Financiële hulp van overheid voortaan rechtsplicht Verhaalsrecht wordt tot aan minimum beperkt STERKE ENGELSE TROEF VOOR EUROPESE MARKT ttLSKY naar Kostbare Van Gogh het Haagse Gemeentem useum Met politiegeleide uit bankkluis overgebracht MEER PAKKETTEN NAAR NIEUW-GUINEA NatThuisfront wil tweede zending per KLM sturen te Franciscanen werken 25 jaar op Nieuw Guinea Zenders en vliegtuigen O ZUSTERS DOEN PROFESSIE IN PAROCHIEGEMEENSCHAP Eeuwige geloften in een geheel gevulde kerk BIJSTANDSWET VERVANGT ARMENWET Kosten stijgen tnet 65 miljoen Nieuwe Morris is modern in alle opzichten PE/lbCKM B0TKA VODKA Novum van missiecongregatie in Asten New York Times: Overdracht bleek onvermijdelijk Sober Australische pers Nederlandse pers DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1962 PAGINA 11 o£ls' vodka tsjlita - AGFA CLACK DE BESTE KIJK OP FOTO'S Slechts de kern (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 16 aug. In het ont- d®rp voor een Algemene Bijstandswet, vc C® minister van Maatschappelijk d &Lmei- (lr- M- A- Klompé, bü 'e Tweede Kamer heeft ingediend, eemt de overheid de rechtsplicht op ,'ch om bijstand te verlenen wanneer bland in financiële moeilijkheden ge- aakt, waarvoor geen andere oplossing 16 vinden is. ta tegenstelling tot de oude Armen- r®t van 1912 is de financiële overheids- "ulP volgens het ontwerp Bijstandswet «een kwestie van weldadigheid, maar van een plicht van de overheid en een recht van de burger. ..Minister Klompé schrijft in haar toe- enting, dat bij de toenemende econo- jnisohe en maatschappelijke onafhan kelijkheid van de burgers, voor ieder ?e kans bestaat, dat hij geheel bui- 5®n zijn schuld misschien in een si- Jjiatie raakt, waarin hij niet (geheel) "Jeer voor zichzelf kan zorgen. Dit zijn, ®idus de minister, .sociale risico's", "'aarvoor „een verantwoordelijkheid van gemeenschap al vanzelfsprekend de ^'dt aanvaard' Minister Klompé is dan ook in haar ontwerp afgestapt van het subdiari- reitsbeginsel, dat een van de grondsla gen vormde van de oude Armenwet. Pe financiële bijstand van de over heid is geen aanvulling meer op even- ™ele bijdragen van kerkelijke en par ticuliere instellingen van weldadigheid. Dergelijke giften van instellingen of particulieren worden bjj het bepalen van de bijstand van de overheid in het algemeen buiten beschouwing gelaten. Er wordt in het ontwerp ook een mo gelijkheid van beroep op gedeputeer de staten en de Kroon geopend. De uitvoering van de wet is in handen ge legd van burgemeester en wethouders. De financiële bijstand mag het al gemene sociale beleid, waaronder het loonbeleid. niet doorkruisen. Ook zal het beleid gericht moeten zijn op hand having en stimulering van het verant woordelijkheidsgevoel. De hulp wordt aangepast aan de bijzondere omstan digheden van de betrokkene. In de wet wordt gesproken van de „kosten van bestaan". Dit is een wat rekbaarder begrip dan de „kosten van levensonderhoud", die volgens de Armenwet in vele gevallen de maat staf zijn. Het zgn „verhaalsrecht", d.w.z. het recht van de overheid om de voor on dersteuning gedane uitgaven terug te vorderen van familieleden van de on dersteunde. wordt tot een minimum be perkt. Verhaal is nog slechts mogelijk op de echtgenoot of echtgenote en op de ouders, van minderjarige kinderen (of omgekeerd). De groepsregelingen, zoals voor lang durig werklozen, voor blinden en ge handicapten, die thans buiten de ar menwet om een uitkering krijgen, blij ven bestaan, maar krijgen een nieuwe basis in de Algemene Bijstandswet. De groepsregelingen voor langdurige werk lozen en voor werkloos huispersoneel, de zgn sociale voorzieningsregelingen A en B, blijven daarbij onder eerste ver antwoordelijkheid van de minister van (Van onze verkeersredacteur) den HAAG, 16 aug. Gisteren heeft de British Motor Corporation officieel de nieuwe Morris 1100 gelanceerd: een nieuwe sterke troef van de Engelse autofabrikanten, die van plan zijn actie ver dan ooit aan de strijd om de gunst Van het Europese publiek te gaan deel nemen. Het nieuwe model draagt alle sporen van de veranderde tijd: niet lan ger houden de Britse constructeurs vast aan hetgeen traditioneel is. Met hetzelf de begrip voor evolutie, dat de Engel sen tenslotte aan het loket van de Euro- hiarkt deed belanden, hebben de ont werpers vastgeroeste opvattingen over de Engelse automobiel overboord gezet ®n hun heil gezocht in hetgeen nieuw en modern is. De nieuwe Morris 1100, een snelle, lage, ruime midden-klasse Jvagen met een typisch „Europees" ui terlijk, is daar een actueel voorbeeld Van. Geheel nieuw is het veringssysteem. Alle vier de wielen zijn onafhankelijk geveerd volgens het „Hydrolastic" sys tem. De toegepaste elementen zijn wa ter en rubber. Bij de bouw van de Wagen wordt het circuit hermetisch af gesloten. De verende conussen zijn in lengterichting voor en achter door de nauwe leidingen verbonden. Wanneer POvoorbeeld tengevolge van een oneffen- "eid in de weg het voorwiel een op waartse beweging maakt, dan wordt r®n tapse zuiger in de voorste conus gedrukt, die daardoor een verplaatsing van water naar het achterste systeem bewerkstelligt. Hierdoor komt het achter ste gedeelte van de wagen op dezelfde "hogte te liggen als het voorste. Bü terugveren wordt een tegenovergestelde yeweging veroorzaakt. Toen wij deze week het genoegen hadden een korte proefrit te maken met de nieuwe Mor- jW 1100 hebben wij ons zonder schok- Vb van hel soepele effect van deze ring kunnen overtuigen, j^eer „modern" is ook het smeersche- "a- .Meegaand met deze tijd, waarin )T?eidskrachten steeds moeilijker gemo- niseerd kunnen worden, hebben de ont- arpers de noodzakelijke onderhouds- Eiamheden zo gering mogelijk ge- 'ouden. gcP.® wagen is uitgerust met Lockheed- ^"wemmen op de voorwielen en trom- is tmmen achter. Bij de constructie (jr Sebruik gemaakt van het Lockheed- kei.-begrenzingsventiel, zodat blok- korv.ng van de achterwielen wordt voor- korÜu11- •Een nieuwe 1098 vier-cilinder dat pmotor van 48 Pk zorSt ervoor, beji een topsnelheid van 125 kilometer Uur kan worden bereikt. Wcw age> sierlijke carrosserie werd ont Con n c'°or de befaamde Italiaanse stem eur Pininfarina die zijn tUjAlPel reeds drukte op heel wat auto- h* zoals Peugot en Lancia •■Eiïl is daarom gehn wonder, dat het ba r°Pese karakter" duidelijk herken- hie,, e Persoonlijke ervaring is, dat de uwe Morris 1100 prettig rijdt lijk T,imoet even wennen aan het tame- geiiii, at liggende stuur, in stand te ver- doena n met dat van de 2 CV vol- l'°Vaai .ruimte biedt, goed is afgewerkt, Sünïti ls uitgerust met accessoires, een klei na wegligging heeft (brede auto, wieltjes) en snel accelereert. De plaatsing van het reserve-wiel (alleen bereikbaar via de bodem van de bagage ruimte) werd weer bepaald door de man, die nog nóóit van wiel heeft moe ten verwisselen, terwijl hij met een vol gepakte auto op stap was. Van Mole- naar's Automobielbedrijf te Amersfoort vernamen wij, dat de prijs van de Mor ris 1100 in Nederland 7185 zal bedra gen. De productie van de Morris 850 zal normaal worden voortgezet. Sociale Zaken en gaan dus niet over naar Maatschappelijk werk. De financiële bijstand wordt door de nieuwe wet duidelijk gescheiden van de „immateriële bijstand" zoals het maat schappelijk werk in al zijn vormen. De oude Armenwet gaat er vanuit, dat financiële moeilijkheden altijd hun oorzaak vinden in een maatschappelijk onaagepast zijn, in gezinsmoeilijkheden e.d. Dit uitgangspunt is onjuist geble ken; het was trouwens in vele gevallen voor de betrokkenen een rem om zich voor bijstand tot de overheid te wenden. De Algemene Bijstandswet wil uitslui tend de financiële bijstand regelen. Bij moeilijkheden op geestelijk of maat schappelijk terrein zullen de betrokke nen in de eerste plaats worden verwe zen naar de kerkelijke en particuliere instellingen van hun keuze. Minister Klompé schat, dat als ge volg van de Algemene Bijstandswet de kosten voor de gemeenten zullen sta gen met 65 miljoen. De gemeenten krij gen daarvoor een extra uitkering uit het gemeentefonds. (Advertentie) \dberoe sam©nS IMP ANDRE KERSTENS' N V TILBURG (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 16 aug. Begeleid door motorpolitie en zorgvuldig ver pakt in dekens is het schilderij van Van Gogh „Tuin te Arles" gistermid dag per vrachtauto van de kluis van de Amsterdamsche Bank naar het Ge meentemuseum overgebracht. Zoals ge meld is dit schilderij geschatte waar de bijna een miljoen gulden aan het rjjk nagelaten door de oud-gemeente archivaris dr. W. MolL Deze welgestelde vrijgezel had in zijn testament de wens te kennen gegeven dat het schilderij zou worden opgehan gen in het Haags Gemeentemuseum. Gisteren is het tijdens een korte bijeen komst overgedragen. Dit deed mr. J. H. Reinink van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, die enkele woorden wijdde aan de nagedachtenis van dr. Moll. Hij vertelde dat deze in zijn tes tament ook had laten opnemen dat hij een hoog bod op het schilderij in 1953 had afgeslagen. Zoals gemeld had dr. Mr. H. J. Reynink, directeur-generaal van de afdeling Kunsten van het ministerie van Ónderwijs, Kunsten en Wetenschappen en de Haagse wethouder J. van Zwijndreght bij het schilderij van Van Gogh. SCHIPHOL, 16 aug. Het Nationaal Thuisfront streeft er naar binnen tien dagen een tweede zending pakketten vooi de militairen naar Nieuw-Guinea te zenden, maar dan, wegens de haast die daarmee gemaakt dient te worden, door de lucht. De eerste zending, ten bedrage van 50.000 gld. is naar bekend reeds per schip onderweg, doch kan pas 18 september in Nieuw-Guinea wor den verwacht. Dit deelde de voormalige Niwin- directeur F. F. van Rhijn, die als ad viseur van het bestuur van de stichting leuwe Morris 1100. De carrosserie werd ontworpen door Pininfarina. Nationaal Thuisfront een tien-daagse oriëntatiereis door Nieuw-Guinea heeft gemaakt, gisteren bjj zjjn terugkomst op Schiphol mede. „Met sehout-bjj-nacht Reeser heb ik afgesproken, dat wjj ons voorlopig op een periode van zes maan den zullen baseren", zo zei hjj. „Nie mand weet tenslotte hoe lang1 onze militairen daar nog zullen blijven, maar speciaal in de overgangsperiode zullen zij mogelijk weinig te doen hebben en dus grote behoefte hebben aan middelen tot verstrooiing". Met de KLM worden thans bespre kingen gevoerd om tegen een redelijk verlaagd tarief de pakketten en even tueel andere goederen mee te sturen in de charter-machines, waarin repa- trianten naar Nederland worden ge bracht en die telkens leeg van Schip hol naar Biak vliegen. De heer Van Rhjjn had met behulp van enkele hoge officieren een miori- teitsljjst opgesteld, waarop behalve de pakketten met allerlei kleine artikelen voorkomen filmjournaals, (en dus pro jectors met geluidsin'stallatie)lectuur, artiesten, muziekbandjes, kantinevoor- raden en indien mogelijk het overnemen van botenmateriaal van naar Nederland vertrekkende burgers. In de pakketten, die thans moeten worden verzonden, zullen zich o.a. be vinden briefkaarten, luchtpostpapier, si garetten, ballpoints, zeepdozen en zonne brillen. Voorts is men van plan kleinere pakketten gereed te maken, die ge schikt zijn voor bevoorrading uit de lucht van over land slecht te bereiken groepen militairen. Deze zg. dropping pakketten zullen vooral bestaan uit snoepgoed en sigaretten. De uitvoering van deze plannen voor de komende zes maanden zal de stich ting naar schatting 800.000 gld. kosten. Tot nu toe heeft zij daarvan nog geen kwart bijeen gebracht. Moll in zjjn testament de voorwaarde gesteld dat het Rjjk het schilderij slechts zou krijgen wanneer het de suc cessierechten vai de gehele erfenis groot 300.000 gulden zou betalen. De gemeenteraad van Den Haag heeft onlangs een voorstel van B. en W. aan genomen in dit bedrag 150.0(X) gulden bjj te dragen. Uit de toelichting van de wethouder van Onderwijs en Kunst zaken, de heer J. van Zwjjndregt, kreeg men toen de indruk dat dit min of meer een voorwaarde was geweest, die" het Rijk aan Den Haag gesteld had. Som mige raadsleden hebben hier toen hun misnoegen over uitfesproken. Mr. Rei nink echter verklaarde gisteren in zijn toespraakje nadrukkelijk dat deze bij drage in de successierechten „een gene reus aanbod van Den Haag ws geweest". Het schilderij is door het Rijk in per manente bruikleen afgestaan aan het mdat men in die dagen de eerste paralandingen op Nieuw-Guinea meemaakte, hebben de Francis canen op 18 maart van dit jaar geen feest gevierd, hoewel het die dag vijf en twintig jaar geleden was dat zij er hun missie begonnen. Zij herden ken dat nu op zaterdag 18 augustus in Hollandia. Noord- en West-Guinea waren het werkterrein van de vijf paters en een broeder, die er in 1937 aankwamen. Halmahera en Ternate behoorden er tot juni 1950 ook nog bij, maar die werden toen vanwege de politieke omstandigheden bij het vicariaat Am- boina gevoegd. Het missiegebied op Nieuw-Guinea zelf was toen al een jaar apostolische prefectuur met mgr. Oscar Creemers als prefect. De eerste vestigingen waren in Fg.k- Fak, Babo (beide van de missionaris sen van het H. Hart overgenomen) en Manokwari. De moeilijk toegankelijke gebieden van het binnenland waren het eigenlijke werkterrein van de Francis caanse missionarissen, omdat in de kustgebieden al de zending werkzaam was. De eerste vestiging in Hollandia, toen nog een onbetekenende plaats, kwam eind 1938 tot stand. Van daaruit werd het achterland bereikt, waar het werk pas na de tweede wereldoorlog goed op gang kwam. Ook elders dron gen zij door. In het centrale gedeelte (Advertentie) In elke Agfa camera een Agfa film: voor briljant zwart-wit Isopan ISS, voor kleur Agfacolor CN 17. van de Vogelkop begonnen zij in 1948. Bij de Wisselmeren, die pater Tillemans MSC al voor de oorlog bereikt had, kwamen onder zijn leiding de Francis canen in april 1949 aan. Daar vandaan trokken zij het Centrale Bergland in. Het Mimika-gebied kregen zij er in 1953 bij. Daar woonden al 8000 katho lieken. De Baliem-vallei gingen zij in 1958 binnen. Sedert het eerste begin is er wel het een en ander op touw gezet. Er is een missie-telecommunicatienet tot stand gebracht, waarvan de eerste zen der in begin 1959 in de lucht kwam. De missie-luchtvaart startte slechts een paar maanden later met een eigen vliegtuig om de verbinding tussen de staties te onderhouden. Tweehonderd Papoea-catechisten en onderwijzers zijn opgeleid. Er zijn nu twee inheemse seminaristen en enkele inheemse broe ders en z .ters. Het onderwijs is sterk uitgebouwd. Er is samenwerking tot stand gekomen tussen de drie missie gebieden. Vertegenwoordigers van zen- Egn fcind VQn de Monistam in het s ai JLe/t rvntu UUH UC .'iG'ttotu i innHo1"a^dtoSbij elk^r.OP Centrale Bergland van Nieuw-Guinea. Toen de Franciscanen op Nieuw-Gui nea begonnen troffen zij in het hun toe vertrouwde gebied 1140 katholieken aan; in datzelfde gebied zijn het er nu 14.992. Er werken thans vijftig paters en elf broeders. Opneming in den» rubriek is niet nooteaMUjk een beuttft van instemming. NEW YORK, 16 aug. (AFP) Het was al enige tijd duidelijk dat de Ne derlanders westelijk Nieuw-Guinea zou den moeten opgeven, aldus schreef het Amerikaanse dagblad „The New York Times," in een commentaar op het be reikte akkoord over Nederlands Nieuw- Guinea. Dit werd, zo ging het blad voort, on vermijdelijk toen vooraanstaande grote landen, met name de Verenigde Staten, Australië en Japan, lieten blijken dat zij Nederland niet zouden steunen in het geschil met Indonesië. Nederland was niet in staat aan de andere kant van de wereld oorlog te voeren tegen sterk met Russische wapens uitgeruste In donesische strijdkrachten, die op slechts enkele honderden kilometers af stand waren gelegerd. Er bestond ook geen dwingende reden om te vechten nadat de Nederlanders zich reeds ver bonden hadden te vertrekken en de Pa poea's de onafhankelijkheid te geven. Een van de doelstellingen van het uk- koord is de weg te effenen voor vrien delijke betrekkingen tussen Nederland en Indonesië. De toekomst ziet er niet bijzonder hoopvol uit, doch wij hopen dat de resterende hinderpalen kunnen (Van onze verslaggeefster) De parochiegemeenschap in Asten, waartoe het moederhuis hoort van de Missiezusters Franciscanessen, heeft gisteren tijdens de H. Mis van 10 uur een plechtigheid meegevierd, die tot nu toe steeds in de beslotenheid van de kloosterkapel gebeurde, namelijk de professie van twaalf zusters. Dit is iets geheel nieuws in de verhouding kloos ter-parochie. En het gebeurde volgens een geheel nieuw, bondig ceremonieel tn in een nieuwe, iedereen aanspreken de formulering. De vitale, aanpassing zoekende congregatie van de Missiezus ters Franciscanessen van de H. Antoni- us in dit Brabantse dorp geeft ook hier mee blijk van haar eigentijdse opvat ting over kloosterleven. Zij zoekt de doorbraak van klooster naar parochie leven, waarvan de zusters reeds blijk gaven toen zij de Paasnacht meevier den in d® parochiekerk. Deze nieuwe zienswijze wordt ingege ven door het besef dat de kloosters te veel als ee.i eilandje in de parochie zijn, dat religieuzen en parochianen te weinig als mede-christenen elkaar be ïnvloeden. In de plaatselijke pers waren de bewoners van Asten voorbereid op wat gebeuren ging. En gisteren op de feestdag van Maria Tenhemelopneming trokken tussen de vol bezette banken de twaalf feestelingen in bruin habijt rnet brandende kaars de kerk binnen, gevolgd door een lange stoet medezus ters, en was de stampvolle kerk er tijdens de H. Mis getuige van hoe bij de offerande de jonge vrouwen stuk voor stuk bij bet altaar neerknielden voor de priester en hardop, voor hem en hun overste, hun verbintenis uitspraken met het vrijwillig gekozen leven van onthechting. Vier novicen deden hun geloften voor één jaar. Zij ontvingen uit de handen van de priester het tevoren gezegende kruisje dat ze hun leven lang zullen dragen en dat door de overste op het habjjt werd vastgemaakt. Daarna stak de priester hun de ring, die ook tevoren, met een toepasselijk kort gebed in het Nederlands, gezegend was, aan de vinger, met de woorden: „Ontvang de ze ring als teken van uw algehele over gave aan God door Christus. Hij bewa re U in liefde en trouw". Geen Latijnse tekst, geen bijkomsti ge gebeden, slechts de kern die iedereen begrijpt. Dit nieuwe ceremonieel en deze nieuwe formulering zpjn een ver- n euwings-experiment van de Francis caan pater Th. van Wel. De vier zusters die voor het eerst habijt, kruis en ring dragen en zich plechtig voor het eerste proefjaar verbonden hebben, zijn nu pos- tulant-af. De romantiek van de „inkle ding" in bruidsjapon hebben de zusters van Asten afgeschaft. Winst daarbij is dat de min of meer sentimentele ne gatieve associatie vervalt. Zoals wij het hier hebben mogen meemaken, zouden wij willen zeggen, dat de sobere con crete plechtigheid er door wint aan rea liteit en aan positiviteit. Het is immers niet te vatten, het blijft een mysterie. Maar het is op deze wijze niet minder dt zeer positieve en volstrekte toewij ding, niet aan iets, maar aan iemand, zoals een kloosterlinge uit het contem platieve leven het eens uitdrukte. De volstrekte toewijding in de algehele overgave symboliseerde bij de professie dei acht zusters, die na een proeftijd 1? Tijdens de professie-plechtigheid in het moederhuis van de missiezuster Franciscanessen in Asten. van bijna drie jaar hun definitieve ge loften deden, het meest duidelijk het moment dat zij zich alle acht plat ten aarde neerlegden terwijl het De Profundis werd gezongen, dat eeuwenoude aan grijpende smeekgebed van de zich machteloos voelende mens tegenover God die alles is. Sober van ritueel was daarna het persoonlijk door ieder afleggen van de eeuwige geloften. Geknield voor de priester en hun overste, spraken zij bezield, maar uiterlijk geheel beheerst het volgende uit: „In de naam van Je Vader en de Zoon en de Heilige Geest leg ik, in handen van u, eer waarde overste, voor altijd de gelof ten af van gehoorzaamheid, armoede en maagdelijkheid, volgens de consti tuties van de Missiezusters Francis canessen van de heilige Antonius". Terwijl de zusters een voor een neer knielden en zo, plechtig, het verbond voor hun leven sloten, daarna terugke rend naar hun plaats op het priesterkoor bij de brandende kaars, kon men in de kerk een speld horen vallen Waarom heeft eigenlijk noodt eerder een paro chiegemeenschap met deze gebeurtenis meegeleefd? En waarom gebeurde dit ongewone hier gisteren voor het eerst? De directeur der congregatie, de eer waarde heer rrh. van Hout, die het H Misoffer opdroeg, geassisteerd door een broer en een neef van twee der feprofeste zusters, formuleerde het dui- efijk kerk. in zijn korte toespraak tot de volle „Door het afleggen van de geloften hier in het openbaar willen wij tot uiting brengen, dat gij en wij kloosterlin gen en christenen-in-de-wereid bü el kaar horen, en dat ook een kloosterling op de eerste plaats christen met de andere christenen is. De liefde van God legt niet slechts een band tussen God er ons, maar verbindt ons ook in on derlinge liefde door Christus. Deze on derlinge liefde is de grondwet van Chris tus. Wie in het klooster treedt, doet dit om een beter christen te worden; hij moet deze onderlinge verbondenheid van alle christenen dus nog inniger be leven dan anderen. Misschien is deze voorrang van het grote gebod van Christus boven de bijzondere wetten en verplichtingen van het kloosterleven niet steeds genoeg begrepen: niet van de z; de van de kloosterlingen omdat men eenzijdig nadruk legde op het terugge trokken zijn uit de wereld of omdat men niet genoeg inzag dat het gericht zijn naar God insluit het gericht zijn naar de kinderen van Gods liefde, de men sen- van de zijde der christenen, om dat men niet voldoende begreep, dat K'oosterlingen op de eerste plaats bij de grote christengemeenschap blijven ho ren. Door hier met U tezamei. deze gelofte-aflegging te beleven, willen zij van dit bij-elkan "er horen in onderlin ge liefde getuigenis geven". De directeur, oud-deken, die een zeer bezielende figuur in de congregatie is, .■ertolkte daarmee ten volle net streven van de zusters, die in Asten, sinds de bijna vijftig jaar dat ze er wonen en werken in de wijk, gastvrijheid en hulp biedend aan wie het behoeven, zeer be mind zijn en er „helemaal bijhoren". De ongeveer zestig zusters die in het moederhuis wonen (meer dan honderd werken in Borneo, de Congo, Aruba, Ërazilië en Noorwegen) waien met en tussen de familieleden getuige van deze professie in de gemeenschap. In het klooster, waaraan juist een nieuwe vleu gel is aangebouwd, hielden de zusters daarna open hof met de feestelingen voor familieleden, vrienden en beken den. warden overwonnen, aldus de New York Times. SYDNEY. 16 aug. (CPI) De Syd ney Sun en de Sydney Mirror gebruik ten vandaag volgende koppen voor hun reportages over het accoord tussen Nederland en Indonesië: „Spanning in Nieuw Guinea" en „Verraderlijke on dertekening van Nederlands Nieuw Guinea accoord" (Sydney Sun), en ..de verbitterde uitval van Nederlands pre mier accoord ondertekend" (Syd ney Mirror). Er werd geen redactio neel kommentaar geleverd. De Melbourne Herald schreef in een ■kommentaar op het accoord van New York: „Wat ook kan worden gezegd over het falen van de Nederlanders om jaren geleden de onvermijdelijkheid in te zien van wijzigingen in hun koloniale rijk. recenter gebeurtenissen hebben pijnlijk falen van de Verenigde Naties te zien gegeven toen de Nederlanders probeerden de bepalingen in het V.N. handvest uit te strekken over Nieuw- Guinea". „Men moet nu aannemen dat de V.N. niet in staat waren agressie te keren of zelfs maar af te keuren toen de agres sor een Aziatische regering was. De Ne derlanders zijn in feite ontheven van beheerschap om de regeerder van een strategisch belangrijker land bevredi ging te schenken. In Nieuw Guinea zal Australië spoedig een gemeenschappelij ke grens hebben met een Aziatische mo gendheid. Onze politiek jegens dat ge bied kan niet anders dan beïnvloed wor den." In een hoofdartikel dat het Algemeen Dagblad aan de overdracht van Nieuw- Gumea door Nederland aan Indonesië wijdt stelthet. dat 't duidelijk is geworden dat het altijd nog de macht is die de wereld beheerst. Nederland heeft met vrijwel zijn gehele bevolking en koop vaardijvloot meegestreden in de Twee de Wereldoorlog, maar de groten delen de lakens uit. Het is een politiek spel en of er nu Nederlanders of Papoea's hiervan het slachtoffer worden doet niet ter zake. Verder betwijfelt het blad. of het ooit tot een soort van uitoefening van een zelfbeschikkingsrecht zal ko men. „De Verenigde Naties hebben zich dit niet afgevraagd bij Nehroe's bezetting van Goa, waarom zou men zich dit bjj de Papoea's wel afvragen?" De Volkskrant schrijft da! Nederland zich vandaag tegenover het volk van Nieuw-Guinea niet verantwoord zou kunnen voelen wanneer niet wer kelijk alles was geprobeerd om hun toe komst met de hulp van anderen en vooral van Amerika zo goed mogelijk te verzekeren. Vooral minister Luns komt lof toe zich hiervoor tot het uiter ste te hebben ingespannen. Het re sultaat is echter ver beneden de ver wachting gebleven. Het akkoord is voor een Indonesische politiek die met de internationale rechtsbeginselen volko men in strijd is. Met dit akkoord van Washington sluit Nederland een hoofd stuk af. Maar straks begint er een nieuw. Wij moeten bereid zijn onze ver houding tot Indonesië opnieuw te be zien. Doorslaggevend is echter wel hoe het akkoord in de praktijk door Indo nesië zal worden nageleefd. Tenslotte spreekt De Volkskrant de hoop uit dat de Papoea's onder de nieuwe situatie de ruimte zullen houden om zich naar alle kanten te oriënteren. Ook is het r.iet onmogelijk dat zij in de loop der jaren Indonesië met andere ogen gaan bekijken. In een artikel in het dagblad Trouw wordt gesteld dat er geen andere oplossing, dan die er nu gekomen is. mogelijk is. Een oorlog zou zinloos zijn geweest. „Hadden wij ons ter wille van dc internationale rechtsorde daar moe ten doodvechten", vraagt men zich af. Het blad meent dat noch het een noch het welzijn van een der betrokken par tijen daarmee zou zjjn gediend. Integen deel. Daarmee is deze voor Nederland niet aantrekkelijke oplossing gerecht vaardigd. Deze internationale brand haard moest worden geblust, in het belang van allen, niet het minst voor de Papoea's zelf. Men kan minister Luns en de Nederlandse regering niet verwijten dat zij tot het laatste toe hebben gestreden voor wat zij een rechtvaardige zaak achtten. Het is een zaak van moed en van politieke zelfverloochening dat zij de zaak er niet bij hebben neergegooid, maar dat zij deden wat niet anders meer kon. De Telegraaf spreekt over de onder tekening van de overdracht als een capituïatieakkoord". De Nederlandse delegatie is er niet in geslaagd ook maar één wezenlijk reëel winstpunt voor de Papoea's te boeken De veilig heid van de Nederlanders op Nieuw- Guinea is niet gegarandeerd en van Indonesische zijde is zelfs niet een on- middeUjk „staakt het vuren' afgekon digd De Telegraaf ziet als eerste en dringende taak van de regering een zo snel mogelijk evaeuatiebeleid uit te stippelen. Zij vervolgt haar commentaar: „Ne derland heeft wellicht te vee! vertrouwd op internationaal recht en internationa le moraal. Deze begrippen blijken ech ter niet te bestaan". Ons land heeft ook te veel vertrouwd op de Verenigde Staten, maar zelden in de moderne ge schiedenis zal een mogendheid op een kritiek ogenblik een bondgenoot zo in de steek hebben gelaten als Amerika in dezen ons heeft gedaan. Zij besluit haar commentaar dat deze zaak een les is, niet alleen voor Nederland maar voor geheel Europa.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 11