Peking volgt omsingelingstactiek
Congres blijft
dominerende
Indië
over grensregeling
Pakistan-China
Pralende Betuwe wacht rust zoekende toerist
Verkoeling KarachiWashington
GRENSGESCHIL
M
Parlement
u
Bokma Kei
Klimaat van katholiek
ziekenhuis verandert
Ernstige waarschuwing tegen
een verkeerde secularizatie
O
partij in
In kwestie-Kasjmir staat Moskou
achter New-Delhi
Open oog voor natuur
Na verkiezingen
Stijkel bespreekt
Bonner-Act in VS
De plaats van de lekenverpleegster
Menons positie
is versterkt
DR. HANS LUTHER
OVERLEDEN
Verbelen spion voor
Oostenrijk en de Y.S.?
Bedrijfsledengroepen
bij de A.N.M.B.
Zeepost
ZATERDAG 12 MEI 1962
PAGINA
Jawaharlal Nehroe, de premier
van Indië, is woedend over
de afspraak die Pakistan
yorige week met communistisch
China heeft gemaakt. De rege
ring van Pakistan en die van de
Chinese Volksrepubliek hebben
besloten de grens tussen de beide
landen in een akkoord vast te
'eggen. In deze overeenkomst
tussen twee staten waarmee Indië
°P zeer gespannen voet staat, ziet
Nehroe een bedreiging van zijn
land. Het voorgenomen akkoord
Is om twee redenen voor de Indi-
sche premier een grote ergernis:
1. Het gaat om de grens tussen
China en het Pakistaanse deel
van Kasjmir, terwijl volgens
Nehroe heel Kasjmir als Indisch
grondgebied zou moeten worden
beschouwd. 2. Terwijl de Chine
zen een aanzienlijk deel van
Indisch-Kasjmir bezet houden,
maken zij met Pakistan geen
moeilijkheden over de gemeen
schappelijke grens.
'N
jvr%
Hi
Muziek-handschrift
11
Bekoorlijke Linge
INDIË VERBOLGEN
Mohammed Ayoe b Khan, de president
van Pakistan.
"iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
1*j OE staat het met de positie van
f-f premier Nehroe in zijn eigen
L J. land? Voor de beantwoording van
die vraag moeten we het resul
taat nagaan van de recente parlements-
ÏVkiezinsen in Indië. Van 16 tot 26
h„.ri ziJn de Indiërs naar de stem-
us gegaan voor de samenstelling van
Von*"»** Bok Sabha, of Huis van 1 V
onmi. nds Indië, in augustus 1947, een
dprL tikelijke staat werd, was dit de
zin fftal, dat er parlementsverkie-
ti,,?en werden gehouden. De eerste
jo co verkiezingen hadden plaats in
."°4 en 1957. De belangstelling was
h groter dan vijf jaar geleden,
"-ctgeen men zou kunnen interpreteren
len Broei van het democratisch be-
*eJ oij de massa van het volk. 53,7%
on dg stemgerechtigde Indiërs nam
Jgf.de verkiezingen deel, tegenover
in 1957.
Na de jongste verkiezingen wordt
JL. Parlement opnieuw volledig gedo-
Vgneerd door Nehroe's Congres-partij,
weliswaar heeft het Congres enige
zete's verloren, maar de partij beschikt
■°9 altijd over een zeer ruime twee-
ij?7 meerderheid, hetgeen van belang
voor eventuele grondwetswijzigingen.
e communisten hebben enkele zetels
»®tvannen, maar de Praja-socialisten
aanzienlijk verzwakt. Daarentegen
vn- extreem-hindoeïstische en reactio-
otre Jan Sangh-partij drieëneenhalf-
aal zo sterk geworden als in het vo-
Parlement.
Vn verkiezingen waren echter
«oral interessant door de opkomst
tam een 9eheel nieuwe partij, de Swa-
cnn °t. Vrijheidspartij, een liberaal-
nservaiieve beweging, die onder
hnBI steun geniet van industriëlen en
he?, ^rijpenden. De Swatantra heeft
estdg weten te leggen op 22 zetels,
o is daarmee (na het Congres en de
in 1nJnuJlistische partij) de derde partij
ae Lok Sabha geworden.
DE overwinningen van de Jan
Sangh en de Swatantra hebben
in het parlement een verschui-
ving naar rechts veroorzaakt,
d*e verschuiving heeft geen on-
ov uÜke consequenties, vanwege de
Éei eeC?ende positie van het Congres.
"l-CninviÖïs/yf ,7 v-, 7y /-7 n osofh mi rlin.fl
in ?n de rechter- en de linkervleugel
ma h c°ngres zelf. Hoe die interne
chtsstrijd zal eindigen, valt nog niet
voorspellen, en op het ogenblik is
Ipili n°a "-itijd Nehroe zelf, die het be-
van het Congres bepaalt.
.pCrontrustend is echter de grote
"■ngrijker is dan ook de verhouding
0»Pr e lS ccruer ue yiutK
mumlnnin3, met steun van de com-
stru* n' van Krisjna Menon, in de
kieJi- 07r} de parlementszetel van een
sto„5lstrict in Bombay. Menons tegen-
al[p T,.Kripalani, werd gesteund door
Partr ntet-communistische oppositie-
Oenu' rnaar dat heeft hem niet mo-
ihvin aien- De linkse Menon heeft grote
Venn op Nehroe, en hij wordt wel
n°n.nmd als troonopvolger. Maar Mt-
te9 Js lang niet zo populair als de
hog nwoordige premier, en hij heeft
q a' wat uitgesproken vijanden.
®efoi-9 april werd een nieuwe regering
hist™. Naast een kabinet van 17 'mi-
Het zÜn er zes staatssecretarissen.
Van Vpeuwe kabinet verschilt uieinie
Nehr oude. Behalve premier, is
lands°e °Pnieuw minister van buiten-
enerni zciJe.n en minister voor atoom-
defenli' krisjna Menon is minister van
heeft Jje gebleven en Morarji Desai
houden portefeuille van financiën be-
ri^oc is overgegaan tot hergroepe-
Het m?n- ee71 aantal departementen,
ondernahlsterie van Vzer en staal is
rnent vn c,lt in het nieuwe departe-
het mi 7 staal- en zware industrieën,
^randstnifSte77e voor mijnbouw en
een dpn J is opgeheven, en er is
handpi partement voor internationale
In d 9es.chapen.
telt ook flleuwe Indische regering ze
is staatsspmmro^w; drSushila Nayyar
■Ueee f aTis voor volksgezondheid.
Vresidpnt heeft Indië een nieuwe
*ad is ni*9 regen. Dr. Rajendra Pra-
Sir Sarvpnnma^sfl0°fd opgevolgd door
1952 vicp^n Radhakr isjnan, die sinds
de IndUrhJes? is. geweest. Maar in
teerkpiji-K. staatstnrichting berust alle
fw-ar bij de'lpremit*et president,
H. BR.
Nehroe heeft de afspraak tussen
Karachi en Peking gekarakteriseerd
als „schendig van de Indische soe
vereiniteit", en hij heeft bij voorbaat
verklaard dat hij een eventueel ak
koord tussen Pakistan en China niet
zal erkennen. Vorige week heeft de
Indische minister van Defensie, Krisjna
Menon, in het debat over Kasj
mir in de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties, ook felle kritiek
geleverd op de voorgenomen over
eenkomst tussen de beide buurlanden
van Indië.
Volgens de Indiërs zijn de Chinezen
bezig met een soort omsingelingspo
ging. Nadat zij enkele jaren geleden
Tibet hadden geannexeerd, probeerden
zij de banden met Nepal aan te halen.
Hoewel Nepal traditioneel in de Indi
sche invloedssfeer ligt, onderhoudt ko-
grensovereenkomst gesloten. Alleen
met de Indiërs hebben de Chinezen
een ernstig grensgeschil.
In Ladakh in Indisch-Kasjmir hebben
de Chinezen sinds 1959 een gebied
bezet van 30.000 km2. New Delhi
en Peking voeren nu al twee en een
half jaar een felle nota-oorlog, maar
hoewel er nu en dan gewapende grens
incidenten zijn, is het nog niet tot een
groot militair conflict gekomen. Nehroe
durft geen bevrijdingsoorlog te ontke
tenen tegen het machtige China, maar
hij heeft wel aangekondigd dat hij ver
dere Chinese veroveringspogingen zou
W0 Grstftfln
Op 30 april eiste Peking, in een nota
aan New Delhi, de onmiddellijke ont
ruiming van twee Indische militaire
posten in het grensgebied van Ladakh.
Volgens de Chinezen bevonden deze
posten zich op Chinees grondgebied.
Als de Indiërs zich niet zouden terug
trekken, zou de Chinese grenswacht
maatregelen nemen. In die zelfde nota
beschuldigde China Indië ook van een
reeks infiltraties in de Chinese provin
cie Sinkiang. Op dit ultimatum van
Tjoe En-lai heeft Nehroe een krachtig
antwoord gegeven. De Indische pre
mier verklaarde dat zijn troepen in het
grensgebied niet zouden wijken voor de
Chinese bedreigingen. Indië zal geen
verdere schending van zijn grenzen to
lereren.
Nehroe heeft ook afwijzend gerea
geerd op een recent verzoek van China
een Cchinees-Indische handelsovereen-
f/MV
Premier Nehroe geeft zijn minister van Defensie, Krisjna Menon, het teken voor
het lanceren van een Indische protest-nota aan communistisch China. Een spot
prent in het Indische blad „The Hindustan Times". De plaat was voorzien van
het opschrift: „Another misguided missile!" (Weereen projectiel dat zijn doel mist).
ning Mahendra nauwe betrekkingen
met de regering van Tsjoe En-lai. De
koning van Nepal gelooft, dat hij Chi
nees geld en Chinese technici kan ac
cepteren, zonder dat zijn land ten
slachtoffer valt aan het Chinese impe
rialisme. Hij heeft met Rood-China ook
een regeling getroffen voor de aanleg
van een weg van Katmandoe (de Ne-
palese hoofdstad) naar Tibet. Toen
Mahendra onlangs een bezoek bracht
aan New Delhi heeft Nehroe zijr gast
gewezen op de gevaren van diens poli
tiek ten aanzien van Peking. Maar
Mahendra is niet van plan van de in
geslagen koers af te wijken. Hij hoopt
tegelijk Indië en China te vriend te
kunnen houden.
China heeft overigens nog met een
ander buurland van Indië, Birma, een
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllllllllllllllllillll
X— X
Sinkiang
volgens India I
volgens China i
KASJMIR ,J
-. .j
Ladakh
INDIA
CHINA
-.1
ar
China
C Nepal
India
w
'X
Tibet
•V
M
'•N
112659)
Samenstelling van het nieuwe Indi
sche parlemen (tussen haakjes de
zetelverdeling in het oude parlement)
Congres 356 (371)
Communistische partij 29 (27)
Praja-Socialisten 12 (27)
Swatantra 22 (0)
Jan Sangh 14 4)
Kleine partijtjes 56 (73)
komst te verlengen, die in 1954 geslo
ten werd en die op 3 juni aanstaande
afloopt. Zolang Peking het Indische ge
bied in Ladakh bezet hield, zou New
Delhi niet tot een nieuw handelsver
drag willen overgaan, zo verklaarde de
Indische premier.
Het is hoogst opmerkelijk dat het
communistische China vriende
lijker is tegenover het Westers-
gezinde Pakistan dan tegenover
het neutrale Indië. Pakistan is lid van
twee Westerse militaire bondgenoot
schappen: de Centrale Verdragsorga
nisatie (het vroegere Bagdad-Pact)en
de Zuid-Oost Aziatische Verdragsorga
nisatie. Maar de Pakistaanse president
en dictator, Mohammed Ayoeb Khan,
toont de laatste tijd meer belangstel
ling voor de CENVO (die bescherming
biedt tegen Russische agressie), dan
voor de ZOAVO .die garanties geeft
tegen Chinese expansie). Pakistan kan
met China beter opschieten dan met
Rusland. In de kwestie-Kasjmir staat
Moskou aan de zijde van Indië, zoals
bij het debat in de Veiligheidsraad van
vorige week weer gebleken is. De voor
genomen grensovereenkomst tussen
China en Pakistan houdt daarentegen
in, dat Peking de rechten van Karachi
op Pakistaans-Kasjmir erkent. Presl"
dent Ayoeb ziet China wellicht een
mogelijke bondgenoot voor zijn telle
strijd tegen Indië, dat, OP.21!" beurt,
op steun van de Sovjet-Unie hoopt.
Maar deze situatie vertoont nog een
ander aspect. Pakistan heeft zich met
het Westen verbonden tijdens de rege
ringsperiode van Eisenhower. De toen
malige Amerikaanse munster van Bui
tenlandse Zaken, John Foster Dulles
verfoeide het neutralisme, en hij stond
zeer argwanend tegenover de buiten
landse politiek van Nehroe. De rege-
ring-Kennedy neeft daarentegen de
banden met New Delhi nauwer aange
haald, en de laatste tijd is in Was
hington het begrip gegroeid voor de
positie van niet-gebonden staten als
Indië. Die ontwikkeling heeft het mis-
DUSSELDORF, 12 mei (TJPI) De
83-jarige voormalige Duitse rijkskan
selier dr. Hans Luther is in Düsseldorf
overleden.
Luther was rijkskanselier (Republiek
van Weimar) in 1925 en 1926. In 1930
werd hij benoemd tot president van de
Duitse rijksbank. Nadat de nazi's in
1933 de teugels in handen hadden ge
nomen, werd hij ambassadeur in Was
hington. Hij bekleedde déze functie tot
1937.
In de periode, dat Luther de functie
van kanselier bekleedde, zette hij zijn
handtekening onder het Verdrag van
Locarno.
noegen gewekt van president Ayoeb,
en de verstandhouding tussen Pakis
tan en Amerika is aanmerkelijk ver
koeld. Pakistan, dat tot voor kort uit
gesproken pro-Westers was, streeft nu
naar een meer flexibele buitenlandse
politiek, en het wil vooral de relaties
met Peking verbeteren, ondanks de
uiterst vijandige houding van China te
genover Pakistans ZOAVO-bondgenoot
Amerika.
In het jongste V.N.-debat ov-r Kasj
mir kwam Amerika in een netelige po
sitie. Washington -oelt niets voor de
Indische visie op het probleem, maar
net wil zich in dit geschil ook niet
openlijk aan de zijde van Pakistan
scharen. De Amerikanen willen zich
voorlopig van het Indisch-Pakistaanse
conflict distanciëren, en dat is ook het
verlangen van Engeland dat noch met
Indië noch met Pakistan moeilijkheden
wil hebben, omdat beide staten tot het
Gemenebest behoren.
K. BRONKHORST
(Advertentie)
Verhoog Uw persoonlijkheid
+Een Zwitsers topproduct
SCHIPHOL, 12 mei Gisteravond
vertrok de staatssecretaris van Ver
keer en Waterstaat, de heer E. G.
Stijkel, van hier naar de V.S. om er
een aantal besprekingen te gaan hou
den over de Amerikaanse „Bonner-
Act".
Deze in het kader van de Ameri
kaanse anti-kartelpolitiek tot stand ge
komen wet, in oktober door presi
dent Kennedy ondertekend, heeft in
Europese scheepvaartkringen grote
verontrusting veroorzaakt. „En die ver
ontrusting", zei de heer Stijkel die dit
onderwerp ook onlangs in Londen met
collega's uit negen Europese landen
heeft besproken „wil ik nu in New
York en Washington kenbaar gaan ma
ken". In een rede voor de Nederlands-
Amerikaanse Kamer van Koophandel
zal de staatssecretaris zijn bezwaren en
die van anderen tegen de Bonner-Act
uiteenzetten; ook hoopt hji dit te kun
nen doen in gesprekken met ministe
riële functionarissen en het Congreslid
Bonner zelf. De heer Stijkel keert vol
gende week zondag in ons land terug.
De Bonner-Act bepaalt onder meer
dat alle gegevens betreffende scheep
vaarttransacties ter kennis van de
V.S. worden gebracht buitenland
se maar ook Amerikaanse, zodat ove
rigens van vlagdiscriminatie geen
sprake is.
WENEN. 11 mei. (UPI) De voor
malige Belgische S.S.-generaal Jan Ver
helen, die thans Oostenrijks staatsbur
ger is, heeft spionage diensten ver
richt voor de Amerikaanse inlichtingen
dienst en voor de Oostenrijkse staats
politie, aldus werd gezegd in kringen
die in nauw contact stonden met de
Oostenrijkse veiligheidsdienst. Verbelen
bevindt zich in Oostenrijk in arrest. Hij
werd de vorige maand aangehouden.
Verbelen werkte van 1945 tot 1955
voor de Amerikanen. Hij leverde hen
toen belangrijke gegevens over de
rechtse extremisten. Op grond hier-
ven had de Oostenrijkse veiligheids
dienst er geen bezwaar tegen, dat
aan Verbelen het Oostenrijks staats
burgerschap werd verleend, ondanks
zijn verleden als S.S.-generaal. Nadat
de Amerikanen in 1955 uit Oostenrijk
waren verdwenen, werd Verbelen in
dienst genomen door de Oostenrijkse
veiligheidsdienst.
Men acht het in Oostenrijk niet waar
schijnlijk dat Verbelen uitgeleverd zou
worden aan de Belgische justitie. Hij is
in België als oorlogsmisdadiger ter dood
veroordeeld. Omdat hij echter in Oosten
rijk ook in de gevangenis zit is uitle
vering in strijd met het internationaal
gebruik, dat wil, dat een misdadiger
niet wordt uitgeleverd aan een land
waar hem een strengere straf te wach
ten staat. Oostenrijk kent de doodstraf
niet.
DEN HAAG, 12 mei De algemene
vergadering van de Algemene Neder
landse bedrijfsbond voor de metaalnij
verheid en de elektrotechnische indus
trie (de bij het NVV aangesloten
ANMB) heeft gisteren tijdens zijn drie
daags congres in het Scheveningse Kur-
haus onder meer zijn goedkeuring ge
hecht aan het voorstel van het bonds-
bestuur en de bondsraad, de statuten
zo te wijzigen dat het mogelijk wordt
de leden meer dan tot dusverre bü te
staan in hun arbeidssituatie.
Het voorstel beoogt aanvankelijk in
grotere ondernemingen en dan zeer
geleidelijk aan per onderneming, be
drijfsledengroepen te vormen, be-
drljfskadergroepen, bedrjjfscontact-
commissies om aldus werkzaamheden
van de bond per ondernemingen ef
fectiever te maken. Voor kleinere on
dernemingen, bijvoorbeeld in de klei
nere metaalnijverheid, zal men met
ondernemingsgewijs dit contact tus
sen leiding en leden van de bond kun
nen verstevigen; daar zal het branche-
gewijs moeten geschieden.
DEN HAAG, 12 mei De regering
ontkent, dat de minister van Finan
ciën op een bijeenkomst van de raad
van ministers der E.E.G. zou hebben
gezegd, dat door het tot stand komen
van de onafhankelijkheid van de voor
malige Franse, Italiaanse en Belgische
koloniën in Afrika de associatie van
deze onafhankelijk geworden landen
met de E.E.G. juridisch heeft opge
houden te bestaan. Dit bljjkt uit het
antwoord van de ministers van Econo
mische Zaken, Financiën en Buiten
landse Zaken op schriftelijke vragen
van het socialistische Tweede Kamer
lid Van der Goes van Naters.
Men behoeft waarlijk niet alleen
in bloesemtljd de Betuwe te
doorkruisen om te genieten
van de schoonheid in deze „ge-
meine appelkelder van Holland en
Friesland", zoals Slichtenhorst in 1654
dit eerst bewoonde deel van ons te
genwoordig vaderland noemde. Wij
zullen ons niet uitputten in superlatie
ven om de pracht van menig rivier
landschap tussen Rijn en Waal te roe
men, noch trachten het schilderachti
ger beeld te bezingen, dat menig ach
ter een dijk verscholen dorpje biedt.
Zeker, als de bloesem volop praalt,
gaat men op een vrije zaterdag of
zondag het .jaarlijkse tochtje door de
Betuwe maken, dat men aan zijn toe
ristisch hart wel verplicht is. Wan
neer men de vrede en de stilte mint,
zou men op welk tijdstip van het jaar
dan ook het stuur eens van de drukke
autoweg Utrecht-'s Hertogenbosch moe
ten wenden en de smalle kronkelwe
gen naar een prachtig gebied voor
lief moeten nemen.
Hier behoeft men zjjn vaart niet in
te houden, omdat men deel is gewor
den van een karavaan automobielen
bij een massa-uittocht, als op hoge
feestdagen en een onverwachte zon
nige vrije dag, en met opstoppingen
krijgt te maken, maar alleen, omdat
een bocht wat moeilijk ligt of men
plotseling een boerekar ontmoet. Voor
een dronk kan men zich nederzetten
in een herberg, welke gastvrije bena
ming nog menig gezellig ouderwets
café in een van de vele plaatsen van
de Betuwe verdient. Of men wandelt
ter afwisseling door kronkelende
straatjes met oude geveltjes in een
van de dorpjes of stadjes, waarvan
velen bekend zijn geworden in de jong
ste oorlog, toen er hard gestreden
werd. Zoals b.v. in Ochten, waar we
bU een bezoek kort na de bevrijding
een bordje zagen: „hier was Ochten.
Het dorp is herbouwd met een zeer
De dorpsjeugd van Hemmen levert
met haar pony's fraaie prestaties.
moderne inslag en er is zelfs een fa
briek, waar de nieuwste arbeidsme-
thoden worden toegepast. Aan de Waal
die hier zeer breed is en vol bedrij
vigheid met vele passerende schepen,
verrees een café-restaurant.
Vlakbij ligt Dodewaard met zijn ty
pische dorpskern, zoals vele andere
oude nederzettingen die we nog be
waard hebben uit de tijd van de_ volks
verhuizing. Het mooie in de dijk ge
bouwde kerkje, dat in 1956 werd ge
restaureerd, wenkt reeds uit de verte.
In de muur is een afgietsel van graf
zerk gemetseld voor een officier en
zijn zoon uit de Romeinse tijd. Het
origineel wordt bewaard in het mu
seum in Leiden. De bewoners van Do
dewaard zijn er goed mee, want zij
danken er het privilege aan, dat zij
tot dit museum steeds vrij toegang
behouden.
it het Maarten van Rossumhuls
in Zalt-Bommel, een voorburcht,
die de gevreesde veldheer in
1536 voor een later te bouwen
kasteel liet zetten zijn de vroegere
eikenhouten betimmeringen naar het
Rijksmuseum verhuisd. Ook de kope
ren kronen van weleer mist men. Zij
hangen in Huize ten Bosch. Overigens
bevat het tot museum ingerichte huis,
dat dank zi) Victor de Stuers in 1881
voor sloop behoed en door Cuypers ge
restaureerd werd, genoeg merkwaar
digheden om er eens rond te snuffe
len. Zo zou men niet vermoeden het
misschien oudste muziekhandschrift
ter wereld hier te vinden. Met zorg
zijn ook vele vondsten, bij opgravin
gen in de oude Waalstad te voorschijn
gekomen en door eigenaren van ver
bouwde percelen geschonken, gerang-
(Advertentie)
Oude genever Bessenrood Citroen jenever
I
BILTHOVEN, 12 mei Als wij niet
alle zeilen bijzetten en de werkelijkheid
reëel onder de ogen durven zien, gaat
de gaecularisering in onze ziekenhuizen
een richting in, waarbij het katholieke
stempel langzaam afslijt. Zoals wij nu
in het hotelwezen, of in de begrafenis
onderneming geen werk van barmhar
tigheid meer zien, zo zullen wij dan
ook in het ziekenhuis dit met /"eer
zien". Aldus gistermiddag mgr. A. A.
M. Sanders, geestelijk adviseur van de
Vereniging van Katholieke Ziekenhui
zen, aan het einde van een voordracht
over „De plaats van de lekenverpleeg
ster in het katholieke ziekenhuis bg
de opening van een nieuw verpleegsters-
huis van het ziekenhuis „Berg en
Bosch".
Het grootste aantal van onze katho
lieke ziekenhuizen is indertijd door re-
ligeuze congregaties of op kerkelijk ini
tiatief gesticht. Thans zijn er nog maar
ongeveer twintig ziekenhuizen eigendom
of onder beheer van een congregatie.
Vergeleken met de cijfers uit 1953 is
er een daling van het aantal religieu
zen, werkzaam in ziekenhuizen, van ne
gen procent. De saecularisering zal zich
in de komende twintig jaar nog veel
sterker doorzetten. Het punt is gena
derd aldus mgr. Sanders waarop
wij uitsluitend op leken-voorziening moe
ten overgaan.
De vraag onder ogen ziende wat
dit voor de katholieke ziekenhuizen be
tekent zette mgr. Sanders uiteen, dat
het klimaat van onze katholieke in
stellingen danig zal veranderen, daar
zij immers zijn gegroeid uit de kloos
tercommuniteiten en daarvan sterk de
signatuur dragen. Ook voor de reli-
fieuzen zijn er consequenties en mgr.
anders zei, dat de congregaties zich
duidelijk voor ogen moeten stellen, dat
zij binnen tien jaar - mits er geen ver
betering komt tot een derde van
hun huidige aantal geslonken zullen
zijn.
De congregaties zullen zo vervolg
de hij moeten voortgaan op de weg
door de Ned. Stichting Vrouwelijke Re
ligieuzen aangewezen en met streng te
zijn in de selectie en grondig en langdurig
in de vorming. Daarnaast zal deze vor-
DEN HAAG, 11 mei. Met de vol
gende schepen kan zeepost worden ver
zonden. De data, waarop de correspon
dentie uiterlijk per post moet zijn
bezorgd, staan, tussen haakjes, achter
de naam van het schip vermeld.
Verenigde Staten: „Statendam" (13/5),
„France" (14/5), „Westerdam" (16/5);
Argentinië: „Campero" (14/5), „Aludra"
(16/5); Australië: „Tonsberg" (15/5);
Brazilië: „Cap San Nicolas" (13/5),
„Aludra" (16/5); Canada: „Statendam"
(13/5), „France" (14/5), „Rijndam" (17/5);
Chili: „Stuttgart" (17/5); Indonesië: ver
keer gestaakt; Ned. Antillen: „Ammen"
(14/5); Nieuw-Zeeland „Slamat" (14/5);
Suriname „Jason" (15/5); Rep. van Zuid-
Afrika: en Z.-W.-Afrika „Capetown
Castle" (13/5), „Alcor" (16/5).
Inlichtingen betreffende de verzen
dingsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
schikt door de heer A. F. van Goelst
Meyer, die als conservator van de
Oudheidkamer optreedt. Zelf is hg de
bewoner van het kasteel Waarden
burg eigendom van de familie Van
Pallandt en graag had hg ons hier
ontvangen, doch men is volop met
de restauratie bezig.
Volgens een sage zou de beroemde
doctor Faust nog in dit oude slot ver
toefd hebben. Volgens dr. A. R. Hol
kwam dit verhaal de wereld in door
een poppenspel, dat in vroeger tijden
vaak op kerstmis werd vertoond en
waarin menigmaal ook deze levensge
nieter als hoofdfiguur optrad. Dit ge
schiedde natuurlijk ook in Zaltbom-
mel en wat was nu gemakkelijker dan
de geschiedenis van Faust te locali-
seren in een nabij gelegen kasteel als
Waardénburg!
Met dit al hebben wg nog steeds
niet verteld, hoe wij tot een tocht
door de Betuwe, die wg u zo van
harte aanbevelen, zijn gekomen. Wel,
de Streek-VW's „West-Betuwe en
Bommelerwaard" en „Over- en Mid-
den-Betuwe" hebben een prachtige
route uitgestippeld, die met medewer
king van een grote petroleummaat-
schappij door keurige bordjes is ge
markeerd, waardoor de gehele Betu
we, van het plaatsje Beesd aan de
rijksweg Utreeht-'s-Hertogenbosch tot
Doornenburg in het uiterste puntje
van de Over-Betuwe wordt bestreken.
De Midden- en Oost-Betuwe-route, die
140 km lang is, wordt aangegeveven
met een appel op het bordje; die door
de West-Betuwe en Bommelerwaard
ter lengte van 125 km is met twee
kersen onderscheiden. Het interessan
te van deze tochten is, dat men naar
willekeur door verschillende goede
dwarsverbindingen van beide kanten
een stuk kan „happen" als men niet
de gehele route wil afleggen. Wij zijn
in Geldermalsen gestart en hebben via
de Lingebrug de noordelijke Linge-
oever gekozen om linksaf over de dijk
naar Tricht te gaan, dat een oude
kerk rijk is met fragmenten van mid
deleeuwse muurschilderingen.
ver de Appeldgk ging de tocht
verder langs de bekoorlijke
Linge met zijn vele krommin
gen naar het landgoed „Mariën-
waerd", in het grijze verleden een
bekende Cisterciënser-abdij. Vervol-
fens langs het aardige Enspgk over
e zgn. notendijk met zijn mooie oude
bomen naar Beesd, een prachtig deel
van de route, die hier langs vele oude
boerderijen en korenmolens voert.
We zijn tenslotte te Hemmen bg Do
dewaard in de Oost-Betuwe geëindigd,
waar een mooi vroeg-Gothisch kerkje
staat. Tijdens de „slag om Hemmen",
waarover een legerberichf van de ge
allieerden in het voorjaar van 1945
sprak, is het gespaard gebleven. Anders
verging het met het kasteel Hemmen,
dat wel aan de oorlog ten offer is ge
vallen, toen de S.S. zich daar ver
schanst had. Op hef landgoed gaf de
dorpsjeugd met haar pony's een aar
dige manifestatie, vol behendigheid en
gratie.
ming boven alles weer menselijk moeten
zijn en hier ligt volgens mgr. Sanders
een belangrijke factor van de onder
waardering van het religieuze leven. „In
het saeculariseringsproces binnen de ka
tholieke ziekenhuizen zullen de congre
gaties zich niet te veel moeten afsluiten
binnen hun veilige communiteit".
Mgr. Sanders sprak ook zijn teleur
stelling uit over het uiterst moeizaam
op gang komen van samenwerking tus
sen de ziekenhuizen. Er zijn nog maar
enkele streken in Nederland, waar de
katholieke ziekenhuizen een gezamenlijk
ziekenhuisbeleid volgen. Na herhaalde
oproepen hebben slechts veertig zie
kenhuizen meegewerkt aan het opstel
len van een wetenschappelijk rapport
over het verpleegstersberoep.
Gelukkig is de drang van maatschap
pelijke krachten groter dan de weer- c
stand van besturen, zo zei mgr. San
ders, en is de overheid in ons land
geduldig genoeg om het veel geroem
de particulier initiatief uit eigener be
weging tot deze samenwerking te doen
groeien. Mocht dit niet lukken, dan is
het gevaar niet denkbeeldig, dat deze in
Een bezoek aan het Maarten van Ros-
sum huis in Zaltbommel is een pret
tige onderbreking van een tocht door
de Betuwe.
Onder het motto „Open oog voor
natuur" zullen zaterdag 12 mei
en zondag 13 mei in ongeveer
vijftig plaatsen korte wandel
tochten worden gehouden door par
ken, polders, bossen en heidevelden.
Deze natuurwandelingen worden
georganiseerd door het I.V.N., het
Instituut voor Natuurbeschermings
educatie, in samenwerking met vele
natuurhistorische verenigingen, waar
onder C.J.N. (Christelijke Jeugdbond
K.J.N.
van Natuurvrienden),
(Katho
lieke Jeugdorganisatie voor Natuur
studie), K.N.V. (Koninklijke Neder
landse Natuurhistorische Vereniging).
N.I.V.O.N. (Nederlands Instituut voor
Volksontwikkeling en Natuurvrien-
denwerk) en N.J.N. (Nederlandse
Jeugdbond voor Natuurstudie).
Het I.V.N. wil op deze manier een
groot publiek dat tijdens het vrije
weekend niet verder komt dan berm
creatie, meer begrip bijbrengen voor
het leven van dieren en planten, dat
In en om elke woonplaats valt waar
te nemen. Door het populariseren
van de natuurkennis hoopt men te
bereiken dat in brede lagen van de
bevolking de interesse voor natuur
bescherming zal toenemen.
Nu er per inwoner nog slechts
vierhonderd vierkante meter natuur-
ruimte in Nederland beschikbaar is
een laagterecord vergelijken bg
alle andere landen acht het I.V.N.
dit dringend noodzakelijk.
De gratis excursies waaraan ook
kinderen, mits onder geleide, kunnen
deelnemen, worden o.a. gehouden in
Amsterdam, Assen, Brunssum,
Drachten, Doorn, Ede, Eelde, En
schede, Groningen, Den Haag. Heer-
de, Heerlen, Hengelo, Leek, Losser,
Lunteren, Meerssen, Meppel, Mook,
Norg, Oisterwijk, Oosterbeek, Rot
terdam, Utrecht, Vlaardingen, Voor-
ne, Wageningen, Woerden en Wijlre.
Na afloop van de wandelingen wordt
aan de deelnemers een brochure uit-
fereikt die veel wetenswaardigheden
evat over hetgeen op de wandelin
gen aan planten en dieren te zien
was.
