Voet bij stuk Uittocht van Nederlanders uit Nw.-Guinea begonnen rommelige gebeurtenis Ook al aan de sigaar? I De Italianen zijn veel poëtischer en spontaner dan de Fransen DE SPEELSE KLEREN VAN CAPUCCI Pionier der missievliegerij Vliegende E. Vergouwen GFM terug uit N-Guinea „Hollandia is uitgesproken pessimistisch'* Welstandsklasse bepalend voor lengte en gewicht Wat dit land vooral nodig heeft, is een goede sigaar I Dat is de uitspraak van een der grootste presi denten van Amerika. Hij noemde er zelfs Applaus voor de double-face mantels van het echtpaar Simonetta-Fabiani Sterfdag van Titus Brandsma plechtig herdacht Inscheping Zuiderkruis Ontwrichting in zekere mate verwacht Prins Bernhard sluit varend zaken-congres Inte gratie-kwesties verenigd Europa „Via VN-bestuur volksstemming Acht gewonden bij botsing m Noord-Nederlanders zijn lang, zuid-Nederlanders kort Motie in Nw. Guinea- Raad ingediend 25 mille op nr. 16927 90 MAANDAG 30 JULI 1962 PAGINA 5 Mieren Zaterdag is het jon'g- Mp aihd van de familie Verberne uit a^ap in zijn woonplaats door een melk- n,ilRt-0yerreden en gedood "pK:c .lonoot-io de ruim ee een prijs bij. Vijf dollarcent, in die da gen ongeveer het uurinkomen van een werknemer. Of zijn uitspraakdearbei- ders er toe bracht, door een hogere productie naar de sigaar toe te wer ken, ligt niet geheel vast. Maar het geeft toch te denken, dat het sigarenrokende Amerika aan de top van de wereld is gekomen, terwijl men achtergebleven gebieden stee vast herkent aan het ontbreken van sigarenrokers. Zou men dus de si gaar een kracht mogen toekennen, die samenhangt met energie, allure en levenskunst? Het geheim zou kunnen schuilen in de sigarentabak, in de vorm van de sigaar, m het typische aroma, in de bedacht zame manier van roken, waartoe de sigaar dwingt, in ieder geval schijnt de toename van het sigarenroken in Nederland toch ook weer te be wijzen, dat een goed land een goede sigaar nodig heeft! Grote organisatie VAN FOCKINK •PER UTER b]iwa^s-?ec-€tar^s Sohmelzer is, zoals Ult zyn voornemen om het ont- typrrï v v/val ncrmen win i«Jl Ui II- r„jJ. v°or de algemene premiespaar- in ieder geval rond de jaar- ng in te dienen, niet overweldigd de vooralsnog kritische op- Tv, «wiaiouug ivxxlxö^iic UJJ- »!552®?n van de SER °ver het be- ^^fo^nngsbeleid. De staatssecretaris Vpm Zlcl1 in zUn beleid door de volks- jji JeSenwoordiging gesteund, of althans v,if ehnstig bestreden, en houdt voet ippr i"^e'; debat, dat de Tweede Ka- rip k ,weer geruime tijd geleden aan hepft ■ltsvormingsnota heeft gewijd, I®dit duidelijk uitgewezen. SEr b\j uitzondering openbare tien "Vergadering is door de Kroonle- ïfoa iï- Holtrop (pres. directeur van de Cpni ank) en prof. De Wolff (van het Brpnf-aal Planbureau) gesteld, dat een Vat .^spaarregeling voor de trekkers hpKK lagere inkomens geen effect zou Zourtn' omdat zij in het geheel niet Selir4,n kunnen sparen. Zijn wij wel in- SDaa dan seven de resultaten van de ei»arr'egeling, die het Rij'k voor zijn beef» yverknemers de ambtenaren |ll ingevoerd, een heel ander beeld. iver®1 andere vraag, die in de SER tie opgeworpen, betrof de offers, die Schatkist voor de premiëring zal Dien n brengen. Becijferd werd o.a. dat fciaai met een vermogen(tje) van vier itiiS maximale, jaarlijks voor pre- p.rjng in aanmerking komende bedrag ojih an6nt Premie van het Rijk kan fce vangen, zonder dat van enige extra j "Paring sprake zou zijn. Men kan nl. pfl bedrag na iedere verplichte spaar- -5?de van vier jaar, op een andere i rkende" spaarvorm overbrengen, ,t„ard°or opnieuw recht op premie ont- daaai' Theoretisch is dit betoog inder- Prav ..onaanvechtbaar. Of het in de cipn iï'lk z0'n vaart zal lopen, kan wor- betw-feld, te meer daar de bewinds- Vatn Wel geneigd zal zijn de gedachte v~h de SER op het punt van de big inkomensgrens over te ne- Ret probleem van de kosten voor de ®^hatkist kan ook nog op een andere vwze worden benaderd. Van de extra- esparingen, die eventueel van de pre mieregeling het gevolg zouden zijn, omt een zeer belangrijk deel via a® spaarinstellingen, verzekeringsmaat- •"happijen en hypotheekbanken weer in ?e vorm van een lening bij het Rijk i®recht. Op grond -an velerlei studies 5aP toch worden verwacht, dat het be- ag van deze extra-besparingen, die in ject aan het Rijk worden aangeboden, '®hrninste zo groot zal zijn als het be jaag, dat jaarlijks voor premiëring no- is. Daarmee verschuift het pro bleem van de kosten voor de schatkist *}aar de vraag van de verdeling van ?e financiering der rijksuitgaven over belastingen en leningen. Een vraag, y'aarop niet de SER in de eerste plaats antwoord moet geven, zoals trou wens de SER in het algemeen niet het 56rst aangewezen orgaan is om over ae merities van het rijksbudget een oor bel te vellen. De SER is in zijn beraad helemaal morbij gegaan aan de principiële grond ig van het bezitsvormingsbeleid: nl. ®at er behalve een mogelijkheid tot spa- fen bij de lagere inkomensklassen ook bereidheid tot sparen moet bestaan. Qp dit laatste aspect richt zich voor namelijk het werk van de staatssecre taris. Hij redeneert, dat bij de toene- Jhende welvaart steeds meer groepen lh staat worden gesteld tot sparen. Er "loet echter voor worden gezorgd, dat deze mogelijkheid wordt omgezet in een realiteit. Het bezit van enig „vermo gen", zelfs al is dit nog zo beperkt van omvang, 2aj leiden tot een grotere ^uo1,oordeiyi'diei d en tot grotere mo gelijkheden voor „zelfbeschikking" bij deze groepen met lagere inkomens. Xj anneer hier wordt gezegd, dat de "ER aan dit aspect voorbij is gegaan, ^ordt daarmee! niet bedoeld, dat de raad hierover nog eens zelfstandig een Oordeel zou moeten gaan vellen. De Tweede Kamer heeft haar fiat aan het beleid van drs. Schmelzer gegeven en ?e SER zal zich bij dit resultaat van £®t overleg tussen bewindsman en i^eede Kamer dienen neer te leggen, berecht heeft de staatssecretaris daar om nogmaals aan de SER voorgehou- den, dat hij slechts het advies van de ?aad had gevraagd over enkele details Van de regeling. Het is nu nadat °-a. de 'Jeugdspaarwet, de ambtenaren- spaarregeling en de voorzieningen voor Werkgeversbijdragen hun beslag hebben gekregen niet het moment voor de £ER om te trachten alle poten onder ?et bezitsvormingsbeleid los te schroe ien. Al heeft staatssecretaris Söhmel- ?er, belast als hij tevens is met de be vordering van de P.B.O., zijn brief aan "e SER wat vriendelijker geredigeerd. Nijmegen, 30 juli In de Carmel- Jjerk „St. Augustinus" alhier is gisteren twintigste sterfdag van Titus Brands ma gevierd met een plechtige H. Mis, op- ledragen door mgr. W. M. Bekkers, Weehop van 's-Hertogenbosch. Hij werd n assisteerd door pater dr. Anacletus y'D.M. als diaken, en dr. M. Smits Waesberge, als subdiaken. „Onder leiding van Jan Ceulemans gorden solisten en gemengd koor en ippest de Missa in Bes K.V. 233 van ]y Mozart uit, terwijl Carmelieten uit pTrdrecht onder leiding van pater dr. few entius O. Carms het Gregoriaanse bo?eeRe verzorgden. Er bestond grote W -igstelling voor de herdenking; aan- kpig waren o.a. de burgemeester van vlhiegen, de rector magnificus van de {jJJhieegse Universiteit en het Titus irandsma Comité en vele katholieke 3 Urnalisten, wier adviseur hij tijdens \oorlog is geweest, tp a het Evangelie richtte mgr. Bek- »J;S zich tot de aanwezigen. Titus' lqf- tëceUk Caritas pro armis_(liefde &aV6n de wapenen) nam hij als uit- V7,,Sspunt. Het zijn de woorden van birigentius over de martelaar Stepha- li-f' 'Re de hardheid van zijn beulen door bij,?® overwon. Deze „gevaarlijke mon- Va;/ Titus Brandsma, heeft de liefde fyJP Christus als zijn wapenrusting ge- *tpuetl' heeft zich door God laten op- 11 daar waar Hij dat wilde. Dit ttyWerwinnelijke wapen „Liefde" kwam i>„ Uitdrukking in zijn hele leven, dat |/Uld was met grote en, naar mense- *Sh .berekeningen, kleine dingen. Titus, koppige Fries in de goede bete- IjC's van het woord, bleef een een- tiWal gekozen houding trouw en durfde Wv*et der Liefde in zijn geheel na- IliPhn tot in de meest harde conse- i Sties. Hij is in de aanvaarding van Diefde als hoofdwet van het leven j» voorbeeld voor alle christenen. >C6t is. een goede gelegenheid, aldus Bekkers, God te bedanken nu wij Wj' «guur uit ons midden hebben aan 's ons kunnen optrekken. Titus veJ| et zozeer een voorspreker, maar dL^er de figuur, die tot navolging no- De helfdhaftigheid van de' ,,ge- biop. like" monnik kunnen wij misschien Itrj l'iik navolgen, zjjn voorbeeld echter j\h het kleine de wapenrusting van a^b'efde te hanteren is een uitnodiging ons. hetzelfde na te streven. ^agreed. HOLLANDIA, 30 juli Tweehonderd veertig personen, voor het merendeel vrouwen en kinderen vertrokken zater dag met de Zuiderkruis naar Nederland als eersten van de uittocht van de Nederlanders uit Nieuw-Guinea, die met het vertrek van dit schip is begon- Allen hebben binnen twee dagen tot dit vertrek moeten besluiten en hun huishouden in diezelfde korte spanne ti.jds opgebroken. Er waren op de Zuiderkruis reeds 340 repatrianten aan boord, afkomstig van geheel Nieuw-Gui nea. Het vertrek zaterdagmiddag heeft reminiscenties opgeroepen aan de exo dus uit Indonesië destijds. Het was even triest en mistroostig. Ook even romme lig omdat de Zuiderkruis slechts met een skeletbemanning naar Nederland is vertrokken en Hollandia geen kruiers kent. Iedereen zeulde zelf zijn bagage aan boord, koffers dozen, pakketten en manden, maar ook zware hutkoffers en kisten. Het afscheid van achterblijvende echtgenoten droeg een ingetogen ka rakter. Er werd weinig geroepen en weinig gelachen, alhoewel er grote be langstelling bestond voor het vertrek. De algemeen gehoorde afscheidsgroeten waren: „Tot over een paar maanden" of: „Tot spoedig ziens in Holland". Inmiddels zijn ook alle andere schepen (Advertentie) DEN HAAG, 30 juli Priiw Bern hard, die vrijdag de leiding heeft gehad van het congres van zakenmensen over integratie-vraagstukken van een zich verenigend Europa, dat de afgelopen week is gehouden aan boord van de „Nieuw Amsterdam", heelt dit congres vrijdagmiddag gesloten. De prins betuigde jhr. W. van Andrin- ga de Kempenaer, voorzitter van het „Gennootschap voor reclame", zijn dank voor zijn initiatief tot en het welslagen van dit internationale congres. De „Nieuw Amsterdam" van de „Holland- Amerika-lijn" was sinds twaalf uur in de nacht van donderdag op vrijdag, toen het schip uit Bergen in Noorwegen vertrok, op weg naar Rotterdam. Als eerste spreker heeft prins Bern hard vrijdagmorgen verwelkomd de staatssecretaris van Economische Za ken van de bondsrepubliek Duitsland, prof. dr. A. Muller-Armack. De staats secretaris, die destijds als leider van de Duitse delegatie bij de voorbereiding en totstandkoming van het verdrag van Rome is opgetreden, noemde dit ver drag nu een historisch wonder. Hij merkte voorts op, dat de Euro pese Economische Gemeenschap reeds op allerlei gebied in de wereld doordringt. Men houdt niet alleen in de landen van de gemeenschap, maar ook daarbuiten rekening met de ge volgen van de op het programma staande plannen. Hjj bepleitte een eigen dynamiek der gemeenschap. voor de komende weken volgeboekt. De Dakota's van de Kroonduif zijn voor de volgende week, als drie extra-vlieg tuigen worden ingelegd, eveneens vol geboekt. In totaal vertrekken de ko mende week met deze vliegtuigen 240 vrouwen en kinderen naar Biak. Men vreest dat als de evacuatie van vrouwen en kinderen eenmaal is vol tooid een zekere ontwrichting niet kan uitblijven. Te Hollandia geschiedt de bediening in de winkels vrijwel geheel door gehuwde vrouwen, terwijl op de kantoren in landsdienst eveneens veel werk door deze vrouwen wordt opge vangen. De tendens is dat ook particulieren hun vrouwen in de komende weken zullen wegzenden. Zaterdag zijn hier de richtlenen be kend gemaakt voor de vooruitzending naar Holland van gezinsleden van op Nieuw-Guinea werkende ambtenaren, al dus meldt UPI. Er is een grote orga nisatie in het leven geroepen om de toeloop van gegadigden vlot te kunnen verwerken en om het beschikbare ver voer te verdelen. De organisatie werkt soepel. In Biak is een speciaal kantoor inge richt voor de coördinator van het reis- wezen. Voor de vooruitzending van ge zinnen komen in aanmerking: Neder landse landsdienaren en Nederlandse Onderdanen die niet-Nederlander zijn maar wel onder de Europeanen-bepa lingen vallen. Ambtenaren van wie een naturalisatie aanvraag in behandeling is kunnen nadere informatie ontvangen van de resident of het hoofd van het plaatselijk bestuur. Ambtenaren krijgen een voorschot op de wederinrichtingskostenvergoeding, ter bestrijding van de extra-kosten, bo ven die welke bij normaal verlof zou den voorkomen. Kortverbanders krijgen tweederde van hun kort verband toe lage als voorschot. Het achterblijvende gezinshoofd kan het vrij vervoer van de inboedel regelen op basis van de be staande voorschriften, als hijzelf defini tief naar Nederland vertrekt. Ambtena ren van het bijstandskorps, die niet in de gelegenheid zjjn de inboedel te ver sturen en die inboedel en lijfgoederen geheel of bijna geheel verliezen, kun nen aanspraak maken op een schade loosstelling. Armlastige particulieren kunnen bij de directeur van Sociale Za ken een verzoek om overtocht indienen. HOLLANDIA, 30 juli (UPI) De le den van de Nieuw Guinearaad, Kasiepo, Jouwe, Arfan en Gosewisch hebben een motie ingediend bij de raad, waarin gevraagd wordt om instelling van een V.N.-bestuur in het land, na het ver trek der Nederlanders, dat na enkele jaren moet uitlopen op een volks stemming. De motie gaat uit van de overweging dat garanties moeten worden gegeven voor het zelfbeschikkingsrecht voor de bevolking van West-Papoea, die geba seerd zijn op rechtvaardigheid en die in overeenstemming zijn met het handvest van de V.N. en de resolutie inzake dekolonisatie. Zij geeft de volgende drie punten als oordeel van de raad: a) ter waarborging van het zelfbeschik kingsrecht dient in West-Papoea een V.N.-bestuur te worden ingesteld dat het Nederlandse bestuur zal vervangen en geen Indonesisch bestuur. b) pas na enige jaren zal het V.N.-be stuur dienen over te gaan tot het houden van een volksstemming onder de Papoeabevolking zoals artikel 4 van het Bunker-plan voorschrijft, zodat de sfeer waarin het plebisciet zal worden gehouden veilig, rustig, rechtvaardig en verantwoord zal zijn. c) indien de secretaris-generaal van de V.N. Oe Thant en Ellsworth Bunker zich niet aan het bovengestelde zullen houden is geen hoop mogelijk op een vreedzame situatie in West-Papoea. De motie besluit met een verwijzing naar de gebeurtenissen in de Congo. fSiS Doet pater Vergouwen aan kogelstoten"' is men geneigd te denken als men deze foto ziet. Hij begroet op deze manier zijn vrienden en kennissen op Schiphol DEN HAAG, 30 juli In de 556e Staatsloterij, eerste klasse is op lot nr. 16927 een prijs van 25.000.- gevallen. (Advertentie) PABIJS, 30 juli Ontspanning, „re lax", hoort bij deze Ujd. Maar in een korte, vry nauwe rok is de ontspannen de houding niet gemakkelijk te vinden. Het dragen van een gemakkeiyke broek neemt dan ook toe. De mode-ontwerpers hebben nu voor de komende winter de rokbroek, dat is te zeggen de knie broek annex gespleten rok, algemeen in hun collecties opgenomen, zowel voor het mantelpak waarmee men de auto in- en uitstapt, als by het brokaten cocktailpakje of als televisietenue. Virginie, de ontwerpster voor teeners, begon vorig seizoen met die kniebroe ken onder de overrok met split; ver schillende Parijse ontwerpers onder wie Guy Laroche zijn nu gevolgd. Ook Bo- han van Dior heeft in zijn collectie een drietal lange sluike jersey „televisietoi letten" die onder het lange roksplit een kniebroek laten zien. Trouwens zijn nieuwe rok voor de winter met in het midden de openspringende drie- hoeksplooi suggereert de broekrok. Meesters van dit nieuwe kledingstuk tonen zich de nieuwe naar Parijs geko men Italianen. By Capucci zowel als bij het Romeinse echtpaar Simonetta- Fabiani wemelt de collectie ervan. Wy vonden het in beide Italiaanse huizen een verrukkelijke show, en in on ze ogen bood de Italiaanse staart van de Paryse modeweek het meest kleurige, verrassende en boeiende schouwspel. In vergeiyking met de Franse mode, die cerebraal en gecon strueerd is, is de Italiaanse mode zoals wy die hier gezien hebben veel spon taner, veel poëtischer en getuigend van een speelse geest. Tot de show van Capucci hadden wjj zaterdagavond toe gang, hetgeen betekende dat een avond Parijs toneel ons ontging. Maar wat at tA8«ANI MfVER >»62-U Schets van de overheersende mantel-lijn in. de collectie Simonetta—Fabiani. Capucci in zyn kleine salon ons bood ging de vreugde die men aan een goed kostuumstuk kan beleven te boven. Dat jongensachtige Italiaanse mannetje is een groot artiest met ongeëvenaarde fantasie, een schilder, een beeldhouwer met prachtige textiel en strelende kleu ren die hy combineert zoals geen ander. De Franse pers, die na zijn debuut in Parüs vorig seizoen mild was en hem geaccepteerd had, heeft hem ditmaal gekraakt. De Fransen begrypen dan ook niets van deze speelse kleurige soms carnavaleske kostuums met hoofd tooi die de verbeeldingskracht van de draagster stimuleren en die bedoeld zyn voor rüke vrouwen die niets om handen hebben, in de zon leven en zich willen opsieren. Hij geeft voor feesten in een ruimer kader dan binnen onze grenzen denk baar een verrukkelijke keus van de meest bizarre, exotische kleurige toilet ten, een irreële synthese van vroeger- eeuwse somptueuze toiletten en het atoomtijdperk. Met. bezwerend oog make-up schrijdt de mannequin door de salon in een uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimniiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin roodbrokaten tuniek waaronder broeks pijpjes uitkomen, aan de knie afgezet met roodgeverfde nerts. Haar rijk ge vuld gouden collier reikt bijna tot aan het middel. Een ander zweeft binnen in een enorme Cleopatrapruik van zwarte lintlussen en met groteske pof mouwen aan haar zwarte fluwelen jurk van dezelfde lintlussen. Een fascine rende vleermuissleep van frambozenro de moiré die de mannequin vanaf de schouders achter zich aan voert, is van voren een pagebroek. Voor een onheil spellend moment in een allegorische to neel lijkt het opkomen van de manne quin in een enorme zwarte luifelcapu- chon boven een dichtgeslagen zeegroe ne zijden cape. Wat hij de vrouw op het hoofd zet, grenst aan het onvoorstelba re: een reuze capeline van nerts, een koetsiershoed met dikke gele franje tot op de neus, een soort capuchon die een pruik en baard lijkt van lichtrose struis veren. De meest kleurige hoofdtooi is een hoge pagode van groene, blauwe en rode bloemen. Tegen het rechter oog heel geraffineerd een turkoois blaadje geplakt in de kleur van de japon. Hij versiert met lijnen en kleuren en gaat zich aan het versieren te buiten. Na het verdwijnen van het laatste mo- Het Italiaanse ontwerpers-echtpaar SimonettaFabiani. del van lila zjj, boven elkaar drie strak ke kokers, onderbroken door kleurige hoepelrokjes, een boven de taille, een boven de knie, zeggen we van harte: wat jammer dat het uit is. En we staan verwezen op de Pace de la Concorde naar de verlichte fonteinen te kijken als waren we uit een vroegere we reld van mysterieuze schoonheid terug in vandaag. Capucci brengt net als alle anderen door allerlei listigheidjes de taille bo ven normaal. Dat doen ook Simonetta en Fabiani. De Franse pers had ook voor dit Ro meinse ontwerpersechtpaar, dat zich en kele maanden geleden in Parys heeft gevestigd, geen goed woord. Maar van Amerikaanse zqde werd hun collectie de beste van het seizoen genoemd. In Rome hielden de echtgenoten ieder hun afzonderiyke show, hier hebben zq het samen gedaan. Applaus kregen hun be roemde double face mantels samenge steld uit aangeknoopte panden en enor me kragen, en de mantelpakjes waar onder blouses van leer en bont. In een zwart pak een rode leren blouse met hoog gedrapeerde hals, in een tweed- pak een lange blouse van beverbont, of een jumper met hoge boord van oce lot. Merkwaardig is dat de Italianen zich houden aan de driekwart mouw, terwijl de Franse ontwerpers naar de rechte lange mouw tot aan de pols zjjn terug gegaan. De grote kleurige bijoux die de mannequins hier dragen zijn van een zeer verfijnde gratie. De zwarte cock tailjurkjes zjjn niet mouwloos en hebben minder wilde décolleté's dan bij de Parijzenaars. De hoge taille wordt ge suggereerd door een kleine glinsteren de pompon. De mannequins dragen enorme kapsels met een achterhoofd vol krullen als in de tijd van keizerin Eugenie. De pompeuze avondjaponnen hebben meestal een ingebouwde knie broek. Een gewaad van soepel goud- lamé met kniebroek toont de manne quin met uitgespreide armen om de gevleugelde rugpanden hun allure te geven. De avondkleren wemelen in alle collecties van brokaat en alamé geborduurd met zwarte glinstering en loshangende zwarte parels. De tweede modeweek zet vandaag in met de onsterfelijke Chanel en met de collectie van Yves Saint Laurent, de ex- ontwerper van Dior, die voor de tweede maal in zijn zelf begonnen modehuis een eigen collectie zal tonen. A.Bgl. (Van een onzer verslaggevers) SCHIPHOL, 30 juli Met de KLM- DC-8 uit Biak is zaterdagmorgen pater Edmar Vergouwen OFM, 31 jaar oud en de enige priester-piloot in Nederlands Nieuw-Guinea, na vier jaar pioniers arbeid te hebben verricht voor de vliegdienst van de missionering aldaar voor een (extra-) vakantie van vier maanden in zyn vaderland terug gekeerd. Op de luchthaven wachtte hem van velen een enthousiast welkom, onder anderen van zqn in Voorhout wonende ouders. Natuurlqk had hy heel wat te ver halen van die afgelopen jaren, maar over de jongste ontwikkeling in Nieuw- Guinea in verband met het Nederlands Indonesisch conflict was hij bijzonder terughoudend. De stemming in Hollan dia bq zijn vertrek? „Ach, wat denkt u er zelf van? Als iedereen moet evacu eren Op nadere vragen wilde hq die stemming dan nog wel karakteriseren als „uitgesproken pessimistisch" maar daarby bleef het. Pater Edmar Vergouwen, priester gewjjd in 1956, werd destijds samen met zijn confraters Adelbert Hermans en Angellus Verheyen aangewezen om een vliegeropleiding te volgen: de Nieuw- guinese missie moest een eigen vlieg- dienst krijgen. Hij haalde het A- en B-3- brevet (sport- en verkeersvlieger), ver wierf het diploma radio-telefonie, haalde in Australisch Nieuw-Guinea zijn „commercial license" en deed er er varing op in het „bushflying", het jungle-vliegen. Pater Hermans kon des tijds om medische redenen de opleiding tot verkeersvlieger niet volgen, pater Verheyen, toen naast pater Vergouwen Nieuw-Guinea's tweede „vliegende pater", maakte verleden jaar met zijn eenmotorige Cessna-180 bij de Wissel meren een ongelukkige landing waarbij het toestel verloren ging. Hij is van zijn toen opgelopen verwondingen geheel hersteld, maar heeft sindsdien de stuur- knuppel nimmer meer gehanteerd. Enige dagen geleden is hij tot missionaris in de Baliemvallei benoemd. Pater Hermans, daartoe speciaal in Amerika opgeleid, treedt nu op als manager van de missie- vliegdienst en heeft de leiding van het technisch onderhoud van de 3 Cessna's waarover de dienst de beschikking heeft. Onder zijn leiding „sleutelen" pater Ver gouwen en de leken-piloten Rob Janssens en Erik Ekels hun kisten zelf vlieg gereed. De missievliegdienst in Nieuw- Guinea startte in '58 met een door de Missie Verkeersmiddelen Actie be schikbaar gesteld vliegtuig. „Dat was", zegt de lange Franciscaan, „de enige manier waarop het vikariaat Hollandia kon worden geholpen in zijn enorme moeilijkheden bij, het instand houden en uitbreiden van de missie." Sindsdien heeft hij er zo'n tweeduizend vlieguren opzitten, met gemiddeld elk half uur een landing. Dat heeft alles bij elkaar heel wat geld gekost. Maar het missievliegen is nog altijd veel goedkoper dan het transport over de grond, terwijl dit nog dikwijls niet of nauwelijks mogelijk is. De drie missie-Cessna's brengen niet alleen de missionarissen naar hun posten in het oerwoud, maar zorgen ook voor hun geregelde bevoorrading. „Dagelijkse levensbehoeften, geneesmiddelen, onder wijsartikelen, bouwmaterialen er is eigenlijk niets wat we niet hebben ver voerd." En dat alles voor zestig Fran ciscanen, vijftien Augustijnen in de Vogelkop, Europese onderwijzers en zus ters, lekenmissionarissen en een groot aantal goeroe's, Papoea-onderwijzers met hun afgelegen kampongschooltjes, allen verspreid over een groot deel van dat vanuit de lucht op een oneindig boerenkoolveld gelijkend Nieuw-Guinea. Juist in deze dagen worden de Cessna's intensief gebruikt voor het overbrengen van Papoea-jongens en -meisjes uit het bergland, die aan de kust op school zijn en bij begin en einde van het schooljaar keurig bq de school respectievelijk thuis worden afgeleverd. Ook bij het vervoer van anders ten dode opgeschreven zie ken uit het binnenland hebben de vlieg tuigen al enige malen goed wei* ge daan. De missievliegdienst opereert van twee bases: Hollandia (voor Sterren gebergte en Baliemvallei) en Nabire aan de Geelvinkbaai. waar de aanvoer van goederen per schip geschiedt. Van daar gaat het het binnenland in, op weg naar de start- en landingsstrips die gemiddeld vijfhonderd meter lang zijn. Strips die meestal onder leiding van een missio naris door de Papoea's zijn aangelegd, soms ten koste van de grootste inspan ningen. Bijvoorbeeld wanneer er hier zes meter grond moet worden afgegra ven en er daar zeven meter moet worden opgehoogd en alles met de hand. Voor het geval er weerbarstige rotsgrond is wordt de hulp ingeroepen van pater Van de Pavert, die als gedi plomeerd sehietmeester de zaak dan wel even stenen-vrij komt effenen met be hulp van dynamiet. De missie heeft zeven eigen strips waarvoor het gouvernement dus geen enkele verantwoordelijkheid neemt en kan tevens gebruik maken van ca. vijfendertig gouvemementsstrips, waar- va.. overigens zeker de helft de laatste jaren door de missie is aangelegd en later door de overheid overgenomen. Wanneer de Cessna daar moet zijn, waar geen landingsstrip in de omgeving is, wordt de lading eenvoudig „gedropt" maar missionarissen-parachutist zijn er (nog?) niet.. Pater Vergouwen heeft tijdens zijn reis in de DC-8 ook eens goed rond gekeken in de cockpit van het vier motorige straalvliegtuig. Hij is er wel „heel stil van geworden" maar houdt het voor Nieuw-Guinea toch maar op de Cessna, al willen de vliegers van de Nieuwguinese luchtvaartmaatschappij „De Kroonduif" onder geen voorwaarde met eenmotorige machines werken. „Maar tweemotorige toestellen zouden te duur zijn. En och, al die bezwaren zijn toch wel erg overdreven. Maar het belangrijkste is, dat je met de kleine Cessna gedwongen bent een missionaris twee-, driemaal te bezoeken in een tijd waarin je met een groter toestel maar één keer bij hem zou komen. En veel vuldig bezoek heeft zo'n man juist nodig. In verband met dit laatste meent pater Vergouwen, dat de missievlieg dienst het nooit zonder tenminste één priester-piloot zal kunnen stellen: „Je kunt nu eenmaal, beter dan een leek, de levenssfeer van de missionaris aan voelen." En Nieuw-Guinea zal ook zijn missievliegdienst niet kunnen missen: „Dat zou betekenen dat we driekwart van ons missiewerk in het binnenland zouden moeten staken." WOUBRUGGE, 30 juli Zaterdag heeft op het kruispunt Herenweg-Kruis weg alhier een ernstige botsing plaats gehad tussen twee volkswagens waar bij acht personen werden gewond, van wie vier zeer ernstig. De uit de richting Leimuiden komen de wagen, afkomstig uit Gouda, waarin buiten de bestuurder nog twee volwas senen en twee kleine kinderen waren gezeten, vloog in volle vaart tegen de uit de richting Woubrugge naderende wagen, waarin drie volwassenen waren gezeten, die uit vissen zouden gaan. De laatste wagen verleende geen voor rang, werd in de flank gegrepen en op het verhoogde verkeerseiland gedrukt. De eerste wagen kantelde, waarbij en kele inzittenden onder de auto terecht kwamen. De ravage was zeer groot. Met drie ziekenauto's en een bestel wagen werden de acht slachtoffers ver voerd naar het academisch ziekenhuis te Leiden. DEN HAAG Bij Innsbruck in Oos tenrijk is een Zwitserse toerbus met een gezelschap van Engelse toeristen in bot sing gekomen met een grote vracht auto, beladen met zware kisten. De bus reed zonder besturing een steilte af en kwam in een bos terecht. Vier passa giers werden ernstig gewond, tien an deren kregen licht letsel. Aan de rand van de weg liep een zes tal Nederlandse vakantiegangers, die getroffen werden door de vrachtwagen en de eraf tuimelende kisten. Van deze groep werden drie personen ernstig ge wond. Het zijn de 49-jarige W. van Lear uit Enschede, zijn 47-jarige echtgenote Maria van Lear en de 22-jarige Ber nard van der Bult. (Advertentie) DE OLVEH voor Uw levensverzekering. AMSTERDAM, 30 juli De wel standsklasse kan bepalend zijn voor lengte, gewicht en huidplooidikte. Tot deze slotsom is dr. R. Luyken gekomen, die een onderzoek heeft ingesteld naar lengte, gewicht en huidplooidikte bq Ne derlanders van 11 tot 19 jaar. Daarbq is vastgesteld, dat personen uit de la gere welstandsklasse korter en (of) lichter zqn dan personen uit hogere welstandsgroepen. Dr. Luyken heeft zqn bevindingen gerapporteerd aan het cen traal instituut voor voedingsonderzoek TNO. Enkele uitkomsten heeft hij thans gepubliceerd in het Nederlands tqd- schrift voor geneeskunde. Dr. Luyken heeft voor zjjn onderzoek 1900 rekruten en vrijwilligers van 15 tot stituut voor de marine in Den van top tot teen opgemeten. Hij deelde de onderzochte personen daarna in drie groepen in, t.w. Noord-Nederlanders (Groningen en Friesland), Zuid-Neder landers (Noord-Brabant en Limburg) en personen uit de rest van Nederland. Het beroep van de vader bepaalde de wel standsklasse. Uit deze groepsindeling bleek op nieuw, dat de Noord-Nederlanders lan ger en de Zuid-Nederlanders korter zjjn dan degenen die afkomstig zijn uit andere provincies. Personen uit de laagste welstandsklasse zijn steeds korter en lichter en ook lichter per 100 cm dan personen uit de hoogste welstandsklasse. De verschillen zijn wat de lengte betreft veelbetekenend bij de 17-, 18- en 19-jarigen, wat het gewicht betreft bij de 18- en 19-jarigen en wat het gewicht per 100 om lengte betreft alleen bij de 19-jarigen. Uit het onderzoek is voorts gebleken dat lengte en gewicht van de Nederlan ders groter zqn geworden dan de ge middelden die enkele jaren geleden (1960) zijn berekend. De neiging tot langer en zwaarder worden op deze leeftijden blijft dus nog voortduren. De grootste verschillen tussen de welstands klassen bedroegen maximaal 5.7 cm en 4.6 kg. Bij de verschillen in gewicht blijken dikwijls ook verschillen in huidplooi dikte te bestaan, zodat steeds een groot deel van het gewichtsverschil uit vet moet bestaan. Of deze grotere hoeveel heid vet als gunstig beschouwd moet worden, is volgens dr. Luyken de vraag. Het is overigens moeilijk vast te stellen welke hoeveelheid onderhuids vet opti maal genoemd moet worden. En welk figuur slaan de Nederlanders ten op zichte van de Engelsen en Amerikanen? De huidplooi van de Nederlanders is in de regel dikker dan die van de Engel sen, maar vergelijkbare Amerikanen hebben een veel dikkere huidplooi, op sommige plaatsen zelfs bijna twee maal zo dik.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5