Keuze gaat tussen
Drie mogelijkheden
Een pijp doet méér
dan branden!
Cartografie in Den Haag
A. de Limbourg
Stirum
Er is niets tussen
mij en prinses Irene
Een pijp schenkt U veel rookgenot
Maar hij doet nog méér: hij schept
een oase van rust... hij brengt U tot
andere gedachten... en hij geeft U
zelfs de oplossing van dat huis
werk in. Probeer maar. U hebt toch
ook een pijp?
hans stevens
De „daad van
willekeur
Surinaamse minister
treedt af na uitspraak
van gerechtshof
Uet was niet veel meer dan een ruïne, waar de vijfde mei
een aantal handtekeningen officieel een einde maakte
i n vijf iaar terreur en tien miljoen Nederlanders weer in
1 kezit stelde v^n hun democratische rechten. Deze histo-
sche plaats was het Wageningse hotel „De Wereld", door
beschietingen deerlijk aangetast, maar nog wel geschikt
enerzijds prins Bprnhard en de Canadese generaal Foul.
J8.'. anderzijds de bevelhebber van de 120.000 man Duitse
rlldkrachten in westelijk Nederland, generaal Blaskowitz,
5en droog onderkomen te bieden voor het bespreken der
^Pitulatiebepalingen. Zeventien jaar lang heeft men de
aats, waar ons volk zijn vrijheid op papier herkreeg, met
'eteit geconserveerd. De tafel, de simpele armstoelen, zelfs
Pen waarmee de beslissende signaturen op de documen-
v® zijn gezet, dat alles verkeert nog in dezelfde staat en
'^schikking als op die gedenkwaardige dag van onze be
dding; je zou kunnen denken, dat de heren zojuist hun
Nadering hebben opgeheven, ware het niet, dat de ver-
entourage van foto's, kranten, bulletins en proclamaties
'e indruk direct wegneemt. Door een voorlopig besluit van
et Wageningse gemeentebestuur dreigen nu al deze her-
leringen aan een der meest vreugdevolle momenten in
bestaan van onze natie uit hun historisch kader te wor-
verwijderd. 15 september gaat het capitulatiemuseum
elk geval dicht. Niemand kan nog zeggen, wat er met de
^entaris gebeurt.
Boeiend
C00PVAERT brandt kalm en rookt koel!
De beste manier om van een pijp te ge
nieten: stop hem met Coopvaert! Een
veelzijdige, moderne mélange van ge
selecteerde tabakken. Door-en-door rijpt
brandt langzaam en rookt heerlijk koeL
;|PPi||É|
PAGINA 5
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1962
(Advertentie)
mei 1945. Daarin is sprake van het „fou
tieve bericht als zouden de Duitse troe
pen in Holland hebben gecapituleerd."
Dit bericht is, aldus de publikatie, ont
staan uit „verkeerd begrepen vijandige
meldingen." Er zal streng worden op
getreden tegen eventuele demonstraties,
zo besluit het bulletin. Eén dag later
was de capitulatie een feit. maar des
ondanks hebben de Duitsers, op 7 mei
hun dreigement op weerzinwekkende
wijze volvoerd.
Vlak daarnaast hangt een proclama
tie van „de vertrouwensmannen der
regering," die op hun beurt vermanin
gen richten tot het volk nu het leeft
in de roes der vrijheid. „Zoals ons
volk sterk was in de verdrukking, zo
getuige het van. kracht en zelfbeheer
sing bij de bevrijding," zo spreken zij
met opgeheven vinger tot het uitgela
ten vaderland.
Men wordt in Wageningen voorts her
innerd aan de beruchte arbeidsinzet,
verplicht voor mannen van 17 tot 40
jaar. Meegebrachte fietsen blijven in
het bezit van de eigenaar, vermeldt de
betreffende bekendmaking geruststel
lend, om even later in een heel andere
toon te vervallen: „op hen die pogen
te ontvluchten of weerstand te bieden,
zal worden geschoten," met vette let
ters. Weet u de tegenprestatie van de
Duitsers nog? Een dagelijkse vergoe
ding van goede kost, rookartikelen en
vijf gulden.
Interessant is ook het proces ver
baal van een Utrechtse dame. die een
boete kreeg van acht gulden wegens
het op de geboorte dag van de „ehema-
lige" koningin dragen van een oranje-
speldje alsmede .van een broche met
het opschrift „wij willen Holland hou
wen".
Hoewel stuk voor stuk belangwekkend
maken de in Wageningen verzamelde
voorwerpen, knipsels, krantjes en bul
letins toch een sterk fragmentarische
indruk. Zij dekken slechts een klein
deel van heel die schrijnende werke
lijkheid die voor Nederland de periode
1940-1945 heeft ingehouden. Men heeft
het toneel, waar de overgave van de
resterende Duitse troepen in ons land
op papier is geregeld, voor het nage
slacht willen bewaren, en dit verder
wat aangekleed met toepasselijk mate
riaal. Nu de huidige situatie als onbe
vredigend wordt opgevat niet hele
maal ten onrechte, dunkt ons doet
zich wellicht de gelegenheid voor om
heel het hotel „De Wereld" als een
soort bevrijdingsmuseum van nationale
betekenis in te richten, met als cen
traal gegeven de tafel, waaraan de ge
allieerde bevelhebbers hun voorwaar
den dicteerden ter waarborging van de
vrijheid. Of is zeventien jaar de ter
mijn, waarin we dergelijke herinnerin
gen afschrijven?
PARAMARIBO, 21 aug. (ANP)
Gisteravond werd officieel meegedeeld,
dat de Surinaamse minister van justitie
en politie 's morgens zijn portefeuille
ter beschikking had gesteld. In een
aan de waarnemend gouverneur van
Suriname gericht schrijven deelde mi
nister H. Shriemisier mee, te willen
voorkomen, dat rondom zijn persoon
een conflictsituatie zou ontstaan. De
portefeuille van justitie en politie zal
voorlopig worden beheerd door minis
ter-president mr. S. D. Emanuels.
Zoals gemeld was de rechterlijke uit
spraak in een proces tegen de minister
voor hem ongunstig. Het gerechtshof
had bevonden, dat hij jegens een rjjst-
handelaar „een daad van willekeur"
had begaan. Vrijwel onmiddellijk na de
uitspraak eiste de „Actiegroep", een
der belangrijkste politieke groeperingen
van Surinamers van Hindoestaanse af
komst, in een door haar uitgegeven
communiqué het aftreden van de mi
nister.
Binnenkort echter verhuist dit bureau
naar de stadsbrink en het gemeentebe
stuur vreest, dat daarna een nog sterke
re teruggang in de bezoekcijfers zou op
treden. Men heeft beslot »n de voorziene
ontwikkeling niet af te wachten en het
museum direct na afloop van het toe
ristenseizoen te sluiten. Hiermee is even
wel nog niet gezegd, dat het lokaal van
„De Wereld" worilt cntruimd. Er zijn
in feite drie mogelijkheden waartussen
de keus zal gaan: de toestand zan on
veranderd blijven voortbestaan, eventu
eel met grotere steun van het Rijk;
hotel „De Wereld" zal weer geheel ho
tel worden thans is het benedengedeel
te alleen café-restaurant en de boven
verdieping is verhuurd aan het Agra
risch Centrum, welke instantie echter
in de naaste toekomst een eigen kan
toor zal betrekken en ten derde: ge
heel het gebouw zal worden gewijd
aan de bevrijding.
Het overleg hierover met de belang
hebbende partijen, zoals het Rijk, de
stichting Nationaal Oorlogsmuseum te
Overloon en het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie, is nog niet geopend.
Het is in elk geval niet de bedoeling
van het gemeentebestuur om de concre
te herinneringen aan ons bevrijdingsuur
gemeentelijke eigendommen spoor
loos te laten verdwijnen of her en der
te verspreiden.
Pièce de Résistance van het museum
is dus het meubilair waar prins Bem-
hard, toenmalig opperbevelhebber van
de Nederlandse binnenlandse strijdkrach
ten, generaal Foulkes en brigadegene
raal Gilbrlde aan de ene zijde, gene
raal Blaskowitz en luitenant-gene
raal Reichelt aan de overkant, tijdens
de capitulatiebesprekingen gebruik van
maakten: vier stoelen aan weerszijden
van de driedelige tafel. De bezoeker is
daarop natuurlijk spoedig uitgekeken,
ook al beschikt hij over nog zoveel fan-
tastie, en daarom zijn voor hem de wan
den van dit zaaltje, die volhangen met
oorlogspublikaties, wel zo boeiend. Veel
zeggend voor de wanhoop waarmee de
bezetter tot het laatst toe ons volk on
der de duim trachtte te houden, is bij
voorbeeld een bekendmaking aan de be
volking van Noord-Holland, gedateerd 4
zaal van kunsthandel Van Hulsen te
Leeuwarden. En eenmaal weer thui*
zullen ze nog lang en dankbaar aan
hun vakantie terugdenken. Want niet
alleen om het klare licht, de schoon
heid van lijn en de ongereptheid van
het Friese landschap, maar ook van
wege de vriendelijke en voorkomende
houding van de bevolking vonden ze
Harlingen een waar paradijs.
Het Wageningse hotel De Wereld", waarvan de bestemming nog onzeker is.
Een vlijmscherpe brandauerpen,
inktzwarte inkt, een schrap-
naald en een klein loupje zijn
de „gereedschappen" geweest
van een team van zes man bij het
tot stand brengen van een omvang
rijk werk, waaraan juist dezer dagen
in het Haagse stadhuis de laatste
hand is gelegd: de vervaardiging van
een nieuwe kaart van 's-Gravenhage,
schaal 1 op 5000. Dat team, dat
officieel heet „de afdeling carto
grafie van het gemeentelijk grondbe
drijf", heeft er tussen ander werk
door vijf jaar aan gewerkt. Het resul
taat is er dan ook naar: een enorme
kaart die in veertien verschillende
tinten werkelijk héél Den Haag laat
zien. Alle huizen, maar ook alle
schuurtjes staan er op aangegeven;
geen bospaadje is vergeten en zelfs
de talloze duintoppen vindt men er
op terug. Geschat wordt dat één man
er twaalf jaar werk aan gehad zou
hebben, wat betekent dat de mam na
voltooiing van zijn werk erachter zou
komen dat zijn kaart inmiddels waar
deloos, want volledig verouderd zou
zijn.
Buitenstaanders kunnen zich niet
voorstellen welk uiterst minutieus
werk hiervoor moest worden ver
richt. Het is duidelijk dat die tien
duizenden huizen, schuren, kantoren,
scholen en kerken slechts zeer klein
kunnen worden aangegeven. Dit be
tekent het zetten van minuscule
streepjes in minuscule dikte; bepaald
geen werk voor iemand die niet min
stens kan bogen op een „vaste hand
en zeker oog". „Zelfs innerlijk moet
men voor dat werk volkomen rustig
zijn", zegt de heer T. A. Snoek, die
de leiding heeft gehad bij het werk.
„Wamneer je de avond tevoren laat
naar bed bent gegaan bijvoorbeeld
kun je beter een ander werk aanpak
ken." Met de pen, die herhaaldelijk
met een steen wordt bijgeslepen,
worden de diverse lijnen getrokken,
in vier dikten die onderling slecht»
tienden van millimeters verschillen.
„Het pennetje moet ervoor in je hand
liggen"." zegt de heer Snoek ervan.
De tinten van de kaart zijn niet
zomaar gekozen. Daar is langdurig
mee geëxperimenteerd. Zij moeten
namelijk met elkaar harmoniëren wil
men geen kaart krijgen met een on
rustig en op de duur bijzonder hinder-
lijk karakter. De grote kaart is onder
verdeeld in acht stadsdelen, wat het
mogelijk maakt de kaart gemakke
lijker bij de tijd te houden, doordat
veranderingen door nieuwbouw of
sanering eenvoudiger kunnen worden
aangebracht De kaart is pp de eer
ste plaats bestemd voor de techni
sche diensten van de gemeenten,
maar ook de buitenwacht, die ge
ïnteresseerd is (architecten, aan
nemers, makelaars, notarissen) kan
de kaart of gedeelten daarvan aan
schaffen.
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH geborgen.
CHOCOLADE VELOURS;
een heerlijke, zachte roomvullmg met
fijne stukjes caramel, t L- p. 100 gr.
