Ministerie
niet in de
Rapport anti-rook actie
bij de jeugd ligt gereed
mengt zich
rookrel
0
AANDACHT VOOR STATISTIEK
Meer om jongeren te waarschuwen
dan om ouderen te öenezen
D'
Te veel onzekerheid over
gesprek op departement
Ambtenarengerecht benadrukt
eis van rechtszekerheid
Examens
i
Vastenactie
DEINING OM TEER EN NICOTINE
Eerste Kamerlid
stelt vragen
Stalen kabel brak;
man gedood
Cijfers over
roken en
kanker
IN ZAAK-VAN DER PUTTEN
Bartje" terug
Japan
^oede pers
Schuttevaer beticht
de spoorwegen van
chantage
In 1961 iets meer
gebouwd dan in '60
AMSTERDAMSCHE BANK
Deining in Bameveld
ZATERDAG 14 APRIL 1962
PAGINA 7
in
SBHHI BjjTO «Bra i
-
»|fj<
SLOOPO®
KATE^
WÊMmmmm
ui
Persoonlijke Leningen
PIJLERS VOOR DE OVERBRUGGING VAN
UW BIJZONDERE UITGAVEN!
MAHUKOt
De studie, die de -laatste jaren
gemaakt is van de ellende in
de wereld, heeft allen de ogen
Seopend voor de tragische situatie,
Waarin het grootste deel van de
J^ensheid verkeert, en wel over de
linie van haar bestaan. Slechts
r"t kleinste deel van de mensen is
11 staat zijn honger te stillen. Wel-
aart en gezondheid zijn in grote
"filen van de wereld onbekende be
stippen; honger en ziekte daarente
gen. die in nauw verband met elkaar
°'aan, worden als een soort noodlot
aanvaard, omdat men eenvoudig
i?°it anders geweten heeft. De
fierste ontoereikendheid van de be
huizing draagt het hare bij tot ver
loting van de algemene ellende;
"«telbare gezinnen bewonen in een
öpgpnererende promiscuïteit onge-
®nde, lemen hutten, waar de meest
^lerncntaire hygiëne ronduit onmo-
p'ijk is. Dat besmettelijke ziekten in
?ujke omstandigheden welig tieren,
«ohoeft wel geen verder betoog. De
fRondheid van zeer talrijke bevol-
ktngsgroepen wordt oo die manier
,ah de kinderjaren af ondermijnd:
I e lichamelijke en morele weerstand
s uitermate gering, en van echte
Jerkkracht is bij zulke volkeren
?an ook nauwelijks sprake, met al
fa nare gevolgen van dien. Zo gaan
honderden miljoenen menselijke we-
r®.ns deze cijfers zijn niet in het
fhinst overdreven vóór hun tijd
I gronde tengevolge van uitputting
;n de ongelijke strijd, die zij vanaf
un geboorte tegen honger, ziekte
wanhoop voeren, een strijd, die
"°k hun vaders en moeders streden
verloren.
Melaatsheid, malaria, tuberculo
id typhus, dysenterie, cholera enz.
"acirneren de bevolking van de ont
wikkelingslanden op een allergruwe-
'Ikste wijze. In 1957 waren er nog
3 12 miljoen melaatsen op de we-
:e'd; het aantal malarialijders schat-
men in 1952 op 350 miljopn, waar
in er volgens de Wereldgezond
heidsorganisatie 3 miljoen per jaar
st®rven.
..De geneeskundige verzorging is in
o'e landen uiterst miniem. In Ne-
priand telt men één dokter op 844
'ivvoners. In Brazilië is er 1 op
d®00; in Indië 1 op 5.350; in Nige-
1 op 42.000; in Indonesië 1 op
fOO.OOO. In 1956 waren er nog 22
'ar>den, waar één arts de zorg had
•Oor 30.000 mensen. Deze onduldba-
m toestand spreekt wel voor zich-
telfi
Onverschilligheid en passiviteit te-
pftover een dergelijke situatie, waar-
twee derden van de hele mens
heid verkeren, moeten dan ook beslist
"«verantwoord worden geacht. En
te meer, daar in de huidige Wes-
[erse wereld eigenlijk niemand zich
Kan beroepen op onwetendheid in dit
Pzicht.
..Een ware stroom van allerlei pu-
pkaties heeft ons daarover voorge-
f'."ht. De bisschoppelijke vastenac-
is het meest recente voorbeeld
iah die voorlichting. Zij doet een
-roep op ons aller geweten, op de
phristelijke beschaving", waarvan
?«en kan stellen, dat zij zonder meer
prantwoordelijk is voor het zo spoe-
:'8 mogelijk beëindigen hoe dan
Jok van deze onhoudbare toe-
"and.
Een goede maatstaf voor de be-
"iTdeling van de gezondheid van
volk is de gemiddelde levens
uur. Deze bedraagt in Noorwegen
.2,9 jaar, in ons land 71, ir. Zweden
P®. in West-Duitsland 67,4 en in Ca-
?ada 65 jaar. Daar staat Brazilië
i"genover met 39,3 jaar, Congo met
,55, Pakistan met 35, Egypte met
P en Indië met 32,5 jaar. Het"
'Preekt vanzelf, dat deze cijfers
®ahduiden, dat in die ontwikkelings
gebieden honderden miljoenen men-
ph de meest elementaire gezond
heidszorg ontberen. Daar staat dan
iegenover, dat de welvaartslanden
."htastische bedragen besteden voor
pt lichamelijk welzijn. In 1958 gaf
^derland volgens een recent rap-
P°n van het Centraal Bureau voor
S" Statistiek ruim 1400 miljoen gul-
uit aan zyn gezondheidszorg, d.i.
"'Jha 16 pet. van het netto natio-
?ale inkomen. De V.S. besteden 6
van hun nationale inkomen
"aaraan. Volgens de Amerikaanse
"Sering nemen de ziekenhuizen
Ceer dan zes miljard dollar van de
ruto nationale uitgaven voor hun
"kening.
Ret ligt voor de hand, dat de bis-
"hoppelijke vastenactie veel aan-
acht besteedt aan de vraag, hoe de
P^ondheidszorg in de ontwikkelings
gebieden kan bevorderd worden. Tal-
L.ike aanvragen zijn in dit verband
h'bhengekomen. Zo is er b.v. de
?."lgische organisatie: Medicus mun-
J (Geneesheer der wereld, Chris
es), die zich ten doel stelt in de
{«hnste zin van het woord hulp
j bieden aan de ontwikkelingslan-
speciaal door het zenden van
Cedisch personeel en het verschaf-
van medicijnen. Internationalise
ren van Medicus mundi is thans in
>u.die. In de dorpen van Kerala in
i «id-Indië, waar de helft van alle
-pholieken van Indië leeft, heerst
k. S een grote achterstand op hygië-
ööh gebied. Toch kan deze betrek-
jewk gemakkelijk worden inge
bed, als men in goed verband ver-
s "egsters en dokters weet te plaat-
h Spoedige hulp is hier dringend
juPdzakelijk, omdat elk uitstel, naar
j.' oordeel van bevoegde personen,
V_ aal is. Een aanzienlijk bedrag
V-°r de vorming en uitzending van
Ppleegsters moet door de vasten-
ljrtle van dit jaar worden opge-
g a°ht. De Oost-provincie van Con-
V. beeft vooral behoefte aan hulp
Cr de kinderverzorging; dokters,
«Pleegsters en medicijnen worden
o,"1 nadruk gevraagd. Het gaat hier
KÏde medische verzorging van
stoi, baby's, die van alle hulp ver-
(j*en zijn, nu het hospitaalwerk
de troebelen is lamgelegd en
dichtstbijzijnde dokters op een
Pfo -nd van 150 en 250 km van die
«yincie wonen,
e^-bt zijn maar enkele voorbeelden,
seh«°g niet de ergste van de heer-
Vwe nood. Ons meedoen met de
okr^nactie, royaal en uit echte
Vorstelijke naastenliefde, kan hier
PU *eed lenigen. De lijdensweek,
Ug.Mj nu ingaan, is een prachtge-
gg. Pheic1. om metterdaad te getui-
van het feit, dat wij onze plicht
staan.
Jefl^A, 14 april (UPI) - Het Con-
Jot'^bouworkest dat donderdagavond
PsM.nternationale muziekfestival van
^Mta tnet een concert heeft geopend,
een goede pers gekregen.
(Van onze Haagse redactie)
Terwijl links en rechts in het bui
tenland maatregelen worden ge
nomen, ook door de overheid, om
het roken van sigaretten tegen te
gaan, lijkt het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid in Nederland
een van de weinige betrokkenen te zijn,
die zich nog niet heeft gemengd in liet
rumoer, dat hier onlangs opnieuw is
losgebarsten over het vraagstuk roken-
longkanker. Het ministerie zal zich er
voorlopig vermoedelijk niet in mengen
ook. Men verwijst voor deze brandende
kwestie naar het rapport, dat vijf jaar
geleden door de Gezondheidsraad aan
de directeur-generaal van de Volks
gezondheid is uitgebracht, waarin dui
delijke en voor de stugge roker on
rustbarende taal werd gesproken.
,,De roker is gewaarschuwd, voor de
rest wordt het aan zijn eigen verant
woordelijkheid overgelaten zo zegt
men.
De aanleiding voor het jongste tu
mult is bekend: het nieuwe Engelse
rapport met zijn onrustbarende conclu
sies en de daarmee samenvallende pu-
blikatie geheel toevallig", zegt de
Consumentenbond van de resultaten
van het onderzoek van de bond naar
het teer- en nicotinegehalte in een aan
tal veelverkochte sigarettenmerken in
Nederland.
Overigens zal de minister, dr. G.
Veldkamp, zich niet geheel afzijdig kun
nen houden van de spreekkoren die
over de zaak zijn aangeheven, nu het
Eerste Kamerlid ir. M. Geuze de be
windsman nog niet gepubliceerde vra
gen heeft gesteld over het onderzoek
van de Consumentenbond. Hij vraagt
of de door de bond verrichte onderzoek
methode wetenschappelijk volkomen ver
antwoord is, en voorts wil hij weten
of de resultaten van dit onderzoek al
gemene strekking hebben of dat zij
slechts op dit ogenblik van belang zijn,
bijvoorbeeld doordat zij sterk afhanke
lijk zijn van door de industrieën toe
vallig gebruikte partijen tabak.
Binnenkort is er bovendien meer te
verwachten over het vraagstuk uit een
minder officiële, maar niet minder se
rieuze hoek, namelijk van de zijde van
de stichting Landelijke Organisatie Kan
kerbestrijding. Want ook weer gelijktij
dig met het rumoer rondom het Engel
se en het Nederlandse rapport legde
in alle stilte een belangrijke commissie
na tweeënhalf jaar werken de laatste
hand aan een rapport, waarin sugges
ties worden gedaan hoe de jeugd van
het roken kan worden afgebracht. De
instelling van de commissie was een
uitvloeisel van het eerder genoemde
rapport van de Gezondheidsraad, waar
in werd geadviseerd vooral de jeugd
te wijzen op de kwalijke gevolgen van
het roken. De Stichting Landelijke Or
ganisatie Kankerbestrijding was de op
drachtgeefster en zij heeft nu ook het
resultaat van de studie in handen. In
tern beraadt men zich er op het ogen
blik over wat met het rapport aan te
vangen. Men wil de minister niet op
schepen met suggesties die, bijvoor
beeld om financiële redenen, toch niet
uitvoerbaar zijn. De voorgestelde maat
regelen worden thans op hun prakti
sche uitvoering bekeken. De inhoud van
het rapport is nog geheim, maar zjjn
wjj goed ingelicht dan zouden de sug
gesties die gedaan zjjn in het Engelse
rapport om de jeugd van het roken af
te brengen in het Nederlandse rapport
al nader zjjn uitgewerkt.
Men kan voorts wel aannemen dat
er geadviseerd is vooral geen paniek
te zaaien onder de jeugd, wat kan be
tekenen dat het woord kanker geheel
vermeden zal worden in de anti-rook
actie waarmee de jeugd zal worden be
naderd. Daartegen is namelijk al in het
rapport van vjjf jaar geleden gewaar
schuwd. Men stelde daarin zelfs een
gortdroge verklaring voor, waarin men
zich uiterst omzichtig en wijdlopig tot
de jeugd richtte om het roken te laten.
Er werd echter ogenblikkelijk aan toe
gevoegd: ,,De autoriteiten gelieven zich
niet te laten misleiden door de tamme
inhoud, daaruit abusievelijk afleidende
dat de zaak zulk een vaart niet loopt".
Ook in het buitenland zijn de laat
ste weken, mede onder druk van het
nieuwe Engelse rapport, maatregelen
genomen om het roken onder de jeugd
tegen te gaan. Een aantal fabrikan
ten in Engeland heeft besloten hun
t.v.-reclames voor sigaretten alleen
later op de avond te houden, wanneer
de kinderen worden geacht in bed te
liggen. Voorts werden de gemeente
besturen er nog eens aan herinnerd
dat aan kinderen beneden de zestien
jaar geen tabaksartikelen mogen wor
den verkocht. Een bepaling, die naar
ons is gebleken ook in vele Neder
landse gemeenten bestaat.
De bepalingen, vastgelegd in de alge
mene politieverordeningen van die ge
meenten, zijn gevarieerd. In sommige
gemeenten wordt de verkoop van ta
baksartikelen verboden aan kinderen
beneden de veertien jaar, in andere
gemeenten is die leeftijd op vijftien ge
steld en in weer andere plaatsen is ook
het roken door kinderen op de openbare
straat strafbaar gesteld. Weinig beken
de en ook massaal ontdoken artikelen
overigens. In sommige gemeenten, bij
voorbeeld Alkmaar, blijkt men bijzon
der consequent. Daar is behalve de ver
koop van tabak aan kinderen beneden
de veertien jaar ook het plaatsen van
sigarettenautomaten langs de openbare
weg verboden, omdat die uitnodigen
tot overtreding van het artikel. Lang
niet alle gemeenten overigens kennen
zo'n bepaling en het is niet ondenkbaar
dat suggesties in het rapport gedaan
worden om te komen tot algemene in
voering en strengere naleving. De auto
maten blijven, vooral in de grotere ste
den, het moeilijke punt. In Haarlem is
dan ook enige tijd geleden het artikel
ingetrokken dat tabaksverkoop aan
minderjarigen verbood omdat controle
niet mogehjk was. Amsterdam en Den
Haag zijn ook steden waar beperkende
bepalingen ontbreken.
Een belangrijke rol in de huidige
rook-rel speelt het onderzoek van de
Consumentenbond naar het nicotine- en
teergehalte, dat veel as heeft doen op
waaien bij rokers en niet-rokers. Behal
ve het Eerste-Kamerlid Geuze vragen
ook anderen zich af of dit onderzoek
op verantwoorde wijze is geschied. Voor
al de sigarettenfabrikanten en impor
teurs van wie de merken er in het on
derzoek slecht afkwamen, stonden klaar
met kritiek. De gevolgen van het on
derzoek waren voor hen dan ook ogen
blikkelijk merkbaar: de markt ver
schoof zich duidelijk naar de andere
merken, al moet worden afgevraagd of
dit niet tijdelijk zal zijn. Door een on
derzoek dat de Consumentenbond hon
derd gulden per merk kostte, werd ver
schillende fabrikanten en importeurs
een financiële klap toegebracht die een
veelvoud van dit bedrag moet hebben
bedragen. Anderzijds voeren de dragers
van de andere merken er wèl bij: een
fabriek in Groningen kan plotseling de
vraag niet bijhouden en heeft haar ex-
portvoorraden moeten aanspreken om
de sterk vergrote vraag toch nog enigs
zins op te kunnen vangen.
Behalve dat er twijfels bestaan aan
de juiste wetenschappelijke aanpak van
het onderzoek, zijn er door een impor
teur ook andere niet nader uitgewerkte
insinuaties gedaan over het onderzoek.
Naar aanleiding daarvan is ons geble
ken dat zowel de fabrikant van het
merk dat als een van de beste uit de
bus is gekomen, als het laboratorium,
waar het onderzoek is verricht, een
„rookmachine" gebruiken ter bepaling
van het teer- en nicotinegehalte die
door dezelfde man, namelijk door de
inmiddels overleden oprichter van dat
laboratorium, is ontwikkeld.
De sigarettenfabrikant, de heer
Theodorus Niemeijer. zegt hiervan:
„Jaren geleden hebben wij getracht
in samenwerking met dr. ir. S. H.
Bertram een sigarettenfilter te ont
wikkelen. Om het effect van die fil
ters te meten werd er gelijktijdig een
apparatuur ontworpen voor de bepa
ling van het teer- en nicotinegehalte.
Het onderzoek naar de filters liep
dood, de meetapparaturen bleven
over, een bjj ons, een bij Bertram.
Sindsdien hebben wij geen contact
meer gehad met het laboratorium
dat nu door de ir. S.P. Bertram wordt
geleid. Wij wisten van te voren ook
niet, dat het onderzoek van de Con
sumentenbond in dat laboratorium
zou gaan gebeuren. Wij zijn wel al
tijd gebruik blijven maken van de
„rookrobot" en het resultaat van het
onderzoek heeft ons dan ook niet ver-
Advertentie)
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 13 april. In de fi
nale van het tweedaagse congres van
de Koninklijke Schippersvereniging
Schuttevaer heeft de voorzitter mr. J.
C. W. van Dam een felle aanval ge
daan op de spoorwegen, die hij beticht
te van een soort chantage op de ge
meente Rotterdam. Dit naar aanleiding
van het feit dat nog altijd niet de lage,
oude spoorbrug over de druk bevaren
Delfshavense Schie vervangen is, het
geen hij voor de binnenvaart een kwel
ling zonder weerga noemde.
De brug geldt als een belangrijk op-
stakel voor het scheepvaartverkeer van
en naar de Rotterdamse haven. Naar
de heer Van Dam de schippers in ge
bouw Marcanti meedeelde, is de hou
ding van de spoorwegen: „Rotterdam
betaal maar". De voorzitter van Schut
tevaer noemde dit een hoogst onbeta
melijke houding, daar naar zijn me
ning met de nieuwe brug toch een be
lang van de spoorwegen gemoeid is.
rast. Monsters van partijen tabak
worden namelijk door middel van de
machine beproefd en de inkooppoli-
tiek wordt aan de hand van die re
sultaten bepaald." Aldus de heer Nie
meijer.
De heer Hartog, sprekende namens
ir. Bertram, die in het buitenland is,
zegt: „Fluistercampagnes kunnen er al
tijd wel gehouden worden. Daar houden
wD ons niet mee op." Hij weigerde iets
te vertellen over de reacties op het on
derzoek die hij heeft gehad van andere
sigarettenfabrikanten.
Hoe interessant het onderzoek van de
Consumentenbond kan zijn voor de fa
brikanten en voor de individuele siga
rettenroker, die altijd één bepaald
merk rookt, voor het vraagstuk van
de relatie tussen roken en kanker is
het niet zo belangrijk. In Engeland bij
voorbeeld wordt op het ogenblik een
Bliksemoorlog gevoerd tegen het roken
van sigaretten in het algemeen. Zelfs
het doodernstige ministerie van Volks
gezondheid heeft zich op spectaculaire
wijze in de strijd geworpen. Zij ver
spreidt aanplakbiljetten, die aan over
spannen filmaffiches zouden doen den
ken wanneer het niet zo'n ernstige zaak
zou betreffen. Gevaar: heet het daarop
(in het Engels) met grote letters. En
daaronder: „Zware sigarettenrokers
hebben dertig keer meer kans aan
longkanker te sterven dan niet-rokers."
Met als overbodige toevoeging nog: ,,U
bent gewaarschuwd."
Zware rokers, die een stuk „levens
geluk" zouden opgeven wanneer zij
het roken zouden moeten laten vin
den misschien troost bij het feit
dat zelfs de Consumentenbond het
allemaal niet zo somber inziet. Hoe
anders valt te verklaren dat zij op
hun laatste persconferentie, waarbij
voornamelijk gesproken werd over
teer- en nicotine in sigaretten, kwis
tig rokertjes werden gepresenteerd, J -.„r,
waaronder ook sigaretten van het In vele gemeenten is de verkoop van tabaksartikelen aan kinderen verboden. Een
merk dat er bü het onderzoek bijzon- vrij onbekend artikel, dat massaal wordt ontdoken Vooral de automaten maken
der slecht is afgekomen. controle vrijwel onmogelijk.
DEN HAAG, 14 april De produktle
aan gebouwen beliep in 1961 een iets
groter bedrag dan in 1960 maar kwam
met 2798 miljoen toch niet hoger dan
97 procent van de in het bouwprogram
ma geraamde produktie van 2900
miljoen.
De verkorting van de arbeidstijden en
de uitzonderlijke slechte weersomstan
digheden zijn hierbij van invloed ge
weest.
De in 1961 afgegeven gemeentelijke
bouwvergunningen besomden in totaal
ƒ3412 miljoen, een bedrag dat veertien
procent hoger lag dan ir, 1960. Van dit
bedrag had 1847 miljoen betrekking
op de woningbouw. Uitsluitend aan
nieuwe gebouwen was voor een bedrag
van 4211 miljoen aan werken onder
handen, waarvan 12294 miljoen aan
woningen.
Aan nieuwe gebouwen was op 1 ja
nuari 1962 voor een bedrag van 3681
miljoen in uitvoering, waarvan 1939
miljoen betrekking had op de woning
bouw.
In 1961 werd ten laste van het con
tingent woningen financiële steun toege
zegd voor de bouw van 35.991 woning
wetwoningen Het aantal woningen voor
de bouw waarvan een premie werd toe
gezegd op grond van de subsidierege
lingen voor particuliere woningbouw
bedroeg 35.249.
Ten opzichte van 1960 was de produk
tie in de woningbouw drie procent ho
ger, die aan bedrijfsgebouwen voor de
nijverheid vijf procent en aan kerken
negen procent.
(Van onze correspondent)
„De
VLISSINGEN, 14 april Bij
Schelde" alhier is gisteren in een der
lasloodsen een dodelijk ongeval ge
beurd. Bij de voormontage van een
sectie (deel van een schip) brak een
stalen kabel, waardoor de sectie viel.
De 34-jarige L Kenter te Vlissingen
werd zo ongelukkig getroffen, dat hij
op slag werd gedood.
TT et onheilzame verband tssen
f~t roken en longkanker, dat ons
nu steeds vaker onder de neus
gedrukt wordt, lijkt voorals
nog meer een resultaat van statis
tische werkzaamheden dan van pu
re medische wetenschap. Dat mu_
verontrustend heten, omdat ener
zijds statistisch geconstrueerde cau
sale verbanden al. jd ruimte laten
voor twijfels en anderzijds omdat
statistieken als zodanig nog nooit
iemand genezen hebben. Al wat
kanker statistieke"" bij werkeijke
nicotinisten meei veroorzaken dan
vage of zelfs nijpen nrust over
hetgeen rokend of abstinerend
te wachten staat, is meege
nomen. We zijn er niet van
overtuigd, dat het resultaat van de
statistische onderzoekingen tot nu
toe een enorme en 'ijvende in
vloed op de bestaande rookgew >on-
ten zullen hebben, o istieken zijn
immers tegelijkkentijd machtig en
hopeloos zwak. Wie noden en ge-
varenkansen langs statistische weg
tastbaar moet maken, staat van na
ture zwak. Statistieken zijn im ners
bloedloze, in ceifers gevangen beel
den uit het verleden, waarin wij
onszelf niet willen of kunnen her
kennen. Zij raken de meesten van
ons maar nauwelijks.
kat blijkt ook wel uit de cijfers
over de r.ingnood en uit de
statistieken over de verkeers
ongevallen. Zij h-bben pa
werkelijke betekenis voor de
rechtstreeks getroffenen. De nood,
die achtei de statistieken verbor
gen ligt, is meestal andermans
nood, en die spr :k- in vele geval
len maar verbazend Korte tijd tot
onze verbeelding. Als het anders
was dan zou er geen statistiek no
dig zijn om het gevaar aan te tonen.
Vaak bestaat tegenover de statis-
tieken zelfs een diepgewortelde af
keer en dat blijkt bijvoorbeeld uit
het gevaar van de atoombom. Wij
vrezen dat gevaar zozeer, dat al
leen al de koele becijfering van de
overlevenskansen, zoals die met het
oog op de bescherming van de be
volking geboden zijn, ons al on
willig en wrevelig maken. Een
vaag en wellicht misplaatst, maar
duidelijk aanwezig, gevoel van soli
dariteit met de masa van rampza
ligen lijkt hier de werkking van
het gezonden verstand voor velen
tot een nauwelijks verantwoord
bijna asociale activiteit te maken.
Zodra men over de verde
diging tijdens een atoomoorlog
spreekt, staat het gezond verstand
op gespannen voet met onberede
neerde gevoelsargumenten. In het
geval van de woningnood, de ver
keersongevallen en de longkanker
ligt de zaak wat anders, maar ook
daar vallen statistieken nauwelijks
in goede aarde Het is het gespreid
zijn naar tijd en plaats en de mo
gelijkheid van afwijkende interpre
(Advertentie)
|7.66A°
NIJMEGEN, 14 april Kand. klas
sieken: de heer Th. N. Eijsink, Arn
hem; kand. Nederlands: mej. M. C.
van Gils, Moergestel en de heer H. A.
W. van Eijndhoven, Haarlem; de paters
A. Helt S.J., Nijmegen; J. M. A. Hilger-
som, Gouda en P. J. M. van Wetten
M.H.F., Deurne.
AMSTERDAM, 14 april (G.U.)
Doet. geologie: de heren R. H. Verschu-
re en A. L. J. Stoffels, Amsterdam;
doet. scheikunde: de heren R. Bac, K.
Wiedhaup, Amsterdam en D. de Jager,
Zaandam; doet. wiskunde; de heer D.
van Ladesteijn, Velsen; kand. wiskunde
en natuurwetensch.mej. J. M. Geijsel,
mej. J. Roos en de heren R. Weverling,
R. Helmers, H. G. Oei, S. Skolnik, Am
sterdam, M. J. van Langen, Alkmaar,
en G. J. Koomen, Assendelft; doet. eco
nomie: de heer J. K. Rosenblatt, Am
sterdam.
ROTTERDAM, 14 april Semi-arts:
mej. A. M. Driessen, Heerlen, mej. K.
Mejjer, Schoonhoven, en de heren W. C.
J. Kouters, Brunssum, R. de Man, Rot
terdam, en H. J. M. Markus. Nijmegen.
ROTTERDAM, 14 april Bevorderd
tot accountant de heer H. H. A. Appelo,
Eindhoven.
(Vervolg van pagina 1)
Het ambtenarengerecht zegt over
het onderhoud tussen de heer v. d.
Putten en de ambtenaren Pijnenburg
en Krans het begrijpelijk t.e achten
dat eerstgenoemde het op prijs stel
de, gezien de voorgeschiedenis en de
publikaties in het Algemeen Dag
blad van 30 sept. waarin zijn naam
werd genoemd, dat hij zou worden
bijgestaan door zijn raadsman mr. N.
J. Geleynse.
Aangenomen moet worden dat de bei
de ambtenaren aan v. d. Putten de in
druk hebben gegeven dat het alleen om
het geven van enkele inlichtingen ging
en niet dat het de bedoeling waf vra
gen te stellen met verstrekkende conse
quenties en daarover een verklaring
ter tekening voor te leggen. Ook uit een
brief aan de commandant van v. d.
Putten kon worden geconcludeerd dat
h-t de bedoeling was een verhoor af te
nemen. En volgens het ambtenarenge
recht zou het redelijk zijn geweest ter-
wille van de rechtszekerheid de raads
man bij het onderhoud tegenwoordig te
laten zijn.
In de loop van hel gesprek dat drie
uur duurde bleek steeds meer weder
zijds vertrouwen te ontbreken. Men
heeft langs elkaar heen gepraat. Te
recht is bij v. d. Putten argwaan
ontstaan ten aanzien van het „onder
onsje" zoals het onderhoud aanvan
kelijk wen voorgesteld.
Niet kan worden aangenomen dat v.
d. Putten iets nders heeft bedoeld dan
officieren in het voormalige Neder-
lands-Indië te noemen en niet thans nog
in dienst zijnde officieren.
Er zijn ook tegenstrijdigheden in de
verklaringen van de beide ambtenaren
en achteraf blijkt het een ernstig hiaat
dat de besprekingen niet schriftel'jk
zjjn vastgelegd.
Niet gebleken is dat hij heeft ge
doeld op officieren die thans nog vi
tale functies bij de koninklijke land
macht bekleden en die zich in Neder-
lands-Indië aan onregelmatigheden
hebben schuldig gemaakt, zoals in
het artikel van het „Algemeen Dag
blad", waarvan v. d. Putten zich uit
drukkelijk distancieert is geschetst.
De verklaring met de woorden dat
officieren zich niet aan onregelmatig
heden hebben schuldig gemaakt kon hq
niet tekenen. Het ambtenarengerecht
twijfelt niet aan de goede trouw van
de beide ambtenaren, maar stelt uit
drukkelijk vast dat wederzijds vertrou
wen ten enenmale heeft m'.broken. Waar
zoveel onzekerheid bestond over de
vraag of het ging over officieren die
onregelmatigheden in het voormalige
Nederlands-Indië hebben gepleegd en
die thans nog in dienst waren of over
officieren die nog in dienst waren van
de koninklijke landmacht ten tijde van
de mededelingen van v. d. Putten aan
minister Staf en ten tijde van de hel
menaffaire, de za-.k-majoor K. en de
zaak-Oudewater, was het niet onbegrij
pelijk dat v. d. Putten zijn opdracht
zeer ruim heeft opgevat. Terecht kon
hjj menen dat een onderzoek koi vol
gen. Hij heeft de opdracht naar beste
weten uitgevoerd en het was een eis
van rechtsze' :rneid en voor de hand
liggend dat v. d. Putten in de gf tegen
heid was gesteld een nadere uiteenzet
ting van zijn nota te geven voordat
nadere maatregelen tegen hem werden
taties der causale verbanden, die
ons denken vertragen en onze ver
beeldingskracht naar t oostrijke zij
paden dirigeren. Bovendien beden
ken wij in het geval van de nicoti
ne welk een ravage zon worden
aangericht onder de fabrikanten en
hun werknev.ert d kelderen
de beurskoersen over de gehele be
drijfskolom en aan het lot van au-
tomatenfabrikanten e. d. Dat alles
levert weliswaa geen spoor van
bewijs in het voordeel der nicoti
nisten, maar het verstrekt hun wel
een soort van alibigoed of slecht,
dat doet niet ter zake.
De grote zwakheid van statisti
sche verbanden blijkt in le
praktijk van het leven in ieder
geval te bestaan. Of en in hoe
verre men zich daar rel of niet
van wil bedienen is een zaak a«-
ieder voor Achzeif moet uitvechten.
Anders wordt het echter onzes in
ziens voor de jeugd, waarop de ni-
cotineverslaving nog geen vat ge
kregen heeft. Voor volwassenen
mogen de statistieken argumenten
vormen, waarvan zij de beperkte
houdbaarheid vooralsnog door het
feit van hun blakende welstand
vermogen aan te tonen, maar voor
de jeugd vormen dezelfde statis
tieken veel klemmender bewijsma
teriaal. Tegenover maatregelen, ai.
het ontstau.. var een nieuwe gene
ratie van nicotireslaven kunnen
voorkomen, komen de dooddoeners,
die wij willens en wetens zelf
hanteren, in een ander licht
staan, waarin zij minstens een bij
zonder ernstige en kritische bestu
dering verdienen.
(Advertentie)
V
Voor privé-doelelnden kunnen
dooreen PERSOONLIJKE LENING
PERSOONLIJKE LENINGEN
- worden verstrekt door
finanderings maatschappij
op voordelige voorwaarden gelden
worden aangetrokken. Een PER
SOONLIJKE LENING Is de tno-
derne vorm van een verantwoorde
credletverlening, waarbij direct
contant geld beschikbaar komt.
Vestigingen In alle kantoren van de
Meer dan 245 kantoren In Nederland
Vraag een Pl^folder aan bij: Mahuko N.V., Postbus 342, Amsterdam
genomen, aldus het ambtenarengerecht, kei gestoten.
ASSEN, 14 april De Drentse
hoofdstad is sinds vrijdag weer in het
bezit van het beroemd geworden beeld
je van Bartje, de al even beroemde held
uit het gelijknamige boek van de schrij
ver Anne de Vries. Een deputatie van
leerlingen van lagere scholen, heeft
Bartje in de namiddag ojj de steenhou
werij Engberts aan de Molenstraat op
een bakfiest geladen en het beeldje on
der begeleiding van de kortelings op
gerichte jeugddrumband naar zijn oude
standplaats het plantsoen aan de Noor
dersingel, gebracht. Daar heeft de elf
jarige zoon van de steenhouwer, die het
beeldje destijds vervaardigde Bartje op
diens sokkel gemetseld in het bijzijn
van een grote schare ingezetenen.
Bartje werd enige maanden geleden
door een jeugdige vandaal van zqn sok-
BARNEVELD, 13 april Bameveld
zal het dit jaar misschien zonder Oranje,
feesten moeten doen op Koninginnedag.
B. en W. hebben volgens de plaatse
lijke Oranjevereniging de plannen zo
gedwarsboomd, dat het bestuur heeft
besloten een belangrijk deel van de
feesten af te gelasten. Verder zal het
bestuur kort na Koninginnedag in een
buitengewone ledenvergadering en loc
aftreden.
B. en W. hebben het feestplan door
kruist door te weigeren de pluimveehal
beschikbaar te stellen. Motief: slechte
ervaringen met dergelijke feesten in het
verleden.
Na een gisteravond gehouden spoed
zitting heeft het bestuur van de Oranie-
ereniging verklaard d?t men de hou
ding van B. en W. inconsequent vindt
en net middagfeest, dat elk jaar door
drieduizend personen wordt bezocht, uit
protest af te gelasten en indien mogelijk
ook het resterende avondprogramma.
