H
„In
LET OP HET VOGELTJE"
flü
De Amateurfotograaf
H
r-
O1" voor de
Nerveuze moordenaar
n
EVEN AANDACHT VOOR
ZATERDAG 28 JULI 1962
PAGINA 11
Sjgd"
In
ï.eni
W/fM
Toen de grote wereldbrand
dichtbij kwam
Terugblik
wezenlijk
van jamboree '37
Jaar *?lede" Heel was dat Graaf Teleki, een bfl-
ueriand zone: de ..SehlncrAP»» z..„
op
wereld
v ®,n twintig jaar geleden Heel
va,! Hru' zon« de „Schlager"
drio Schaap: „In negentien-
nJ zeven. dan zul je wat bele-
?,er'and ,mt de Jamboree in Ne-
■hslaee' "Draaiorgels speelden het.
Papier J1 van suikerzakjes, van toilet-
L"d.ers' Postzegels, fietsvlag-
Jlleinè-' - W*B.-b°rd«l. ze droeeren
6 Krot t Kegel of de naam van
ti°r-tin,7 internationale padvinders-ont-
'lorp vogelenzang, dat rustige duin-
Alle fr„'as n'et meer te herkennen,
tijdelijk 1 ".en,stopten er aan een groot
■al(len ."on. Prominenten uit vele
ekuet wereld stapten hier uit. On-
Verscheiaan het verschikkelijke lot dat
*achtte hunner de komende jaren
Qr
K°ntWi„ Teleki, de Hongaarse contin-
erstanar' P'?.eSde in een vlaag van
Hitw^erbUStering zelfmoord, toen
Graaf G'Oepen zijn land binnenrukten.
Pacific. -e Bernadotte zou bij zijn
ifW l'ngswe rk in Palestina sneu-
2\ved- Kroonprins Gustaaf Adolf van
ttortpo zo7-. met een vliegtuig neer-
^"■forrn" u kwamen in hun scouts-
êewoic, en naar de wereldjamboree, op-
°1be7r,; jan het h°ofd van een groep
Onhi e' vrolijke jongens.
Po]et1 or£d waren ook de jeugdige
bokkon0 n le'ders, die de aandacht
8e J."jet soldateske mutsen en lan-
velen h Twee jaren later zouden
ven nnnner na een nekschot begra-
r> gorden in de bossen van Katyn.
te bet Witte Huis,
staf°ed in Vogelenzang,
het
onder leiding
v0n uiiueigeiei\eiiue. ah uc
^7J,maiige keuken op de benedenver-
inPing zat een ongeveer twintig man
lèrende schare medewerkers en verta
ler want het dagblad was internatio-
Ui t en bevatte rubrieken in allerlei
*6nen verderop stond de „staf-mess",
<}ea grote tent, waar de jamboree-lei-
ty hun maaltijden gebruikten. Hoewel
VgjJj? een gebouw hun werkzaamheden
r'chtten, sliepen ze in tenten. Een
Ge i meest matineuzen onder hen was
ttt-jegenwoordige regent van het klein-
(jj.'unarie van het Aartsbisdom, mgr.
Ramselaar, die met zijn hoofd
j>+n de tent placht te slapen.
ila.j stond op, wanneer de nachtre-
oea .r van de „Jamboree Post" naar
Vop0,ging, a's de eerste Vogelenzangse
«f.'s zongen.
ook ontbrak bij de ochtendmis,
nooit was dat Graaf Teleki, een bij
zonder bescheiden man. die in de tur
bulente komende jaren minister-presi
dent van Hongarije zou worden. Twee
jaren na de Jamboree, nog tijdens zijn
premierschap, raakte hjj al geestelijk
van slag. Hij kon dan, zoals zijn huis
vriend dr. Anton Papp me vertelde,
plotseling van het ministerie verdwij
nen om eenzaamheid en stilte te zoe
ken. Dag en nacht zwierf hij dan door
de bossen.
Een der opgewektste contingentlei-
ders was Prins Emmanuel von Liech
tenstein, uit wiens vorstendommetje
een vrolijke schare knapen was mee
gekomen; Dat was in de tijd, toen in
de hoofdstad Vaduz een nieuw postkan
toor gebouwd kon worden uit de op
brengst van de bijzonder fraaie Liech
tensteiner postzegels, die alom ter we
reld bij verzamelaars sterk in trek wa
ren.
aar, op die Jamboree, had de
eerste ontmoeting plaats tussen
kroonprins Gustaaf Adolf ^an
Zweden en prins Bernhard. Deze
laatste verscheen vrij onverwacht en
de waarnemend kampleider, mr. René
Höppener later staatssecretaris en
thans burgemeester van Roermond
weging werkzaam was. Hij arriveerde
daags voor de kroning van koning Fa-
roek I van Egypte, die toen nog een
braaf en slank verkennertje was en
nog geen weet had van Nasser en de
speelzalen aan de Middellandse-Zee-
kust.
Natuurlijk was de Wereldjamboree in
die dagen dè attractie van Nederland.
Men wilde de Schotten horen pijpen en
zien dansen, men wilde de Siamezen
hun potje zien koken, men wilde de
merkwaardige bouwwerken zien van de
oosterse contingenten en de moderne
kamp-uitrustingen bewonderen van de
Amerikanen. Nederland had de hele
wereld op enkele hectaren gronds bij
een.
Een stevige propaganda was aan de
Jamboree voorafgegaan. Een brochure
in koperdiepdruk, over de hele wereld
verspreid, riep met een „U komt!"
allen op tot een tocht naar Vogelen
zang. Op de voorpagina zat een Ne
derlandse verkenner boven op een we
reldbol en zijn rechtervinger wees op
Nederland. Tot in het Verre Oosten
werd die plaat in de pers gereprodu
ceerd.
De jongen op die wereldbol was Tim
Scheffer, leerling van het St. Bonifa-
cius-lyceum in Utrecht. Thans is hij
arts in Oldenzaal. Zijn vader was aan
het onderwijs verbonden in het toen
malige Ned. Oost Indië en hij bleef on
wetend van de populariteit van zijn
zoon, tot hjj diens portret aantrof in
zijn krant op Java.
et symbool van de Wereldjam
boree was de Jacobsstaf, het in
strument dat bij de zeevaart in
gebruik was, voor de sextant
was uitgevonden ter plaatsbepaling op
zee. Baden Powell, stichter en hoog
ste leider van de Wereldbroederschap
van Scouts, reikte aan het eind van de
Jamboree dit teken aan alle contin
gentleiders uit.
De oude generaal, die zag hoe de
Aan het internationaal kampvuur traden groepen uit alle werelddelen op. In de
meeste gevallen waren de jongens in „landsdracht", zoals deze Mexicanen.
negentien-
drie-zeven, dan zul
'UeriT? met de Pluimen op de
JlsTT v den in volle vrijheid, even-
lloprv? G"en, Estlanders en Litouwers.
Garr?enen waren er niet, want koning
J6u'°' had de padvinder tot „staats-
gemaakt en met staatsjeugd
het Internationaal Bureau van
f. scoutsbeweging, dat de jamborees
§elt, zich niet inlaten.
lp urore maakte het keurige en uit-
P Schreide contingent van Neder-
landsch Oost-Indië, glundere kna-
bp Ppn. die al geruime tijd voor het
gui van de Jamboree met de „Dem-
(op 14 juli) jn Rotterdam waren
schenken'hl-6" 6en hele voorraad
hingin Wiih i Zïch hadden- die ze ko"
ÜrinsL t elmina. PHns Bernhard en
Juliana wilden aanbieden. Ze
Vn een enorme vracht bamboepa-
ian» 1a<''t om er in Vogelen-
U's een inlands paviljoen mee op te
i'^Ven.
Ke uer('cn door de koningin ontvan-
de minister van Koloniën, de heer
bp sprak hen toe op het Plein in
uf' Haag, ze aten kaas in Alkmaar,
Jifde.n een krans op het graf van
te ?lei de Ruyter in de Nieuwe Kerk
Ork^Pisterdam, traden met een fluit-
°P voor de Pliohi-zender en
ILoi een excursie in het „Kolo-
Joh» Instituut" te Amsterdam. Die
'htl ,van leen zijn de veertigjarige
nesiërs van vandaag
atussen gonsde het van bedrijvigheid
prachtige bui
waar zich de
-- van generaal Beh-
ljg's> had geïnstalleerd. In de voorma-
ijfi® linnenkamer van het huis zat de
t>auans redactie van het speciale 16
pu'ba's tellende dagblad „Jamboree
ïJ*' Hoofdredacteur was de heer
bul Koot, thans slotvoogd van het
t«h rslot. Zijn mederedacteuren wa-
Frederick Haydn Dimmock
>,So r van het
V<vUut" en ondergetekende. In de
Vogelenzang was in die dagen een station van wereldvermaardheid.
terwijl het oorlogsgeweld over de we
reld raasde.
Zou hjj iets hebben voorvoeld, toen
hij aan het slot van zijn toe
spraak in Vogelenzang zei: „Jul
lie weten, dat velen van ons el
kaar niet meer in deze wereld zullen
ontmoeten. Ik ben in mijn 81ste levens
jaar. De meesten van jullie staan aan
het begin van het leven en ik hoop,
dat het gelukkig en succesvol zal zijn...
Mijn boodschap tot jullie is: vriend
schap en broederschap te verbreiden
over de gehele wereld. Vaarwel en dat
God jullie allen moge beschermen.
God zegene jullie!..."
Hoeden en verkennersstokken vlogen
de lucht in. Luid gejubel barstte los
in vele talen. De Vijfde Wereldjambo
ree was ten einde. Vijf en twintig jaar
geleden
Het was een onwezenlijke wereld,
daar in Vogelenzang.
Maar de oude banden, daar gelegd,
werden niet voorgoed verbroken. In
1945 verscheen op een dagbladbureau
een Britse soldaat. Hjj vroeg me:
„Bent u Van Schijndel? Bent u be
vriend met Haydn Dimmock?" En op
een bevestigend antwoord mijnerzijds
kwam de uitroep: „Goddank. Gevon
den!"
Het bleek dat „Dim" in Londen alle
oud-Scouts in het Britse leger had op
geroepen, bij hun verblijf in het be
vrijde Nederland naar mij te zoeken,
omdat hij zich tijdens de bezetting van
ons land ongerust over me had ge
maakt. De vinder moest hem onmid
dellijk telegraferen. Zo ging het mij, zo
zal het met talloos velen zijn gegaan.
Velen, die de Wereldjamboree 1937 als
scouts meemaakten (onder hen be
vonden zich onze minister-president en
onze minister van Onderwas, Kunsten
en Wetenschappen) zijn later tot hoge,
verantwoordelijke posten opgeklom
men. Hun generatie kwam te laat; het
geweid had in 1937 zijn aanloop al ge
nomen...
J. A. VAN SCHIJNDEL
moest snel een flets lenen om nog op
het nippertje de prins te begroeten.
Prins Bernhard had veel plezier in de
Jamboree. „Ik strik hem nog Wel voor
de beweging", zei prins Gustaaf Adolf
en het lukte hem. Na de Jamboree
werd prins Bernhard „koninklijk com
missaris" in de Nationale Padvinders-
raad. De vriendschap tussen beide
prinsen is levenslang gebleven. Toen
de Zweedse kroonprins zijn dood tege
moet vloog, keerde hij terug van een
bezoek aan prins Bernhard.
Pearl Harbour was nog niet in zicht
en zo kon de broer van de keizer van
Japan, prins Chdchibu, een feestelijk
welkom worden bereid, toen hij op
28 juli het Japanse contingent bezocht.
Wat moeilijker lag het met het bezoek
van Aartshertog Otto van Habsburg,
omdat in die tijd in Oostenrijk nog
steeds een sterke monarchistische be
wolken zich boven de wereld samen
pakten, verbond aan de uitreiking een
toespraak, waarmede hp de Jacobsstaf
aanduidde als symbool van een Kruis
tocht voor de Vrede.
„De jeugd van alle naties, vertegen
woordigd op de Jamboree, heeft zich
aaneengesloten in een kruistocht van
vriendschap en goed vertrouwen. Jul
lie zult je herinneren, hoe in de tijden
van de kruistochten de grote inspan
ning, om de heilige stad Jerusalem
voor de Christenheid te veroveren,
faalde. Toen de jongeren zagen, dat
hun vaders niet in hun pogingen wa
ren geslaagd, verenigden zij zich en
zeiden, ten kruistocht te willen trek
ken om het werk van de vaders te
voltooien.
„Ongelukkigerwijs slaagden hun po
ging niet omdat die niet voldoende was
georganiseerd en de geëigende midde-
De Polen trokken met hun soldateske mutsen en lange mantels sterk de aandacht.
Waar zijn ze gebleven?
hizenden verzamelden zich in een duinpan van Vogelenzang rond het grote kampvuur dat door „Pom" van Voort-
hui/zen (hoed op het plankier) werd geleid.
len ervoor ontbraken. Maar hoe dan
ook, het was een edele poging en het
ging om een grote zaak. Deze Broe
derschap van Scouts is in vele opzichten
gelijk aan die kruistocht. Jullie, pad
vinders, zijn uit alle delen der wereld
samengekomen als afgezanten van het
goed vertrouwen en jullie hebt vriend
schappen gesloten, daarbij neerhalen
de alle hinderpalen van ras, geboorte
of klasse. Dit is inderdaad een grootse
kruistocht. Ik raad jullie dit goede
werk voort te zetten, want weldra zul
len jullie mannen zijn en als er me
ningsverschillen zouden rijzen tussen
sommige volkeren dan zijn jullie het,
op wie de last der verantwoordelijk
heid zal vallen..."
In zijn verdere toespraak zei de
Chief: „Zo zullen jullie een betere ma
nier vinden voor het poeren van inter
nationale gesprekken langs de wegen
van vriendschappelijke discussies in
goed vertrouwen en wederzijds be
grip..."
Een jaar later liep een 82-jarige
heer in Londen en stond hij stil bij
de bouw van een enorme schuilkelder.
Het was Baden Powell. De wegen
naar de vriendschappelijke discussies
waren voor „zijn jongens" versperd.
Kort daarop vertrok hij naar Rhode
sia, waar hij enkele jaren later stierf,
Dit is een oorspronkelijk Neder
lands speurdersverhaal van de
hand van Martin Mons. We kun
nen niet anders zeggen dan dat
deze auteur zijn vak verstaat. Hij weet
een ingewikkeld en aannemelijk pro
bleem op te stellen tn de lezer lang
zaam en strikt logisch redenerend naar
de oplossing te leiden. Hij maakt het
zich daarbij zelf beslist niet gemak
kelijk. In dit boek is het uitgangspunt
het onherkenbaar veminkte lijk van een
vrouw dat m een auto wordt gevonden,
waarvan de kentekenen verwijderd zijn.
Inspecteur Perquin heeft er echt een
kluif aan, maar zijn doorzettingsvermo
gen zorgt tenslotte voor de oplossing.
In zijn genre is dit een uitstekend boek.
Men heeft de schrijver wel met Agatha
Christie en Dorothy Sayers vergeleken.
Wat het plot en de uitwerking ervan
betreft willen wjj dat graag toegeven.
O.i. mist vooralsnog zijn stijl echter de
geserreerdheid van de genoemde
schrijfsters; Mons is naar onze smaak
niet van een zekere langdradigheid vrij
te pleiten. Overigens een interessante
detectiveroman. Uitgegeven bij de fir
ma A. W. Sijthoff te Leiden.
Tegenwoordig glimlachen wij om het
zinnetje dat de fotograaf van vroe
ger gebruikte om zijn klanten,
vooral kinderen, stil te doen zit
ten bij het openen van de lens van
de kolos, die camera heette. Een
sluiter, zoals wij die tegenwoordig
kennen hadden dergelijke appa
raten uit grootvaders tijd niet. Een
dopje werd van de lens genomen en
enkele seconden later net zolang
als de fotograaf nodig achtte sloot
het dopje de ions weer van het licht af.
Dat „vogeltje" is nu niet meer nodig;
door middel van een snelwerkende slui
ter kan men scherpe „onbewogen"
foto's maken. De sluiter is dan ook
in de ontwikkeling van de camera ten
van de meest belangrijke onderdelen
geworden.
Men kent o.m. spleetsluiters, rolslui-
ters en compursluiters. De laatste wor
den het meest toegepast. Eenvoudige
camera's hebben een sluiter met een
vaste snelheid, bijvoorbeeld 1/25 se
conde. Komen wij in een duurdere
klasse, dan wordt de lens sterker en
kunnen kortere sluitertijden worden ge
bruikt. Want hoe korter de tijd dat de
lens openstaat, hoe scherper het beeld:
minder kans dat iemand „net z'n hoofd
omdraait".
Bij hoge sluitersnelheden, van 1/300
tot 1/1000 seconde kan men hardrijdende
auto's op de foto laten stilstaan. Zoge
naamde sportcamera's beschikken over
snelle sluitertijden. Men kan daarmee
springende paarden in de lucht „vast
houden". Om kort te kunnen belichten,
dus met een korte sluitertijd, moet men
of veel licht hebben, of een snelle film,
of een zeer lichtsterke lens.
Er is dus keus genoeg om snel te
„knippen". Men kan met de sluitertijd
allerlei fotografische grapjes uithalen.
Zo kan men een snelle race-auto op
twee manieren fotograferen,
a) De lens op 1/50 sec. openen op het
moment dat de auto passeert het
De „ingewanden" van een sluiter.
Men ziet hoe ingewikkeld het sluiter
mechanisme is.
effect is dan een onscherp? auto --als
een veeg tegen een scherpe achter
grond.
b) Draai met de auto mee en aruk
de sluiter af, de wagen wordt uan
scherp tegen een „bewogen" achter
grond.
TIP 1: beter een snelle opname <b.v.
1/100 sec.) met een groot diafragma
dan een langere sluitertijd met een
kleir. diafragma; de eerste zal onher
roepelijk scherper zijn.
TP 2: Veel zon? Dein zo mogelijk ten
snelle sluitertijd; dat voorkomt over
belichting van de, misschien te sneiie,
film Kies de sluitersnelheid altijd in
combinatie met snelheid van de film
en het diafragma.
Voorbeeld: film 18 din bii zonnig weer
1/100 sec. bij f:8.
De lens heeft te lang opengestaan dan dat een scherpe foto van het bewegendc
object kon worden verkregen. De uitgeveegde contouren geven overigens een
goed beeld van de vaart van het schommelen.
In de Duit
se Bondsre
publiek
kwam op 12
juli een
„Lied und
Chor"-zegel
in omloop, waarmee men de betekenis
van en de waardering voor de koorzang
bij het Duitse volk tot uitdrukking wil
brengen. Als motief van deze hierbij
afgedrukte 20 Pf. werd gekozen de mu
ziektekst van een driestemmig „In dulci
jubilo" van Praetorius, alsmede een stem
vork.
België. Vogels uit
de Antwerpse die
rentuin vormden het
motief voor een
reeks van zes zegels
met een bijslag be
stemd voor werken
met menslievend ka
rakter. De afbeel
dingen zijn vervaar
digd naar tekenin
gen van de kunste
naar J. van Noten
en foto's van Six.
Men treft er resp. op
aan: een rotshaan
(40+10 ct), papegaai (1 fr. 50 ct).
Senegal toerakoe (f fr. 50 ct), toekan
(2.50 1 fr.), paradijsvogel (3 1 fr.)
en Congo-pauw (6 2 fr.).
Ned. Nieuw-Guinea. Met een toeslag
ten bate van de sociale zorg zal op 17
september a.s. een serie van vier zegels
worden uitgegeven. Men vindt er schaal
dieren op afgebeeld, waarbij op elke ze
ge] de Latijnse naam van het desbetref-
+PUBUMBTTRRUOI
fende diertje is vermeld. De reeks, ont
worpen door P. Wetselaar te Bennebroek,
bestaat uit de waarden 5+5 ct, 10+5 ct,
25+10 ct en 30 10 ct. Ze is van 17 sep
tember tot en met 16 december a.s ook
aan de filatelistenloketten in ons land
verkrijgbaar.
Zweden. Als gevolg van een verhoging
der posttarieven zijn aan de gewone reeks
met de koning en de drie kroontjes erop
enkele nieuwe waarden toegevoegd Het
betreft een driezijdig getande 25 en 35
Ore en tweezijdig getande 30. 35. 50. 105
en 150 Ore.
FRANKRIJK. Een serie van zes zcgeis
met bijslag bestemd voor het Rode Kruis
kwam onlangs van de pers. Zij dragen
alle portretten van Franse geleerden:
de natuurkundige
Denis Papin (1647-
1714) op de 15+5 ct,
de beeldhouwer
Edine Bouchardon
(1698-1762) en de ju
rist Joseph Lakanal
(1762-1845) op de
beide waarden 20+
10 ct, de dichter Gu-
stave Charpentier
(1860-1956) op de
30+10 ct, terwijl de
romanschrijver
Edouard Estaunié
(1862-1942) en de
bacterioloog Hyacinthe Vincent 11862-
1950) een plaatsje kregen op resp. de 45+
15 ct en 50+20 ct.
Oostenrijk. Een 1.50 Sch. kwam in koers
met een zelfportret van de schilder Frie-
drich Gauermann, die honderd jaar ge-
eden overleed. In de vorige eeuw was
er geen tweede
kunstschilder, die zo
nauw verbonden
was met het boeien-
leven in de alpen
als Gauermann Alle
motieven voor zijn
schiderijen van
berg- en schneeuw
landschappen, van
in het wild levende
dieren en van de
jacht ontleende hij
aan eigen waarne-
rung te midden van de bergbewoners Hij
genoot tot ver over de grenzen bekend
heid en hij verzamelde om zich heen
een kring van kunstenaars, die zich ook
tot deze onderwerpen aangetrokken
voelden.
60S' Cl» i: HKMTXK
