Straten en pleinen werden zandvlaktes waarin iedereen tot de enkels wegzakt WELLICHT 20.000 DODEN BIJ DE RAMP IN PERZIË Elk uur vindt men tussen de vele puinhopen nog honderden lijken Ned. ontwikkelingshulp wordt uitgebreid Grotere kredietverzekering TV-omroeper zaait paniek in TEHERAN Grote Kamermeerderheid voor Nw.-Guinea-akkoord Afwijkende nota van Open houding bij uitvoering bepleit Willaya vier ontruimt kasbah van ALGIERS Opmars naar de hoofdstad nog steeds aan de sang MEELEVEN UIT HELE WERELD Geen westerse maatstaven RENAULT 8 Nieuwe landingen van para's? RENAULT G0RUINI BEN BELLA AAN DE WINNENDE HAND RUSSEN mogen niet meer langs post ,,GHARLIE 4 56 JANSSTRAAT 56 JANSSTRAAT NIEUW-GUIJNEA Melin voor onderzoek naar Misool Kwestie-Berlijn Nieuwe Deense regering benoemd DINSDAG 4 SEPTEMBER 1962 86ste JAARGANG Na 31223 TEHERAN, 4 sept. (AFP, Rtr., UPI) Perzië rouwt. Overal in de steden hangen de vlaggen half stok. De radio speelt treurmuziek, die alleen maar wordt onderbro ken om steeds somberder berich ten uit het rampgebied door te geven. De mensen groepen samen op hoeken van straten en pleinen en volgen gespannen het nieuws, dat via luidsprekers tot hen door dringt Hoeveel doden de enorme aardbeving, die het westen van hun land zaterdagnacht trof, heeft geëist is, uiteraard, nog altijd niet precies bekend. Premier Assadol- lah Alam zei gisteravond laat: „Dit is een vreselijke ramp. De ellende is onbeschrijflijk. Het aan tal doden en zwaar gewonden schat ik op twintigduizend." An dere regeringsfunctionarissen zei- den dat „in ieder geval veel meer dan tienduizend mensen" om het leven zijn gekomen, „misschien wel twintigduizend". Elk uur vindt men, speurend tussen de lange r,jen puinhopen, nog honderden lijken. En het einde is nog lang niet in zicht. „Ik denk dat het aantal slachtoffers in de komende dagen aanzienlijk hoger zal blij ken te liggen", zei de doodver moeide premier vannacht. Men verwacht dat het definitieve cijfer woensdag of donderdag bekend zal zijn. ie'èMO RRIS"éeforeifou Suy! REGEN- EN TWEEDJASSEN liet weer Lagere temperaturen Aan zee GARAGE „DEN HOU T" vrijetijdsverf kwaliteitsverf 47 kleurstalen 10ct in de winkel DEN HAAG, 4 sept. De grote meerderheid van de Twee de Kamer is bereid, zij het op uiteenlopende gronden, aan de ge vraagde goedkeuring van de met Indonesië gesloten overeenkomst over Nieuw-Guinea haar mede werking te verlenen, althans niet te onthouden. Met deze verkla ring opent het voorlopig verslag, dat de Kamer met grote spoed heeft opgemaakt naar aanlei ding van het wetsontwerp tot goedkeuring van de Nederlands- Indonesische overeenkomst. GARAGE „DEN HOU T" ALGIERS, 4 sept. (Reuter) Twee belangrijke gebeurtenissen, die zich gisteren in Algerije voor deden, hebben wellicht het getij definitief ten gunste van Achmed Ben Bella en zijn Politieke Bu reau doen keren. De belangrijkste ontwikkeling was, dat de kasbah van Algiers werd ontruimd door de troepen van willaya vier. De kasbah is nu geheel in handen van Bella's „vijfde colonne", die wordt aangevoerd door Saadi Yacef. De ontruiming verliep zeer rustig en werd gistermiddag nog voltooid. HAA 6S&AN DE BRILLENSPECIALIST IS en BLIJFT voordeliger 30-45°Jo KORTING Ziekenfondsleden, GLAZEN OP RECEPT GRATIS BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. ümuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Severfn. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter* hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per weet, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. Een verslaggever van het Amerikaan se persbureau United Press Internatio nal vergezelde de premier gisteren op een inspektiereis door het getroffen ge bied, dat een driehoek ter grootte van 21.000 vierkante kilometer ten westen van Teheran beslaat. Hieronder volgt een gedeelte van zijn relaas: Nooit heb ik zoveel verwoesting, dood en menselijk leed voor ogen ge had als op de rondrit van zes uur, die ik gisteren in gezelschap van pre mier Alam van Iran maakte in de omgeving van Kazvin, het centrum van de aardbevingsramp. In de tientallen kleine dorpen, die wij passeerden, was nauwelijks één gebouw overeind gebleven. De mees te dorpshuizen hadden 'lemen muren, die bij de eerste schokken snel in elkaar zakten en de bewoners bedol ven. Enkele dorpen waren één grote puinhoop geworden. De overlevenden begroetten ons telkens met hartver scheurend geweeklaag. Nagenoeg allen droegen gescheurde kleren. Velen wa ren gewond. Sommigen liepen stom tussen de puinhopen door, als getrof fen door verstandsverbijstering. In Boe-en, een dorpje ten zuidoos- (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 4 sept. De regering heeft in een nota aan de Tweede Kamer haar plannen voor een uitbreiding van de hulp aan minder ontwikkelde landen voorgelegd. Ook in 1956 is de regering reeds met een dergelijke nota bij de Tweede Kamer gekomen. De omstan digheden en gedachten zijn echter sinds dien belangrijk gewijzigd. De plannen van de regering houden o.a. een verhoging in van de Neder landse bijdragen aan verschillende in ternationale organisaties. De mogelijk heden om experts voor technische hulp verlening uit te zenden en dan voor langere termijn dan tot nu toe gebrui kelijk zullen worden uitgebreid. Voorlopig voor drie jaar zullen ge middeld voor een 50 miljoen per jaar overheidsgaranties worden gegeven voor ontwikkelingshulp. Zo heeft Ne derland zich onlangs reeds bereid ver klaard in het verband van het zoge naamde Indië-consortium in een pe riode van drie jaar in totaal honderd miljoen ter beschikking te stéllen voor de uitvoering van het derde vijfjaren plan 'in Indië. De kredietverzekering voor particulie re kapitaalverschaffingen aan minder ontwikkelde landen zal worden uitge breid. De verzekering zal zich richten naar de door andere landen voor dit soort garanties gebruikte termijnen. Ne derland zal Verder een belangrijke bij drage leveren voor een op te richten „instituut voor sociale ontwikkelingsplan nen", waar men de problemen zal gaan bestuderen die verband houden met het (Advertentie) BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 Verwachting tot woensdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) DE BILT, 4 sept. Wisselend be wolkt met enkele buien. Matige tot ktachtige zuidwestelijke, wind. Iets lagere temperaturen. Woensdag: Zon; 5.56-19.20. Maan: 12.19-22.06. ehkou^v8 •perioden- maar ook kans op krpnht- Ulen' Matige af en toe vrij dap iqSa zuidwestenwind. In de mid den u, graden, zeewater 17 gra niet afwi==Ui'zi('hten: onstabiele lucht buien. e opklaringen en enkele afstemmen van de sociale ontwikkeling op ondersteuning van de economische ontwikkeling, In de nota schrijft de regering, in casu minister Luns, dat de kloof tussen de welvarende landen en de ontwikke lingslanden ondanks de gegeven hulp steeds groter is geworden. De onder ontwikkelde landen hebber het groei tempo van 't westen niet kunnen bijhou den. De hulp is niettegenstaande ge stage groei achtergebleven bij de ge stegen behoeften. Een gunstige factor is echter dat in de ontwikkelingslanden een tendens merkbaar is naar een meer systematische aanpak. Hoewel bjj het verlenen van hulp moet worden gelet op de efficiency van het gebruik der ter beschikking gestelde middelen, zal men bij de hulpverlening met andere maatstaven rekening moe ten houden dan die in een ontwikkelde economie gebruikelijk zijn, aldus minis ter Luns. Het is onvermijdelijk dat een relatief hoger percentage van beschik baar gestelde gelden en moeite verlo ren gaat. Advertentie) Nu de nieuwe bij Uw Renault-dealer WAGENWEG - TEL. 12138 en 15056 ten van Kazvin, was de verwoesting compleet. Ik heb daar geen hut ge zien die nog overeind stond. Bij een verwoeste hut had een groepje men sen zich rond een oude man met een lange witte baard geschaard, die niets zeggend voor zich uitstaarde. „Hij heeft alles verloren", vertelde men ons, „zijn vrouw, zijn kinderen, zijn huis, alles". Elders in het dorp waren soldaten en burgers koortsachtig aan het gra ven in andere puinhopen die eens hut ten waren geweest. Telkens als een lijk te voorschijn kwam, klonk nieuw ge jammer op. Maar niet alle mensen, die opgegraven werden, waren over leden. Sommigen waren zelfs niet eens gewond. De gewonden werden da delijk op geïmproviseerde draagbaren naar haastig opgerichte medische hulp posten gebracht. De doden werden in lijkwaden gewikkeld en naar massa graven gebracht. Voor verdere eerbe wijzen ontbreekt de tijd. In Danisfahan, zestien kilometer ten zuiden van Kazvin, vertelde een vertegenwoordiger van de Rode Leeuw en Zon (het Perzische Rode Kruis), dat in dit dorp nog minstens driehonderd mensen onder het puin be graven liggen. Een lucht van dood en bederf hangt boven het dorp. De men sen van de reddingsdienst zijn bang voor het uitbreken van besmettelijke ziektes. Er is geen water en de men sen lijden honger. Straten en pleinen zijn zandvlaktes geworden, waarin iedereen tot de enkels wegzakt. Nog tijdens de rondrit schreef pre mier Assadollah Alam, die zelf bij het zien van al dit leed zijn tranen niet kon bedwingen, de nationale rouw uit. Verder gaf hij bevel zoveel mogelijk tankwagens met water naar het nood- gebied te zenden. In veel plaatsen be trok men tot dusver het water uit zo genaamde qanats, zeer oude onder grondse kanalen die aansloten op bron nen. Veel kanalen zijn nu ingestort of beschadigd. Men is bang, dat het nog voorradige water verontreinigd is. Alle beschikbare militairen hebben be vel gekregen bij het reddingswerk te assisteren. Sommige plaatsen zijn ech ter alleen maar door de lucht bereik baar. Kazvin, een moderne stad met on geveer zestigduizend inwoners, heeft zelf betrekkelijk weinig schade gele den, hoewel de omgeving tot de ergst getroffen noodgebieden behoort. De grootste verwoestingen werden aange richt in de kleine steden en dorpen, waarvan er enkele meer dan vijftien honderd jaar oud zijn en waar leem steeds het belangrijkste bouwmateriaal is gebleven. Tot zover het relaas van de UPI-ver- slaggever. Intussen zijn vanuit de gehe le wereld bewijzen van meeleven bij de Perzische regering binnengekomen. De meeste daarvan gingen vergezeld van aanbiedingen voor hulp of geldzendin gen. Tot de personen, die van hun deer nis lieten blijken, behoren de Paus, president Kennedy, president De Gaulle, president Lübke van West-Duitsland en vele anderen. HOLLANDIA, 4 sept. (IJPI) De hoogste V.N.-vertegenwoordiger op Nieuw-Guinea, de 'ndische generaal Rik- hye heeft secretaris-generaal Oe Thant ervan in kennis gesteld, dat de bevol king van het eiland Misool melding heeft gemaakt van nieuwe landingen van on geveer 250 militairen. Rikhye verklaarde 'lier, ..at de Zweedse commandant Olof Melin, die aan het hoofd staat van het militaire waarnemerskorps der V.N. op Nieuw- Guinea dat toe moet zien op de nako ming van het staakt-het-vuren, naar Mi sool is gevlogen om een onderzoek in te stellen. Melin wordt vergezeld door ge neraal Eekhout en de Indonesische ge neraal Achmad Wiranta Koesosmah. Een woordvoerder van de Nederland se strijdkrachten heeft het mogelijk ge noemd, dat de „nieuwe landingen" die door de Papoea's zijn gerapporteerd, het hoofdbestanddeel vormen van de Indonesische troepen die vóór het staakt - het - vuren waren geland in het gebied Sausapor van waar zij zouden hebben kunnen oversteke, naar het naburige Misool. TEHERAN, 4 sept. (Reuter, UPI) De twee miljoen inwoners van Teheran, nog geschokt door de vre selijke aardbeving die het westen van hun land zaterdagnacht trof, ren den gisteravond in paniek de straat op. Zij hadden daar alle reden voor: een omroeper van het TV-sta- tion voor de Amerikaanse strijd krachten in Perzië had bekend ge maakt, dat Teheran rond midder nacht zou worden getroffen door een zware aardbeving. De omroeper, wiens naam geheim wordt gehouden, onderbrak het nor male programma voor „een belang rijke mededeling." Met rustige stem raadde hij de inwoners van de hoofd stad aan hun huizen tussen half twaalf maandagavond en half twee dinsdagmorgen to verlaten. De zwa re aardbeving zou tussen die twee tijdstippen plaats hebben, vertelde hij. Heel Teheran het alarmerende nieuws ging als een lopend vuurtje rond volgde de raad op. Tiendui zenden sleepten bedden en bedde- goed naar buiten om te slapen in de open lucht. Duizenden volgepropte auto's joegen de stad uit. De men sen waren doodsbang. De Amerikaan se ambassade, de politiebureaus en het bureau van de Perzische pre mier werden overladen met tele foontjes. Al spoedig bleek dat de omroeper het bericht op de een of andere ma nier uit zijn duim had gezogen. „On zin, nonsens", zeiden alle seismolo gen, die snel werden gepolst. Radio Teheran begon meteen met een extra uitzending om het bericht te herroepen. Maar natuurlijk ge loofden de hoofdstedelingen het niet onmiddellijk. De paniek duurde nog uren. De Amerikaanse ambassadeur in -Teheran heeft vanmorgen premier Alam zijn verontschuldigingen aan geboden voor de onnadenkende ma nier, waarop het televisiestation het foutieve bericht heeft verspreid. Am bassadeur Holmes deelde mee, dat een onbekende man, die zich voor deed als een hoge ambtenaar van de politie, gisteravond het station op belde met het dringende verzoek on middellijk bekend te maken, dat in Teheran een hevige aardbeving moest worden verwacht De man, die zei dit verzoek te doen om „duizen den levens te redden", verklaarde zich tot het televisiestation te moe ten wenden, omdat radio-Teheran uit de lucht was. Een kale deur de rest van het huis is verdwenen. Dit soort joto's kan men in West-Perzië thans bij tientallen maken. (Advertentie) Enkele Perzische vrouweninwoonsters van hat totaal verwoeste dorpje Boe-en in de buurt van Ghasvin. verlaten hun geboortegrondwaar zij niet langer willen wonen. Allen hebben oudersman of kinderen bij de ramp verloren. De schamele bezittingendie haar nog zijn overgeblevendragen zij op de rug mee. drie K VP-leden (Van onze parlementaire redactie) De Kamer spreekt in haar verflag waardering uit voor allen, die in Nieuw Guinea hebben gewerkt. „Er is daar in ruim tien jaren een beschavingsarbeid verricht, die bewondering wekt". De waardering geldt in het bijzonder ook de militairen. Van verschillende zijden wordt gevraagd om een bijzondere be handeling van deze militairen na te rugkomst in Nederland. Is het mogelijk om hen, of althans degenen die nog maar enkele maanden dienstplicht „te goed hebben" onmiddellijk met groot verlof te zenden? Kan aan deze militairen als compen satie voor de door hun gezinnen ge maakte extra-kosten en tevens als be loning voor grote plichtsbetrachting bij terugkeer een speciale vergoeding wor den toegekend? Welke voorzieningen zul len worden getroffen voor de nabe staanden, en voor de militairen, die in Nieuw Guinea zwaar gewond of zelfs invalide zijn geraakt? Aan het verslag is een nota toege voegd van de KVP-leden Van Rijcke- vorsel, Moorman en Weiter. De inhoud daarvan wordt slechts door „enkele an dere leden" die de nota niet mede had den ondertekend, in grote lijnen ge steund. Verder is alleen de staatkun dig gereformeerde fractie (drie leden) eveneens tegen aanvaarding van het akkoord. De drie KVP-leden pleiten voor 'n onmiddellijke terugtrekking van de Nederlandse strijdkrachten op basis van de wapenstilstandsovereenkomst, maar zonder aanvaarding van het ak koord tot overdracht van Nieuw-Guinea. Het resultaat hiervan zon h.i. zijn dat de Papoea's niet door de thans voorlig gende „overeenkomst volkenrechtelijk zullen zijn gebonden en de door Indo nesië te treffen maatregelen" eenzijdig zullen zijn en niet steunen op een uiter lijk en formeel legale overeenkomst, gesloten met de vroegere soeverein". De Kamer dringt in overgrote meer derheid aan op „een open houding, een nieuwe geestelijke aanpak" van Ne derland bij de uitvoering van het ak koord, waardoor ook de belangen van de Papoea's het beste zullen worden ge diend. De KVP-fractie merkt daarbij op dat men in ieder geval hoop mag koes teren als het gaat om de vraag of In donesië zich vanaf nu tot 1969 (het jaar van de volksstemming) naar let ter en geest van de overeenkomst zal gedragen. (Vervolg op pag. 5.) Advertentie) Nu de vanaf f 5195,bij Uw Renault-dealer: TELEFOON 12138 EN 15056 Waarom de leiding van willaya vier de kasbah heeft verlaten s niet goeu duidelijk. Er zijn twee mogelijkheden: men schrikt terug voor een bloedige broederstrijd in het hartje van de hoofd stad of men is gezwicht voor de dreige menten van het Politieke Bureau, dat zondag reeds een beroep had gedaan op de commandanten van willaya vier geheel Algiers te ontruimen. De tweede belangrijke gebeurtenis die werkt ten gunste van Ben Bella, was dat de stad Borghari ?t kilometer ter. westen van Algiers gisteren zonder slag of stoot dooi Ben Bellistische aoe pe' kon worden ingenomen Het garni zoen - van willaya vier weigerde pp de vijand" te schieten en verbroederde zien met hem. De troepenmacht, die Ben Bella steunt, zet de opmars naar Algiers inmiddels voort. Nadere gegevens ont breken echter. De omvang van het op rukkende legei is niet bekend, de „hardheid" ook niet en het tempo van de opmars ook al niet. De be wapening bestaat uit kanonnen <-an 107 mm, mortieren, luchtdoelgeschut, pantserwagens en andere zware uit rusting. Terwijl gisteravond bekend werd dat de schietpartij in Algiers van zondag avond niet twee maar zeven doden heet. geëist, hield Ben Bella in Oran, waar hf nog steeds vei blijf houdt een pers conferentie. Daarop vertelde bij dat de troepen van de wiilaya's één, vjjf en zes nu oprukken naar Algiers „en de hoofdstad tot elke nrijs zullen innemen" Over het militaire commando van wil iaya vier, dat in Algiers de macht uit oefent en dat van wiliava drie, da eveneens tegen Ben Bella is, zei nfj: ..Ais zij trachten ons teger te houden zullen wij ook geweld moeter. gebruiken. Wii zijn van mening dat wij in ons recht staan". Ben Bella ontkende dat n Algerije de eenheid in het geding is. ,Het gaat om een gezagskwestie". Het gezag is toege wezen aan het Politieke Bureau en wordt uitgedaagd dooi willaya vier. Ben Bella deelde tenslotte mee, da hp dooi het Politieke Bureau naai Oran was ontboden en dat zijn vertrek naai Algiers „afhangt van de omstandighe den". Bevelhebbers van troepen, die achter Ben Bella staan, hebben vandaag de verovering van nog twee steden bekend gemaakt, namelijk van Amin el Hadz- jeil en Sisi Aissa. In een communiqué wórdt voorts gezegd, dat vijf compag nieën van willaja vier overgelopen zijn naar de troepen van Ben Bella en in het openbaar de politiek van hun leiders hebben verworpen. Volgens het commu niqué heeft men een nieuwe naam ge geven aan het Algerijnse bevrijdingsle ger. Dit zal voortaan het Nationale Volksleger heten. (Advertentie) op de normale prijzen voor iedereen 2 jaar garantie - 2 jaar GRATIS verzekering tegen verlies t/o gerechtsgebouw BERLIJN, 4 sept. (AFP, Rtr, UPI) De hoofden van de westelijke geal lieerde militaire missies in Berlijn heb ben de commandant van de Russische strijdkrachten in Oost-Duitsiand, gene raal Jakoehovsky. meegedeeld, dat voor hef aflossen van de wacht bij het Rus sische oorlogsmonument in West-Berlijn geen gebruik meer mag worden ge maakt van de doorlaatpost „Charlie" (Friedrichstrasse) in de Amerikaanse sector. De Russische militairen zullen voortaan rechtstreeks van Oost-Berljjn via de Brandenburger Poort of de Sand- krug-brug naar de Britse sector moeten rijden, waar het monument is gelegen- De afstand van de Brandenburger Poort naar het monument (gelegen aan de „Strasse des 17. Juni" bedraagt vier honderd meter. Gisteren maakte net Russische kon vooi nog gewoon gebruik van de door laatpost „Charlie." Vannach! te midder nacht liep evenwel de tijdlimiet af, die de Russen, naar later werd meege deeld, was gesteld. Amerikaanse solda ten in volledige gevechtsuitrusting ruk ten uit om stelling te nemen bij alle grensposten in de Amerikaanse sector van de stad. Zij waren bewapend met M-14 machinepistolen en zii droegen ko- gelvrfle vesten. Westberlijnse politiemannen bouwden vanmorgen, voor het aanbreken van de dag, een houten muur over de weg die leidt naar de Sandkrug-brug. De muur die bestaat uit zware houten blokken, is ruim een meter hoog en rond anderhalve meter dik. De politiemannen keten twee openingen vrij, waardoor auto's kunnen rijden. Vermoedelijk wil len de Britten op deze manier bereiken, dat zij toezicht kunnen uitoefenen op passerende Russische konvooien. KOPENHAGEN. 3 sept, (AFP) Koning Frederik van Denemarken'heeft vandaag de nieuwe Deense regering on der leiding van de 'oormalige minister van buitenlandse zaken, Jens Otto Krag, officieel benoemd. Zij omvat zeventien ministers, van wie er 11 sociaal-democraat zijn en 5 tot de radicalen behoren. De minister van Groenland is niet aan een bepaalde partij verbonden. Het enige nieuwe lid van het kabinet is de 47-jarige sociaal democraat Peer Iïaekkerup, to» heden permanent vertegenwoordiger bjj de V.N., die Krak opvolgt in de functie, die deze in het kabinet-Kampmann ver vulde. Zoals bekend besloot premier Kampmann kort geleden af te treden om gezondheidsredenen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 1