Moet prijsbeheersing van landbouwgrond verdwijnen? Geen eensgezinde K fractie te verwachten Ook al aan de sigaar? Politie verwijdert betogers uit Haags stadscentrum Hevige autobotsingdrie doden, vele gewonden V' Televisie in 1929 van genoegens In Amsterdam rijden nog enkele trams van bet oude model met balcons, waarop je roken mag. Nu zijn er mensen,die rustig bij 'n halte kunnen blij ven staan wachten, Twee Nederlandse dames verdwaald in Oostenrijk J. v. Warmerdam overleden KVP in Alkmaar verliest een wethouderszetel Kind van 2 jaar slien aan bosrand H MAANDAG 2 JULI 1962 PAGINA 3 Kamerleden pro en contra geven hun zienswijzen ,Meer nadelen' tot er eindelijk zo'n tram aankomt Ze hebben juist een sigaar op gestoken en ze piekeren er niet over, die te doven, 'n Sigaar, die eenmaal aan is, moet aan blijven anders is het uit. Uit met het echte genot, waarvoor een echte genieter graag een stel trams over heeft. Hij laat ze in alle gemoedsrust zijn neus voorbij gaan. Maar waar om telkens dat wuiven, dat hij doet? Och, hij wuift, nu hij zich in de buitenlucht bevindt, de rook naar zich toe! Trams mogen zijn neus voorbij gaan, het aroma van zijn sigaar mag dat niet. Hij staat daar echt, zo'n sigarenroker, als een man, die verheven is boven het jachten van deze tijd. Daar komt eindelijk zijn ouderwetse tram. De grote stroom van gehaasten en zich verdringenden is intussen afgevoerd. Nu staat hij als een vrij man op een vrij balcon. Met zijn sigaar! Ook al een vrij mens? Na 2 dagen terecht Nieuwe kringvoorzitter Lid Provinciale Staten Groningse coaster vlot van Engelse kust Groot of klein, elk écht genoegen haalt u even uit de sleur. Neem Arsenal: een gróte sigaret in formaat, smaak en aroma. Overigensrookt al Arsenal? De moordaanslag van 14 mei op Soekarno Alle betrokkenen zijn gearresteerd „Ban de bom -groep lokt tegenactie uit van de groep „Jong Nederland" - hele nacht zoek - Belgische kotter bij Engeland gezonken Prof. M. Druyvesteyn (Van onze parlementaire redacteur) ALMELO, 2 juli Dat minister Ma- fijnen bij de behandeling van zijn voor stel tot wijziging van de pachtwet ook een deel van de K.V.P.-fractie tegen zich zal krijgen is hoogst waarschijn lijk. De minister zal dan een wetsont werp verdedigen, dat een streep wil zetten onder de in 1953 ingevoerde prijs beheersing van landbouwgronden. Destijds is deze prijsbeheersing na lan ge debatten uitdrukkelijk tijdelijk ge maakt. Tot ergernis van de socialis ten is die tijdelijkheid in 1958 niet door een definitieve regeling vervangen. Er is inmiddels in en buiten de Kamer wel meningsverschil ontstaan over de vraag, of thans zoals de regering voorstelt, de hele prijsbeheersing moet verdwijnen. Indien de minister zijn zin krijgt gaat er een nieuw elementair stuk van het regeringsbeleid verwezenlijkt worden: de verwijdering van kunstmatige ele menten uit ons economisch bestel. Het socialistisch Kamerlid Prof. Vondeling heeft daartegenover een initiatiefvoor stel ingediend, om de prijsbeheersing definitief te maken. Onlangs echter heeft hij begrepen, dat deze oude socia listische verlangens niet vervuld kun nen worden. Hij heeft daarop zijn voor stel omgebogen tot een wederom slechts tijdelijke verlenging van de prijsbe heersing. Op een kringvergadering van de KVP in Overijssel is thans gebleken, dat ook in de KVP-fractie ernstig wordt over wogen om met dit laatste voorstel van de heer Vondeling mee te gaan. De Kring heeft het originele plan uit gevoerd twee leden van de KVP-frac tie in de Tweede Kamer hun standpunt voor de Overijsselse leden te laten ver dedigen. De landbouwkundige dr. ir. Droesen bleek met de minister voor radikale afschaffing van iedere prijsbe heersing, terwijl de jurist mr. Van Eijckevorsel zich uitsprak voor een tijdelijk laten voortbestaan. Hij gaf een uitvoerige argumenta tie: er zullen, zoals ook de regering verwacht, voor bepaalde landbouw gronden prijsstijgingen volgen, met name voor los land, gronden die ge schikt zijn voor tuinbouw en zeker voor gronden, die tegen uitbreidings plannen van gemeenten aan liggen. Ook kan op de duur stijging van pacht prijzen verwacht worden. De verpach ters zullen hun pachters overname van gronden gaan opdringen, ook al zal het de laatsten niet van pas ko men. Zij zullen hun geld hard nodig hebben voor investeringen om hun be drijf te mechaniseren. Ook wees de heer Van Rjjckevorsel Op de onzekerheden die de E.E.G. voor land- en tuinbouw met zich brengt. Ten slotte herinnerde hij aan het voorbeeld van Duitsland, waar een nog veel stren gere prijsbeheersing zeer onlangs is in gevoerd door een regering eveneens zon der socialisten. Hij wil wel dat de Grondkamers meer vrijheid krijgen om daar waar zij dat redelijk achten hoge re prijzen goed te keuren, zoals thans reeds hier en daar gebeurt. Daartegenover stelde dr. Droesen, dat hij meer nadelen dan voordelen ziet in de voortzetting van de prijsbe heersing. Deze heeft nl. tot gevolg, dat de eigenaars hun grond niet willen ver kopen, zolang de prijzen kunstmatig laag worden gehouden. Tuinders, die een stuk grond willen hebben, waarvan de kwaliteit precies met hun bedrijf overeenkomt, kunnen daar dus niet aan komen. Een ander ernstig bezwaar noemde hij de wetsontduiking op grote (Advertentie) schaal. De Grondkamers staan eenvou dig voor schut. Niemand trekt zich iets van hun uitspraken aan, aldus dr. Droe sen. „De hele prijsbeheersing leeft zo weining in het rechtsbewustzijn," als voorbeeld vertelde hjj, dat onlangs een Brabantse boer hem aanschoot met de vraag: „Welke prijs zal ik aan de Grondkamer opgeven voor de grond, die ik voor 100.000 gulden verkocht heb? Ik moet toch een goedkeuring zien los te krijgen." En dat werd gevraagd aan een Kamerlid, dat tevens lid is van de Centrale Grondkamer! Dr. Droesen keerde zich met klem te gen het plan van mr. Van Rijckevorsel, om de Grondkamers meer mogelijkhe den te geven om in „bijzondere geval len" van hun normale prijspolitiek af te wijken. Gebeurt dat, dan blijft er in de praktijk van prijsbeheersing hele maal niets over. Hij zei een hausse in procedures te vrezen, waarbij ook nota rissen, advocaten en overheidsinstan ties betrokken zullen worden. Dat tuinders meer voor de grond die zij nodig hebben zullen moeten betalen verwacht hij wel, maar juist voor hen is dat van geen betekenis. De kostprijs wordt voor een tuinder maar voor 1 pet bepaald door de grondprijs. Hij be taalt die prijs graag. Dat de pachten om hoog zullen gaan verwacht hij niet. De ze blijven nl. onder toezicht van de Grondkamers, die zich daarbij baseren op de mogelijkheden voor de pachters. Het peil van de verkoopprijs voor grond blijft daarbij geheel buiten beschouwing. Tenslotte zei de heer Droesen zich af te vragen, waarom nu ineens met vrees voor stijging van de prijs voor de consument wordt geschermd. Wan neer het gaat over stijging van de lo nen, wordt maar liever gezwegen over verhoging van de kosten. In tegenstelling tot mr. Van Rijcke vorsel is hij van mening, dat de posi tie van de pachter bij vrije prijzen eer der beter zal worden. Zijn voorkeurs recht wordt in het wetsvoorstel, van de minister nl. nog versterkt. En met de thans bestaande kredietmogelijk- heden moet financiering van aankoop voor een pachter, die zijn bedrijf waard is, aitijd mogelijk zijn. Het argument van de onzekerheid, die de E.E.G. gaat brengen, spreekt dr. Droesen niet het minst aan. Juist, om dat we de toekomst niet kunnen over zien moet nu de prijsbeheersing vol- DEN HAAG, 2 juli Twee Neder landse dames, die sinds donderdagmor gen in de omgeving van Klagenfurt in Oostenrijk werden vermist zijn zater dagmiddag volkomen gezond, maar uit gehongerd in Klagenfurt teruggekeerd. Zij waren verdwaald. Na het vermissen van de dames, de 47-jarige kinderjuf frouw Jenny Adriane Greeven uit Soes- terberg en de 39-jarige maatschappe lijk werkster N. Weyma uit Assen, werd een grootscheepse speurtocht in gezet door noodbrigades, alpenjagers, vliegtuigen, soldaten van het garnizoen Klagenfurt en vrijwilligers. gens hem worden afgeschaft. Over drie jaar zou, als de prijzen inderdaad gestegen zijn, de speculatie de kop kun nen opsteken. Dat zou nog veel ernsti ger gevolgen hebben. Hij is van oordeel, dat Nederland me zijn pachtprijsbeheersing altijd nog het best de kostprijzen in de hand houdt. In de prijsbeheersing in Duitsland, die nu wordt ingevoerd, ziet hij niets. „Ik wil ze wel eens zien schutteren," zo verklaarde dr. Droesen. Hij is ook van mening, dat in het boerenkamp dc voorkeur naar afschaffing van prijsbe heersing gaat overhellen. De KVP-kring Overijssel heeft ir. C. C. Th. vai den Berg gekozen als voor zitter in de vacature dr. Horbaeh. Ir. Van den Berg is chemisch ingenieur en jurist en bekleedt een leidende func tie bij N.V. Noury en Van der Lande in Deventer. AMSTERDAM, 2 juli Op 59-jarige leeftijd is in de nacht van zaterdag op zondag in Amsterdam overleden de heer J. van Warmerdam. De heer Van War merdam was Hd van de KVP-fractie van de Provinciale Staten voor Noord- Holland en lid van de Kamer van Koop handel in de hoofdstad. De heer Van Warmerdam was onlangs tijdens een zitting van de Provinciale Staten onwel geworden. In hem verliest ook de KVP-afdeling Amsterdam een toegewijd en buitengewoon deskundig medewerker. De overledene was voorts bestuurslid van de katholieke Midden stands Vereniging en van de Midden standscentrale. Jarenlang heeft hij een leidende rol gespeeld in het midden standsleven in de hoofdstad. De heer Van Warmerdam was directeur van een electro-technisch installatie-bureau in de hoofdstad. De plechtig gezongen Requiemmis zal woensdag 4 juli a.s. worden opgedragen in de parochiekerk van Onze Lieve Vrouw van de Allerheiligste Rozenkrans (de Obrechtkerk). IJMUIDEN, 2 juli De zeesleep boot „Utrecht" van Bureau Wijsmuller, voor het eerst onder commando van kapitein Teun van Oosten, is er zater dag in geslaagd de 294 ton metende Groningse kustvaarder Metropole vlot te trekken van de Engelse zuidkust. Vrij dagavond was het schip daar bij de ha veningang van Little Hampton aan de grond gelopen. Die avond en ook de vol gende morgen heeft de kapitein van de coaster getracht op eigen kracht vlot te komen, maar dat lukte niet. Vrijdag avond was ook de sleepboot „Utrecht," die met een dokdeur onderweg was van Portsmouth naar IJmuiden, in de buurt gekomen Zaterdagmiddag maakte kapi tein van Oosten een contract op Lloyds open form. De dokdeur werd in de ha ven van Little Hampton gesmeerd en een sleepdraad werd uitgebracht. Door de rotsachtige kust moest 4e sleepboot zó ver wegblijven, dat nog een tweede sleepdraad opgestoken moest worden, zodat er een tros uitstond van in totaal anderhalve kilometer lengte. Zaterdag avond half elf gelukte het de coaster naar dieper water te trekken, waarna het schip zondagmorgen om half twaalf, toen het opnieuw hoog water was, de haven van Little Hampton binnenge bracht kon worden. Daar pikte de Utrecht zijn dokdeur weer op om de reis naar IJmuiden te vervolgen. (Advertentie) DJAKARTA, 2 juli (RTR) De po litie heeft bekendgemaakt, dat alle per sonen die betrokken waren bij de moordaanslag van 14 mei op president Soekarno, zijn gearresteerd. Op die dag vuurde een man tijdens een godsdienstplechtigheid in de tuin van het presidentiële paleis te Djakar ta een pistool af op Soekarno. Hij mis te zijn doel, maar vijf personen, die in de nabijheid van de Indonesische presi dent stonden, werden gewond. In de verklaring van de politie wordt nog gezegd, dat men de hand heeft kunnen leggen op een aantal wapens en documenten. Volgens de politie is duidelijk gebleken, dat de samenzweer ders, leden van de Daroel Islam, be trekkingen onderhielden met buiten landse contra-revolutionaire organisa ties. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 2 juli Acht minuten nadat tussen de honderd en honderd vijftig leden van de Nederlandse „Ban- de-bom"-groep zich voor een betoging tegen het houden van atoomkernproeven op het plaveisel van het Buitenhof had den neergelaten, verschenen zaterdag middag tientallen agenten om de de monstranten te verwijderen. Kalm en beheerst namen de agenten eerst de spandoeken, vlaggen, een beschilderde zwarte parapluie en ander propaganda materiaal In beslag. Een klein half uur later zaten alle Ban-de-bommers, die merendeels van buiten Den Haag kwa men, op het hoofdbureau, waar hnn een bor. werd uitgereikt wegens het veroor zaken van een volksoploop. Voor het vervoer van de demonstran ten van het Buitenhof naar het hoofd bureau gebruikte de politie een grote overdekte personeelstruck en een klei nere wagen, de zogenaamde pick-up, waarin doorgaans fietsen en bromfiet sen worden opgehaald. Tweemaal moes ten de wagens op en neer naar het bureau om alle „Ban-de-bommers" over te brengen. Met het „inladen" van de demonstranten hadden de dienaren van de wet over het algemeen weinig moei te. Terwijl de bereden politie 't nieuws gierige publiek op een afstand trachtte te houden, pakten de agenten van de speciaal voor deze gelegenheid opge roepen ploeg de betogers bjj armen en benen op en wierpen hen in de gereed staande wagens. De meeste oudere de monstranten gaven er de voorkeur aan zelf in de arrestantenwagens te stappen. Zoals de man van omtrent vijftig, die een dwergpincher op zijn arm droeg. Minder gewillig waren de teenagers. In geen enkel opzicht verleenden zij de agenten medewerking. Als willoze we zen., lieten deze jongsten zich over de straat sleuren. Sommigen stribbelden heftig tegen bij hun arrestatie. Een maal moesten voor het opbrengen van een jongeman zes agenten worden inge schakeld. Met veel moeite wist het zes tal de onwillige, die hij zijn arrestatie beide schoenen verloor, in de vracht wagen te werken. Zoals wel vaker ge beurt bij dit soort demonstraties werd ook een buitenstaander in de kraag ge grepen. Het was een argeloze Japan ner, die toevallig langs kwam en in de gebeurtenis wel een plaatje zag. Aan het maken van een foto kwam hij niet toe, want op het moment dat hij wilde afdrukken, greep een rechercheur zijn fototoestel en bracht hij de ver baasde Japanner naar het bureau. Met het ontruimen van het Buiten hof meende de politie eventuele onge regeldheden in de kiem te hebben ge smoord. Zij had echter buiten de waard gerekend, want enige jeugdige demon stranten hadden zich aan het politie-op- treden onttrokken en op het eiland in de hofvijver, achter het gebouw van de Eerste Kamer, spandoeken en vlaggen opgeborgen. De vlag van de gemeente Denüaag hadden zij gestreken en daar voor in de plaats een vlag met het em bleem van de ,,Ban-de-bom"-groep ge hesen. Dit was het sein voor de groep „Jong Nederland", die van felle ten- denzen wordt beticht en waarvan Die- derik Dettmejjer, zoon van de Haagse liberale wethouder van Openbare Werken, de leider is. Tijdens de de monstratie had de Dettmejjer-groep zich beperkt tot het bestoken van de „Ban-de-bommers" met niespoeder en stinkbommetjes. Een volgeling van de groep „Jong Nederland" dook gekleed in de hofvij ver en zwom naar het eiland, waar hij de „Ban-de-bom"-vlag lossneed. Daarop doken meer Jong Nederlanders in het water. Op het eiland leverden zij een kort gevecht met de betogers en veroverden de restanten aan spandoe ken en vlaggen. Eén vlag kregen zij niet te pakken. Daarmee sprongen de demonstranten in een rubberboot, waarmee zij eerder naar het eiland waren gevaren. Onge hinderd met de vlag zwaaiend peddel den zij langt tijd door de vijver, gade geslagen door honderden toeschouwers op de kant. Tot de gealarmeerde brand weer arriveerde en een rubberbboot met hulpmotor te water liet. Een agent, die Tijdens de „Ban de bom"-betoging in Den Haag moest de politie de demonstranten, jn <je boot had plaats genomen, rekende die op het plaveisel hadden plaats genomen, vaak naar de vrachtwagen sleuren be jongelui tenslotte in, waarmee de om hen naar het politiebureau te kunnen brengen. rust was weergekeerd. TILBURG, 2 juli Als gevolg van een autobotsing op de rijksweg 63 (Tilburg-Eindhoven) onder de gemeen te Moergestel zijn gisteren drie perso nen, namelijk de beide bestuurders en een zoontje van één hunner, om het leven gekomen en werd een groot aan tal personen gewond. Vanuit de richting Eindhoven reed een auto, bestuurd door de 36-jarige vertegenwoordiger M. Muys uit Eind hoven, die juist op het moment, dat een tegenligger naderde, van achter een vrachtauto vandaan kwam met de bedoeling deze te passeren. Een bot sing was onvermijdelijk. De heer Muys werd op slag gedood evenals zijn naast hem gezeten zoontje Hans (l'/j jaar). Het kind is uit de auto geslingerd. In de wagen bevonden zich nog een aantal kinderen namelijk de dochtertjes Jo hanna (8) en Joke (6) en een ander zoontje Josje (6), alsmede een vrien dinnetje van de oudste dochter Elle Kortekme eveneens uit Eindhoven. De ze kinderen werden allen gewond en overgebracht naar het St.-Elisabethzie- kenhuis te Tilburg. Enigen hiervan konden in de loop van de dag naar huis worden vervoerd. De bestuurder van de andere auto, de 56-jarige J. Verbraak uit Breda, werd bjj de botsing eveneens op slag gedood en moest uit het wrakstuk van zjjn auto worden gezaagd. Zijn echtgenote en hun beide dochters Tineke en Lena, werden met verwon dingen naar het ziekehuis te Tilburg overgebracht. In deze auto zat ook nog een broer van de bestuurder uit Roo sendaal met zijn dochtertje Ineke. De man kwam met de schrik vrij, doch zjjn dochtertje werd in zorgwekkende toestand opgenomen in het ziekenhuis. De auto's werden totaal vernield. ELBURG, 2 juli Zondag is in een ziekenhuis te Zwolle overleden de 23- jarige motorrijder A. Coljjn uit Bant (Noord Oostpolder) die zaterdagavond op de hoek Zuiderzeestraatweg-Epeweg tegen een van de richting 't Harde ko mende auto botste, waardoor hij zwaar werd gewond. ZEVENAAR, 2 juli Op de rijksweg Zevenaar-Didam, ter hoogte van de Tatelaarsweg, botste de 20-jarige brom fietser De Loran uit Zevenaar zater dagavond met zijn bromfiets tegen een drietal stilstaande wielrijders, waar door h\j zo ongelukkig terecht kwam, dat hjj in bewusteloze toestand op het wegdek bleef liggen. Het slachtoffer is naar het ziekenhuis te Zevenaar ver voerd, waar het zondagmorgen is over leden. LEEUWARDEN, 2 juli De 78-ja- rige heer A. v. d. Veen uit Drachten is zondagmorgen om het leven geko men, toen hij met zijn auto bij Joure in botsing kwam met een vrachtauto. De heer v. d. Steen werd uit zijn auto geslingerd en zwaar gewond overge bracht naar het ziekenhuis te Heeren veen. Daar is het slachtoffer later over leden. BRUSSEL. 2 juli (UPI) Acht Ne derlanders zijn gisteren betrokken ge weest bij twee ernstige verkeersonge lukken in België. Een an hen verloor hierbij het leven terwijl verscheidene anderen zware verwondingen opliepen. Nabij Turnhout kwam een wagen, waarin vijf Nederlanders uit Tilburg zaten, tegen een boom terecht. Petrus Jonkers, 28 jaar, uit de Oranje Vrjj- straat te Tilburg, de bestuurder van de auto, werd op slag gedood. De vier andere inzittenden werden naar het zie kenhuis van Turnhout vervoerd. De toestand van een huner, de heer Laar- maekers, werd ernstig genoemd, maar de andere gekwetsten worden buiten ge vaar geacht. Te Herderen, nabij Tongeren, kwam een Nederlandse auto tegen een vracht wagen terecht. De drie inzittenden van de auto werden met zware verwondin- ge naar het ziekenhuis van Tongeren overgebracht. (Van onze correspondent) ALKMAAR, 2 juli De KVP in de Alkmaarse gemeenteraad, die sinds 1930 twee wethouders in het college heeft, zal in september met slechts één wethouder daarin vertegenwoordigd zijn. Onderhandelingen tussen de PvdA, dé WD en de Prot. Chr. fractie heb ben tot een overeenkomst geleid inza ke een college op brede basis, waarin de PvdA (9 raadszetels), de WD (3) en de Prot. Chr. (3) elk een wethon- derszetel zullen krijgen en de vierde zetel de KIT (10) werd toegedacht. "3 eerste besprekingen gingen in de richting van een college, waarin de PvdA en de KVP elk twee wethouders zetels zouden bezetten, doch toen men het niet eens kon worden over de kan didaten, nam de PvdA het initiatief voc de vorming van een college, waar in de KVP slechts één zetel zou krij gen. Aangezien PvdA, WD en Prof- Chr. semen over 15 raadszetels beschik- kt.i, hebben zij het samen voor het zeg- gen. In KVP-kringen is men ook gezien de verhouding in het verleden over deze gang van zaken zeer teleurgesteld. Er is nu een grote stroming in de Alk maarse KVP in de nieuwe raads fractie zou er zelfs een meerderheid voor zjjn die onder deze omstandig heden niet aan de vorming van een college wenst mede te werken, hetgeen zou betekenen, dat de KVP niet ui het dageljjks bestuur zou zijn vertegenwoor digd, hoewel zjj de grootste partij in Alkmaar is en bjj de laatste gemeen teraadsverkiezing rond 500 stemmen vooruitging. VEGHEL, 2 juli Terwijl haar do delijk ongeruste ouders, geholpen door manschappen van de rijkspolitie, drie speurhonden van de rijkspolitie, veer tig militairen van de vliegbasis Vol- kel en een groot aantal burgers, koorts achtig naar haar zochten, heeft de twee jarige Karin Peters uit Uden. die se dert zaterdagavond zes uur zoek was, de nacht kennelijk rustig slapend op een plekje tussen een korenveld en de rand van een bos doorgebracht. Daar.. ^verd zij althans zondagmorgen om viif uur heerlijk slapend, gevonden door de hond van de speurhondgeleider A Kujjs uit Beek en Donk. 7ot diep in de nacht hadden politie mannen en burgers gezocht naar het meisje, dat vrijwel onmiddellijk nadat het was gaan dwalen, was vermist door haar ouders, die met nog twee andere kinderen voor een overnachting hun tent hadden opgeslagen bjj het bunga lowpark Bedaf in Uden. De drie speur honden kon men echter die avond met meer op een spoor krjjgen, doordat zo velen alle vijftig bungalowbewoners, de politie en vrijwilligers van de nabn gelegen boerderijen bjj het zoeken het terrein en de omgeving hadden door kruist Er w°rd, toen het zoeken die avond vruchteloos bleef, een plan opge steld om bjj het aanbreken van de dag een grootscheepse en georganiseerde speurtocht te beginnen. Daartoe werd assistentie gevraagd en gekregen van de vliegbasis Volkel SCHIPHOL, 1 juli De premier van Suriname, mr. S.D. Emanuels. die een week in Nederland heeft vertoefd. is gisteren van Schiphol naar Paramaribo vertrokken. Hjj heeft naar bekend in Den Haag de associatie van Suriname met de EEG besproken. IJMUIDEN, 2 juli Zondagmiddag is de Belgische kotter Vertrouwen N 806 op 20 mjjl ten zuidoosten van Great Yarmouth gezonken. Omstreeks drie uur meldde de schipper, dat water in de machinekamer drong. Daarna ging alles bijzonder snel. Van alle kanten schoten schepen te hulp en uit IJmui den vertrok de sleepboot „Titan." De bemanning moest echter onmiddellijk in de reddingboot en korte tjjd later werd gemeld, dat de kotter al was gezonken. Ook vliegtuigen namen toen aan de op sporing van de schipbreukelingen deel. Na een paar uur werd de sloep opge pikt door de Belgische kotter Z 570. an dat eredoctoraat weet ik niets meer dan dat het mij is verleend." Prof. dr. M. J. Druyvesteyn, die van wege de faculteit van toegepaste wetenschappen van de Vrije Uni versiteit te Brussel is benoemd tot eredoctor, heeft slechts ver moedens omtrent de redenen daarvan. In de brief, die hem inlichtte, dat hem op 8 novem ber het eredoctoraat zal worden uitgereikt, wordt alleen vermeld, dat dit op grond van zijn weten schappelijk werk en van zijn verdiensten voor de Vrije Uni versiteit zal gebeuren. Die ver diensten vat prof. Druyvesteyn aldus samen: „Ik heb er een stuk of wat lezingen gehouden." De eerste van zijn bezoeken aan de Brusselse universiteit was een heel bijzondere. Zij was een gevolg van een historische ge beurtenis in Amsterdam in de cember 1929. Toen werd voor het eerst in Nederland aan ieder, die het maar zien wilde, in de de monstratiezalen van Philips ge toond wat televisie was. „Het was helemaal niets" relativeert prof. Druyvesteyn zijn eigen werk. Hij heeft namelijk inder tijd als eerste bij Philips televisie °tTeTalveertigej(mV^dPmaZ%as in de twintiger jaren werd in Engeland voor het eerst geëxperimenteerd met het nieuwe medium Philips, waar dr. Druyvesteyn sinds 1927 werkte wilde eens zien ma tiet was en gaf de tegenwoordige hoogleraar aan de TH te Delft opdracht eens een toestel te ontwikkelen. Dat lukte en dr Druyvesteyn ging er mee de boer op" De Nederlandse Natuurkundige Vereniging kreeg m decem ber 1929 de primeur in Amsterdam. Daarna kwam veertien dagen lang Jan en Alleman kijken naar de foto van prinses Juliana, die na veel vijven en zessen beverig onduidelijk zichtbaar was. Om het nieuws in België te laten zien werd dr Druyvesteyn in 1930 uitgenodigd paar Brussel te komen. Dat was het eerste contact met de Vrije Universiteit. Bij Philips werd het produkt niet commercieel aanvaardbaar geacht Het onderzoek werd stop gezet en het hele plan verdween in het archief. Pas toen omstreeks 1935 de grote stoot op het gebied van de televisie uit Amerika kwam, is men er in Eindhoven weer mee begonnen. Het werk van dr Druyvesteyn ;s echter zozeer in de vergetelheid geraakt, dat in een overzicht van Philips van de ontwikkeling der televisie geen melding werd aemaakt van het eigen onderzoek in de twintiger jaren. Het televisie-experiment was een voorbijgaand onderdeel in de werk zaamheid van dr. Druyvesteyn bij Philips. Twaalf jaar lang heeft hij er onderzoekingen verricht omtrent gasontladingen. Een samenvatting van dat onderzoek publiceerde hij samen met zijn collega-onderzoeker dr. Penning in een testamentzoals prof. Druyvesteyn zelf het noemt. Dat „testament" is een tiental jaren lang het meest gebruikte overzicht geweest. Het is zelfs vertaald in het Japans- Toen prof. Druyvesteyn in 1946' noogleraar werd in de theoretische 'en toegepaste natuurkunde te Delft, richtte hij zijn belangstelling op het metaalonderzoek. Zijn gasontladingen vergat hij langzamerhand, naar hij vertelt op een zeker ogenblik zeer tot zijn schande Omstreeks 1950 organi seerde wijlen prof. Dorgelo een internationaal congres, dat voornamelijk over gasontladingen handelde. Prof Druyvesteyn woonde het ook bij „maar", zegt hij nu „ik had het beter kunnen laten: ik wist er niets meer van." Dat kan ook niet als men zich niet meer op de hoogte heeft gehouden van de ontwikkeling in een bepaalde sector van natuurwetenschap. Maar de vele geleerden uit alle delen van de wereld waren ondertussen zeer benieuwd kennis te maken met de man, die dat goede overzicht had geschreven. Zij kwamen naar „Mekka", maar de „profeet" bleek een outsider te zijn geworden. Sinds een jaar is prof. Druyvesteyn een grijze zestiger niet meer werk zaam op het laboratorium voor technische fysica te Delft. Hij is verhuisd naar het nieuwe laboratorium voor metaalkunde, waar hij met enkele collega's de metaalkunde van natuurkundige, scheikundige en technische zijde bestudeert. Op het gebied van metaalkunde zijn onder leiding van prof. Druyvesteyn in Delft belangrijke onderzoekingen verricht. In de jaren '49 en '50 leidden verschillende proefnemingen er toe, dat het zoge naamde „effect van Molenaar en Aarts" aan het licht werd gebracht. Deze proeven lieten zien, dat metaal, dat bij lage temperatuur is bewerkt, reeds bjj onder-kamertemperatuur herstelt. Vroeger nam men aan, dat dit eerst bij veel hogere temperaturen gebeurde. Dit feit is al zozeer gemeengoed geworden in de wereld der metaalkunde, dat de namen Molenaar en Aarts, waarachter die van Druyvesteyn, hun hoogleraar, schuil gaat, vergeten zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5