De meeste senatoren voor
wijziging van pachtwet
Prijsbeheersing na 1 januari
niet langer noodzakelijk
Kardinaal Bea waarschuwt
tegen te hoge verwachting
van het eenheidsstreven
„St.-Lambertus" reageert
fel in textielconflict
Tilburgse fabrikanten geven
geen winstuitkering 1961
PRilip
Ingrijpend structuurplan
voor Utrechts centrum
„Hoog" voetpad zal station
met binnenstad verbinden
Niets is zo erg als
Morris
<4®
O
Socialisten tonen
geen waardering
Gelukkig eiude
van vondeling
mysterie
K.v.K. bewondert
beleid van het
gemeentebestuur
PARTICULIER INITIATIEF
SCOTTS
NIEUW-ENGELAND
Boete voor CPN-
Eerste Kamerlid
Eerste roltrap
bij spoorwegen
Dr. A. M. Lucas
DONDERDAG 11 OKTOBER 1962
PAGINA 5
Philip Morris - the cigarette oF quality and prestige 1.25
Vragen aan ministers
Man langer dan nodig
in inrichting?
Nijmeegse oorlogsschade
TIEN GEWONDEN
Bus botst frontaal
tegen boom
GO FIRST CLASS
IN EVERY COUNTRY SMART PEOPLE PAY A LITTLE EXTRA TO
ROLLAWAT
hoeden
Ontworpen voor „jon
ge" mensen. Een veel
zijdige „lichtgewicht
West Point
grey, Chianti brown
Sherwood green
v.a. f 42
Auto bestuurd onder
invloed van alcohol
Primeur in Amersfoort
Rectificatie
(Van onze haagse redactie)
ÖEN HAAG, lï okt. De minister
*an Landbouw kan er vrijwel zeker van
*Un dat zjjn voorstel tot wijziging van
pachtwet in verband met het ver
vallen van de wet op de vervreemding
van landbouwgronden met ingang van
1 januari 1963 ook door de Eerste
Kamer zal worden goedgekeurd. In het
Voorlopig verslag op het wetsontwerp
scharen de meeste senatoren zich ach
ter het wetsvoorstel van minister Ma-
*Snen. Alleen de socialistische Eerste
Kamerleden hebben weinig waardering
voor de in het ontwerp voorgestelde
'ogeling, omdat zü menen, dat deze
ln verscheidene opzichten een ver-
JWakking van de positie van de pach
ter tot gevolg zal hebben.
De afgevaardigden van de P.v.d.A.
K? de Eerste Kamer zijn het evenals
flle destijds in de Tweede Kamer eens
JPet het denkbeeld van de heer Vonde-
'lng. Vooral hebben zij bezwaren tegen
cc regeling van het voorkeursrecht van
pachter. Een daarvan is, dat de
strafrechtelijke sanctie jegens de ver-
Pachter, die grond verkoopt zonder
£'ch te bekommeren om het voor
keursrecht, zal vervallen. In plaats
Van het ambtshalve onderzoek van de
grondkamer naar de bereidheid de ge
pachte grond te kopen komt de civiel
rechtelijke plicht van de verpachter om
het land aan de pachter aan te bieden.
Dit hoeft volgens de socialistische se
natoren niet te betekenen, dat de ver
pachter bij gebleken bereidheid van de
Pachter ook verplicht is de grond aan
hem te verkopen.
Na uitvoerig in het verslag op hun
bezwaren te zijn ingegaan, stellen zij
tenslotte de vraag ,,in hoeverre de
regering bereid is de beslissingsvrij
heid van de Eerste Kamer te eer
biedigen; een beslissingsvrijheid, die
vooral in de knel komt voor die leden,
die het voorkeursrecht van de pachter
ongeschonden gehandhaafd willen
zien." In dit verband vragen zij verder
of de regering zo het wetsvoorstel van
minister Marijnen door de Eerste Ka
mer wordt verworpen, alsnog bereid is
door middel van een spoedprocedure
een tijdelijke verlenging van de wet
op de vervreemding van landbouw-
gronden te bevorderen.
Vele leden stellen zich achter de
opvatting van de minister, dat er
geen voldoende redenen meer be
staan om onder meer de prijsbeheer
sing zoals deze in de tot 1 januari
van het volgend jaar lopende wet op
de vervreemding van landbouwgron
den wordt geregeld, nog langer te
handhaven. Zij delen niet de vrees
van de voorstanders van de prijsbe
heersing van landbouwgronden, dat
opheffing der prijsbeheersing na 1
januari een prijsstijging der grond-
prijzen tot gevolg zal hebben.
ffü, voeren ter toelichting van hun
Standpunt aan, dat het belangrijkste
argument voor prijsbeheersing in het
EINDHOVEN, 11 okt. De geschie
denis van de baby, die in het begin van
deze week in een woning aan de Gestel-
■estraat hier tijdens de afwezigheid
van de bewoners te vondeling was ge
legd schijnt een gelukkig einde te zullen
krijgen: de vader en de moeder van het
kindje hebben trouwplannen en willen,
wanneer het huwelijk is gesloten, stap
pen ondernemen om de baby, die nu
nog aan de zorg van de raad voor de
kinderbescherming is toevertrouwd,
weer bij zich krijgen.
De moeder is inmiddels op komen da
gen en blijkt nog verre familie te zijn
van het echtpaar, dat zij als voorlopige
ouders voor haar baby had uitgekozen.
Toen zij en haar verloofde zondag in
de Gestelsestraat aankwamen trof het
Paar de familie niet thuis. De jonge
vrouw, die ter plaatse goed bekend was,
knïvL6 ter via de achterdeur binnen te
werd7aarna de baby in de keuken
«eed !ouT-eer<1 d® h°°P' dat alles
komen.
verleden was de sterke bevolkingsdruk
op het platteland. Deze druk is sinds
de oorlog sterk afgenomen. De ver
wachting is, zo wordt gezegd, dat deze
tendens zich in de toekomst zal voort
zetten. Dezelfde senatoren zijn voorts
van mening, dat handhaving van de
prijsbeheersing de sanering en aanpas
sing van de Nederlandse landbouwbe
drijven, die in volle gang zijn en die
mede met het oog op de te verwachten
ontwikkelingen in E.E.G.-verband nood
zakelijk zijn, ernstig zou belemmeren.
Bovendien wijzen zij er op, dat Neder
land tot dusverre het enige land is,
waar een prijsbeheersing bestaat.
Hoewel sommige senatoren hun in
stemming betuigen met het vervallen
van de wet op de vervreemding van
landbouwgronden, tonen deze zich in
het voorlopig verslag verontrust over
de negatieve houding, die veelal wordt
aangenomen tegen de grondeigenaren,
die een economische functie vervullen
en van betekenis zijn voor de Neder
landse landbouw.
Het is hen ook na de uitvoerige
discussie in de Tweede Kamer onder
meer niet duidelijk geworden, welke
normen men bij het vaststellen van de
verkeerswaarde van de grond zal moe
ten hanteren. In de toekomst, zo is hun
overtuiging, zal men uitgaan van twee
waarden, die voor verpachte en niet
verpachte gronden. Indien de pachter
in de grondslag van zijn maatschappe
lijk bestatn wordt aangetast, aldus
wordt opgemerkt, kan de pacht nog
zes jaar worden verlengd, waardoor
de waarde van de grond geringer zal
zijn dan van onverpachte grond. Om
dat men hier met twee uiterste moge
lijkheden van het ingediende wetsont
werp te doen heeft, vragen zij zich af
of het niet juister zou zijn geweest
ook rekening te houden met de finan
ciële positie van de verpachter.
Verscheidene leden merken op, dat
de uitvoerige gedachtenwisseling over
het wetsontwerp van minister Marijnen
en het voorstel van wet van de heer
Vondeling tot verlening van de wet op
de vervreemding van landbouwgronden
in de Tweede Kamer heeft aangetoond,
dat het inzicht van de regering juister
moet worden geacht dan dat van de
voorstanders van het initiatiefvoorstel
Vondeling.
Advertentie)
ROME, 11 okt. (UPI) Augustin kar
dinaal Bea S.J., voorzitter van het se-
scretariaat voor de eenheid der Christe
nen, heeft gisteren in een speciale uit
gave van de Osservatore Romano ge
sproken over het eenheidsstreven van
de Rooms-Katholieke Kerk. Na te heb
ben opgemerkt, dat de Paus de een
heid voortdurend voor ogen staat, waar
schuwt kardinaal Bea, dat die eenheid
slechts geleidelijk en niet ineens kan
worden bewerkstelligd.
De kardinaal roept de bezoeken in
herinnering, die niet-katholieke kerkelij
ke leiders aan de Paus hebben ge
bracht, en spreekt over de dertig waar
nemers van niet-katholieke christelijke
bet Concilie zullen bijwonen.
H« vraagt zich af in welk licht deze
bezoeken moeten worden bezien. „Men
A 20 2e£ D'.J„deze bezoeken over
schatten zowel als onderschatten. Er is
sprake van een denkfout bij hen. die
overschatten. Zij vergeten de grote ver
schillen vooral leerstellige die on
danks deze bezoeken blüven bestaan
en niet zo gemakkelijk zijn te over
bruggen als zij menen. Er is een denk
fout ook bij hen, die onderschatten,
doordat zij menen, dat deze bezoeken
juist om wat scheidt nutteloos zijn. Het
is voldoende om in dit verband te wij
zen op het enorme belang van de men
taliteit om elkaar te begrijpen, of, in
het tegendeel, vooroordeel wanbegrip
en ressentimenten te handhaven".
„Katholieken, en orthodoxen", zo ver
volgt kardinaal Bea. „hebben negen
eeuwen geleefd niet alleen zonder dat
ze contact liadden, maar met handha
ving van oude vooroordelen, die niet
zelden zonder verdachtmaking uit en
te na herhaald werden. Met de ker
ken, die uit de reformatie geboren wer
den, zijn er vier eeuwen van strijd ge-
wee-* eveneens met uitermate phn-
DEN HAAG, XI okt. Het lid van
de Tweede Kamer de heer Lamberts
(P.v.d.A.) heeft de ministers van jus
titie en van Sociale Zaken en Volks
gezondheid schriftelijk gevraagd of het
juist is, dat de rechtbank te Breda een
reeds gedurende negentien jaar in de
rijkspsychiatrische inrichting te Woen-
sel verpleegde delinquent toerekenings-
vatbaar heeft verklaard.
Het kamerlid verzoekt de ministers
de gang van zaken uiteen te zetten,
eventueel onder overlegging van de ter
zake uitgesproken gerechtelijke vonnis
sen, die ertoe geleid heeft dat betrok
kene zo lang z\jn vrijheid heeft moeten
missen. De heer Lamberts, vraagt
tenslotte: indien de man langer dan no
dig werd verpleegd of dit te wijten is
aan het in gebreke blijven van justitiële
en/of medische autoriteiten en of een
en ander de bewindslieden aanleiding
geeft wetswijzigingen en/of andere
maatregelelen in overweging te nemen.
(Van onze correspondent)
TILBURG, 11 okt. Het conflict in
de Tilburgse textielwereld over de winst-
delingsregeling dreigt rigoreuze vormen
aan te nemen. Op een vergadering van
de afdeling Tilburg van de Nederlandse
Katholieke Arxtielbond „St. Lamber-
tus", die op 1 oktober is gehouden, sprak
de voorzitter van woordbreuk tussen de
vereniging en de Tilburgse fabrikanten
Van wollen stoffen. „St. Lambertus" is
echter geenszins van plan het bfj de uit-
spraak t an de voorzitter te laten.
In het protocol van de nieuwe CAO
voor 1962 is o.a. het punt winstdeling ter
sprake gekomen waarover indertijd het
volgende werd gezegd: Partijen zullen
verzoeken aan het College van Rijksbe
middelaars een regeling goed te keuren,
waarbij de vakraad wordt gemachtigd
om aan de werkgevers in de textiel
industrie in wier onderneming geen re
glementerende winstdelingsregeling van
toepassing is, op hun verzoek toestem
ming te verlenen om per jaar een uit
kering uit de winst van drie procent
van het jaarloon aan de werknemers te
doen.
De werkgeversorganisaties hebben
hun leden aanbevolen van deze regeling
gebruik te maken en hebben beloofd dat
Zij geen onderlinge afspraken zullen ma
ken tot beperking van de vrijheid van
de individuele ondernemingen om tot
Vnnstregelingen te komen. De ingediende
Örie procent-regeling is tot nu toe nog
Wet door het College van Rijksbemidde-
laars goedgekeurd. Dit staat echter bui
ten de kwestie waar het in Tilburg om
gaat. De vertegenwoordigers van de
werkgevers in de textielindustrie hebben
hier echter een houding aangenomen die
tegengesteld is aan de van te voren ge
maakte afspraken.
Er zijn grote groepen werkgevers
die wel een winstdelingsregeling voor
hun werknemers tot stand hebben ge
bracht maar deze komen grotendeels
voor in Twente en in Helmond Een
argument van de fabrikanten om niet
tot uitkering over te gaan was de
slechtere gang van zaken hier in ver
schillende textielbedrijven gedurende
het laatste jaar. De uitkering heeft
echter betrekking op het jaar 1961 en
met op 1962. Het bestuur van de
werkgeversorganisatie bevestigde na
dien deze argumentatie van de vak
bond.
De werkgeversorganisaties zouden de
bonden binnen zes weken (na 28 augus
tus 1962) berichten wat door de afzon
derlijke ondernemingen zou worden ge
daan. Doch nu blijkt dat de Tilburgse
Vereniging van Fabrikanten van wollen
stoffen er helemaal niets voor voelt om
deze belofte in te lossen: er is geen
sprake van een uitkering over 1961 en er
zal geen gevolg worden gegeven aan het
advies om tot een authentieke winst
delingsregeling voor de toekomst over
te gaan. „St. Lambertus" heeft tegen deze
gang van zaken fel gereageerd.
lijke politieke doorkruisingen en fouten
aan beide zijden".
„Vanuit dit standpunt bezien is het ai
veel als wij elkaar ontmoeten in liefde,
als we proberen vreedzamer en sere
ner betrekkingen te onderhouden. Wat
dit betreft kan worden gezegd, dat enor
me vooruitgang is geboekt. Ik aarzel
niet te zeggen, dat wat in de laatste
twee jaar is gebeurd, de gedurfdste
hoop, die men ko.estereii kon heeft over
troffen," aldus kardinaal Bea.
(Van onze correspondent)
NIJMEGE.N 11 okt. In de gister
avond gehouden vergadering van de
Nijmeegse Kamer van Koophandel is
de volgende motie met algemene stem
men aangenomen:
„De leden van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Nijmegen
en omstreken op 10 oktober 1962 in
vergadering bijeen, kennis genomen
hebbende van de perspublikaties inza
ke de afwikkeling van oorlogsschade
door of vanwege Nijmeegse gemeen
telijke instanties, van mening zijnde
dat de beoordeling van de in deze pu-
blikaties vermelde omstandigheden,
personen en gebeurtenissen overgela
ten moet worden aan andere compe
tente organen, spreken hun bewonde
ring uit voor het reconstructiebeleid
zoals dat in het algemeen door het
stedelijk bestuur is gevoerd vanaf het
einde der oorlog tot nu. Daarbij in het
bijzonder blijk gevend van hun waar
dering voor de zorgvolle en voor Nij
megen heilzame leiding van de burge
meester, mr. Ch. Hustinx".
TER APEL, 11 okt. Op de Wester-
straat is hier gisteravond een autobus
van de G.A.D.O., die op weg was van
hier naar Emmen, frontaal tegen een
boom gebotst doordat de chauffeur door
de dichte mist te laat een bocht op
merkte.
Van de vijftien inzittenden werden
tien gewond van wie twee ernstig. De
chauffeur bleef ongedeerd. De gewon
den zijn overgebrapht naar het zieken
huis te Emmen. De niet-gewonde pas
sagiers hebben hun reis voortgezet met
een andere bus.
SMOKE THE BEST
UTRECHT, 11 okt. De N.V. Maat- kels en geflankeerd door hoge bouw-
schappij voor Projectontwikkeling
,Empeo", dochtermaatschappij Van
de Verenigde Bedrijven Bredero NV,
heeft aan het gemeentebestuur en de
Nederlandse Spoorwegen een plan tot
reconstructie van de binnenstad aan
geboden, waardoor Utrecht beter zijn
belangrijke economische funktie als
centrum van midden-Nederland zal
kunnen vervullen. De Spoorwegen zijn
erbij betrokken, omdat het station
omhoog gebracht of in zuidelijke rich
ting verplaatst zal moeten worden,
terwijl de huidige stationswijk van het
plan, dat onder de naam Hoog Catha-
rijne wordt gelanceerd, is gedacht als
een verhoogd plein, omgeven met win-
Advertentie)
loJfrrJUjtflllJI" Curfl»
itatikin
TWEED HOEDEN
ROTTERDAM
KORTE HOOGSTR
AMSTERDAM
KONINGSPLEIN
EINDHOVEN
RECHTESTRAAT 29 - 33
werken, waarin hoofdzakelijk kanto
ren en bedrijven gevestigd worden.
Het middendeel wordt aan de noord
en zuidzijde afgesloten door het nieu
we hoofdgebouw I van de Nederlandse
Spoorwegen en een hoog bouwwerk op
het Leidseveer, te combineren met
een parkeergarage.
Een belangrijk element in dit pro
ject, dat zich uitstrekt van de Croese-
laan tot een door de gemeente reeds
vastgestelde doorbraak bij Achter Cla-
renburg (in zuidelijke richting van het
Vredenburg, groot zeventien ha), is
een voetgangerstraverse ter hoogte
van 5,5 boven het huidige straatni
veau, reikend van een aan te leggen
parkeerterrein aan de Croeselaan
nu een binnenplaats van een kazerne
via spoorwegemplacement en sta
tion over de Catharijnesingei door het
Jaarbeursgebouw naar het verbrede
Achter Clarenburg. Er wordt hierdoor
een veel kortere voetgangersverbin
ding tussen het station en de huidige
binnenstad verkregen, waardoor het
nieuw te creëren winkelcentrum bij
het station een goede aansluiting heeft
met het bestaande winkelcentrum, dat
uitgebreid kan worden tussen Rijn
kade en Achter Glarenburg. De be
staande voetgangersverbindingen via
de kruispunten Leidseveer en Wil
lemsbrug worden ontlast, wat aan het
overige verkeer ten goede kan komen.
Natuurlijk is ook aandacht be
steed aan het in Utrecht nijpende
parkeervraagstuk, waarvoor een op
lossing is gevonden behalve met
het terrein aan de Croeselaan
door de bouw van een parkeergara
ge met verdiepingen in de stations
wijk en een parkeergarage van ten
hoogste vijf lagen bij de doorbraak
Achter Clarenburg. Waar in de bin
nenstad nu plaats is voor slechts
450 auto's, zullen in de toekomst
2400 auto's geparkeerd kunnen wor
den, terwijl er aan de Croeselaan
ruimte voor 1200 auto's zal zijn. Ook
onder het winkelplein bij het station
komt parkeergelegenheid, hoofdza
kelijk voor het winkelend publiek,
terwijl daartoe eveneens gelegen
heid zal zijn op de binnenhoven van
de kantoorgebouwen.
De kosten van het plan, met uitzon
dering van een nieuw station en de
openbare wegen, zijn begroot op hon
derdvijftig miljoen gulden. Het plan
Hoog Catharijne is ontworpen door
een team deskundigen, waartoe naast
dr. L. Bak, lector in de Planologie
aan de Vrije Universiteit te Amster
dam, en de stedebouwkundige ir. H. T.
Vink o.a. behoorden experts van de ge
meente Utrecht en de Nederlandse
Spoorwegen.
In hoofdzaak zijn de verkeersoplos-
singen aangehouden, die in het rap-
port-Feuchtinger voorgesteld worden
en in de nota-Kuiper niet bestreden
worden. Door het verplaatsen van de
rooilijnen ontstaat op enkele plaatsen
echter zoveel meer ruimte, dat de we
gen en verkeerspleinen breder kunnen
worden opgezet dan in genoemde
plannen het geval is. In afwijking van
het plan-Feuchtinger is ook het ver
keersplein ter plaatse van de Willems
brug met een onderdoorgang gedacht
en is de invalsweg van Leidse Veer
naar Vredenburg als een één-richtings-
weg aangegeven. Dit maakt een extra
doorbraak van Jacobikerk naar Leid
seveer noodzakelijk.
Berlijn Twee Oostberlijnse jongens
van vfjftien jaar hebben gisterren kans
gezien West-Berlijn te bereiken door on
der het prikkeldraad aan de sector
grens door te kruipen. (Reuter).
(Van onze correspondent)
GRONINGEN, 11 okt. - De 53-jari-
ge ex-wethouder van Finsterwolde en
Eerste-Kamerlid voor de C.P.N., stond
gisteren voor de Groninger politierech
ter terecht wegens het rijden onder
invloed van alcohol in een auto.
Verdachte had na afloop van de ge
meenteraadsvergadering in een com
missiekamer van het gemeentehuis
drie glazen bier gedronken en was
vervolgens op weg gegaan naar Duits
land. Hij raakte verward in een lange
file.
Hij probeerde tot twee maal toe de
file voorbij te gaan, werd aangehou
den door de marechaussee, die ont
dekte dat hij geen autopapieren bij
zich had en dat hij naar alcohol rook.
De dienstdoende marechaussees lieten
hem uitstappen en wilde hem ter ont
nuchtering insluiten, maar de brigade
commandant achtte dit niet nodig. De
officier van Justitie achtte de tenlas
telegging bewezen en eiste twee we
ken gevangenisstraf en twee jaar ont
zegging van de rijbevoegdheid. De po
litierechter veroordeelde hem tot 75
gulden boete subs 30 dagen hechtenis,
één maand gevangenisstraf voorwaar
delijk (proeftijd drie jaar) en een jaar
ontzegging van de rijbevoegdheid
(voorwaardelijk, proeftijd drie jaar).
(Van onze corespondent)
AMERSFOORT, 11 okt. De Ne
derlandse Spoorwegen heeft gisteren
een primeur gelanceerd door het in
gebruik nemen van een roltrap in het
station alhier. Het was een zakelijke
gebeurtenis, die door hoofdstationschef
E. C. van Eek werd verricht door het
omdraaien van een contactsleuteltje.
De passagiers, die even later met
de trein uit Groningen arriveerden,
konden het eerst van deze noviteit van
de N.S. gebruikmaken, 's Middags
kwamen de directie en de president
van de N.S., ir. J. Lohmann, het glim
mende pronkstuk bewonderen. De rol
trap is voorzien van alle mogelijke
veiligheidsmaatregelen. De minste
verstopping van de naden doet de trap
tot stilstand komen. Bovendien zijn er
nog vier noodremmen aangebracht. De
reden dat de eerste roltrap (alleen
naar boven) bij de N.S. in Amersfoort
werd aangebracht is, dat de perrons
zes meter lager liggen dan de uit
gang.
Zeer tot onze spijt hebben wij gisteren
in onze bijlage gewijd aan de tentoon
stelling „Idéé 62" de namen verward
van twee architecten. Ten onrechte is
aldus architect G. Bakker genoemd
waar de Amsterdamse H.B.O. architect
G. Prins bedoeld werd. Wjj bieden hier
voor onze lezers, alsmede de heren Bak-
■er en Prins, onze verontschuldiginge"
■an.
(Advertentie)
DE OLVEH voor uw levensverzekering.
e fiscale en financiële spe
cialist van de KVP-fractie
in de Tweede Kamer, dr.
A. M. Lucas, heeft zoveel
verdiensten voor onze maat
schappij, dat wij geneigd zijn
allereerst daarvan een opsom
ming te geven. Maar onze lezers
hebben er recht op te weten,
dat dr. Lucas die vandaag
zeventig jaar worlt nog
vol humor zit en vol herinnerin
gen aan een leven, dat hem vrij
wel iedere dag vreugde heeft
gebracht. Wie dat niet gelooft,
omdat hij dr. Lucas alleen maar
kent met een hoofd vol zorgen
over de rijksfinanciën en ach
tereenvolgens met vier minis
ters, onder wie drie beroemd
heden in hun vak, heftig de
degens kruisend, die willen wij
meenemen op het levenspad van
dit kamerlid, dat zich vernauwt
tot de smalle landweggetjes van
de Zuidhollandse polders. Met
Louis Davids heeft dr. Lucas dit
gemeen, dat zij beiden een deel
van hun opkomst te danken heb
ben aan oude Fordjes. De ene
maakte er een liedje op, dat zijn
populariteit tot ongekende hoog
te bracht, de ander begon in zo'n
spin op hoge poten zijn politieke
carrière. Heel vooraan in de jaren twintig reed de later met het comman
deurschap van St. Gregorius geridderde sociale en politieke werker op die
polderweggetjes rond in een T-ford van zodanig kwalijke constructie, dat
het schijnsel van de koplampen toe- en afnam naarmate het snuivende
motortje loeren draaide. Was de weg erg slecht, hetgeen in de winter
herhaaldelijk het geval was in de polders, dan moest de heer Lucas trachten
de motor hard te laten gieren en maar naar het hoogste toerental over te
schakelen, want stilstaan of langzaam draaien betekende geen licht meer,
met alle kansen op een onverwachte duik in de Gouwe, de Aar. de Hol
landse IJsel of de eerste de beste tochtsloot.
Dergelijke tochten ondernam de heer Lucas niettemin met grote vast
beradenheid als het erom ging in de kleine dorpen rond Oudewater, waar
hij hoofdonderwijzer en voorzitter van de kiesvereniging der Rooms-
Katholieke Staatspartij was, het politieke geloof te verkondigen. Hij kan
daar smakelijk over vertellen. De kleine luiden in deze streek vonden een
politieke vergadering een echte ontspanning. Een redevoering was in die
dagen een evenement. De politieke activiteit concentreerde zich nog geheel
rond de kandidaatstellingen. Niettemin leefde de politiek vaak sterker dan
thans, omdat er nog vurig gestreden moest worden voor elementaire rech
ten. Meermalen moest men zich verzetten tegen beslissingen, waardoor de
katholieken zich in hun diepste overtuiging gekrenkt voelden. Op zulke
momenten werd er van plaatselijke bestuursleden gevraagd dat zij de
barricades opvlogen. Dr. Lucas heeft dat eens meegemaakt, toen de liberale
burgemeester van Oudewater het in zijn hoofd haalde toestemming te geven
tot het houden van een kermis op Goede Vrijdag. Dank zij het protest, dat
onder zijn regie weerklonk, kwam het hele christelijke volksdeel in opstand
en de kermis ging niet door.
Geen wonder dat iemand, die deze politieke school had doorlopen, het in
Rotterdam, waar hij leraar werd, spoedig tot kringvoorzitter bracht. Dr.
Lucas heeft die benoeming dubbel gehonoreerd. Hij bleek behalve een
uitstekend organisator een ijverig student. Hoewel hij per week vijftig
lesuren had, promoveerde hij midden in de crisistijd aan de Economische
Hogeschool op een hoogst actueel proefschrift over het Duitse kartelwezen.
Onder de oorlog stelde zijn verblijf in St. Michielsgestel dr. Lucas in de
gelegenheid de politieke stroomversnellingen van nabij te bestuderen.
Nooit heeft hij er een moment aan getwijfeld, dat voor Nederland een
doorbraak politiek verlies zou brengen. Mede dank zij zijn deskundige
adviezen is de eigen katholieke partij na de oorlog snel herboren en dr.
Lucas werd kamerlid.
Het was de zoveelste verandering van betekenis in zijn leven, die hij
als een welkome verfrissing onderging. Niets is zo erg als sleur, is een
van zijn levenslessen. Het Kamerlidmaatschap van de financiële expert
van de K.V.P is zeer vruchtbaar geweest, zowel bij de wetgeving, waarbij
hi] fel heeft meegestreden en belangrijke amendementen erdoor heeft
weten te krijgen men denke aan het voor grote gezinnen zo welkome
mcaskind als door de invloed, die hij in persoonlijke gesprekken met
ministers heeft uitgeoefend.
Voegt men daarbij nog het ijveren van deze doorzetter voor tal van
charitatieve instellingen in zijn tweede vaderstad Rotterdam, waar zijn
intense zorg uitging naar het katholieke b.l.o., de katholieke h.b.s. in Zuid,
het nijverheidsonderwijs, een ziekenhuis en een weeshuis, om slechts het
belangrijkste te noemen, dan is er alle redentot diepe bewondering en
grote dank. Dr. Lucas, die zijn vrouw destijds bij het lager onderwijs in
Amsterdam heeft leren kennen, is vader van een groot gezin. Van de zeven
kinderen zijn van de drie meisjes er twee geëmigreerd, respectievelijk naar
Zuid-Rhodesia en de Verenigde Staten.
