Spaanse kerk
arbeiders
mogen
Maar alleen wanneer alle
andere middelen faalden
erkent dat
staken
I
y
W
m
Missiologisch congres in Lyon
Meer samenwerking
missie-actie hoogst gewenst
Verhouding Pauselijke Missiewerken
en missionerende congregaties
ONDANKS VERBOD IN DE GRONDWET
Boen Oems
wanbeleid
Khroesjtsjev in
Bulgarije
W'ENGELAND
CHEFAROX
Protest president
van Philippijnen
Khroesjtsjev en
Kennedy nog niet
samen op de TV
Parochianen van Joppe herstelden hun kerk
Gloeiend heet
hangijzer
Orgelfeestweek in Eys
I
Koolzaad-blöei
Stelling
name
Geoorloofd wapen
Plichten
Weer Amerikaanse
kernproef
Walvis met poten
Ironweft hemden
N
Maagklachten
A. A. van Sandick
overleden
President-directeur
N.H.M.
Voorlopig niet naar VS
mms--
Bartje voor Madurodam
DINSDAG 15 MEI 1962
PAGINA 7
Sinds 7 april woeden in de
Noordspaanse provincie As-
turië felle arbeidsconflicten,
die tot op heden ook een aantal
andere provincies, met inbegrip
^an Zuid-Spanje, in hun macht
nebben gekregen. Kringen van
Politieke waarnemers noemen het,
ondanks de omvang en de inten
siteit van de loonstakingen van
Politieke stakingen is geen sprake
een onoplosbaar raadsel, waar-
0tn generalissimo Franco op 5
naoi de afkondiging van een drie
^baanden durende noodtoestand
ln de provincies Asturië, Vizcaya
®n Gupüzcua bekend liet maken.
Alle kranten brachten het bericht
ib grote opmaak, met vermelding
van alle desbetreffende wetten.
Dos te groter is het raadsel, om
dat Franco in de loop der jaren
teerdere malen van het dwang
middel van de noodtoestand ge
bruik heeft gemaakt, zonder dat
bij er een verklaring over uitgaf.
De pers mocht er bij die gelegen-
beden geen woord over publice
ren.
BU|TENLANDSE
KRONIEK
De
IN 3 MAANDEN STEEG HET VERMOGEN
MEER DAN IN GEHEEL 1961
Vraagt ons kwartaalbericht!
DE NEDERLANDSCHE FONDSEN M1J."NEF0" N.V.
Herengracht 436, Amsterdam (C.)
Onze onovertroffen Iron
weft hemden, die ver
vaardigd zijn van fijne
poplin, blijven de aan
genaamste dracht. In
effen wit en lichtgrijs en
in streepdessins
van 1875 tot 42»
ÉÉIIÉéëë
(Van een correspondent)
-brengt men de onderling tegen
strijdige geruchten, de vloedgolf van
circulerende schotschriften en de
vanuit het buitenland doorsijpelende
oerichten onder één noemer, dan
wordt tenminste duidelijk, dat het
™et alleen gaat om de losgebarsten
onrust van de arbeidersklasse, maar
Prins Boen Oem, die sinds eind
i960 aan het hoofd staat van de re-
Sering van Laos. is zelf mede verant
woordelijk voor de recente moeilijk-
Leden in zijn land. Zijn beleid is de
'aatste tijd niet erg gelukkig geweest,
jn hij heeft zijn Ameirkaanse vrien-
bra T^er^aaldelijk tot wanhoop ge-
ttelf 1 ^0°r zijn eigenzinnige poli-
Een
laar geleden werd in Laos een
gerjn nsb'stand gesloten tussen de re-
tis h oen Oem en de communis-
J e opstandige beweging, de Pathet
0VeVervolgens werd een akkoord
Laos bereikt in het gesprek van
ennedy en Khroesjtsjev in Wenen
j1' '961. De Grote Twee beslo-
Laos „onafhankelijk en neu-
in m°est zijn. Daarna ontstond
Vooere,!lCOnferenHe Oenève, het plan
t. v°rming van een Laotiaanse
fi aL^e"reSering. onder de neutralis-
J. e Prins Soevanna Foema. In dit
Co 'ne^ zou<^en °ok Boen Oem en de
W J^b'stLcbe prins Soevannoevong
^ven opgenomen.
co I-9ar oncJerkandeIingen over de
eto 16 i^'ïn intussen afgestuit op de
van Boen Oem. dat leden van zijn
regering de porte
feuilles van defensie
en binnenlandse
raken (politie) zou
den krijgen in de
nieuwe neutrale re-
gering. In Genève
ecnter afgesproken dat deze de-
JT^uten, met het premierschap,
ocvanna Foema ten deel zou-
K n'
Scleden liet Boen Oem, tegen
La aans advies, Nam Tha, een
Se 'aans bolwerk dichtbij de Chine-
t0n^rens> versterken. Zoals Washing-
re .doorzien had, werd deze maat-
V0ca.Pathet Lao als een pro-
dag v'e opgevat, en vorige week maan-
I*ahd' Nam Tha in communistische
dg n' Dit was een schending van
h^Ponstilstand. maar Boen Oem
Vj.a 6j "ij wijze van spreken, om ge-
eigenzinnige houding van Boen
zou nog verklaarbaar zijn, als
Wlf rrke,ük sterke strijdkrachten
esc"'kt. Maar zijn Lger is bij-
Agjg6.! zWak, al beschikt het over
li'ige aanS materieel er, al wordt het
*dv4 S 9an ^°°r Amerikaanse militaire
Dseurs-
4an B ^merlLanen geven geen steun
Eftoti °en Dem uit sympathie voor de
de béaai|lSe prein'er' rnaar omdat zij
ïpetiev° van Laos willen bescher-
sijjg V°or communistische overheer-
bsch^n °mc'al z'i verdere communis-
expans'e in Zuid-Oost Azië
WilL^ 'n cD richting Zuid-Vietnam)
Eaog V°or'comcn. Zij hebben het in
'ctrofj een man a's Boen Oem niet
ooltn;^n' Zoa's zij indertijd in Korea
erg ingenomen waren met het
W» Ian bosman Phee.
dat erS ^'o^loo geeft de hoop niet op,
y°rrnd L°" Cen coa'itie-regering ge-
Van hei an. Wor<^en- ter vervanging
^a*i Zal rD^'me van Boen Oem. Maar
°en Dem zelf eerst tot be-
'Pg moeten k
dat ditmaal ook een gevaarlijke con
flictstof tussen de regering en de
syndicaten is ontstaan. De traditio
nele saamhorigheid van staat en
vakbonden dreigt uit elkaar te sprin
gen. Hierop wijzen ook innerlijke
tegenstellingen binnen de syndicaten,
die op het laatste syndicaatscongres
door dwang van bovenaf wel voor
lopig gesust werden, maar niet
overeenkomstig de wensen van be
paalde groepen, die op reorganisatie
aandringen,
n deze verwarde en nauwelijks over
zichtelijke situatie heeft nu ook de
Spaanse kerk, door de publikatie
van het artikel „Arbeidsconflicten"
in het kerkelijke blad „Ecclesia" een
duit in het zakje gedaan.
Reeds eerder was het een publiek
geheim, dat militante personen van
de kerkelijke arbeidsorganisaties
(niet te verwarren met de door de
regering gecontroleerde syndicaten),
zij het op eigen verantwoordelijkheid,
aan de huidige staking deelnemen.
De leiders van deze kerkelijke orga
nisaties legden er in verband hier
mee de nadruk op, dat zij daarvoor
geen instrukties hadden uitgegeven,
maar dat zij de medewerking van
hun leden evenmin hadden afge
keurd.
Met het hierboven genoemde artikel
wenst de kerk blijkbaar de grenzen
vast te stellen, waarbinnen zij, als
hoedster van de christelijke sociale
beginselen, bewust medeverantwoor
delijkheid voor het uitvechten van be
paalde sociale conflicten kan aanvaar
den. De Kerk, zo heet het hier, voelt
zich verplicht .stelling te nemen ten
opzichte van gebeurtenissen, die in de
openbaarheid zijn gekomen, en uit de
oorzaak ervan een „doctrinaire oriën
tering" af te leiden.
Met deze „oriëntering" grijpt de
Spaanse kerk voor de eerste maal het
hete ijzer van het stakingsrecht vast,
waar men tot nu toe altijd voorzichtig
omheen heeft gelopen. Het stakings
recht is de Spaanse arbeider in de
grondwet en de arbeidswetgeving ont
zegd en stakingen worden derhalve ge
ïnterpreteerd en beschouwd als uitin
gen van rebellie tegen de staat. Vol
gens het Spaanse sociale denken is het
syndicale systeem, dat werknemers en
werkgevers omvat, een afdoend en
handelbaar instrument om arbeidscon
flicten op te lossen. Staken, zo ver
kondigen de verdedigers van dit sys
teem, heeft bijgevolg geen enkele zin
meer.
olgens de opvatting van de Spaan
se kerk, zoals zij die in ge
noemd artikel tot uitdrukking
brengt, lijkt het er op dat in
Spanje de reden tot en de zin van een
staking geenszins zijn weggenomen.
Zoals in bepaalde omstandigheden oor
logen tussen de volkeren geoorloofd en
gerechtvaardigd zijn, zo is ook bij
binnenlandse sociale conflicten het ge
bruik van geweld als laatste middel
gerechtvaardigd, indien namelijk „de
rechtvaardigheid met voeten wordt ge
treden". Een uiterste noodsituatie is en
blijft aanleiding om door de gerecht
vaardigde „anomalie van de staking"
datgene te bereiken, wat door de „niet
gerechtvaardigde anomalie van mis
bruik en onrecht" aan de arbeiders
wordt onthouden.
Het natuurrecht en de christelijke
ethiek, zo heet het verder, hebben door
alle tijden heen het neerleggen van het
werk beschouwd als een geoorloofd
wapen in de ociale strijd, wanneer
tenminste alle mogelijkheden om langs
de normale weg van onderhandelingen
een rechtvaardigen oplossing te berei
ken zijn uitgeput. Hierbij moet worden
vooropgesteld, dat het algemeen be
lang geen onherstelbare schade lijdt.
Het artikel vervolgt, dat de overheid,
in de naam van een goed begrepen
publiek belang en met het oog op
zaken van een hogere orde, een staking
op een bepaald moment onwettig kan
verklaren. Een dergelijke ingreep in
een recht, dat wordt erkend door de
katholieke leer en door de meerder
heid van alle niet-marxistische wet
gevingen, is echter alleen dan geoor
loofd, wanneer nationale belangen van
de allerhoogste orde het doel van de
staking van secundaire betekenis ma
ken of wanneer hierdoor grotere kwa
den worden voorkomen dan die, welke
de staking uit de weg wil ruimen.
anneer nu de staat naar dit
middel grijpt, worden de plich
ten van alle maatschappelijke
sectoren, die deelnemen aan het
arbeidsproces, des te groter. De in
dustrieën moeten, wanneer de staat en
de wet niet toestaan dat de arbeiders
zichzelf helpen, in verhoogde mate de
sociale rechtvaardigheid beoefenen. De
staat van haar kant moet zorgen voor
een grondige en snelle vernietiging vein
economische en sociale kwalen en moet
ook door een sociale wetgeving ver
hinderen, dat de massa's het recht in
eigen hand nemen. En tenslotte moet
de staat erop toezien, dat de syndica
ten hun doelstelling en hun opdracht
ook werkelijk ten uitvoer brengen,
waaraan noodzakelijkerwijs vooraf
gaat, dat zij het vertrouwen van hun
leden winnen door betrouwbaarheid,
onafhankelijkheid en een zuivere sfeer
van dienstbaarheid aan de arbeiders
klasse.
Met deze uiteenzettingen, die met
Spaanse ogen gelezen moeten worden,
plaatst het tijdschrift „Ecclesia" zich
onder het beschermende gezag van de
kardinaal-primaat van Spanje en niet
achter de doctrine, die ligt verankerd
in constitutie en wetgeving. Dit is een
stap die, in zijn betekenis voor de on
derlinge verhouding van kerk en staat
in Spanje, nauwelijks kan worden over
schat.
(Advertentie)
SOFIA, 15 mei, (Reuter) Duizenden
Bulgaren hebben de Russische minister
president Khroesjtsjev, toegejuicht toen
deze gisteren met zijn echtgenote en
een aantal medewerkers in Sofia was
aangekomen voor een bezoek van on
geveer zes dagen. Reeds in de vroege
ochtenduren stelden Bulgaren zich op
langs de tien kilometer lange weg tus
sen het vliegveld en de stad.
De leider van de Bulgaarse commu
nistische partij, Zjivkov, en de Bulgaar
se minister-president, Joegov, begroet
ten hun Russische gasten toen dezen op
het vliegveld uit hun vliegtuig stapten.
Verder viel de Russische regeringschef
saluutschoten ten deel. Onder de reisge
noten van Khroesjtsjev zijn de minister
van buitenlandse zaken, Gromyko en
een secretaris van het Centrale Comité
van de communistische partij van de
Sovjet-Unie, Ponomarev.
In diplomatieke kringen neemt men
aan dat Khroesjtsjev zich zal bezighou
den met moeilijkheden waarvoor Bulga
rije zich gesteld ziet. De Russische pre
mier zal er misschien bij de Bulgaren
pp aandringen hun vijandige houding
jegens Joegoslavië op te geven.
WASHINGTON, 15 mei (AFP) In
de nabijheid van het Christmas Island,
in de Stille Oceaan, hebben de Amerika
nen maandag weer een kemproef in de
atmosfeer genomen. De bom werd uit
een vliegtuig geworpen en was van de
middenklasse tussen 20.000 en een
miljoen t.n.t.
MOSKOU, 15 mei (U.P.I.) Volgens
radio-Moskou hebben Russische vissers
een walvis gedood, die twee poten had.
Volgens het Russische bericht „geeft de
ontdekking voedsel aan het vermoeden,
dat de walvis eens een landdier is ge
weest". De walvis werd gevangen door
vissers uit Wladiwostok nabij de Koeril-
len-groep. De walvis had twee extremi
teiten of benen, niet ver van de staart.
Een onderzoek met X-stralen heeft uit-
gewezen, dat in deze extremiteiten on
ontwikkelde dijbenen voorkwamen.
(Advertentie)
ROTTERDAM
AMSTERDAM
KORTE HOOGSTRAAT
KONINGSPLEIN
(Advertentie)
voor blijvende verbetering
Vormt een genezende laag op de maagwand
AMSTERDAM, 15 mei Te Amster
dam is gisteren overleden de heer
A. A. van Sandick, president directeur
van de Nederlandsche Handel Maat
schappij.
De heer Van Sandick is geboren te
Amsterdam op 21 oktober 1898. Na het
lyceum doorlopen te hebben is bij adel
borst geweest bij de Koninklijke Ma
rine. Van 1917 tot 1925 was de heer
Van Sandick werkzaam bi) R. Mees en
Zn. te Rotterdam, van 1925 tot 1929
was hij chef by de Javasche Bank te
Amsterdam, van 1929 tot 1942 secretaris
van de Robaver te Rotterdam en sinds
1946 was hij als directeur, later als
president-directeur verbonden aan de
Nederlandsche Handel Maatschappij.
Voorts was de heer Van Sandick
commissaris van diverse maatschappij
en. In de jaren 1929-1945 was hij schrij
ver van de financiële kroniek in de
Economist, in 1945 verscheen van zijn
hand: „Herstel der Maatschappij". De
overledene heeft zich ook op politiek
terrein bewogen. Van juli 1950 tot sep
tember 1958 had de heer Van Sandick
zitting in de Amsterdamse gemeente
raad.
MANILLA, 15 mei (UPI) De presi
dent van de Philippijnen, Diosdado
Macapagal, heeft meegedeeld dat hij
zijn voorgenomen staatsbezoek aan de
Verenigde Staten voor onbepaalde tijd
heeft uitgesteld, in verband met de ver
werping door dit land van de Philip-
pijnse aanspraken op 73 miljoen dollar
oorlogsschadevergoeding.
Macapagal zei voor de radio dat het
volk van de Philippijnen door de af
wijzing van zijn eis door het Ameri
kaanse Congres, „teleurgesteld en ver
ontwaardigd" is. Een reis naar Amerika
onder deze omstandigheden, aldus de
president, zou een aanfluiting zijn van
de goodwill die geacht wordt tussen
Amerika en de Philippijnen te worden
gekweekt. De 52-jarige president zou
zich op 17 juni naar Amerika hebben
begeven om er gedurende tien dagen
de gast te zijn van president Kennedy.
MOSKOU, 15 mei (Reuter) De
Russische regering acht de tijd nog niet
rijp voor een gezamenlijk televisiepro
gramma van de president van de ver
enigde Staten en premier Khroesjtsjev,
dat in beide landen getoond wordt. Dit
is aan Pierre Salinger, perschef van
Kennedy, in Moskou meegedeeld. De
voorzitter van de Russische staatscom
missie voor radio en televisie, Kharla-
mov zei dat dit zal gebeuren wanneer
de sfeer verbeterd is. Wanneer Amerika
kemproeven neemt kan dit niet gebeu
ren, zo zei hij. Kharlamov zei ait op
een receptie in de Amerikaanse ambas
sade in Moskou.
De parochiekerk van Joppe
Het gerestaureerde orgel dateert
uit 1844. Uit de kerkarchieven blijkt,
dat Joseph Müller uit Reifferscheid
(Duitsland) dit orgel voor 785 thaler
heeft gebouwd; dat „Meister-Schrei-
ner" Ritzen de orgelkast heeft ver
vaardigd en dat de daarvoor beno
digde eikenboom a raison van 62
francs bij boer Mertens in Wahlwiller
werd aangekocht. De koopsom bracht
de dorpsgemeenschap zelf bijeen. Een
intekenlijst uit die tjjd vermeldt naast
de meer royale gift „van den pastoor",
groot 200 francs, even goed „het pen
ningske van de weduwe" of zoals in
dit geval: de twee francs „van eeneh
dienstbode ongenoemd".
Niet anders is het thans met de gel
den voor de restauratie gegaan. Door
middel van collectes, een fancy-fair
en zelfs een patates-frites-actie wer
den gelden ingezameld, maar daarmee
waren de vereiste 33.000 nog lang
niet bijeen. De in Eijs woonachtige
concertzanger Tom Brand deed znn
dorpsgenoten nog enkele andere goede
middelen aan de hand in de vorm
van hoogstaande vocale en instrumen
tale concerten in het uit 1732 date
rende kerkje, dat in opdracht van een
van de heren van Wittem, Ferdinand
van Plettenberg, door de bekende
Munsterse bouwmeester Johan Con
rad von Schlaun en door de Akense
architect Johan Joseph Couven werd
gebouwd. Bovendien verleenden het
Rijk, de provincie en de gemeente
aanzienlijke subsidies.
Over het nu nog resterende bedrag
maakt Eijs zich weinig zorgen meer,
want na de aanstaande feestweek ter
ere van het door de Zaandamse orgel
bouwer Flentrop grondig gerestau
reerde orgel zullen de ontbrekende
gelden er beslist zijn.
De feestweek wordt 31 mei (Hemel
vaartsdag) met een plechtige hoog
mis ingezet. Jean Wolfs bespeelt het
orgel, dat later tijdens een grootse re
ceptie in een ruime feesttent aan de
pastoor van het dorp wordt aangebo
den. Op deze dag verzorgt Louis Toe
bosch nog een orgelconcert en het
L.S.O. concerteert 's avonds in de
feesttent met als speciale attractie!
„bal na". Op 1 en 2 juni concerteren
er resp. de Maastrichtse jeugdharmo-
nie, het Limburgs Saxofoon-Kwartet
en het Geleens Mannenkoor Mignon.
Ook op deze dagen weer: „groot bal"
als toegift. De feestweek wordt zon
dag 3 juni besloten met een orgelcon
cert door Albert de Klerk en eep
Breugheliaans festijn met „bier M
boereschink."
komen.
(Van onze missiologische medewerker)
LYON, 13 mei Zelfs de capaci
teit van de enorme congreszaal schoot
te kort, omdat ruim 250 pelgrimerende,
Italiaanse leden van de Katholieke Ac
tie Lyon als pleisterplaats hadden ge
kozen om even iets mee te nemen van
het congres „Nieuwe tijden, nieuwe
missionering". Naast de 1500 zitplaat
sen moesten zij zich tevreden stellen
met de looppaden. Voor bedevaartgan
gers was dit uiteraard geen bezwaar.
De aartsbisschop van Toulouse, mgr.
Garrone, hield een heldere en funda
mentele inleiding over het bisdom en
de missionering. Vals is, aldus mgr.
Garrone, „de voorstelling van het bis
dom als een federatie van parochies.
Zo beschouwd is missionering iets ex
tra's, het werk van specialisten, dat
helemaal buiten het leven van een dio
cesane gemeenschap valt. Missionering
zou dan hoogstens terugvallen op het
bestuurscentrum Rome, zonder levende
verbindingen met de rest van de ge
vestigde diocesane kerkgemeenschap
pen. Niet de parochiële, geografische
afbakening van onderaf is de grondslag
van het Kerk-zjjn. Rond de bisschop
pen, de eerst gezond en, groeperen
zich de lokale kerkgemeenschappen als
de Kerk zonder meer. Rome is niet een
hoofd zonder lidhaam. De Kerk is geen
federatie van bisdommen. Rome is het
hoofd van één lichaam, levend vertakt
in vele lokale, diocesane bisschopsker
ken.
Maar dan kan de missioneringsop-
gave ook geen extra zijn. Overal breekt
het besef door, dat een levende, dioce
sane kerkgemeenschap noch een eiland
in de Kerk, noch een geïsoleerd geheel
in lokaal verband is. Met de erkenning
van onderlinge eigenaardigheden, en
juist in die positieve erkenning, groeit
vandaag de dag in de lijn van de mon
diale verbanden ook in de Kerk de
aandacht voor collectieve verantwoor
delijkheden. Vanuit deze fundamentele
overwegingen noteerde spreker enkele
concrete gevolgtrekkingen.
Missionering moet op een of andere
manier een opgave zijn van alle dio
cesane gemeenschappen. De missio
nair georiënteerde theologiestudie is
noodzaak en essentieel op alle groot
seminaries. Katholieke organisaties in
de oude diocesen alleen op plaatse
lijke belangen georiënteerd, missen
een wezenlijk kerkelijke dimensie. En
tenslotte, het systeem van adoptie
door bisdommen hier van bisdommen
in missioneringsgebieden is een ge
lukkige vondst voor de inbouw van
de missionering in de diocesane pas
toraal.
Met dit laatste lag de knuppel ln het
hoenderhok. De speciale pauselijke
brief aan dit congres formuleert na
melijk precies een tegenovergesteld
standpunt: „Het wezenlijke doel van dit
congres aldus de paus is een ge
zamenlijke bezinning om aan de missio
nering in onze nieuwe tijden, nieuwe
methoden en nieuwe oriënteringen te
geven, opdat de Pauselijke Missiewer
ken tot nieuw leven gewekt kunnen
worden" en zeer concreet laat de paus
dan volgen, dat met name alle gelden
van de landelijke afdelingen van de
Pauselijke Missiewerken naar Rome
overgemaakt dienen te worden. Alleen
daar verdeelt men centraal, vooral nu
een snel toenemend aantal bisdommen
met een landeigen hiërarchie in Azië en
Afrika op Rome zijn aangewezen.
De discussiestof verloor hiermee wel
zijn ruime vlucht, vooral toen later op
een van de sectievergaderingen ter
sprake kwam de verhouding tussen de
Pauselijke Missiewerken en de missio
nerende instituten. Toch hangt de mis
sionaire reikwijdte van de diocesane
kerkgemeenschappen, en dus de mis
sionering in deze nieuwe tijden, goed
deels van deze verhouding af. En wie
geen vreemde is in de tuin der kerke
lijke initiatieven, weet dat de verhou
ding tussen Pauselijke Missiewerken en
de missionerende instituten een gloeiend
heet hangijzer is, en niét alleen in Ne
derland.
Bijna alle nationale directeuren der
Pauselijke Missiewerken, tot uit Canada,
23 generale Oversten van missioneren-
de congregaties en honderden leder, van
nog veel meer congregaties waren aan-
wezig. Dat beloofde dus een frisse sec
tievergadering te worden.
Er moest eerst nog wat geduld ge-
oefend worden, omdat we in de tweede j
algemene vergadering een inleiding
moesten doorstaan over de leek en de
missionering, door een leek uitgespro-1
ken uiteraard. Het werd een preek, een
slechte preek en niet alleen omdat hij
anderhalf uur in beslag nam.
De beslissende sectieverg
stond onder leiding van de Francis- 1
caan Olivier Maillard, redacteur van
het zeldzaam goede tijdschrift „Frè-
res du Monde". Het werd een uitmun-
tende vergadering. Pater Maillard gaf
als resultaat van een grondig onder-
zoek een glashelder overzicht van de
situatie in eéh serie landen betref-
fende de Pauselijke Missiewerken en
de missionerende congregaties. Wat1
een wirwar en elkaar nog tegenstre- i
vende ondernemingen, tot ieders on-
genoegen overigens! Nederland noem
de hü terecht als een van de
landen, waar nog nauwelijks samen-
werking tussen deze instanties be-
staat.
Beter dan de opmerkingen uit de ver
gadering formuleerde hij een aantal
wensen voor deze samenwerking. Een
drievoudig verband tussen bisschop,
Pauselijke Missiewerken en missione
rende instituten voldoet het beste. De
missionerende instituten dienen einde-
Hjk door de bisschoppen erkend te wor- S
den als vertegenwoordigers van de uni-
versele Kerk. De deelneming van leken I
in deze diocesane samenwerking is
hoogst nodig. De rol van nationaal di
recteur der Pauselijke Missiewerken
moet meer omvatten dan die van finan
cieel administrateur. Er moet een ge
zamenlijke controle zijn op de kwaliteit
en het niveau van elke vorm van pro
paganda. De nieuwe opgave tot ontwik
kelingshulp in deze wereld is geen: spe
cifieke opgave voor de Pauselijke Mis
siewerken en de missionerende institu
ten. En hiermee gaf de discussielei
der allen veel stof tot nadenken mee
na» huis.
Een van de mooiste neo-gothische
kerkjes die ons land rijk is, is
na een grondige restauratie
weer officieel in gebruik geno
men door pastoor C. Sloot en zijn pa^
rochie, die wat oppervlakte betreft
groot maar in aantal zielen klein is.
Het kerkje staat verscholen m de bos
sen van Joppe, bij vele Nederlanders
bekend als een rustig vakantieoord bjj
uitstek onder Gorssei. Enkele honder
den meters ten zuiden van de straat
weg Deventer-Lochem treft men het
heiligdom aan, dat ondanks zijn ver
borgen ligging toch vele automobilis
ten uit Twente en de Duitse grens
streek tot zich trekt.
Het kerkje werd gebouwd door de
bewoners van het kasteel Joppe en
was enkel bestemd voor de kasteel
bewoners en het personeel. Katholie
ken woonden er toen nauwelijks in de
omgeving. Het is daarom pas later
een parochiekerk geworden. Finan
cieel bleef „de adel" aanvankelijk de
basis en de oudere kerkgangers her
inneren zich nog dat niemand de kerk
na de H. Mis kon verlaten voor de
baron met zijn gevolg was opgestaan
en vertrokken.
Geleidelijk vestigden er zich mensen
in de omgeving en ontstond een pa
rochie met een eigen parochieel leven.
Wegens een bouwverbod dat in dit na
tuur gebied geldt, bleef de uitgroei be
perkt, zodat thans ongeveer 85 gezinnen
de parochie vormen. Gezinnen die nog
al ver uit elkaar wonen. Pastoor Sloot
kan ruim twintig km rijden van de ene
kant van zijn parochie naar de andere.
Des te groter is de prestatie van
deze parochie om zonder subsidie
de restauratie van de kerk op zich
te nemen. Aan de hand van oude
voorbeelden wist men echter een ju
weeltje van evenwichtige bouwkunst
te scheppen, dat nu, dank zij de res
tauratie door deskundigen en parochi
anen zelf, in al zijn glorie pnjkt. Ar
chitect Knuttel uit Deventer gaf de
adviezen en de parochianen zelf zorg
den voor een groot deel voor de uit
voering. Honderden uren besteedden zjj
aan grondwerk en het verwijderen van
„verfraaiingen" en van de boenwas
welke de schoonheid van de eiken hein-
ken verdoezelde.
Men is bijna een half jaar bezig ge
weest. Een tjjd lang heeft de parochie
gekerkt in de serre van de tegenover
gelegen „Eikelboom" een in verval
geraakt hotel. Zo pronkt de mooie kerk
nu weer, dank zij de gemeenschaps
zin van de parochianen en hun offer
bereidheid ook wat het financiële ge
deelte betreft. Om de kosten te beta
len offeren ze per jaar gemiddeld
120 per gezin. Wat een uitzonderlijke
prestatie mag worden genoemd gezien
net aantal kleine boeren en arbeiders
in de Deventer industrie onder hen.
Het bedehuis is overigens waar
schijnlijk het enige in Nederland waar
in de kerkgangers bij het verlaten wor
den geconfronteerd met een beeltenis
van Bacchus in een krans van drui
ven en wijnranken. In het portaal is
het wapen van kasteel Joppe nog te
zien en ook de beelden van. de patroon
heiligen pp het priesterkoor herinneren
aan de stichters.
Het beeld van Bartje, het gees
teskind van de Drentse schrij
ver Anne de Vries, dat in
Assen staat, zal nu ook in
Den Haag in de miniatuurstad Ma
durodam verschijnen. Het zal don
derdagmorgen 24 mei om 11.30 wor
den onthuld. Het miniatuurbeeld is
vervaardigd door mevrouw Simone
Camelia Boschma-Berkhout in Den
Haag, de beeldhouwster die ook het
origineel ontwierp.
De burgemeester van Assen, mr.
P. P. Agter, zal het beeldje aan het
bestuur van de Miniatuurstad over
dragen, waarna de loco-burgemees
ter van Madurodam het zal onthul
len, in aanwezigheid van o.a. de
beeldhouwster en de schrijver Anne
de Vries. „Bartje" werd op 4 sep
tember 1954 in de Drentse hoofdstad
onthuld op de vijftigste verjaardag
van de schrijver.
De_ restauratie van het bijna 120-
jaar oude orgel van het histo
rische kerkje van Eijs (ge
meente Wittem) vormt voor de
rond vijftien honderd bewoners van dit
paradijselijke oord een welkome aan
leiding om een week lang feest te vie
ren.
Het gerestaureerde Muller-orgel van
Ejjs.
De directie van de Wieringer-
meer heeft, nu de bloeiperiode
van het koolzaad in Oostelijk
Flevoland voor de deur staat
iets later dan andere jaren
in een fraaie folder de routes bekend
gemaakt die ten gerieve van de be
zoekers van Oostelijk Flevoland zjjn
uitgezet. Door de bezienswaardige
delen van de polder voeren de we
gen naar de koolzaad-arealen.
Men kan, zo vertelt de folder
een der drie steden Harderwijk, El-
burg of Kampen als uitgangspunt ne
men. Overal vindt men langs de rou
te gele bordjes, die aanduiden dat
men op de goede weg is naar de
koolzaadgebieden.