a
l
l
l
a
I
Drs. Kroft: ernstige
op commissie- Van
kritiek
Berkum
DAGPUZZLE
HET TOVERPOTLOOD
Ife
HET WOLVEN JONG
Alfredo
NIEUW PLEIDOOI VOOR PROJECT ROZENBURG
i
5
S
Lagere begincapaciteithoger
staalverbruik, betere afzet en
gunstige vestigingsfactoren
fi
f,p
«8
MOORD in de
Apollokliniek
Maatschappij
2
i
5
6
c
SI
ftfi1
Kunstsubsidies
worden hoger
Amsterdamse
Belegging
Prof. Diepenhorst
over zielzorg in
de gevangenissen
ES
c
Beeldende kunst
toneelfilm
Van der Leeuwprijzen
uitgereikt aan Van
Baaren en Van Hemel
Duitsers willen in
Nederlands aardgas
deelnemen
Benoeming
Audiëntie
Onderscheiding
16
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1962
PAGINA 17
ES
i
i
3
ROTTERDAM, 28 sept. Het
Nederlandsch Economisch Insti
tuut alhier heeft in een gedegen
artikel van de hand van drs. W.
C. Kroft in een bijlage van „Eco
nomisch Statistische Berichten"
van deze week, stelling genomen
tegen het zgn. rapport van Ber
kum. Zoals bekend concludeerde
de studiegroep van Berkum, wel
ke gevormd werd door de Hoog
ovens te IJmuiden, de Ned. Ka-
belfabriek te Delft en de Staats
mijnen in Limburg, dat op grond
van het verkregen inzicht (over
de periode tot 1970) er geen aan
leiding bestaat over te gaan tot
realisering van een nieuw en
groot geïntregeerd ijzer- en staal
bedrijf hier te lande. Daarmee
was het project Rozenburg
voorlopig althans van de baan,
hetgeen vooral in Rotterdam en
omstreken grote teleurstelling
veroorzaakte. Het rapport van
Berkum heeft sedert haar publi-
katie in het begin van 1961 intus
sen niet nagelaten diepgaande
discussies op te roepen, waarbij
van verschillende zijden stem
men te beluisteren vielen, welke
twijfel deden rijzen aangaande de
aanvaardbaarheid van de in het
rapport getroffen conclusies. Drs.
Kroft nu heeft aan de hand van
de verschillende vraagstukken,
die in het rapport van Berkum
worden behandeld kritiek gele
verd op de studie van de commis
sie. Krofts conclusie over de
rentabiliteitsmogelijkheden van
vestiging van een tweede ijzer- en
staalindustrie in ons land staan
dan ook lijnrecht tegenover die
van de commissie van Berkum.
Hoger staalverbruik
iedere dikte,
elke ^maat j
bouw- en meubelptaat
k
Groter marktaandeel
II
door LUKACS
aovmtLAnn
um OS roeSTAND
Areesmi oi-weif.'
haak een
ïA
Examens
door
MARTIN MONS
aandelen A.B.M.
dagelijks ter beurze
verhandelbaar
1
c
c
l
D
Wü achten in 1965 ruimschoots de
mogelijkheid aanwezig, aldus conclu
deert de heer Kroft aan het eind van
de 16 pagina's tellende studie, om
voor een ruwstaalproduktie, afgestemd
op de eerste fase van een nieuw en
modern geïntegreerd massastaalbedryf,
voldoende afzet te vinden in de vorm
Aan walserjjprodukten. Een dergelijk
bedrijf zal binnen enkele jaren kun
nen groeien tot een produktiecapacitelt
van tenminste 1,5 min ton ruwstaal
per jaar. Deze conclusie van de heer
Kroft staat diametraal tegenover het
geen de commissie Van Berkum als
noodzakelijkheid zag voor een tweede
basisindustrie.
Van Berkum immers zag een pro
duktiecapacitelt van tenminste 1,5 mil
joen ton ruwstaal, eventueel via een
korte aanloop van 750.000 ton, als nood
zakelijke voorwaarde voor een bedrijfs
economisch verantwoorde opzet van
een massastaalbedrijf. Het economisch
instituut zegt, bij monde van drs.
Kroft hierover, dat een gefundeerde
uitspraak over ne noodzakelijke begin
capaciteit alleen mogelijk is na bestu
dering van het project, dat in feite
zal worden opgericht. Het is niet on
mogelijk, dat vestiging op een bepaal-
de plaats gepaard gaat met zulke be-
langrijke vestigingsvoordelen, dat de
omvang van de eerste opzet een capa
citeit toelaat, die lager is dan de ge
stelde 0.75 of 1,5 min ton. Terwijl al
dus Kroft, de weg naar een grotere
capaciteit in een langzamer tempo kan
worden afgelegd dan bij vestiging op
ndere minder gunstig gelegen plaat
sen.
Men moet het bij voorbaat niet uit
gesloten achten, dat een dergelijke
(Advertentie)
MAGISCHE VIERKANTEN
vertikaal dezelfde
Horizontaal en
woorden invullen.
1 planeet; 2 koraaleiland; 3 kleur; 4 win-
tervoertuig; 5 ongaarne; 6 voorzetsel;
7 deel van Sumatra; 8 Ierland; 9 plaats
in Overijsel; 10 open plaats in een bos;
al Ind. vleesgerecht; 12 boordsel; 13
drank; 14 vette vloeistof; 15 kerkelijk
gebruik; 16 zwak.
Oplossing van 27 sept.
Horizontaal: 1 splitsing; 2 cru, Albion;
3 heir, oir; 4 ontaard, spalk; 5 O.T., Ma
deira; 6 Simeon; 7 raar, tod; 8 arren, sss;
9 despoot, te; 10 interneren; 11 O.D..
slang.
Vertikaal: 1 schoolradio; 2 prent,
arend; 3 luit, barst; 4 -tam, repel; 5 TA,
aas, nor; 6 slordig, ons; 7 ibidem, stel;
8 NIR, iets, Ra; 9 go proosten; 10 Nu
land, eng.
situatie zich op Rozenburg zal voor
doen. De ontwikkeling van bestaan
de bedrijven alsmede de opzet van
met Rozenburg vergelijkbare bedrij
ven, zoals Duinkerken en Gent, on
dersteunen deze opvatting.
Drs. Kroft komt in zijn studie, op
grond van een drietal eigen statistische
onderzoekingen, die nauw aansluiten bij
soortgelijke studies van de EGKS en
de Economie Commission for Europe,
(ECE), tot de slotsom, dat wij in Ne
derland een hoger staalverbruik tege
moet mogen zien dan waartoe de com
missie Van Berkum komt. In deze stu
diecommissie wordt het toekomstig
staalverbruik in ons land op grond van
een enkelvoudige relatie tussen ver
bruik en industriële produktie, ge
raamd op 3,8 min ton in 1965 en ge
middeld 4,8 min ton (in het gunstig
ste geval 5,2 min in het ongunstigste
geval 4,5 min ton) in 1970. De groep
Van Berkum is bij haar berekeningen
er van uitgegaan, dat de prognose van
de ECE, omtrent het staalverbruik in
Nederland niet onderschreven kan wor
den. Volgens de onderzoekingen, die
de ECE blijkens een in 1959 gepubli
ceerde studie, verrichtte, zal het staal
verbruik in Nederland stijgen van 2,88
min ton in 1957 tot 6.50 min ton in
1972/1975. Een stijging derhalve, die
froter is dan het gemiddelde in de
IGKS-landen. Drs Kroft, komt, uit
gaande van de gegevens in het ECE-
rapport evenwel tot de conclusie, dat
het ruwstaalverbruik in Nederland 4,10
miljoen ton zal bedragen in 1965 en
5.30 min ton ir 1970.
Hij oefent kritiek uit op de gevolgde
werkwijze van de commissie van Ber-
Advertentie)
Wandel middeleeuws èn modern
in het thans 10 jaar bestaande
MADURODAM
Ongelofelijk interessanti
Den Haag Scheveningen
i
2
3
9
10
11
12
2
10
3
11
i
12
S
7
8
13
U
1S
16
S
14
7
IS
16
DEN HAAG, sept. Er bestaat veel
belangstelling voor de subsidieregeling
inzake aankopen van beeldende kunst
door particulieren. Aangezien de ver
leende bedragen veelal niet toereikend
zjjn en het aantal aanvragers toeneemt
is op de nieuwe begroting van O., K. en
XV. een aanzienlijk hoger bedrag voor
dit doel uitgetrokken. De post wordt
voor het volgend jaar 200.000.
De "post stipendia aan componisten
gaat op de nieuwe begroting met vijf
duizend gulden omhoog. Voorts wordt
rekening gehouden met het verlenen
van een rijksbijdrage in de kosten van
enkele zeer uitzonderlijke manifesta
ties, die het Concertgebouw zou willen
organiseren in verband met zijn 75-ja-
rig bestaan.
Minister Cals deelt in de memorie
van toelichting by de begroting mee,
dat hij de Nederlandse toneelschrijf
kunst hoopt te kunnen bevorderen door
het geven van meer opdrachten.
Voor de subsidiëring van de toneel
gezelschappen is ruim f 370.000 meer
nodig o.a. in verband met de ver
sterking van de tableaux de la troupe
van de spreidingsgezelschappen.
De produktiekosten van films stij
gen nog steeds. Het risico voor de
filmproducenten blijft mede daardoor
zo groot, dat zij zonder een belang
rijke garantie van de overheid de pro
duktie van speelfilms niet aandurven
De bijdrage aan het Produktiefonds
wordt op de begroting wederom met
100.000 verhoogd opdat niet slechts
risico's kunnen worden gedekt, maar
ook de totstandkoming mogelijk
wordt gemaakt van films, die in
commercieel opzicht misschien onren
dabel zullen zijn, maar die in cultu
reel opzicht belangrijk kunnen zijn.
De post voor de subsidiëring van
korte films is met 50.000 verhoogd.
De nog steeds voortgaande prijsstij
ging op de internationale kunstmarkt
maakt het nodig de bedragen die jaar
lijks voor de aankoop van kunstvoor
werpen voor de rijksmusea worden uit
getrokken te verhogen.
Voor de restauratie van monumenten
is 17 miljoen uitgetrokken, d.i. een
half miljoen gulden meer dan verle
den jaar.
DEN HAAG, 28 sept. Met muziek
van de leermeester der beide bekroon
den is gisteravond de bijeenkomst in
de hal van het ministerie van O., K.
en XV. geopend waarin staatssecreta
ris mr. Y. Scholten de professor van
der Leeuwprijzen 1961 en 1962 aan res
pectievelijk Kees van Baaren en Oscar
van Hemel heeft uitgereikt.
DÜSSELDORF, 28 sept. De ge
meentelijke gasbedrijven van Duisburg,
Diisseldorf en Keulen willen zich, met
het doel deel te nemen aan de winning
en verwerking van Nederlandse aard
gasreserves, verenigingen in de West-
gas GmbH.
De zetel van de Westgas wordt Dus-
seldorf en het grondkapitaal zal om 1
min. bedragen. In Diisseldorf is ver
nomen, dat de gemeenteraad van de
stad reeds zijn goedkeuring aan het
plan heeft gehecht. De deelgenoten wil
len om te beginnen 25 pet. van het
grondkapitaal inbrengen.
kum. Zo acht Kroft de keuze van de
basisperiode 1954 tot en met 1960
gedaan op grond van de'veronderstel
ling, dat deze periode een gehele con
junctuurcyclus van opgang, terugslag
en herstel van de normale ontwikke
ling van het staalverbruik zou omvat
ten onjuist. Hij is van mening, dat
deze werkwijze een onbevredigende
aansluiting geeft tussen het voor de
toekomst geraamde en het in het ver
leden geconstateerde feitelijke staal
verbruik. Het zou de voorkeur ver
diend hebben, aldus is Kroft van me
ning, om ook de periode 1949 tot en
met 1953 in de beschouwing te betrek
ken, aangezien het staalverbruik in de
ze periode belangrijke afwijkingen ver
toont. Drs. Kroft oefent eveneens kri
tiek uit op het feit, dat de commissie
Van Berkum in zijn berekeningen om
trent het toekomstig staalverbruik van
een te smalle basis zou zijn uitgegaan:
nl. slechts de relatie tussen het ver
bruik en de industriële produktie.
Dit ziet drs. Kroft als een ernstig
bezwaar, aangezien zich situaties
kunnen gaan voordoen, welke voor
een klein land als Nederland aan
zienlijk grotere gevolgen hebben dan
voor een groot land. In dit verband
zij gedacht aan de steeds groter wor
dende invloed, die de succesvolle ont
wikkeling van de auto-industrie in
ons land op het staalverbruik kan
hebben. Hetzelfde geldt voor de pro
duktie van andere duurzame ver-
bruiksgoederen en machines. Oprich
ting en uitbreiding van dergelijke be
drijven zou gemakkelijk kunnen lei
den tot een geheel ander verband
tussen het staalverbruik en de indu
striële produktie. Daarom verdient
het aanbeveling aan een prognose in
ruimer verband, zoals die van de
ECE de voorkeur te geven.
Dit heeft het economisch instituut bij
haar berekeningen dan ook gedaan.
Bovendien heeft zij de uitkomsten van
haar onderzoek getoetst aan andere
grootheden, zoals het verband tussen
het staalverbruik per hoofd en het bru-
to-nationaal produkt per hoofd van de
bevolking.
Do heer Kroft komt in zijn studie
dan ook tot de slotsom, dat het staal
verbruik hier te lande hoger zal zijn
dan Van Berkum in zijn rapport aan
geeft.
Ook met betrekking lot de afzetmo
gelijkheden van walserijprodukten in
Nederland zelf, komt het Economisch
Instituut tot een afwijkende conclusie.
Van Berkum :s van meningt dat een
nieuw Nederlands staalbedrijf maxi
maal ca 60 procent van de binnenland
se markt voor diverse produkten zal
kunnen veroveren. Drs. Kroft vraagt
zich af, waarop dit cijfer berust. Hij
is van mening, dat een inheemse
staalproducent zeker 80 procent van de
Nederlandse markt kan veroveren.
Kroft baseert deze opvatting op de
omvang van de export in de EGKS-
landen, waarbij hij in aanmerking
neemt, dat de Nederlandse markt voor
niet-piatte walserij produkten zich in
de toekomst aanzienlijk zal uitbreiden.
Bovendien dient gelet te worden op de
omstandigheid, dat een nieuw bedrijf
aan de kust tegen scherp concurreren
de prijzen de produkten, die de Ne
derlandse markt nodig heeft, zou kun
nen leveren.
Met betrekking tot de afzetmogelijk
heden in het buitenland, meent drs.
Kroft, dat een groter aandeel haalbaar
moet worden geacht dan 25 procent
van de produktie, zoals de commissie
Van Berkum van mening is. De moti
vering van de commissie Van Berkum,
dat produktie van geprofileerde walse
rijprodukten slechts weinig of tijdelijk
kans zou hebben voor export naar de
andere EGKS-ianden, acht drs. Kroft
weinig overtuigend.
De kritiek van de heer Kroft op het
onderzoekingswerk van de Commissie
Van Berkum met betrekking tot de
vestigingsfactoren van een nieuw mas
sastaalbedrijf, uit zich als volgt:
De uitspraak van de commissie Van
Berkum, dat het verkregen beeld op
voorlopige berekeningen berust en nog
fragmentarisch is, kunnen wij volle
dig onderschrijven. Zij is niet voldoen
de om een inzicht te geven in de vesti
gingsvoordelen van een ijzer- en staal
industrie aan diep vaarwater. Daar
voor zijn de verstrekte gegevens te
summier en onvolledig. Aangezien de
commissie het niet opportuun achtte
cm voor deze studie informaties buiten
eigen kring in te winnen heeft ze zelf
moeten concluderen, dat het haar niet
gelukt is de vergelijking rond te krij
gen. De strekking van het verwijt van
de heer Kroft is dan ook, dat uit de
„oppervlakkige" benaderingswijze van
de commissie Van Berkum niettemin
diepgaande conclusies getrokken wer
den. De gehele methodiek van de ver
richte onderzoekingen is van dien aard
dat geen gefundeerde veronderstellin
gen uit het rapport Van Berkun ge
trokken kunnen worden. Dit is o.m.
gebleken bij het vaststellen van het
toekomstig staalverbruik in Nederland
en het aandeel, dat de inheemse pro
ducent van de binnenlandse markt zou
kunnen veroveren.
Hé, VVS GAAN
HEirAUKANT
een genie van
EEN OA/Z'CHrBAee
TEKENING!
6. „Gü, Heer Koning? Gij wilt Egil onder uw hoede nemen?", roept
Leif verbouwereerd en in grote verlegenheid uit, „maar dat is toch
niet zoals het hoort?" „Hoogst onbetamelijk," kraakt Thorolf's stem
er tussendoor; „de goede vormen verbieden het! Nimmer kan de meer
dere in aanzien de zoon van een mindere tot zich nemen. Dat is..
„Dat is allemaal flauwe praat," valt Eric de oude Isegrim in de rede.
„Maling aan vormen, als het in het bestwil van het jongetje is." „Maar
de wetten der vaderen..." houdt Thorolf hardnekkig aan. „Zwijg, oude
vogelverschrikker," gromt Svein dreigend. „De koning maakt zogezegd
op dit ogenblik nieuwe wetten; daar heb je je maar bij neer te leggen."
Vaag met de ogen knipperend, staart Thorolf de reusachtige Sakser
aan. Dan mompelt hij iets onverstaanbaars en herneemt, niet in het
minst uit het veld geslagen, het woord: „Nieuwe wetten behoeven de
goedkeuring van een iederop de halfjaarlijkse vergadering der edelen
kunnen, mits..." „Genoeg, Thorolf," onderbreekt Leif streng, „bewaar
je lessen maar voor Egil. Laat ons nu alleen." Beledigd richt de oude
zich op en stevent het vertrek uit. „Goede hemel," verzucht Eric
hoofdschuddend, „verbaast het je, dat Egil de benen neemt met zo'n
leermeester?" „De leermeester is best," zegt Leif stug. „Alleen een
beetje zuur misschien, maar dat word je vanzelf als je een knaapje als
Egil op moet voeden. Werkelijk, koning, je weet niet wat je aanbiedt.
Het is mijn eigen zoon, maar de goedmoedigste mens weet hij nog tot
razernij te brengen. Hij heeft een man als Thorolf juist nodig, geloof
me. Ik wil de vriendschap met u graag bewaren en daarom..." „Juist
daarom zult ge mijn verzoek inwilligen," knikt Eric, die, nu hij Thorolf
heeft leren kennen, helemaal voet bij stuk houdt. „Ik weet, dat ik je
verzoek met goed fatsoen'eigenlijk niet weigeren mag en kan," zegt
Leif aarzelend, „maar op gevaar af, je te beledigen," en hij kijkt on
zeker van de een naar de ander, „moet ik er nog even over nadenken."
Even vernauwen Erics ogen zich. Het lijkt er verdacht veel op, dat
Leifs tegenwerpingen een diepere oorzaak hebben.
ROTTERDAM, 28 sept. Kand. econ.
wetenseh.: de heren T, Jansen, Rot
terdam, R. R. L. M. I. de Cocq d'Ar-
mandville, Den Haag, W. A. Dolleman,
Den Haag, P. T. van den Heuvel, Voor
schoten en R. Loon, Amsterdam. Doet.
econ. wetenseh. de heren H. Prenger.
Enschede, J. Karsbergen, Rotterdam
en W. A. Bastiaanse, Den Haag.
(Advertentie)
Zekerheid! DE OLVEH staat achter u.
HAARLEM, 23 sept. Mgr. Van Do-
dewaard heeft in overleg met de pro
vinciaal der Missionarissen van Mari-
ann Hill eervol ontslag verleend aan
pater L. van den Bergen als assistent
van de parochie St. Paulus te Amster
dam-Osdorp. In diens plaats is be
noemd de weleerw. heer A. J. M. Bra
bander. De bisschop heeft tot kapelaan
te Bergen H. H. Petrus en Paulus, be
noemd de weleerw. heer C. J .M. Over
toom, neomist.
HAARLEM, 28 sept. Mgr. Van
Dodewaard zal woensdag geen audiën
tie verlenen.
DEN HAAG, 28 sept. Bij K.B. is
mevr. P. van Kranenburg-Klein te Rot
terdam, voorzitster van de vrouwenbond
van het N.V.V., benoemd tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau.
86
„Niet zo lang niemand daar iets van wist, de
schijn woog hem zwaarder dan de werkelijkheid,
Susanne."
„Ja hoor eens, met je welnemen," protesteert
baron Muyskes, „dat de drpveer voor zijn aanslagen
op mevrouw Servaes angst was, wil ik graag onder
schrijven. Maar wat die moord op mevrouw Saleminq
betreft zijn er mijns inziens geheel andere factoren
in het spel. Ik heb zo het idee dat het slachtoffer zelf
haar doodvonnis heeft getekend door al te begerig
te zijn."
„Neen, neen!" zegt Jean Baptiste Saleminq heftig.
„Neen, u kende Rika niet, mijnheer Muyskes. Zoiets
zou zij nooit gedaan hebben, nooit!"
„Mijnheer Saleminq heeft volkomen gelijk. Zijn
vrouw was een fatsoenlijke vrouw en een goed
staatsburgeres. Het is waar, zij maakte haar omge
ving het leven tot een hel, zij onderbetaalde haar per-
sonee' en overwerkte het als zij de kans kreeg. Maar
er is geen enkel artikel in het Wetboek van Straf
recht, dat daar straf op stelt. Met het smokkelen
van goud staat het echter anders, dat is wel degelijk
strafbaar en stevig ook. Mevrouw Saleminqs graad
meter van goed en kwaad was het Wetboek van
Strafrecht. Zo lang iemand „within the iaw" bleef
was alles goed, maar zodra hij ook maar een voet
buiten de perken der wet zette, zou zij de eerste zijn
om de onverlaat bij zijn kraag te pakken."
„Zodat de overledene eigenlijk het slachtoffer is
geworden van haar burgerdeugd." meent baron
Muyskens droogjes.
Neen, zo ligt de zaak nu ook weer niet. U zei zo
even, dat mevrouw Saleminq haar doodvonnis ge
tekend had. Dat is waar met dit verschil, dat ze
het niet vlak voor haar dood, maar bijna tien jaar
geleden tekende."
„Ja, neem me niet kwalijk, maar als je nu raad
seltjes gaat opgeven." De oude heer wordt een beetje
gemelijk.
„Raadsels opgeven, mijnheer Muyskes? Ik ver
zeker u, dat dat helemaal mijn bedoeling niet is. De
zaak is alleen maar zo: Ik ben er van over
tuigd, dat elke daad zijn stamboom heeft om het
zo maar eens uit te drukken. En als we nu bij de
moord op mevrouw Saleminq terug gaan tot de
stamvader, dan komen we aan bij een daad, die het
slachtoffer in 1944 beging. Een wrede, lakenswaar
dige daad. Zij ontsloeg toen het grootste deel van
haar personeel en halveerde de salarissen van de
overblijvenden. Dat was zoals ik zei in 1844, toen
werkloosheid deportatie betekende u men krankzin
nige prijzen begon te betalen voor een beetje voed
sel."
„Misschien kon ze niet anders?" veronderstel l
Susanne Servaes aarzelend. „Misschien had ze toen
zelf geen geld meer. En de Hendris zette natuurlijk
niets om, er was immers geen textiel? We moeten
rechtvaardig blijven, Pieter Auguste."
„Ja," zegt Jean Baptiste moeilijk, terwijl een
pijnlijk rood zijn mager donker gezicht overtijgt.
„dat moeten we, rechtvaardig blijven tegenover dc
moordenaar zowel als tegenover het slachtoffer. Mijn
vrouw had het helemaal niet nodig ook maar een
werkkracht af te danken of een cent te korten op de
salarissen. Ze had die salarissen nog wel drie of viei
jaar kunnen uitbetalen zonder er iets vein te mer
ken. Rika had in de oorlogsjaren schrikbarend vee'
verdiend met allerlei transacties, die nog juist, naar
haar graadmeter gerekend, door de beugel konden
Hij zucht diep en verbergt zijn gezicht in
Hoteps pels.
„Tot hen, die het geluk, als we het zo mogen noe
men, hadden te kunnen blijven op half tractement
behoorde ook Hipman. Toen kwam de hongerwinter.
Zijn vrouw werd zwaar ziek. Wij mogen mevrouw
Hipman nu al of niet sympathiek vinden, maar Hip
man houdt van zijn vrouw. Om haar leven te redden
deed hfc' een greep in de kas. Sindsdien stopte hij
Amon
het ene gat met het andere tot er niets meer te
stoppen viel. En toen, juist hij de gevangenis
deuren al voor zich open zag staan, bracht de heer
Fred Wisselhuis hem in aanraking met die smokkel-
kongsie. Je kunt wel begrijpen hoe'n enthousiast
medewerker zij in hem kregen. Vervolgens kwamen
er een paar rustige jaren met een ruim imkomen.
Een tijd, waarin zijn vrouw alles krijgen kon wat
ze maar wilde. Aan die tijd kwam een einde door
het vinden van de facturen. De dag voor demoord
heeft hij mevrouw Saleminq bezocht in de Apollo
kliniek. heeft hij haar gebeden en gesmeekt, haar
geld, veel geld geboden. Maar zij sprak van niets
dan haar plicht als eerlijk mens en fatsoenlijk staats
burger.
De volgende dag is hij terug gekomen, maar nu
langs dat achter de tuin lopende weggetje en door
het gat in de heg. Of hij toen al tot de moord be
sloten had? Ik weet het niet. Maar ik zou zo zeggen,
dat iedereen zich zijn haat en afschuw voor deze
vrouw kan indenken, die hem eerst door haar a-sociale
gierigheid en geldzucht het verkeerde pad had opge
drongen en nu voor de brave vlekkeloze burgeres
tegenover de boef poseerde. Zij moet die haat al bij
hun eerste gesprek in zijn ogen gezien hebben, anders
was ze niet zo bang geweest dat ze zelfs van kamer
wilde veranderen. Bij dat tweede bezoek heeft hij niet
ang gepraat en gesoebat, hjj heeft een kussen ge
nomen...
Zoals ik zei, iedere daad heeft zjjn stamboom, hij
neeft zijn nakomelingen zowel als zijn voorvaderen
Toen Hipman daar in de tuin op de loer stond om
ongezien mevroum Saleminqs kamer binnen te komen
zag hij Susanne en herkende haar. Zij van haar kant
zag hem ook, maar omdat hij zijn gezicht had afge
wend kon zij hem niet herkennen en hield hem in zijn
witte jas voor een dokter. Hij zag in haar een poten
tieel gevaar en was bereid met het oog op eigen vei
ligheid een tweede moord te begaan. Het was deze
zucht, zich tot elke prijs te beveiligen en door ver
denking te wekken tegen Donderwinkel en door Su
sanne uit de weg te ruimen, die zijn ongeluk werd.
Als h;: zich tot de moord op mevrouw Saleminq
had bepaald, tien tegen een, dat niemand ooit de
dader had gevonden."
EINDE
(Advertentie)
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT, 28 sept. Aalmoezeniers
en predikanten in de inrichtingen van
Justitie hebben gisteren hun traditione
le gezamenlijke congres gewijd aan
„Het justitie-pastoraat in de huidige
kerkelijke en maatschappelijke situa
tie". Inleider was prof. mr. dr. I. A.
Diepenhorst, die een groot aantal as
pecten belichtte dat aan het werk van
de pastores in de gevangenissen en hui
zen van bewaring is verbonden.
In het Nederlandse gevangenisbestel,
waar men vóór 1870 vergeefs kapellen
moest zoeken, is nu geen gedetineerde
geestelijk onverzorgd. Prof. Diepenhorst
waarschuwde tegen inkapseling van de
zielzorg in het gevangenisbestel. De in
leider acht het ook van belang, dat een
groot aantal geestelijke verzorgers naast
hun werk in de gevangenissen ook daar
buiten blijft werken, om gezichtveren
ging te voorkomen. Hij noemde voorts
de „ergerlijke verveling", ontstaan na
de invoering van de vijfdaagse werk
week van het gevangenispersoneel, als
voorbeeld van een misstand waartegen
de zielzorgers moeten opkomen.
