DUITS VOORBEELD NAGEVOLGD Regering wil brom mer ken teken met cijfers en letters geven Brorafietsvergunning zonder examen vooraf Verzekeringspremies zijn hier lager dan elders „NAM." niet bevoordeeld Afzet Slochterens gas verzekerd De Pous: Geen ernstige concurrentie kolenhandel DE DOKTER KIJKT DWARS DOOR U HEEN Al heel jong georganiseerd Werenfried v Straaten terug uit Zuid Ontstellende „Oostpriesterhulp" wil voor twee miljoen aan hulp bieden Onbeperkt schade dekken leidt tot aanzienlijke premieverhoging kOSRAM Voorzieningen Nw.-Guinea gaan enkele tientallen mil i oen en kosten Den Haag zetel nieuwe aardgas- maatschappij Dr. Alting von Geusau uit Rome terug naar huis W. de Zwager Spaanse vrouwen moeien Nederland verlaten NIEUW-GUINEA Commandant Rees-er 29 oktober huiswaarts DE BIJLMER-MIN Kamervragen over uit N.-Guinea terug kerende militairen WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1962 PAGINA 5 inniiiiiminimimmimmmimmmmi en vindt in het Röntgenbeeld hulp bij het beoordelen van uw gezondheid. Als u vandaag uw financiële situatie zou doorlichten, zou die dan gezond blijken? Ook wat de toekomst betreft? Is er vol doende inkomen voor het gezin als de kostwinner daar niet meer voor kan zorgen? Zijn er contanten als die dringend nodig zijn? Hebt u na uw laatste salarisverhoging uw polis van levensverzekering op peil gebracht? Levensver Levensverzekering kopen is zekerheid kopen iNlrUWÊfi' OMSTEL 4 (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 26 sept. De regering overweegt voor de bromfiets een ken teken in te voeren, bestaande uit een plaat met een combinatie van letters en cijfers, die duidelijk zichtbaar aan het voertuig moet worden bevestigd. Dit blijkt uit de memorie van ant woord van de ministers van Justitie, Verkeer en Waterstaat en Financiën aan de Tweede Kamer op het wetsont werp tot verplichting van verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid voor eigenaars van motorrijtuigen. Voor het invoeren van een kenteken bewijs hebben de ministers zich ge richt naar de wijze, waarop deze zaak in Duitsland is geregeld. De plaat met letters en cijfers zal moeten worden afgegeven door de verzekeraar. Uit de letters en cijfers op de bromfiets kan dan worden nagegaan bij welke ver zekeraar en op wiens naam de ver zekering is afgesloten. De registratie wordt op deze manier vergemakke lijkt, terwijl aan de andere kant de hoge kosten daarvan worden verme den. Een voordeel van dit systeem is ook, aldus de memorie, dat de korte tijdsduur, die de verzekeraars aan de betrokken verzekeringen willen geven namelijk ten hoogste één jaar tot gevolg heeft, dat aanmelding van over dracht van een bromfiets uit een oog punt van controle zonder veel bezwaar achterwege kan blijven. Immers, na afloop van dat jaar is degene, die op dat moment eigenaar is, verplicht een nieuwe verzekering te sluiten, waar voor hem een nieuwe plaat wordt Uitgereikt. Een strafsanctie op het niet bij zich hebben van de verzekerings papieren achten de bewindslieden niet nodig, omdat de belanghebben den het nummer van de door de bromfiets gevoerde plaat zullen kun nen noteren en via de politie en de verzekeraars de identiteit van de be stuurder kunnen vaststellen. De betrokken ministers zijn het niet Advertentie) eens met de opvatting dat het inge diende wetsontwerp alleen rekening houdt met de in Nederland verzekerde bromfietser. Het ontwerp heeft betrek king op alle motorrijtuigen, die niet op grond van de Wegenverkeerswet een Nederlands kenteken dragen. Onder de vet zullen alle bromfietsen vallen, zo wel Nederlandse als buitenlandse, on verschillig of ze volgens de wet van hun land een kenteken dragen of niet. Behalve dat de invoering van een kenteken wordt overwogen zal, blijkens de memorie van antwoord, bovendien de invoering van een bromfietsvergun ning worden bevorderd. Deze zal wor den afgegeven zonder een vooraf gaand examen. Zij zal echter zolang de ontzegging duurt niet worden ver strekt aan hen, wie als bijkomende straf de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen is ontzegd. Personen boven zestig jaar zullen een verklaring moeten overleggen, waaruit de lichamelijke en geestelijke betekenende premieverhogingen. Een verzekeraar, die zich verbindt tot schadevergoeding van een onbeperkt bedrag, neemt een risico op zich, dat hij niet kan overzien. Voor uitzonderlijk hoge schadebedra gen, die overigens zelden voorkomen, is toepassing van de wet van grote getallen, waarop het verzekeringsbe drijf rust, naar de mening van de regering niet mogelijk. De verzekeraar moet er daarom rekening mee houden dat hij de lasten krijgt te dragen van een aantal kort na elkaar optredende schadegevallen, die tot abnormaal ho ge vergoedingen leiden. Een nauwkeurige vergelijking van de gemiddelde premiehoogte in ons land met die van andere Westeuro- pese landen kan de regering moeilijk geven. Uit de schaarse gegevens, die hierover beschikbaar zijn, kan zij wei nig meer zeggen dan dat het premie- peil in ons land heel wat lager is dan in andere landen. Zo is in België de premie 220 tot 240 procent van die van Nederland. In Duitsland ligt bij een verzekerd bedrag van DM 250.000 de premie voor de goedkope auto's ongeveer gelijk met die van ons land, maar stijgt tot het drievoudige als het om de duur dere auto's gaat. In andere landen ligt het weer anders. Hoewel deze ge- iitiiiii"i"ii"iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiMiiiiiiiiiHiiiiimiiM' geschiktheid tot het besturen van bromfietsen blijkt. Vrijstelling krijgen houders van geldige rijbewijzen. Wan neer een vergunning op grond van een rechterlijke uitspraak is ingetrokken, kan alleen een nieuwe vergunning ver kregen worden na het met goed gevolg afleggen van een examen. De regering vindt het niet nodig dat het bedrag, waarvoor men ver zekerd is, onbeperkt moet zijn. Zjj zegt dit omdat een aantal Tweede Kamerleden van mening is, dat er verschillen zouden ontstaan met de regelingen in België en Luxemburg, hetgeen niet zou stroken met het tussen deze landen en Nederland ge sloten verdrag. Het verdrag laat volgens de regering op dit punt de vrije hand. Zij wijst er in dit verband op dat ook Luxem burg een systeem van beperkte dek king kent, terwijl zelfs in België de zaakschade niet tot een onbeperkt be drag op de verzekeraar verhaalbaar behoeft te zijn. De meeste landen kennen, aldus de memorie, het stelsel van beperkte dekking. Tot bezwaren behoeft dit geen aanleiding te geven, mits de verzekerde bedragen hoog ge noeg zijn om normale schadegevallen te vergoeden. Het eisen van een ongelimiteerde dekking van schadegevallen zegt de regering in antwoord op hierover ge stelde vragen niet wel mogelijk te achten: dit zou leiden tot niet on- gevens niet tot concrete conclusies leiden ligt het, aldus de memorie, wel voor de hand, dat een systeem van ongelimiteerde dekking in vele gevallen aanzienlijke premieverhogingen tot ge volg zou hebben. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 26 sept. De voorzie ningen die de regering wil treffen om het bedrijfsleven in westelijk Nieuw- Guinea na de overdracht van dit gebied tegen mogelijke financiële risico's te beschermen, zullen naar een zeer voor lopige raming maximaal enkele tien tallen miljoenen guldens van de Neder landse schatkist vergen. Dit blijkt uit de memorie van antwoord op het daar toe bij de Tweede Kamer ingediende wetsontwerp. Naar aanleiding van vragen wordt in de memorie gezegd, dat tot de groep verzekerden in beginsel kupnen beho ren de ondernemers, die de instandhou ding van het bevoorradings- en distribu tieapparaat in westelijk Nieuw-Guinea verzorgen. De regering is het eens met de Kamerleden, die vinden, dat de ver antwoordelijkheid van Nederland op houdt zodra het gebied is overgedragen en die vinden, dat het treffen van maat regelen voor een goede functionering van het bedrijfsleven na de overdracht moet worden overgelaten aan degenen, die dan de verantwoordelijke autoritei-; ten zijn. Niettemin blijft de regering bij haar standpunt, dat er gegronde rede nen zijn, nog voor de overdracht van verantwoordelijkheden de bereidheid te tonen over een korte periode zekere faciliteiten te verlenen voor het bedrijfs leven, teneinde een regelmatige voorzie ning in de behoeften van de bevolking veilig te stellen. De faciliteiten die de regering nu heeft voorgesteld, moeten worden gezien als een overgangsmaat regel om het bedrijfsleven in de aller naaste toekomst op gang te houden tot dat duidelijker wordt welke mogelijkhe den er in economisch opzicht onder de gewijzigde omstandigheden nog bestaan HOLLANDIA, 25 sept. (UPI) De COTnmandant van de Nederlandse strijdmacht in Nieuw Guinea, schout bij-nacht Reeser vertrekt op 29 oktober per DC-8 van de K.L.M. naar Neder land. Hij arriveert de volgende dag op Schiphol, in gezelschap van o.a. briga degeneraal Ëekhout en andere opper- officieren. De heer Reeser maakt de reis van Hollandia naar Biak per onderzeeboot jager Overijssel. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 26 sept. Van een bevoordelen van de Nederlandse Aard olie Maatschappij bij de exploitatie van de ontdekte gasbel bij Slochteren is geen sprake. Het is niet onmogelijk dat bepaalde onderdelen van de voor lopige overeenkomst tussen de N.A.M., het Rjjk en de Staatsmijnen in het voordeel van de eerste uitvallen. Daar staat evenwel tegenover dat andere bepalingen voor de N.A.M. weer on gunstiger zijn. Dit heeft minister De Pous meegedeeld bij het mondeling overleg tussen hem en de vaste com missie voor Economische Zaken in de Tweede Kamer, aldus blijkt uit het verslag van het overleg. Bij het overleg wensten de leden van de commissie op verschillende punten nader te worden geïnformeerd. Zo wil den er verschillenden van de minister weten, waarom plaatsing van het aard gas nationaal de grootste voordelen biedt. Bestaat er, zo werd gevraagd, geen tegenstelling tussen aan de ene kant de commerciële prijs de prijs waarbjj het gas voor de verbruikers evenveel kosten meebrengt als het gebruik van andere vormen van ener gie en aan de andere kant de marginaal haalbare prijs, dat wil zeg gen de prvjs, die zo laag is dat de gehele aangeboden hoeveelheid aard gas afzet vindt? In dit opzicht ziet minister De Pous geen problemen. Uit terzake uitvoerig gemaakte calculaties is gebleken, dat ondanks de per eenheid gas wat hogere investerings- en - afzetkosten de netto nationaal economische waarde bjj het gebruik in de openbare gasvoorziening ook als dit wordt aangewend voor ruimteverwarming het hoogst is. Gezien de huidige omvang van de energiemarkt en de verwachte groei daarvan in de komende decennia in Nederland en de ons omringende lan den zal het gehele aardgasaanhod tegen rendabele prijzen kunnen worden afgezet. De bewindsman deelt de vrees van enige Kamerleden niet, dat de gas levering voor ruimteverwarming een ernstige concurrentie zal gaan be tekenen voor de kolenhandel met daaruit voortvloeiende gevolgen voor het vrachtvervoer. Dat er concurren tie zal ontstaan acht de minister niet uitgesloten, maar hij wijst er op, dat structurele veranderingen op dé ar beidsmarkt zich slechts geleidelijk voordoen en zeker niet schoksgewijze zullen plaatsvinden. Een aantal Kamerleden toonde zich bezorgd over het feit, dat bij toepas sing van het gas voor ruimteverwar ming vooral in de zomerperiode een geringere belasting van het transport net zou kunnen optreden, waardoor het gebruik van gas voor ruimteverwar ming mogelijk niet te realiseren zou zijn en een zekere drang zou kunnen ontstaan om het gas geforceerd te exporteren. De minister tekent hierbij echter aan dat de totale opbrengst bij aanwending voor ruimteverwarming naar zijn opvatting ruimschoots vol doende is om dit commercieel te ver antwoorden. En wat het forceren van de export betreft voegt hij er nog aan toe dat hij altijd nog beschikt over bevoegdheden, die dit kunnen tegen gaan. Ook met het vaststellen van de prijs voor het gas hoeft het niet mis te gaan, zo blijkt uit het verslag: deze is aan de goedkeuring van de minister onderworpen. Den Haag maakt, zo valt uit het verslag op te maken, een kans dat het de zetel wordt van de nieuwe gasmaatschappij. Hoewel hierover ove rigens nog geen beslissing is genomen gaan de gedachten van de aandeel houders naar deze stad uit. Minister De Pous zelf zegt voor Den Haag geen bijzondere voorkeur te hebben. ROME, 26 sept. (KNP) Een plot seling opgekomen hernia heeft de lei der van het Nederlandse documenta tiecentrum voor het concilie te Rome dr. L. G. N. Alting von Geusau ge dwongen zpn post te verlaten. Hij zal zo spoedig mogelijk naar Nederland terugkeren, in samenwerking met de Willebrordusvereniging, het Katho liek Archief, het Apostolaat der Her eniging, de Katholieke Actie en het Nederlandse Pastoraal Instituut heeft dr. Von Geusau alle voorbereidingen voor dit centrum verricht. Er wordt op korte termijn naar een plaatsver vanger gezocht. (Advertentie) DEN HAAG, 26 sept. In de verga dering van de Tweede Kamer van don derdag zal de heer Wierda (PvdA) de volgende vragen mondeling stellen aan de minister van Defensie: 1. Wil de minister meedelen, welke maatregelen hij heeft voorbereid om de uit Nieuw-Guinea terugkerende dienstplichtige militairen, wier ver blijf in werkelijke dienst ten hoogste 24 maanden kan bedragen, ver vroegd met groot verlof c.q. klein verlof in afwachting van groot ver lof te zenden? 2. Ligt het in zijn voornemen de totale werkelijke diensttijd van deze groep in geen geval te doen uitgaan boven de diensttijd, welke niet uitgezonden dienstplichtigen thans hebben te ver vullen, zo deze diensttijd tijdens het verblijf buiten Nederland nog niet is overschreden? 3. Is de minister tevens bereid nader te overwegen de invordering in ter mijnen van de voorschotten, verstrekt tot aankoop van verplichte burger kleding. ongedaan te maken of niet te continueren? Advertentie l Een OLVEH polis nü, een OLVEH pensioen straks. De heer Willem de Zwager, sedert 1953 voorzitter van de Nederlandse Katholieke Grafi sche Bond en daarvoor twintig jaar landelijk secretaris, heeft dinsdag tijdens een hoofdbe stuursvergadering te Utrecht de leiding overgedragen aan zijn opvolger, de heer B. J. van Werkhoven. Hij is onlangs zestig jaar geworden en dat betekent pensionering. Dat houdt aller minst in, dat hij van plan is niets te gaan doen. „Ik sta op het ogenblik onder zware druk. Zeker zeven organisaties op sociaal-charitatief terrein willen me in hun gelederen hebben, maar ik ga eerst enkele weken met vakantie. Dan zie ik wel verder," aldus de heer De Zwa ger. Zijn intrede in het grafisch bedrijf, als jongen van amper dertien jaar, was zuiver toeval. Hij moest eens een brief naar een drukker brengen en het antwoord hierop mee terug nemen. Een uitnodiging om de wachttijd te bekorten door in tussen het bedrijf te bezichtigen, werd graag aanvaard. Uit deze kennismaking resulteerde ten slotte de eerste tewerkstelling in een zetterij. Zijn vader vond het prachtig! Alleen stelde hij als voorwaarde, dat de jeugdige typo, nog voordat hij aan de slag was gegaan, lid werd van de vak organisatie, in dit geval de Nederlandse Katholieke Grafische Bond. Hij was dus al georganiseerd voordat hij werkte! Zijn belangstelling voor het meer actieve bondswerk is later ontstaan, vooral door de stimulerende invloed van Jos A. van Seggelen, destijds secretaris van de Bond van Overheidspersoneel. „Hij raadde my aan me te verdiepen in allerlei sociale problemen, een advies waar ik hem nog steeds dankbaar voor ben. Thuis werd het ons trouwens ook niet geschonken, vooral niet toen in 1923 mijn vader vrij plotseling overleed en mijn moeder praktisch alleen voor het gezin moest opkomen." Hij liet de sport, waarin hij reeds van jongsaf aan verscheidene bestuurs functies bekleedde, volkomen schieten en zwaaide over naar de arbeiders beweging. Geleidelijk aan steeg zijn ster en in 1933 werd hij benoemd tot secretaris van het hoofdbestuur der katholieke grafici, een post, die hij twintig jaren later verliet om de voorzittershamer te hanteren. Uit de vooroorlogse periode herinnert de heer De Zwager zich nog heel goed de economische crisis uit de jaren dertig. Ook in de grafische industrie heerste toen grote werkloosheid, zeker wel 15 a 20 procent van de werk nemers was toen zonder arbeid. Het was een hele toer de mannen, die jaar in jaar uit zonder werk waren, bij elkaar te houden en ze niet te laten afglijden naar het extremisme. „Dat dit niet is gebeurd, danken wij aan de goede samenwerking van velen in de drukkerswereld," aldus de heer De Zwager. Na de bevrijding moest het gehele organisatie-apparaat van de bond, die natuurlijk ondergedoken was geweest, van de grond af aan weer worden opgebouwd. Op het ogenblik bedraagt het ledental ruim 14.400. Dit hoge cijfer in 1934 waren er 5100 katholieke georganiseerden maakt het persoonlijk contact van de leiding met de leden wel bijzonder moeilijk. Toch wordt er in ieder geval naar gestreefd de mensen bij eventuele moeilijkheden zoveel mogelijk individueel te benaderen. Er heeft zich, zegt de heer De Zwager, wanneer wij hem vragen naar verschillen tussen vroeger en nu, een enorme verandering in de grafische wereld voltrokken. Allereerst zijn de verhoudingen met andere werk nemers- en werkgeversorganisaties aanzienlijk verbeterd. Voorts zijn de bondsactiviteiten nu eveneens gericht op de zogenaamde aanverwante industrieën. Dat heeft niet alleen geleid tot de afsluiting van collectieve arbeidscontracten, maar ook tot betere bedrijfsgemeenschappen. Na de bevrijding is er bovendien meer aandacht geschonken aan kadervorming door middel van sociaal-economische studieclubs, gerichte vakstudie en gespreksavonden met de leden, die zelf de te behandelen onderwerpen bepalen. „De huidige generatie krijgt daardoor beslist meer mee dan ik ooit zelf heb gehad. Maar ik ben er beslist niet rouwig om," aldus de heer De Zwager tot slot UTRECHT, 26 sept. Een twintig tal vrouwen van in Nederland werken de Spaanse arbeiders heeft zich drie maanden geleden hier gevestigd in de hoop werk te vinden en daarna wel te kunnen blijven. Zij slaagden er inderdaad in op fabrieken in Utrecht en omgeving, waar veei vrouwen werk zaam zijn, een plaats te krijgen. De eerste drie maanden kon hun niets in de weg gelegd worden omdat evenals met andere landen een overeenkomst met Spanje bestaat dat burgers van daar in Nederland een zolange tijd mo gen verblijven. Aanvankelijk ook be stonden er uitzonderingsbepalingen die een langer verblijf toestonden en er waren vrouwen die onder deze termen vielen. De toeloop van echtgenoten uit Spanje naar hun in Nederland werk zame mannen werd echter steeds groter en de minister van Sociale Zaken meende daarom strenger de hand te moeten houden aan de door de vreemde arbeiders getekende overeenkomst dat zij hun vrouwen pas mochten laten overkomen na hier twee jaar te hebben gewerkt. Alle uitzonderingsbepalingen zijn nu vervallen. Zo is ook de Utrechtse po litie de afgelopen dagen genoodzaakt geweest de Spaanse vrouwen te ver tellen dat zij vóór 1 oktober naar hun land moeten terugkeren. Volgens de politie hebben zij in het algemeen ten volle begrip voor hetgeen wordt verlangd. Men verwacht dan ook dat zij rustig zullen vertrekken. (Van een onzer verslaggevers) SCHIPHOL, 26 sept. Na een studie reis van een maand door Latfins-Ameri- ka is gisteren pater Werenfried van Straaten in Nederland temggekeerd. Hij maakte deze reis op verzoek van de kardinalen van Rio de Janeiro en Sao Paolo, die zijn oversten hadden ver zocht hem opdracht te geven de activi teiten van „Oostpriesterhulp", die tot dusver vrijwel uitsluitend op vluch telingen en de vervolgde kerb waren ge richt, uit te breiden tot de ..bedreigde kerk". Deze nieuwe sector in Oostpriester hulp, de preventieve hulp, zal zich voor al inzetten voor de zielzorglijke, de pastorele, hulp en ondersteuning. De Duitse bisschoppen die in deze landen werken, leggen zich daarentegen vooral toe op het werk in het sociaal-econo mische vlak, de bestrijding van honger en ziekte en de bouw van seminaries voor de opleiding van priesters. De reis van oater Werenfried van Straaten had twee doeleinden: de vraag te beantwoorde wat er kan wor den gedaan om de kerk in die landen te helpen en ter plaatse de toestand te bestuderen en de werkelijke nood te leren kennen. Pater Van Straaten heeft reeds veel nood en ellende in de wereld gezien, in China en in de Duitse vluchtelingenkampen, maar de indrukken die hij in Zuid-Amerika op deed omschreef hij als „ontstellend; de bittere ellende en de innerlijke ar moede van die volkeren is enorm". Maar toch is hij niet ontmoedigd. On danks de tegenwerkingen van bepaalde groeperingen doet de clerus uitstekend werk en heeft hij grote eerbied voor de activiteiten van de inheemse priesters. Hij noemt de „beweging van Natal" in Noordoost-Brazilië „een vlag voor de kerk". Het is ook deze beweging, die ondanks alle moeilijkheden ten strijde trekkend tegen het communisme, het eerst in aanmerking komt voor steun van Oostpriesterhulp. Het algemene beeld dat pater Van Straaten van zijn reis geeft is: „Er is grote nood, overal, er is geen streek (li" onze hulp niet dringend nodig heeft. Er zijn zelfs gebieden, zoals Bolivia en Columbia, waar pastorele hulp geen zin heeft zonder de nodige sociale hulp". Overal waar hij kwam, in Rio de Ja neiro, Sao Paolo, La Paz cf Santiago is nog zo veel te doen. „Maar er is nog hoop, we zijn nog niet te laat", vertelt de energieke pater. Een strak omlijnd hulpprogram is er natuurlijk nog niet. Pater Van Straaten moet trouwens alles nog met zijn over ste* bespreken, maar vast staat ech ter wel dat er hulp zal worden geboden. Pater Werenfried van Straaten ver telt op Schiphol van zijn ervaringen in Zuid-Amerika. Hij heeft zelfs al hulp belóófd. „We doen altijd eerst de belofte en daarna zien we aan de financiële middelen te komen. Reserve hebben we immers niet!" Pater Van Straaten dénkt twee mil joen gulden voor zijn voorlopig plan nodig te hebben. In het algemeen wil hij de hulp aanwenden voor de finan ciering van researchwerk en ondersteu ning van pastorele plannen. Hij wil vooral steunen: de Natal-beweging in Noordoost-Brazilië; het apostolisch cen trum in Bacabal; het instituut van pa ter Vekemans (sociaal religieus re searchwerk in Santiago)een pastoreel plan voor Chili en de zielzorglijke sec toren in Bolivia en Venezuela. De Nijmeegse socioloog drs. J. P. S. van Neerven heeft pater Van Straaten tijdens zijn Amerikaanse studiereis ter zijde gestaan. Bij zijn aankomst op Schiphol .bood de drukkerij Spaarnestad pater Van Straaten zijn boek aan dat nu, na het verschijnen van onder meer de Italiaanse uitgave, voor het eerst in de Nederlandse vertaling in de handel komt onder de titel „Ze noemen mij spekpater".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5