaving, maar voor de roker
een genotmiddel blijft, behoeft geen
vrees te bestaan voor schadelijke in
vloed op de gezondheid.
S
kelen", die in begin van 1960 aan een
Utrechtse aannemer opdracht gaf 28
van deze huizen te bouwen, vertonen
deze 19 zoveel gebreken, dat het niet
verantwoord is ze nu al te doen bewo
nen.
De aannemer is daarvan mededeling
gedaan, doch de vereniging voelt er wei
nig voor hem verder aan deze huizen
te laten werken. Na onderling overleg
tussen de onderaannemer, de architect
en de rechtskundige adviseur van de
hoofdaannemer, is nu Desloten, dat de
onderaannemer voor verdere afwerking
zal zorgen.
Burgemeester T.T.M.H. Bijleveld deel
de ons mee, dat men zeker binnen veer
tien dagen een van deze huizen gereed
hoopt te hebben.
De onverkwikkelijke affaire is een ge
volg van de omstandigheid dat de gun
ning van de bouw tegen de wil van de
woningbouwvereniging in door Wederop
bouw in de provincie Utrecht is gegund
aan de laagste inschrijver, de Utrechtse
aannemer. Zijn prijs lag 3000 bene
den die van de daarop volgende laagste
inschrijver en volgens de burgemeester
zat er een te geringe winstmarge in om
woningen van behoorlijke kwaliteit af
te leveren. Daar kwam nog bij, dat het
bestuur van de woningbouwvereniging
wist, dat de aannemer in Bunnik min
der goede woningen gebouwd had.
Alles bij elkaar is het een zeer vreem
de zaak, dat Wederopbouw niettemin
aan de Utrechtse aannemer met een
inschrijfprijs van 386.000 gulden het
werk gegund heeft.
De zaak heeft de aandacht getrokken
van het Tweede Kamerlid, de heer W.
J. Andriessen (K.V.P.) die daarover
zeer onlangs vragen heeft gesteld aan
de minister van Volkshuisvesting. Zijn
bezwaren zijn van tweeërlei aard. Op
de eerste plaats heeft de heer Andries
sen gevraagd of als norm van gunning
alleen de laagste mschrijving geldt. Als
dat het geval mocht zijn, zou volgens
hem wel iedereen kunnen gaan bouwen.
Op de tweede plaats heeft de heer An
driessen gevraagd, waarom Wederop
bouw tegen advies van de gemeente
Breukelen in de bouw aan de laagste
inschrijver heeft gegund, te meer, om
dat het slechts om een verschil van
3000 ging, wat neerkwam op f 100 per
woning.
De onderhavige woningen in Bunnik
zijn gebouwd voordat de heer Andries
sen daar ziin woonplaats koos.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 10 april De presi
dent-directeur van de Maatschappij De
Schelde, de heer J. W. Hupkes heeft
gisteren in de Statenzaal te Middel
burg de leden van de Prov. Staten
van Zeeland meegedeeld dat in het
Zuid Sloe-gebied twee dokker. gebouwd
worden: een voor schepen tot 40.000
ton en een voor schepen tot 22.000 ton.
De thans in aanbouw zijnde bouwput
(350 bij 200 meter, waarin bijvoorbeeld
het Amsterdamse Olympische stadion
gemakkelijk opgeborgen kan worden)
is groot genoeg om beide dokken in
te bouwen. Met de bouw van de
dokken in het Zuid Sloe-gebied zal de
verhouding tussen nieuwbouw en re
paratie van het bedrijf gewijzigd wor
den ten gunste van de reparatie
capaciteit. Met de 112 hectare, die de
uitbreiding zullen vormen van de thans
in gebruik zijnde 44 hectare bij de
Vlissingse maatschappij, wordt De
Schelde straks de grootste scheeps
werf van Europa, aldus de heer Hup
kes. De heer Hupkes wees tenslotte op
het feit, dat het provinciaal bestuur
van Zeeland aandacht zal moeten be
steden aan de stroom tarieven, die in
Zeeland te hoog zijn en die een rem
zjjn voor een goe.de industrialisatie.
Als de Vlissingse werf bijvoorbeeld in
Holland zou staan, zou het bedrijf
rond drie tan per jaar op de stroom-
tarieven besparen, aldus de president
directeur.
BERG en DAL, 10 april De J. H.
Donnerprjjs van de Ned. Boekverko
persbond, groot duizend gulden, is dit
jaar toegekend aan de 79-jarige dr. P.
H. Ritter jr. voor zijn baanbrekend
werk gedurende een lange reeks van
jaren bij de radio-omroep als literair
adviseur en commentator van het goe
de boek. Wegens ziekte van de heer
Ritter nam zijn opvolger bij de radio,
drs. Max. B. Teipe vandaag op de jaar
vergadering van de bond, de prijs ia
ontvangst.
De prijs werd in 1957 ingesteld om
de nagedachtenis te eren van de heer
J. H. Donner, die gedurende vele jaren
voorzitter was van de Nederlandse
Boekverkopersbond en bovendien twee
maal voorzitter van de Vereeniging ter
bevordering van de belangen des Boek
handels.
De jury heeft bij de prijstoekenning
overwogen, dat dr. Ritter zich tussen
de jaren 1928 en 1957 met zijn letter
kundige beschouwingen grote verdien
sten heeft verworven door voorlichting
te geven over boeken op een wijze, die
de luisteraars stimuleerde tot lezen en
eigen oordeelvorming en tot het zich
in bezit stellen van de door hem be
sproken boeken. Aan menige jonge
schrijver verleende hij zijn daadwerke
lijke steun, velen verschafte hij in per
soonlijke gesprekken raad en aanmoe
diging, daarbij geleid door zijn vriend
schappelijke gezindheid en zijn verfijn
de smaak en niet het minst door zijn
letterkundige ervaring en kennis.
Dr. Ritter boeide vooral door zijn
uiterst verzorgde stijl en door zijn voor
dracht, waarmede hij enthousiasme
voor wat hjj oprecht waardeerde over
bracht op de luisteraars. Hij was de
pionier van de radio boekbespreking in
Nederland en nam onder zijn collega's
een unieke plaats in door zijn voorbeeld,
aldus de jury.
OUD BEIJERLAND, 10 april De
afdeling Hoeksche Waarde van de
Hollandsche maatschappij voo,. land
bouw is van oordeel, dat de benaming
landarbeider in deze tijd van mecha
nisatie op landbouw gebied ..weinig
verheffend" is. Zij wil met dat woord
breken en heeft in een brief aan het
hoofdbestuur voorgesteld de naam
landarbeider te vervangen door land-
machinist en landmechanicien eerste,
tweede en derde klas.
Voorts staat de afdeling op het
standpunt dat de landarbeiders, die
zich landmachinist of -mechanicien
willen noemen in het bezi* moéten
zijn van diploma's, waaruit hun ken
nis van landbouwwerktuigen blijkt.
Werknemers, die dergelijke diplo
ma's kunnen tonen hebben recht op
een hogere beloning dan thans het
geval is, zo meent de afdeling.
AMSTERDAM, 10 april „Tot he
den hebben wij de concurrentiestrijd
nog volgehouden, maar het dient ge
zegd te worden, dat het water ons tot
de lippen komt. Hoezeer wij ook van on
ze eigen, geenszins geringe mogelijkhe
den gebruik maken, er is één ding dat
wij zelf niet kunnen oplossen, maar
waarvoor wij de hnlp van de overheid
nodig hebben, te weten het lastenvraag-
stuk", aldus de voorzitter van de Ne-
derlandsche Bioscoop-Bond, de heer
Joh. Miedema uit Sneek gisteren in
zijn openingsrede op de jaarlijkse ver-
gadermg van de bond in Krasnapolsky.
In telegrammen aan de minister-presi
dent en staatssecretaris Scholten werd
om urgentie gevraagd bij de oplossing
van dit probleem.
„Gezien de precaire situatie, waarin
het film- en bioscoopbedrijf meer en
meer geraakt, hebben wij de regering
verzocht onze bedrijven tussentijds tege
moet te komen door het daarheen te lei
den dat de gemeenten bij de heffing
van vermakelijkheidsbelasting niet bo
ven een bepaald redelijk maximum zou
den uitkomen en door afschaffing van
de omzetbelasting in de sector van het
film- en bioscoopbedrijf", aldus de
bondsvoorzitter.
Het zou volgens hem diep te betreuren
zijn als de activiteiten van het bioscoop
bedrijf en zijn onafhankelijkheid als ge
volg van tijdelijke moeilijkheden mis
schien onherstelbaar zouden worden
aangetast, terwijl door een tijdig in
grijpen veel ongelukken zouden kunnen
worden voorkomen. „Wij staan thans
met de rug tegen de muur".
Het hoofdbestuur heeft, aldus de voor
zitter voorts, ernstige bezwaren tegen
de in het wetsontwerp tot wijziging van
de Bioscoopwet neergelegde gemeente
lijke bevoegdheid tot net tussentijds wij
zigen van voorwaarden verbonden aan
de bioscoopvergunning en tegen de keu
ring van advertenties en affiches, een
bevoegdheid die de bond niet in overeen
stemming acht met de grondwet.
Ook keert het hoofdbestuur zich te
gen de uitbreiding van de wettelijke
sanctiemogelijkheden en tegen de mi
nisteriële bevoegdheid in bijzondere
omstandigheden de openbare vertoning
van films voor een zekere tijdsduur te
verbieden.
De bestaande extra oeperkingen die
de wet het bioscoopbedrijf en de bevol
king oplegt met betrekking tot de mo
gelijkheid van nakeuring van films
van gemeentewege hebben eveneens
niet de instemming van de bond. „Wij
respecteren natuurlijk de indivi
duele inzichten op levensbeschouwelijk
terrein. Wij ontzeggen echter wie ook
het recht met de wet in de hand by
het zien van films normen aan te leg
gen volgens een bepaalde levensbe
schouwing, die ook hen binden die deze
levensbeschouwing niet delen. Deze
wettelijke beperking geldt bovendien
niet de overige communicatiemiddelen
en cuituurmedia". Zo stelde de bonds
voorzitter. Hij pleitte voor een vrijwil
lige beperking in filmvoorlichting en
filmvorming.
