W/4
Gangsterdom
valt wel mee
RADIO VERONICA WENDT
ZICH TOT DE E.E.G.
Consumptie
Pool werd priester
D
iiü
Arriveer
net zo
vertrekt
SUPR1MAL
SPOTSPIEGEL
Het menselijk.
en de techniek
Kunnen we nu
gexuigg
Van 's werelds
In verband met een vérgaand
Belgisch wetsontwerp
m
Negen militairen
bij brand gewond
Plannen centrale
begraafplaats
op Nw.-Guinea
Osservatore
huldigt
Felix Rutten
Maatschappij Genees
kunst vergadert
Jongen verdronken
Jozef Zelewski
ZATERDAG 14 JULI 1962
PAGINA 5
"MlS Ingenomen,
,3G9*.'
DaNK>K ZIJ
ZIUN
^fiOOISTE EVENEMENTEN
(Van onze verslaggever)
Ga naar Tilburg en bekijk het
geboefte, een afspiegeling
van wellicht de diepst ge
zonken laag in het Nederlandse
gangsterdom. Dat zei een hoogge
leerde heer op een met spoed be
legde persconferentie in het ge
bouw voor Kunsten en Weten
schappen in Utrecht. Het is ge
noeg om een mens nieuwsgierig
te maken en we zijn dus naar de
hondenmarkt getogen, die elke
zaterdagmorgen wordt gehouden
op het binnenplaatsje van een
café aan de Bredaseweg. Ten
minste, op dat binnenplaatsje is
het begonnen en daar staat ook
de vrachtauto van de Duitse han
delaar Heinz Vieten, een rond,
blozend gezicht als de onschuld
zelf en vol verontwaardiging over
de verdachtmakingen die door het
echtpaar Polak en de aan hun
zijde strijdende dierenbeschermers
aan zijn adres zijn geuit.
PLliPfiS
MARTINlPÜ
In legerplaats 't Harde
Omgekomen militairen
(Advertentie)
reisziekte voorkómen.
|7n de blauwe verpakking-let ep de juiste dosering)
Hoiidenmarkl
in Tilburg
sTih'
Heins Vieten, de omstreden Duitse
hondenkoopman.
De meeste handel speelt zich echter
af op de openbare weg. Het Is allemaal
wat moeiiyk te volgen voor een buiten
staander. De handelaren op het trottoir
hebben aan een half woord genoeg. Er
komt een jongeman met een handtas,
waar een hondekop bovenuit steekt;
een rafelig mannetje arriveert met ach
ter op zijn fiets een mand met drie
jonge poedels. Men groept hier en daar
rond de eigenaren; er worden prijzen
gemompeld, die natuurlijk te hoog zijn;
de eigenaar dreigt zijn spul weer mee
terug te nemen en de anderen geven
te kennen dat hij gerust mag gaan. Dit
alles in een paar halt-verstaanbare zin
nen; het is echt handel. Op een primi
tieve, maar toch ook weer uitgekookte
manier meten de partijen elkaar om
zoveel mogelijk voordeel te doen.
Gangsters? Een aantal hondenhande
laren kan op de buitenstaander gemak
kelijk een wat ongure indruk maken.
Het zijn geen salonfiguren, maar meer
het genre van de stoppelbaarden, wat
groezelig en verkreukeld. Kleine schar
relaartjes, die proberen een paar rijks
daalders te verdienen. Daartussen lo
pen de gelegenheidshandelaren; mensen
die jonge hondjes over-compleet heb
ben en er nog iets van willen maken;
ande-en die een hondje zoeken voor de
kinderen. Gewone Tilburgse mensen,
die geen portemonnaie hebben voor
stambomen en ook wel weten dat een
stamboom geen voorwaarde of garantie
iiiiimiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiMiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiNiiiiMi,
Een gemoedelijk onderonsje op de hon
denmarkt in Tilburg.
is voor een gezellig huisdier. Er loopt
een meisje met een jonge geit op de
arm en op een fiets tegen de muur zit
een olijke aap, maar de markt wordt
toch beheerst door de honden. Ze zit
ten in manden of tassen, in kartonnen
dozen met luchtgaatjes, op de arm of
aan de lijn, maar in geen geval wordt
hun een haar gekrenkt. De twee politie
mannen, die de zaken met onbewogen
gezichten gadeslaan, bepalen zich tot
het verlenen van assistentie, als er een
wagen in of uit moet.
Het probleem van de Tilburgse hon
denmarkt is meer van verkeerstech
nische dan van criminele aard. Het
feit, dat de hondenhandel zich voorna
melijk afspeelt op de trottoirs van de
Bredaseweg, leidt tot moeilijkheden. Dat
is dan ook de reden waarom de ge
meente al vóór de actie-Polak had be
sloten, de zaak te gaan regelen. De
raad heeft enkele wijzigingen aange
bracht in de algemene politieverorde
ning, waardoor de handel op en aan de
openbare weg zal worden verboden. Ter
compensatie heeft men tevens bepaald,
dat een officiële hondenmarkt zal wor
den ingericht op de Veemarkt aan de
Lovense Kanaaldijk. Daar zal binnen
kort iedere zaterdag van tien tot drie
uur gehandeld kunnen worden, volgens
een reglement, dat wordt opgesteld in
overleg met de Tilburgse dierenbescher
ming en waarin o.a. bepalingen worden
opgenomen over de verzorging van de
op de markt aanwezige honden. Daar
kan men op dit ogenblik niets van zeg
gen: alleen als er van duidelijke mis
handeling sprake is, kan de politie op
treden, maar dat is niet het geval:
waar het sadisme, waarvan prof. Polak
ter persconferentie gewaagde, geculti
veerd wordt, in elk geval niet op de
markt in Tilburg.
Ook van handel in gestolen dieren is
de politie niets gebleken. Er zijn maar
weinig aangiften betreffende vermiste
honden en het aantal is de laatste tijd
zeker niet toegenomen. Vieten, die juist
25 honden heeft geladen, verwijst de
verhalen over georganiseerde diefstal
len op grote schaal met verontwaardi
ging naar het rijk der fabelen. Ze heb
ben hem er opzettelijk in laten lopen,
door hem een hond te laten kopen die
later als .gestolen" uit zijn wagen is
gehaald. Volgens hem is het zo gegaan,
dat deze hond, die men op 26 mei aan
de grens bij hem aantrof en die men
blindelings in die en die kist wist aan
te wijzen met medeweten van zijn
eigenaar, een lid van, de dierenbescher
ming uit Hoofddorp, en van de Duitse
ambtenaar Stollenwerk, op de dieren
markt aan hem was verkocht, om hem
aan de grens van diefstal te kunnen
beschuldigen. Hij heeft de hond aan de
eigenaar teruggegeven, maar intussen
een aanklacht ingediend wegens laster
tegen de president van de Duitse die
renbescherming.
Volkomen belachelijk vindt de Duitse
handelaar de verhalen over betalingen
in vals geld. ,,Hoe is het mogelijk, dat
een professor dergelijke onzin vertelt."
Wat hij met zpn honden doet? Het
merendeel gaat naar Duitse handelaren
die particulieren bedienen. Wat hij niet
kwijt kan, gaat naar laboratoria; nee.
niet naar Chinese restaurants. Hij komt
er rond voor uit, het is allemaal in orde,
onder officieel toezicht etc. Vieten heeft
niets te verbergen; hij is een eerlijk
importeur.
Ér staan ook Belgische wagens, o.a.
een bestelwagen van een huisdierenhan
del. Toch gaat de grote handel volgens
de politie buiten de markt om. De echte
opkopers laden elders en worden be
voorraad door handelaren; op de markt
voert de gelegenheidshandel de boven
toon.
Het is nog een vraag, of deze han
del straks helemaal naar de officiële
markt zal verhuizen. Transacties op
particulier terrein blijven buiten de
greep van de verordening. Wie daar
echter een gewoonte van maakt, valt
weer ondor het vestigingsbesluit kleine
dieren. Hoe het zij, de „baas" van de
huidige markt, voorzitter van de in het
café gevestigde hondenclub, zweert het
stamhuis voorlopig nog trouw.
Ook op de handel buiten de markt
zal echter in de toekomst meer controle
komen. Als de uitvoeringsvoorschriften
bij de nieuwe wet op de dierenbescher
ming verschijnen, zullen alle handela
ren een vergunning van B. en W. moe
ten hebben. Zo zal er steeds meer orde
op de hondenzaken komen en dat is
zeker toe te juichen. Dat de huidige
markt echter een aangelegenheid van
gangsters zou zijn, lijkt zacht gezegd een
tikkeltje overdreven.
(Adve-tentie)
an
hartverwarmende
vermouth
op enkele blokjes
keelverkoelend ijs.
I: 'n verkwikking zonder weerga
Voor de liefhebbers van "een goed gias" stelt Martini speciale "on the rocks"-glazen beschikbaar in sets van 2 stuks.
Maak f2.- of een veelvoud hiervan oyer op postrekening no. 579559 t.n.v. Martini Rossi, Rijswijk, onder vermelding
van; "on the rocks-gjazen".
UTRECHT, 14 juli Radio Veronica
heeft zich tot de commissie van de
Europese Economische Gemeenschap
in Brussel gewend naar aanleiding van
een ontwerp van wet tot wijziging van
de wet over de radio-telegrafie, de
radio-telefonie en andere radioverbin
dingen van België.
In navolging van Denemarken en
Zweden wil België in een strafrechte
lijke bepaling zijn onderdanen verbie
den mee te werken aan zendschepen,
respectievelijk uitzendingen vanaf
zendschepen. Het Belgische wetsont
werp gaat evenwel verder dan de wet
ten van de beide Scandinavische landen
en wil ook een buitenlander die mee
werkt aan een buitenlands zendschip
buiten België aan vervolging in België
blootstellen, indien hjj daarby op een
of andere wijze met een Belg heeft
samengewerkt.
Radio Veronica heeft, zo heeft een
der directeuren de heer H. Verweij
meegedeeld, aan het advocatenkantoor
van mr W. H. J. Derks in Utrecht
opdracht gegeven, haar belangen bij
de E.E.G.-commissie te bepleiten.
Radio Veronica meent namelijk, dat
het Belgische wetsontwerp in strijd is
met het verdrag van de Europese Eco
nomische Gemeenschap dat 25 maart
1957 door de zes lidstaten in Rome
werd gesloten. Men beroept zich hierbij
op artikel 62 van dat verdrag, waarin
nadrukkelijk wordt gesteld, dat de lid
staten geen nieuwe beperkingen invoe
ren op de vrijheid tot het verrichten
van diensten zoals deze feitelijk be
reikt waren by de in-werking-treding
van dit verdrag. Radio Veronica stelt,
dat zp diensten verricht van commer
ciële aard, zoals deze worden bedoeld
in artikel 60 van het E.E.G.-verdrag.
Ingevolge het Belgische wetsontwerp
zullen de buiten België woonachtige of
gevestigde bestuurders van Radio Ve
ronica niet zynde van Belgische
nationaliteit in België strafrechtelpk
kunnen worden vervolgd wanneer zij
advertentiecontracten afsluiten met
Belgische ondernemers voor de door
Radio Veronica uit te zenden reclame.
Voorts is Radio Veronica strafbaar als
zij uit België enig onderdeel betrekt
of een Belg in dienst neemt van de
vennootschap.
.Van onze correspondent)
't HARDE, 14 juli. Een hardnek
kige benzinebrand is gistermiddag uit
gebroken in garage VI op het terrein
van de legerplaats in 't Harde. Negen
militairen en twee brandweerlieden
werden hierbij gewond. Twee van de
militairen liepen ernstige tot zeer
ernstige brandwonden op.
Voorbijgangers zagen verschillende
militairen brandend naar buiten ren
nen. Kameraden bulten de garage
doofden deze vlammen met zand en
verleenden eerste hulp.
De brandweer van Doornspijk was
enkele minuten na het alarm ter plaat
se en bestreed het vuur in de garage
met doortastendheid. Tijdens de blus-
singswerkzaamheden ontplofte een
acetyleencylinder waardoor twee
brandweerlieden aan gezicht en han
den gewond werden door de steekvlam
en rondvliegende scherven. Zij konden
evenwel na verbonden te zijn naar huis
terugkeren. De negen gewonde militai
ren werden in Zwolse ziekenhuizen op
genomen. Hun namen werden nog niet
bekend gemaakt.
UTRECHT, 14 juli De Koninklijke
Nederlandse Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst heeft vandaag
haar algemene vergadering gehouden.
Ter opening hield de voorzitter, dr. D.
W. Swijgman uit Leeuwarden, een rede,
waarin hoofdzakeiyk organisatorische
aangelegenheden werden besproken. Zo
werd gewag gemaakt van een zeer ver
helderend gesprek, dat heeft plaats ge
had met het bestuur van de K.K. Art
senvereniging. In goede harmonie be
wandelen alle betrokkenen wederom hun
eigen wegen, waarbfj evenals voorheen
overleg zal worden gepleegd, indien
daartoe aanleiding moent bestaan.
Sterke divergentie tussen de inzichten
van de organisaties van huisartsen en
specialisten belemmerde het tot stand
komen van een afgerond eindoordeel
van het hoofdbestuur inzake de goodwill.
Behandeling van dit onderwerp, waar
over de betreffende commissie haar rap
port op bepaalde onderdelen wellicht
zal herzien, wordt uitgesteld tot een vol
gende vergadering. De oudedagsvoorzie
ningen kwamen ook dit halfjaar niet
tot een oplossing. Ook over dit onder
werp zpn de meningen nog zeer verdeeld
en het hoofdbestuur heeft het beraad
heropend. Er wordt naar gestreefd de
leden tegen begin september een com
pleet dossier over deze aangelegenheid
aan te bieden.
De namiddagvergadering, waarin het
rapport van de commissie Kunstmatige
Inseminatie werd behandeld, droeg een
besloten karakter. Het was niet de be
doeling tot enige stemming ten aanzien
van het rapport en amendementen te
geraken.
Cuba Volgens berichten uit Cama-
guey op Cuba zyn 17 opstandelingen te
gen het bewind van Castro 'veroordeeld
tot gevangenisstraffen variërende van
zes tot 30 jaar. zy -varen ervan beschul
digd sabotage te hebben gepleegd in
het gemeentelyke energiebedrijf. (UPI)
Den HAAG, 14 juli. Het ligt,
naar wy van bevoegde zijde vernemen,
althans voorlopig niet in de bedoeling
van de Nederlandse regering de licha
men van de op Nieuw-Guinea omge
komen Nederlandse militairen (tot
dusver zeven van wie vyf zpn gesneu
veld), op rijkskosten naar Nederland
te laten overbrengen.
De mogeiykheid tot overbrenging be
staat slechts indien de familieleden zelf
de kosten dragen. Dit is in één geval
reeds gebeurd. Mocht echter het aan
tal omgekomenen als gevolg van acties
of ongevallen aan de lage kant blüven,
dan is de mogelijkheid aanwezig, dat de
regering toch nog van deze gedragslijn
terugkomt. Dit ook -al in verband met
de plannen te komen tot een centrale
begraafplaats. De kosten daarvan zou
den in zo'n geval hoger worden dan die
van het vervoer naar Nederland.
fToen ik gisteren aan mijn
karretje even eer. hygi
ënisch goedgekeurde ha
ring ging eten stonden er
ineens twee welgeschapen
Amerikanen bij. Zij aten al
wat, kauwgom. Nochtans
lieten zij met onverant
woord dédain hun blikken
wijden over de uitgestalde viswaren.
Zij hadden dollars bij zich en een ge
ruite pet.
De haringman sloofde zich uit van
jewelste. „Zout!" riep hy, en wees op
een zojuist gevangen, ietwat melan
choliek haring-beest.
Toen de buitenlanders wat scep
tisch op het zeebanket neerkeken
voegde hy er schreeuwend aan toe:
..Zuur!"
En hy verwees naar een schaal,
vol met behaagiyk in zichzelf gekeer
de rolmopsen.
Ook dót vertrouwde het andere we
relddeel niet.
Ik zag het rood, wit en blauw fier
boven het stalletje wapperen en voel
de my genoopt tot enige bemiddelen
de interventie.
„This," zei ik dus met een mond
vol. „is real Dutch herring."
Er viel nu een stilte.
„Rotten fish," voegde ik er propa-
fandistisch aan toe. Want ik wist,
at het Yankees op een gegeven mo
ment niet typisch genoeg kan wezen.
Enfin, zö gooiden hun uitgekauwde
lekkernij weg en namen er een. Een
nieuwe. De haringbaas en ik dach
ten geiykeiyk:
„Nu gaat een heel oude wereld
voor hen open." En wy keken samen
belangstellend toe. Maar de geruite
jongens spuwden ons zeebanket ter
plaatse uit in verwyderden zich
vuistschuddend.
„Da's nou zuur," zei de haringman.
IIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllIHHIIIIIIIilllllllllllllllllllilllllllllllllll!
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 14 juli. De Nederlandse
dichter en schrijver dr. Felix Rutten
is op zijn tachtigste verjaardag ook
door Italiaanse kranten gehuldigd. Het
gemoed der Italianen hangt steeds tus
sen de „eigen dorpstoren en het uni
versele. Van Felix Rutten. Limburger
van geboorte en Italiaan geworden
door geestelijke adoptie, weet men
hier dat hij in dezelfde mate als hij
zicht en hart verruimde, zich inniger
hechtte aan de wortels van eigen leven
en cultuur. Voor een dergelijke synthe
se is men in Italië zeer gevoelig.
„Het vorig jaar", schrijft o.a. de Os
servatore Romano, ,is Rutten naar
Umbrië gegaan, waar hij één van zijn
beste boeken schreef: ,,Ik Assisië".
Vijf jaar geleden werd Felix Rutten
op het Romeinse Kapitool gehuldigd
met de gehele ernstige entourage,
waarover de stad beschikt. Hij kreeg
de erepenning van Rome. dat hij ge
vierd had in zijn sonnetten, en in le
venden lijve had laten zien aan tallo
zen. „Het eigen Limburg, Nederland
en Rome, zijn vaderstad uit liefde, Loe
ren de vriend, de schrijver, de dich
ter", aldus de Ossevatore.
(Van onze correspondent)
VRIEZENVEEN, 14 juli Gister
avond uit het Overijssels Kanaal het
stoffeiyk overschot opgehaald van de
sinds woensdagavond vermiste zeven
jarige Henk Companjen uit Vriezen-
veen. De jongen was enig kind.
Woensdag ging Henk mei een vier
jarig vriendje in het Overijssels kanaal
vlak by de woning van zyn ouders vis
sen. Daarbij moet hij te water zyn ge
laakt Toen de jongen werd vermist,
heeft de politie met bewoners van de
gemeente vrijwel dag en nacht naar
het kind gezocht. Dank zy de activiteit
van drie leden van de Enschedese on-
de~waterclub kon gistermiddag het li
chaam van Henk worden gevonden.
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH geborgen.
44-jarige Poolse priester Jozef Zelewski,
die zondagmorgen in de St. Monicakerk
aan de Herenweg te Utrecht zijn eerste
plechtige H. Mis hoopt op te dragen, ziet
zijn ideaal vervuld na eerst een lange weg van
ontberingen, leed en gestage arbeid te hebben
afgelegd. Met vele landgenoten werd hij in
liet begin van de veertiger jaren uit Polen,
waar hij het levenslicht zag in Kartuzy vlak
bij Danzig in de befaamde corridor, naar
Duitsland gedeporteerd. Zijn studie op het
gymnasium moest afgebroken worden. Toen
'reeds leefde bij hem het verlangen om pries
ter te worden. Eerst zou hij. een donkere
poort door moeten van jarenlang verblijf in
verschillende kampen, o.a. in Regensburg, tot
dat de mogelijkheid zich voordeed om in de
Nederlandse industrie te werken, waardoor hij
misschien kans kreeg verder te studeren. Hij
had het geluk, toen een Nederlandse
commissie de verblijfplaatsen van de displaced
persons bezocht om arbeiders te werven, in
het bezit gesteld te worden van een visum. In
1947 kwam hij in Utrecht terecht, om te werk gesteld te worden in de
smederij van de Demka-fabrieken. Het werk was zwaar, doch moedie
pakte hij aan tot zijn gestel het niet meer kon dragen en hij ziek werd.
Eenmaal hersteld, werd voor hem lichter werk gevonden bij de elektrische
apparatenfabriek Inventum in Bilthoven. Door het ook hier bestaande
ploegenstelsel had hij evenmin voldoende tijd om te studeren, maar hel
ideaal priester te worden bleef onverflauwd in hem leven. De weinige
uren, die hem s'avonds restten, benutte hij daarom om zich te bekwamen
tot horlogemaker, een vak, dat hem bijzonder lag, omdat hij sterk gevoel
heeft voor precisie en exactheid.
Dank zij zijn doorzettingsvermogen slaagde hij er in en kreeg hij een
betrekking als horlogemaker in Galeries Modernes. De avond kon nu
volledig besteed worden aan de studie van Latijn en Frans, welke laatste
taal nodig was om te Hesdignenl-lez-Betune bij Calais het noviciaat van
de Sociëtas Christi, een door de Poolse kardinaal Hlond in 1932 gestichte
congregatie van Poolse priesters, die onder hun landgenoten in het buiten
land de zielzorg uitoefenen, door te maken en daar zijn gymnasiale studie
te voltooien. In 1953 was het zover en na twee jaar vertrok hij naar Rome,
om aan het Gregorianum filosofie en theologie te studeren tot eindelijk
23 december 1961 de grote dag van zijn priesterwijding was aangebroken.
Het is allemaal zo eenvoudig met een paar woorden verteldmaar
moeilijk laat zich beschrijven de enorme energie, die het deze Poolse
arbeider gekost heeft zijn doel te bereiken. Uit het vaderland verbannen,
komt hij in een hem vreemd milieu, dat op ieder wel deprimerend moet
werken en dan aanvaardt hij een werkkring, die toch eigenlijk weinig bij
zijn geestelijk postuur pastte. Om niet te spreken over zijn tengere figuur
allerminst geschikt voor zware arbeid. Maar onversaagd houdt hij vol en
als dan na lange tijd de mogelijkheid tot studie er toch is, schrikt hij er
niet voor terug de draad weer op te nemen.
„Het zal u na zoveel jaren wel moeite gekost hebben om de stof weer
in u op te nemen?" vragen we de neomist, als wij hem bezoeken in de
pastorie van de Augustijnen, waar hy gastvrijheid geniet en ook telkens
zijn vakanties doorbrengt. Pater Zelewski knikt alleen maar bevestigend
en gebruikt niet veel woorden. Onopgesmukt vertel' hij ons zijn Levens
verhaal en hij kijkt daarbij dankbaar naar pater L. Romala, de aalmoezenier
van de Polen in het Aartsbisdom en bisdom Grotiingen, die ook al van
1947 af in ons land verblijft en zijn domicilie hier in de pastorie heeft. Men
kan hem de promotor van pater Zelewski noemen en de vreugde' bij hem
over de gebeurtenis van zondag is even groot als bij de neomist zelf. Er
rust alleen de schaduw op, dat een tweede Poolse arbeider, die gelijk mei
Jozef Zelewski naar Frankrijk vertrok, de goudsmid Mariam Kotlarczyk,
daar is overleden. Pater Romala vertelt welke grote steun op zijn beurt
pater Zelewski voor hem is geweest. „Hy was mijn rechterhand in Utrecht
Na 16 jaar kan pater Romala eindelijk eens aan vakantie denken, want
zolang neemt pater Zelewski zijn werk over. Daarna reist de laatste naar
Frankrijk om van de prior-generaal te vernemen wat zijn standplaats zal
zyn. Vermoedelijk krijgt hy de opdracht als zielzorger onder de Polen in
Duitsland te gaan werken, maar het kan evengoed Brazilië, Australië of
Canada zijn.
