Concertgebouworkest voldaan terug
gekeerd van zijn Japanse tournee
lochum s Brucknermissie
is volkomen geslaagd
Met souvenirs
op Schiphol
H. van der Linden oogst
succes met jeugdfilms
D
;BT
r*™
■■li
JAPANS koor
zingt Piet Hein
Standbeeld voor Nederlander
Eina Spoorenberg
worstelt met
ritssluiting
Jongste produkt: HET VERRAAD
VAN DE ZWARTE ROOFRIDDER
Monsieur Casino'
overleden
Bijstand voor
mindervaliden
Reisbrief van Bernard Spieler
Reuzen met elkaar
op de vuist
ZDOLSELEY
m
GEEN PEDAGOGISCHE AMBITIES
Tijdelijke regeling
Pantservoertuig in
gebruik genomen
CONCERTREIS DOOR JAPAN
Piel Hein
DIRK m MARK
VRIJDAG 4 MEI 1962
PAGINA 9
Dankbaar
Weerklank
PAST U
Wilt u meer ruimte, meer mogelij'kheden?
f O
Fanfa
re
Japanse muziek
De dirigenten Eugen Jochum
(links) en Bernhard Haitink van
het Concertgebouworkest, brach
ten bij terugkeer op Schiphol van
hun bezoek aan Japan o.m. een
geisha-pop mee, een geschenk van
een concertvereniging te Koriyama.
hoven-Brahmscyclus onder leiding van
Pierre Monteux; 14 mei is het eerste
van de drie concerten, Haitink zal 23 ju
ni het Concertgebouworkest leiden tij
dens een concert in de nieuwe RAI,
waaraan Oré van Swol-P,rouwenstijn so
listische medewerking verleent.
(Van onze verslaggeefster)
AMSTERDAM, 4 mei Even over
"®:'f zeven streek gistermiddag de „Ad-
"JJra! Richard E. Byrd" een gecharterd
Uegtuig neer op het door de avondzon
,n Rloed gezette Schiphol en zette zijn
a? t ?.re last, het Concertgebouworkest
én o'ij" ^eide dirigenten Eugen Jochum
Bernard Haitink, behouden aan de
sjfond. Wuivende familieleden langs de
j °menades, vlaggen die wapperden in
je straffe westenwind; dirigenten stap
je" uit gevolgd door wethouder De
°°s, die de hele toernee meegemaakt
oru directiestaf, bepakte en beladen
*«*öeden: het hele gezelschap bruin-
|®orand en in opperbeste stemming, be-
woetmgen, omhelzingen, „eerste in
rukken" die uitgesproken moeten wor-
tn kersvers geplukt uit de mond van
"nccrtmeesters en leiders. Een uit-
sgend-coquette geishapop steekt heur
oofdje uit een cartonnen doos. Platte
(i 'tp dozen laten niet lang raden naar
de
aard van het souvenir dat zij herber-
de beroemde soepele zijden, rijk
fehorduurde Japanse kimono's! Lange,
Papier gewikkelde stokken doen het
®rJh°eden rijzen van monsterachtig ver
te eetst°kjes; het blijken., hengels
fijn, een uitzonderlijk goed, in Ne-
oh an,l niet te krijgen soort, naar de
kestleden-hengelaars ons verzekeren,
„frsemeester Van Hall, de Japanse a
I''Remeester Van Hall, de Japanse am-
j assadeur en wethouder Van Wjjck zijn
- begroeting aanwezig.
Per bus gaat het over het Schipholter-
ejh naar het restaurant „De Wijde We-
Vpi waar tijdens een persconferentie
2®le zaken verteld worden, die onze le-
«f'1rsf reeds door de reisbrieven van de
Q ,°bassist Bernard Spieler bekend zijn.
er de bijna beangstigende stilte en
|®sPannen concentratie van het Japan-
m Publiek; over zijn hunkering naar
?Séerse cultuur en Westerse muziek
f>nds ruim tachtig jaar, dus zo'n drie
«eneraties, is voor de Japanner de West-
.uropese toonkunst dé muziek; de in-
6ernse, zoals die o.a. in de theaters
ag ten gehore wordt gebracht in ande-
lu ri'mes en toonschalen, is daar abso-
uut van gescheiden); over de levens-
Aa°ht en economische energie van het
apanse volk, over zijn industriële vorm-
f®vinS, interieurkunst, over de camera's
j" Parels, over de goodwill jegens Ne-
ae,"land, het niet tot bedaren te brengen
Pplaus na de concerten.
Het zijn er in totaal vijftien geweest
°P negen verschillende plaatsen. Ze-
t'en hiervan zijn uitgezonden per ra
dio en/of televisie. Het aantal toehoor
ders van allen gezamenlijk was ruim
Hif en veertig duizend. Onder hen be
vonden zich veel jonge mensen en stu
lpten, voor wie de hoge toegangs
prijzen dikwijls wel een zwaar finan-
Na °tfer betekend moeten hebben.
„if,'®der concert zjjn een of twee toe
van a gegeven- Akoestiek en condities
t'astic ?,za'en was overwegend „fan-
tival w v«f iaar °ude Osaka Fes-
korne» 1 en de voriR Sereed ge-
hierK** ooncertzaal van Tokio spanden
rniré, de kroon; de grootste concert-
"nte Was de Sp0rtha] in Shizuoka,
e?n capaciteit van vijfduizend men.
sen heeft.
Van^a ^aPerecorder bracht de stemmen
kin tv Nederlandse ambassadeur in To-
A. J. de Voogd, Vn de sinds
l* jaar in
*aanse
ka' Jaar in Japan gevestigde Ameri
ca!» H 'Muziekcriticus Turcuitt, die hun
kest iug voor het Concertgebouwor-
kin? k" ziin Japanse reis tot uitdruk-
v„|.|, brachten. Eugen Jochum uitte zijn
lwZ).e".'nK over de geslaagde „Bruck-
cUiatiSS,e"' die hij vervuld had: zjjn spe-
de'iv'- d;,t de (tachtig minuten duren-
ijfde Symfonie zou appelleren aan
be ^HESTER, 3 mei -(UPI)
eha V eriandse sopraanzangeres
fen (jg Poorenberg heeft hier gezwo-
'u ze nooit meer zal optreden
M'an^g Japon met een ritssluiting,
Ojp rir er niet iemand in de buurt
- 0 rn Ze dicht te rijgen. Zjj moest
een ?'.'.sen laten wachten, omdat
v°eren lna vergeefs gevech' moest
SfOenVi 'Pet de ritssluiting van haar
t'erd p Urige japon. Ten einde raad
V'aarinen kamermeisje van het hotel
Pen. Ze logeerde te hulp geroe-
tp°e|nrtfr°te troost voor de zangeres
PPchp .^ezPgbebbende kritiek in de
tyeest rf ®r Evening News zijn ge
lig jf.' H,et blad schreef dat ze prach-
°hn nïef?' K Requiem onder Sir
j ^evrmf had gezongen.
,ue Spoorenberg zei nooil zo
hebben Zlgbeid van haar man te
VeUs tJFev?eld- ,,Ik was erg ner-
zei 2e ik het podium betrad",
fnijn ®ir John stelde me op
?rvOon In. de toekomst zal ik
huurt fgen dat er iemand in de
Hlgen" °m m'n ritssluiting vast te
het meditatieve karakter van het Ja
panse volk bleek volkomen bewaarheid.
Bernard Haitink had zijn beide pro
gramma's nogal modern getint (o.a. La
Mer van Debussy, het Concert voor or
kest van Bartók, L'Oiseau de fue van
Strawinsky en de Partita van Hans Hen-
kemans), en ook met deze hedendaagse
werken werd weerklank gevonden. Als
tweede Nederlandse eigentijdse compo
sitie fungeerde de Symfonie voor strijk
orkest van Hans Cox onder leiding van
Eugen Jochum.
Een kranslegging op het voornaam
ste gedachtenismonument in Hiroshima
de ..Memorial Cenotaph" door Bernard
Haitink vormde het symbool van een
krachtig beroep op de gehele mensheid
om de vrede ten koste van alles te
blijven nastreven. ,,De lugubere indruk
van alles wat er nog aan de atoomexplo
sie herinnert en de dubbel-intense aan
dacht van de bewoners daar tijdens het
concert zullen mij altijd bijblijven", al
dus Bernard Haitink.
De gulheid met applaus van de kri
tische en verwende Japanners de
beste orkesten uit Amerika en Europa
komen er concerteren de overla
ding met geschenken en vriendschaps
bewijzen, de ontvangsten op vliegvel
den en stations, éénmaal zelfs met een
door de schooljeugd in het Nederlands
gezongen „Piet Hein", de verzoeken
om advies en muzieklessen, de hand
tekeningenrage („soms al vóór het con
cert, onze handen waren er stijf van
en we moesten maar zien hoe ons in
strument daarop reageerde"), het wa
ren allemaal evenzovele elementen
van couleur local en kennismaking
met de Japanse volksaard, die een
verrijking voor ieder persoonlijk bete
kend hebben.
Is de tournee in artistiek opzicht een
ongekend succes geworden, ook finan
cieel zijn de uitkomsten verheugend: de
organisatie is een self-supporting onder
neming gebleken, met uitzondering van
een relatief klein bedrag, veroorzaakt
door de revaluatie van de gulden vorig
voorjaar.
Na een week vakantie zullen de or
kestleden weer aantreden voor de Beet-
Limburger H. van der Linden,
die al een respektabel aantal Ne
derlandse jeugdfilms op zijn naam
heeft staan o.a. „Trouwe ka
meraden", „Drie jongens en een hond",
„Sjors van de Rebellenclub" lieeft
daarmee kennelijk zoveel succes, dat
hij er sinds 1953 regelmatig mee doen
de is geweest cn het thans tot een fre
quentie van twee exemplaren per jaar
heeft gebracht. Zijn zakelijke opzet be
rust op het werken met een kleine ploeg
technici en amateurspelers op basis van
een klein budget, jeugdfilms kunnen
veel langer dan andere speelfilms re
pertoire houden en leveren dus, op de
lange duur, zekerder de investering en
daarna winst op.
Artistiek gesproken heeft de onder
nemende producent-scenarioschrü ver
regisseur-cameraman geen hoge aspira
ties. Zijn publiek geeft spontaan en
luide te kennen, wat het waardeert. En
daarop stemt hjj zijn verhalen af, die
niet veel anders behelzen dan een reeks
besluipingen, achtervolgingen en vrolij
ke vechtpartijen, waartoe een summie
re intrige de aanleiding schept. Bewust
pedagogische bedoelingen gaat hfj reso
luut uit de weg, hetgeen aan zijn werk
een door de jeugd bijzonder gewaar
deerde vrijheid en spontaneïteit ver
leent. In de regel worden de door hem
tussen inktzwarte schurken en lelie
blanke helden geschapen conflicten spe
lenderwijze uit de weg geruimd door een
paar ondrenemende kinderen, hoewel na
tuurlijk ook zij door vele gevaren wor
den bedreigd.
De jonge toeschouwers, die zich
graag met hen vereenzelvigen, funge
ren dus mee als instrumenten der ge
rechtigheid, waardoor de deugd aan
het eind beloond en het kwaad ter
dege wordt gestraft. Het bonte avon
tuur en de fikse, maar onbloedige
knokpartij, die daarbij hevig meespe
len, schenken de opgewonden kijker
tjes ongebreidelde opwinding, vreug
de en voldoening. De vaak gebrekkige
techniek en povere vormgeving ne
men ze blijkbaar op de koop toe.
In zijn nieuwste film „Het Verraad
van de Zwarte Roofridder", die tijdens
de Paasvakantie zijn Nederlandse pre
mière beleefde, steelt de zwarte roof
ridder met list en geweld het groene
zegel van de edele ridder Bruno. Daar
mee verwerft de schruk zich alle macht
en gezag over de landstreek. Bruno's
zoontje Alwin gaat nu met de jonge
rentmeester van zijn vader op weg om
het kleinood met list terug te kriigen.
Ze worden echter door de knechten
van de boosaard overweldigd en in een
kerker gestopt, waar een langzaam da
lend raam met scherpe punten hun le
ven bedreigt. Intussen zijn het jongere
broertje van Alwin en zijn zusje het
onfortuinlijke tweetal op het spoor ge
komen en gevolgd. Ze dringen via on
deraardse gangen door tot in de vijan
delijk burcht, ontfutselen de slapende
rover het groene zegel en bevrijden de
gevangenen. Als ze triomfantelijk in het
vaderlijke slot terugkeren, is daar in
middels de zwarte ridder al aangeko
men om het gezag in handen te ne
men. Dan zijn de rollen echter spoedig
omgedraaid en keert zich alles in
een zucht, maar zonder vloek ter
dege ten goede.
Dit verzinsel is niet bijster spiritueel.
Het bevat zelfs voor kinderen veel on
waarschijnlijks en het mist iedere be
tekenis achter de beelden. Daarbij komt
nog, dat de gespeelde scènes, vooral die
waarin verklede en met baarden uit
geruste volwassenen optreden, dilettan
tisch van regie en onnatuurlijk van dia
loog zijn. waarbij de synchroniteit van
de schallende stemmen vaak te wen
sen overlaat. Maar zodra de maker zijn
eigenlijke thema, de uit gags en grap
pen opgebouwde achtervolgingen en
vechtpartijen, weer opneemt, wekt hij
een amusante kluchtsfeer, die het van
wege het verrassingselement en de
overrompelende vaart altijd wel doet.
Op dit olijke, op uiterlijke effecten
berekende tumult van heldendaden in
het gevecht berust het begrijpelijke
succes van A an der Linden's vorige
films en ook dat van zijn jongste werk,
dat danig profiteert van de opgedane
ervaringen.
Inmiddels mag men de regisseur Van
der Linden een compliment niet ont
houden voor de fraaie wijze, waarop
hij het Limburgse landschap heeft ge
fotografeerd en de handighed, waarmee
hij dit en bijvoorbeeld ook de Valken-
burgse grotten als sfeerrijk decor heeft
aangewend.
Het Concertgebouworkest heeft zich
bij één Janpanner in het bijzonder ver
dienstelijk gemaakt. Het heeft hem de
Franse trombone geleverd waarom hij
had gevraagd.
De Japanner, Kazoeo Okoera, stu
dent aan de universiteit van Tokio en
trombonist in het studentenorkest, hoor
de in maart dat het beroemde Amster
damse orkest naar zijn stad zou komen.
Hij schreef toen een brief aan de zake
lijke leiding, vragend om een tweede
hands trombone van Franse makelij
waarvoor hij niet minder dan 117 Ameri
kaanse dollars zou willen neertellen.
Aangemoedigd door de eerste trom
bonist van het Concertgebouw-orkest,
Hans Maassen, gingen de orkestleden
op het verzoek in, en kochten in Am
sterdam een trombone voor ongeveer
het opgegeven bedrag. De leden van het
Concertgebouworkest wilden Okoera de
trombone cadeau geven, maar daar wil
de de student niet van veten. Hij had het
gelet gespaard van verdiensten buiten
studietijd. Men werd het eens over hon
derdzestig dollar, inbegrepen de douane
rechten. Maar het Concertgebouworkest
heeft hiervan maar 33 dollar willen aan
nemen, en de rest geschonken aan een
door Okoera aangewezen stichting of or
ganisatie. Dat werd, uiteraard zou men
bijna zeggen, het studentenorkest.
Okoera was erg dankbaar en zei: „Ik
heb het gevoel dat een droom werkelijk
heid is geworden. Ik kan het nog nauwe
lijks geloven. Ik zou iets willen doen
voor de versteviging van de Nederlands-
Japanse betrekkingen zodra ik hier af
gestudeerd ben". (UPI).
PARIJS, 4 mei (UPI) In Cannes
overleed gisteravond Francois André,
beter bekend als „monsieur Casino",
de legendarische koning van de exclu
sieve speelpaleizen aan de Franse Ri
viera. Hij is 83 jaar oud geworden.
„Monsieur Casino", die koningen en
ex-koningen bij de naam placht te noe
men, werd geboren als zoon van een
arbeider van een brouwerij. Aanvanke
lijk koos hjj hetzelfde beroep als zijn
vader. Het werk in de brouwerij lag
hem echter niet zo erg. Hij besloot dus
een andere werkkring te zoeken. „Mon
sieur Casino" werd slippendrager bij
een begrafenisondernemer.
Hij bleef bij deze onderneming wer
ken totdat hij in aanraking kwam met
de eigenaar van het beroemde „Ma-
xim"-hotel in Parijs, Eugène Curnuche.
Zijn toekomst kreeg hierdoor een an
dere wending. Cornuche koor Frangois
uit om in de Belgische badplaats Oos
tende een speelhuis te openen. De basis
voor zjjn carrière was toen gelegd.
DEN HAAG, 4 mei De minister
van Maatschappelijk IVerk, mej. dr.
M. A. M. Klompé, heeft een tijdelijke
regeling getroffen, welke voorziet in
uitkeringen voor levensonderhoud en
uitkeringen voor bijzondere doeleinden
ten behoeve van gehandicapten voor
wie op grond van de bestaande rege
lingen zeer weinig kan worden gedaan.
In een circulaire aan de gemeente
besturen omschrijft de ministei deze
categorie als volgt: meerderjarige, on
gehuwde, in gezinsverband van onder
houdsplichtigen wonende gehandicap
ten, die jonger zjjn dan 65 njaar e ten
gevolge van hun handicap geen regel
matige arbeid kunnen verrichten. On
der regelmatige arbeid wordt verstaan
arbeid, waarvoor een netto-loon van
f 30 of meer per week wordt ontvan
gen.
EINDHOVEN, 4 mei Het dezer da
gen op de vliegbasis Eindhoven opge
richte pantser infanterie rij- en oplei
dingscentrum maakt o.a. gebruik van
een nieuw DAF-produkt, de YP^t08,
een 8-wieiig gepantserd personeelsvoer-
tuig, dat ontwikkeld en gebouwd is
voor het snel verplaatsen, van een ti
railleur- of mortiergroep in het ge
vechtsterrein.
De bepantsering en de terreinwaar
digheid van dit voertuig maken het mo
gelijk de infanteristen dieper in het vij
andelijke gebied in te zetten. De con
structie is zodanig, dat de groep zeer
snel eruit kan springen en indien
nodig van het voertuig uit kan deel
nemen aan het gevecht. De snelheid
ligt tussen twee en negentig km per
uur., snel wenden is mogelijk met een
korte draaicirkel (18 meter). Met een
volledig bemand en uitgerust voertuig
kunnen hellingen van 45 graden op- en
afgereden worden, terwfjl waterdiepten
van 120 cm zonder speciale voorzienin
gen genomen kunnen worden. De ge
pantserde opbouw biedt plaats aan
twaalf volledig bewapende personen,
bestuurder en commandant inbegrepen.
(Advertentie)
De goede helden moeten heel wat moeilijkheden en gevaren doorstaan, alvorens
de boze schurken het onderspit delven. Beeld uit de jeugdfilm. „Het Verraad van
de Zwarte Roofridder" van de Nederlandse filmer H. v. d. Linden.
Wf
Bestel spoedig de
pastoe-foto-pocket,,
siechtséénguldeni
Want hier leest en
ziet u wat modern
wonen is. Woon-
meubelen die ruim
te maken, licht en
luchtig, mooi en
praktisch!
PavT
Met interessante ar
tikelen, foto's en te
keningen van beken
de medewerkenden.
Met wenken en idee
ën voor inrichters
en herinrichters.
Zó bestellen: Briefkaart adresseren aarts
PasToe, Rotsoord 3, Utrecht, Afd, 6. Td.
a: Eén gulden extra postzegels op adreszijdo
bijplakken. Of
b: Een gulden gireren op postgiro 51638 van
PasToe, Utrecht. (Naam en adres duidelijk ver
melden. U ontvangt de pocket per post.)
Al a het bijzonder prettige verblijf
in Hiroshima, waar, zaals ge-
schreven, de orkestleden in Ja
panse hotels logeerden, keerde
het Concertgebouworkest terug narr
Osaka. Daar werden nog drie con
certen gegeven. Eén maa. dat was
na de grandioze uitvoering van
Bruckners vijfde symfonie, ditmaal
met toegevoegde Japanse koperll' -
zers, kon het aanhoudende ap
plaus dirigent en orkest evenwel niet
tot een toegift bewegen: de gr Ce
concentratie, die deze symfonie vraagt
en ook het feit, dat een toegift daar
na een disharmonie zou schepper
waren er de aanleiding toe, dat
ditmaal het overduidelijk verzoek
van de Japanse oorders gene
geerd werd.
Het Amsterdams Kamermuziekge
zeischap heeft daar het klarinet
kwintet van W. A. Mozart gespeHd
ter gelegenheid van de jaarlijkse bij
eenkomst van de Japans-Nederland
se sociëteit van e ansai op 18 april.
De executanten: Bram de Wilde, A- -
dré van Aalst, Martin Haitjema, Koen
van der Molen en Louis Smeehuyzen
werden met Japanse hoffelijkheid
aan de gasten voorgesteld. Zij ontvin
gen na het concert een waardevol qt
schenk uit de handt, van de presi
dent, de heer K. Mahuaushika.
Dat van Japanse ziju- niets wordt
nagelaten om de gasten op de pret
tigste wijze te ontvangen bleek op
nieuw bij de aankomst in Lhizuoka.
Behalve de voor de begroeting op
het station altijd aanw zige char
me. meisjes in kimono, die diri
genten en stafleden met bloemen
verwelkomen, was hier bij de in
gang van het stationsgebouw een
fanfarecorps opgesteld, dat het or
kest met enkele pittige marschen
begroette. Daarom leen talloze be
langstellenden, die met rood -wit
blauwe papieren vlaggetjes van hur.
enthousiasme bl. gaven.
De matinee werd hier in een nieuw
gebouw gegeven, waar plaats was
voor 4000 mensen. Er waren er iets
minder, maar die luisterden geb j
naar het concert onder leiding van
Bernard Haitink.
de mooiste genoemd Het Nationale
Park Mikko lijkt op een Europese
hoogvlakte. Hakko ligt in de richting
van de. Fuji, Japans hoogste berg, met
eeuwige sneeuw bedekt. Deze immen
se steenmassa, ruim 4600 meter hoog,
is onderwerp van talloze Japanse
prenten. Hij heeft nog alle uiterlijke
kenmerken van de vulkaan.
In een der gebouwen in de kei
zerlijke tuinen is Toki werd het
Concertgebouworkest uitgenodigd
voor het bijwonen van ee' voorstel
ling door de keizerlijke dans- en mu
ziekgroep van de zogenaamde Gaga-
ku, een groep vi. zes in prachtige
costuums gesto.zen dansers me* ach
ter zich een orkest van finite,., ko
to, kima, gong, trom, bellen en sho.
Het meest bekende Japanse instru
ment, veelal door vrouwen be
speeld, i. de koto. Op d.t snaarin
strument zij i de .i.en sneren ieder
over een brug gespannen, de plaats
van de brug is afhankelijk van dc
toonhoogte; de snaren worden ge
tokkeld. De kima ib een soort luit
met vier snaren. De hischiriki, een
primitief soort hobo, bezit voor wes
terse oren een nogal nasale, onzui
vere klank. Het meest wonderlijke
instrumer is nog de sho, een com
binatie van dertien korte pijpjes,
die de klank bezitten van een hoog
orgelregister, er waarvan twee to
nen als een zeer langgerekt orgel
punt door de muziek blijven klin
ken. Er gaat een bijzondere, bijna
impressionistische charme van uit.
Gagaku betekent: elegante en nobe
le muziek. Het is de algemene term
voor de oude Japanse muziek. Deze
wordt nu nog door het instituut in de
keizerlijke hofhouding in ere gehou
den en bij bijzondere gelegenheden
uitgevoerd. In vroegere eeuwen was
zij in feite ook gelegenheidsmuziek,
maar vooral verspreid onder leden
van het hof en de a^el, feodale heer
sers, aanzienlijken, en soms gebruikt
bij rituele plechtigheden in de tem
pels.
Musici en dansers hebben een mo
derne opleiding genotenmaar stam-
I men zonder uitzondering uit families,
Metro in aanleg die al vele generaties lang de oude
Japanse muziek en de dans beoefe-
Het verblijf in Tokio met twee
vrije dagen, die de gelegenheid ga
ven tot ontplooiing van toeristische
activiteiten. Tokio zelf, dat op het
ogenblik een gigantisch metro
project aan het uitvoe, is het
moet voor de Olympische Spelen in
1964 gereed zijn heeft meer in
woners dan Nederland. In opper
vlakte is het ongeveer zo groof als
de provincie Utrecht. Het centrum
kan de vergelijkim met de wereld
steden glansrijk doorstaan. Zulk
een conglomeratie stelt overigens
wel onvoorstelbare problemen a i
huisvesting, volksjonuheid, ver
keer. De grond is in heel Japan
schaars, in Tokio is er een nijpend
tekort. De herbouw van het cen
trum hier en daar met voornamelijk
in gewapend beto.i opgetrokk-1
handelsgebouwen geeft alles wat
zich dagelijks in dat centrum '-,ioet
verplaatsen nauwelijks ruimte. Op
vallend is dat de verschillende
zaken-branches hier bij elkaar lig
gen. Optiek, mode, juwelen, bio
scopen zijn hier, dikwijls huis aan
huis bij elkaar gegroepeerd. Het
bar-centrum geeft hier van wel het
meest uitgesproken voorbeeld.
Een bezoek aan de plaatsen in de
omgeving van Tokio is uit historisch
oogpunt boeiend vanwege de oude
Boeddhistische tempels. Kamakura, op
ongeveer zestig kilometer van Tokio
heeft bovendien de ~>p één i - grootste
bronzen Boeddha (die in Nara is nog
groter) van Japanmaar deze wordt
Na de uitvoering are- de orkest
leden in de gelegenheid de Japanse
instrumenten van nabij te bestuderen,
waarbij de Japanse .ollega's de ma
nier van bespelen demonstreerden.
De beide concerten in Tokio schie
pen een probleem ten aanzien van de
vraag, hoe het Japanse publiek ki
worden gestuit in zijn niet aflatende
behoefte aan applaudisseren. Noch het
doven van de lichtei boven het p-
dium, noch het teken van Jochum aan
het orkest om het podium te verlat r.
bleken de eers'.e avond een geslaagde
poging. Bernard Haitink vond ee i
doeltreffender oplossing: hij nam na
zijn laatste buiging beide concert
meesters met achter het podium.
Was er in Shizuoka reeds sprake
van een bijzonder hartelijk vertoon
van de bevolking, Koriyama be
reidde zij het ork-"~, een ontvangst
zoals geen van ons vooi mogelijk
had gehouden. Een. klein gemengd
koor had zich de moeite getroost
om door middel van een ammo-
foonplaat enkele maanden lang het
„Piet Hein" in te studeren. Het re
sultaat kwam kleurig tot klank. Ge
deputeerden van de stad Koriyarr
charmante meisjef -jJc hier, met
veel bloemen, scholie: en met vlag
getjes, zorgden voor een wel bij
zonder feestelijke ontvangst.
Enorme prestigewinst valt president
Kennedy ten deel na zijn overwinning
op de Amerikaanse staalmagnaten.
Het behaalde succes is te danken aan
moedig optreden dat staat voorop
maar daarnaast ook aan doeltreffende
inschakeling van de publieke voorlich
ting en een uitgekookt spel met de
mindere goden in de bedrijfstak, met
ondernemingen van geringer formaat,
wier economische positie tegen die
van hun priceleaders in het econo
mische krachtenveld gebracht werd.
Dat doet aan het resultaat niet af,
kan men zeggen, want het blijft een
bijzonder spectaculaire zaak. Maar
prestige moet met nieuwe wapenfei
ten gevoed worden en de vraag is of
de „kapitalistische taktiek van Ken
nedy bij de woedende fabrikanten
geen weerwerk oproept, dat overwin
ningen als deze in de toekomst steeds
moeilijker maakt. Een andere omstan
digheid, die hij nuchtere beschouwing
niet verzwegen mag worden, is het
conjuncturele klimaat, waarin Kenne
dy zijn krachttoer kon verrichten. Het
Amerikaanse publiek is alert gewor
den door de economische groei van
Europa. Men ducht onze concurren
tiekracht ten zeerste en voelt zich
gaandeweg wat onbehaaglijk in zijn
geïsoleerde gezetenheid. Wat Ameri
ka daarom nodig heef' is eigenlijk een
prijsverlaging. Het is de laatste jaren
duidelijk geworden, dat deze verlagin
gen zelfs in uitgesproken depressieve
stadia nauwelijks meer tot stand ko
men. Eigenlijk moest aan deze pas
sieve prijsverstaning een einde komen.
1 egen die achtergrond is Kennedy s
onderdrukking van een actieve prijs
verhoging nog maar een eerste stap.
waarbij hij bovendien de wind mee
heeft.
Erhard s gevecht tegen de prijsver
hoging van de Volkswagenfahrieken
zal wellicht toch leerzamer blijken te
zijn dan het gebeuren in de Ver
enigde Staten. Het Wirtschaftswun-
der hapt naar adem. West-Duitsland
is aan het einde van zijn expansieve
krachten gekomen en met dat beeld
zijn wij beter vertrouwd dan met het
Amerikaanse. Van de overwegingen
de politieke daargelaten welke
bij die gespannen sfeer in het geding
komen, geeft de correspondent van
het Parool een instructief voorbeeld.
Hij laat zijn bronnen vertellen, dat de
vertegenwoordigers van de vakbewe
ging in de raad van commissarissen
van „Volkswagen hun president
prof. Nordhoff, we! zullen steunen,
„aangezien deze bij loonsverhogingen
steeds bijzonder soepel was Zo lo
pen dus de gootjes als het regent, alle
„Seelenmassage van prof. Erhard ten
spijt.
Het zij al degenen, die met blauw
drukken voor de medezeggenschap in
de N.V. op zak lopen en dat zijn
er langzamerhand zeer veel ter
overweging aanbevolen.
Wat ons Nederlanders in deze prij-
zenkwestie eigenlijk wel aanstaat is
de directe en onverbloemde wijze waar
óp de partijen in West-Duitsland en
Amerika met elkaar op de vuist gaan.
Het zijn ongetwijfeld geen voorbeel
den waarvan de navolging zo onver
deeld aantrekkelijk zou zijn, maar het
geeft een volk wel de kans te consta
teren waar in zijn economie de hoofd-
scharnieren knarsen. Men hoeft geen
vechtjas noch een oproerkraaier te zijn
om zoiets naast de spannende ver-
wi kkel ingen rond de prijs van het
bintje en van de pappen en de vla's
toch wel mooi te vinden.
(Advertentie)
Degelijkheid en distinctie
gaan schitterend samen in
een Wolseley- een wagen
van stijl en standing.
BUY vCimjhbS
WISELEY
BUY
WOLSELEY
Importeur
AMSTERDAM TEL. 72 92 55
De bevolking in het bergachtige ge
bied rondom Koriyu eert nog
steeds de naam van a Nederlander,
die 80 jaar geleden naar deze streek
kwam om zijn waardevolle adviezen
te geven bij dt aanleg van irrigatie-
werken. Ir Van Doorn heeft door zijn
deskundige bemiddeling de bevolking
onschatbare diensten oewezen, waar
door een van de onvruchtbaarste stre
ken van Japan voor cultuur werd
opengelegd. Men mag daarbij tevens
bewondering hebben voo, de Japanse
overheid, die in ce jaren '80 reeds
aan zulke uitgebreide projecten aan
dacht besteedde.
In een korte plechtigheid bij het
monument, dat de nagedachtenis aan
ir. Van Doorn eert, heeft de burge
meester van Koriyama de_a vroege
Japans-Nederlandse samenwerking
nog eens gememoreerd.
