Baby 's krijgen niet genoeg te eten SP1 wÊo Schriftelijke v.h.m.o.- examens ten einde Duitse brief over interesse voor het toneel Adres coöperaties tegen minister van Financiën Banken deponeren belangrijk bedrag aan deviezen kantoormachines kantoormeubelen kantooruitrusting reproduktie-apparatuur 22 t/m 30 mei amsterdam nieuwe „MENU-VERBETERING OP NIEUW-GUINEA" de 1 Stereometrie erg moeilijk „Ontwerp vennootschapsbelasting tast wezen van coöperatie aan" Saldo schatkist f 100 min. lager Mollen-5 egel- en kikvorsenvangst straks weer vrij Onderscheidingen voor PTT-ers na operatie-Warffum EVEN AANDACHT VOOR Bijgeloof WEEKSTAAT NEDERLANDSCHE BANK WOENSDAG 23 MEI 1962 PAGINA (Van onze correspondent) Hollandia, mei U weet £et misschien niet, maar de maan ^eyond zich vroeger hier op aarde. werd in die tijd bewaard in een Srot op het eiland Japen (ook wel ^aar zijn hoofdstad Seroei ge hemd) ten noorden van Nieuw- Guinea. Die maan bracht de men- ®eh daar destijds veel zegen en v°orspoed. Helaas wist hij op een jftede dag te ontsnappen, waarbij •i naar boven vloog. De mensen Japen wilden die gelukbrengen de niaan natuurlijk graag terug hebben, en ze bouwden voor dat Q°el een toren. Die toren werd al *?°£er en hoger, maar hij was JPaar van bamboe De gevolgen "leven niet uit: op een gegeven ^Senblik stortte de toren met alle pensen, die erop werkten, in. Een eel van die mensen werd land waarts geworpen, een ander deel K^am in zee terecht. En daarbij veranderden de landinwaarts ge worpen mensen in landdieren en de in zee geworpenen in vissen en andere zeedieren. U ziet het: op Japen weet men u sprookjes te vertellen, die niet veel verschillen van die waar ook ter wereld. En heus niet op Japen alleen heeft zo'n verhaal nog con sequenties ook, consequenties voor de nazaten van de ongelukkige in dieren veranderden. Uiteraard mo gen zij hun eigen familieleden niet opeten en zo hebben allerlei men sen allerlei verboden overgeleverd gekregen van bepaalde dieren, die zij niet mogen eten. Soms gaat men zelfs nog een stapje verder: zo is van de casuaris bekend, dat hij bij voorkeur rode vruchten eet. En de nazaten van die in een casuaris veranderde mens zullen stellig nooit rode vruchten eten: dan zouden zij immers hun eigen familie te kort doen! En om hele- Juis pvviaé 06e gaeait /)£de&&t*r0 /fees Algety e*t Zcse^r-, £u>C/'S In'O: /T maal zeker te zijn, wijden de na zaten van de landinwaarts gewor penen zich bij voorkeur aan de visvangst en de nazaten van de in zee geworpenen zoeken hun kost vooral op het land. Heel logisch allemaal, nietwaar? de inhoud komt 't aan l Met één theebuiltje zet krachtig familie voor Gevechtsdemonstratie in Zwolle afgelast geopend op werkdagen van 10-18 uur op maandag 28 en dinsdag 29 mei ook van 19.30-22.30 uur zondags gesloten toegang f 2.- DRY SUPERIOR PALE Voorstel minister NKT-goederen voor militairen N.-Guinea Leden van OAS veroordeeld Goede voeding Papoea' door taboes belemmerd Advertentie) België Ter gelegen- De heraen- heid van de king van de 450ste voltooiing van de auto matisering van het Nederlandse telefoonnet geboortedag van Ge rard de Kremer, beter bekend onder de naam Mercator, bracht een 3 fr. met deze wereldberoem- zullen op 22 de cartograaf. Hij mei drie was wiskundige en astronoom, maar maakte pas naam s®gels zonder toeslag worden uitge- l.n de waarden 4 ct, 12 ct en 30 ct. «ie8s yjbdt er resp op afgebeeld: een door zijn kaarten van het telefoontoestel, het van het H. Land. Vatj e°nnet. in Nederland en een detail hiee un, kiesschijf met een boog, waar- Vah de afronden van het grote werk V0o automatisering symbolisch wordt S De zegels, naar ontwerp Aftister j kunstenaar Otto Treumann te ijgba z"n tot 25 augustus ver- Vlaanderen en Euro pa. In 1569 vervaar digde hij een we reldkaart voor zee vaarders. Deze kaart, voor de scheep vaart in die dagen van onschatbare betekenis, bevindt zich in origineel thans in het Maritiem Museum te Rot terdam. Ver. Naties. Drie van de zegels voor normaal gebruik (1,3 en 5 ct.), die nu reeds meer dan tien jaar in omloop zijn, zullen op 25 mei door postzegels met ;en gewijzigde teke ning worden ver vangen, terwijl een nieuwe 11 ct. aai. de reeks wordt toe gevoegd. Op de 1 ct. ziet men het em bleem van de V.N. met de woorden: „To live together in peace with one another"; de ruimte op de 3 ct wordt bijna geheel conferentie van de ingenomen door de vlag van de V.N.; l?arUorpmerzegels' thans aan de post- keoH vool"radig zijn, werden zoals ltlsPire de voorstellingen betreft ge lees va door het internationaal con- itot i Wuseumdeskundigen, dat van u® zii„ *n ons laad wordt gehouden. u6kende v.ervaardigd naar foto's van de eeie nArnsterdamse fotograaf Cor van °°rbéro ?- enig idee te krijgen van de f'.e Voor f ngen' die aan zulk een emis- V'er to fffsaan, kunnen we niet nalaten t tikel 1Jzen °P een zeer lezenswaardig het aprilnummer van het y^w^dschnft „Foto" n.a.v. een inter- erp'e„ de redactie had met de ont- r Van de zegels. Griekenland. De twee handen, die de letters U. en N. samenvoegen, komen voor op de 5 ct en ke begin deze maand het V.N.-embleem, cirkelend boven een Athene plaats- wereldbol, op de nieuwe 11 ct ministers van de NATO-landen, wei- Ver. Staten. Op 20 mei is het een eeuw geleden, dat president Lincoln de Home stead Act ondertekende. Volgens deze wet kon iedere Amerikaanse burger voor enkele dollars een stuk grond krijgen vond, was aanleiding tot de uitgifte van een viertal postze gels. Op de 2.50 dr. ziet men het kasteel Zappeion, op de 3 dr. een wapenschild, op de 4.50 dr. een hopliet (zwaar ge- tiwK°menrfp wapende krijgsman), ih terwifi „op uen ,ërafzuil in Mara- 6 ri 6 Aphv, fen ^opliet naar een beeld v°rmt m de tekenine van de Duitsland (Bonds- rep.) De jaarlijkse zegels met een toe slag voor het werk onder de jeugd, ko men op 25 mei a.s. om een landbouwbedrijf te beginnen, dat in omloop. Ze dra- na vijf jaar zijn eigendom werd. In 60 gen meerkleurige jaar tijd werd aan meer dan een miljoen tekeningen van vlin- gegadigden een oppervlakte grond zo uers, n.l. een apollo- groot als de staten Louisiana en Texas Of'nlUgsmantpl cina_K i?der ^7+3 pf->, tezamen uitgegeven. De 4 ct-zegels, die (4o5je'ne vos (2n-i-in schoenlapper ter herinnering hieraan zal verschijnen, "t-20 Pf.;,; Pf.) en koningspage laat een pionier en zijn vrouw voor een primitieve hut zien. Maar enigszins verbaasd kijkt men toch op als men deze gegevens aantreft in een verhandeling over „Menu-verbe tering op Nieuw-Guinea" door M. de Vries, subressortleider van de residen- tielandbouwvoorlichtingsdienst J apen- Waropen, opgenomen in de „Mededelin gen van de Dienst van Gezondheidszorg in Nederlands-Nieuw-Guinea". Die „Me dedelingen" staan verder vol met arti kelen over de „Osteochondritis defor mans Juvenilis", „Het Nefrotisch Syn droom" en dat soort alleen voor inge wijden begrijpelijke zaken meer. Er daartussen dan dit poëtische verhaal. Een verhaal echter dat een ernstig pro bleem illustreert, namelijk dat allerlei adatgewoonten doorbroken moeten wor den wil men de Papoea tot een beter menu brengen. Het verhaal uit Japen roert nog maar één van de taboes aan, die een menuver betering van de bevolking ter plaatse in de weg staan. De heer De Vries somt er in zijn artikel nog diverse op. In het bijzonder treft dit bijgeloof zwan gere en zogende vrouwen, die bijvoor beeld vaak het eten van vis en allerlei schelpdieren ontzegd wordt. En dat ter wijl voor hen een goed menu juist be langrijker is dan voor wie ook! Ook kan zo'n verbod bijvoorbeeld mensen tref fen, die ervan verdacht worden kwa lijk occulte krachten te bezitten: men verbiedt hen vaak het eten van groente, van bepaalde vruchten, van vis. Allemaal bijgeloof natuurlijk, maar degene die de Papoea tot een betere voeding wil brengen om het volk ge zonder en sterker te maken zit er maar mee. En terwijl de aanraking met het christendom en de buitenwe reld de bewoners van Japen aanvan kelijk wat van hun taboes afhielp, zijn het volgens de heer De Vries ook juist weer de verschillende kerken die ze nu doen herleven. Zo verbiedt de Pinkstergemeente ter plaatse het eten van het vlees van met strikken gevangen wilde varkens, het drinken van sagoweer (de plaatselijke zelf ge brouwen volksdrank), het gebruik van pinang om te pruimen en het ro ken. De Zevende Dags Adventisten, daarentegen verbieden het eten van het vlees van dieren met gespleten hoeven en van niet-geschubde vissen (bruinvis, walvis, tonijn), alsmede koffie, pinang en tabak. En de arme Papoea op Japen is de kluts kwijt en valt terug in zijn oude adat en zijn oude taboes... Het is een van de grote problemen die overwonnen moet worden bij het brengen van verbetering in de voeding van de Papoea's ter plaatse, en waar schijnlijk evenzeer elders. Vooral het feit dat de nog ongeboren en de pas geboren kinderen onvoldoende te eten krijgen is een kwalijke zaak met ver strekkende gevolgen. Een euvel is voorts de onregelmatige dagindeling van de Papoea. Als pa en ma op stap gaan om vis te vangen of sago te kloppen blijven de kinderen alleen thuis, en dat brengt met zich mee dat ze niets te eten krijgen voor pa en ma 's avonds thuiskomen. Voor hen betekent dat dus: één armzalige maaltijd per dag. Het probleem is nu dus hoe deze mensen van hun taboes en van hun on geregelde eetgewoonten af te helpen, en ook hoe hen te leren minder eenzij dig te eten: niet alleen vis of alleen sago, maar een gemengd menu. Het is een moeilijke opgave, maar een waarbij toch voortdurend vooruitgang wordt ge boekt. Men zoekt het daarbij vooral in het kiezen Van mensen die wel tot wel- zijnsverhoging geneigd zijn, en dan duurt het vaak niet zo heel lang voor de anderen niet willen achterblijven. Ook bij de Papoea's op Nieuw-Guinea en in dit geval speciaal op Japen geldt dat je moet „keep up with the Jonesses". En voor één keer is dat in dit geval dus nog nuttig ook. Maar in tussen illustreert dit verhaal toch wel hoe moeilijk het opheffen van de ge woonten van de Papoea's voor de be trokken ambtenaren kan zijn. (Advertentie) (Van onze onderwjjsredacteur) DEN HAAG, 23 mei Een h.b.s.'er moet een correspondentievriend in Mün- chen antwoord geven op diens vragen over de belangstelling voor toneel op de Nederlandse middelbare scholen. Hoe wordt de belangstelling bevorderd, hoe oordelen de jonge mensen over de to neelstukken, die zjj hebben gezien enz. Het lijkt niet het meest voor de hand liggende onderwerp in een correspon dentie tussen middelbare scholieren; ook de vraag hoe het oordeel van „jon ge mensen" is komt wel sterk uit de gedachtenwereld van de volwassenen voort maar dergelijke overwegingen moesten de kandidaten op het eindexa men h.b.s.-A gisterenochtend maar ter zijde laten; zij hadden genoeg te doen met hun opdracht in 2,5 uur een Duitse brief over dit onderwerp te schrijven. Men diende in deze brief o.a. te be handelen: het lezen van toneelstukken op school, schoolopvoeringen, televisie toneel („verstandige keus noodzakelijk" ook echt een opmerking van een middelbare scholier...), schouwburgbe zoek, reductie op toegangsbewijzen, voorstellingen van buitenlandse gezel schappen in ons land, interesse voor klassiek en modem toneel en tot slot een soort recensie van een opvoering. Het was allemaal bij elkaar nogal wat. Men noemt dit het schrijven van een brief; in feite gaat het echter meer naar een opstel-met-gedwongen-titel (plus voorgeschreven conclusie: „De Neder landse jeugd heeft een levendige be langstelling voor de toneelkunst") toe. De examinandi-h.b.s.-B hadden het op de laatste ochtend van het examen (de examens zijn thans ten einde; de drie- en vijfjarige handelsavondscholen slui ten vanavond met boekhouden en be drijfsleer) bepaald niet gemakkelijk in hun 2,5 uur stereometrie. Sommige le raren noemden de opgaven zelfs „ont zettend moeilijk". Het wiskundewerk is, vooral wat al gebra en stereo betreft, niet meegeval len. Het heeft er wel wat van alsof men met dit gedeelte v. h. examen een voor schot genomen heeft op de Mammoet wet, die het programma wil verdiepen. Voor de liefhebbers volgt hier de laat ste van de drie stereo-opgaven: In kubus ABCD.EFGH met ribbe p is een cilinder beschreven; grond- en bovenvlak van de cilinder zijn de inge schreven cirkels van de vierkanten ABFE en DCGH. Het midden van BF is K. Het snij punt van DG en CH is N. a. Druk de afstand van HK en de as van de cilinder in p uit. b. De lijn HK snijdt de cilinder, be halve in K, nog in het punt X. Bereken de verhouding HX staat tot XK. c. Beschouw de viervlakken EKNP, waarbij P de ingeschreven cirkel van ABFE doorloopt. Bepaal P zo, dat de inhoud van viervlak EKNP maximaal is, en druk deze maximale inhoud in p uit. (Van onze soc. ec. redactie) DEN HAAG, 23 mei De Nationale Coöperatieve Raad heeft zich met een adres tot de Staten Generaal gewend om te protesteren tegen de voorgeno men wijziging van de vennootschaps belasting. Het bezwaar van de raad is, dat de minister van Financiën voor nemens is de nabetalingen aan leden van de coöperatie te beschouwen als uitgekeerde winst waarover de coöpe ratie vennootschapsbelasting moet be talen. Dit zou zowel principieel als praktisch verwerpelijk zijn. De raad redeneert, dat hierdoor een discriminatie ontstaat aangezien gewo ne N.V's geheel worden vrijgelaten in hun prijspolitiek. Als het ontwerp wordt gevolgd zou bij de jaarlijkse fis cale winstberekening, van de coöperaties een toetsing moeten plaats vinden van de aan leden-leveranciers betaalde en aan leden-afnemers in rekening ge brachte prijzen. Zoiets noemt de raad irreëel en bovendien onmogelijk. Op die wijze zou aan de coöperaties een winst worden toegedicht die zij maken, noch willen maken. De bewindslieden achten de ingrij pende fiscale systeemwijziging voor de coöperaties noodzakelijk omdat het verschil in belastingheffing tussen de coöperaties en naamloze vennoot schappen de concurrentieverhouding belangrijk zou beïnvloeden. Maar het ontwerp ziet voorbij aan het funda mentele verschil tussen coöperaties en n.v.'s. De coöperatie is een hulpon- ZWOLLE, 23 mei. Op verzoek van B. en W. zal bij de militaire taptoe, 2 juni in de Overijsselse hoofdstad, geen gevechtsdemonstratie worden gegeven, zoals eerst de bedoeling was. B. en W. hebben de Zwolse taptoecommissie ver zocht dit onderdeel van dit programma te schrappen, van oordeel dat „nu in een deel van het koninkrijk reële ge vechtshandelingen plaatsvinden het ge ven van een gevechtsdemonstratie als onderdeel van een feestelijke taptoe minder aanvaardbaar is." Van vele zijden is in de afgelopen tijd tegen het houden van de gevechts demonstratie protest aangetekend. In vele ingezonden stukken in de plaatse lijke pers was de wens naar voren ge komen de gevechtsdemonstratie af te gelasten. (Advertentie) AMSTERDAM, 23 mei Uit de week staat van de Nederlandsche bank per 21 mei blijkt, dat de banken in de laatste dagen van de kasreserveperiode een belangrijk bedrag aan deviezen aan de Nederlandsche Bank hebben overgedra gen. Op deze manier wilden zij hun te goed bij de centrale bank voldoende hoog opvoeren om aan hun verplichte kasreservegemiddelde te kunnen vol doen. De goud- en deviezenvoorraad steeg hierdoor met 104 min tot 6.366 min, waarvan onveranderd 5.698 min aan goud. Verder bracht het betalings verkeer met het rijk middelen in de markt. Door het vervallen van schatkist papier daalde het saldo van de schat kist met 97 min tot 446 min. Een deel van deze middelen bleef bij de Nederlandsche Bank ter honorering van door de centrale bank aangekocht schat kistpapier. De rekening „wissels enz. door de bank gekocht" verminderde met 23 min tot 225 min. Deze daling was de resultante van ƒ41 min vervallen schatkistpapier en van 18 min door de Nederlandsche Bank van buitenlandse circulatiebanken teruggekocht schatkist papier. De banken hebben 10 min „dure voorschotten" afgelost, waarna het sal do aan uitstaande voorschotten nog 6 min beloopt, hetgeen als normaal kan worden beschouwd. De bankbiljettencir- culatie onttrok reeds 9 min aan de geldmarkt, waardoor de stand opliep tot 5.121 min. Het tegoed van de ban ken bij de Nederlandsche Bank steeg met 127 min tot 931 min. Hierdoor begint deze groep de nieuwe kasreserve periode met een gunstig surplus Voor genoemde periode, van 22 mei tot en met 21 juni, geldt wederom een percen tage van acht, met daarnaast circa 140 min wegens het overschrijden van het kredietplafond. De geldmarkt is zeer ruim. Geldkrin- gen verwachten geen ernstig ultimo. m i ïooo Aollfi: Goud Bui tem vord goud en deviezen Buit betaalmidd. Vord buitenl gulo Wiss in disc Wiss gekocht Voorscn rek ort Voorsob Rtlk Nederl munten Diverse rek f a ill v a: Bankbiljetten Rijks schatkist Saldi Bank In Nee Saldi andere Ingezet saldi bult clrc t Saldi and alet-tng Saldi buit eelds Diverae rek Nederl. achatk pap ouit. ctrcul banken VI u ntbuj duur de staat In circulatie gebracht Tot goud ei. aev W v eonv dev netti Percentage goud en deviezen roeiiebting: (l) waarvan uit boofde Uq. bllat. ak koorden 14/5 21/5 5.897.611 5.879.611 644.305 737.737 300 334 12.409 12219 43.806 36.066 248.729 225.429 16.871 6.446 19.226 19.385 9.064 7.338 5.111.563 5.120.908 542.612 446.064 804.194 931.215 134.835 137.872 58.395 46.075 9.703 9.214 14.789 15.203 35.587 35.367 29.800 11.800 64.022 63.717 6.261.938 6.365.608 644.816 722.868 95.29 95.95 /- dememing die haar diensten tegen kostprijs aan de leden beschikbaar wil stellen. De nv streeft naar het maken van winst, bü welk streven de belangen van de leveranciers en afnemers ondergeschikt zijn. Als de belastingwet zich gaat richten tegen de prijscorrigerende functie van de coöperatie richt zij zich in feite tegen het wezen van de coöperatie. De raad zegt in zijn adres verder nog, dat de fiscale positie van de coöperaties in andere landen van de EEG reeds nu aanmerkelijk veel gunstiger is dan in Nederland. Het zou geen aanbeve ling verdienen dit verschil in belasting wetgeving nu nog groter te maken. Het adres haakt ook nog aan hij de landbouwpolitiek van minister Marij- nen. Het constateert, dat veel coöpera ties op het gebied van de zuivel werk zaam zijn en het herinnert eraan, dat de regering het op prijs stelt dat de landbouwprodukten in het belang van de nationale economie worden „ge valoriseerd". Door zich in feite tegen de coöperaties te richten straft zij nu de landbouwcoöperaties voor deze valorisatie. (Advertentie) SHERRY PALOMA IMP. OUD HAARLEM 2423 DEN HAAG, 23 mei Minister Ma- rijnen heeft bij de Tweede Kamer een wetsontwerp ingediend tot intrekking van de mollen-, egels- en kikvorsenwet. Deze wet verbiedt onder meer het van gen of doden van egels en mollen en het verhandelen van kikvorsen. In de memorie van toelichting wordt opge merkt dat de omstandigheden, die veer tig jaar geleden de stoot tot wettelijke bescherming van egels, mollen en kik vorsen hebben gegeven, in verschillen de opzichten zijn veranderd. Van eeen bedreiging van het voort bestaan van de mol is geen sprake meer. Van de stand van de egels is volgens de memorie vein toelichting weinig bekend. Anders is het met de kikvorsen. Ondanks de wettelijke be scherming zijn deze in aantal achteruit gegaan. Minister Marijnen vindt het echter moeilijk te voorspellen of opheffing van de bescherming van de kikvors zou leiden tot een hernieuwde ver volging van de kikvors zoals dat vroeger gebeurde in verband met de uitvoer van de kikvorsen ten behoe ve van Parijse restaurants. Mocht een bescherming van kikvors of egel evenwel ooit opnieuw nodig zijn, dan is er volgens de memorie van toelichting altijd nog het landbouw schap, dat bevoegd is ter bescherming van voor de landbouw nuttige dieren regelend op te treden. GRONINGEN, 23 mei „Op het ge bied van de teilecommunicatie in Ne derland is vandaag iets belangrijks tot stand gebracht", zo stelde gistermid dag op het landgoed Ekenstein de mi nister van Verkeer en Waterstaat, drs. Korthals tijdens een lunchbijeenkomst vast, nadat hij 's morgens in Warffum de automatische telefooncentrale in dienst had gesteld. Door deze handeling werd na 33 jaar de algehele automa tisering van het telefoonnet in Neder land een feit. Minister Korthals was gistermorgen de laatste Nederlander die in ons land een gesprek voerde via een handtelefooncentrale. Vanuit een grote tent met honderden genodigden in Warffum belde hij naar iet telefoonkantoor aldaar, met een oud toestel uit de tachtiger jaren. Op zichter J. Mulder stelde op verzoek van de minister de automatische cen trale in werking en voerde met de mi nister het eerste automatische telefoon gesprek in Warffum. Ir. R. Diks, hoofddirecteur telegra fie en telefonie van de PTT, is, zo zei minister Korthals toen deze van zijn grote waardering voor de PTT had getuigd, benoemd tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. De heer D. v. Hemert, adjunct-direc teur van het telefoondistrict Maas tricht is nu ridder in de Orde van Oranje-Nassau en de heer A. v. Brus sel, hoofdambtenaar van de PTT te Den Haag, kreeg dezelfde onderschei ding. „UTRECHT, 23 mei Het Nationaal Katholiek Thuisfront koopt thans voor 25 mille aan poeketsbooks, taperecor ders en radio's, zak. schaak- en dam spelen en puzzles voor de militairen op Nieuw-Guinea. Het noopt deze goederen nog voor bet einde van deze maand te kunnen verzenden. Zij zijn speciaal be stemd voor de militairen op afgelegen posten en voor de zgn. bewegende en staande patrouilles; de distributie zal Seschieden via de militaire tehuizen en e aalmoezeniers. PARIJS, 23 mei. (AFP) Een mi litair tribunaal in Parijs heeft gisteren een aantal leden van de OAS m Oran veroordeeld tot gevangenisstraffen van vijf tot twintig jaar. Dl leider van de OAS in Oran, de sergeant-majoor Petitjean, kreeg 15 jaar. Hij was in februari vorig jaar uit het leger gedeserteerd om de lei ding van de OAS in Oram op zich te nemen, maar meldde zich reeds in april bij de politie, omdat hij, zoals hij verklaarde, geen Franser wilde doden. Twee leden van de politie van Oran kregen straffen van reap, acht en viif j«ar.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 9