Pompidou:
Geen illusies
D
w
M
Zes verdachten riskeren de doodstraf
Daders van eerste aanslag
op De Gaulle voor de jury
Politie was destijds
gelukkiger dan nu
Fransen en Algerijnen
tekenen de protocollen
DE MENTALITEIT DER „PIEDS NOIRS"
Redelijk aanbod
Breugheliaanse sfeer op „3 x A"
Boete geëist
tegen Britse
Nazileiders
14 dagen, 6 landen
„Dit is Staphorst"
ENSCHEDE '62
3 x ACTIVITEIT
NOG 3 DAGEN
Consternatie bij
een begrafenis
„ALLEEN MAAR EEN PAPIEREN ZAAK"
Oost-Duitsland laat
twee priesters vrij
WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1962
PAGINA 7
Volgens door de staatssecre
taris voor de gerepatrieer-
den verstrekte gegevens wa-
.qj] begin augustus j.l. in totaal
."•000 personen uit Algerije
''.geweken naar Frankrijk. Twee-
Uizend minder dan een half
jojoën derhalve. Men mag aan
een dat het er momenteel
Hkele tienduizenden meer zijn ge
iden, want, hoewel de laatste
eben een duidelijke afname in
de
omvang van de uittocht viel
^aar te nemen heeft daartegen-
buitenlandse
KRONIEK
KaCtarSen Lraks. in de V'N' hun
over de beweging in omgekeerde
richting, van uitgewekenen, die
weer de weg terug zijn ingeslagen,
nog geen aanzienlijke omvang
aangenomen. Niettemin hebben de
Franse autoriteiten, en, met hun,
het gros van de Franse bevolking,
op een in- en doorzetten van zulk
een terugwaartse beweging hun
voornaamste hoop gevestigd voor
het overmeesteren van het pro
bleem waarmede Frankrijk zich
in ieder geval geconfronteerd ziet:
de integratie van vele duizenden,
voor wie er in het onafhankelijk
geworden Algerije geen plaats
meer is of die er geen plaats meer
willen hebben.
Overzeese politiek
Eigen schuld
9§ Lands Kroniek
Vluchtelingen uit Algerije
zijn probleem in Frankrijk
'Van onze Parijse correspondent)
I Kennedy en Macmill an zijn wer-
heel ver gegaan in hun jongste
horstellen aan Khroesjtsjev inzake
fen verhod op kernproeven. Zij heb-
en de Sovjet-premier de keus gela
ch uit een algemeen verbod met in-
ernationale inspectie, of een beperkt
.erbod zonder controle. Onder dat
ePerkt verbod zouden vallen: alle
a'°omexperimenten in de atmosfeer,
'o de ruimte en onder water. De re-
Keling zou ajjeen geen betrekking
nebben op ondergrondse proeven.
an alle soorten proeven kunnen
s'echts de ondergrondse niet op grote
a'stand met zekerheid vastgesteld
horden. Amerika en Engeland geven
ver de voorkeur aan een algemeen
gecontroleerd verbod, maar zij zouden
v°orIopig al tevreden zijn met de
'"eer beperkte regeling, die de radio
actieve verontreiniging van de atmos-
eer aanzienlijk zou verminderen, die
bewapeningswedloop tussen de
j 'okken zou vertragen en die de op
komst van nieuwe atoommogendhe-
öeu zou belemmeren.
biet beperkte akkoord zou reeds tot
*en grote vermindering leiden van de
Bevaren van de kernproeven. Dit
foorstel van Washington en Londen
ja 8oed ontvangen door die niet-ge-
°nden staten die deelnemen aan de
^eneefse ontwapeningsconferentie,
en dat betekende althans een poli-
Pek succes voor het Westen. Als
J-oIgende maand de nieuwe zitting
begint van de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties zal de kwes
tie
van het staken der kernproeven
een der belangrijk
ste agenda-punten
zijn. Kennedy en
Macmillan hebben
echter op dit debat
vooruit willen lo
pen met een con
structief plan. Zij hebben de Sovjet-
Vn'e nu tegenover de neutrale Ian-
e!} in een moeilijk parket gebracht.
De Russen zijn echter niet bereid
®P de Amerikaans-Britse suggesties
n Je gaan. Zij willen geen algemeen
erbod met internationale inspectie,
°mdat dit, volgens hen, tot Westerse
jPionage zou leiden. Het voorgestelde
ePerkte verbod zou volgens de Sov-
Jets neerkomen op een goedkeuring en
®aUmoediging van ondergrondse proe-
Zij zouden zo n beperkt verbod
echts willen accepteren als het ge-
aard ging met een afspraak voor-
°P'g geen ondergrondse proeven te
®)en. Die afspraak zou later even-
ea' in een formeel akkoord besten-
^l8d kunnen worden. Maar Amerika
b1 Engeland herinneren zich hoe
s'and vorig jaar plotseling de toen
^jjaande afspraak schond, en zij
'en niet het risico lopen opnieuw
e gorden verrast.
let Westerse voorstel voor een
j^Perkt akkoord zonder inspectie
°m' tegemoet aan de Russische vrees
spionage. Het is een redelijk
jj Pbod, dat een belangrijke stap zou
^Ppnen betekenen naar een algemeen
Vi> 11° vooral el® men bedenkt dat
6nd 0 binnen afzienbare tijd ook
t;e erSr°ndse proeven zonder inspec-
ïl(j|hr plaatse feilloos geregistreerd
kunnen worden. Belangrijk in
tenl°n8ste voorstellen van het Wes-
Z0 'f °°b. dat de ondertekenaars zich
8ev en verplichten geen steun te
q aan militaire kernprojecten van
rika entiële atoommogendheid. Ame-
Engeland zouden zich ont-
atoJn van hulp aan het Franse
ZiSri Pr°gramma en Rusland zou af-
Chin ^an iedere aanmoediging van
p6ris 8 experimenten met kernwa-
bunmer ja en Engeland hebben nu
hchth°J 6 W'' Betoond. Aan de op-
bertjr, Van hun verlangen om de
de ^°eVen u't te bannen en aldus
^app^-^ banen voor een ont
gord., 'n^sa boord behoeft niet te
het KI mr Rusland wil
de P erste uit Je kan. Hoe zullen
Pu Rej.rrigebouding rechtvaardigen,
'anden j° ?°b voor vele neutrale
d»t A P'delijk begint te worden,
Jt« besf1^' a Cn Engeland hun uiter-
0en 0,11 bet kernproevenpro-
61,1 op te lossen?
Bjj het aangaan in maart jl. van de
bestands- en samenwerkingsakkoorden
werd uitgegaan van een schatting, die
hun aantal stelde op circa driehon
derdduizend. Door de regering voorberei
de voorzieningen waren op die schatting
afgestemd en Frankrijks jongste vierja
renplan had ze verdiskonteerd. Momen
teel geldt nog als ongewis in welke
mate de desbetreffende berekeningen
uiteindelijk door de feiten overhoop zul
len worden gegooid. De zo even ver
melde „voornaamste hoop" van de
Franse overheid is tevens een zeer fra
giele. Zoals eerste minister Fompidou
onlangs in het licht stelde: onder de
honderdduizenden die zich op Frankrijk
hadden teruggetrokken was, naar de en-
quetes hadden uitgewezen, een kleine
minderheid bezield met het vaste voor
daarheen terugkeert: in de economie, de
openbare diensten, het ambtelijk appa
raat, het onderwijs, de vrije beroepen.
De grote vraag voor de naaste toe
komst lijkt hierbij dan vooral te zijn,
of de Europeanen wier blijven of terug
komen men verklaart te wensen genoeg
zame waarborgen voor hun veiligheid
aanwezig zullen achten.
Min of meer is dit tenslotte de vraag,
of Algerije zich zal weten te organiseren
tot wat werkelijk een staat mag heten,
dan wel of het definitief zal lijken af te
glijden op de weg der anarchie. Op
de achtergrond, maar een niet zo heel
verre, is er dan vooral ook nog de vraag,
hoever Algerije zal gaan met het door
,,de revolutie" beloofde socialisme;
in het bizonder ziet men uit naar wat de
agrarische hervorming zal opleveren met
betrekking tot het Europees grondbezit.
Aangenomen, hetgeen vele waarne
mers vooralsnog als vermetel beschou
wen, dat zich in de nabije toekomst in
Algerije een toestand herstelt, die er
het wonen en het werken voor Europea
nen weer heel aannemelijk maakt, is
te verwachten niet alleen dat de Euro
pese blijvers zullen volharden in hun
blijven, maar zelfs dat voor een aan
zienlijk aantal van de reeds naar
Frankrijk uitgewekenen terugkeer aan
trekkelijk wordt, aantrekkelijker in
ieder geval dan een definitieve vestiging
in Frankrijk.
Want, zo de integratie van een grote
massa uitgewekenen het opnemende
moederland voor enprme problemen
stelt, de problemen zjjn even enorm
voor de uitgewekenen zelf.
Het huisvestingsprobleem in een land,
waar voor de ontzaglijke toch al heer
sende woningnood ook op de verst afzien
bare termijn geen einde in zicht is, is
ontegenzeggelijk het meest hachelijke.
Een groot aantal van deze immigrés
Oude hotels, zoals hier in Toulon, dienen als tijdelijk onderdak voor de uit
Algerije gevluchte „pieds noirs".
nemen om onder geen voorwaarden ooit
nog naar Algerije terug te keren; een
andere kleine minderheid was even vast
besloten om zulks wel te doen. wanneer
eenmaal Algerije door de periode van
zijn „mutatie" heen was gekomen.
De overgrote meerderheid was nog ge
heel onbeslist gebleken, haar uiteindelij
ke gedragslijn zou afhangen van de
evenementen in de komende weken..
Maar, aldus de heer Pompidou, de re
gering maakt zich geen illusies: „we
hebben niet te maken met mensen die
alleen maar hun jaarlijkse vakantie in
Frankrijk zijn komen doorbrengen". En
hij zag vervolgens de extreme mogelijk
heid onder ogen, dat het voor de Fran
sen geheel en al ondoenlijk zou worden
om nog in Algerije te blijven leven.
Met de-wens, dat het niet zover zou
hoeven te komen, bereidde de regering
derhalve de voorzieningen voor om des
noods alle Fransen van Algerije op te
nemen, een miljoen in totaal, iets waar-
(IIIIIIIII1II1IIIMIIIIIIIIIIIII1II1IIHHIIIIIMIIIIII1I1MMIIIIIIIIIIIIIII
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIll
toe het moederland economisch zeker in
staat zou zijn, zelfs met profijt, voor
zijn eigen aktiviteit. En, voor wat de
maatschappelijke integratie betreft,
was de eerste minister van oordeel, dat
na enkele botsingen en wrijvingen de
nationale saamhorigheid volledig effek
zou sorteren.
Ondertussen: of het uiteindelijk bij
een half miljoen Fransen uit Algerije
zal blijven, door Frankrijk in zijn sa
menleving te verwerken, of dat het er
aanmerkelijk minder of meer zullen zijn
en misschien zelfs een miljoen, hangt
af van een aantal nog moeilijk te be
rekenen faktoren. De eerste is zeker de
ontwikkeling, die Algerije als onafhan
kelijke staat zal nemen.
Er is hierbij althans een als guns
tig te appreciëren element, t.w. dat
de personages, die zich geroepen voe
len aan het onafhankelijke Algerije
leiding te geven, bij alle onderlinge ri
valiteit, tot op belangrijke hoogte iet
erover eens zijn, dat voor zijn levens
vatbaarheid boven een uitzichtloos mi
sère-niveau. het onafhankelijke Alge
rije het lange tijd nog niet zonder
zijn Europeanen zal kunnen stellen.
e Algerijns-Franse samenwerking
lijkt moeilijk vervangbaar en zij
is niet denkbaar zonder dat een
groot aantal Algerijnse Fransen
op zijn post of in zijn positie blijft of
heeft weliswaar na aankomst onderdak
kunnen vinden bij familieleden of ver
wanten, maar uiteraard kan dit geen be
vredigende duurzame oplossing zijn. Een
veel groter aantal is door de Franse
opvanginstanties voorlopig onderge
bracht in tijdelijk leegstaande ruimten,
voornamelijk scholen. Maar het einde
der vakanties komt nabij.
Een klein, maar niet onbeduidend aan
tal is tenslotte met voldoende financiële
middelen uit Algerije gekomen om zich
in de vrije sektor onderdak te bezorgen
door het betalen van een exorbitant ho
ge huur of het neertellen van een bij
zonder forse koopsom, met de prijsop
drijvende gevolgen, die dit voor de vrije
sektor heeft gehad.
In de sektor van de gesteunde woning
bouw heeft de regering verordineerd,
dat van de daar in aanbouw zijnde of
in aanbouw te lemen appartementen
dertig procent gereserveerd moet wor
den voor de réfugiés.
De réfugiés zullen er uiteraard eerst
op kortere of langere termijn soulaas
van ondervinden. Maar een en ander
heeft tot onvermijdelijk gevolg, dat voor
de reeds lang met hun eigen 'voningpro-
bleem worstelende moederlandse Fran
sen, de vooruitzichten nog somberder
zijn geworden.
Hun stemming wordt er natuurlijk
niet vriendelijker op, wanneer zij b_-
denken, dat bijna al die „zwartvoeten"
uit Oran of Algiers daar mèt hun
werkkring hun appartement hadden
en nog hebben veelal en de ani
mositeit slaat niet om in sympathie
voor de niet schaarse gevallen, dat
razende zwartvoeten alvorens de wijk
te nemen in hun appartement de brand
staken.
Een probleem schept het voorts, dat
zowat alle naar Frankrijk gekomen
„zwartvoeten" voor hun vestiging hier
hun keus laten vallen op „zo zuidelijk
mogelijk"', minstens ten zuiden van de
Loire, maar liefst aan de Middelland
se Zee. Zij wensen klimaat en levens
gewoonten te behouden zoveel mogelijk
gelijkend op wat zij in Algerije gewend
waren.
Volkomen begrijpelijk is het boven
dien, dat de Franse overheden
om tal van redenen een concentratie
van zwartvoeten zoals tussen Nice en
Nimes rond 250.000, waarvan 125 000
alleen te Marseilles ongedaan wen
sen te maken.
Vandaar het recente voorschrift, dat
op overbruggingssteun aangewezen ré
fugiés die overbruggingssteun nog slecht
zullen kunnen innen op de plaats, waar
vandaan hun tot tweemaal toe een pas
sende baan is aangeboden, waar üie
plaats zich ook bevindt. Het schijnt
evenwel nog niet bijzonder doeltreffend
te hebben gewerkt. Maar anderzijds
schijnt het door betere organisatie ook
niet veelvuldig meer voor te komen,
dat uitgewekenen er in slagen zich twee
oi meermalen die overbruggingssteun te
doen uitbetalen.
Vermeld zij terloops, dat het opvan
gen van de uitgewekenen totüusverre de
Franse schatkist 14.opo nieuwe francs
per hoofd heeft gekost. Totdusverre
heeft de staat de kosten kunnen bestrij
den uit de normale middelen, maar in
uitzicht is gesteld, dat, mocht het on
verhoopt noodzakelijk worden om aJle
Fransen uit Algerije op te nemen, dat
niet zal kunnen zonder een krachtige
heffing van nieuwe belastingen. Ook dit
vooruitzicht draagt er niet toe bij om,
Pompidou's optimisme ten spijt, Frank
rijks nationale solidariteit watm te doen
lopen voor de integratie van de Alge
rijnse Fransen in het Franse moeder
land.
aar de naar Frankrijk uitgewe
ken „pied-noirs" echter vooral
op botsen is op een veel dieper
zittend in lang nog niet te over
winnen „préjugé défavorable," waar
van in alle objektiviteit gezegd moet
worden, dat zij t„t de vestiging daar
van het hunne hebben bijgedragen. Ze
staan nu eenmaal bü de meerderheid
van de moederland-Fransen aange
schreven als zelf de voornaamste be
werkers van net verloren gaan van Al
gerije als deel van Frankrijk van al de
ellende, die de Algerijnse oorlog voor
Frankrijk heeft betekend er, tenslotte
van hun eigen onfortuin: in de laatste
episode door achter de OAS aan, de
mogelijkheden van Frans-Algerijnse sa
menwerking zoveel als in hun vermo
gen lag te saboteren: en met welke
•middelen!
Daar tegenover handhaven de „pieds
noirs" ook in Frankrijk nog goeddeels
bun arrogante geborneerde en ver
dwaasde mentaliteit die in de grond
niets anders is dan een in Algerije op
gedaan goedkoop racistisch superiori
teitscomplex waardoor zij zichzelf
en hun probleem Algèrie Fran<jaise!
als het centrum van de comtempo-
raine geschiedenis waren gaan zien.
Frankrijk en het hele Westen neeft
hen verraden en de Fransen van het
moederland zijn een decadente troep,
die nodig tot hernieuwde vitaliteit ge
bracht moet worden.
„Pied Noir" te heten beschouwen ve
len, van hen dan ook nog steeds als
een soort eretitel. Fransen van het moe
derland beginnen de aanduiding echter
te hanteren als scheldwoord Het is niet
zc maar een „misverstand," dat de in
tegratie van nonderduizenden Fransen
uit Algerije, waarvan er ..bovendien"
dan nog velen van min of meer nabije
Spaanse, Italiaanse of Maltese afkomst
zijn, die met het eigenlijke Frankrijk
nooit eerder enig werkelijk kontakt had
den gehad, psychologisch toe een uiterst
moeilijke onderneming maakt.
Tot slot dit: Over de oorsprong van
de uitdrukking „pied-noir" hebben wij
ons geen definitieve opheldering kunnen
verschaffen. De Algerijnse moslims
plachten er de in Algerije gevestigde
Europeanen mee aan te duiden; wel
licht op grond van de zwarte schoe
nen, die dezen aan hun voeten hadden.
Aleen poëtischer verklaring werd ons
aan de hand gedaan, dat de uitdruk
king aanvankelijk slechts gold voor de
in Algerije geboren en getogen Euro
peanen, ook zij „getrokken uit de
grond van het zwarte werelddeel." In
deze zin is begrijpelijk, dat de Europea-
en de titel met enige trots droegen,
maar misschien gaat het hierbij dan
ook slechts over een achteraf gevonden
duiding.
Op de 3 X A voltooide de Vlaamse kunstschilder Urbain Gerlo uit Waesmunster
bij Dendermonde dezer dagen het grote zandtapijt van drie bij vier meter,
voorstellende de Nachtwacht van Rembrandt. Thans is Gerlo bezig met „zand-
strooien" van enkele bekende figuren. Op de foto ziet men Gerlo bezig met
het voltooien van het portret van koningin Fabiola van België. De Nachtwacht
en de portretten zijn opgesteld temidden van prachtige bloemen in het bloemen-
paviljoen op de 3 X A.
eer dan 250.000 personen heb
ben reeds een bezoek ge
bracht aan Jac. Kleiboer's ten
toonstelling „3 x A", toen,
thans en toekomst van Twente en
zijn buren. Zaterdagavond zal de ex
positie worden gesloten. Het verwach
te aantal bezoekers van 300.000 zal
dan ruim blijken te zijn overschreden.
Tienduizenden per dag, vooral ook af
komstig uit het Duitse grensgebied,
stromen het 15 ha. grote Volkspark
op, waar in de talrijke paviljoens en
hallen, omgeven door groen-, bloem
en waterpartijen overal wel wat te
beleven valt.
„3 x A" is een bijzonder levendige
en boeiende tentoonstelling. Men krijgt
er een indruk van de veelzijdigheid
van de Twentse industrie en van de
belangrijke ontwikkelingen in dit ge
west op cultureel, sociaal en zelfs op
bestuurlijk terrein. De wiegjes van de
wereld symboliseren de verbindingen
van de mensen van Twente met de
volkeren der aarde. Imponerend is
het paviljoen der Schoonheid, waar
in de textielindustrie haar prachtig
ste stoffen op originele wijze etaleert.
Belangrijk zijn ook de agrarische in
zendingen en de permanente inzendin
gen stamboek rundvee en paarden.
Een bijzonder fraaie indruk maken
de paviljoens gewijd aan de bloem-
sierkunst en de fruitteelt. Ambachts
lieden demonstreren verschillende ou
de ambachten, zoals het klompen
maken en het mandenvlechten. Daar
door krijgt de expositie een volkska
rakter. De heer Kleiboer spreekt lie
ver van een Breugheliaanse sfeer.
Trekpleisters vormen onder andere
de „glazen, mens" van het Gezond
heidsmuseum te Keulen en een plane
tarium. De Vlaamse kunstschilder
Urbain Gerlo uit Waesmunster toont
er zijn zandstrooikunst. Er is gelegen
heid tot het maken van rondvluchten
boven het expositieterrein per helikop
ter, terwijl op het podium bij het
Volksrestaurant onafgebroken beken
de artiesten optreden.
Wat betekent de gemeenschappe
lijke markt voor mij?" Er
zullen miljoenen mensen zijn
die deze vraag geschrokken
met een diep stilzwijgen zullen beant
woorden. Zo niet de twee Engelse
meisjes Ann Mallalieu <17) en Mar
garet Smith (15). Zij hadden er be
paaldelijk wèl gedachten over en
door deze gedachten op aangename
en verantwoorde wijze op het papier
te brengen, wonnen zij een door de
London Daily Mail uitgeschreven op
stelwedstrijd. De prijs bestond uit een
veertiendaagse reis door de zes lan
den van de gemeenschappelijke
markt. Hun opstellen waren be
kroond uit een aantal van niet min
der dan zestigduizend, van de hand
van evenzoveel Engelse jongeren
voor wie de gemeenschappelijke
markt kennelijk persoonlijk iets te
betekenen heeft. Gisteren zijn de
twee Engelse meisjes tijdens hun
rondreis door de gemeente Den Haag
ontvangen en rondgeleid, samen met
de zeer Engelse heer P.oy Nash,
onderwijsredacteur van de Daily
Mail.
Margaret begint haar opstel met de
voor haar leeftijd loodzware opmer
king dat „de wetenschap de slagbo
men tussen de naties heeft geslecht".
Haar wensen zijn meer dan te
billijken: „een eenvoudig, gelukkig
tehuis, veiligheid en het vrij zijn van
angst".
Ann begint haar verhaal met fan
tastische visioenen, waarin atoom
auto's voorkomen die haar in tien
minuten door de kanaaltunnel van
Engeland naar Frankrijk brengen.
Zij eindigt echter heel concreet: Er
zijn mensen in het Gemenebest die
bezorgd zijn voor de landbouw, die
bedreigd zou worden door de E.E.G.
Maar, zo zegt Ann ferm, „zij hoeven
niet bang te zijn". Wanneer de meis
jes overal zo hartelijk ontvangen
worden als in Den Haag zelfs aan
de Engelse thee was gedacht zul
len zij in het vertrouwen in de Zes
niet beschaamd worden.
Zo mogelijk stoelen meebrengen."
Dit staat te lezen op de uit
nodiging tot het bijwonen van
een culturele avond, die don
derdag in „De Witte Boerderij" in
Staphorst wordt gehouden. In deze
woning van de schilderes Stien Eel-
singh wordt dan aandacht geschon
ken aan Staphorst, zoals de plaatse
lijke arts G. de Jong het gedurende
zijn tienjarig verblijf aldaar heeft
leren kennen. Hij heeft deze weten
schap vastgelegd op een groot aantal
dias. Staphorst, zijn bevolking en de
zeden en gebruiken van die bevolking
vindt men terug in deze dia-serie,
waarin zich echter geen opnamen be
vinden van begrafenissen en van het
jongste volksgericht. „Dat zou de
onderlinge verstandhouding tussen
mij en de bevolking verstoren", aldus
dokter De Jong. Hij hoopt de serie
dias nog eens te kunnen onderbren
gen in een „Staphorst-archief" om op
deze wijze voor het nageslacht te be
waren wat thans nog in Staphorst
leeft.
LONDEN, 28 aug. (Rtr) Tegen vier
Britse nazi-leiders, Colin Jordan, John
Tyndall, Denis Perie en Ian Kerr-Rit
chie, die terecht staan op beschuldiging
van het onwettig in bezit hebben van
explosieven, is gisteren voor een recht
bank in Londen voor ieder een boete
van honderd pond sterling geëist.
Een deskundige verklaarde, dat het
onkruidverdelgingsmiddel, dat in het
Londense hoofdkwartier van de nazi
organisatie „Speerpunt" was gevonden,
voldoende was voor het vervaardigen
van een explosief mengsel voor honderd
handgranaten.
Tjjdens de behandeling van de zaak
was politieversterking ingezet. Bij het
verlaten van de rechtszaal werden de
vier nazi's door enige honderden be
langstellenden uitgejouwd, terwijl Jor
dan de Hitler-groet bracht. Onder het
talrijke publiek op de openbare tribune
waren zowel dragers van de David-ster
als van de Swastika. De zaak wordt
op 11 september voortgezet.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 29 aug. Terwijl de Franse
politie nog naarstig zoekt naar de
daders van de aanslag van verleden
week woensdag, waarbij president De
Gaulle op het kantje af het er levend
en heelhuids afbiacht, begint vandaag
in Troyes, voor de jury-rechtbank van
het departement de Aube, de berechting
van vijf der samenzweerders, die op
8 september van het vorig jaar de
aanslag van Pont sur Seine op touw
gezet hadden. Bij deze aanslag 'ont
kwam generaal De Gaulle, op weg van
Parijs naar Colombey, naar het heet
slechts aan een wisse dood en met
hem ook toen zijn echtgenote,' zijn
schoonzoon kolonel De Boissieu en de
zelfde plaatsvervangende chauffeur,
die ook woensdag achter het stuur van
de presidentiële wagen zat doordat
het voor de aanslag aangebrachte
apparaat, een lading springstof en een
blik met napalm, gebrekkig functio
neerde. De springstof ontbrandde wel,
maar er had geen werkelijke explosie
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 29 aug. De Franse mi
nister van staat, belast met de Alge
rijnse zaken. Louis Juxe, en de voor
zitter van het voorlopig uitvoerend be
wind in Rocher Noir, Farès, hebben
gisteren in Parijs negen protocollen
van Frans-Algerijnse samenwerking on
dertekend, benevens een conventie, de
Algerijnse staatsbank betreffend. De
heren Joxe en Farès hadden reeds eer
gisteren gedurende meerdere uren ge
confereerd voor het zetten van de laat
ste puntjes op de laatste i's.
Zoals men weet had de onderte
kening van de protocollen eigenlijk
reeds de vorige week moeten plaats
vinden, maar de heer Farès had
toen, naar men aanneemt op insti
gatie of instructie van Ben Bella, de
voorlopige terzijdestelling gevraagd
van het protocol terzake van de Sa
hara, dat wil zeggen de Frans-Alge
rijnse samenwerking bij de exploita
tie van de oliewinning aldaar. Het
antwoord van Parijs was hierop ech
ter: alles of niets. De heer Farès
is voor deze reactie gezwicht, waar
aan mogelijk niet vreemd is dat in
middels Ben Bellaren diens „politiek
bureau" aanzienlijk in déconfiture
zijn geraakt en het niet meer zo voor
het zeggen hebben.
Gisteren is dus ook het protocol be
treffende de Frans-Algerijnse financi-
eel-economische en technische samen
werking voor de Sahara ondertekend.
Er zij aan herinnerd dat te Evian
overeenstemming was bereikt over het terug te keren.
beginsel van een regeling op fifty-fifty
basis. De overige protocollen, even
eens uitwerkingen van het overeenge-
komene te Evian, hebben betrekking
op de door Frankrijk te verlenen tech
nische en financiële bijstand in het
algemeen, op de justitie en op het sta
tuut voor de door Frankrijk ter be
schikking te stellen ambtenaren en
functionarissen.
De ondertekening van de protocol
len betekent geenszins dat de nieuwe
Frans-Algerijnse samenwerking nu ook
startklaar is. Voorlopig is het, zoals
men in Parijs in het licht stelt, alle
maal nog maar samenwerking op pa
pier. Om van kracht te worden be
hoeven de protocollen bovendien eerst
nog de goedkeuring van respectieve
lijk het Franse en het Algerijnse par
lement. En wat dit laatste betreft is
nog geenszins te overzien, wanneer het
er zijn zal, en wanneer het er eenmaal
is zal het nog de vraag ::ijn wat het
van de protocollen denkt.
In de politieke chaos, waarin het on
afhankelijke Algerije momenteel ver
keert, kan echter de ondertekening van
de protocollen wellicht ten goede ko
men aan het prestige van Farès'
„voorlopig bewind", dat bovendien de
enige door Frankrijk als wettelijk er
kende Algerijnse bestuursinstantie van
het ogenblik is.
Zolang het echter allemaal maar
„papier" blijft, is niet te verwachten
dat van de protocollen-ondertekening
als zodanig aanmoedigende werking
uitgaat op de Europeanen om in Al
gerije te blijven respectievelijk erheen
plaats. De napalm vloog eveneens in
brand en spreidde een „gordijn van
vlammen" over de weg, waar de pre
sidentiële auto dwars doorheen reed.
In de op enige afstand volgende
auto met veiligheidsbeambten dach
ten dezen op het moment niet anders
of het was met de president en zijn
medereizigers gedaan. Zij waren
niettemin met de schrik vrijgeko
men, indien men althans mag aan
nemen dat ook president De Gaulle
wel even geschrokken zal zijn. Het
onderzoek bracht nog aan het licht
dat de daders 365 meter elektrische
draad, twintig centimeter diep in de
grond, hadden aangelegd om vanaf
veilige afstand de helse machine tot
ontploffing te kunnen brengen.
In het geval van deze aanslag had
de politie het geluk om reeds een uur
daarna de hand te kunnen leggen op
een van de daders, een zekere Martial
de Villemandy. Hij was, in een poging
om te ontkomen, met zijn auto vastge-
reden in de berm van een weg binnen
door. Een voorbijkomende boerenknecht
hielp hem zijn auto weer vlot te maken
en uit dank bood De Villemandy aan
samen een glas te gaan drinken in
de dichtstbijzijnde herberg, wat de
helper niet afsloeg. Het kwam tot een
gesprek en daarbij deed De Villemandy
het voorkomen alsof hij, argeloos op
de weg zijnde, door „die verschrikke
lijke ontploffing" danig overstuur was
geraakt en dat was ongetwijfeld de
reden waarom hij in het donker op
de zijweg in de berm was gereden.
De boerenknecht, die aldus /oor het
eerst van de ontploffing vernam, ging
uit gewone menselijke nieuwsgierig
heid op de aangegeven plaats een
kijkje nemen. Hij trof er de bedrijvige
gendarmen en dezen vertelde hij ter
loops van zjjn ontmoeting met de
zenuwachtige automobilist. Waarop
enige gendarmes onmiddellijk nieuws
gierig werden naar dit personage. Zij
troffen hem nog aan in de herberg.
Villemandy viel door de mand toen in
zijn auto het lege foedraal werd gevon
den van een in de buurt van de aanslag
gevonden verrekijker.
Van Villemandy kreeg de politie ook
los, wie verder deel hadden uitgemaakt
van de samenzwering respectievelijk
het aanslagcommando. Vier van de
resterende vijf wist zij met verloop van
tijd in handen te krijgen. De vijfde
hunner, een zekere Belvisi, werd 30
mei gepakt, nadat hij eerst een gehele
middag door de politie belegerd was
in een appartement van de Rue Son-
tay in een drukke Parijse buurt,_ niet
ver van de Etoile, en nadat hij ge
dreigd had zichzelf met appartement
en al in de lucht te doen vliegen.
Van het gearresteerde vijftal was
deze Belvisi ook anderszins het meest
actief werkzaam geweest voor de
O.A.S. Werkelijk interessant is dit per
sonage, een gewezen politie-agent in
Tunesië toen dit nog een Frans protec
toraat was, en met reeds vier jaar ge
vangenisstraf achter de rug wegens
diefstal, echter allerminst. Evenmin
zijn dat de overige terechtstaanden.
Villemandy, die gediend heeft in het
Franse leger, was in 1952 speaker voor
de radio-omroep France-Asie in Saigon.
Onder de verdedigers van het vijftal
vindt men voorop weer de onvermijde
lijke Tixier-Vignancour. Maar de taak
van de verdediging wordt wel bijzonder
verzwaard door de aanslag van woens
dag jl. Het, klimaat is niet naar cle
mentie; volgens de wet riskeren de
terechtstaanden de doodstraf.
(Advertentie)
tot er met zaterdag 1 september
9-24 uur
Geniet volop van deze fonkelende,
frisse en fantastische show (15 Ha.).
TARENTE, 29 aug. (Reuter) Een
lichte aardbeving heeft gisteren in het
Zuiditaliaanse dorpje Tarente een ge
weldige consternatie veroorzaakt onder
enkele tientallen mensen, die een be
grafenisplechtigheid bijwoonden.
De aardbeving zelf was van lichte
aard en richtte in geheel Zuid-.talie
en Griekenland, waar de schok even
eens werd gevoeld, slechts lichte scha
de aan.
Ju Tarente echter vluchtten de be-
grafenisgangers in paniek in alle
richtingen uiteen, toen plotseling de
doodkist begon te bewegen. De kaarsen
die er op stonden vielen er af.
Het duurde even voordat de mense»
begrepen dat niet het opstaan van de
dode, maar de aardbeving het schud
den van de kist had veroorzaakt.
BERLIJN, 29 aug. (KNP) Nog
voordat hun straftermijn was verstre
ken. zijn twee priesters door de Oost-
duitse regering vrijgelaten en naar
VVest-Berlijn overgebracht.
Het zijn kapelaan, Georg Hermes-
mann, die vorig jaar door een militaire
rechtbank tot achttien maanden ge
vangenisstraf werd veroordeeld wegens
er „economische overtreding" en pa
ter K. J. Matuschewski, die vorig jaar
december een gevangenisstraf van
twee jaar kreeg wegens hulpverlening
bij een vluchtpoging.
