Koude intocht van de gele" Tour ploeg Sjefke Janssen en Hugens door autopech niet aanwezig Hollandse Regenbogen zijn Friezen de baas Wind wakkert strijd aan op derde dag Kaagweelc 4% „SUBSIDIE AAN A.N.V.V. DRIE MAAL ZO GROOT'' Hogere salarissen voor orkest-musici bepleit Indeling in drie klassen MOSKOU weigert gesprek over de schietpartijen bij .schandmuur' in BERLIJN Nieuw denkbeeld: ..Kroonraad"Vatl de PtlllS D krijgt Echobardo „levenslang CREDIET- EN EFFECTENBANK N.V. Onthulling in Amerikaans blad Ministerie: Nog niets zeker Dr. I. Diepenhorst C.H.-fractieleider? Studiemateriaal voor Concilie (II): bisschoppen en bestuur der diocesen IN BIJNA LEEG OLYMPISCH STADION Honkbalbond kent met hem geen genade Italianen „spioneren" in rainingskamp van honkbalploeg Prognoses Duindigt Omlijsting Overleg over rapport commissie-Witteman Opvolging dr. Tilanus Studentenschakers kloppen Belgen Op de derde plaats DINSDAG 17 JULI 1962 PAGINA HET AANDEEL „MEFO" NA DE BEURS- CRISIS DE NEDERLANDSCHE FONDSEN MIJ."NEFO" N.V. Herengracht 436, Amsterdam (C.) Coddets wens KROMME NIEUWE GRACHT 6 - UTRECHT Op bank- boekjes f 25.000 over max. (Van onze Romeinse correspondent) e onderwerpen die de ver schillende studiecommissies uitwerkten ten dienste van het aanstaande Concilie, staan in nerlijk niet los van elkander, som mige gaan zelfs over eenzelfde stof, maar dan benaderd vanuit verschillend standpunt. In ons vorig artikel (12 juli 1962) gaven wy in het kort de voor het gehele Concilie fundamentele arbeid der theologische voorbereidingscom missie aan. De commissie voor de bisschoppen en het bestuur der diocesen leverde zes schemata van decreteri af. Het woord decreten geeft aan, dat deze commissie zich dus hoofdzakelijk heeft bezig ge houden met het zakelijke bestuur en de kerkelijke tucht. De leden en adviseurs waren voornamelijk (aarts)bisschoppen. De behandel de stof trekt sterk de aandacht, omdat men meent, dat het Con cilie op dit stuk belangrijke richt lijnen zal geven. De interessantste onderwerpen in de schemata be handeld lijken de volgende: 1. de bestaande verdeling der bisdom men; 2. de betrekkingen der bis schoppen met de Romeinse Con gregaties; 3. de bisschopsconferen tie; 4. de bisschop en zijn pastoors. De ondercommissie voor gemeng de zaken ontwierp een schema over de bisschop en de religieuzen in zijn diocees. De berichten van de persdienst waren weder zeer summier, maar de genoemde ma terie is voldoende bekend om iets van de achtergrond ervan te kun nen mededelen. Verdeling der bisdommen Bisschop en Curie Bisschopsconferentie OA ,P45B^ Hill* (Van een verslaggever) AMSTERDAM, 17 juli. Nederlands Krote „kleine Tourrenners" zijn gister avond in het Olympisch Stadion uit bundig in de bloemetjes gezet als Waardering en bewondering Voor hun Prestaties in de Ronde van de Toe; komst. In kanarie-gele truien reden zij 'n twee witglanzende, met rode anjers opgetooide wagens van onder de Ma- rathontribune naar het podium voor de Ere-tribune. In de kille kuip van het stadion overstemde de marsmuziek fan het fanfarekorps Tavenue echter al te zeer het applaus en de toejui chingen van de schamele drieduizend toeschouwers. Het was ook een geha vende ploeg die een welkom thuis kon Worden toegeroepen. Ploegleider Jefke Janssen, de man die zijn renners zo bekwaam naar de overwinning in het ploegenklassement dirigeerde, en Jan Hugens, de renner die juist door deze tactiek zijn gele trui kwijt raakte, ont braken op het appel. Op weg naar Am sterdam kregen zij pech met hun auto. Maar ook voor hen waren de lo vende woorden van de directeur van het stadion Dick Bessem, die hun verzekerde dat in de annalen van on ze sportgeschiedenis zou worden ge schreven van hun heldenrijk in de Tour de l'Avenir 1962. „Ga voort op de nu ingeslagen weg, in het belang van jezelf, van de wielersport, maar van het vaderland in het bijzonder". Dr. P. van Dijk, voorz. van de Kon. Nederlandse Wielren Unie, had voor ieder een woord apart. Hij prees Sjefke Janssen, de verzorgers Li- brechts en Willemse, chauffeur Ruys en coach Middelink maar vooral toch de „onafhankelijken" zelf: Miel Verstraete, „de stugge doorzetter", Leo Knops, „vechtjas én etappewin naar": Kees de Jongh, „zondag een „ongewoon" verschijnsel in het Pare des Princes als Nederlander in de kopgroep"; Lex van Kreuningen, „de man van de lange sprint van zo'n 100 kilometer"; Henk Nijdam, „ge vreesd om zijn tempo, geliefd als (Advertentie) Leest ons verslag over het le halfjaar 1962. Op aanvraag GRATIS verkrijgbaar (Vanonze zeilmedewerker) WARMOND, 17 juli Op de derde flag vaiï de Kaagweek heeft een noor delijke wind, langzamerhand aanwak kerend tot kracht vijf, het sportieve elermt van de massale regatta beter tot zna recht laten komen. Voor de toeschouwers aan de wal en op de vo g- boten was er, bij gebrek aan zon, nog steeds niet veel aan. De teamwedstrijd Holland-Friesland der Regenbogen heett onder de verbeterde omstandigheden meer strijd te zien gegeven dan giste ren. Het was al weer ir. Bakker, die als eerste op het Zweiland arriveerde. Bos en Tol volgden hem, zodat de kan sen der Hollanders onmiddellijk hoger dienden te worden aangeslagen. Een slag over bakboord kostte Tol echter enkele plaatsen. Alberda slaagde erin Van de negende naar de derde plaats op te trekken. Op de Dieperpo 1 lagen de kaarten weer anders. Bakker bleef de onverstoorbare nummer-één. Bos Was daar nog steeds tweede maar het Was nu Gebuis, die de waardevolle der de plaats bleek te ambiëeren. De eerste Fries was De Vries, Op de achtste plaats voer de Fries De Wilde met de protestvlag in het want, hetgeen er la ter toe leidde dat Van der Velde werd uitgesloten. Bij de finish was de volg orde: ir. Bakker, Gebuis, Alberda, Bos, De Vries, mr. Van der Werf, De Wilde, Tol en Röfekamp, De Kaagzeilers lei den nu met 62,2 tegen 47. In de individuele wedstrijd heeft John Hofland bewezen nog steeds een van onze beste Regenboog-zeilers te zpn. Met Tol leidde Hofland het veld, ter- Wjjl de slecht gestarte Bakker zich tot op de achtste plaats opwerkte. Hofland tvon met slechts zeer miniem verschil van Tol. Ook de Friezen Van der Werf en Alberda, die als derde en vierde (Van onze honkbalmedewerker) AMSTERDAM, 17 juli. Een vuist- ?lag in het gelaat van veldscheidsrech- *jer Caldenhove op zondag 1 juli komt •Je honkballer van de Haagse vereni- kjug Storks, Bobo Echobardo, duur te staan. Het bestuur van de KNHB heeft u zijn vorige week gehouden vergade- jHjShesloten Echobardo als lid van de i*. te royeren, hetgeen betekent vol „'I voor het leven is uitgesloten jn het spelen van honkbalwedstrijden ,n ons land. Bobo Echobardo is gedurende een van jaren een steunpilaar van zijn snel voornamelijk uit Antillaanse Erii» S .bestaande vereniging Storks. in nig6 jaren geleden kwam hij echter er vto? ct met een scheidsrechter en sin? b rake klappen. Een jaar schor- dens s het gevolg. Vorig jaar, tij van ueen promotie-degradatiewedstrijd zich i Haagse ADO, bemoeide hij rnrvWt toeschouwer met de leiding en L- steerde hij een der scheidsrech- stj£- Dit kwam hem op een zeer ern- on™<.„?vaarschuwin8 te staan met de Hip? a l' dat indien hij wederom Zon iA.e strafcommissie in aanraking VolgemmGn' een zeer zware straf zou j^Dat heeft helaas niet lang geduurd. \.-™aar mentaal zwakke obardo hij maakte vorig jaar de de VffJLjiet Nederlandse negental naar jaan Staten mee werd dit den voor zijn vaak ongepaste optre- team8e£asseerd voor het Nederlandse CauA ?en geschil met scheidsrechter een tï£?ve over het niet uitgeven van We,iJP®Ler van d<5 Volewijckers in de ftlf op 1 juli te Den Haag heeft i Slotte de doorslag gegeven, ten jiYereniging Storks, die geheel bui- schor': onverkwikkelijke incident staat, Vedstrtia h0bardv° rGeds direct na de strijd voor onbepaalde tijd. werden afgeblazen, misgunden elkaar voortdurend .elke. decimeter,. Wim Maarse heeft in het flinke veld Finnjollen zijn zwakke beurt van zon dag door een fraaie zege goedgemaakt. Hij moest daarvoor voornamelijk met de Rotterdammers Koos de Jong en de Winkel strijd leveren. De Winkel wérd tweede. De Jong derde. De Nederlandse Solo-zeilers hebben het, zoals te ver wachten viel, ook maandag niet tot een overwinning weten te brengen. In de morgenwedstrijd won Jack Holt. Twee de werd Stone, terwijl R. Meijer op de zesde plaats de beste Nederlander was. In de middagrace ging de zege weer naar A. Stone, die nu met 2-1-2-1 bo venaan de ranglijst staat. Theo Scha- ke.ibos behaalde een fraaie tweede plaats na aanvankelijk negende te zijn geweest. B. Fock werd vierde achter de Engelsman T. Allen. Overige uitslagen: Sharpie-klasse: 1. W. Gruys; 2. C. Seret. Vrpheddsklasse: 1. B. van Wijk; 2. Gebr. Korswagen. Pampusklasse: 1. J. Greevelink; 2. L. de Wit. Vauriënklasse: 1. W. Wittoeck; 2. A. Saraber. 12-Voetsjollen: 1. p. Rui ters; 2. Mej. M. Bootz. F.D.-klasse: 1. H. Blok; 2. C. Snijders. Valkenklasse: I. H. Kirkenier; 2. E. Rolf v.d. Baumen. Olympiajollen: 1. C. Visser; 2. N. Key- zer. 16 m2-klasse: 1. J. Blonk; 2. H. v.d. Kooy. Schakelklasse: 1, R. Tetteroo; 2. J. Metselaar. (Van onze honkbalmedewerker) AMSTERDAM, 17 juli. De Itali aanse ploeg, een der zeven deelnemen de landen aan het Europese honkbal kampioenschap dat van 21 tot en met 29 juli in het Honkbalstadion Kruislaan te Amsterdam wordt gehouden, arri veerde gistermiddag op Schiphol. Be halve door Nederlandse officials waaronder bondsvoorzitter Posthuma werden de Italianen welkom gehe ten door hun ploeggenoten Gigl Came- roni en Giulio Glorioso, die de reis per auto van Milaan naar Amsterdam had den gemaakt. Zij hebben in het trainingskamp te Cahteauroux In Frankrijk de Neder landse ploeg geobserveerd. Over hun bevindingen zijn de twee bijzon der gesloten. Het is de Nederlandse ploeg in het trainingskamp overigens tot nu toe niet voor de wind gegaan. De ploeg speelde drie wedstrijden en verloor ze alle. Het Nederlandse team, dat tijdens het kampioenschap zal worden ge coacht door Ron Fraser en Charles Urbanus, terwijl de nieuwe bondscoach William Arce als waarnemer zal fun geren, komt woensdagnacht in ons land terug. (Van onze paardesportmedewerker) WASSENAAR, 17 juli Voor de woensdagavond op Duindigt (aanvang 16.30 uur) te houden draverijen en rennen luiden onze prognoses: Vakantieprijs (1300 m.) Beutoprise. Batonnist K, Boyke Dear. Veluweprijs I (2000 m.) Zadonus K, Atie v.d. Lente, Anastasia Hanover. Veluweprijs II (2000 m.) Young Oos- star. Zigeunerkoning, Adua Scotch B. Ardennenprijs (2500 m.) Yonker As ter, Zsa Zsa du Commerce, Zarolina G. Alpenprijs (2100 m.) Zita Kinley, Ybe van Papenhoof, Xuthus T. Costa Bravaprijs (2120 m). Zenith Williams. Zeodosia, Anna Sofine. Cöte d'Azureprijs (2100 m.) William Hanover K, Triton Erebus, Vincent Hol- landia. Lago Maggioreprjjs (ren 1100 m.) Ko- hinoor, Patalon, Angelina. Juraprjjs (ren 1350 m.) Mayfair, Mer maid, Heraut. Fjordenprijs (ren 2500 m.) Defen- deur, Flocon d'Or, Turmwacht. ploegmakker" en Jan Janssen, „met zijn gele truien, drie etappe overwinningen en een derde plaats in het eindklassement". Dr. van Dijk bracht bovendien de persoonlijke felicitaties over van Tour- directeur Jacques Goddet. „In het openbaar wil ik U allen vertellen dat de heer Goddet mij gevraagd heeft of er nu werkelijk geen Nederlandse fir ma's zijn die een Nederlandse ploeg willen adopteren, waarmee een van zijn vurigste wensen in vervulling zou gaan". Een dankwoord namens Jefke Jans sen aan de heren Van Dijk en Bessem, aan he; publiek, aan het „thuisfront", en aan de renners voor de gewel dige samenwerking besloot deze korte plechtigheid. Op hun in de laat ste weken zo vertrouwde wegfietsen, met de startnummers nog vooraan op de stang, reden de Tourrenners toen een klassementsrit over vijf kilometer, die spelenderwijs door Henk Nijdam werd gewonnen. Als omlijsting van deze huldiging gold o.m. een revanche-wedstrijd van het kampioenschap van Nederland. Na een afvalwedstrijd voor amateurs die werd gewonnen door Piet van der Touw, kreeg amateurstayer Bert Ro- mijn inderdaad zijn revanche voor de vrijdagavond geleden nederlaag. De nieuwe Nederlandse kampioen Buis kwam nu niet verder dan de derde plaats achter de verrassend goede Velthoven. De ploeg Oudkerk-Nikkis- sen-Koel-Van der Lans won, ondanks pech, op het nippertje de ploegachter volging van Rasch-Schuuring-Post-Den Outer. Van der Lans veroverde voor de tweede maal bloemen in de wed strijd over tien kilometer voor ama teurs. Tussen alle bedrijven door had het tandempaar Paul-Verdoorn niet met zich laten spotten. Alle drie ritten werden door dit paar gewonnen met op de tweede plaats Redeker-Kappel. De Nederlandse ploeg, winnaar van het ploegenklassement in de Ronde van de Toekomst maakte gisteravond 'een jeeste- lijke intocht in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Van links naar rechts Janssen, Verstraete, Van Kreuningen, De Jongh (boven), Nijdam (onder) en Knops. (Advertentie) (Van onze Haagse redactie) DEN (JAAG, 17 juU Volgens het Amerikaanse vakblad voor reisbureaus „The Travel Agent" zal de binnenkort door de minister van Economische Za ken uit te brengen nota over het toe risme als een van de belangrijkste pun ten bevatten de aankondiging, dat de subsidie aan de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer (A.N.V.V.) aanzienlijk zal worden ver hoogd. De schrijver van het artikel, die onlangs een bezoek aan Nederland heeft gebracht en links en rechts ge sprekken heeft gevoerd met vooraan staande functionarissen op het gebied van het toerisme, stelt dat de subsidie twee a drie keer zo groot zal worden als thans. Het afgelopen jaar kreeg de A.N.V.V. anderhalf aan overheidssteun. js miljoen gulden Met dit bericht in het genoemde blad doet zich het merkwaardige feit voor, dat in een Amerikaans tijdschrift wordt aangekondigd wat een langverbeide Ne derlandse nota over het toerisme gaat behelzen. De Amerikanen zijn er in zo verre zelf bij betrokken dat een deel van de verruiming van de subsidie be nut zal worden voor een intensievere propaganda onder Amerikanen en Ca nadezen voor een bezoek aan Neder land en het openen van nieuwe inlich tingenkantoren daar. Het lijkt niet on denkbaar dat het scheppen van deze mogelijkheid in verband staat met de bouw van de vooral op Amerikanen af gestemde Hilton-hotels in Amsterdam en Rotterdam, die ook met de steun van de overheid tot stand zijn gekomen. Volgens de Amerikaanse journalist zul len er in de nota ook bedragen in het vooruitzicht worden gesteld voor de aanleg en verbetering van voor het toe risme belangrijke wegen in Nederland, van fietspaden en van toegangswegen naar het strand. De directeur van de A.N.V.V., de heer Risseeuw, was vandaag niet te be reiken voor commentaar op deze be richten. Het enige commentaar van het ministerie van Economische Zaken op de onthullingen luidde: „Wp kunnen nog niets zeggen. De inhoud van de nota staat op dit ogenblik nog niet vast". DEN HAAG, 16 juli Het rapport van de „Commissie Witteman", ruim een jaar geleden uitgebracht aan de staatssecretaris van onderwijs, kunsten en wetenschappen, over vraagstukken betreffende de gesubsidieerde symfonie orkesten, is onderwerp geweest van uit voerig interdepartementaal overleg. Dit overleg was noodzakelijk, omdat uitvoe ring van de aanbevelingen in dit rap port belangrijke consequenties zou heb ben op financieel gebied en omdat de in het rapport voorgestelde salarisver hogingen bezien moesten worden tegen de achtergrond van de loonpolitiek der regering. Het rapport Is thans aan de orkestbesturen en aan alle andere be trokken instanties ter kennismaking toe gezonden. De hoofdpunten uit het rapport be treffen het subsidiëringsstelsel, de classificatie der orkesten, de om vang der orkesten en suggesties over de salariëring van de orkestleden. De staatssecretaris is, ook omdat de commissie aanbeveelt het vraag stuk van de salarisherziening zo spoe dig mogelijk op te lossen bereid er aan mede te werken dat van rijks wege de nodige gelden ter beschikking komen, als tenminste het college van rijksbemiddelaars een beschikking vaststelt, die deze salarissen regelt en daarbij de suggesties van het rapport- Witteman in acht neemt. De suggesties van dat rapport betref fen o.m. de classificatie der orkesten. Bjj de bestaande regeling worden de orkesten voor .de salariëring in vijf klassen verdeeld. De commissie is tot de slotsom, gekomen, dat men dit moet reduceren tot drie klassen. Behalve het Concertgebouworkest en het Residentie orkest, worden volgens dit systeem alle MOSKOU, 17 juli (AFP. Rtr.) De regering van de Sovjet-Unie is niet be reid met de Westerse Grote Drie be sprekingen te voeren over het voorko men van incidenten aan de Berlijnse muur. Dit blijkt uit een nota, die Mos kou zaterdag heeft gezonden naar Wash ington, Parijs en Londen en waarvan de inhoud gisteren door Tass werd ge publiceerd. De Russische nota is het officiële antwoord op een nota, die de regeringen van Amerika, Engeland en Frankrijk op 25 juni naar Moskou stuurden. Daarin werd aan de Russen voorgesteld de vier stadscommandan- ten van Berlijn bijeen te laten komen om de schietpartijen bij de „sehand- muur" te bespreken en herhalingen er van tegen te gaan. In de Russische nota worden de door het Westen opgegeven oorzaken van de spanning aan de muur ver worpen. Het Westen krijgt de schuld van de huidige toestand. Tevens wor- den de bekende Russische eisen in zake het terugtrekken van de Wes telijke troepen uit Berlijn herhaald. In de nota beschuldigt de Sovjet-Unie de Verenigde Staten en West-Duitsland van het aanmoedigen van uitdagende daden in Berlijn. De nota zegt dat deze uitdagingen „de toestand in dit gebied sterk verergeren". „De gewapende overvallen, moor den, het opblazen van grensinstaliaties en andere misdaden zijn geen afzon derlijke incidenten, maar agressieve daden tegen de Duitse Democratische Republiek en haar bondgenoten, de so cialistische staten, daden die van tevo ren zijn beraamd, met aanmoediging van Westduitse zijde", aldus de nota. WASHINGTON. De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken, Lincoln White, zei gisteren dat de Sovjet-Unie in de nota „geen antwoord geeft" op het Wester se voorstel van 25 juni, dat is gedaan „om een practische oplossing van de toestand, die is ontstaan door het op richten van de muur in Berlijn, te vin den". artiesten in dezelfde klasse ingedeeld. De salarissen zouden dan bij het Concert gebouworkest 20 pet. hoger, bij het resi dentie-orkest 10 pet. hoger moeten zijn dan bij de overige orkesten. De commis sie heeft daarbij rekening gehouden met de bijzondere plaats, die het Concertge bouworkest en het Residentie-orkest door hun nationale en internationale beteke nis, zowel historisch als door hun artis tieke prestaties, t.o.v. de andere orkes ten innemen. Voor de salariëring bevat het rapport suggesties ter verbetering van de be staande situatie. De contract-toelagen wil de commissie doen vervallen. De financiële gevolgen van de nieuwe salarisregeling, evenals de huidige, berustend op een beschikking van het college van rijksbemiddelaars zullen niet onmiddellijk volledig gesubsidieerd kunnen worden. De staatssecretaris zou de invoering in twee fasen willen doen gescheiden, te weten een salarisverho ging met ingang van 1 januari 1962 en een per 1 januari 1964. De financiële consequenties hiervan zijn dusdanig dat de staatssecretaris uit het rapport geen andere aanbevelingen over kan nemen dan die betreffende de herziening der salarissen waaraan z.i. de hoogste prioriteit moet worden ge geven. De andere aanbevelingen betref fen het opnemen van de pensioenkosten in de subsidieregeling, de uitbreiding van de subsidiëring op fifty-fifty basis van rijk en lagere overheden tot de sa larissen van dirigenten, directies en ad ministratief personeel, alsmede uitbrei ding van de omvang der orkesten. Deze voorstellen kan de staatssecretaris dus alleen reeds om financiële redenen voor lopig niet in overweging nemen. De com missie heeft ook aanbevolen aandacht te besteden aan de positie, die het or kest van de Nederlandse Opera, het Kunstmaandorkest, de orkesten van de Nederlandsche Radio Unie en het Ne derlands Kamerorkest in het orkesten- bestel van ons land innemen. De staats secretaris heeft de commissie vertocht hem dienaangaande van advies te die nen. DEN HAAG. 17 juli Binnenkort moet de C.H.U. een beslissing nemen over de opvolging van dr. H. Tilanus als fractieleider van deze partij in de Tweede Kamer. Dr. Tilanus, die het volgend jaar 77 wordt, zal niet meer kandidaat zijn voor de Tweede Kamer verkiezingen. „Er komt een tjjd waarop je gewoon moet stoppen", zo motiveerde hij ons zijn besluit. Enige tijd geleden is dr. Tilanus als voorzitter van de CHU reeds opgevolgd door mr. H. Beemink. Deze ziet er echter nogal tegen op, nu tevens het voorzitterschap van de fractie op zich te nemen, zoals dr. Tilanus vele jaren gedaan heeft. De naam van dr. I. N. Th. Diepen horst, lid van de Tweede Kamer voor de CHU, wordt in CH-kringen wel als toekomstig fractieleider genoemd. Dr. Diepenhorst is Ud van de G.S. van Gelderland en oud-burgemeester van Epe. MARLANSKE LAZNE, 17 juli De uitslagen van de gisteren gespeelde wedstrijden voor de vierde ronde van het toernooi om het wereldkampioen schap schaken voor studententeams lui den Groep A: Joego-SlaviëHongarije 3-1, PolenOost-Duitsland 2-2, Tsjecho- slowakijeBulgarije 3-1, Rusland Mongolië 3'/i->/ï. Rusland blijft aan de leiding. Groep B: IsraëlZweden 4-0, Schot land—Cuba 2-2, Finland—Denemarken 1 >/*-21/e, NederlandBelgië 3-1. De stand is hier: 1. Denemarken, 11V» pnt, 2. Israël, lO'/i pnt, 3. Nederland 10 pnt, 4. Engeland 8'/t pnt. 1) De bestaande verdeling der bis dommen vraagt herziening in de Kerk. Want niet de historie, de traditie en soms volkomen uit-de-tijdse overblijfse len van privileges zijn normatief, maar het adagium: salus animarum suprema lex, het heil der zielen is de hoogste wet. Er bestaan te grote kerkprovin cies en te grote bisdommen, er be staan ook te kleine bisdommen (Italië). Onder de z.g. exempte diocesen, die niet tot een kerkprovincie behoren, maar rechtstreeks onder de H. Stoel vallen en evenzeer onder tal van oude afgescheiden gebieden, de z.g. prelatu- ren „nullius", eilanden in een bisdom, die een eigen bestuur hebben, komen gevallen voor, die eerder tot schade dan tot voordeel zijn vaxi goede kerke lijke leiding Het Concilie is natuurlijk niet het lichaam dat geroepen is om stuk voor stuk verbeteringen aan te brengen, maar men hoopt, dat deze hoogste kerkvergadering richtlijnen zal geven, gebaseerd op een moreel oor deel. De uitwerking van deze richtlijnen zal dan als die van talrijke andere be velen of aanbevelingen van het Conci lie later geschieden. Het is wellicht goed erop te wijzen, dat vernieuwingen in de Kerk bepaald niet steeds geschie den „op hoog bevel", maar evenzeer (zo niet meer!) tot stand komen door de stuwkracht van de lidmaten onder leiding van de bisschop. De Paus zelf als aartsbisschop van de Romeinse kerkprovincie gaf reeds het voorbeeld door een ingrijpende principiële wijzi ging van het bestuur der rond Rome liggende z.g. suburbicaire bisdommen. 2) De betrekkingen van de bisschop pen met 'de Romeinse Congregaties, vele bisschoppen en andere leden van de Kerk zouden een zekere verandering wensen van het thans bestaande be stuurssysteem. Ziet men af van de vraag, welke mening het Concilie zal huldigen in het theologische vraagstuk primaat en episcopaat, voor de be stuurspraktijk staat stellig zonder meer de mogelijkheid voor een revisie open. Naar deze opinie eist het wereldbestuur van de Kerk een nauwere band en een meer werkzaam contact tussen de bis schoppen, de leiders der lokale Ker ken, en de H. Stoel. Vandaag aan de dag is de kerkelijke bestuursleiding fei telijk te veel geconcentreerd in de Ro meinse Congregaties, die ambtelijke in stanties zjjn, waarin bovendien de Ita lianen in absolute zin domineren. Zo werd de kerkelijke leiding sterk gecen traliseerd en de bisschoppen kregen het gevoel én de naam meer gouverneurs van Rome te zijn, dan de authentieke apostolische herders. In de bestaande orde mag men stellig deze ontwikke ling niet alleen aan de Romeinse Curie toeschrijven, vele bisschoppen plachten zich voor zaken, die naar normale nor men geheel tot hun competentie behoor den, tot Rome te wenden voor een uitspraak of beslissing. Intussen brengt vaak centralisatie het gevaar mee van een zekere' verschaling, zij kan nood zakelijke en levende bronnen uitdrogen en voeren tot te grote bureaucratie. Dat dit laatste geen theorie is, naar veler mening, bewijzen de voorgeschreven ambtelijke en administratieve betrek kingen, die de bisschoppen moeten on derhouden met de H. Stoel voor de aan vrage van faculteiten en verloven. „Niemand twijfelt aan het recht van de Paus om de grenzen der bisschoppe lijke jurisdictie te bepalenmaar historie, gewoonte en de overal vast te stellen bureaucratische vasthoudend heid hebben ook in de Kerk en spe ciaal in haar centrum tot een bestuurs systeem geleid, dat op zijn zachtst ge sproken de indruk wekt van centralis me en dirigisme. Dit heeft reeds dik wijls tot de vraag geleid, hoe het in de Kerk eigenlijk staat met het subsidiari teitsbeginsel, dat in haar sociale leer zo'n fundamentele rol speelt (Herder- Korrespondenz april 1962; een gelijke opinie in Katholiek Archief, 6 april 1962). Hoe men de rechtstreekse werk- dadige verbindingen en een meer ge meenschappelijk mondiale leiding, on der het oppergezag van de paus. van de H. Stoel en het wereldepiskopaat wil bewerken, is in de eerste plaats een technische kwestie. De ervaring in de centrale voorbe reidingscommissie voor het concilie heeft leden ervan op het denkbeeld ge bracht. dat periodieke bijeenkomsten van de meest gekwalificeerde exponen ten van het wereldepiskopaat en van de Romeinse Congregaties, een kroon raad als het ware van de Paus analoog aan de centrale commissie, tot goede resultaten zou kunnen leiden. 8i Hetzelfde nut. dat grotere decen tralisering vraagt, dringt anderzijds tot concentratie. In vele landen is de bis schopsconferentie gegroeid, een orgaan voor overleg tussen de bisschoppen van eenzelfde kerkprovincie. Het doel hier van is te komen tot een eenvormigheid in het bestuur der afzonderlijke bisdom men op punten waar deze eenvormig heid een goed is en verwarring in de plaatselijke Kerken tegengaat. Verder bestaan er zaken, die in een diocees alléén niet opgelost kunnen worden, er zjjn interdiocesane, zelfs bovennationale vraagstukken. Het beste voorbeeld hier van is de nood der Kerk in Zuid-Ame- rika Daar bestaat sinds een aantal ja ren de C.E.L.A.M., de interlandelijke bisschopsconferentie met een uitgebreid apparaat. De uiterlijke vormen van de bisschopsconferentie zijn verschillend. Een aantal heett officiële door de H. Stoel goedgekeurde statuten, anderen hebben geen statuten, maar b.v. wel een secretariaat, weer anderen verga deren geregeld, zoals in Nederland en België, zonder in hun omstandigheden de behoefte te hebben aan een zekere organisatie. De commissie voor de bis schoppen en het bestuur der diocesen bestudeerde deze zo gewenste en aan bevolen vorm van samenwerking. 4) De bisschop en zijn pastoors. De commissie vroeg waarborgen voor de goede functionering van het bisschop pelijk bestuur. De bisschop moet voor het voLk noch een in onmetelijke hoog te zetelend kerkvorst zijn noch een door zjjn teveel aan werk in de ad ministratie ondergedompeld functiona ris. HD moet zijn drievoudig ambt, dat van herder, leraar en priester zo kunnen uitoefenen, dat hjj aoor het christenvolk gekend en gezien wordt als vader én dienaar. Een bisschop die het te druk heeft, moet verplicht kunnen worden om een coadjutor ot auxiliair bisschop (pen) aan te vra gen. HD, die psychisch of fysiek met meer in staat is om zijn hoge functie te vervullen, moet tot terugtreden kunnen worden verplicht. De commis sie samen met die voor de tucht on der de clerus en het kerkvolk heeft zjjn studies in deze lijn ook doorge trokken tot degenen, op wier schou ders heden de zorg rust. die de epis- copus in de Oude Kerk had, de pas toor. Deze is in zfin parochie de ver- tegenwoordiger van de bisschop en in de eigen omgeving heeft hij de zware taak om „alles voor allen" te zjjn. „Het is bijzonder verheugend, dat het schema van de commissie de natuur lijke en bovennatuurlijke kanten van de verhouding tussen bisschop en pas toor zo nadrukkelijk en uitvoerig heeft uitgewerkt en duidelijk geplaatst neeft boven de louter juridische. Zjj 'neeft de klacht ernstig genomen, dat het contact van bisschop met pastoor te weinig persoonlijk is over net al gemeen." (Kath. Archiet 6 april '62). De rechten van de bisschop en die van de pastoor zjjn vastgelegd in het Kerkelijk wetboek. Een herziening zou gewenst zijn. Wanneer de pastoor niet meer in staat is om welke reden ook z(jn ambt uit te oefenen, moet hjj van dit ambt ontheven kunnen worden. Dos hier geldt de „salus animarum" Het schema van de subcommissie voor gemengde zaken behandelde ten slotte de verhouding van de bisschop en de religieuze ordes en congregaties. Velen daarvan staan in de eigen zaken los van de lokale bisschop, slechts in zover religieuzen m de (inter-) dioce sane zielzorg arbeiden, vallen zij voor dat werk direct onder de autoriteit van de bisschop. Vanuit de structuur der religieuze families en uit ae traditie is dit alles verklaarbaar en juist. In de praktijk echter kan een ai te rigoreuze benadrukking dier zelfstandigheid 4ot schadelijke gevolgen leiden. Een veld winnende visie op het eigen apostolisch ambt van de bisschop, van zijn en ons aller toebehoren tot de gehele Kerk l^in leiden tot een herziening der gra den dier zelfstandigheid en tot een op lossing leiden, die conflicten kan voor komen, welke, naar de mens begrijpe lijk zijn, maar in de Kerk eigenlijk met mogen bestaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 9