GEMATIGDE REDE TIJDENS
ONAFHANKELIJKHEIDSFEEST
Indien conflict op
ons bevredigende en
Nederland eervolle
kan worden
voor
voor
wijze
opgelost
HET EINDE VAN RADIO MERKÜR
Washington hekelt
minister Luns
Zeer onwillig in vinden van
oplossing via plan-Bunker
MINISTER LUNS IN T. V.-INTERVIEW:
Nederlandse politiek niet mislukt
indien akkoord wordt uitgevoerd
Meer bereikt dan Indonesië
ooit heeft willen toegeven
Een premie op
AGRESSIE
1,2,3,4
Schous,
Militairen
nog
Kerstmis
weer thuis
BOOT-
meubelen
Overkomst van de
Maatschappelijke
Nederlanders
en
Papoea's
Aerdenhoutse
schilderijen-
diefstal
Soekarno krijgt
nieuwe liifmrde
Wisselvallig
Het
weer
D™? fl™? N""™ Schroder!!
Royale regeling
Stöhr blijft stug
ontkennen
CONTINGENT UIT
MALAKKA NAAR
NIEUW-GUINEA
kanten heeft een
kachel
Schous service
VRIJDAG 17 AUCUSTUS 1962
86sfe JAARGANG No. 31208
DJAKARTA, 17 aug. (Reuter,
UPl) In zijn rede ter gelegen
heid van de onafhankelijkheids
viering, die deze keer uiteraard in
hoofdzaak was gewijd aan het ak
koord over westelijk Nieuw-Gui-
^ea, heeft de Indonesische presi
dent Soekarno verklaard, dat er
hoop moet bestaan op goede Ne
derlands-Indonesische betrekkin
gen.
Indonesië moet „in stelling"
olijven tot het ziet dat het Nieuw-
Guinea-akkoord op eerlijke wijze
Vkordt uitgevoerd, aldus Soekarno,
■>doch wanneer dit conflict op
Voor ons bevredigende en voor de
Nederlanders eervolle wijze kan
worden opgelost is de hand, die ik
v°rig jaar toereikte, nog steeds
.daar".
(Je
Mi
MENSEN DIE
HET GOED
BEKIJKEN
KIEZEN
ARISTONA
EUROVISIE
EUROPESE ZWEMKAMPIOENSCHAPPEN
Komende week elke dag een reportage
van het grandioze zwemfestijn te Leipzig
WASHINGTON, '17 aug. (UPI)
Een Amerikaanse functionaris
heeft donderdagavond te Was
hington, als commentaar op uit
latingen van minister Luns voor
radio en televisie, verklaard dat
de regering van de Verenigde Sta
ten Nederland naar haar mening
zo goed mogelijk heeft gesteund,
als haar wens om neutraal te blij
ven dit toeliet.
DEN HAAG, 17 aug. „Wan
neer het akkoord dat woensdag
avond door Nederland en Indo
nesië is ondertekend, zoals het
op papier staat en zoals het doel
is naar de letter en de geest wordt
uitgevoerd, dan is hier niet sprake
van een mislukking van de Neder
landse politiek. Wel worden er
heel zware wissels op de toe
komst, op de goede wil van met
name Indonesië getrokken." Al
dus minister mr. J. M. A. H. Luns
gisteravond tijdens een interview
voor de televisie met mr. G. B. J.
Hiltermann.
„De Nederlandse regering is er
volstrekt van overtuigd," zo ging
de minister voort, „dat wat nu
bereikt is meer is dan Irldonesië
ooit heeft willen toegeven. Met
andere woorden: het is dus be
paald een feit, dat ook Indonesië
water in de wijn heeft moeten
doen."
sedert 1849 Gierstr 52-54-56
Haarlem Telefoon 12047
BOOT
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 17 aug. De Ne
derlandse militairen op Nieuw-
Guinea zullen, nadat op 1 oktober
het gebied aan de V.N. zal zijn
overgedragen, in snel tempo wor
den gerepatrieerd. De ordetroepen
van de VJSL, ca. duizend man,
worden kort voor de datum van
overdracht in Nieuw-Guinea ver
wacht. In Den Haag is men van
mening, dat alle Nederlandse mi
litairen vóór Kerstmis in ons
land terug zullen zijn. Het minis
terie van Defensie verstrekt geen
nauwkeurige cijfers over het aan
tal militairen in Nieuw-Guinea,
maar het gaat om een acht- a ne
genduizend man van land-, zee-
en luchtmacht.
Suede dames- en herenjasjes
Opklaringen
Aan
zee
S.F.N.)
ANSEN
LEREN
INSCHRIJVING dagelijks (behalve zondags) van 15 tot 18 uur en van 19.30 tot 22 uur
PROSPECTUS wordt op aanvraag gratis en vrijblijvend toegezonden.
Dansacademie „Schröder" - Raamsingel 16 - Haarlem - Tel. 11045. (Alleen voor R.K.)
'UREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bjjkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
B'jkantoor en Red. IDmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: w. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severing
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIET 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544.
SOEKARNO wil Nederland
steeds hand toesteken
Soekarno sprak zpn rede volgens
'raditie uit vanaf een speciaal podium
voor het Merdekapaleis. Zi.jn woorden
^erden door radio-Indonesië uitgezon
den en het eerste wat hij verklaarde,
Was dat de Indonesische vlag officieel
31 december in westelijk Nieuw-
huinea zal wapperen en dat het „Ne
derlandse kolonialisme" formeel op 1
ktober zal eindigen. Van dat ogenblik
f1 zullen we geleidelijk West-Irian bin-
l6ntrekken en het gehele Indonesische
°estuur zal omtrent 1 mei 1963 in dit
®etned arriveren.
Soekarno zei, (lat Indonesië instemt
aet het houden van een stemming
D'er zelfbeschikking in westelijk-Niemv
"kinea tegen 1969. De mensen in het
"bied kunnen dan vrijelijk beslissen
republiek te verlaten of daarin te
Mevoegde, dat de volksstemming „in-
te*ne zelfbeschikking" en geen „ex-
rne zelfbeschikking" zou zijn.
Indonesië is bereid „een voorzich-
rJSe houding in het gebied aan te
d?e(nen, wanneer het binnen de re
publiek komt. Er zijn Indonesische
(Va
'®n onze parlementaire redactie)
M(.f, HAAG, 17 aug. De regering
"•haat besloten op ruime schaal voor de
bappelijke Nederlanders" in
Oer) "'-Guinea de overkomst naar Ne-
Met mogelijk te maken. Het gaat
°m een betrekkelijk klein aantal
iche "v"' sPÜt°Ptanten en andere Indj
'"ba., Nederlanders, die niet de
nationaliteit bezitten.
Neder-
Op zeer
hy® termijn, mogelijk vandaag nog,
''ka ^e bijzonderheden van de rege-
l?. Hollandia door de gouverneur
Nfd euw"Guinea, dr. P. J. Platteel,
bg J? bekend gemaakt. In de rege-
a^etsf a,s .heel royaal" wordt geken-
in 's 00 gedacht aan de Papoea's,
'k(j b de afgelopen jaren een fel anti
fan esische houding hebben aangeno-
hten en die Nieuw-Gninea willen ver-
b'ofd voordat het gebied aan Indonesië
overgedragen.
£b 17 aug. I „,,c
,met de schiiderijendief-
De drie Duitsers
Aerdenhout
h
'j zijn verhoord. Stöhr houdt daar-
jt Gerest'denhout in Interlaken zijn
*(i's in bevinden zich hier nog
•kti^e l,uis van bewaring, waar
bi? zi;„ dagen nog verscheidene
sdl, n0» ,,Verhoord. Stöhr houdt daar-
hij Uderi. °t?eds. zijn onschuld aan de
Neld - vol, terwijl, behalve
hnt-~T.'c" "taie naroneKKig uni-
Us bah in te zijn geweest bij de
een juwelierszaak in Heer-
ae en Grafe hardnekkig ont-
patriotten en „Nederlandse mario
netten in West-Irian", zei hij. „Daar
tussen in bevindt zich een groep
mensen, die neutraal staat jegens de
republiek. Ik geloof dat wij hun
standpunt moeten waarderen. Laten
zij zelf zien wat de republiek is, wat
de republiek inhoudt en wat haar
doelstellingen zijn.
Als zij eenmaal zien en weten, dan
zullen zij, naar onze overtuiging de
finitief Indonesische burgers worden,
die de republiek zijn toegewijd; va
derlanders uit overtuiging. Geen
kunstmatige vaderlanders".
De Indonesische president sprak
voor een menigte van een half miljoen
mensen en zei nog, dat Indonesië zich
niet al te zeer zal laten voorstaan op
zijn overwinning inzake het geschil met
Nederland over Nieuw-Guinea.
Verwijzend naar het geschil over wes
telijk Nieuw-Guinea zei de president:
„Onze tongen werden vuisten en onze
vuisten werden voorhamers". Indonesië
kon de „onbeschaamdheid" van de Ne
derlandse plannen voor het gebied niet
dulden. Ongeveer tweeduizend vrijwil
ligers landden in Nieuw-Guinea. Bij
hen voegden zich „duizenden en dui
zenden" bewapende strijders uit de
jeugd van West-Irian. „Dezen vestigden
overal guerrilla-gebieden. Indien nodig
kunnen wij binnen enkele weken deze
de facto-guerrillagebieden uitbreiden tot
geheel West-Irian."
„Indonesië is bereid op te treden
tegen bewapende Nederlandse avon
turiers die in Nieuw-Guinea zouden
overblijven. Wij hebben ook een reeks
bataljons gereed om de veiligheid in
het gehele gebied van West-Irian te
verzekeren, zodat de internationale
wereld niet behoeft te vrezen voor
een noodtoestand zoals in de Kongo,
wanneer wij West-Irian overnemen."
Soekarno deed in zijn toespraak ook
een felle aanval op minister Luns. Verder
merkte hij nog op dat Indonesië twee
van de belangrijkste vraagstukken heeft
opgelost het herstel van de veiligheid
en het verkrijgen van West-Irian. „Nu
staan wij voor een andere taak die zeer
omvangrijk en zwaar is de vestiging
van een rechtvaardige en welvarende
maatschappij, vrij van een bedreiging
PRESIDENT SOEKARNO
op economisch, sociaal en politiek ge
bied." Op het plein voor het vrijheids
paleis luisterde een half miljoen mensen
naar de rede die _twee_ uur duurde.
Soekarno zei in zijn rede nog, dat
Indonesië geen verdere territoriale am
bities heeft. „Wij zijn geen imperialis
tische expansionisten, die dorsten naar
gebied. Het gebied dat onder gezag van
de republiek valt, is groot genoeg
het is zelfs meer dan genoeg".
(Advertentie)
NEW YORK, 17 aug. (Rtr.) De
waarnemend secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Oe Thant, overweegt
Malakka te verzoeken om het gehele
contingent van duizend man voor de
troepenmacht van de Verenigde Naties
op westelijk Nieuw-Guinea te leveren.
Dit heeft een gezaghebbende zegsman
verklaard. Volgens hem was het be
richt van een Newyorks dagblad, als
zou een beslissing al genomen zijn.
„volkomen voorbarig".
Naar verluidt zou de Amerikaanse re
gering ermee hebben ingestemd voor
scheepsruimte te zorgen om de mili
tairen te vervoeren. De militaire raad
gever van Oe Thant, brigade-generaal
Richey zou volgens welingelichte krin
gen van plan zijn reeds vandaag naar
Westelijk Nieuw-Guinea te vertrekken.
FRANKRIJK. De bosbrand, die sinds
dinsdag woedde in het gebied van Salon
de Provence, is gisteren bedwongen.
Twaalfhonderd hectaren bos zijn ver
woest. (AFP)
ftmtotia O
De regeling van het geschil, aldus de
zegsman, was niet eenvoudig en een
oplossing is nu eenmaal niet altijd be
vredigend voor alle betrokken partijen.
Volgens de zegsman is de Amerikaanse
regering van oordeel dat het akkoord
de bescherming en het zelfbeschikkings
recht van de Papoea-bevc.lking regelt,
zoals de redelijke wens van Nederland
was.
De zegsman argumenteerde dat mi
nister Luns zeer onwillig had gestaan
tegenover het vinden van een oplossing
op basis van het plan-Bunker, dat hij
dit slechts na veel vertraging, toen de in
houd ervan reeds in krantenberichten
was omschreven, aan het Nederlandse
kabinet had overgebracht.
De functionaris critiseerde minister
Luns, omdat deze, naar hij meende, ten
onrechte twijfelde aan de goede trouw
van Indonesië. „Je tekent een akkoord
Mr. Luns preciseerde dit punt als
volgt: ,,Ik kan u de verzekering ge
ven, dat in ae vele contacten met de
Indonesiërs en de vele conferenties
waaraan ik zelf, mijn collega's en
ook vertrou .vensmannen hebben deel
genomen, nimmer van Indonesische
zijde een oplossing in uitzicht is ge
steld die de bonafide zelfbeschikking
van de Papoea's zelfs op papier zou
respecteren. Toen onder leiding van
de heer Bunker de eerste contacten
werden gelegd tussen de Indonesiërs
en de Nederlanders, dus tussen de
heer Van Roijen en de Indonesische
ambassadeur in Moskou, de heer
Malik, bleek dat de Indonesische de
legatie alleen machtiging had te
spreken over twee punten, namelijk:
de wijze waarop en de datum van
overdracht, en ten tweede het her
stel van de diplomatieke betrekkin
gen. En verder niet.
Eerst nadat de heer Malik eind iui
nieuwe instructies had gehaald in
Djakarta, is bereikt wat men nimmer
wilde bespreken, namelijk een verze
kering tot een oplossing met een bona
fide garantie voor het zelfbeschik
kingsrecht van de Papoea's"
De minister vai. Buitenlandse Zaken
zei voorts dat de regering eerst begin
van dit jaar tot de overtuiging was
gekomen dat niet meer op bijstand van
'iiiimiiiiiiiiiHinimiimiiHiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiii'
iiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiniiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
bondgenoten kon worden gerekend. De
Nederlandse regering had voorheen
grondige reden, om te veronderstellen
dat de doeleinden van de Nederlandse
politiek ook door de Verenigde Staten
volledig werden onderschreven. Ten
slotte was het zg. plan-Luns in nauw
overleg met de regering van de vhS.
opgesteld. Daarna veranderde, aldus
mr. Luns, de politiek van de Ver. Sta
ten. De Nederlandse regeling ging
achter het Dlan-Bunker staan omdat
dit in de gegeven omstandigheden uet
beste leek, ook al vanwege het feit dat
de V.S., die zulk een machtspositie in
nemen dit plan naar voren hebben ge
bracht.
Het plan-Bunker, aldus ging de mi
nister voort, voorzag in de aanvang
in een overdracht van de administratie
aan Indonesië na een V.N beheer van
een tweetal jaren en met daarin neer
gelegd de uitoefening van de zelfbe
schikking. Het akkoord, zoals dat
woensdag is getekend, is een verzwak
king van het plan-Bunker. Dit heeft
geen bijzondere vreugde bü de Neder
landse regering gewekt.
Ik geloof, dat Amerika met deze po
litiek heeft willen verhinderen dat In
donesië te veel in het Russische vaar
water zou komen en daarom heeft be
sloten steun to geven aan de Indone
sische aanspraKen in de hoop dat het
gevolg hiervan zal zijn dat de Indo
nesiërs zich meer naar het westen zul
len keren.
Wanneer men stelt dat men steeds
rekening moet hout" met de moge
lijkheid dat de politiek vei andert dan
heeft men volkomen gelijk, maar wan
neer men vraagt of in dit geval deze
Amerikaanse wijziging te voorzien was
dan moet ik ontkennend antwoorden,
a'dus de minister.
Speelt, zo vroeg de heer Hiltermann,
daarbij ook ec rol dat men zou kun
nen zeggen dat de afloop van deze
conferentie toch wel in heel sterke
rrrte het Karakter heeft van een
premie op agr. ssie
Dat is, zo antwoordde mr. Luns,
j juist het aspect dat de Nederlandse
regering het meest bezwaart. Dat is
dat de hele Sang van de gebeurtenis
sen toch we) terk d tjpp.lt da'
ae Indonesische daden van agressie en
de dreiging met oorlog toch wel een
zeer bepalende factor zijn geweest en
dat is iets wat niet alleen Nederland
maar ook de gehele wereld, inclusief
de V.N.. tot nadenken moet stemmen.
De Nederlandse regering had mogen
verwachten dat de door Nederland ge
voerde politiek van dekolonisatie en
van het voeren van de autochtone be
volking tot de vrije uitoefening
van het zelfbeschikkingsrecht, in
Ce internationale wereld speciaal bij de
V.N., steun zou vinden en dat dat ook
door Amerika in zijn geheel zou wor
den onderschreven.
Er zijn, zo ging de minister voort,
verschillende alternatieven die de re
gering zeer nauwkeurig heeft overwo
gen. Abandonneren zou oas in laatste
instantie kunnen zijn toegepast wan
neer al het andere had gefaald.
U kunt ook zeggen een beroep
op de Veiligheidsraad, u kunt ook
zeggen aftreden. Het aftreden van de
regering was een alternatief dat gezien
de omstandigheden de zaak erger had
gemaakt. Bij de Nederlandse regering
heeft steeds centraal gestaan het be-
ang van de autochtone bevolking en
di s niet het belang van Nederland.
Maar hoe op de beste wijze voor die
bevolking dit r jht van zelfbeschik
king, dat de Nederlandse regering
haar sinds jaren heeft toegezegd en
waartoe de regering allerlei maatrege-
i(n heeft genomen om een begin van
uitvoering daaraan te geven, zeker te
stellen':' Wanneer een alternatief werd
overwogen, werd daarbij steeds afge
stemd op de mogelijkheid of bij het
doorvoeren van zulk een alternatief er
neg iets terecht zou komen van dit
centraal gestelde punt, dit recht van
de bevolking naar eigen toekomst t.z.t.
te kupnen bepalen.
Wanneer een minister aftreedt, zo
besloot mr. Luns, dan zyn er twee
redenen waarom dit gebeurt. De eer
ste wanneer hij niet met zijn geweten
overeen kan brengen wat er beslist
is, en ten tweede dat er een beter
alternatief zou komen wanneer hij zou
aftreden. Ik geloof geen geheim te zeg
gen wanneer ik hier verklaar dat niet
alleen ik maar ook verschillenden ''an
mijn collega's wel hebben overwogen
of het niet beter zou zijn door anderen
deze politiek te laten doen de laatste
weken. Maar ten eerste: wij zijn tot de
conclusie gekomen dat er inderdaad
geen beter alternatief zou komen en
ten tweede dat wanneer het kabinet nu
uit elkaar zou zijn gevallen dat er dan
ook op militair gebied bedenkelijke
dingen te gebeuren stonden.
alleen wanneer je denkt dat de andere
partij het zal nakomen", aldus de
zegsman. Hg zei verder, dat opmerkin
gen van een dergelijke strekking een
hervatting van de normale diplomatieke
betrekkingen tussen Nede-land en In
donesië alleen maar kunnen bemoeilg-
ken.
Amerika zou het akkoord nooit heb
ben gesteund, indien het niet zeker was
geweest dat Indonesië en Nederland
zich eraan zouden houden, aldus de
Amerikaanse functionaris.
DJAKARTA, 17 aug. (Rtr) In In
donesië is een nieuw garderegiment
opgericht voor de bescherming van
president Soekarno. De militairen voor
deze garde zijn gerecruteerd uit alle
onderdelen van de gewapende macht.
D.. verantwoordelijkheid voor de be
veiliging van de president berustte tot
nu toe bij de militaire politie.
Advertentie,
(Advertentie)
Brandstof, zuinigheid, hitte en
model. 1, 2, 3, 4 kanten het adres:
collectie, voorlichting, plaatsing en
service. 8 redenen voor Schous, 51
modellen van 11 merken, 80 jaar
ervaring, 1 eigen smederij en een
10 voor service.
Vraag de map folders.
iS (voor en na) 6611
huishoudafdeiing
Oude Groenmarkt 14-16
Haarlem - Tel. 11266 (02500)
Voor inlichtingen na 6 uur Tel. 54579-02500
Voor service na 6 uur Tel. 50989-02500
DE BILT, 17 aug. Een kleine sto
ring uit de Golf van Biskaje trok van
daag via Z.O.-Engeland naar de Noord
zee en bracht reeds vanmorgen in een
groot deel van ons land regen. Ook nam
de wind tijdelijk tot krachtig toe, ifi de
namiddag weer gevolgd door opkla
ringen bij afnemende wind. Een zwak
ke rug van hoge druk brengt ook mor
gen enkele zonnige perioden, maar het
algemene weerbeeld houdt nog een
sterk wisselvallig en te koel karakter,
waarbij de temperatuur in het grootste
deel van ons land niet boven de twintig
graden kan komen.
Twee Deense politieboten, gedekt
dooi een schip van de Deense mari
ne, voeren gistermorgen naar de
„Lucky Star", het schip dat reeds ge
ruime tijd ter hoogte van Kopenhagen
in de internationale wateren lag en dat
de zendinstallaties herbergde van Ra
dio Merkur, de Scandinavische tegen
hanger van Radio Veronica. De
„Lucky Star" is opgebracht en in' be
slag genomen, zo werd later meege
deeld. Dit optreden van de Deense po
litie tegen de illegale commerciële ra
diozender werd onlangs mogelijk ge
maakt doordat het parlement een des
betreffende wet goedkeurde.
Voor de repatriëring zal gebruik wor
den gemaakt van de vroegere emigran
tenschepen, die thans bij Je rederij Trans
oceaan in exploitatie zijn. Er zullen ech
ter ook vrachtschepen moeten worden
gecharterd, omdat grote hoeveelheden
materieel eveneens naar Nederland moe
ten worden terug;, bracht. Ook de vlieg
tuigen zullen per vrachtschip worden
verzonden. Het is niet de bedoeling, dat
de Karei Doorman, die ondermeer de
Hunter-straaljagers naar Nieuw-Guinea
heeft gebracht, deze toestellen ook daar
zal komen ophalen. Het is niet uitge
sloten, dat de N eptnne-patrouille-vlieg-
tuigen van de marir die een groot
vliegbereik hebben, een deel van de reis
"on eigen vleugels" zullen maken.
(Advertentie)
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KOWNGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22iS<(6
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Opklanngen, maar ook plaatselijk
enkelt buien. Krachtige tot matige
wind tussen west en noordwest.
Weinig verandering in temperatuur.
Zaterdag:
Zon: 5.27-20.00. Maan: 21.35-8.40.
Na randstoring weer zonnige perio
den, maar ook morgen licht onstabiel
met nog kans op een buitje. Krachtige,
weer tot matig afnemende Z.W.-wind.
In de middag 18 a 19 graden, zeewater
17 graden. Vooruitzichten: weekeinde
blijft licht onstabiel.
(Advertentie)
