Moordenaar van Oekraïense
leiders vertelt levensloop
Gebouw van het Gerechtshof
wordt zeer streng bewaakt
mosa
KREYMBORG
"T IB tappen leven als nomaden in Genneps kamp
SHETLAND
PULLOVER
nuTÏ!®Ö
HERFSTMANOEUVRES IN FRANKRIJK
Spaarbankoverval in Aken
Elf jaar geëist tegen de
Duitse hoofdverdachte
Smokkelkoning beraamt plan
na 4 jaar gevangenisstraf
ifètm/eïd
PROCES-STASCHYNSKI BEGONNEN
Alkmaars ontzet
Bijzondere zeevis
Wevershuisje
Drielingencongres in Hilversum
Salami-taktiek
Bestrijding van pijn
beter veiliger!
Westelijk protest
door Russen niet
eens ontvangen
NOODTOESTAND IN
VENEZUELA
1
BUITENLANDSE
KRONIEK
de Oost-
staat, de
Democrati-
Republiek,
De vier middelen van Chefarine „4"
werken niet alleen beter bij de be
strijding van pijn en griep, maar
bovendien veiliger, want één. ervan
zorgt dat ook een gevoelige maag
niet van streek raakt.
BERLIJN
11*:l yi spi JWJMB ■k\w Sj^MAEI lil Tx iffffl
Waarborg kwaliteit.
Fully fashioned, diverse
effen kleuren. Alleen
geldig 10 oktober a.s.
BONBONS
DINSDAG 9 OKTOBER 1962 PAGINA 7
Uxvvóé-
(Van onze correspondent in Bonn)
KARLSRUHE, 9 okt. Voor de derde
Strafsenaat van het Westduitse Bonds-
gerechtshof in Karlsruhe onder presidi
um van dr. Jagusch voor wie al vele
communistische agenten en landverra
ders terecht hebben gestaan is gis
teren het proces begonnen tegen de 30-
jarige Russische staatsburger Bogdan
Nikolajevitsch Staschynski, van origine
een Pool. Hy wordt ervan beschuldigd
en heeft ook bekend dat hij op
resp. 12 pktober 1957 en 15 oktober 1959,
iensche auteur Lev Rebet ei» de Oekra-
inische .auteur Lev Rebet en de Oe.krai-
ïense nationalistenleider Stefan Bande
ra heeft vermoord. Hij handelde daar
bij in opdracht van de Russische ge
heime dienst meer in het bijzonder van
Alexander Schelepin, destijds de leider
van die dienst, thans lid van het cen
trale comité van de Russische commu
nistische partij. Staschynski meldde zich
begin augustus van het vorige jaar by
de Westduitse justitie, na uit Moskou te
zyn gevlucht via de oostsektor van Ber
lin.
Nog nooit in de 12-jarige geschiede
nis van het Bondsgerechtshof waren
zulke scherpe voorzorgsmaatregelen
genomen om een beklaagde te be
schermen. Terwijl gewoonlijk twee po
litieagenten in het gerechtsgebouw
surveilleren, waren het er gisteren
wel vijftig. Blijkbaar vrezen de West
duitse autoriteiten dat dezelfde gehei
me dienst, die Staschynski de rug toe
keerde omdat hy vreesde uit de weg
te zullen worden geruimd, nog op het
laatste moment een poging zou kun
nen ondernemen hem tot zwijgen te
Het incident met de Britse ambu
lance aan de Berlijnse sectorgrens is
tekenend voor de feitelijke afbrok-
ke'ing van de Westerse geallieerde
recbten in de voormalige Duitse rijks
hoofdstad. De Westerse Grote Drie,
Amerika. Engeland en frankrijk,
verklaren Herhaaldelijk dat hun mili
tairen het recht hebben zich vrije
lijk in Oost-Berlijn te bewegen. Zi,
stellen ook. dat heel Berlijn nog
gteeds onder viermogendhedenbestuur
staat. Zij beroepen zich daarbij op
overeenkomsten met de Sovjet-Unie
Maar in werkelijkheid is de vrijheid
van beweging van de Westerse ge
allieerden in bet oostelijk stadsdeel
van Berlijn, vooral sinds 13 augustus
1961. de dag waarop de Muur ge
bouwd werd, drastisch beperkt.
Zo werd vorige week zaterdag aan
een Britse militaire ambulance een
voudig de toegang tot Oost-Berlijn
geweigerd, en een jeep met een offi
cier van de Britse militaire po itie
werd in Oost-Berlijn aangehouden.
In beide gevallen werden de Britten
geconfronteerd met leden van de
Oostduitse volkspolitie, inplaats van
met Russische mili
tairen. Formeel
wordt
duitse
Duitse
sche
niet door de Wes'
terse geallieerden erkend, maar intus
sen zien we hoe de D.D.R. reeds de
bevoegdheden van de Sovjet-Unie
overneemt in dat gedeelte van Berlijn
dat door de Westerse geallieerden als
de Sovjet-sector wordt beschouwd.
Hoewel het door Khroesjtsjev aan
gekondigde vredesverdrag tussen Rus
land en de D.D.R. nog steeds niet ge
tekend is. lopen de Sovjets en de
Oostduitsers al vooruit op de nieuwe
status van Oost-DuitsIa:id. Terecht
heeft de Westberlijnse burgemeester,
Brandt, er dezer dagen dan ook op ge
wezen, dat bet viermogendhedenbe
stuur over Berlijn eigenlijk al niet
meer bestaat, aangezien bet Westen
de bouw van de Berlijnse muur niet
heeft verhinderd en aangezien de
Westerse geallieerden voortdurend
tolereren dat de Oostduitsers, als
agenten van de Sovjets, de viermo-
gendhedenbepalingen negeren.
Zo wordt van communistische zijde
bet komende Russiscbe-Oostduitse
pact geleidelijk voorbereid. Als dit
pact in bet midden van de volgende
maand van kracht wordt zoals
men op bet ogenblik verwacht zal
er wellicht niet onmiddellijk veel ver
andering komen in de Berlijnse si
tuatie, omdat de communisten de
laatste tijd al zo zeer gevorderd zijn
in de verwezenlijking van hun plan-,
nen met Berlijn. Het is eer. droevige
situatie. Men zegt dan ook wel dat
de Russen een salami-taktiek volgen.
Zij maken zich niet met één greep
van het begeerde meester, maar zij
snijden met geregelde tussenpozen
dunne plakjes af. zonder de Wes
terse mogendheden aanleiding te ge
ven tot een drastische tegenmaatregel.
Maar intussen haalt Khroesjtsjev
langzaam maar zeker zijn buit bin
nen.
West-Berlijn is, tot op zekere hoog
te, nog steeds een vrije stad, maar de
positie van de Westerse mogendheden
wordt steeds neteliger, n het valt
die mogendheden steeds moeilijker
nog vast te stellen tot welke uiterste
grens zij de tergen-'e maatregelen
van de communisten in Berlijn zullen
accepteren.
brengen, eventueel met hetze'fde soort
geluidloos blauwzuurpistool, waarmee
Staschynski zijn twee slachtoffers
doodde.
Op de eerste dag van zyn proces
schilderde Staschynski in extenso en in
vloeiend Duits zijn levensloop. Hp noem
de zich een boerenzoon Als gevolg van
de bezettingen van zyn vaderland leer
de hp op school afwisselend Pools, Rus
sisch, Duits en sinds 1944 weer Rus
sisch. Hij spreekt Oekraïens, Russisch
en Duits. Na zijn eindexamen in Lem-
berg studeerde hij ruim twee jaar pae-
dagogiek.
Op 19-jarige leeftijd kwam Staschin-
sky voor het eerst in contact met de
Russische geheime dienst, zulks naar
aanleiding van het feit dat hij zonder
geldige papieren in een Russische trein
had gereden. Men stelde hem voor de
keus naar Siberië te worden gedepor
teerd of spion te worden.
Vooral uit vrees, dat ook tegen zyn
ouders represailles zouden worden ge
nomen ging Staschinsky ermee ak
koord voor de geheime dienst te gaan
werken. In de zomer van 1951 trad hr
voor 900 roebel in de maand in^ vasf
dienst van de geheime dienst. Hjj werd
belast met het bespioneren van Oekraï
ense nationalistische organisaties. In
1952 werd hp in Kiev opgeleid tot spion.
Sindsdien heeft hij onder talloze ps~-
doniemen geleefd.
Aan het eigenipke onderwerp van dit
proces, de moorden op Rebet en Ban
dera, komt het Hof vandaa'g pas toe.
Verwacht wordt, dat het proces een
week zal duren en dat het vonnis begin
volgende week zal worden geveld.
(Advertentie)
een begrip voor mooi mo*
dern porselein.
Foldersgratisverkrijgbaar.
bij mosa postbus 26
maastricht.
CARACAS, 9 okt. (AFP, UPI) De
regering van Venezuela heeft voor het
gehele land de grondwet buiten wer
king gesteld, zulks met het oog op de
vele terreurdaden en aanslagen van
de laatste weken. Gisterochtend nog
ontplofte in een groot hotel in Caracas
een krachtige bom, die aanzienlijke
schade aanrichtte.
Volgens de minister van binnenland
se zaken, Carlos Andres Perez, zijn
de onlusten het werk van „linkse ex
tremisten", zijnde aanhangers van Fi
del Castro.
Advertentie
Vier middelen In één lablei werken krachtiger
zonder de maag van streek te maken I
n
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
Glazen buisje 20 tabletten f 0.80
Handige stripverpakking 40 tabletten f 1.50
Voordelige flacon 100 tabletten 3.50
BONN, 9 okt. (UPI) De drie grote
westelijke mogendheden, Frankryk,
Groot-Brittannie en de Verenigde Sta
ten, hebben gisterpn geprobeerd bp de
Russische ambassadeur in Oost-Berlpn
te protesteren tegen de handehvyze van
de Oostduitse Volkspolitie, die zaterdag
een Britse ambulance verhinderde een
gewonde Westberlijner hulp te bieden.
De ambassade weigerde echter het pro
test in ontvangst te nemén.
In gelijkluidende nota's noemen de
drie landen de weigering van de Vopo's
om de ambulance tot de oostelijke sec
tor toe te laten een „flagrante schen
ding" van het viermogendhedenverdag
dat de vier betrokken landen bewe
gingsvrijheid in geheel Berlijn waar
borgt.
Burgemeester Willy Brandt van West-
Berlijn verklaarde gisteren, dat presi
dent Kennedy het met hem eens is,
dat het noodzakelijk en vanuit politiek
oogpunt verstandig is een referendum
in West-Berlijn te houden. De West-
berlijners zouden zich moeten uitspreken
over de toekomst van hun stad en in
het bijzonder over de aanwezigheid van
de vier mogendheden in West-Berlijn
en de banden van de stad met West-
Duitsland.
Advertentie)
voor leeftijd 8 jaar kl. stijging p. m.
GRUflu .U.ii.zvl 1-7
uAAKLF-M
Een spectaculaire foto van de herfstmanoeuvres van de Franse leger- en lucht
strijdkrachten aan de Maas tussen Mezières en Dun-sur-Meuse. Genietroepen slaan
een gigantische brug over het water.
(Van onze correspondent)
AKEN, 9 okt. De openbare aankla
ger by de rechtbank heeft hier gister
middag ell jaar gevangenisstraf geëist
tegen een 33-jarige Duitser, die op 3
april van dit jaar de hoofdrol speelde
bij een gewapende overval op de spaar
bank in het Duits-Limburgse grensdörp
Rötgen. Tegen zü'n „assistent", een te-
jarige chauffeur, werd zes jaar geëist,
tegen een andere medeplichtige, die de
daders en de buit twintig duizend
mark had vervoerd, vüf jaar. Voor
alle drie verdachten vroeg de officier
bovendien levenslange ontzegirine van
de rübevoegdheld.
BÜ de overval waren, zij het zijde
lings, ook enkele Nederlanders betrok
ken. De vriendin van de hoofdverdach
te, een 19-jarige serveerster in het café
van ztjn vrouw was namelijk meegere-
den naar de Maasbrug by Roermond,
waar wapens uit België drie machine
pistolen en een aantal revolvers
van eigenaar verwisselden. Met een an
dere serveerster uit het café zou de
vriendin bovendien een paar regenjas
sen hebben gekocht, waaronder de wa
pens bij de overval werden verborgen.
De hoofdverdachte, die de overval
bekende, maar verder van de prins
geen kwaad wist, vertelde gisteren
echter de jassen zelf te hebben ge
kocht. Verder hulde hij zich In een
diep stilzwygen. De president gaf hem
zelf op zeker ogenblik in een speciale
pauze van een kwartier de gelegen
heid om alsnog te vertellen waar hy
zijn aandeel in de buit (tienduizend
mark) had gelaten, maar hij wilde de
naam van de man aan wie hy het
geld ,,in bewaring" had gegeven, niet
noemen. Ook de naam van de wapen
leverancier vertelde hy niet.
Wel werd duidelijk dat deze figuur
een bekende van hem was uit de tyd
dat de hoofdverdachte als smokkelko
ning in pantserauto's langs de Limburg
se, Duitse en Belgische grens opereer
de. Voor de laatste smokkeloperatie had
hy vorig jaar juist vier jaar gevange
nisstraf opgeknapt, toen het plan voor
de bankoverval by hem opkwam. Met
het smokkelen van koffie, zo was hem
na zyn terugkeer in de maatschappy
duideiyk geworden, was immers niets
meer te verdienen... By de wapensmok
kel vanuit Roermond was volgens de
president van de rechtbank ook nog
een Duitse douanebeambte betrokken.
Deze man zal nog worden vervolgd,
kondigde hy aan, wegens het aanne
men van steekpenningen.
De officier, die gisteren enkel de drie
hoofdfiguren had gedagvaard („om de
zaak niet nodeloos ingewikkeld te ma-
(Advertentie)
CHOCOLADE VELOURS;
een heerlijke, zachte roomvulling met
fijne stukjes caramel, f. 1.- p. 100 gr.
ken"), vond het niet nodig een lang
requisitoir te houden, omdat zyns in
ziens het bewqs overduidelyk geleverd
was. De rechtbank zal vanmiddag uit
spraak doen.
Het noord-Limburgse stadje Gen
nep herbergt momenteel een
zeer exclusieve groep toeristen:
veertien leden van de Zweedse
nomadenstam der Lappen. Op de ter
reinen van de Papierfabriek hebben
zy een echt nomadenkamp, bestaan
de uit enkele plaggenhutten betrokken.
Net ais in Zweden, in de berggebie
den rond Gstersund, trekken zy rond
met rendieren en sleeën en voorts
hakken zy hout Om deze laatste be
zigheid is het hun gastheer mr. R.
Rjjssenbeek, directeur van do papier
fabriek, begonnen. Hy heeft „de Lap
pen" namelyk uitgenodigd samen met
enkele personeelsleden van zyn be-
dryf op te treden in een film, gewijd
aan de vervaardiging van papier. De
cineast is de heer Emile Viegers uit
Nymegen.
De film wil een beeld geven van
de mens, die aan de papierfabrica
ge te pas komt. Derhalve eerst de
leveranciers van de grondstoffen, ver
tegenwoordigd door de kleurig ge-
uniformeerde houthakkers van öster-
sund; vervolgens de transporteurs van
de grondstoffen en tenslotte de eigen-
lyke papiermakers: de personeelsle
den van de Gennep'se fabriek.
De veertien nomaden vier fami
lies maken van de gelegenheid ge
bruik ons land nader te leren ken
nen. Tydens hun verblyf in Nederland,
tot 14 oktober, blyven zy hun noma
denbestaan trouw. Zy trekken kris
kras door ons land, niet per rendier
en slee, maar per touringcar en trein.
Het spelen voor de film en vooral
het toeristisch „uitje" bevalt „de Lap
pon" best, zo verzekerde ons het
kamphoofd de heer N. Fjallgfen. Voor
zijn gastheer, mr. Rijssenbeek, heeft
de heer Fjallgren een prachtig ren
diergewei meegebracht, dat een ere
plaats in de Gennepse papierfabriek
zal krygen, als herinnering aan het
vooral voor de jeugd byzonder attrac
tieve nomadenkamp én aan de ver
vaardiging van de film, die pas over
enkele maanden gereed zal zun.
Begunstigd door prachtig herfstweer
heeft Almaar zyn ontzetfeest ge
vierd. Het begon al vry dagavond
met een lampionoptoeht, waar
aan enkele duizenden kinderen deel
namen. Zaterdagmiddag werd in de
Bergerhout een concours voor harmo
niekorpsen en drumbands gehouden,
waaraan vier corpsen en zestien bands
deelnamen. Het concours was prima
georganiseerd; de jury o.l.v. de heer
J. P. Laro uit Assen kende aan het
harmoniekorps De Vriendschap uit
Woerden de eerste prys toe; de eer
ste prys in de afdeling drumbands ging
naar „Jong Leven" in Onderdyk, een
korps, dat naast 36 tamboers twintig
vrouweiyke pypers telt. Beide eerste
pryswinnaars behaalden ook de door
burgemeester Wytema uitgeloofde defi-
leerprys. Het Jachthoorn- en tam
boerscorps „Bronswerk" uit Amers
foort verleende belangeloos medewer
king aan het feest door een muzikale
mars door de stad te houden en 's
avonds op het Waagplein een muzika
le show te geven, die zeer veel men
sen op de been bracht.
In de Grote Kerk werd een concert
tegeven, dat door 1400 personen w.o.
e burgemeesters van Alkmaar,
Schoorl en Koedyk en het bestuur van
de 8-oktobervereniging werd byge-
woond. De Alkmaarse Oratoriumver
eniging voerde o.l.v. Cornells Jonker
en met begeleiding van het N.H.Ph.
Orkest Verdi's Requiem uit. Cor Jon
ker hanteerde de dirigeerstok van
Fred Roeske, die hem dezer dagen
ter gelegenheid van zyn veertigjarig
dirigentenjubileum door Roeske 's
dochter ten geschenke was gegeven.
Aan een puzzelrit namen zondag 200
automobilisten deel.
Gistermorgen begon het feest al om
8 uur met een reveille door achthon
derd scholieren van de zesde klas van
alle scholen, die onder leiding van Ni
co Akkerman, eerst op de historische
Stenebrug en later voor het stadhuis
volksliederen zongen; drie meisjes,
vertegenwoordigend de openbare, de
christelyke en de katholieke scholen
boden de burgemeester en zyn vrouw
bloemen aan. De ochtend werd' ver
der gevuld met een heel aardige kin
deroptocht,
In het Victoriepark werd rond het
middaguur de officiële herdenking ge
houden, waarby mr. M. van Schou
wenburg uit Zwolle de herdenkingsre
de hield. Hy schetste daarin de positie
van Nederland in Europa tijdens het
verzet rond 1773 en de invloed van
dat verzet op de buitenlandse betrek
kingen van Nederland, 's Middags
werd er een grote optocht gehouden
met „Het Lied" als onderwerp van,
de verschillende nummers. Een taptoe
op het Waagplein en een vuurwerk
op de Noorderkade besloten het feest
in de avonduren, waarna het binnens
huis nog even werd voortgezet.
By het zee-aquarium In Schevenin-
gen is een by'zondere collectie
zeevis aangekomen. Tot voor
kort waren de exemplaren van
de Bretonse en Normandische kust nog
te zien in het aquarium „De Granville
Normandie".
De collectie omvat balistes, lipvis-
sen, zeepaardjes, zeebrasems en an
dere vissoorten. De zending van
iiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiimiiiiiiiiiiimiiiMiiii
metten met wevende en spinnende le
vensgrote poppen te zien uit de vorige
eeuw. Verschillende ruimten zyn be
hangen met kostbare stukken uit de
verzameling van het museum.
In de benedenzaal is een oosterse
„spin- en weefexpositie" ingericht
waar een koffer-spinnewiel Is te zien,
zoals Ghandi die nog gebruikte. Oude
weeftoestellen uit de beginperiode van
de industriële revolutie geven een goe
de indruk van de toenmalige techni
sche kennis van deze bedryfstak.
Wie denktdat het handweven uit
de tyd is doet er goed aan deze expo
sitie te bezoeken waar duidelyk wordt
gemaakt dat het handweven vooral als
artistieke bedryvigheid voor vrouwen,
in Tilburg weer een bloeiperiode te
gemoet gaat.
In andere zalen, die eveneens per
manent te bezichtigen zyn, zyn ryke-
koptische weefsels tentoongesteld
die nog nooit eerder zijn geëxpo
seerd. De doeken zyn twaalf- tot der
tienhonderd jaren oud. Het Tilburgse
textielmuseum heeft door deze meta
morfose aan betekenis gewonnen In
het culturele patroon van onze samen
leving.
vreemde kust Is het resultaat van een
samenwerking en uitwisseling tussen
de zee-aquaria langs de Atlantische
kusten van Europa. In dit kader zal
ook de levende have van het zee
aquarium te Delfzyl een reis maken
naar Saint Malo en Saint Servan in
Frankrijk.
Dat Tilburg een textielstad is be
hoeft geen nader betoog. Dat
de wolindustrie in deze stad
reeds lang bekendheid geniet
evenmin. Maar niet iedereen weet dat
in Tilburg een textielmuseum Is. Dit
museum met zyn exclusieve antieke
textielcollectie, heeft een permanente
tentoonstelling ingericht genaamd de
„Brabantse huisnyverheid in de acht
tiende en negentiende eeuw". De
ruimte die hiervoor benut wordt is
een grote zolder waar een miniatuur
wevershuisje is opgesteld. Deze huis
kamer-fabriek is de voorloper geweest
van de textielfabrieken in Tilburg.
Verder zijn in de expositie drie kol-
■miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiiinHiiniiiiiiuiiuiiiiiiiniiimiiininiuii,|,ii,||||iiMiiiii
Er gaat geen dag
voorby, of er
wordt wel de
één of andere
samenkomst gehou
den. Soms zyn het
spectaculaire con
gressen, waar poli
tieke kopstukken of
mannen van de
wetenschap en de
kunst elkaar ont
moeten en beraad
slagen. Een andere
keer is het een ver
gadering van huis
vrouwen, dan weer
een bijeenkomst van
teenagers, of van
vrygezellen. Ieder
een is er min of
meer aan gewend
geraakt. En het
moet al iets bijzon
ders zijn wil men
er meer dan nor
male aandacht aan
schenken. Welnu,
een bepaald niet
alledaagse byeen-
komst werd er gis
teren gehouden in
de Totohal van het
Hilversumse Ge
meentelijke Sport
park: een „drielin
gencongres", ter ge
legenheid van de
opening van de
drie-daagse Neder
landse Baby- en
Kindervakbeurs in
de Expohal. Lily
Petersen en Herman Broekhuisen van
bet radioprogramma Kleutertje luister'
waren gastvrouw en gastheer van de
46 kleuters allen geboren in 1958. Het
zal de lezers opvallen, dat 46 niet deel
baar is door drie. Maar dat komt, om
dat ook de vierling ((twee jongens en
twee meisjes) van de familie S. Lau-
tenbach uit Deinum, in Friesland, van
de partij was. De kinderen en hun
ouders waren met auto's uit hun woon
plaatsen gehaald. Na de ontvangst in
de feestelyk met vlaggen en guirlandes
versierde hal werd een kinderfeestmaal
Op de modeshow stal de drieling van
het echtpaar Jongens uit Haarlem de
show.
aangericht. Daarna hielden de kinde
ren zich ingespannen bezig met een
tekenwedstrijd, met Pipo de Clown als
model. Een half uurtje goochelen en
wat spelletjes maakten het middag
programma uit, waaraan ook enkele
kinderen van het radiogroepje „Kleu
tertje luister" meewerkten. Pipo de
Clown was opnieuw present toen de
kleuters huiswaarts keerden.