van vrouwen en
Uittocht
kinderen schept schier
onoplosbare problemen
u
Wintermode
in PARIJS
Mantels het meest
boeiende gedeelte
van de collecties dit seizoen
MADAME CHANEL BLIJFT
ZICHZELF TROUW
EEN KWART EEUW IDIL
Geen Nederlandse index
Prinses Radziwill
bijDeGi'venchyde
toegang ontzegd
eeste mannen
billen ook weg
Senaat akkoord
steun aan KLM
Luchtoorlog Texel
voor de rechter
eruanen terug
tiaar Moskou
Geen Rijkshulp
na stormschade
van februari
m
N a vo-bevelhebber
benoemd zonder
vooroverleg
Vijf doden in het
wegverkeer
Tachtigjarige nog op de planken
IS HET NIET OM TE STELEN?
illliiiPi
Onderscheiding
Philippe C. la ChapeUe
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1962
PAGINA 5
Personeelstekort
Moedeloosheid in Hollandia
onze correspondent op Nw-Guinea)
bUm"'LANDIA, x aUg. De stemming
Sim neerslaehtig in Hollandia. Nog valt
,1 te overzien welk deel van de Ne-
"®p'andse vroi
generen -
K. ar desondanas is nei uesiuu uai ue
1, ®^e'ijkheid tot evacuatie openstelde
fVi
andse vrouwen en kinderen hier zal
velen aarzelen nog
ar desondanks is het besluit dat de
K("
d"'"'' aangekomen. De kantoren begin-
te ''o gevolgen ervan trouwens reeds
1, joelen; vele vrouwelijke werknemers
lat 'uln vverk op stel en sprong ver-
«sn. j;n ,iat terwijl men toch reeds
a.®t een tekort aan personeel kampte
Sevolg van het feit dat een half jaar
Von i 6n ree<t* een grote uittocht plaats-
Wn ->van 'ogere ambtenaren en em-
"ye's, die toen het vertrouwen in de
ekomst van Nederlands Nieuw-Guinea
twSs verloren hadden. De laatste ont-
'Kkelingen hebben de mensen hier
"odeloos gemaakt. Daar lijdt ook de
"•Unio voor het werk onder.
Ook onder de Papoea's bestaat be
zorgdheid over de ontwikkelingen,
voor de Papoea's is de uittocht van
vrouwen en kinderen een duidelijke
aanwijzing dat er moeilijkheden op
komst zijn: in de vorm van een over
bracht of van gevechten. Ook zij zijn
baar somber onder. Bovendien is een
beel van de Papoea's geërgerd om
bat de evacuatie-maatregelen dit keer
®ueen de Nederlandse vrouwen en kin
haren betreffen. Eerder, bij de eva
cuaties uit Fakfak, Sorong, Kaimana
bhz. kregen ook de „streekvreemde"
papoea-gezinnen de gelegenheid naar
?bn kampong van herkomst terug te
keren. Die mogelijkheid is nu niet
Opengesteld, al zijn wel reeds ver
scheidene Papoea's op eigen gelegen
heid weggetrokken, terug naar de
Plaatsen waar ze vandaan gekomen
<Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. l augustus De Eerste
■panier is vandaag op zomerreces ge-
Kaan met de wetenschap, dat de volks
vertegenwoordiging misschien nog tij
dens de normale vakantie bijeen zal
moeten worden geroepen.
voorzitter van de senaat, mr.
n™ j an' zei vandaag in zijn slot-
Oou "Het is minder moeilijk dan.
2yit om aan omstandigheden te denken
JJ»e ons bijeenkomen vóór 15 september
hpdig maken". „Onze gedachten gaan
Jht", aldus mr. Jonkman, „naar onze
{b.hdgenoten, militairen en burgers op
jdeuw Guinea, naar de Papoea's voor
yjs wij mede de verantwoordelijkheid
rïfgen en naar Indonesië, waarmee
j*J) in een vorige periode zo lang ver
bonden zijn geweest".
De
senaat keurde tevoren z.h.s. het
wetsontwerp goed, waarin de regering
•hachtiging vroeg voor financiële steun
an het Rijk aan de KLM. De minister
van Verkeer en Waterstaat, drs. Kort-
fjhls, zei daarbij o.a., dat de KLM
?Jans reeds besparingen heeft bereikt
£r .grootte van op jaarbasis 25
Jmljoen gulden. Tegen het einde van
itffê hoopt men de besparingen te heb-
eh opgevoerd tot 45 miljoen gulden.
Thans zijn, sinds april 1961, 1500 per
soneelsleden afgevloeid. Eind van dit
zullen het er 2000 zijn. De resulta-
i®h van het bedrijf in het tweede kwar-
iaal van 1962 waren beter dan in het
vereenkomstige kwartaal van vorig
ta vertelde de minister. De resulta-
¥h waren ook in overeenstemming met
Le prognoses, die de basis vormen van
t saneringsprogramma.
(Den HELDER, 31 juli Voor het
ongerecht is vanochtend een begin
JjJ'haakt met de behandeling van de
tegen twee luchtvaartmaatschap-
S,i6n tegen de betreffende piloten,
Vii ns overtreding van de rijkslueht-
jjsartwet. In de concurrentiestrijd bij
maken van rondvluchten boven
flpkel het agelopen seizoen, zouden bei-
he, maatschappijen te veel passagiers
Pen vervoerd.
V^bgen de 33-jarige directeur-vlieger
vjrn be N.V. Sinberg eiste de officier
justitie, mr. M. G. Kooperberg,
boete van f 250 of vijftig dagen en
Vk?egging van de vliegbevoegdheid
W* de tijd van zes maanden voor-
jajfdeljjk met een proeftijd van twee
wegens het vervoeren van meer
Sfpben dan toegestaan volgens het
^®geven luchtwaardigheidsbewijs en
h(H boete van 50 of tien dagen wegens
Vervoeren van passagiers zonder
ze een veiligheidsgordel om had-
zaak tegen de andere vier ver-
W|®4, drie vliegers en de operatio-
lj directeur zal worden behandeld op
V 6Ptiemberais ook de havenmees-
%Van het Texelse vliegveld zal wor-
b gehoord als getuige,
tih ,?bn pleidooi voerdede raadsman
be directeur-vlieger mr B. Ham-
N or> onder meer aan, dat de perso-
hs die zijn cliënt boven het toegesta-
wtTbtal had vervoerd, steeds kinde-
•V beneden de twee jaar waren ge-
Geen enkele maatschappij zou
oH de raadsman voor deze kinde-
stoel beschikbaar stellen. Bo-
hi zou meestal slechts tien pro-
?n het normale tarief voor deze
bols Kiertjes worden betaald, zoals dat
]?P Texel gebeurde. Het plaatsen
wjttderem beneden de twee jaar on-
kéh 11 veiligheidsgordel noemde hp
-öf, .blaar gevaarlijk.
ij-dn ton rechter, mr. C. W. F. Pot,
september uitspraak doen.
fefMSTAD
re pri",, bnv;,pg
ASesson rene
h?hi vertrokken, reizen
fcr^btoi6 bun .and niet m
y,,?5 hsa?atlat ziï in Moskt_
VMt en bijgewoond. Verwacht
Stellis z'i in Amsterdam op een
1 aug. In hetzeif-
lijnv oegtuig waarmee gisteren
en Margriet uit
vijf Peru-
meer binnen
zijn. Het is een ontwikkeling, die het
personeelsprobleem nog vergroot.
Zo is de stemming in Hollandia en
elders op Nieuw-Guinea bedrukt ge
worden. Veel mensen zitten hier al van
af 1949-1950, toen zij bij de souvereini-
teitsoverdracht van Indonesië hierheen
trokken. Hun eerste tijd hier is vaak
ontzettend moeilijk geweest: men moest
alles zelf aanpakken en aan huisvesting
en bevoorrading mankeerde alles. Gelei
delijk is dat echter beter geworden. Er
werden honderden mooie, moderne hui
zen gebouwd; er werden import-orga
nisaties in het leven geroepen die er
voor zorgden dat men op Nieuw-Guinea
alles kon krijgen; en het werk vlotte:
vele mensen slaagden hier, maakten een
goede carrière. Zo ontwikkelde Hollan
dia zich tot een stad met moderne allu
res, waarin het goed en gezellig leven
was. Die gezelligheid is nu echter voor
een belangrijk deel verleden tijd gewor
den.
Verscheidene Europese winkels en ko-
lonistenbedrijven (waar men zich door
gaans vooral op de verbouw van groen
te en fruit en veeteelt toelegde) zijn
reeds gesloten. En de kleurrijke kolo
nistengemeenschap is vrijwel uit de sa
menleving verdwenen. Zoals trouwens
ook de Deta-jongens weg zijn, Indische
jongens die bij de souvereiiniteitsover-
dracht aan Indonesië hierheen kwamen
en op contract werkten als koelie: an
ders kon men het moeilijk noemen. Ver-
scheidenem van hen hebben echter voor
uit weten te komen. Toen ze een half
jaar geleden de kans kregen naar Ne
derland te gaan, hebben ze die bijna
allen aangegrepen. En Hollandia is die
fleurige groep met zijn hartstocht voor
snelle luidruchtige motorfietsen en op
gewonden betogingen kwijt. Nu gaan
dus ook de Nederlandse vrouwen en
kinderen, of de meesten van hen al
thans. Wat overblijft zijn de 2800 Neder
landse ambtenaren hier die nog moe
ten blijven en een niet erg grote groep
particuliere werknemers en onderne
mers, die vaak al aan het liquideren
zijn.
Onder de Nederlanders op Nieuw-
Guinea worden eindeloze gesprekken
gevoerd. De vrouwen zitten hele da
gen met elkaar te overleggen of ze
nu zullen weggaan of blijven, en ze
steken elkaar aan met hun ongerust
heid. Maar ook de mannen praten ein
deloos: over de kans op oorlog of een
vergelijk met Indonesië, over wat de
Papoea's dan zullen doen, over de
moeilijkheden in het werk door het
vertrek van zoveel arbeidskrachten
terwijl de Papoeanisering maar moei
zaam vlot. En natuurlijk ook over de
toekomst. Want als straks ook zij weg
zullen moeten uit Nieuw-Guinea zul
len zij ergens anders een nieuw be
staan moeten gaan opbouwen: in Ne
derland, Australië of waar dan ook.
Daar komen allerlei problemen bij kij
ken: opleiding, huisvesting, klimaat.
De velen die nog geen vast plan voor
ogen hebben kunnen er eindeloos over
discussiëren.
Stellig zal ook bij een overdracht
van het bestuur over Nieuw-Guinea
aan wie dan ook het personeels
probleem zich als nijpend doen voelen.
Wat dat betreft zit er zo al een moge
lijkheid voor Indonesië om de open
plaatsen te vullen: voldoende bekwa
me Papoea's zijn er in zeer onvol
doende mate en men kan toch ook niet
voor alles VN-mensen aanstellen. In
hoeverre er tijdens een overgangster
mijn ook nog plaats zal zijn voor Ne
derlanders valt nu nog niet te zeg
gen. Dat zal ook in belangrijke mate
van de verdere ontwikkelingen af
hangen.
Niemand verwacht hier echter veel
toekomstmogelijkheden voor Nederlan
ders meer. Over het algemeen is de
animo om bij een bestuursoverdracht
bijvoorbeeld aan de Verenigde Naties
door te werken, ook gering. Men is
hier ontmoedigd geraakt en wil zijn
toekomst nu maar liever zo vlug mo
gelijk ergens anders gaan opbouwen.
Daarbij kan men dan de prettige ge
dachte koesteren dat de vele gerepa-
trieerden uit Indonesië vrijwel allen
weer een behoorlijk bestaan in Neder
land of elders hebben weten te berei
ken. Voor de circa 15.000 mensen die
hiervandaan zullen komen de eerste
groepen van hen zijn dus al weg zal
dat wel niet zoveel moeilijker zijn.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 1 aug. Daar de scha
de die de stormvloed van 16 en 17 fe
bruari van dit jaar heeft toegebracht
aan goederen die niet aan het Rijk toe
behoren, naar de mening van de rege
ring niet zo groot is, zal geen recht
streekse financiële hulp voor de gedu
peerde particulieren in het leven wor
den geroepen.
Dat deelt minister-president De
Quay mee in antwoord op vragen van
de Tweede Kamerleden Den Hartog
(WD) en Van Meel (KVP). De door
gebroken en beschadigde kaden dienen
op kosten van de eigenaar-beheerders
te worden hersteld.
De provincie Noord-Brabant is van
plan een fonds te stichten om de scha
de die is aangericht in dit gewest, te
herstellen. Als de provincie voor min
stens twee ton bijdraagt, zal de rege
ring bevorderen, dat aan dit fonds een
dotatie tot een bedrag van een miljoen
gulden wordt gedaan.
n
TILBURG, 31 juli. De jubileum
vergadering van IDIL, vandaag in de
Stadsschouwburg alhier gehouden, had
alles van een idyllisch samenzijn van
gelijkgestemde geesten. Het 25-jarig le
ven van de stichting, zo zei redactie
secretaris drs. L. v.d. Ham, is echter
niet altijd een idylle geweest en de
buitenwereld heeft er vaak afwijzend
tegenover gestaan. Maar die tegen
stand was nooit gefundeerd en een
uiting van progressieve emotionaliteit.
IDIL, dat met zijn 200 medewerkers
meer dan 50.000 boeken gerecenseerd
heeft en 500 boekententoonstellingen
heeft ingericht, heeft de emancipatie
van de katholieken mede gestimuleerd
en geleid. De opzet van IDIL typerend
merkte drs. v.d. Ham op dat de re
censent niet ingrijpt bij het herschep
pingsproces van de lezers. IDIL wil
door haar voorlichting alleen meehel
pen het juiste boek in de juiste handen
te krijgen. ,,Het is geen Nederlandse
index; onze recensent heeft niets te
verbieden en de persoonlijke verant
woordelijkheid van de lezer kam zich
nadat zij in Moskou _een con-
a
=c, 1® naar Moskou zullen worden
((Sö zij onderweg met een an-
lel verder worden gestuurd.
Dit kavsel voor tieners van de Parijse
coiffeur Lintermans is tamelijk een
voudig. Het los neervallende haar wordt
op de top van het hoofd bijeengehouden
door een groot bijou.
PARIJS, 1 aug. Er is ditmaal in
Parijs meer deining in de modewereld
om de dingen er om heen dan om de
mode zelf. Want die brengt voor de
doorsnee vrouw die het aftreksel van
de nieuwe creaties in de confectie
vindt, niets opwindends en het hand
jevol vrouwen die leven voor dure kle
ren zijn niet meer te schokken, noch
door een avondjapon van zwart leer
met een zoom van haneveren zoals bij
Saint Laurent, noch door een avond
mantel ais een sportieve trenchcoat
van goud brokaat gevoerd met nerts,
noch door alle wuivende struisveer-toe
standen die op de meest wonderlijke
wijze hoofd en gelaat omhullen, noch
door pyama-benen van abrikooskleuri-
ge zijden chiffon die bij een machtig
gevleugeld galagewaad horen.
Deining was er dezer dagen in Pa
rijs omdat de Amerikaanse mode-inko
pers in minder groten getale zijn ver
schenen dan anders, aangezien het co-
piëren van de gekochte modellen in
dure zowel als in minder dure confec
tie moeilijkheden begint mee te bren
gen. Deining was er over de televisie
uitzending via Telstar, waarbij enkele
modellen van Balmain en Dior door
miljoenen Amerikanen gezien zijn nog
vóór de eerste officiële show had
plaats gehad, wat een doorbreken was
van de gecultiveerde geheimhouding
die de Parijse haute couture niet
wenst prijs te geven. Toch was het ge
volg dat in de Franse pers nu elke
dag schetsen verschijnen van de nieu
we modellen, iets wat tot dit seizoen
volstrekt taboe was. Telstar heeft die
starheid doorbroken en er zal nog wel
meer doorbroken worden in de naaste
toekomst.
De laatste rel is gemaakt door de
couturier Hubert de Givenchy. Die
houdt niet van de modepers en laat de
journalisten pas toe een maand nadat
zijn collectie is verschenen. De eerste
shows zijn bij hem alleen toegankelijk
voor de vaste clientèle en voor de bui
tenlandse inkopers. Toen prinses Lee
Radziwill, de zuster van Jacqueline
Kennedy, die zich jaren lang bij De
Givenchy heeft .ekleed, toegang wens
te tot de show, werd haar dat door
graaf De Givenchy zelf geweigerd.
Prinses Radziwill is namelijk ook mo
dejournaliste. Ze heeft jaren lang ge
werkt voor Vogue. Men zegt dat ze
zeer deskundig is, behalve dat ze een
van de best geklede vrouwen van Pa
rijs is, en op het ogenblik is ze mode
verslaggeefster voor een Amerikaans
tijdschrift. Op die grond weigerde de
couturier haar binnen te laten. Ze
heeft hem de rug toegedraaid en zal
er nooit meer een voet in huis zetten
zoals ze gezegd heeft. Boze tongen be
weren echter, dat de zuster van Jac
queline Kennedy al lang van plan was
om zich niet meer bij Givenchy te kle
den maar over te gaan naar Yves
Saint Laurent. In ieder geval zat ze
bij de show van Saint Laurent maan
dag op de eerste rij en applaudiseer-
de zij onophoudelijk. Ze beschouwt
hem als een van de meest talentvolle
jonge ontwerpers en apprecieert zijn
extreme chic. Ook Zizi Jeanmaire, die
met haar optreden in ons land onlangs
furore maakte, toonde met haar ap-
Elaus hoe ze de modellen van Saint
aurent bewonderde.
Hekkesluiter van de modeweek
was Chanel, die zoals altijd een her
ademing is door de geniale eenvoud
van haar modellen, waar, eerlijk ge
zegd, negen van de tien vrouwen het
gelukkigst in zijn. Het leven is im
mers veel te ingewikkeld om ook nog
ingewikkelde kleren te dragen. Cha
nel biest haar mantelpakken nu niet
meer met tres maar met het mate
riaal van de blouse. Ze zaait er nog
meer gouden knoopjes op en zet die
zelfs onder asm de rok. Maar in de
wintercollectie van madame Chanel
zijn er meer ensembles van japon en
lange mantel of rok en lange mantel
dan mantelpakjes. Gok zij geeft een
van de mantels een kraag die bijna
een capetje lijkt.
Het signatuur van de wintermode 62-
63 is namelijk de angst voor kou vat
ten. Nog nooit, geloven wij, heeft de
mode de vrouw aan schouders, hals en
hoofd zo ingebakerd. Het wemelt in
alle collecties van ingewikkelde capu
chon-kragen, van stola's, los of aan
één kant aan de mantel vast, van een
soort cape-kraag met lange franje die
nog eens over de mantel heen wordt
De mannequins bij Saint Laurent dragen
een dergelijk enorm kapsel van onecht
haar, een creatie van Alexandre. De
make-up van Hubbard Ayard heet
„Mexicaans": de oogleden zijn „parle-
mour", de poeder heeft een g
en draagt de naam Yogi
Prinses 'Lee Radziwill, zuster van mevrouw Jacqueline Kennedy, was een
van de eersten, die de jonge Franse couturier Yves Saint-Laurent kwam
feliciteren met zijn nieuwe herfst en wintercollectie. Zij heeft onthuld, dat
zij voortaan haar inkopen zal doen bij deze voormalige „wonderboy" van
Dior en niet meer bij Givenchy, die haar wegens haar connecties met de pers
niet heeft willen toelaten tot zijn eerste besloten show.
geslagen, van bont hoog aan de hals.
Het Italiaanse ontwerpersechtpaar
heeft blouses van leer en jumpers met
hoge gedrapeerde col van alle soorten
kortharig bont.
De mantels zijn dit seizoen in Parijs
het meest boeiende gedeelte van de
collecties, maar ze zijn net zo in zich
zelf verdeeld als eigenlijk de hele mo
de dat op het ogenblik is. Het maakt,
zoals dat feitelijk al heel lang het ge
val is, voor de gewone sterveling die
zich persoonlijk wil kleden, de keus
heel gemakkelijk, want het moet al
heel gek zijn, wil men met iets niet
in de mode zijn. De mode zit name
lijk vol tegenstellingen. Aan de ene
kant dit jaar de redingote-achtige
mantels, min of meer in princeslijn,
vóór aangesloten, met heel hoog inge
zet smal mouwtje, een inzet die soms
bijna aan een „kopje" doet denken,
een mouw, lang tot de pols. Maar
daarnaast de ruime mantel van hyper-
verfijnde coup, met boog-schouder en
driekwart mouw. Een mantel dus waar
men meer ónder kan dragen omdat er
meer ruimte in is.
Aan de ene kant heeft de mode al
die kragen en lappen om de hals, aan
de andere kant is er nog het heel iele,
kraagloze. Alleen de taille, die serieus
hóóg zit vooral aan de cocktail-japon
nen heeft géén tegenhanger in de ver
laagde taille, want die is er uit.
De rok heeft de ruimte, driehoekig
verwerkt, of helemaal voor of hele
maal achter, óf de rok is nog maar
een rudiment omdat de kniebroek hem
aanvult. De doos-rok waar Bohan van
Dior het vorig jaar mee kwam en die
men eigenlijk nooit echt mooi heeft
kunnen vinden is compleet van het to
neel verdwenen.
En de rok-lengte? Ook daarin heerst
helemaal geen eenheid. De lengte van
Cardin, een flinke handbreedte onder
de knie doet niemand van de coutu
riers na, maar ook niemand maakt de
rok korter. Als er een verandering "van
centimeters is, dan is het in ieder ge
val centimeters naar beneden.
Sterke tegenstrijdigheid heerst er
ook bij de kleren voor het cocktail-uur.
Aan de ene kant eindeloos veel zwarte
jurkjes die saai zouden zijn als ze niet
zo geraffineerd waren en er een min
der mooie vrouw in zou zitten. Maar
daarnaast broekrok-pakjes meer voor
het „gamine" type, in alle rode en ro
se tinten brokaat, in het nieuwe op
vloeibaar metaal lijkende goud- en zil
ver lamé.
Tegenstellingen zijn er ook in de
hoeden, die niet in een „kleinste ge
mene veelvoud" te vangen zijn als
men de collecties gezien heeft. Behal
ve misschien, dat veel couturiers er
plezier m hebben om een grote pom-
Glad, strak gescheiden haar draagt de
mannequin onder dit hoedje van Heim,
dat bestaat uit bont en repen leer.
pon boven op de hoed te zetten en dat
is dan fijn voor de teeners. A. Bgl.
DEN HAAG, 1 aug, Het lid van
de Tweede Kamer, de heer Visch (KVP)
heeft aan de ministers van Buitenland
se Zaken en van Defensie schriftelijk
gevraagd, of de president van de Ver
enigde Staten een NAVO-opperbevelheb-
ber voor West-Europa heeft aangewezen,
zonder dat er tijdig vooroverleg met
de landen van het NAVO-pact is ge
weest. De heer Visch vraagt verder of
indien dit zo is, de Nederlandse rege
ring zich dan zonder meer bij deze „on
gebruikelijke gang van zaken" heeft
neergelegd.
Voorts vraagt de heer Visch of de
Nederlandse regering bereid is alsnog
haar verwondering kenbaar te maken
aan de Amerikaanse regering met be
trekking tot haar „ontactvolle wjjze
van benoeming".
nooit achter ons verschuilen zo min als
de bioscoopbezoeker dat kan achter de
katholieke filmkeuring. Wij bedoelen
juist de persoonlijke verantwoordelijk
heid van de lezer centraal te stellen,
hoogstens willen we hem een draad
van Ariadne geven".
Dat was helemaal in de geest van
mgr. W. Bekkers, die tevoren had ge
vraagd om een recensie die ruimte
schept: ruimte voor het vormen van
een eigen mening; een echte waarde
schatting van het boek, objectief naar
de feitelijke inhoud, subjectief naar
wat de lezer wordt verondersteld. En
in deze waardeschatting dient het be
roep op de persoonlijke verantwoorde
lijkheid door te klinken, de opvoeding
tot een keuze, een oriëntering, een
standpunt. „In het oog van de buiten
wereld bent u nog veel te veel de oude
gezinspatriarch die de dienst uitmaakt
en niet genoeg de echte vader die met
zijn kinderen praat..." Of IDIL ooit
aanleiding heeft gegeven tot een der
gelijke zienswijze, liet zowel mgr. Bek
kers als drs. v.d. Ham in het midden;
wel stelde laatstgenoemde dat ook de
stichting een evolutie heeft doorge
maakt waarvan de nieuwe stijl in de
recensies, die morgen ingaat, een van
de vruchten is. Voortaan zullen de ob
jectieve gegevens voorop staan en de
subjectieve achterop: eerst wordt een
rubrieksaanduiding gegeven, daarna
de moeilijkheidsgraad en tenslotte de
waardering van het boek uit moreel
oogpunt, een opzet die ook de auteur
meer recht doet wedervaren.
Mgr. Bekkers legde de vergadering
nog de vraag voor of op het gebied
van de lectuur geen cursussen voor
jongeren gegeven kunnen worden zoals
die ook op het gebied van de film be-
Aan het begin van de zitting hield
André Demedts een referaat over de
gedachtenstromingen in de hedendaagse
wereldliteratuur, waarbij hij zich na
het naturalisme het socialisme, het vi
talisme en het existentialisme te heb
ben genoemd, met diepe overtuiging
tot het spiritualisme bekende.
Tenslotte kwam deken F. v. Oort
drs. v.d. Ham verrassen met de be
noeming tot ridder in de orde van St.
Silvester.
AMSTERDAM, 1 augustus. De 33-
jarige heer L. Leijten uit Amsterdam
is gisteravond bij een auto-ongeluk op
de Haarlemmerweg om het leven ge
komen. Hij kwam met een snelheid
van ongeveer 100 km uit de richting
Haarlem en moest bij de uitrit Geuzen
veld plotseling remmen voor een over
stekende jongen. De auto sloeg daarbij
over de kop en de heer L. werd eruit
geslingerd. Hjj was op slag dood.
De jongen, de 12-jarige J. de Wit,
liep een beenbreuk op.
LINNE. Nabij Buitenop te Roer
mond is gisteren de 47-jarige W. Son
uit Tilburg gedood bij een verkeers
ongeval. Zqn personenauto botste fron
taal tegen een tankauto uit de richting
Weert. Drie andere inzittenden van de
personenauto werden zwaar gewond
opgenomen in het St. Laurentiuszieken-
huis te Roermond.
DEN HAAG. Gisteren is de T5
jarige heer A. Trapman uit Den Haag
op de Gouverneurlaan bij het overste
ken tegen een tramwagen aangelopen.
Hij is met ernstig hoofdletsel overge
bracht naar de Ursulakliniek in Wasse
naar. Daar is hij in de loop van de
middag overleden.
HENGELO. Aan de gevolgen van
een aanrijding is hier overleden de
31-jarige tandarts G. Botterweg uit
Hengelo. De overledene was gehuwd en
had twee kinderen.
OOSTVOORNE. Op het strand in
Rockanje kwam een tienjarig meisje
bij een aanrijding om het leven. Jo
hanna Broeksmit uit Rotterdam, die
met haar ouders op een caravankamp
verbleef, fietste op het Rockanjese-
strand, toen zij schrok van een passe
rende auto. Bij de aanrijding die volgde
werd zij zodanig gewond dat zij, toen
een arts uit Oostvoome arriveerde,
bleek te zijn overleden.
DEN HAAG, 1 aug. Bij K.B. is
benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje-Nassau H. J. C. Cosijn, direc
teur van de n.v. ijzer- en metaalgieterij
v.h. firma C. G. Cosijn, te Breda.
(Advertentie)
Een OLVEH polis nü, een OLVEH pensioen straks.
Philippe C. la Chapelle wordt
vandaag tachtig jaar. De
echte toneelliefhebbers ken
nen hem ongetwijfeld en
de trouwe televisiekijkers heb
ben in ieder geval ook weet van
zijn kunstenaarschap, alhoewel
hij zeker geen opvallend acteur
is, geen man voor het „grote"
spel. Dit wordt voor een deel
reeds begrijpelijk als men weet,
dat hij bij Eduard Verkade zijn
toneelcarrière begonnen is in
1913, dus bijna vijftig jaar gele
den. Hij is duA niet, als vele van
zijn generatie-genoten, bij Roy-
aards school gegaan, maar heeft
het vak geleerd in een in wezen
bescheidener, dienstbaarder zin.
Een strikte volgeling van Ver
kade kan men hem ook weer
niet noemen, want hij is zichzelf
gebleven, zijn eigen persoonlijk
heid trouw. Zij bracht hem er
toe uit de tekst de mens te be
grijpen en vervolgens de tekst te
spelen als een natuurlijke uiting
van het karakter. Dit had tot
gevolg, dat letterlijk genomen de
tekst verdween en de menselijke
reactie overheersend werd, maar
deze menselijke reactie gegeven
in een natuurlijke toon, ingeto
gen, overeenkomstig wat men nu
als understatement zou aanduiden.
De generatie van nu heeft
nauwelijks meer weet van zijn
grote rollen, die hij voor de oorlog speelde waaronder de Shylock bij net
Residentietoneel van Dirk Verbeek. Na de oorlog is hij enige tijd op non-actief
geweest en toen weer begonnen bij Comedia van Cor Hermus, vervolgens
meegegaan met de groep van Guus Oster c.s., die de Nederlandse Come die
stichtte. Daar heeft men hem in een van de eerste voorstellingen van dit
gezelschap kunnen zien in Leer om Leer van Shakespeare. Herinnert men
zich daar veel van? Nee. Men houdt van Philippe la Chapelle eerder een
algemene indruk over, die er een is van een bijzonder consciëntieus en
gevoelig speler, die met uiterste zorg en heel knap een levende figuur op
de planken brengt, op een merkwaardige manier doorlicht met een soort
lichte humor, die op een groot gevoel voor betrekkelijkheid wijst Een
figuur spelend lijkt hij er toch op enige afstand van te blijven staan. Hij
maakt hem waar en houdt hem toch geheel in de hand, alsof hij met een
lichte glimlach tegen zijn toeschouwers zegt: „Kijk zo is die vent van nu."
(Dit „pakt" niet altijd, zoals in de Gijsbrecht zijn vader Willibrord).
Bijna vijftig jaar geleden heeft Philippe la Chapelle zijn academische
studies beëindigd. Een oud-oom van hem, Kees Roobol, hangt geportretteerd
in de stadsschouwburg van Amsterdam. De by hem aanwezige speeldrift
schijnt via zijn nicht, mevrouw Suze la ChapelleRoobol, de romanschrijfster
op haar zoon te zijn overgegaan. Zij verlangde voor hem enige maatschap
pelijke zekerheid en bewoog hem er toe rechten te studeren. Met de meester
titel op zak stapte hij naar Eduard Verkade, die hem voorlopig voor drie
maanden op proef aannam. Hij heeft bij een groot aantal gezelschappen
gespeeld: bij de koninklijke vereniging Nederlands Toneel, het Hofstadtoneel,
het Comoedia van Lobo, Verbeek en Kerkhoven, het Verenigd Toneel van
Verkade en Verbeek, het Oost-Nederlands Toneel van Van Dalsum en
Defresne, het Centraal Toneel van De Bree en Sluyzer, de Amsterdamse
Toneelvereniging, het Residentietoneel van Verbeek, het Comedia van
Hermus en de Nederlandse Comedie. Zijn verjaardag zal hij in huiselijke
kring vieren.
