Succes met TELSTAR Telefi oneren eveneens bleek mogelijk Westen verwerpt nieuw Russisch Berlijn-plan BEELDEN UIT V.S. IN EUROPA OPGEVANGEN „Telstar-satelliet cirkelt sinds gisteren rond de aarde haldol weer vandaag- ÜH-lllfl- HA AKI rlü\8 Hr I llllfi AM I lllLUITL nfifUlLLITIOUIL UUUIIHIll Ruimte - explosie schiep „derde Van Allengordel Papoea's nemen para's gevangen Leraar overleden na aanrijding NOG EEN VA- KERNPROEF Kunstmaan van 10 miljoen dollar Oorlogsdreiging INDIË - CHINA Het weer De toestand van Sir Winston Churchill KHROESITSIEV STELT VOOR: COMBINATIE NAVO- EN WARSCHAUPACT-EENHEDEN IN WEST-BERLIJN Jongen verliest hand bij experiment met springstof üW MORRIS 'êeforetpuêittt! Weinig verandering Het weer in Europa WOENSDAG 11 JUL! 1962 86ste JAARGANG No. 31177 ANDOVER, 11 juli (Reuter/ AFP) De televisiekunstmaan „Telstar" heeft in de afgelopen nacht zijn bruikbaarheid voor de overdracht van televisieuitzendin gen bewezen. Niet alleen hebben miljoenen Amerikaanse televisie kijkers de uitzending via,de „Tel star" kunnen volgen, maar ook in Groot-Brittannië en Frankrijk heeft men haar ontvangen. Voor al op het ontvangstation te Pleu- meur-Bodou in Bretagne was de ontvangst heel goed. Het was net alsof de zender op slechts enkele tientallen kilometers afstand stond, aldus het oordeel van het personeel van dit Franse station. MOSKOU/WASHINGTON, 11 juli (Rtr.-UPI) Uit Londen, Washington, Parijs en Bonn wordt gemeld dat het nieuwe Russische voorstel tot regeling van de kwestie Berlijn door de geallieerde strijd machten in het westelijke stads deel door een combinatie van N.A.V.O.- en Warschaupact-een- heden te vervangen voor de rege ringen van de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk en West- Duitsland onaanvaardbaar is. De uiteenzetting van genoemd plan vormde een verrassing in de rede voering die de Russische premier Khroesjtsjev te Moskou tot de afgevaardigden bij het communis tisch georiënteerde wereldcongres voor ontwapening en vrede richtte. Inzake het ontwapeningsvraagstuk wist de communistische leider wei nig of niets nieuws te zeggen. Technici van Bell Telephone leg gen de laatste hand aan de „Tel star". Duidelijk ziet men de zwar te vlakken van de zonnecellen op de huid van de kunstmaan. HILVERSUM, 11 juli Het is nog niet zo lang geleden, dat de Nederlanders voor de etalages van radiozaken dromden om te kijken naar de rechtstreekse uitzending van de kroning van koningin Eli zabeth. Het was een hele sensatie om getuige te zijn van een gebeur tenis, die tegelijkertijd helemaal in Engeland plaatsvond. Velen zullen gisteravond ongetwijfeld aan die historische televisie-uit zending hebben teruggedacht toen zij niet meer op straat maar thuis zaten te kijken naar het flikkerende scherm van de moni tor, die stond opgesteld in het Britse grondstation in Goonhilly Downs. Hoewel de Nederlandse televi siekijkers niet meer in de gele genheid zijn geweest om het door komen van het eerste testbeeld uit Amerika op de monitor in Enge land te zien, weet men hier ook zonder dit bewijs dat de televisie de Atlantische Oceaan kan over bruggen. Zonder de „Telstar"-satelliet zou men daar niet in kunnen sla gen. De verbinding „Twee- richtingenverkeer" REGEN- EN TWEEDJASSEN Aan zee Mr. W. A. M. van der Kallen. A B BBi BB BH WM mm m m m mm mm m m Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severln. Amerikaanse televisie VIA KUNSTMAAN zichtbaar in Europa De ontvangst op het station van Goonhilly Downs in Cornwall was minder goed. Het beeld (van de Ame rikaanse vice-president Lyndon B. John son) was niet zo duidelijk en boven dien kreeg men later contact, pas en- (Van onze Londense correspondent) Londen, 11 juli. Voor het eerst tnaakte gisteren het dagelijks bulletin over de gezondheidstoestand van Sir Winston Churchill melding van trombose. Het bulletin vermeldde, dat de trom bose niet was toegenomen en dat het linkerbeen minder gezwollen was. Lady Churchill, die haar man gisteravond een lang bezoek bracht, gat als haar mening dat zijn toestand lichtelijk ver beterd was. Zy had hem eveneens eer der op de dag een bezoek gebracht en verklaarde dat hij opgewekt was. Winston rookte gisteren een sigaar, las de kranten en zag een filmvoorstel ling in zijn kamer. Hij ontving gisteren eveneens bezoek van zijn dochter me vrouw Soames en haar echtgenoot, de heer Soames, minister van landbouw. Laatstgenoemde verklaarde na het be zoek dat Sir Winston het uitstekend maakte. kele minuten voor het einde van de eerste proefuitzending. Het Franse sta- tion ontving negentien minuten lang de uitzending. Amerikaanse technici zijn van me ning, dat de minder goede ontvangst te Goonhilly Downs uitsluitend te wij ten is aan onvolmaakt functioneren van de apparatuur op de aarde en niet aan tekortkomingen van de „Telstar". Verder heeft men te Pleumeur-Bodou een radarinstallatie die men in Corn wall mist. Een zender te Andover in de Ame rikaanse staat Maine heeft 39 minuten lang een ononderbroken stroom van uit zendingen van allerlei aard naar de „Telstar" uitgezonden die ze heeft teruggezonden. Deze uitzendingen be stonden niet alleen uit televisiebeelden, maar ook uit telefonische mededelingen en telefoto's. De uitzending begon met een beeld van de Amerikaanse vlag met wolken als achtergrond. De eerste proef werd genomen toen de kunstmaan met haar zesde omwenteling om de aarde bezig was. Later zijn nogmaals proeven ge nomen met de kunstmaan. Ook in de vroege ochtenduren werd een uitzending via de „Telstar" in Groot-Brittannië opgevangen. De ont vangst te Pleumeur-Bodou was ook bij deze proef goed. Wel is het beeld even weg geweest, hetgeen een gevolg was van het feit dat de baan van de kunst maan iets anders loopt dan men had berekend. Dank zij de radarinstallatie kon men de antenne echter in zeer korte tijd goed richten, waarna het beeld weer heel goed was. Elf verslaggevers hebben via de „Telstar" telefoongesprekken tussen Andover en New York kunnen voeren. Zij zijn het erover eens, dat de stem men even duidelijk te horen zijn als bij normale telefoongesprekken, maar wel hoorde men bijgeluiden. Over twee weken hoopt men gedeelten van de wekelijkse persconferentie van pre sident Kennedy rechtstreeks van Was hington naar Europa uit te zenden Het uitwisselingsprogramma van 15 minu ten is geplanned op 23 juli. De kunstmaan draait in 157,8 minu ten om de aarde. De snelheid varieert van 29.580 km. per uur ophet laagste punt van de baan, tot 18.060 km. per uur op het hoogste punt. Het höogste punt is 5.636, het laagste 954 km. De hoek met de evenaar is 44,7 graden. Het saffierblauwe en zilver gekleurde instrument weegt 77,1 kilo. De American Telephone and Telegraph heeft meer dan 50 miljoen dollar besteed aan de ontwikkeling van de kunstmaan. Ander half miljoen dollar voor het bouwen en drie miljoen dollar voor de lancering. Verwacht wordt, dat de kunstmaan twee jaar in bedrijf zal blijven, maar Twee van de eerste beelden, die door „Telstar" over de Oceaan zijn gezonden. Men ziet op de bovenste foto de Amerikaanse vlag, tegen een achtergrond van Wolken, en daaronder de verslaggever van de Amerikaanse televisiemaatschappij C.B.S., Dave Duggan. Dwars over de beelden leest men de tekst „First pictures from Telstar". de sterkte zal binnen enige maanden verminderen. In de herfst zal een twee de „Telstar" worden gelanceerd. In Italië en West>-Duitsland worden grondstations gebouwd, die binnen enige maanden aan bet project kunnen mee werken. WASHINGTON, 11 juli (UPI) Ame rikaanse wetenschapslieden hebben ont huld dat zich na de ruimte-kernexplosie van maandag onder de natuurlijke stra lingszone een derde radioactieve gordel heeft gevormd. De Van Allengordels hebben van de explosie niet meer te lijden gehad dan van de storing die zij regelmatig van de zon ondervinden, aldus de Amerikaanse geleerden. Merk waardig genoeg heeft het radioverkeer van genoemde proef boven de John- ston-atol minder overlast ondervonden dan van twee explosies met praktisch dezelfde uitwerkingskracht die in 1958 op hoogten van 42 en 76 kilometer te weeg werden gebracht. HOLLANDIA, 11 juli (UPI) Een Papoea-bevolkingspatrouille heeft op het schiereiland Onin, bij een treffen met Indonesische valschermtroepen twee Indonesiërs gevangen genomen. Een automatisch wapen werd buitge maakt, aldus een officieel communiqué dat hier werd uitgegeven. Gezegd werd voorts, dat thans is ko men vast te staan, dat de dropping van 28 juni in het actiegebied van Kai- mana slechts een voedseldropping be trof. Een patrouille van de strijdkrach ten heeft in zeer onherbergzaam ter rein in de rimboe een groot aantal pa rachutes met voedselpakketten gevon den. Uit de andere gebieden werden geen acties gemeld. Met ingang van heden heeft het goe- vernementsvoorlichtingsbureau de uit gifte van officiële communiqué's aan de correspondent van United Press In ternational hervat. AMSTERDAM, 11 juli Op de bur gemeester De Viugtlaan, ter hoogte va de burgemeester Fockstraat, is gisteravond omstreeks elf uur de 57-ja- rige ongehuwde leraar E. H. J. Fou- rasche door een 19-jarige bromfietser aangereden en daarbij zo ernstig aan zyn hoofd gewond, dat hy bij aankomst ia het Wilhelmina-gasthuis bleek te zyn overleden. Met een collega en in diens auto reed de heer Fourasche langs de adressen van een aantal leerlingen, om brieven te bezorgen waarin de ouders werd medegedeeld, dat hun kind voor het gedaan examen was gezakt. Op de burgemeester De Viugtlaan was hij e- ven uitgestapt om aan enkele wande laars naar de ligging van een straat te vragen. Bij het oversteken van het fietspad werd hij door de matig snel rijdende bromfietser gegrepen. In een door waarnemers als vrij mild aangemerkt betoog herhaalde Khroesjtsjev het dreigement over de sluiting van een Oostduits vredesver drag, maar ook ditmaal stelde hij geen limiet. Khroesjtsjev stelde voor, in de door Oostduits gebied omringde westelijke stad Poolse en Tsjechoslo- waakse eenheden te laten samenwer ken met hun collega's uit Noorwegen en Denemarken ofwel uit Nederland en België. Het State Department stond vrij spoedig met zijn afwijzend commen taar gereed. De woordvoerder, Lin coin White, verklaarde dat dit plan enige tijd geleden in besloten Ame rikaans-Russische besprekingen ter tafel was gebracht. „Amerika heeft het Kremlin destijds laten weten dat dit voorstel geen bevredigende basis vormde voor onderhandelingen", al dus White. Dit voorstel, aldus de Amerikaanse woordvoerder, is een variant op eerdere Poissische voor stellen die ten doel hadden de posi tie van het westen in West-Berlijn te verzwakken. De woordvoerder van het State De partment zei, dat de Sovjet-Unie er verantwoordelijk voor is, dat de kern proeven weer zijn opgenomen in de bewapeningswedloop en wel door de reeks proeven die zij vorig jaar sep tember ha-' genomen. Toen is, zei hij, dt grootste kernbom van alle tijden tot ontploffing gebracht, een van circa 58 megaton. Het Amerikaanse minis terie van buitenlandse zaken noemde voorts de kritiek van Khroesjtsjev op de kernexplosie in de ruimte, die maan dag boven de Johnston-Atol teweeg werd gebracht, „huichelachtig" en stel de dat de Sovjet-Unie verantwoorde lijk is voor de hervatting van de be- wapenings-wedloop. Gezaghebbende diplomatieke zegslie den te Londen wezen erop dat de Brit se regering zich op het standpunt stelt dat over terugtrekking van de gealli eerde eenheden uit West-Berlijn nim mer zal worden onderhandeld. Hoge Westduitse ambtenaren verklaarden te Bonn dat over de aanwezigheid van de geallieerde eenheden in West-Berlijn „niet valt te onderhandelen". Hoewel in Parijs geen officieel commentaar te verkrijgen was deelden regeringszegs- lieden mede dat Khroesjtsjevs plan zonder twijfel zou worden afgewezen. Khroesjtsjev onthulde het voorste! tijdens een rede die twee en een half uur duurde en waarin hij duidelijk zin speelde op de mogelijkheid dat de Sovjet-Unie haar kernproeven zou her vatten. De Russische premier stelde voor om de twee Warschaupact een heden en die uit het NAVO-blok onder auspiciën van de Verenigde Naties in de westelijke helft van Berlijn te le geren. Westerse diplomaten in Moskou we zen erop, dat het jongste voorstel van HONOLOELOE, 11 juli (UPI) Ame rikaanse functionarissen hebben bekend gemaakt dat er nog een kernexplosie op grote hoogte boven het Johnston- eiland teweeg zal worden gebracht in het kader van de lopende serie. Televisie overbrugt oceaan (Van onze radio- en tv-redactie) Televisiegolven buigen namelijk niet mee met het aardoppervlak. Het is dus nodig dat de antennes, die het signaal moeten overbrengen elkaar „zien". Als men volgens dit principe een verbinding tussen Amerika en Eu ropa tot stand zou willen brengen, dan zou er midden in de Oceaan een toren moeten worden gebouwd van duizenden kilometers hoogte. Aangezien dat niet uitvoerbaar is heeft men zyn toevlucht moeten nemen tot de kunstmanen. De „Telstar" communicatiesatelliet, die gisterochtend om precies drie mi nuten over half tien (Nederlandse tijd) met behulp van een Thor-Delta raket werd gelanceerd en sindsdien een ellip tische baan rond de aarde beschrijft op een hoogte van minimaal 1000 en maximaal 5700 kilometer, met een snel heid van 18.000 tot 29.000 kilometer per uur, is het eigendom van de Ameri can Telegraph and Telephone Compa ny (A.T. and T). De satelliet, die werd vervaardigd in de laboratoria van Bell-Telephone, heeft een bolvorm met een middellijn van 87 centimeter en weegt 77 kilogram. Op de aluminium- huid van de Telstar zijn 3600 zonne cellen aangebracht, die 19 nikkel-cad- mium batterijen een elektrische ener gie leveren van 15 watt. Het kostbaarste gedeelte van de „Telstar", die in totaal tien miljoen dollar kost, bevindt zich binnen in de bol. Het is de elektronische appara tuur, die de televisiesignalen van de aarde niet alleen opvangt, maar ook versterkt en terugzendt. Dit „brein", dat uit 15000 delen inclusief 1064 transistors en 1464 dioden bestaat, zit in schuimrubber gegoten in een aluminiumbus. Hoe wordt nu de verbinding tussen Amerika en Europa tot stand ge bracht? In Andover aan de Amerikaan se Oostkust staat een reusachtige hoornvormige antenne opgesteld, waar mee zowel signalen kunnen worden uitgezonden als opgevangen. De anten ne is ook door Bell Telephone ge bouwd in een dalkom tussen lage ber gen. Men heeft deze afgelegen plek in de staat Maine uitgezocht om zo min mogelijk last te hebben van de micro golven en andere storende bronnen. De metalen antenne, die ongeveer 300 ton weegt en een lengte heeft van 54 me ter, kan zowel in de breedte als in de hoogte draaien. Het gevaarte wordt ge dirigeerd vanuit een nabijgelegen con- trolecentrum, waarbij twee kleine an tennes staan opgesteld, die zelf het „doel" opzoeken en volgen. Een van deze antennes ontvangt de signalen van de kunstmaan en geeft ook comman do's door aan de satelliet. De andere stelt zich in op de positie van de kunst maan en brengt de grote hoomanten- ne „grof" in da richting. Een vernuf tig elektronisch systeem zorgt verder voor de fijne afstelling van de metalen hoorn. Bewonderenswaardig is ook de wyzc, waarop de Amerikanen erin geslaagd zyn alleen de zwakke signalen van de satelliet te versterken en niet de be geleidende storingen. Hiervoor heeft men de versterker uitgerust met een robyn die wordt gekoeld tot een tem peratuur van onder nul. 456 graden Fahrenheit i>e signalen die uitgezonden, zodra gunstige positie is, in Andover worden de „Telstar" in de dat is ongeveer mid den boven de Atlantische Oceaan, wor den in Europa opgevangen door twee gevoelige parabolische spiegel-antennes Een staat er in Goonhilly Downs bij Lizard Point in Engeland,"de andere is gebouwd in Lannion aan de Bretonse kust in Frankrijk. Het Amerikaanse aandeel in het uitwisselingsprogram ma, dat binnenkort via de tv-kunst- maan wordt uitgezonden za onder an dere ook de Nederlandse televisiekij kers bereiken via de keten Andover- Telstar - Goonhilly Downs - BBC-TV - Eurovisienet - NTS. De American Teiegraph and Tele phone Company zal net niet bij de 'ancering van een „Telstar" laten. D:t jaar gaat er nog een tweede sa telliet van hetzelfde type de lucht in. Als ook de derde proef-satelliet zal z'jn gelanceerd en de experimenten met dit drietal gunstig verlopen wil de A.T. and T ongeveer veertig Tel star-kunstmanen in een baan rond de aarde brengen. Deze satellieten zul len niet alleen voor wereldtelevisie programma's worden gebruikt maar ook voor telegraaf en telefoonverbin dingen. De Telstar heeft namelijk een capaciteit voor zeshonderd ka nalen met gesprekken in een rich ting en zestig kanalen met „twee- richtingen-verkeer". Uiteraard zijn er voor deze onderneming van de A.T. and T. een groot aantal grondstations nodig. Behalve de reeds voltooide stations in Engeiand en Frankrijk ko men er in West-Europa ook aanslui tingen in West-Duitsland en Italië. Natuurlyk zal de „Telstar" evenals de eerste auto worden overtroffen, maar voor ons is op dit ogenblik be- langryk dat er een satelliet boven de aarde vliegt die het mogelyk maakt beelden te zien, die op hetzelfde ogen blik duizenden kilometers van ons ver wijderd de lucht in worden gestuurd. Een haast ongelofelijke prestatie. Khroesjtsjev inzake Berlijn niet over eenkomt met het standpunt van het Westen. Het Westen staat er op. dat er troepen van Ergeland, Frankrijk en de V.S. in Berlijn blijven. Sommige diplomaten zagen in het Russische voorstel echter een kleine stap in de goede richting, omdat het voorziet in de legering in Berlijn van troepen van NAVO-landen. Een belangrijkere Rus sische concessie vonden zij echter het feit dat de regeling, zoals vervat in Khroesjtsjevs voorstel, niet van tijde lijke aard is. Khroesjtsjev had tenmin ste niet over een tijdelijke regeling ge sproken. Dit heeft hi.i echter wel in het verleden gedaan toen soortgelijke voorstellen besproken werden. NIEUW DELHI, 11 juli (UPI) Door gaans goed ingelichte kringen in de Indi sche hoofdstad hebben meegedeeld dat een Indische voorpost in de vallei van de rivier de Galwan in Noord-Ladhak door communistisch-Chinese soldaten is omsingeld. De zegslieden vrezen dat elk moment een gewapend conflict kan losbranden. De communistische soldaten begonnen hun actie volgens deze kringen maan dagmorgen om tien uur. BEVERWIJK, 11 juli De 15-jarige H.B.S.-er L.A. Hennen is gisteravond ernstig gewond, toen hy door hemzelf t, fabriceerde springstof to' ontplof fing wilde brengen. Om ever na acht uur was hij up een terrein tegenover rijn woning aan de Kuikensweg bezig met de springstof, die hij in een ijzeren buis had gedaan. Hij hield de buis .n de linker hand en wilde het uiteinde ervan met een hamer platslaan. Op dat ogenblik explodeerde de springstof. Zijn linkerhand werd ernstig gewond en moest in het Rode Kruisziekenhuis tot aan de pols worden geamputeerd. Af1r>(*rrprrfjp i BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439 IHDSESÏRAA7 (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM'lEl 2jHS9(' Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Wisselende bewolking met hier en daar enkele buien. Overwegend matige zuidwestelijke wind. Onge veer dezelfde temperaturen als van daag. Donderdag: Zon: 4.32-20.57. Maan: 15.41-1.12. DE BILT, 11 juli ln Zuid-Limburg werd het gisteren nog 28 graden, tegen 19 a 20 graden op de Wadden. Een zwak onweersfront is gistermiddag en -avond over ons land getrokken met over het algemeen heel weinig regen. Op de Wad den viel plaatselyk ruim 10 mm. Van morgen werden nog enkele verspreide buien waargenomen. De kleine depressie boven Engeland trekt nu naar het noor den weg, ïodat de buienkans afneemt en het aantal zonnige perioden weer groter wordt. De zuidwestelijke stroming brengt gematigde temperaturen, die in de buurt van 18 tot 22 graden liggen. Een langzame verbetering is in de twee de helft van deze week te verwachten. Advertentie) Zonnige perioden, maar ook nog kans op een buitje. Matige zuidwesten wind. Temperatuur 18 tot 20 graden, zeewater 15 graden. Vooruitzichten: perioden met vrij goed zomerweer en iets meer zon. max mm neersl Station Weer temp. temp afgel. gisteren 24 uur Den Hekier zw. bew. 19 15 5 Ypenburg half bew. 26 15 8 v/üssingen licht bew. 22 15 4 Eeide zw. bew. 25 16 0.2 De Bilt zw. bew. 26 14 4 Twente regen 26 15 1 Eindhoven on bew. 26 15 7 Zd-Limburg regenbui 28 16 6 Stockholm motregen 15 13 0.1 Oslo zw. bew. 27 14 0.2 Kopenha licht bew. 18 9 0 Londen regenbui 20 13 2 Amsterdam zw. bew. 24 15 13 Brussel half bew. 23 15 22 Luxemburg zw. bew. 30 Parijs onbew. 24 14 2 Nice onbew. 26 18 0 Berlijn zw. bew. 13 0 Frankfort regen 31 16 7 MüncheD regen 28 17 7 Zünch zw. bew. 30 16 2 Genève zw. bew. 32 15 1 Locarno onweer 28 17 6 Wenen half bew. 28 13 0 Innsbrück zw. bew. 32 14 0 Rome licht bew. 31 18 0 Madrid onbew. 32 16 0 Mallorca onbew. 18 ••mr... r„r^TB..T E ADVERTENTIETARIEr 28 cents per millimeter- 6UREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM m m m m m hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 M ffiSI ffi H 1 A A 1 IP H M föh Aft fl 1 F ft I 1 A ft ITP De administratie behoudt zich het recht voor Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Mn fl H 1 IBill I I 38 9H III fl HIm m. fl fl B BB fl B B B SBB fl advertentiën eventueel zonder opgave van

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 1