Spaanse kerk arbeiders mogen Maar alleen wanneer alle andere middelen faalden erkent dat staken I y W m Missiologisch congres in Lyon Meer samenwerking missie-actie hoogst gewenst Verhouding Pauselijke Missiewerken en missionerende congregaties ONDANKS VERBOD IN DE GRONDWET Boen Oems wanbeleid Khroesjtsjev in Bulgarije W'ENGELAND CHEFAROX Protest president van Philippijnen Khroesjtsjev en Kennedy nog niet samen op de TV Parochianen van Joppe herstelden hun kerk Gloeiend heet hangijzer Orgelfeestweek in Eys I Koolzaad-blöei Stelling name Geoorloofd wapen Plichten Weer Amerikaanse kernproef Walvis met poten Ironweft hemden N Maagklachten A. A. van Sandick overleden President-directeur N.H.M. Voorlopig niet naar VS mms-- Bartje voor Madurodam DINSDAG 15 MEI 1962 PAGINA 7 Sinds 7 april woeden in de Noordspaanse provincie As- turië felle arbeidsconflicten, die tot op heden ook een aantal andere provincies, met inbegrip ^an Zuid-Spanje, in hun macht nebben gekregen. Kringen van Politieke waarnemers noemen het, ondanks de omvang en de inten siteit van de loonstakingen van Politieke stakingen is geen sprake een onoplosbaar raadsel, waar- 0tn generalissimo Franco op 5 naoi de afkondiging van een drie ^baanden durende noodtoestand ln de provincies Asturië, Vizcaya ®n Gupüzcua bekend liet maken. Alle kranten brachten het bericht ib grote opmaak, met vermelding van alle desbetreffende wetten. Dos te groter is het raadsel, om dat Franco in de loop der jaren teerdere malen van het dwang middel van de noodtoestand ge bruik heeft gemaakt, zonder dat bij er een verklaring over uitgaf. De pers mocht er bij die gelegen- beden geen woord over publice ren. BU|TENLANDSE KRONIEK De IN 3 MAANDEN STEEG HET VERMOGEN MEER DAN IN GEHEEL 1961 Vraagt ons kwartaalbericht! DE NEDERLANDSCHE FONDSEN M1J."NEF0" N.V. Herengracht 436, Amsterdam (C.) Onze onovertroffen Iron weft hemden, die ver vaardigd zijn van fijne poplin, blijven de aan genaamste dracht. In effen wit en lichtgrijs en in streepdessins van 1875 tot 42» ÉÉIIÉéëë (Van een correspondent) -brengt men de onderling tegen strijdige geruchten, de vloedgolf van circulerende schotschriften en de vanuit het buitenland doorsijpelende oerichten onder één noemer, dan wordt tenminste duidelijk, dat het ™et alleen gaat om de losgebarsten onrust van de arbeidersklasse, maar Prins Boen Oem, die sinds eind i960 aan het hoofd staat van de re- Sering van Laos. is zelf mede verant woordelijk voor de recente moeilijk- Leden in zijn land. Zijn beleid is de 'aatste tijd niet erg gelukkig geweest, jn hij heeft zijn Ameirkaanse vrien- bra T^er^aaldelijk tot wanhoop ge- ttelf 1 ^0°r zijn eigenzinnige poli- Een laar geleden werd in Laos een gerjn nsb'stand gesloten tussen de re- tis h oen Oem en de communis- J e opstandige beweging, de Pathet 0VeVervolgens werd een akkoord Laos bereikt in het gesprek van ennedy en Khroesjtsjev in Wenen j1' '961. De Grote Twee beslo- Laos „onafhankelijk en neu- in m°est zijn. Daarna ontstond Vooere,!lCOnferenHe Oenève, het plan t. v°rming van een Laotiaanse fi aL^e"reSering. onder de neutralis- J. e Prins Soevanna Foema. In dit Co 'ne^ zou<^en °ok Boen Oem en de W J^b'stLcbe prins Soevannoevong ^ven opgenomen. co I-9ar oncJerkandeIingen over de eto 16 i^'ïn intussen afgestuit op de van Boen Oem. dat leden van zijn regering de porte feuilles van defensie en binnenlandse raken (politie) zou den krijgen in de nieuwe neutrale re- gering. In Genève ecnter afgesproken dat deze de- JT^uten, met het premierschap, ocvanna Foema ten deel zou- K n' Scleden liet Boen Oem, tegen La aans advies, Nam Tha, een Se 'aans bolwerk dichtbij de Chine- t0n^rens> versterken. Zoals Washing- re .doorzien had, werd deze maat- V0ca.Pathet Lao als een pro- dag v'e opgevat, en vorige week maan- I*ahd' Nam Tha in communistische dg n' Dit was een schending van h^Ponstilstand. maar Boen Oem Vj.a 6j "ij wijze van spreken, om ge- eigenzinnige houding van Boen zou nog verklaarbaar zijn, als Wlf rrke,ük sterke strijdkrachten esc"'kt. Maar zijn Lger is bij- Agjg6.! zWak, al beschikt het over li'ige aanS materieel er, al wordt het *dv4 S 9an ^°°r Amerikaanse militaire Dseurs- 4an B ^merlLanen geven geen steun Eftoti °en Dem uit sympathie voor de de béaai|lSe prein'er' rnaar omdat zij ïpetiev° van Laos willen bescher- sijjg V°or communistische overheer- bsch^n °mc'al z'i verdere communis- expans'e in Zuid-Oost Azië WilL^ 'n cD richting Zuid-Vietnam) Eaog V°or'comcn. Zij hebben het in 'ctrofj een man a's Boen Oem niet ooltn;^n' Zoa's zij indertijd in Korea erg ingenomen waren met het W» Ian bosman Phee. dat erS ^'o^loo geeft de hoop niet op, y°rrnd L°" Cen coa'itie-regering ge- Van hei an. Wor<^en- ter vervanging ^a*i Zal rD^'me van Boen Oem. Maar °en Dem zelf eerst tot be- 'Pg moeten k dat ditmaal ook een gevaarlijke con flictstof tussen de regering en de syndicaten is ontstaan. De traditio nele saamhorigheid van staat en vakbonden dreigt uit elkaar te sprin gen. Hierop wijzen ook innerlijke tegenstellingen binnen de syndicaten, die op het laatste syndicaatscongres door dwang van bovenaf wel voor lopig gesust werden, maar niet overeenkomstig de wensen van be paalde groepen, die op reorganisatie aandringen, n deze verwarde en nauwelijks over zichtelijke situatie heeft nu ook de Spaanse kerk, door de publikatie van het artikel „Arbeidsconflicten" in het kerkelijke blad „Ecclesia" een duit in het zakje gedaan. Reeds eerder was het een publiek geheim, dat militante personen van de kerkelijke arbeidsorganisaties (niet te verwarren met de door de regering gecontroleerde syndicaten), zij het op eigen verantwoordelijkheid, aan de huidige staking deelnemen. De leiders van deze kerkelijke orga nisaties legden er in verband hier mee de nadruk op, dat zij daarvoor geen instrukties hadden uitgegeven, maar dat zij de medewerking van hun leden evenmin hadden afge keurd. Met het hierboven genoemde artikel wenst de kerk blijkbaar de grenzen vast te stellen, waarbinnen zij, als hoedster van de christelijke sociale beginselen, bewust medeverantwoor delijkheid voor het uitvechten van be paalde sociale conflicten kan aanvaar den. De Kerk, zo heet het hier, voelt zich verplicht .stelling te nemen ten opzichte van gebeurtenissen, die in de openbaarheid zijn gekomen, en uit de oorzaak ervan een „doctrinaire oriën tering" af te leiden. Met deze „oriëntering" grijpt de Spaanse kerk voor de eerste maal het hete ijzer van het stakingsrecht vast, waar men tot nu toe altijd voorzichtig omheen heeft gelopen. Het stakings recht is de Spaanse arbeider in de grondwet en de arbeidswetgeving ont zegd en stakingen worden derhalve ge ïnterpreteerd en beschouwd als uitin gen van rebellie tegen de staat. Vol gens het Spaanse sociale denken is het syndicale systeem, dat werknemers en werkgevers omvat, een afdoend en handelbaar instrument om arbeidscon flicten op te lossen. Staken, zo ver kondigen de verdedigers van dit sys teem, heeft bijgevolg geen enkele zin meer. olgens de opvatting van de Spaan se kerk, zoals zij die in ge noemd artikel tot uitdrukking brengt, lijkt het er op dat in Spanje de reden tot en de zin van een staking geenszins zijn weggenomen. Zoals in bepaalde omstandigheden oor logen tussen de volkeren geoorloofd en gerechtvaardigd zijn, zo is ook bij binnenlandse sociale conflicten het ge bruik van geweld als laatste middel gerechtvaardigd, indien namelijk „de rechtvaardigheid met voeten wordt ge treden". Een uiterste noodsituatie is en blijft aanleiding om door de gerecht vaardigde „anomalie van de staking" datgene te bereiken, wat door de „niet gerechtvaardigde anomalie van mis bruik en onrecht" aan de arbeiders wordt onthouden. Het natuurrecht en de christelijke ethiek, zo heet het verder, hebben door alle tijden heen het neerleggen van het werk beschouwd als een geoorloofd wapen in de ociale strijd, wanneer tenminste alle mogelijkheden om langs de normale weg van onderhandelingen een rechtvaardigen oplossing te berei ken zijn uitgeput. Hierbij moet worden vooropgesteld, dat het algemeen be lang geen onherstelbare schade lijdt. Het artikel vervolgt, dat de overheid, in de naam van een goed begrepen publiek belang en met het oog op zaken van een hogere orde, een staking op een bepaald moment onwettig kan verklaren. Een dergelijke ingreep in een recht, dat wordt erkend door de katholieke leer en door de meerder heid van alle niet-marxistische wet gevingen, is echter alleen dan geoor loofd, wanneer nationale belangen van de allerhoogste orde het doel van de staking van secundaire betekenis ma ken of wanneer hierdoor grotere kwa den worden voorkomen dan die, welke de staking uit de weg wil ruimen. anneer nu de staat naar dit middel grijpt, worden de plich ten van alle maatschappelijke sectoren, die deelnemen aan het arbeidsproces, des te groter. De in dustrieën moeten, wanneer de staat en de wet niet toestaan dat de arbeiders zichzelf helpen, in verhoogde mate de sociale rechtvaardigheid beoefenen. De staat van haar kant moet zorgen voor een grondige en snelle vernietiging vein economische en sociale kwalen en moet ook door een sociale wetgeving ver hinderen, dat de massa's het recht in eigen hand nemen. En tenslotte moet de staat erop toezien, dat de syndica ten hun doelstelling en hun opdracht ook werkelijk ten uitvoer brengen, waaraan noodzakelijkerwijs vooraf gaat, dat zij het vertrouwen van hun leden winnen door betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en een zuivere sfeer van dienstbaarheid aan de arbeiders klasse. Met deze uiteenzettingen, die met Spaanse ogen gelezen moeten worden, plaatst het tijdschrift „Ecclesia" zich onder het beschermende gezag van de kardinaal-primaat van Spanje en niet achter de doctrine, die ligt verankerd in constitutie en wetgeving. Dit is een stap die, in zijn betekenis voor de on derlinge verhouding van kerk en staat in Spanje, nauwelijks kan worden over schat. (Advertentie) SOFIA, 15 mei, (Reuter) Duizenden Bulgaren hebben de Russische minister president Khroesjtsjev, toegejuicht toen deze gisteren met zijn echtgenote en een aantal medewerkers in Sofia was aangekomen voor een bezoek van on geveer zes dagen. Reeds in de vroege ochtenduren stelden Bulgaren zich op langs de tien kilometer lange weg tus sen het vliegveld en de stad. De leider van de Bulgaarse commu nistische partij, Zjivkov, en de Bulgaar se minister-president, Joegov, begroet ten hun Russische gasten toen dezen op het vliegveld uit hun vliegtuig stapten. Verder viel de Russische regeringschef saluutschoten ten deel. Onder de reisge noten van Khroesjtsjev zijn de minister van buitenlandse zaken, Gromyko en een secretaris van het Centrale Comité van de communistische partij van de Sovjet-Unie, Ponomarev. In diplomatieke kringen neemt men aan dat Khroesjtsjev zich zal bezighou den met moeilijkheden waarvoor Bulga rije zich gesteld ziet. De Russische pre mier zal er misschien bij de Bulgaren pp aandringen hun vijandige houding jegens Joegoslavië op te geven. WASHINGTON, 15 mei (AFP) In de nabijheid van het Christmas Island, in de Stille Oceaan, hebben de Amerika nen maandag weer een kemproef in de atmosfeer genomen. De bom werd uit een vliegtuig geworpen en was van de middenklasse tussen 20.000 en een miljoen t.n.t. MOSKOU, 15 mei (U.P.I.) Volgens radio-Moskou hebben Russische vissers een walvis gedood, die twee poten had. Volgens het Russische bericht „geeft de ontdekking voedsel aan het vermoeden, dat de walvis eens een landdier is ge weest". De walvis werd gevangen door vissers uit Wladiwostok nabij de Koeril- len-groep. De walvis had twee extremi teiten of benen, niet ver van de staart. Een onderzoek met X-stralen heeft uit- gewezen, dat in deze extremiteiten on ontwikkelde dijbenen voorkwamen. (Advertentie) ROTTERDAM AMSTERDAM KORTE HOOGSTRAAT KONINGSPLEIN (Advertentie) voor blijvende verbetering Vormt een genezende laag op de maagwand AMSTERDAM, 15 mei Te Amster dam is gisteren overleden de heer A. A. van Sandick, president directeur van de Nederlandsche Handel Maat schappij. De heer Van Sandick is geboren te Amsterdam op 21 oktober 1898. Na het lyceum doorlopen te hebben is bij adel borst geweest bij de Koninklijke Ma rine. Van 1917 tot 1925 was de heer Van Sandick werkzaam bi) R. Mees en Zn. te Rotterdam, van 1925 tot 1929 was hij chef by de Javasche Bank te Amsterdam, van 1929 tot 1942 secretaris van de Robaver te Rotterdam en sinds 1946 was hij als directeur, later als president-directeur verbonden aan de Nederlandsche Handel Maatschappij. Voorts was de heer Van Sandick commissaris van diverse maatschappij en. In de jaren 1929-1945 was hij schrij ver van de financiële kroniek in de Economist, in 1945 verscheen van zijn hand: „Herstel der Maatschappij". De overledene heeft zich ook op politiek terrein bewogen. Van juli 1950 tot sep tember 1958 had de heer Van Sandick zitting in de Amsterdamse gemeente raad. MANILLA, 15 mei (UPI) De presi dent van de Philippijnen, Diosdado Macapagal, heeft meegedeeld dat hij zijn voorgenomen staatsbezoek aan de Verenigde Staten voor onbepaalde tijd heeft uitgesteld, in verband met de ver werping door dit land van de Philip- pijnse aanspraken op 73 miljoen dollar oorlogsschadevergoeding. Macapagal zei voor de radio dat het volk van de Philippijnen door de af wijzing van zijn eis door het Ameri kaanse Congres, „teleurgesteld en ver ontwaardigd" is. Een reis naar Amerika onder deze omstandigheden, aldus de president, zou een aanfluiting zijn van de goodwill die geacht wordt tussen Amerika en de Philippijnen te worden gekweekt. De 52-jarige president zou zich op 17 juni naar Amerika hebben begeven om er gedurende tien dagen de gast te zijn van president Kennedy. MOSKOU, 15 mei (Reuter) De Russische regering acht de tijd nog niet rijp voor een gezamenlijk televisiepro gramma van de president van de ver enigde Staten en premier Khroesjtsjev, dat in beide landen getoond wordt. Dit is aan Pierre Salinger, perschef van Kennedy, in Moskou meegedeeld. De voorzitter van de Russische staatscom missie voor radio en televisie, Kharla- mov zei dat dit zal gebeuren wanneer de sfeer verbeterd is. Wanneer Amerika kemproeven neemt kan dit niet gebeu ren, zo zei hij. Kharlamov zei ait op een receptie in de Amerikaanse ambas sade in Moskou. De parochiekerk van Joppe Het gerestaureerde orgel dateert uit 1844. Uit de kerkarchieven blijkt, dat Joseph Müller uit Reifferscheid (Duitsland) dit orgel voor 785 thaler heeft gebouwd; dat „Meister-Schrei- ner" Ritzen de orgelkast heeft ver vaardigd en dat de daarvoor beno digde eikenboom a raison van 62 francs bij boer Mertens in Wahlwiller werd aangekocht. De koopsom bracht de dorpsgemeenschap zelf bijeen. Een intekenlijst uit die tjjd vermeldt naast de meer royale gift „van den pastoor", groot 200 francs, even goed „het pen ningske van de weduwe" of zoals in dit geval: de twee francs „van eeneh dienstbode ongenoemd". Niet anders is het thans met de gel den voor de restauratie gegaan. Door middel van collectes, een fancy-fair en zelfs een patates-frites-actie wer den gelden ingezameld, maar daarmee waren de vereiste 33.000 nog lang niet bijeen. De in Eijs woonachtige concertzanger Tom Brand deed znn dorpsgenoten nog enkele andere goede middelen aan de hand in de vorm van hoogstaande vocale en instrumen tale concerten in het uit 1732 date rende kerkje, dat in opdracht van een van de heren van Wittem, Ferdinand van Plettenberg, door de bekende Munsterse bouwmeester Johan Con rad von Schlaun en door de Akense architect Johan Joseph Couven werd gebouwd. Bovendien verleenden het Rijk, de provincie en de gemeente aanzienlijke subsidies. Over het nu nog resterende bedrag maakt Eijs zich weinig zorgen meer, want na de aanstaande feestweek ter ere van het door de Zaandamse orgel bouwer Flentrop grondig gerestau reerde orgel zullen de ontbrekende gelden er beslist zijn. De feestweek wordt 31 mei (Hemel vaartsdag) met een plechtige hoog mis ingezet. Jean Wolfs bespeelt het orgel, dat later tijdens een grootse re ceptie in een ruime feesttent aan de pastoor van het dorp wordt aangebo den. Op deze dag verzorgt Louis Toe bosch nog een orgelconcert en het L.S.O. concerteert 's avonds in de feesttent met als speciale attractie! „bal na". Op 1 en 2 juni concerteren er resp. de Maastrichtse jeugdharmo- nie, het Limburgs Saxofoon-Kwartet en het Geleens Mannenkoor Mignon. Ook op deze dagen weer: „groot bal" als toegift. De feestweek wordt zon dag 3 juni besloten met een orgelcon cert door Albert de Klerk en eep Breugheliaans festijn met „bier M boereschink." komen. (Van onze missiologische medewerker) LYON, 13 mei Zelfs de capaci teit van de enorme congreszaal schoot te kort, omdat ruim 250 pelgrimerende, Italiaanse leden van de Katholieke Ac tie Lyon als pleisterplaats hadden ge kozen om even iets mee te nemen van het congres „Nieuwe tijden, nieuwe missionering". Naast de 1500 zitplaat sen moesten zij zich tevreden stellen met de looppaden. Voor bedevaartgan gers was dit uiteraard geen bezwaar. De aartsbisschop van Toulouse, mgr. Garrone, hield een heldere en funda mentele inleiding over het bisdom en de missionering. Vals is, aldus mgr. Garrone, „de voorstelling van het bis dom als een federatie van parochies. Zo beschouwd is missionering iets ex tra's, het werk van specialisten, dat helemaal buiten het leven van een dio cesane gemeenschap valt. Missionering zou dan hoogstens terugvallen op het bestuurscentrum Rome, zonder levende verbindingen met de rest van de ge vestigde diocesane kerkgemeenschap pen. Niet de parochiële, geografische afbakening van onderaf is de grondslag van het Kerk-zjjn. Rond de bisschop pen, de eerst gezond en, groeperen zich de lokale kerkgemeenschappen als de Kerk zonder meer. Rome is niet een hoofd zonder lidhaam. De Kerk is geen federatie van bisdommen. Rome is het hoofd van één lichaam, levend vertakt in vele lokale, diocesane bisschopsker ken. Maar dan kan de missioneringsop- gave ook geen extra zijn. Overal breekt het besef door, dat een levende, dioce sane kerkgemeenschap noch een eiland in de Kerk, noch een geïsoleerd geheel in lokaal verband is. Met de erkenning van onderlinge eigenaardigheden, en juist in die positieve erkenning, groeit vandaag de dag in de lijn van de mon diale verbanden ook in de Kerk de aandacht voor collectieve verantwoor delijkheden. Vanuit deze fundamentele overwegingen noteerde spreker enkele concrete gevolgtrekkingen. Missionering moet op een of andere manier een opgave zijn van alle dio cesane gemeenschappen. De missio nair georiënteerde theologiestudie is noodzaak en essentieel op alle groot seminaries. Katholieke organisaties in de oude diocesen alleen op plaatse lijke belangen georiënteerd, missen een wezenlijk kerkelijke dimensie. En tenslotte, het systeem van adoptie door bisdommen hier van bisdommen in missioneringsgebieden is een ge lukkige vondst voor de inbouw van de missionering in de diocesane pas toraal. Met dit laatste lag de knuppel ln het hoenderhok. De speciale pauselijke brief aan dit congres formuleert na melijk precies een tegenovergesteld standpunt: „Het wezenlijke doel van dit congres aldus de paus is een ge zamenlijke bezinning om aan de missio nering in onze nieuwe tijden, nieuwe methoden en nieuwe oriënteringen te geven, opdat de Pauselijke Missiewer ken tot nieuw leven gewekt kunnen worden" en zeer concreet laat de paus dan volgen, dat met name alle gelden van de landelijke afdelingen van de Pauselijke Missiewerken naar Rome overgemaakt dienen te worden. Alleen daar verdeelt men centraal, vooral nu een snel toenemend aantal bisdommen met een landeigen hiërarchie in Azië en Afrika op Rome zijn aangewezen. De discussiestof verloor hiermee wel zijn ruime vlucht, vooral toen later op een van de sectievergaderingen ter sprake kwam de verhouding tussen de Pauselijke Missiewerken en de missio nerende instituten. Toch hangt de mis sionaire reikwijdte van de diocesane kerkgemeenschappen, en dus de mis sionering in deze nieuwe tijden, goed deels van deze verhouding af. En wie geen vreemde is in de tuin der kerke lijke initiatieven, weet dat de verhou ding tussen Pauselijke Missiewerken en de missionerende instituten een gloeiend heet hangijzer is, en niét alleen in Ne derland. Bijna alle nationale directeuren der Pauselijke Missiewerken, tot uit Canada, 23 generale Oversten van missioneren- de congregaties en honderden leder, van nog veel meer congregaties waren aan- wezig. Dat beloofde dus een frisse sec tievergadering te worden. Er moest eerst nog wat geduld ge- oefend worden, omdat we in de tweede j algemene vergadering een inleiding moesten doorstaan over de leek en de missionering, door een leek uitgespro-1 ken uiteraard. Het werd een preek, een slechte preek en niet alleen omdat hij anderhalf uur in beslag nam. De beslissende sectieverg stond onder leiding van de Francis- 1 caan Olivier Maillard, redacteur van het zeldzaam goede tijdschrift „Frè- res du Monde". Het werd een uitmun- tende vergadering. Pater Maillard gaf als resultaat van een grondig onder- zoek een glashelder overzicht van de situatie in eéh serie landen betref- fende de Pauselijke Missiewerken en de missionerende congregaties. Wat1 een wirwar en elkaar nog tegenstre- i vende ondernemingen, tot ieders on- genoegen overigens! Nederland noem de hü terecht als een van de landen, waar nog nauwelijks samen- werking tussen deze instanties be- staat. Beter dan de opmerkingen uit de ver gadering formuleerde hij een aantal wensen voor deze samenwerking. Een drievoudig verband tussen bisschop, Pauselijke Missiewerken en missione rende instituten voldoet het beste. De missionerende instituten dienen einde- Hjk door de bisschoppen erkend te wor- S den als vertegenwoordigers van de uni- versele Kerk. De deelneming van leken I in deze diocesane samenwerking is hoogst nodig. De rol van nationaal di recteur der Pauselijke Missiewerken moet meer omvatten dan die van finan cieel administrateur. Er moet een ge zamenlijke controle zijn op de kwaliteit en het niveau van elke vorm van pro paganda. De nieuwe opgave tot ontwik kelingshulp in deze wereld is geen: spe cifieke opgave voor de Pauselijke Mis siewerken en de missionerende institu ten. En hiermee gaf de discussielei der allen veel stof tot nadenken mee na» huis. Een van de mooiste neo-gothische kerkjes die ons land rijk is, is na een grondige restauratie weer officieel in gebruik geno men door pastoor C. Sloot en zijn pa^ rochie, die wat oppervlakte betreft groot maar in aantal zielen klein is. Het kerkje staat verscholen m de bos sen van Joppe, bij vele Nederlanders bekend als een rustig vakantieoord bjj uitstek onder Gorssei. Enkele honder den meters ten zuiden van de straat weg Deventer-Lochem treft men het heiligdom aan, dat ondanks zijn ver borgen ligging toch vele automobilis ten uit Twente en de Duitse grens streek tot zich trekt. Het kerkje werd gebouwd door de bewoners van het kasteel Joppe en was enkel bestemd voor de kasteel bewoners en het personeel. Katholie ken woonden er toen nauwelijks in de omgeving. Het is daarom pas later een parochiekerk geworden. Finan cieel bleef „de adel" aanvankelijk de basis en de oudere kerkgangers her inneren zich nog dat niemand de kerk na de H. Mis kon verlaten voor de baron met zijn gevolg was opgestaan en vertrokken. Geleidelijk vestigden er zich mensen in de omgeving en ontstond een pa rochie met een eigen parochieel leven. Wegens een bouwverbod dat in dit na tuur gebied geldt, bleef de uitgroei be perkt, zodat thans ongeveer 85 gezinnen de parochie vormen. Gezinnen die nog al ver uit elkaar wonen. Pastoor Sloot kan ruim twintig km rijden van de ene kant van zijn parochie naar de andere. Des te groter is de prestatie van deze parochie om zonder subsidie de restauratie van de kerk op zich te nemen. Aan de hand van oude voorbeelden wist men echter een ju weeltje van evenwichtige bouwkunst te scheppen, dat nu, dank zij de res tauratie door deskundigen en parochi anen zelf, in al zijn glorie pnjkt. Ar chitect Knuttel uit Deventer gaf de adviezen en de parochianen zelf zorg den voor een groot deel voor de uit voering. Honderden uren besteedden zjj aan grondwerk en het verwijderen van „verfraaiingen" en van de boenwas welke de schoonheid van de eiken hein- ken verdoezelde. Men is bijna een half jaar bezig ge weest. Een tjjd lang heeft de parochie gekerkt in de serre van de tegenover gelegen „Eikelboom" een in verval geraakt hotel. Zo pronkt de mooie kerk nu weer, dank zij de gemeenschaps zin van de parochianen en hun offer bereidheid ook wat het financiële ge deelte betreft. Om de kosten te beta len offeren ze per jaar gemiddeld 120 per gezin. Wat een uitzonderlijke prestatie mag worden genoemd gezien net aantal kleine boeren en arbeiders in de Deventer industrie onder hen. Het bedehuis is overigens waar schijnlijk het enige in Nederland waar in de kerkgangers bij het verlaten wor den geconfronteerd met een beeltenis van Bacchus in een krans van drui ven en wijnranken. In het portaal is het wapen van kasteel Joppe nog te zien en ook de beelden van. de patroon heiligen pp het priesterkoor herinneren aan de stichters. Het beeld van Bartje, het gees teskind van de Drentse schrij ver Anne de Vries, dat in Assen staat, zal nu ook in Den Haag in de miniatuurstad Ma durodam verschijnen. Het zal don derdagmorgen 24 mei om 11.30 wor den onthuld. Het miniatuurbeeld is vervaardigd door mevrouw Simone Camelia Boschma-Berkhout in Den Haag, de beeldhouwster die ook het origineel ontwierp. De burgemeester van Assen, mr. P. P. Agter, zal het beeldje aan het bestuur van de Miniatuurstad over dragen, waarna de loco-burgemees ter van Madurodam het zal onthul len, in aanwezigheid van o.a. de beeldhouwster en de schrijver Anne de Vries. „Bartje" werd op 4 sep tember 1954 in de Drentse hoofdstad onthuld op de vijftigste verjaardag van de schrijver. De_ restauratie van het bijna 120- jaar oude orgel van het histo rische kerkje van Eijs (ge meente Wittem) vormt voor de rond vijftien honderd bewoners van dit paradijselijke oord een welkome aan leiding om een week lang feest te vie ren. Het gerestaureerde Muller-orgel van Ejjs. De directie van de Wieringer- meer heeft, nu de bloeiperiode van het koolzaad in Oostelijk Flevoland voor de deur staat iets later dan andere jaren in een fraaie folder de routes bekend gemaakt die ten gerieve van de be zoekers van Oostelijk Flevoland zjjn uitgezet. Door de bezienswaardige delen van de polder voeren de we gen naar de koolzaad-arealen. Men kan, zo vertelt de folder een der drie steden Harderwijk, El- burg of Kampen als uitgangspunt ne men. Overal vindt men langs de rou te gele bordjes, die aanduiden dat men op de goede weg is naar de koolzaadgebieden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 7