In HOLLANDIA gaat het
leven gewoon door
Geen vrees voor militaire
maar toch een bedrukte stemming
Nederlanders in Nw.-Guinea
hopen er te kunnen blijven
tip
Beleid inzake Nw.-Guinea
ontmoet begrip in NAG'rO
Ook minister Luns hoopt op
hervatting van het overleg
Koorfestival in
Tweede prijs voor het koor
De Volharding, Valkenswaard
SPRONG IN DE MISERE
c
J
fruitsappen
Katholieke metaalbewerkers
vieren zestigjarig jubileum
CHEFAROX
Onze
woensdag
3.75
PERSOONLIJKE
LENINGEN
Geen defaitisme
DEAN RUSK bij
beraad ANZUS
te Canberra
nü
Kreymborg
Luns en Visser terug uit Athene
Bemoedigende
start
Kwestie Nw.-Guinea
komt ter sprake
Europees manifest
van Nederlandse
christen-democraten
Maagklachten?
KORTE
BROEK
„Vroeger verkoopuur
van brood nadelig
voor de ondernemers"
Nog geen antwoord
op Kamervragen over
burgemeester Gorkum
DINSDAG 8 MEI 1962
PAGINA 9
Nostalgie
SPINWIEL
VRIJMOED
AMSTERDAMSCHE BANK
door
JOSEPH ALSOP
WAAROM DRINKT U PUUR?...
Voor pure gezondheid, pure
smaak en pure verkwikking
B3 fruitsappen! Driemaal beter!
appelsap jus d'orange
tomatensap tomatencocktall
PULITZER-PRIJZEN
TOEGEKEND
(Van onze correspondent in Hollandia)
HOLLANDIA, mei Wie vandaag de
dag in Holland!" rondkijkt zal ontdek
ken dat het lev er gewoon doorgaat.
.Indonesisr' infiltraties worden
Wein'K ernstig geacht en aan een wer
kelijk serieuze militaire bedreiging
door Indonesië gelooft niemand. Toch is
de stemming bij de Nederlandse bevol
king in Hollandia niet optimistisch. Ook
al gelooft men niet in een militair ge-
Vaar, men vreest wel dat de Nederland
se regering onder internationale druk
overstag zal gaan en West Nieuw-Guinea
aan Indonesië zal „uitleveren" zoals
men dat hier noemt. Veel Nederlanders
die nu in Nieuw-Guinea wonen hebben
vroeger in Indonesië gewoond en de ge
dachte dat zij straks misschien voor de
tweede maal „displaced persons'" zullen
Worden, valt hun zwaar. Dit temeer om
dat men geneigd is zo'n ontwikkeling
te zien als een „verraad" van Neder
land aan de landgenoten hier, aan de
Papoea's ook, van wie slechts een klein
deel zich vooralsnog geporteerd toont
voor aansluiting van Nieuw-Guinea bij
Indonesië.
Bezorgdheid voor de toekomst is een
zeer wezenlijk element ln de gedachten-
wereld van de Nederlanders in Hollan
dia en elders op Nieuw-Guinea Velen
zijn al weggetrokken, vooral zelfstandi
gen of mensen die om andere redenen
niet onder de garantieregelingen vallen.
Wie blijven zijn vooral de met garanties
omgeven ambtenaren: zij kunnen het
zich doorgaans wel veroorloven een af
wachtende houding aan te nemen. En
natuurlijk is er op Nieuw-Guinea ook al
tijd nog een groep Nederlanders die er
vast van overtuigd is dat Indonesië
Nieuw-Guinea nooit zal krijgen, dat het
land de kans zal krijgen zich te ontwik
kelen tot een zelfstandig West-Papoea
net als Suriname en de Antillen nauw
met Nederland verbonden, en mogelijk
opgenomen in een federatie met Oost
al zijn facetten intens mooi en interes
sant, zowel wat de natuur als de bevol
king betreft, dat kan geen ook maar
enigszins bewust levend mens ontgaan.
Al naar hun instelling wat de toekomst
betreft, zien deze mensen het als een
paradijs of, nu reeds, als een „verloren
paradijs" waarvan zij wel spoedig af
stand zullen moeten doen. Ook hier doet
het heimwee-element. dat iedereen die
in de tropen heeft gewoond kent, zich
reeds gelden.
(Advertentie)
Uiteraard maken de huidige omstan
digheden dat men zich deze gevoelens
veel meer bewust wordt dan anders het
geval zou zijn. Als alles normaal was
(Advertentie)
F 6.70
CANBERRA, 8 mei (UPI) Van
daag zal in de Australische hoofdstad
de elfde zitting worden geopend van de
defensieve verdragsorganisatie ANZUS
(Australië, Nieuw Zeeland en de V.S.).
De zittingen, die achter gesloten deu
ren zullen worden gehouden, worden
bijgewoond door de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Dean Rusk,
zijn Australische ambtgenoot Sir Gar
field Barwick, en de premier van Nieuw
Zeeland, K. J, Holyoake.
Er is geen agenda van de zittingen
bekendgemaakt. Naar verluidt zullen
echter de kwesties Nieuw Guinea, Laos
®h Vietnam ter sprake komen.
Verwacht wordt, dat Australië en
Nieuw Zeeland Amerika zullen vragen
hoeverre het bereid is de bevolking
van Nieuw Guinea het recht op zelf
beschikking te garanderen als Neder
land het betwiste gebied aan Indone
sië zal overdragen.
Holyoake heeft gisteren verklaard,
dat Nieuw-Zeeland krachtig de
mening is toegedaan, dat de inwo
ners van Nieuw Guinea het recht moe
ten hebben om zelf over hun toekomst
te beslissen. Hij zei: „Als wij in dit ge
val van dit beginsel afwijken kan men
hooit weten wat er elders zal gebeuren".
Hij voegde hier aan toe, dat zijn rege
ring „zeer bezorgd" is over de toene
mende militaire versterkingen in Indo
nesië.
DEN HAAG, 8 mei De drie Ne
derlandse christen-democratische par
tijen (KVP, ARP en CHU) hebben een
gemeenschappelijk manifest voor Euro
pese verkiezingen gepubliceerd, waarin
z'j Jileiten voor verbreding en snelle
verdieping van de Europese economi-
Sche integratie en nauwere banden tus-
®en Europa en de Atlantische wereld.
Zij zijn van oordeel, dat gestreefd
moet worden naar versterking van de
Europese gemeenschappen door. fusie
van de huidige drie executieven (EEG-
hommissie, Euratom-commissie en ho-
Se autoriteit van de EGKS), door direc
te verkiezingen voor het Europese par
lement, versnelde invoering van de vol-
,edig gemeenschappelijke markt en in
voering van een Europese belasting,
Sje de EEG en Euratom, net als de
EGKS in staat zal stellen over eigen
Seldrmddelen te beschikken.
..De sociale en economische integratie
"le door de Europese gemeenschap op
®ahg is gebracht moet worden gevolgd
Boor nauwere politieke samenwerking.
Ee Europese executieve en het Euro-
Pese parlement zullen bjj iedere vorm
van politieke samenwerking moeten
worden betrokken.
De sociale politiek behoort in Euro-
Pa een stimulerend, helpend en aanvul-
ietld karakter te hebben, teneinde het
sociale niveau in alle betrokken lan-
?eh te verhogen. De samenwerking in
"6t kader van de Atlantische gemeen
schap dient, mede vanwege het drei
gende gevaar van het communisme,
i® Worden bevorderd. Er moet in het
hzonder worden gestreefd naar voort
aande en versterkte samenwerking in
jAVO-verband, waaraan iedere mili-
aire samenwerking tussen Europese ge-
ocensohapslanden ten volle dienstbaar
jOoet worden gemaakt, aldus het ma-
Advertentie)
_°Of» blijvende verbetering
°i"mt een genezende laag op de maagwand
he^NNEM, 8 mei Ir. A. J. Engel
Van a afscheid als president-directeur
Sed Algemene Kunstzijde Unie n.v.
leidi^i. 54 maakt hjj deel uit van de
afsr.£F-jVan de AKU. Op 23 mei is er
i .reccPtie- De heer Engel wordt
dire^X floor mr. J. Meynen, die als
v°rbond<mre€dS •'aren aan d€ is
Nieuw-Guinea en eventueel andere Me-
lanesische gebieden.
De opinies mogen verschillen hier,
de een gelooft dat Indonesië Nieuw-
Guinea wel zal kriigen, de ander dacht
dat beslist ondenkbaar, de derde wacht
af wat de toekomst zal brengen en acht
intussen zowel het een als het ander
mogelijk. Maar bij die verschillen van
opvatting is één ding algemeen: de
stemming hier is fel anti-Indonesisch,
mei een felheid die men in Nederland
nog maar weinig aantreft Men zit hier
dicht bij Indonesië, is er vaak van
daan gekomen, en de verhalen blijven
doorsijpelen. Verhalen over corruptie,
over economische chaos, over wange
drag door politie en militaire macht in
Indonesië. Het zijn verhalen die op zich
zelf stellig waar zijn, maar die hier ge
lanceerd worden zonder dat er ook maar
Iets positiefs tegenover wordt gesteld,
ze dienen domweg om de haat jegens
Indonesië te voeden.
Het is een haat, die een sterk heim
wee-element in zich heeft. Want de
zelfde mensen die fel schelden over
het Indonesië van nu kunnen eindeloos
vertellen over de goede tiid die ze ge
had hebben toen zjj er nog woonden.
Het personeel was er gedienstiger en
bekwamer dan het op Nieuw-Guinea
i> de Indonesiër toonde een onderne
mingszin die de Papoea mist, er was
een cultuur die hier ontbreekt. Het
zijn beweringen waarvan de waarheid
aanvechtbaar is, maar die voor deze
van heimwee bezeten mensen heel
reëel zijn; zij aarden hier maar ma
tig, zij verlangen terug naar Java of
Sumatra of een ander eiland waar zij
de mooiste tijd van hun leven gehad
hebben. Straks zullen zij in Nederland
misschien ook weer heimwee hebben
naar Nieuw-Guinea, maar zij zijn zich
dat nu nog niet bewust.
Er zijn ook anderen, velen zelfs, die
nu beseffen dat zjj Nieuw-Guinea altijd
zouden missen als zij er weg zouden
moeten. Het zjjn de mensen die zeggen
dat Nieuw-Guinea hen „te pakken
heeft", dat het hen boeit en dat zij er
dagelijks opnieuw van genieten Dat is
geen wonder, want Nieuw-Guinea is in
zou iedereen gewoon zijn werk doen en
zjjn ontspanning zoeken en intusse het
mooie Nieuw-Guinea meer of minder
bewust op zich in laten werken. Nu het
bestaan van de Nederlanders op Nieuw-
Guinea bedreigd wordt manifesteren
deze gevoelens zich. De stemming onder
de Nederlanders in Hollandia is door
gaans bedrukt, weinigen zijn in staat de
ontwikkelingen die hun bestaan hier be
dreigen van zich af te zetter. Men
vraagt zich af wat de toekomst zal bren
gen en reageert op het heden soms met
een onderdrukte agressiviteit, maar
meestal alleen maar me' een zekere
nostalgie, met een mengeling van genie
ten om wat men nog heeft en verdriet
omdat men het straks niet meer zal
hebben.
Moet men bij dat alles de stemming
onder de Nederlanders op Nieuw-Guinea
nu defaitistisch noemen? Het zou een
misplaatste beschuldiging zijn De
meesten zijn bezorgd voor de toekomst,
maar men is bereid zijn werk te blijven
doen en men streeft ernaar het zo
goed mogelijk te doen. Het leven gaat
gewoon door in Hollandia. Er worden
nog steeds huizen gebouwd er komen
nog steeds nieuwe ambtenaren uit Ne
derland. Wat de toekomst ook moge
brengen, het werk van vandaag moet
gedaan worden. En hoe de Nèderlanders
hier ook over de toekomst mogen den
ken, zij hopen stellig dat het hun gege
ven zal zjjn hier niet weg te moeten. Zij
hopen dat Nieuw-Guinea niet bij Indo
nesië zal komen, of dat het er wel zal
komen, maar dat zij er toch zullen mo
gen blijven, soms zelfs opdat dat hun
de kans zal geven naar Java, of waar
zij dan vroeger gewoond hebben, terug
te keren. Maar er wordt fluisterend ge
praat over deze dingen. De toon wordt
aangegeven door de doorzetters, die er
van overtuigd zijn dat West-Papoea, zo
als men het land hier doorgaans noemt,
bestaansrecht en bestaanmogeiiikheden
heeft en dat alles erop gezet moet wor
den om die uit te buiten Zii zijn de
gangmakers, die maken dat alles ge
woon doorgaat en dat de anderen hun
bezorgdheid slechts uitfluisteren. Maar
er zijn vele fluisteraars.
alleen geldig 9 mei a.s.
ijzersterke katoenen
yeans in no-iron finish;
multicolors, 5 jaar
kleine stijging p. m.
GROTE MARKT 1
HAARLEM
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 7 mei De ministers
Luns en Visser en staatssecretaris Van
Houten zijn gisteravond om circa half
twaalf per Friendship op de luchtbasis
Ypenburg aangekomen. De bewindslie
den kwamen uit Athene, waar zij de con
ferentie van de NAVO-landen hebben
bjjgewoond. Minister Luns deelde mee
dat bovendien de ministers van de zes
E.E.G.-landen de voortgang van het ge
sprek met Engeland hebben besproken;
de datum voor het nieuwe gesprek met
Engeland, oorspronkelijk vastgesteld
voor begin van deze week, is enkele
dagen verschoven.
Minister Luns heeft niet alleen met
zijn Amerikaanse ambtgenoot Rusk een
gesprek van vier uur over Nieuw-
Guinea gevoerd, maar .iet onderwerp is
ook op de NAVO-conferentie zelf ter
sprake gekomen. Op deze conferenties
O
KNOKKE,
dagen was
Inlichtingen bl]
Financierings Maatschappij'
MAHU K O S
Vestigingen in alle kantoren van de
7 mei In zijn goede
Knokke gedurende het
zomerseizoen een muzikaal-aantrekke-
lijke badplaats. Driemaal per week
waren er symfonieconcerten, waarop
menig nieuw geluid werd gehoord,
terwijl ook de kamermuziek bloeide.
Het Casino bood daartoe een bepaald
royale gelegenheid. Het bezit nog
stééds een drietal zalen die als het
ware voor concerteren gepredisponeerd
zijn, benevens met het aangrenzende
Het Zoute een niet alledaags pu
bliek.
Dat was zo twintig - dertig jaar
feleden. Gelijk in ons Kurhaus te
cheveningen is dat muzikaal peil na
de oorlog niet meer bereikt.
Nu de mensheid wat verzadigd be
gint te worden van microfoongeschet-
ter uit radiotoestellen en zelfs van
beeldgeflikker van t.v.-apparaten, lijkt
het moment gekomen om het concert
leven in badplaatsen als Knokke - Het
Zoute nieuwe impulsen in te blazen.
En zo was hier zaterdag en zondag
onder vee] belangstelling een koor
festival waaraan een tiental gemengde
koren uit België, Nederland, Duitsland,
Engeland en Spanje deelnamen. Tegen
over deze weidse geografische sprei
ding moeten we evenwel het muzikaal
niveau limiteren tot een zwakke tot
goede middelmaat.
Qua stemgehalte maakte op deze
algemene regel slechts het Spaanse
koor, de „Coral polifónica Santa Ceci
lia" uit Alicante een uitzondering
Weliswaar bereikt het niet de uitzon
derlijke hoogte van het befaamde koor
uit Pampeluna, maar door z'n even
wichtige stemverde-ling van 4 x 10
(Pampeluna bestaat uit eenzelfde even
wichtigheid, n.l. 4 X 25!) en ook do
de volwaardigheid van de individuele
stemmen stralende tenoren en bron
zen bassen tegenover wat metallieke
vrouwenstemmen stak het met kop
en schouders boven de andere mede
dingende koren uit.
Men huldigt in België nog het bij ons
afgedane concourssysteem met twee
verplichte composities en een vijftal
prijzen van 50.000 tot 10.000 B.francs
variërend, alsmede gedenksohalen en
een „Europese beker voor gemengde
koren", kortom heel de concours-
apparatuur zoals in Nederland voor
een kwarteeuw nog gehanteerd werd.
Met het verplichte werk van de
voorzitter der jury, J. Mestdagh, pro
fessor aan het Conservatorium te Gent,
op een expressionistische tekst van
Paul van Ostayen: „Nachtelijke Op
tocht", had de componist aan de uit
voerenden veel voetangels in de weg
gelegd, welke vokale hindernissen
slechts bij uitzondering feilloos geno
men werden.
Nederland was voor deze gelegenheid
pover vertegenwoordigd: een kerkkoor
uit Den Haag en de Kon Zangvereni
ging „De Volharding" uit Valkens-
waard. Het was duidelijk dat na de
eerste schifting op het concert van
zaterdagmiddag het eerstgenoemde af
viel: kerkkoren en zangverenigingen
zijn (helaas!) ongelijkwaardige vokale
instituten...
Dat „De Volharding" zich wèl hand
haafde lag aan de behoorlijke stem
verhouding van 2 x 20 vrouwen tegen
over 2 x 10 mannen, de pittig-ritmische
voordracht en de muzikale leiding van
dirigent Dijkstra. Het was trouwens
het enige koor dat een Nederlands
werk van hoge allure; „Christus is op-
gestanden" van Diepenbrock ten ge
hore bracht, en zulks op overtuigende
wijze. Dit vrije stuk zal zeker de door
slag gegeven hebben bij de jury aan
dit Nederlands koor de tweede prijs toe
te kennen; zilveren gedenkschaal plus
30.000 francs
Toch betekende deze Nederlandse
deelname allesbehalve een representa
tie van het hoge niveau onzer zangers
wereld. Waarschijnlijk stond aan de
organisatoren slechts een bescheiden
startpunt voor de geest. Nu bleek uit
de grote belangstelling voor het avond
concert onder bescherming van het
'ministerie van Nationale Opvoeding
dat men hier gerust een stap verder
kan wagen. Het Westvlaams Kamer
orkest voerde daar de Vijfde Symfonie
van Schubert uit en een heel geestige
eigentijdse compositie van Victor Leg-
ley en tot slot het „laudate Pucri
Dominum" van Handel waaran de
bekende Belgische sopraan Renée De-
fraiteur, het „Cantabile"-koor uit
Knokke-Heist benevens het hier te gast
zijnde St.Servatiusehor uit Siegburg
(D.) deelnamen o.l.v. Jac. Maertens.
Dit laatste was stellig een bijzonder
geslaagde poging van gemeenschappe
lijk musiceren, en vond zulk een geest
driftig onthaal dat het slot van dit
werk gebisseerd werd.
Op het zondagavondconcert passeer
de nog een viertal koren de revue met
eigen gekozen werken en waarbij zich
de Spanjaarden bijzonder onderscheid
den. Het was een lichte tegenvaller dat
dit koor zich de derde plaats op dit
concours zag toegekend. Correctheid
prevaleerde blijkbaar op creatieve in
ventie Dirigent A. Francais zag zich
met zijn zangersschare uit Waregem
(B.) met de Europa-beker beloond, be
uevens een 50-duizendtal franken.
En hiermee werd een eerste fase af
gesloten van de Knokkense initiatief
nemers om hun prachtig Casino, gelijk
weleer, tot een tempel der muzen te
maken.
wordt steeds de wereldsituatie bespro
ken en er waren rapporten voorbereid
ovei de toestand m bijvoorbeeld het
Nabije Oosten en Afrika. Het is dr.arom
vanzelfsprekend dat Nederland ook de
kwestie Nieuw-Guinea ter tafel heeft
gebracht, zei minister Luns. De minis
ter verklaarde dat in de besprekingen
gebleken is van een grote solidariteit
van de E.E.G.-landen met de Neder
landse opvattingen.
Er is trouwens in de hele NAVO
geen land dat aanmerkingen heeft op
de Nederlandse Nieuw-Guinea-politiek
omdat deze volledig in overeenstem
ming >s met het Handvest der Ver
enigde Naties en de NAVO-begmselen,
aldus de minister. Ook heen geen
land aanmerking gemaakt op i.et ont
trekken van Nederlandse troepen aan
de NAVO voor versterking van de
defensie in Nieuw-Guinea. „Hei is een
normale zaak, dat de landen naast
hun NAVO-verpiichtingen ook hun na
tionale zaken behartigen. Bij de
NAVO-landen bestaat begrip voor de
Nederlandse maatregelen", zei minis
ter Visser.
Mmister Rusk is vanuit Athene naar
Australië vertrokken. Op de vraag of de
Amerikaanse bewindsman zich daar ook
„in het probleem Nieuw-Gjiinea zal stor
ten", zei minister Luns dat „het hem
niets zou verwonderen „Het gesprek
met minister Rusk neeft heel verhelde
rend gewerkt, en misverstanden opge
helderd", zei minister Luns.
Naar aanleiding van het door Rusk
uitgesproken optimisme over het ge
sprek met Indonesië zei minister Luns,
dat ook hij hoopt dat de besprekingen
zullen worden hervat. „Ik heb uoop dat
het er wel eens van zal komen" zei de
minister letterlijk. Hij kon echter niet
zeggen wanneer. Nadat de Indonesische
delegatie zich van het overleg had terug
getrokken. heeft men nog geen aanstal
ten gemaakt om het gesprek te her
vatten.
Minister Visser vertelde dat op de
NAVO-conferentie is besloten met alle
kracht op de weg van het twee jaar gele
den genomen beginselbesluit uOt nauwere
samenwerking op het gebied van militair
onderzoek, ontwikkeling en oroduktie
verder te gaan. Minister Visser ontken
de dat er in de opvattingen van de
NAVO-landen over de kwestie Nieuw-
Guinea een „nuance-verschil zou zijn
geweest". De atoomduikboten die Ame
rika op de conferentie heeft toegezegd,
zullen ter beschikking van de NAVO
ais zodanig worden gesteld en niet aan
afzonderlijke landen worden toegewezen.
MARIUS MONNIKENDAM
(Advertentie)
HONGKONG Volgens de schat
ting van een deskundige werkt
het industriële apparaat van
communistisch China thans op
slechts dertig procent van zijn capa
citeit.
Deze schatting is nauwelijks te ge
loven, vooral omdat de bouw van dat
Chinese industriële apparaat ten koste
is gegaan van zoveel menselijke ont
bering. Toch bestaan er talloze aan
wijzingen, dat dit getal van dertig
procent, ook al is het maar een schat
ting, de bestaande, onverbiddelijke
werkelijkheid althans dicht benadert.
De ambassade van een neutrale mo
gendheid heeft onlangs een onderzoek
ter plaatse ingesteld en dat wees uit,
dat in Peking, waar nu een belang
rijke gemengde industrie is gevestigd,
slechts één op de zes fabrieken thans
werkt. In het grote staal- en ijzercom
plex van Woehan is op het ogenblik
slechts één van de drie hoogovens in
gebruik.
Een soortgelijk onderzoek, dat was
ingesteld in een kleine fabrieksstad
in Foekien, toonde aan, dat het per
centage van de aldaar werkende fa
brieken nog kleiner was dan in Pe
king. Heel wat bedrijven in een der
gelijke stad zullen natuurlijk wel lij
ken op die van kleine handwerkslie
den; toch is het de moeite van het
signaleren waard, dat het Pekinese
patroon hier blijkbaar een zekere
bevestiging vindt. Zo vinden wij ook
een echo van het Woehan-verhaal in
het merkwaardige feit, dat het nog
veel grotere ijzer- en staalcomplex
van Ansjan, dat altijd werd gebruikt
als het paradepaardje van de com-
munistisch-Chinese industrie, al ge
ruime tijd beschermd wordt tegen
de blikken van buitenlandse deskun
digen-
De cijfers, die de Chinese commu
nisten zelf verstrekken over hun jaar
lijkse staalproduktie, geven een ver
bijsterende daling te zien, van meer
dan 18 miljoen ton tot minder dan 11
miljoen ton. Berichten over kolen-
schaarste en over ernstige storingen
in de energievoorziening, die daar
het gevolg van zijn, bereiken ons uit
heel China. Kortom, de aanwijzingen
zijn duidelijk, dat communistisch Chi
na thans de gevolgen ondervindt van
een acute en algehele industriële in
eenstorting.
Zelfs indien men dit feit van de in
dustriële ineenstorting geheel afzon
derlijk bekijkt, is het van geweldige
betekenis. Maar men kan het niet in
afzondering bekijken. Men moet de
betekenis ervan afwegen tegen de
achtergrond van de doeleinden en de
methoden van Mao Tse-toengs grote
sprong voorwaarts.
DE grote sprong was namelijk een
poging om China met dezelfde
middelen te industrialiseren, die
Jozef Stalin tijdens het eerste
en het tweede vijfjarenplan in Rus
land heeft gebruikt. Als men het. koel
en cynisch bekijkt, dan was Stalins
geforceerde industrialisatie van Rus
land een reusachtige maar bijzonder
succesvolle misdaad tegen de mense
lijkheid. Om de beschikking te kun
nen krijgen over fondsen voor in-
dustriële belegging, werd de levens
standaard meedogenloos gedrukt Een
goede 17 miljoen Russen verloren hun
leven, als direct of indirect gevolg van
deze kunstmatige verlaging van de
levensstandaard. Maar hoe verschrik
kelijk de prijs, die betaald werd, ook
was, de Sovjet-Unie wérd geïndustria
liseerd, gelijk de wereld maar al te
goed weet.
Mao's besluit om China door middel
van stalinistische methoden te in
dustrialiseren rijpte in 1957 en kreeg
een begin van toepassing in 1958. Het
besluit werd „enomen ondanks het
feit, dat de Chinese levensstandaard
veel lager was dan de Russische stan
daard bij het begin van het eerste
vijfjarenplan in 1929. Er waren ook
nog tal van andere ongunstige facto
ren, .oals een veel geringer percen
tage ongecultiveerd land en een veel
kleinere hoeveelheid grondstoffep per
hoofd van de bevolking in China.
ingetwijleld om deze ongunstige
'actoren weer goed te maken, legde
Mao speciaal de nadruk op het ene
voordeel, dat China bezit, de oude
Chinese vaardigheid namelijk om ge
bruik te maken van massale man
kracht Het resultaat was de grote
sprong voorv, aarts-
Binnen enkele maanden na de in
stelling van de landbouwcommunes
werktuigen om het platteland in een
ijzeren greep te vatten, zoals Stalin
dat deed met zijn collectieve boerde
rijen was de levensstandaard van
het Chinese boerenvolk prompt ge
daald tot het niveau van de versto
len hongersnood. Maar ondertussen
ging de gedwongen industrialisatie
van China geruime tijd in een hals
brekend tempo door.
Waarom heeft Mao's grote sprong
dan tot een industriële ramp geleid?
Om een volledig antwoord op die
vraag te kunnen geven, zou men reke
ning moeten houden met vele ele
menten. De terugtrekking van de
Russische technici was bijvoorbeeld
een ernstige slag. De fantastische
grootheidswaan, die in het eerste sta
dium van de grote sprong tot uiting
kwam in de Chinese plannen en sche
ma's, was ook al geen voordeel. De
krankzinnige verspilling, die gepaard
ging met de propagering van de
„smeltoventjes in iedere achtertuin",
was maar een van de voorbeelden van
alle schade, die door deze tijdelijke
megalomanie is aangericht.
TOCH valt het niet mee weerstand
te bieden aan de conclusie, dat
de diepste oorzaak van de hui
dige industriële ineenstorting in
China eenvoudig de weerslag is van de
ellende, die de boeren in alle delen van
de Chinese samenleving ondergaan.
Men kan de theorie van deze weer
slag niet documenteren. Maar dat zij
steek houdt, wordt bewezen door het
besluit van de Chinese leiders om de
nieuwe industriële beleggingen tot
ongeveer nul to reduceren; om ak
koord te gaan met een geweldige ver
laging van de lopende industriële pro-
duktie; en om de nieuwe leuze te
proclameren: „Alle hulp aan de land
bouw".
„Alle hulp aan de landbouw" is bij
na een jaar lang de vaste beleidslijn
geweest. De resultaten tot dusver kan
men aflezen aan het feit, dat de
massa van het Chinese volk nu aan
de rand van de honger leeft, cp rant
soenen, die, al naar gelang de arbeids-
categorieën, variëren van 1300 tot
1600 calorieën per dag.
Voeg aan dit kardinale en ver
schrikkelijke feit het tweede feit van
de industriële ineenstorting toe- Net
als de vorige keer in deze rubriek
moet opnieuw de vraag worden ge
steld, of communistisch China niet ge
vangen is in een meedogenloos neer
gaande spiraalbeweging.
(Copyright N.Y. Her. Trïb.)
4è
UTRECHT, 8 mei Er is reden
om aan te nemen dat, indien er niets
anders zou gebeuren, de PBO in de
industrie tot in lengte van jaren zal
uitblijven. De ondernemers weigeren in
overwegende mate eenvoudig aan de
instelling van bedrijfslichamen mede te
werken.
Dit zei de heer W. D. Lelieveld, se
cretaris van de KAB in een rede, die
hij gistermiddag uitsprak voor de Kath.
Bond van werknemers in het metaal-
en het elektrotechnisch bedrijf en aan
verwante bedrijven „St. Eloy" bij het
zestigjarig bestaan. Hij gaf een over
zicht van zestig jaar christelijke sociale
strjjd en tekende de huidige wereldsi
tuatie. Ook was nij van mening, dat
het tempo, waarin via winstuitkeringen
en aandelen in de onderneming bezits-
spreiding te verwezenlijken is, versneld
moet worden.
Sprekend over de verkorting van de
werktijd, vroeg de Verbondssecretaris
van de KAB zich af, of uit het oog
punt van volksgezondheid een werkdag
van negen uur, vooral voor jeugdigen,
wel verantwoord is.
De bondsvoorzitter, de heer P. Brus
sel, wees er in zijn openingswoord op,
dat zestig jaar geleden plaatselijke en
regionale krachten werden gebundeld
ln één landelijke bond van katholieke
metaalbewerkers. „In een tijd" zoals
hij zei „toen de vuist en vooral
de grootte van de vuist de bepalende
factor was bij de belangenbehartiging
van de metaalbewerkers".
Als gasten begroette hij in het bij
zonder oud-minister A. C. de Bruyn
oud-voorzitter van de K.A.B., die vroe
ger ook voorzitter van de Kath. Me-
taalbewerkersbond is geweest, verte
genwoordigers van werkgevers- en zus
terorganisaties, ook uit België, Zwit-
seland en Italië. Een vijftigta' gepen
sioneerde leden was aanwezig, onder
wie de heer Franken, die zestig jaar
lid van de bond is. De heer Jos van der
Vil ver bracht de gelukwensen van de
buitenlandse gasten over.
De feestelijke herdenking begon
s morgens in de St. Dominicuskerk
met de viering van een St.-Eloy-votief-
mis, waarbij de gezangen verzorgd wer
den door de koorschool van de Haar
lemse kathedraal onder leiding van de
heer K. Bomewasser.
DEN HAAG, 8 mei Bij K. B. is
voor de tijd, dat hij de functie vervult
van directeur-materieel luchtmacht, be
noemd tot luitenant-generaal, de gene-
raal-majoor H. A. Maurenbrecher.
DEN HAAG, 8 mei Het instellen
van een vroeger verkoopuur voor vers
brood zal tot gevolg hebben, dat de con
currentieverhoudingen ernstig worden
scheef getrokken ten nadele van de
ondernemers in het midden- en klein
bedrijf.
Tevens zal de deur wagenwijd wor
den opengezet voor overtredingen met
betrekking tot het aanvangsuur in de
bakkerijen, hetgeen een ernstig gevaar
inhoudt voor bet terugvoeren naar de
zo verfoeide nachtarbeid in deze be
drijfstak. Dit zegt het Nederlands Ver
bond van Middenstandsverenigingen in
een brief gericht aan alle fractievoor
zitters van de Tweede Kamer.
Het wetsvoorstel tot wijziging van de
bakkerijparagraaf van de arbeidswet
van 1919 komt binnenkort in de Twee
de Kamer in behandeling.
De structuur van het broodbakkerij-
bedrijf in ons land wordt overwegend
bepaald door het midden- en kleinbe
drijf met een gemiddelde bezetting in
de productiesector van 2,6 werkzame
personen per bedrijf. Bedrijfsecono
misch en ook technisch' zjjn deze be
drijven aangewezen op de functie bak-
ker/verkoger. Voor de werknemers in
deze bedrijven is dan ook een ontkoppe
ling van deze functie door het instellen
van een vroeger verkoopuur niet mo
gelijk.
Aan het slot van zijn adres verzoekt
het NVM te bevorderen, dat aan het
wetsvoorstel in ieder geval geen wijde
re strekking wordt gegeven en dat de
huidige bepalingen van vervoer en ver
koop van vers brood gehandhaafd blij
ven.
DEN HAAG, 8 mei Naar aanlei
ding van vragen van het socialistische
Tweede Kamerlid Scheps over uitlatin
gen van de burgemeester van Gorin-
ehem in verband met de stemmenver
deling in diens gemeente bij de verkie
zingen voor de provinciale staten deelt
minister Toxopeus mee, dat het hem
niet mogelijk is gebleken deze binnen
de daarvoor gebruikelijke termijn te be
antwoorden.
De heer Scheps nad gevraagd of het
waar is, dat de burgemeester van Go-
rinchem in maart een spoedvergadering
van de gemeenteraad heeft gehouden
om blijk te geven van zijn „grote be
zorgdheid over de duidelijke groei van
de P.v.d.A. in zjjn gemeente". Bij die
gelegenheid zou de burgemeester vol
gens de socialistische afgevaardigde
hebben gewaarschuv. gen ee* moge
lijke meerderheid van de P.v.d.A. en
hebben gezegd dat „wanneer de nieuwe
raad in functie treedt, geen bevredigen
de samenwerking meer tussen het col
lege en de raad denkbaar is".
NEW YORK, 8 mei (Reuter)
Maandag zijn de Pulitzer-prijzen-1962
vooi journalistiek, elk ter waarde van
1.000 dollar, en voor kunst 50 dol
lar toegekend. De journalist Walter
Lippman van de New York HeraJd Tri
bune kreeg de prijs voor internationale
berichtgeving wegens de .wijsheid,
waarneming en grote verantwooi deli jk-
heidszin waarmee nij vele jaren com
mentaar heeft geleverd op nationale en
internationale zaken" Er werden
voorts prijzen voor cartoons fotojour-
nalistiek, verslaggeverij e.d. verleend
aan journalisten van plaatselijke bla
den
Wat .de kunst betrett werd onder
meer de prijs voor toneel toegewezen
aan een muzikale komedie die op
Broadway opgang heeft gemaakt:
„How to succeed in business without
really trying", een parodie op de grote
zakenwereld, met muziek van Frank
Loesser en tekst van Abe Burrows. De
romanprijs was voor „The egde of sad
ness" van Edwin O'Connor.
