Patriarch Maximos vraagt
volkstaal op Concilie
Kardinaal Spellmans latijn
het moeilijkst te verstaan
UGA
Peking wil
met Nehroe
praten
Het voorstel over
iturgie:
toetssteen houding Concilie
WÈËÊÈIÊËÊÊSÈË
Zuurbrand kunt blossen
RENNIES
Bekroonde foto j C.K.H. wil Nederlandse
export bevorderen
Meningen over LITURGIE zijn verdeeld
De prijs Van
de vrijheid
Bfonchiletten
Vlasfabriek door
brand verloren
Verdwijnend ambacht
ISleutel voor ,Het Dorp'
„Speelgoedmeter"
i
in een mum - met Rennies
Bedrijfsleven en overheid steunen
met flinke bedragen
vatic aan stad u okt. (knp>
BISSCHOP KONDIGT
INTERDICT AF
Voor parochiekerk
in Ecuador
Japan onderscheidt
kardinaal Cicognani
Zeven doden
Vliegtuig van de V.S.
op Cuba verongelukt
Defensie-ministers
- Nederland-België -
willen nieuwe tanks
Geluidsinstallaties
verjagen ook vogels
van vliegvelden
WOENSDAG 24 OKTOBER 1962
PAGINA 7
Mgr. Van Bekkum
Afternoon
th^huilties
98 ct.
Geen details
door
prof. drs. F. HAARSMA
Bevroren vormen
Iliil
III
en zonder dat Uw omgeving er weet van
heeft. Gewoon maar laten smelten op de
tong, zonder water, of wat ook. Rennies
zijn nog lekker ook.
besprekingen van de Concilievaders
Taa gisteren hebben, de liturgische
Plechtigheden inbegrepen, opnieuw drie
Uren in beslag genomen. Het eerste
deel van de besprekingen was een
voorzetting van de debatten van maan
dag. Hoewel de algemene tendens toch
tveer veel waardering voor het voorstel
Van liturgische hervorming inhield,
kwamen meer sprekers aan het woord,
die bezwaren ertegen koesterden. Ove
rigens lopen de gedachten ver uiteen:
sommigen willen alles omverwerpen en
vinden, dat de voorgelegde plannen nog
biet ver genoeg gaan, zij wensen dat
de oorspronkelijke plannen, die door de
voorbereidende commissie, onder de lei
ding van de overleden kardinaal Clcog-
nani, werden opgemaakt, weer op tafel
komen. Anderen daarentegen gaan zo
Ver, dat zij zo goed ils geen verande
ringen kunnen goedkeuren.
Dit laatste komt voort uit het feit,
dat in vele landen nog geen enkele
liturgische beweging op gang geko-
Advertentie)
geweekt
en/of
gemengd
met
vruchtesap,
fruit
of groente.
Kennedy was in zijn rede over
t^uba niet alleen verbolgen over de
opbouw van een Sovjet-aanvalsbasis
onder de kust van Amerika, maar
vooral ook over het bedrog van de
Russen dat met die opbouw gepaard
ging. Achtereenvolgens was in een
officiële Sovjetverklaring van II sep
tember en in een mondelinge verze
kering van Gromvko aan Kennedy
gezegd, dat met de Russische mili
taire hulp aan Cuba geen olfensieve
doeleinden beoogd werden. Maar nu
vastgesteld is dat op Cuba bases zijn
gebouwd voor raketien waarmee een
atoomaanval op Washington kan
Vvorden gedaan, zijn de geruststellen
de woorden van de Sovjets tot de
Amerikanen als leugens aan de kaak
gesteld. De Amerikaanse president
kon dan ook constateren, dat Mos
kou zich tegelijk aan olfensieve be
dreigingen en bewuste misleiding
had schuldig gemaakt. Vooral door
die valse verklaringen hebben de Rus
sen een bijzonder ongunstig klimaat
geschapen voor onderhandelingen met
het Westen, waarover de laatste tijd
Zoveel gesproken werd. Bij onderhan
delingen moeten de partijen tot op
Wekere hoogte op eikaars joede trouw
bunnen rekenen.
Kennedy acht nu het ogenblik
gekomen forse taal te spreken en da-
den te stellen. Hij beseft da' de koers
die bij nu ir inge-
"N slagen een riskante
BUITENLANDSE koers is, maar hij
weet ook nat hij
KRONIEK moet handelen vóór
y het re Iaat is. „De
prijs van de rrijheid
is hoog, maar de Amerikanen hebben
die prijs altijd betaald", zo zegt hij.
En bij deze woorden kan men den
ken aan die andere president van
Amerika, Iruman, die twaalf jaar
geleden niet aarzelde in te grijpen
toen op Korea de vrije wereld verde
digd moest worden tegen communis
tische agressie. Kennedy, heeft het
doel van zijn beleid op poëtische wij-
geformuleerd: „Our goal is not
the victory of might, but the vindi
cation of right" (Ons doel is niet de
overwinning van de macht, maar de
handhaving van het recht) en de
■Amerikaanse president voegde hieraan
toe dat Amerika niet de vrede wil ten
koste van de vrijheid, maar zowel vre
de als vrijheid.
In een andere dichterlijke passage
8Prak Kennedy van de kernoorlog
••Waarin zelfs de vruchten van de
overwinning tot as in de mond zou
den worden". Uit die treffende beeld-
sPraak blijkt dat bij de verschrikkin-
gen van een groot gewapend botsen
"iet onderschat, en dat hij het huidige
conflict met de Sovjet-Unie niet licht-
vaardig op de spits zal drijven. Ken
nedy s pakkende woordkeus en zijn
verzorgde taal komen voort uit diepe
bewogenheid en een behoefte aan
"dder denken.
men is, zodat ook het liturgisch den
ken nog beperkt blijft tot de bestaan
de verzameling van rubrieken en
voorschriften. Men ontmoet deze ge-
dachtengang niet alleen bij kardina
len en bisschoppen uit de zuidelijke
landen, maar ook uit zeer grote ge
bieden van de Engelssprekende we
reld. Bijzonder opmerkelijk is het dan
ook. dat men grote en overtuigde
pleidooien voor het Latijn vindt bij
deze laatste groepen Het moet ge
zegd worden - als hier 'n vrolijke noot
bij mag worden gegeven - dat juist
dé Amerikanen die voor het Latijn
pleiten, zoals kardinaal Spellman en
kardinaal Joseph Ritter van St. Louis,
bij hun Latijnse redevoeringen zo
goed als niet te volgen waren vanwege
hun Amerikaans accent. Menig Con
cilievader heeft zich daarover be
klaagd.
In verband hiermede heeft ook patri
arch Maximos IV Saigh van Antlochië
geklaagd, dat hij als Oosterse gezags
drager geen Latijn verstaat. In een in
het Frans rehonden toespraak vroeg hij
nadrukkelijk op dit Concilie te beginnen
met het invoeren van de volkstaal.
Van een pessimist, die weinig van het
Concilie hoopte voor zijn „ongewone
ideeën op het gebied der liturgie", is
mgr. W. van Bekkum S.V.D., bisschop
van Ruteng op Flores, thans een opti
mist geworden. Hij vertelde dit op een
persconferentie te Rome. Bij het begin
van het Concilie, aldus de missiebis
schop, die gekozen is als lid van de
CUENCA. 24 okt (KNP) De aarts
bisschop van Cuenca heeft het inter
dict uitgesproken over de parochiekerk
van San Cristobal in zijn aartsbisdom.
Dit betekent dat deze kerk gesloten Is
voor alle diensten. Er mag geen H. Mis
worden opgedragen of sacramenten toe
gediend.
De aartsbisschop heeft deze maatre
gel genomen, omdat Indianen in deze
kerk de missie-arts dr. Jorge Mer-
chan en zijn assistent hebben vermoord.
VATIKAANSTAD, 24 okt. (KNP)
De Japanse regering heeft aan kardi
naal-staatssecretaris Cicognani de orde
der Rijzende Zon le klasse verleend.
De ministerpresident zal de onderschei
ding overhandigen wanneer hij in no
vember Rome bezoekt.
Commissie voor de Liturgie, had ik
weinig hoop met zulke ongewone voor
stellen als de mijne ergens gehoor te
vinden. Maar thans ben ik optimistisch
gestemd. Bij talrijke gesprekken met
anderen ben ik tot de ontdekking geko
men, dat mfln ervaringen door talrijke
anderen ook opgedaan zijn in Afrika en
Azië. Ook onder de liturgie-experts in
het Westen heb ik een warme sympa
thie gevonden.
Mgr. Van Bekkum is een bekende fi
guur in de wereld van de missie zowel
als die van de liturgie. THdens het in
ternationale zielzorgcongres in Assisi in
september 1956 verwekte hij grote be
roering in de gehele wereld van de litur
gie door een reeks eisen tot aanpassing
van de Westers geïnspireerde liturgie
der Kerk aan de plaatselijke omstandig
heden en gebruiken.
Advertentie
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
LUCHTBASIS MCGUIRE, 23 okt.
(Rtr, UPI) Een straaltransportvlieg-
tuig van de Amerikaanse luchtmacht is
gisteren bij het landen op de Ameri
kaanse basis Guantanamo op Cuba ver
ongelukt. Alle zeven bemanningsleden
verlor m het leven.
Het toestel, een C-135 „Stratolifter'
maakte deel uit van de 611e luchttrans-
portwing, die gestationeerd is op de
basis McGuire. De machine stortte
neer, toen de piloot onder een vrij
steile hoek trachtte te landen. Volgens
de luchtmacht rruoet de oorzaak van het
ongeluk in deze manoeuvre worden ge
zocht.
DEN HAAG, 24 okt. De Neder
landse minister van Defensie en de
Belgische minister van landsverdedi
ging hebben gisteren te Brussel een
van hun periodieke besprekingen ge
houden. De bewindslieden hebben on
der meer problemen van gemeenschap
pelijk belang onderzocht, waaronder
dé gezamenlijke opleiding van het per
soneel voor de Hawk-luchtafweer een
heden, dè F 104 G-produktie en de mo
gelijkheden van een gemeenschappe
lijke oriëntatie Inzake de vervanging
van de huidige tanks.
HEERLEN, 23 okt. De 21-jarige
mijnwerker J. Bekema uit Terwinse-
len, die in het ondergronds bedrijf van
de staatsmijn Wilhelmina werkte, is
gistermiddag tussen een stijl en een
transporteur bekneld geraakt en op
slag gedood. Het slachtoffer was on
gehuwd.
TOKIO, 24 okt. (UPI) De Chinese
volksrepubliek heeft vandaag bepleit,
dat de Chinese en Indische troepen aan
de grens tussen de twee landen zicb uit
eikaars nabijheid zullen terugtrekken.
China stelde voorts voor, dat premier
tlawaharlal Nehroe van Indlë en pre
mier Tsjoe En-lal van de Chinese volks
republiek bijeen zouden komen ter be
spreking van een vreedzame regeling
van het grensgeschil.
In een officiële verklaring van de
Chinese regering werd gezegd dat het
ondenkbaar was dat het grensgeschil
door geweld zou worden geregeld. Zit
stelde voor, dat de troepen van de twee
landen zich 20 kilometer zouden terug
trekken. Een deel van de verklaring
werd in de Chinese taal omgeroepen
over radio Peking. Later werd een
Engelse vertaling van de tekst uitge
zonden door het Chinese persbureau
„Nieuw China". De verklaring werd in
Tokio beluisterd.
Als Indlë met het voorstel akkoord
gaat, is China bereid via overleg tussen
beide partijen, zijn grensbewaking in
de oostelijke sector terug te trekken
ten noorden van de linie die het thans
beheerst, teneinde een ruimte tussen de
strijdende partijen te scheppen. In de
centrale en de westelijke sector zouden
partijen de traditionele linie niet mogen
overschrijden.
De beide regeringen zouden onder
handelaars moeten aanwijzen voor de
problemen betreffende de scheiding der
strijdenden en een bestand.
De premiers van Indië en China zou
den opnieuw bijeen moeten komen. Op
een tijdstip dat ieder past, zal China
de Indische premier gaarne in Peking
ontvangen. Ook is de Chinese premier
bereid naar New Delhi te komen, als
dat Indië beter schikt.
UTRECHT, 24 okt. Het verjagen
van vogels van vliegvelden door middel
van opgezette vogels in schrikhouding
- het bekroonde idee van de heer J. J.
van de Berg uit Rolde - komt naast
het compl x van maatregelen op dit
gebied als een aanvulling. Op de lucht
basis Leeuwarden staat al vflf jaar een
geluidsinstallatie die de angstkreet van
een meeuw laat horen. Deze methode
voldoet goed. Volgens dr. J. D. F. Har-
denberg, bioloog bij Faunabeheer, heeft
de heer S. D. Duyverman het bejang
van de bekroonde idee wat eenzijdig
voorgesteld. Het systeem-Van den Berg
heeft b.v. geen invloed op de aanwezig
heid van spreeuwen, kieviten en
eksters.
KOEWACHT, 24 okt. Een felle
brand heeft gisteravond de vlasfabriek
van de gebroeders Martens alhier ge
teisterd. De middelgrote fabriek leed
hierbij aanzienlijke schade: enige ma
chines en een grote voorraad vlas en
bijprodukten van vlas werden een
prooi van de vlammen. De brandweer
ploegen van Koewacht en Axel kon
den voorkomen dat het fabrieksgebouw
geheel verloren ging. De oorzaak van
de brand is nog niet bekend.
(Advertentie)
Met één Van Nelle's theebuiltje
(groot formaat) zet u vlug en
gemakkelijk 'n flinke pot heer
lijke, krachtige thee. Om de hele
familie van te laten genieten
Want de geur en fijne smaak
van de beroemde Van Nelle's
„Afternoon" melange zijn in
het builtje extra geconcentreerd
bewaard.
Doos van 20 stuks
kwaliteit!
ROME, 24 okt. Zondag 21 oktober
was ik ongeveer negen uur in de basi
liek van Sint Paulus buiten do Muren
om daar de Heilige Mis te celebreren.
Ik werd er geconfronteerd met een si
tuatie, die liturgisch gezien weinig over
zichtelijk was: en dan druk ik mij nog
zeer gematigd uit, eigenlijk was het
een chaos. Ik zal niet graag beweren
dat er niet gebeden werd; ook niet
dat er niets van een liturgische vernieu
wing te bespeuren viel: toen ik later
nog wat rondliep, werd er bij een Mis
aan het parochie-altaar vanaf de ambo
ijverig en uitvoerig commentaar gege
ven; commentator en celebrant stem
den hun woorden met zorg op elkaar
af. Men kan ook niet zeggen dat er
niet gepreekt werd: een bisschop met
een baard (hot was missie-zondag) had
een aanzienlijk aantal toehoorders rond
zijn preekstoel verzameld. Was het mijn
Nederlandse gevoel voor orde en regel
maat, dat zich verzette tegen zoveel
van het goede tegelijk, een „elck wat
wils" in religiosis?
Want behalve aan het altaar in de ab-
sis, achter het Paus-Altaar, werd er in
het transept rechts, beneden in de con-
fessio en in verschillende zijkapellen ge
celebreerd, steeds voor een groter of
kleiner aantal gelovigen; in de koor
kapel werden de getijden, gereciteerd
door de Benedictijnen, die het aangren
zende klooster bewonen en aan wie de
zorg voor de basiliek is toevertrouwd,
afgewisseld met 'n huwelijksinzegening.
Toen ik mij had aangekleed en naar
een zijkapel werd gebracht, volgden on
middellijk een honderd mensen, voor
een belangrijk deel afkomstig uit het
gehoor van de prekende bisschop. On
der mijn Mis hoorde ik verder op een
afstand de meest eenvoudige Gregoriaan
se mis zingen; niet door een koor, het
was werkelijk volkszang en lang niet
slecht. Bij mijn Mis was een zekere
mate van actieve deelname; men bad
spontaan de Sanctus en Pater Noster
hardop mee en er gingen een twintig
a dertig mensen ter communie.
Het zou volkomen onrechtvaardig
zijn, op deze geheel onvoldoende basis
een oordeel te willen uitspreken over
de liturgische ontwikkeling van het Ro
meinse volk of de situatie van de li
turgie in Rome. Het is niet meer dan
een indruk van één keer, in één kerk.
Maar deze vreemde indruk maakte mij
ineens duidelijk, voor welk een gevari
eerde en geheel uiteenlopende problema
tiek het Concilie zich gesteld ziet, nu
het zich gaat bezighouden met het sche
ma over de liturgie. Deze gevarieerde
problematiek weerspiegelt zich in de
samenstelling van de commissie voor
de liturgie: men vindt in de lijst de
namen van de abt-bisschop van Sint
Paulus buiten de Muren, van de Ne
derlandse bisschop van Flores, mgr. Van
Bekkum, de Congolese hulpbisschop
van Leopoldstad, de bisschop van het
Oostduitse Meissen, en verder onder an
deren kardinaal Giobbe, mgr. Bekkers,
en abt Prou, de hoogste overste van
de Benedictijnen-congregatie van Soles-
mes. Ieder van hen vertegenwoordigt
een eigen wereld, met eigen noden,
eigen idealen, eigen mogelijkheden: de
kardinaal de hofliturgie van de Romein
se Curie; de Congolese missiebisschop
de liturgie voor weinig ontwikkelde ne
gers; de Benedictijner abten en gesty-
leerde liturgie als heilige kunst beleefd
en als levensopdracht gevierd in een
abdij waarbij het volk slechts vroom
kan toeschouwen; de Westeuropese en
Amerikaanse bisschoppen de volkslitur
gie in de grote stadsparochies van Euro
pa en Amerika; de bisschop uit Oost-
Duitsland de liturgie als concentratie
van heel het kerkelijk leven in een
gebied waar de Kerk alle andere hulp
middelen zijn ontvallen.
Als men hierover nadenkt is het dui
delijk, dat het Concilie zich onmogelijk
kan bemoeien met de details van een
liturgie-hervorming. Hiermee stelt zicb
onmiddellijk een van de hoofdtaken van
het Concilie: een gunstiger en voor het
leven der Kerk vruchtbaarder taakver
deling tussen het centrale gezag in Ro
me en de afzonderlijke lokale en regio
nale Kerken, vertegenwoordigd door
de bisschoppenconferenties. Sinds het
Concilie van Trente is aan de bisschop
pen, afzonderlijk of tezamen, iedere be
voegdheid, hoe gering ook, ontnomen
ten aanzien van de liturgie. Geen tittel
of jota mogen zij veranderen, noch in
de tekst, noch in de rubrieken; de Hei
lige Stoel, met name de ritencongre-
gatie, is hier geheel en uitsluitend com
petent. Natuurlijk is ook hier het leven
dikwijls sterker gebleken dan de leer,
maar de rigoureuze doorvoering en de
(nog rigoureuzer) acceptatie hiervan
heeft in feite geleid tot 'n mate van ver
starring, die het wezen zelf van de li
turgie dreigt te misvormen.
Met vele anderen ben ik er van over
tuigd, dat hier een van de oorzaken
ligl van de ontkerkelijking in het Wes
ten en van de stagnatie van de missio
nering in de grote cultuurlanden van
het verre Oosten. Liturgie is naar een
omschrijving, die via Sint Thomas van
Aquino op de Heilige Augustinus terug
gaat „de uitdrukking van het geloof,
de hoop en de liefde van de gemeen
schap der gelovigen". Geloof, hoop en
heide zijn wezenlok onveranderlijk van
wege hun betrokkenheid op de ene en
onveranderlijke God. Maar geen mens
is in staat deze onveranderlijke hou
ding alomvattend en uitputtend te bele
ven. In iedere tijd en in iedere cultuur
beleeft de mens, individueel en in ge
meenschap, deze christelijke grondhou
dingen vanuit een verschillend perspec
tief. Dat perspectief wordt wezenlijk
bepaald door de wijze waarop hij zich
verhoudt tot wereld en medemens en
door de manier waarop hij deze ver
houdingen beleeft.
Even wezenlilk als de betrekking tot
God onveranderlijk is, even wezenlijk is
de menselijke beleving en uitdrukkings
vorm daarvan veranderlijk. Wil de litur
gie daarom blijven wat zij eigenlijk is,
dan raagt zij in een nieuw cultuurmi
lieu om nieuwe vormen. Dit betekent
niet dat er geen blijvende elementen in
de loop der tijden en in verschillende
cultuurmilieus bewaard kunnen blijven
en hun uitdrukkingskracht kunnen be
houden. Als historisch wezen schept de
mens ook traditie en heeft hij de moge
lijkheid de traditie van het ene cul
tuurmilieu over te dragen in een ander.
Maar wil een traditie levend bezit wor
den, dan is een mechanische overdracht
niet voldoende. Het vreemde moet als
het ware geënt worden op het eigene;
dan alleen bestaat de mogelijkheid tot
een verdere groei en vruchtbaarheid.
Helaas heeft men sinds Trente in
de liturgie alle nadruk gelegd op het
behoud van het overgeleverde. De tot
dan toe gegroeide vormen werden en
bloc bevroren en alle met eenzelfde
onverbiddelijkheid vastgelegd. Men
maakte daarbij practisch geen onder
scheid tussen datgene wat door Chris
tus is ingesteld of van apostolische
oorsprong is én de ceremoniën en ge
bruiken die toevallig, soms uit per
soonlijke devotie van de middeleeuw
se priester of door een verkeerd be
grip van de oude vormen, in de litur
gie zjjn ingeslopen. Daarbij kwam een
louter juridische benadering en regle
mentering van de liturgie, zodat litur
gie-wetenschap lange tijd voor velen
hetzelfde was als kennis van de ru
brieken, de meest minutieuze voor
schriften omtrent de uiterlijke litur
gische handelingen.
Deze opvatting heeft tot op de dag
van vandaag haar aanhangers, niet al
leen in Rome bij de ritencongregatie.
Het is daarom verheugend als men in
het communiqué van het Concilie-pers
bureau na de zitting van maandag 22
oktober kan lezen: „Men kan liturgie
definiëren als de aan God door de Kerk
gebrachte eredienst. Ztj is niet enkel
een zichtbaar paedagogisch waardevol
gewaad of uiterlijk ceremonieel van de
Godsverering, en evenmin een geheel
van voorschriften en rubrieken, waar
door de kerkelijke hiërarchie de cultus
regeltNeen, de liturgie is de bron
waarin de genade vloeit en de gids naar
het laatste doel."
Als genade de persoonlijke levensge
meenschap is van de mens met Vader,
Zoon en Heilige Geest, dan zal de li
turgie waarin deze levensgemeenschap
zichtbare gestalte krijgt, geen verstard
geheel van ceremoniën kunnen zijn. hoe
oud en eerbiedwaardig ook. Maar dan
zal het Concilie voor de mens van van
daag niet alleen in Europa, maar ook
in Afrika, Indië, Japan ruimte moeten
scheppen om de kostbare en onver
vreemdbare elementen van de liturgi
sche traditie op eigen wijze en authen
tiek te beleven. Het experiment en een
grotere handelingsbevoegdheid van de
bisschoppen is daarvoor een onmisbare
voorwaarde. De behandeling van het
schema is nog pas begonnen; er zijn
vóór- en tegenstanders; wij krijgen hier
wellicht een testcase voor de verdere
houding van het Concilie.
Een kleine Haagse filmonderne
ming „Alty-film" is begonnen
met het vastleggen van verdwij
nende ambachten in kleurendo-
cumentaires. Als eerste onderwerp
werd het beroep van de olie-mole
naar gekozen. Daarvan schijnt er nog
slechts één werkzaam te zijn in de
Zaanse oliemolen De Zoeker". Deze
molen werd in 1676 gebouwd en is,
in gerestaureerde staat, nog altijd in
vol bedrijf.
In nauwe samenwerking met net
Ned. Openluchtmuseum heeft de ci
neast Peter Tijssen leven en arbeid
van de molenaar in de oliemolen vast
gelegd. Onder de titel „De haai slaat
nog" verfilmde hij het bedrijf om en
in de molen, het malen en het stam
pen van de grondstoffen, waaruit sla
olie en veekoeken resulteren. De on-
derwerpelijke „haai" is de mede door
tiiiiiiHiiiiniiiiimiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiitiniMiiiiiiiiiniuimiiim
Het ontwerp van de
38-jarige edelsmid
Pritz Jaritz uit
Doorn is gekozen om
ils embleem te fun-
feren voor het te
louwen dorp voor
hlUvend minder-va-
liden. De opdracht
ran de Stichting
,Het Dorp" aan hem
luidde een symbool
te creëren, waarin
doel en opzet van
iet dorp en zijn toe
komstige bewoners
sterk tot uitdruk-
ring zou komen.
Volgens het bestuur van de stichting
is de heer Jaritz hierin bijzonder goed
geslaagd. Hij koos voor dit embleem
een sleutel, uitgaande van de gedach
te, dat men met een sleutel vele
dingen kan openen: de harten der
mensen, een geldbeurs voor een s pon-
tane gift of de deur van een huis. De
sleutel stelt een mens voor, die ge
borgenheid vindt onder een dak, dat
hij met beide handen vasthoudt.
Aan de firma Begeer te Voorscho
ten is opdracht gegeven van dit ont-
werp kleine zilveren steekspelden te
maken; sleuteltjes, waarvan de op-
brengst zal moeten helpen de bouw
van het dorp te verwezenlijken, waar
de talloze niet te revalideren licha
melijk gehandicapten in ons land een
definitief „thuis" zullen kunnen vin-
den. Met de bouw van dit dorp, waar-
van de grond bij Arnhem ongeveer
120.000 vierkante meter bedraagt en
inmiddels reeds werd aangekocht, zal
naar schatting 25 miljoen gulden ee-
moeid zijn.
De heer Jaritz, Oostenrijker van
geboorte en sinds 1948 woonachtig in
Nederland, werd reeds op diverse
binnen- en buitenlandse exposities
voor zijn ontwerpen onderscheiden, i
terwijl hij zich vooral in ons land eh
naam wist te veroveren door de uit-1
voering van kerkelijke opdrachten.
windkracht aangedreven stamper, die
olie uit gemalen en verwarmde grond
stoffen slaat.
Van een tweede film, ditmaal over
de biezencultuur aan het Haringvliet,
zaaien, oogsten en verdere verwer
king van dit produkt, zijn de opna
men gereed. Deze cultuur zal zeer
waarschijnlijk verloren gaan wanneer
het Haringvliet zal zijn afgesloten,
waardoor tij zowel als voldoende brak
heid van de slikken voor de wal ver
dwijnen.
Bij de eerste vertoning van „De
haai slaat nog" voor een klein ge-
zeischap in de Haagse filmstudio van
Bob Kommer, heeft prof. dr. Bernet
Kempers, directeur van het Neder
landse Openluchtmuseum bij Arnhem
een uiteenzetting over belang en waar
de van deze soort documentaires ge
geven. Hij noemde het eerste produkt
van Alty-film bijzonder instructief en
geslaagd.
In de speelgoedwinkels is een zo
genaamde speelgoedmeter ver
schenen. Het is een vorm van
voorlichting aan het publiek over
het verantwoord kopen van speel
goed. Op de meter, die in alle de
tailzaken te krijgen is, staan voor jon
gens en meisjes de meest aantrek
kelijke speelgoederen voor de ver
schillende leeftijden aangegeven.
De vakorganisaties en inkoopcom
binaties in de speelgoedbranche heb
ben een grote collectieve actie op
gezet, die onder de naam „operatie
eerlijk spel" vandaag is gestart. De
actie heeft ten doel de consument op
een doeltreffende wijze de weg te wij
zen in het uitgebreide gebied van de
speelgoedbranche. Uiteraard speelt
het naderende Sinterklaasfeest een
belangrijke rol.
Aavertenlrai
V
V.v..v.'.v
v-vNvNv:
tegen brandend maagzuur-
„Knipoog naar het kind" was het motto
van een nationale fotowedstrijd die de
stichting ter bevordering van de ama
teurfotografie en het Nederlands co
mité voor kinderpostzegels hebben
georganiseerd. Bijna achtduizend foto's
en dia's zijn ingezonden. De eerste
prijswinnaar (prijs: f 500,-) in de groep
deelnemers boven de achttien jaar was
de heer J. B. ten Hagen e Amsterdam
met dit verrukkelijke plaatje van een
schilderend meisje.
DEN HAAG, 23 okt. De heer Sid
ney J. van den Bergh heeft hier heden
morgen de centrale kamer van han
delsbevordering geïntroduceerd, waar
van hij als voorzitter zal optreden. De
centrale kamer van handelsbevordering
stelt zich ten doei het Nederlandse pro
dukt op de buitenlands markten een
positie te verschaffen, maar evenzeer
om de Nederlandse producent te wij
zen op de nieuwe mogelijkheden van
export die er nu en in de toekomst
ongetwijfeld te vinden zullen zijn. De
ze taak werd tot nu toe vervuld door
het centraal instituut ter bevordering
van de buitenlandse handel (CIHAN)
en wordt nu voor de CKH overgeno
men.
Het is de bedoeling dat de CKH, die
aanzienlijke nieuwe middelen ter be
schikking heeft gekregen, ervoor zal
zorgen dat o.a. de Nederlandse onder
nemingen aan buitenlandse jaarbeurzen
en tentoonstellingen representaties
worden van wat het moderne Neder
land op het gebied van de industriële
zowel als de agrarische produktie ver
mag en door middel van zijn export
aan het buitenland kan aanbieden, zo
zei de heer Van den Bergh. De afdeling
marktverkenningsreizen en marktonder
zoek zal uitbreidingen en intensivering
ondergaan en nieuwe taken op het ge-
de organisatie van Nederlandse indu-
bied van exportvoorlichting exportcur
sussen en projectenresearch in net bui
tenland zullen ter hand worden geno
men. De CKH zal zich eveneens met
striële of handelsmissies naar het bui
tenland belasten.
De heer v. d. Berg zei dat de CKH
een apparaat wil zijn dat in de eerste
plaats de praktische exportman van
dienst kan zijn en dat het Nederlandse
bedrijfsleven bij zijn exportinspan
ningen effectieve hulp kan verschaf
fen.
De directeur van de CKH, drs. B. J.
Udin'.;, deelde mee dat het bedrijfsleven
voor de eerste drie jaar een bijdrage
van 750.000 per jaar ter beschik
king zal stellen en dat de overheid zich
in beginsel tot dezelfde bedragen heeft
verbonden. Voor werkzaamheden die de
CKH rechtstreeks ten behoeve van een
onderneming of de overheid verricht,
zullen de werkelijke kosten in rekening
worden gebracht. Met dit al betekent
dit een belangrijke versteviging van het
budget vergeleken met wat de oude
CIHAN ter beschikking had.
