in FRANKRIJK
Niet tornen aan vakstudie
in lerarenopleiding
Hoe wordt onderwijs gespreks
partner voor de overheid?
Wetsontwerp tot wijziging
opleiding kleuterleidsters
ENORME STEUR GOED VOOR MASSA KAVIAAR
Mijnwerkers in
Spanje staken
CHU en AR gaan onderlinge
verschilpunten hespreken
Mr. Beernink kondigt aan tegen
Mammoetwet te stemmen
Diocesane onderwijzers
bonden bijeen
Twee jaar voor
„Kees de Belg
Och, mijnheer, ik
rook al jaren sigaren.
Als ik die sigaren-
advertenties zie,
weiger ik er kennis
van te nemen, ik had
geen advertenties
Ook al aan de sigaar?
Spoorwegstaking
Washington: Geen
erkenning van
twee Duitslanden
Ook bezwaar tegen
subsidiëring
kerkenbouw
Dank voor hulp
Aalmoezenier
21e veroordeling
VOORZITTER ST.-BONA VENTURA
VAN 2 2 NAAR 3 1
Ex-generaal Gardy,
de nieuwe OAS-chef
^PAARfi4
I. In de fles.
1. AU pap. >r-
3. Droog uit de hand.
Misschien zijn er niet veel
mensen, die weten waar
van de bij uitstek Rus
sische lekkernij kaviaar wordt
gemaakt. Laten zij eens goed
kijken naar deze twee foto's.
Hierboven ziet men hoe een
knaap van een steur (635 kilo)
in een haven aan de Kaspische
zee aan boord van een Russisch
schip wordt gehesen. De foto
hiernaast laat een gedeelte zien
van de Jj6 vaatjes kaviaar, die
deze enorme steur opleverde.
Hoeveel uren lagen tussen het
maken van de beide foto's ver
meldt de historie niet.
V)
nodig om de sigaar te ontdekken.
Ze ergeren me, omdat ik vind, dat
ze overbodig moesten zijn.
Ga nou eens voor de étalage van
'n sigarenwinkel staan, of nee,
ik moet zeggen: een rookwaren-
winkel. Dan zie je toch zó dat het
sigaren moeten zijn.
Mijn vrouw kent voor de étalage
van 'n banketbakkerswinkel ook
nooit enige aarzeling, 't Is op het
gebied van de genotsartikelen
het timmermansoog, waarmee je
meteen ziet, tot op een fractie
van 'n millimeter, hoe het er
precies voorstaat.
Nou, dank zij dat oog heb ik
nooit enige twijfel gekend.
Zoals m'n vrouw resoluut zegt:
„Mij moorkoppen", zeg ik: „Mij
sigaren".
PAGINA 9
WOENSDAG 25 APRIL 1962
UGA
Krachtige Kost voor het Kind!
PARIJS, 25 april (Reuter) Het
'ranse communistische vakverbond,
"-GT, en de katholieke vakbond voor
spoorwegpersoneel hebben de spoorweg-
etnployees in geheel Frankrijk opgeroe
pen vandaag stakingen van maximaal
vierentwintig uur te houden.
De staking, die gehouden wordt om
Vermindering van de arbeidsduur te
verkrijgen, is in het afgelopen week
einde in zuid-Frankrijk begonnen. Als
gevolg hiervan vielen gisteren veertien
treinen tussen de Franse Rivièra en
varijs uit. Ook het goederenverkeer
haar de hoofdstad liep aanzienlijke ver
traging op.
Gisteren deden zich eveneens stakin
gen voor bij de posterijen en bij de
'ranse luchtvaartmaatschappij, de
Air France, waar de arbeiders loons
verhogingen eisen.
(Van onze onderwijsredacteur)
MAASTRICHT, Z5 april. In het
Staargebouw werd gisteren en van
daag de vijftigste algemene vergade
ring gehouden van de katholieke le
rarenvereniging „Sint Bonaventura'
Bij de opening van het openbare ge
deelte dezer vergadering heeft de
voorzitter dr. H. J. J. Terha! heden
morgen de overleden staatssecretaris,
drs. G. C. Stubenrouch, herdacht. Dr.
Terhal zei, dat de heer Stubenrouch
met de inzet van zijn gehele persoon
de taak van staatssecretaris op zich
had genomen, zich er wel van bewust,
dat die taak in deze jaren geen lichte
zou zijn. Hij was een nobel, arbeid
zaam man, die nog veel voor zijn
gezin, het onderwijs en voor de docen
ten van het katholiek v.h.m.o. had
kunnen betekenen.
De voorzitter van „Sint Bonaventura"
behandelde in zijn openingsrede onder
meer het vraagstuk van de leraren
opleiding. De personeelsbezetting in
het v.h.m.o. vertoont nog altijd het
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, april De reeds
y^ak bepleite wijziging van de kleuter-
'eidstersopleiding in het jargon van
jje deskundigen „van Z plus Z naar
Plus 1" is thans neergelegd in een
h'etsontwerp, dat minister Cals bij de
Tweede Kamer heeft ingediend.
Volgens de nu geldende bepalingen
duren de opleidingen tot leidster en
hoofdleidster elk twee jaar. Na de
Weejarige dagopleiding tot leidster
■hjnnen de gegadigden een betrekking
hij het kleuteronderwijs aanvaarden. In
Pen tweejarige avondstudie kunnen zij
daarna de akte als hoofdleidster beha-
jn. Het wetsontwerp beoogt de oplei
ding tot leidster uit te breiden tot drie
Jaar. Daarentegen wordt de tweejarige
Avondstudie voor hoofdleidster terugge
bracht tot een eenjarige met een ge
ringer aantal cursussen per week.
Het doel van de voorgestelde veran
deringen is enerzijds de leidsters door
een langere opleiding beter voorbereid
in de kleuterschool te brengen en an
derzijds de studie voor hoofdleidster,
die thans voor velen naast de dagtaak
te zwaar is, in omvang te beperken.
De minister stelt voor de wijziging
definitief te laten ingaan op 1 septem
ber 1964. Als op die datum bij alle
scholen tegelijk de cursusduur veran
derd zou worden, :;ouden twee jaar
daarna vrijwel geen nieuwe kleuter
leidsters beschikbaar komen. Om dit te
vermijden wil de bewindsman de om
zetting geleidelijk laten verlopen en
wel zo, aat in de schooljaren 1962-1963,
1963-1964 en 1964-1965 telkens een derde
deel van het aantal opleidingsscholen
de nieuwe cursusduur krijgt.
beeld van een noodsituatie, al is er
dan enige verbetering omdat in de
cursus 1961-1962 het aantal klassen met
300 gestegen is, terwijl het percentage
van onbevoegd gegeven lessen toch
gehandhaafd bleef op 25,4. Spr. wees
echter op een mogelijke ontwikkeling,
die voor de toekomst van het voorbe
reidend wetenschappelijk onderwijs
zeer gevaarlijk kan worden. Langs de
weg van de m.o.-akte-,.nieuwe stijl"
heeft de baccalaureus, die officieel in
het v.h.m.o. nog onbekend is, in feite
reeds als wettelijk bevoegd docent zijn
intrede in de middelbare scholen ge
daan.
Hiermee raakt men aan een van de
moeilijkste problemen in de herzie
ning van de lerarenopleiding, namelijk
de verhouding tussen omvang en tijds
duur voor de vakstudie enerzijds en
voor de pedagogisch-didactische vor
ming anderzijds. De heer Terhal
pleitte voor een verbetering van
de pedagogisch-didactische vorming,
maar beslist zonder beperking van de
vakstudie in wezenlijke onderdelen.
Wanneer men aan de vakstudie in
de lerarenopleiding lagere eisen zou
gaan stellen dan tot voor kort gebrui
kelijk was, dan zal het niveau van het
voorbereidend wetenschappelijk onder
wijs hiervan over enige jaren de on
aangename gevolgen ondervinden.
De voorzitter van de katholieke
lerarenvereniging toonde zich voorts
ongerust over experimenten bij de
kweekschoolopleiding, die een zodanige
inhoud zouden krijgen, dat men ze als
een h.a.v.o.-experiment zou kunnen
aanduiden. Hier is iets gaande, dat
thuis hoort in de sfeer van het
v.h.m.o. en de vraag rijst of men niet
beter zou doen hiermee te wachten tot
ook in de sector van het v.h.m.o.
zelf dergelijke experimenten mogelijk
zijn.
Dr Terhal hield vervolgens een be
schouwing over de verhouding tussen
de overheid en het onderwijs en de
verhoudingen in de onderwijswereld
zelf. Een onderwijsbestel, dat zijn in
houd hoofdzakelijk ontleent aan opge
legde wettelijke bepalingen, wordt
voortdurend bedreigd door verarming
en verstarring. Er zijn zonder twijfel
bepalingen en voorschriften nodig om
de deugdelijkheid van onze scholen te
verzekeren, maar de toekomst van het
onderwijs zal ook voor een groot deel
bepaald worden door de mate, waarin
de dagelijkse onderwijspraktijk haar
weerslag kan vinden in de wettelijke
vormgeving.
De wijze waarop in het verleden het
MADRID, 25 april (Reuter) Het
aantal mijnwerkers, dat maandag in
Asturië, in Noord-West-Spanje, in sta
king is gegaan, is gisteren van acht
tien- tot twintigduizend gestegen. Er
wordt gestaakt omdat de mijndirecties
een gevraagde loonsverhoging van vijf
tien procent niet willen geven.
De regering hoeft politieversterkin-
gen naar het stakingsgebied gezonden.
Er is geen melding gemaakt van
incidenten. Stakingen zijn in Spanje
verboden.
praktische onderwijs bij de wettelijke
vormgeving geraadpleegd werd, noem
de spreker hoogst onbevredigend. De
chaotische veelheid van adviezen uit
de talloze onderwijsorganisaties is een
onbruikbaar kompas, waarop het on-
derwijsschip niet kan varen. De be
zwaren die men steeds meer heeft ge
hoord over de aard en de wijze van
het overleg tussen onderwijs en over
heid, zijn hoogst verontrustende symp
tomen van een spanningsveld tussen
de overheid en de vertegenwoordigers
van het praktisch onderwijs. Het is
natuurlijk een zeer belangrijke zaak
welke onderwijswetgeving in de toe
komst zal gelden, doch het is bijna
nog belangrijker of het praktische on
derwijs er in zal slagen zich zo te
organiseren of te hergroeperen, dat
het zich als een verantwoordelijke en
representatieve gesprekspartner kan
aandienen.
Spreker maakte in aansluiting
hierop enige toespelingen op de
onderlinge verhoudingen in leraren-
kringen. (St Bonaventura heeft een
door de andere lerarenorganisaties
aan de Tweede Kamer gezonden
adres inzake de Mammoetwet niet
mede ondertekend en in de katholie
ke lerarenvereniging zelf zijn stem
men opgegaan, die blijk gaven van
een vrees voor „verzuiling" bij de
maatschappelijke organen der Mam
moetwet) Dr Terh.al zei het grote
gevaar te zien, dat er voor katho
lieken schuilt in het isolement en in
sociologische verzuiling. Vandaar
dat de katholieke leraren graag met
hun niet-katholieke collega's samen
werken, maar er komen wel eens
momenten, dat in dit samenwerken
meer het „werken" dan het „samen"
zichtbaar wordt.
Spreker wees er verder met nadruk
op, dat de waarachtigheid van de
katholieke scholen staat of valt met
het antwoord op de vraag of men er
in zal slagen hun signatuur ook in de
inhoud van het onderwijs waar te
maken. Deze zaak is des te belang
rijker omdat de uitvoering van het
onderwijs steeds meer in handen van
leken komt. Van grote betekenis is de
samenwerking in het convent voor het
katholiek vhmo, een samenwerking,
die echter niet bedoeld is om een
sociologisch isolement te realiseren.
Dr. Terhal uitte tenslotte de wens,
dat de vhmo-organisaties in de komen
de maanden zullen geraken tot een
rustig gesprek over verbetering in hun
onderlinge verbindingen en relaties.
WASHINGTON, 25 april (Reuter)
Amerikaanse functionarissen hebben
verklaard dat de Sovjet-minister van
buitenlandse zaken, Gromyko. in zijn
toespraak tot de Opperste Sovjet in
Moskou een misleidend en soms te op
timistisch verslag heeft gegeven van
de Russisch-Amerikaanse diplomatieke
gedachtenwisselingen over de kwesties
Duitsland en Berlijn.
De Sovjet-minister gaf de indruk dat
er een grotere mate van overeenstem
ming was bereikt dan in feite naar
Amerikaanse opvatting het geval is. Te
genover de bewering van Gromyko dat
de VS blijk hebben gegeven van be
reidheid om in een overeenkomst over
gegarandeerde toegang tot West-Berlijn
een verklaring op te nemen waarin
uiting wordt gegeven aan eerbiediging
van de soevereiniteit van Oost-Duits-
land, zeggen genoemde functionarissen
dat de VS niet het voornemen hebben
het Oostduitse régime te erkennen. Zij
zeiden ook dat de regering-Kennedy
niet van plan is een overeenkomst te
sluiten welke de permanente deling van
Duitsland zou legaliseren.
Oost-Duitsland Sinds december
worden in alle klassen van de Oost
duitse lagere scholen communistische
lessen over actuele politieke vraagstuk
ken gegeven. Men is hiertoe overgegaan
omdat men verrast was door de oppo
sitie van oudere schoolkinderen tegen
de sluiting van de grens in Berlijn.
Reeds de zesjarigen ontvangen thans
„actuele politieke voorlichting." (Rtr).
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM, 25 april Het hoofd
bestuur van de Christelijk-Historische
Unie heeft het bestuur van de Anti
revolutionairen uitgenodigd voor een ge
sprek over de verschilpunten tussen de
beide protestants-christelijke partijen.
De voorzitter van de CHU, mr. H. Beer
nink, die dit vandaag bekend maakte
op de algemene vergadering van zjjn
partij, verbond er de waarschuwing aan,
dat dit gesprek niet betekent, dat er op
(Van onze correspondenten)
UTRECHT, 25 april In de gisteren
gehouden jaarvergadering van do St.
Lebuinusvereniging, de organisatie van
katholieke onderwijzers (essen) en kleu
terleidsters in het aartsbisdom en het
bisdom Groningen, heeft de voorzitter,
de heer Th. Baars, zijn bewondering
uitgesproken voor de fraters van Til
burg en Utrecht, die thans met net op
geven van aantrekkelijke scholen als in
Utrecht en Hilversum, de scholen in het
bisdom Groningen te hulp komen.
Zij houden daarbij rekening met de
wensen in de St. Lebuinusvereniging,
waarvan het hoofdbestuur z-ich gezien
een minder goede verstandhouding tus
sen religieuze en lekenleerkrachten in
het verleden tot de bisschop van Gro
ningen, mgr. Nierman heeft gewend. De
bisschop had voor de naar voren ge
brachte wensen alle begrip en na over
leg met net hoofdbestuur van de congre
gatie in Tilburg, alsook met dat van de
fraters van het St. Gregoriushuis in
Utrecht, die zich in de omgeving van
Veendam gaan vestigen, is besloten, dat
voor de benoeming van leerkrachten
eerst contact met het hoofdbestuur van
„St. Lebuinus zal worden opgenomen.
Anderzjjds klaagde mgr. Nierman er
over, dat het katholiek onderwijs in het
noorden ernstig werd benadeeld door te
snelle wisseling van het onderwijzend
personeel. Dit was voor de voorzitter
aanleiding aan te dringen op naleving
van de ongeschreven wet, dat een onder
wijskracht minstens twee jaar aan een
school werkzaam zal blijven, welke ter
mijn voor het hoofd minstens vijf jaar
zou duren.
De heer Baars sprax zijn voldoening
uit over de salarisverbetering met in
gang van 1 januari 1962, waarbij einde
lijk de marges verhoogd zijn. Wanneer
zij echter gefixceerd zijn op 1 januari
1962 zou z.i. deze verhoging aan be
trokkenen ten minste twee jaar onthou
den zijn. Ook de extra verhoging van
ongeveer twee pet voor de laagste, op
lopend tot ongeveer vier pet voor de
allerhoogste salarissen vindt hij bepaald
niet gelukkig.
De heer A. Tijhuis, sinds 1945 pen
ningmeester van „St. Lebuinus" werd
gehuldigd, omdat hij 25 jaar lid van het
hoofdbestuur is.
BEVERWIJK Met grote meerder
heid van stemmen is gisteren op de
jaarvergadering van de St. Augustinus-
vereniging van de r.-k. Onderwijsgeven
den in de bisdommen Haarlem en Rot
terdam, het besluit genomen over te
gaan tot het aanstellen van een aal
moezenier voor de zielzorg onder het
onderwijzend personeel. De bisschop van
Haarlem heeft toegezegd een priester
daarvoor vrij te maken; de bisschop van
Rotterdam acht een tweede aalmoeze
nier voor dit werk nodig, maar wacht
de ontwikkeling van het nieuwe insti
tuut af.
Een deel van de vertegenwoordigers
van de afdelingen van „St. Augusti-
nus" wilde het besluit een jaar ver
schuiven om intussen een enquete on
der de leden te kunnen houden over
de noodzaak van een dergelijke specia
le zielzorg. De meerderheid sprak zich
uit tegen uitstel.
In zijn openingsrede tot deze verga
dering heeft voorzitter J. A. A. Poncin
opgemerkt, dat het na ruim veertig
jaat onderwijs-geljjkstelling in Neder
land, tijd is voor bezinning of de zaken,
zoals ze nu gegroeid zijn, juist zijn.
Met name noemde hfl de verhouding
schoolbesturen-school, en school-ouders.
Dit trio heeft slechts een zeer verwij
derd of in het geheel geen contact,
terwijl toch in het belang van het on
derwijs samenwerking geboden is.
Ook het onderlinge contact, de men
selijke verhoudingen, tussen de onder
wijskrachten, dient vee] aandacht te
hebben.
Naar aanleiding van het jaarverslag
ontstond een discussie, waaruit duidelijk
werd dat de St. Augustinus-Vereniging
voorstandster is van het uiteindelijk be
reiken van één katholieke onderwijzers
bond in Nederland, waarbij de dioce
sane verenigingen diocesane secties zou
den worden. Niettemin acht men in deze
zin reeds veel bereikt in het bonds-
bestuur omdat de bondsvergadering
wetgevend is geworden inplaats van ad
viserend.
Tot leden van het hoofdbestuur wer»
den gekozen de heren C. E. M. Schut-
ijser te Blokker, G. C. E. Koot te Am
sterdam, 1. M. H. Habraken te Haar
lem. Tot lid van het dagelijks bestuur
van het K.O.V. werd herbenoemd de heer
J. A. A. Poncin, tot plaatsvervangend
korte termijn een samensmelting van
beide partijen zal zijn. „Het is best
mogelijk, dat beide partijen tot de con
clusie komen, dat het het meest ver
standig is, de A.R. p-rty en de C.H.U.
te laten voortbestaan als zelfstan
dige politieke groeperingen, die echter
meer contact gaan onderhouden dan
tot dusver en die samenwerken waar
samenwerking kan geschieden."
Over de verhouding tussen de pro
testants-christelijke partijen en de KVP
sprak mr. Beernink slechts in zeer alge'
mene termen. Hij zei: „Wij zullen goed
doen de verhoudingen tussen rooms-ka-
tholieken en reformatorische Christenen
nauwkeurig te blijven volgen. Er is
momenteel sprake van toenadering op
theologisch en kerkelijk terrein. Ook
hier zal ieder zich kunnen verheugen in
het totstandkomen van meer eenheid,
die dan als basis zal moeten hebben
het geloof in Christus alleen. Zulk een
eenheid, die er helaas nog niet is, zou
op politiek gebied vérstrekkende ®evol'
gen kunnen hebben."
Voor minister Cals is de toch reeds
geringe hoop op steun van CH-
zijde voor de Mammoetwet, na de re
de van mr. Beernink wel vervlogen
De C.H.-voorzitter verklaarde het vol
ledig eens te zijn met de kritiek, die
dr. Tilanus op het ontwerp heeft ge
uit. „Ons onderwijs is met deze wet
naar mijn mening beslist niet gediend.
Ik heb alle waardering voor de be
kwaamheden van minister Cals, maar
ik laat me door zijn mededeling, dat
hij zal heengaan bij verwerping van
het ontwerp, toch niet weerhouden te
gen de wet te stemmen", zie mr,
Beernink.
Het wetsontwerp voor de subsidiëring
van de kerkenbouw is voor hem „een
uitermate moeilijk punt", omdat daarin
een bepaling voorkomt, die het mogelijk
maakt ook de bouw van humanistische
bezinningscentra te subsidiëren. „Ik
wee wel, dat er personen zijn, die ter-
wille van de tolerantie over dit bezwaar
willen heenstappen. Denken zij, zo re
denerende, eigenlijk al niet een tikje
te veel in humanistische zin? Een be
langrijk deel van de Kamer voelt in
het geheel niets voor het wetsontwerp.
Voegen zich daarbij de tegenstanders
van het subsidiëren van humanistische
bezinningscentra, dan bestaat er een
gerede kans, dat het ontwerp de eind
streep niet haalt".
PARIJS Ex-generaal Paul Gardy,
de man die volgens de OAS het com
mando over het geheime leger op zich
heeft genomen, na de arrestatie van
ex-generaal Raoul Salan, is een voor
malige légionair. De 60-jarige Gardy
werd in Parijs geboren en kreeg zijn
militaire opleiding op de befaamde mi
litaire academie van Saint Cyr. Hij be
gon zijn militaire loopbaan als onder
luitenant bij de cavalerie in 1923 en
nam in het eerste cavalerie-regiment
van het vreemdelingenlegioen deel aan
de Syrische, Marokkaanse en Tune
sische campagnes in de jaren twintig
en dertig.
In 1938 had hij de rang van kapitein
bereikt en vocht hij in de 1ste pantserdi
visie in Frankrijk en Duitsland gedu
rende 1944 en '45.
In 1956 werd hij bevorderd tot briga
de-generaal, diende van 1958 tot 1959 als
inspecteur-generaal van het legioen in
Sidi Bel-Abbes en ging in 1960 over tot
de reserve-troepen.
Toen Salan in 1960 in ballingschap in
Spanje ging wonen bracht Gardy hem
enkele bezoeken in Madrid. Bij de re-
volge in Algerije verleden jaar nam
AMSTERDAM, 25 af ril De rchtbank
heeft vanochtend de 42-jarige koopman
P. V., bijgenaamd Kees de Belg, wegens
een reeks diefstallen veroordeeld tot
een gevangenisstraf van twee jaar met
aftrek. De koopman die geen vaste
woon- en verblijfplaats heeft en reeds
twintig maal eerder werd veroordeeld,
kwam mei 1960 vrij van zijn laatste von
nis.
Het ging goed tot september jl. Toen
kwam V. in geldnood omdat hij een
boete moest betalen. Hij loste dit pro
bleem op door weer op dievenpad te
gaan. Met een vriend stal hij uit twee
auto's grote hoeveelheden byouteriëen
en uit een derde auto drie camera's,
ten nadele van een dagblad. Uit een
huis aan de Van Baerlestraat in Amster.
darr stal „Kees de Belg" nog een hoe
veelheid fournituren en» stoffen.
(Advertentie)
Gardy het bevel over het legercorps
in Oran op zich gedurende de vier da
gen dat putsch duurde. Hij is nu de
laatste ex-generaal in de gelederen van
de O.A.S.
Evenals Jouhaud en Salan is hö ver
leden jaar wegens zijn aandeel in de
putsch bij verstek ter dood veroordeeld.
g
(Advertentie)