PvdA stemt in met
regerings verkla ri ng
inzake Cuba
Prins opent studenten
sociëteit in Utrecht
Rflii uw! vmmv
EEN VEELVOUDIGE
BELASTING
L
Leerplicht en vormingsplicht
centrale thema in Kamerdebat
Mr. Cals positief tegenover
nieuwe mogelijkheden
tot promoveren
Na pensioen drukker dan ooit
kOSRAM
De Linie exit
Prof. Vondeling
kritiseert PSP
Toto-inzet per
persoon gedaald
Venlo's warenhuis
in 4 minuten leeg
Door kolendamp
omgekomen
Insulaire dromerij
Nederlandse in
Israël geëerd
Studenten verhuren
aun universiteit
Spoedig rapport over
dopingpro b leem
Brandweer oefening:
Probleem studieduur
kan ingrijpende
herziening vergen
Bestuurder kipkar
verongelukt
Joden gered tijdens
de oorlog
wfsm
J. J. van den Berg
PAGINA
VRIJDAG 26 OKTOBER 1962
lampen
Ipp»; at men slechts gedeeltelijk
ken1?®0?1- 36 okt- Met het drin'
moeten vliegtuigen doorstaan
alvorens ze het certificaat
van luchtwaardigheid krijgen.
Voor heel wat mensen is de veelvoudige
belasting, die de fiscus oplegt,
te zwaar. Voor bepaalde
vormen van levensverzekering bestaat
een fisoale regeling
waardoor men belastingvoordelen krijgt.
Praat hierover eens
met een levensverzekering-man.
Die weet er alles van.
Hij zal u graag vertellen of ook u
minder belasting zult kunnen betalen
door nu levensverzekering te kopen.
Levensver
r
Levensverzekering
kopen is
zekerheid kopen
iedere dikte, elke .maat
bouw- en meubelplaat
Mammoetwet
Ontgroening
Studenten-eettafels
(Advertentie)
(Advertentie)
De Linie gaat de strijd staken.
Tot het eind van december zal
het weekblad nog blijven ver
schijnen. Evenals bij De Nieu-
We Eeuw het geval was, zal het de
Oudejaarsavond niet overleven. Wij
herinneren ons nog levendig het
eerste nummer in 1946, dat geladen
Was van grote plannen en hoopvolle
vooruitzichten. Er bestond toen al
lerwegen, ook in katholieke kring,
een sterke leeshonger. De geeste
lijke ondervoeding van de oorlogs
jaren kreeg haar weerslag in de
grote gretigheid, waarmee men
greep naar alle vers-bedrukte pa
pier. Het scheen aanvankelijk goed
gaan, de oplage was veelbe
lovend. Het duurde niet lang, of er
kwamen crisisverschijnselen aan het
lieht: meermalen verandering van
hoofdredactie, gaan, komen en op
nieuw gaan van medewerkers,
zwenkingen in de „politieke lijn",
tenslotte scheen het blad een be
stendige journalistieke vorm te heb
ben gevonden. Vooral in de laatste
Jaren was die zeer respectabel. Een
•^denkelijk signaal bleef: de adver-
teerders bleven het blad mijden. En
41 zijn adverteerders niet altijd en
0veral voor honderd procent ratio-
beei-economisch, het was wel duide-
J1Jk. dat De Linie voor hen niet een
J'erplicht medium was geworden uit
hoofde van de oplage. En het is de
°Plage, waarvan het voortbestaan
elk blad afhangt. Zonder vol
doende oplage wordt met verlies
gewerkt.
Blijkbaar hebben te weinig katho
den het blad door hun abonne-
Jbent willen steunen. Men kan hierop
'fggen: de klant is koning en heeft
•itijd gelijk, dus het blad voorzag
hl et in een behoefte. Dat is dan in
Zoverre een onbetwistbare waar
heid, dat een blad abonnementen
'hderdaad niet kan afdwingen en
dds afhankelijk is van de gunst van
de lezers. Anderzijds moet men
^aststellen, dat De Linie niet na-
Iatig is geweest in het zoeken naar
een formule, die de gunst der lezers
dan beter zou werven, en blijkbaar
tevergeefs. Het heeft De Linie ook
hiet ontbroken aan deskundige ad
viezen uit de kring van de katho
lieke dagbladpers. Tenslotte bleken
de lezers niet te vangen. Zij hadden
inderdaad geen voldoende be
hoefte aan De Linie. Ten dele werd
het weekblad verdrongen door de
katholieke dagbladen, waarvan de
zaterdagedities dikwijls de allure
van weekbladen aannamen. Toch
menen wij, dat daarnaast toch nog
plaats zou zijn geweest voor een
weekblad, als in katholieke kring
wat minder neiging bestond te be
zuinigen op lectuur. Bezuinigen dan
in twee betekenissen: uitsparen van
geld en uitsparen van inspanning.
Wat het laatste betreft, veronder-
De Tb,iWlj dat de inspanningen van
t tv.» UttL ae vci11
zijn in 0m zo alzijdig mogelijk te
Het lJL r nadeel hebben gewerkt.
ODZS W. V Van De Llnie V"aS een hele
KiljJ °°r het aanhouden van een
liikste zaaw°t ons is dat de natuur"
hlllkhaarnU* wereld - zijn velen
blijKDaar met te vinden Hpt i»ranip
„wij hebben al een bolk'"- word® doo?
iedereen een leuk staaltje van onzin
ja van barbaarsheid gevonden. Maar
is het antwoord „wij hebben al een
blad" niet een antwoord van dezelf
de orde? Het moest 'och eigenlijk
normaal zijn een regionaal blad, een
landelijk biad en een weekblad naast
elkaar in huis te hebben, naast vak
bladen en familiebladen.
Het blijkt niet zo normaal te zijn.
Degenen, die het (enige!) katholieke
algemene weekblad op prijs stelden,
Waren uitzonderingen. Voor hen is
bet eindigen van De Linie een groot
verlies. Maar ook voor katholiek
Nederland, omdat het nu niet meer
de gelegenheid heeft, die het ver
zuimd heeft te gebruiken, de ge
degenheid namelijk zijn lectuur te
variëren.
BAARN, 26 oct. „De Nederlandse
regering kan beslist niet anders dan
zich nu in de uren van het grootste
gevaar achter haar machtige bondge
noot Amerika stellen, zoals zij van
daag ondubbelzinnig heeft gedaan".
Dit verklaarde prof. Vondeling, de
fractie-voorzitter van de P.v.d.A. in de
Tweede Kamer, gisteren in een ver
gadering van de Party van de Arbeid
in Baarn.
Ik begrijp de zeeën van twijfel, die
in vrijwel alle kringen hoog zijn opge
rezen: waarom heeft Amerika na de
oorlog niet meer gedaan om de barre
armoede in Cuba te bestrijden: is
president Kennedy deze keer beter in
gelicht over de situaties op Cuba dan
anderhalf jaar geleden, toen de zg.
invasie zo'n flop bleek: had hu met
eerst het oordeel van zijn belangrilke
bondgenoten moeten vragen, enz. Zul
ke vragen zijn erg belangrijk. Er is
echter een nog belangrijker vraag: hoe
keren wij met elkaar de aanhoudende
dreiging van het communistische mi
litarisme. Op die vraag past meer dan
één antwoord.
Het eerste antwoord is een vast
beraden eensgezindheid van de de
mocratische bondgenoten. Wat die
hoofdzaak betreft is er geen verschil
tussen het standpunt van de rege-
ring en de oppositie," zo zei prof.
Vondeling.
Heel anders, aldus prof. Vondeling,
ligt dit jammer genoeg op een ander
punt: de hulp aan arme landen. Ook
dat is een uiterst noodzakelijk middel
in de strijd tegen de communistische
machthebbers. Niet voor niets zoekt
Rusland in arme landen zoals Cuba
vaste voet te krijgen. De rijke landen
hebben aan de bestrijding van de ar
moede in de wereld nog veel te weinig
aandacht geschonken. Ook de Neder
landse regering blijft op dit pi
nnripr de maat van haar k
onder de maat van
„De indruk
unt verre
haar kunnen,
is gewekt dat er in
de toekomst meer hulp zal worden
verleend. Dat zijn echter niet meer
dan woorden. De droeve werkelijk
heid is, dat de totale hulp in het
komende jaar lager zal uitvallen. De
ijverige en woordenrijke minister van
Buitenlandse Zaken heeft het opnieuw
afgelegd tegen de zakelijke cijferaars
van Financiën.
Gelukkig zitten beide bewindslieden
de volgende week vrydag samen ach
ter de regeringstafel in de Tweede Ka
mer, als de nota over de hulp aan
arme landen wordt behandeld. Wi) zul
len dan zien of minister ZiJlstra de
woorden van zün collega Luns kan
wisselen. Het verband met de Cuba-
affaire is veel nauwer dan men van
daag misschien ziet.
Prof. Vondeling heeft ook enige
woorden gewijd aan de verklaring van
de P.S.P. over de affaire-Cuba (Van
deze verklaring maakten wij in ons
blad van gisteren melding evenals van
het standpunt van de P.v.d.A. In de
PSP-verklaring wordt naast de afkeu
ring van de VS-maatregelen jegens Cu
ba gesteld, dat „door deze eenzijdige
beslissing" van de president der V.S. „het
geluk, ja wat meer is het voort
bestaan van de mensheid" in de waag
schaal wordt gesteld. „Het partijbe
stuur (van de PSP) doet op allen die
hun invloed in deze kunnen aanwen
den een ernstig beroep om met een
maximum aan inspanning catastrofale
gevolgen te voorkomen en meent dat
met een beroep op het voortbestaan
van de wereld, van de Verenigde Sta
ten van Amerika een directe stopzet
ting van de blokkade om Cuba moet
worden geëist.")
Prof. Vondeling zei gisteren dat deze
verklaring (van de PSP) hem bitter
is tegengevallen.
„Wie gedacht zou hebben dat in
de allereerste plaats afschuw werd
uitgesproken over het maken van
atoomraketbases door Rusland op
Cuba, komt bedrogen uit. Geen
woord daarover. Amerika krijgt van
alles de schuld en Rusland is blijk
baar in de ogen van de PSP zo on-
U'an °nze Utrechtse redacteur)
estnfV*n het laatste glas in een bier-
vpK„ Van het sinds 1900 bestaande
ni ,u °P het Janskerkhof naar de
rhÏ2v)?uw..aa" de zijde van de Booth-
aat heeft prins Bernliard, membrum
rnagmfieum van de Senutus Veterano-
k n Ti'??aAT dit sedeelte van de
Sociëteit P.H.R.M. van het Utreohtsoh
studenten Corps officieel in gebruik
gesteld.
Het beperkte terrein in de tuin van
de sociëteit, waarvoor eerst nog oen
bunker als erfenis van de Duitsers en
enkele aangrenzende panden gesloopt
bloesten worden, maakte het nood
zakelijk de ruimte vooral in de hoogte
te zoeken. De moderne glazen gevel
biet weliswaar houten raamomlijstin-
gen, waardoor een ietwat warme toon
werd verkregen, ontworpen door archi
tect C. H. Stadlander uit Nijmegen,
wykt sterk af van het in de zgn.
Jugendstil opgetrokken oude gebouw,
^en schepping van A. H. Zinsmeister,
yen leerling van Berlage. Dit is aller
minst een bezwaar, omdat beide ge-
oouwen niet in één blik zijn te vangen.
jWet parterregedeelte bevat een rui
de eetzaal voor vierhonderd personen,
aar a la carte en met zelfbediening
,maaltijd gebruikt kan worden. De
denl n 00k bènut worden voor stu
dentenactiviteiten buiten het corps om.
v_? situering is zodanig, dat niet de
inste hindei van het gewoonlijk ru-
ec.ulrig sociëteitsleven in het andere
se douw wordt ondervonden. Verder is
0 een zaaltje voor disputen, waarvoor
een van de twee verbindingsgan-
fs Sebruikt kan worden. Bovendien
geto20r, dergelijke bijeenkomsten meer
hptegenheid ontstaan in het gebouw op
"e'Janskerkhof
d uwingen.
na enkele inwendige
ZPPe, Iwee verdiepingen van het „gia-
UnhJlU worden verhuurd aan de
hiat; 1 ten behoeve van het mathe
matisch instituut -
rptëv; mamuui en net elektronisch
houHV-^enïrurn' een gebeel nieuwe ver-
üniv2üg-t Essen studentenorganisatie en
K;.rsiteitEen andere merkwaardige
biivr, V, n andere merkwaardige
uzonderheid is, dat voor deze bouw
de n* 166fi daterende gevel, die op
e Monumentenlijst stond, werd over-
fh-D naar de overzijde van ue
maat en daar een perceel siert
kJzc®. hosten van nieuwbouw en ver-
uuwingen bedroegen in totaal ander
half miljoen gulden. De financiering
werd gevonden in een obligatielening
van vier ton onder de reünisten, bij
dragen van de leden tot een bedrag
van een ton, terwijl ook steun werd
ontvangen van het bedrijfsleven. Het
ministerie van O.K. en W. verleende
subsidie voor keuken en eetzaal.
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 26 okt. Staatssecre
taris Scholten deelde gisteren in de
openbare commissievergadering van de
Tweede Kamer by de behandeling van
de begroting van o., K. en W. mee,
dat de toto weliswaar in omvang groeit,
maar dat de inzet per persoon per keer
voortdurend gedaald is, van 1,43 in
het begin tot 1,24 nu. De staatsse
cretaris achtte het van belang hierop
te wijzen in verband met de eerder ge
houden discussie over de toename van
de goklust.
Naar aanleiding van opmerkingen van
beer Kieft (A.R.) zei mr. Scholten
dat bu subsidiëring van de sportbonden
ook rekening wordt gehouden met de
totogelden die de organisaties ontvan
gen. Een bond, die grote bedragen uit
de toto ontvangt, zal daar zelf bu haar
subsidie-aanvrage in bepaalde opzichten
ook rekening mee houden. In een be
paalde mate houdt de overheid er an
derzijds rekening mee, dat andere or
ganisaties geen totogelden ontvangen,
aldus de bewindsman.
Het sportbeleid van mr. Scholten
werd vrij gunstig beoordeeld, al wa
ren er nog vele wensen op het stuk
van financiering en bouwvolume. De
heer Kleisterlee (KVP) noemde het
maar heel matig, dat er in twee jaar
niet meer dan twee sporthallen zijn
gebouwd.
De staatssecretaris heeft medege
deeld, dat de Gezondheidsraad volgen
de maand gereed zal komen met zijn
rapport over de doping. Op grond daar
van kan de Nederlandse Sportfederatie
dan aan het werk gaan. Het doping
probleem zal ook ln internationaal over
leg aan de orde komen.
schuldig als een pasgeboren lamme
tje. Ik heb het zelden zo zout gegeten.
De PSP doet op ons volk een be
roep „van redelük denke blijk te ge
ven", dat Is natuurlijk altijd goed. De
uitkomst van zulk redeiyk denken kan,
dunkt mü, moeiiyk anders zyn dan
Rusland als de onvermoeibare onrust
stoker te zien, ook nu weer".
Dat de PSP dit niet kan of wil zien
en duidelijk uitspreken is. zo zegt prof.
Vondeling, haast onbegrijpelijk. „Het
lijkt er op dat de PSP niet slechts
pacifistisch is maar ook neutralistisch.
Het eerste kan ik mi) nog voorstellen,
maar neutralisme is een teken dat men
niet kan of durft denken, dan wel geen
geheugen heeft", zo eindigde prof.
vondeling".
VENLO, 26 okt. Brandweercom
mandanten uit Helmond, Nijmegen,
Heerlen, Maastricht en andere brand
weerdeskundigen hebben een zeer rea
listische oefening bijgewoond, waarbij
een volop in bedrijf zijnd winkelbedrijf
te Venlo als plaats des onheils fungeer
de. Na het uitstrooien van een flinke
hoeveelheid rookpoeder op het dak van
het gebouw ontstond er een enorme
rookontwikkeling.
De bedrjjfsomroepster verzocht in het
Nederlands en het Duits de zaak
met spoed te verlaten, wat ook voor
het (niet tevoren op de hoogte gestelde)
personeel gold.
Controleurs, die bij de uitgangen
hadden post gevat, constateerden dat
binnen vier minuten ongeveer 600 be
zoekers en 300 personeelsleden de zaak
verlaten hadden. Opvallend was daar
bij de snelheid, waarmee Duitse klan
ten een goed heenkomen zochten.
De Venlose brandweer verscheen bin
nen twee minuten na het alarm met
volledig materieel op de plaats van de
„brand". Het plan voor deze oefening
was opgesteld in overleg met de hoofd
inspectie voor het brandweerwezen en
de directie van het warenhuis, die zich
vanwege het goede doel het offer ge
troost heeft, dat de zaak voortijdig werd
gesloten en vele klanten op de vlucht
zijn geslagen alvorens af te rekenen
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 26 okt. Nu de Mam
moetwet, die verscheidene jaren de on
derwijsdebatten in de Tweede Kamer
beheerst heeft, by de thans aan de
gang zünde openbare behandeling van
de K. en W.-begroting in de on-
derwyscommissie geen problemen van
betekenis meer opleverde, is het com
plex verlaging leerllngenschaal uit
breiding leerplicht vormingsplicht
het centrale thema van de discussies
geworden.
In 1959 heeft een contactcommissie
van de ministeries van O., K. W. en
Sociale Zaken voorgesteld voor alle
leerplichtvrije jeugdigen, die nog geen
18 jaar zijn, een driejarige vormings-
plicht van minstens 240 uur per jaar
in te voeren. De regering scheen ech
ter beducht te zijn voor de financiële
consequenties van dit plan. Het desbe-
ti jffende rapport is nog steeds niet of
ficieel gepubliceerd. Staatssecretaris
Janssen heeft nu verklaard, dat de re
gering toch wel behoefte heeft aan een
gedachtenwisseling met de Kamer over
dit complex van vraagstukken. De re
gering zal van tevoren haar opvattingen
over deze materie in grote lijnen op
papier zetten.
Bjj de vraagstukken van het VHMO
voelde prof. Janssen zich kennelijk be
ter thuis dan b.v. op het terrein van
het nijverheidsonderwijs. De jongste
eindexamenregeling verdedigde hij als
een onvermijdeiyk compromis, dat ove
rigens nog verduidelijking en verbete
ring behoeft. Ik ben bepaald niet ge
lukkig met deze tydelijke regeling, zo
zei prof. Janssen, maar we verkeren
m een noodsituatie. Op essentiële
(Advertentie)
DEN HAAG, 26 okt. Een Haagse
huisarts heeft gisteren by een routine
visite aan de familie Van der Tas in
de d'Aumeriestraat de 71-jarige heer
J. W. van der Tas levenloos aange
troffen in zün stoel en zyn 83-jarige
echtgenote bewusteloos in bed.
Het echtpaar bleek te zijn bedwelmd
door kolendamp, die werd veroorzaakt
doordat de haard geheel was verstikt
met kolen. De huisarts, die op zijn
bellen geen gehoor kreeg, opende een
raam en klom naar binnen, waarna hij
de vreselijke ontdekking deed. Hij
waarschuwde onmiddellijk de politie.
De bejaarde vrouw is in ernstige toe
stand naar het ziekenhuis overgebracht.
punten is de regeling, resultaat van
zeer gecompliceerd overleg, niet te wij
zigen.
De staatssecretaris meende voorts
met cyfers te kunnen illustreren, dat
het eindexamen-rendement (het percen
tage uitgereikte getuigschriften) on
danks de stijging van het aantal on
bevoegd gegeven lessen en de groei
van het aantal leerlingen uit nieuwe
milieus de laatste jaren niet verslech
terd is. Een mogeiyke daling van het
niveau der examens kwam in deze cy
fers echter niet tot uitdrukking.
Prof. Janssen sprak met veel na
druk over de betekenis van verbetering
der lerarenopleiding. Hij acht het de
hoogste tijd dat er een geheel nieuwe
r0Mevrouw1"van Someren (VVD) vroeg
aandacht voor het verschil in de stij
ging van de kosten bü openbaar en bij
zonder onderwijs. De discussie over dit
punt kreeg even een scherp kantje,
toen mevrouw Van Someren het be
grip „samengestelde interest" introdu
ceerde met de opmerking: „al zal de
minister daar misschien met zoveel van
afweten". Mr. Cals: „Ja, ik met mijn
gebrekkige economische kennis. Ik heb
tenslotte alleen maar onderwijsbevoegd
heid economie".
De Mammoetwet kreeg in het de
bat ook nog even aparte aandacht
en dat niet alleen omdat minister Cals
een Mammoet dacht te horen toen
uit het gedeelte van het Kamerge
bouw, waar men met de verbouwing
bezig is, het jankende geluid van een
cirkelzaag in de vergadering door
klonk.
De minister zei, dat het tot zijn spijt
wel noodzakelijk zal zijn het overgangs
recht betreffende de Mammoetwet in
z;jn geheel aan de Kamer voor te leg
gen.
Naast het genoemde centrale thema
stond dit keer by de begrotingsbehan
deling vooral het wetenschappelijk on
derwijs in de belangstelling. De minis
ter deelde mee, dat vóór Kerstmis
een wetsontwerp zal worden ingediend
betreffende de subsidiëring van de theo
logische faculteiten der byzondere uni
versiteiten.
N.a.v. een pleidooi van pater Stok
man voor volledige subsidiëring van
de byzondere universiteit, wees de mi
nister er op, dat juist de omstandig
heid, dat de bijzondere universiteiten 5
procent van de benodigde gelden zelf
moeten opbrengen, het mogelijk maakt
dat de rijksoverheid deze universitei
ten minder voorschriften geeft. Pater
Stokman reageerde met de opmerking,
dat er ook nu voor de bijzondere uni
versiteiten reeds belangrijke vrijheids
beperkingen zijn. Anderzijds zijn de bij
zondere instellingen bereid bepaalde
consequenties van volledige subsidi
ering als onvermijdelijk te aanvaarden.
Vrij uitvoerig werd gesproken over
de studieduur, waarbij dr. Lamberts
(PvdA) erop wees, dat de artsen-op
leiding in ons land ongeveer een jaar
meer vergt dan in andere vergelijk
bare landen (gemiddeld negen jaar).
De minister erkende volmondig, dat
de grote groep van studenten niet op
de universiteit komt om zich voor te
bereiden op een wetenschappeiyke
carrière. In een brief aan de univer
siteiten en hogescholen heeft mr.
Cals gesteld, dat bij de oplossing van
het probleem van de lange studie
duur niet moet worden terugge
deinsd voor ingrypende herzieningen.
Mr. Cals vroeg zich af of men met
het studium generale wel op de goede
weg is. Het heeft vermoedelijk niet
beantwoord aan de hoge verwachtingen,
omdat het studium generale in een te
los verband met de vakstudie staat.
Een van de agendapunten der ver
gadering was „collectivisatie van de
promotie", een term, waarvan men wel
even schrikt, zo werd in het debat
opgemerkt. We moeten echter niet te
vlug schrikken van iets nieuws, aldus
mr. Cals. De ontwikkeling der weten
schappen leidt tot gezamenlijke pres
taties van een team wetenschapsmen
sen. Ik voel er alles voor dit te erken
nen door de individuele prestatie in
zo'n team te honoreren met de doc
torstitel, maar het is wel moeiiyk de
juiste man te erkennen, zo zei de
minister. Mr. Cals staat ook positief
ten opzichte van promotie op grond van
een serie wetenschappelijke publikaties,
af te sluiten met een slotexaminatie.
Verschillende leden van de Kamer
commissie uitten reserves t.o.v. een
mogelijke verplichting van de studen
ten om op de campus van de nieuwe
technische hogeschool in Twente te wo
nen. De socialistische woordvoerder dr.
Tans, toonde zich beducht, dat er een
type hogeschoolgemeenschap zal ont
staan, waar men juist van af wil. Mr.
Cals wees er op, dat de Kamer t.z.t.
over de eventuele verplichting zelf zal
kunnen beslissen.
De kwestie van de ontgroeningsmoei-
Hjkheden werd nog eens aangesneden
door dr. Tilanus (CHU) die om een
fors ingrijpen vroeg. Mr. Cals lichtte
andermaal zijn standpunt toe: de ont
groening heeft positieve waarde, mits
ze op de juiste wjjze geschiedt. De
bewindsman noemde het een bijzonder
verschijnsel, dat de rectores magnifici
duidelijk hebben doen uitkomen, dat
het de taak van de universitaire in
stanties is, normen te stellen en zo
nodig sancties te nemen. In dit ver
band wees hü ook op de verklaring
van de Leidse senaat, die gesteld heelt,
dat als de richtlijnen inzake de ont
groening niet worden nageleefd, de se
naat de betrekkingen met het Leids
Studenten corps zal verbreken.
Ik wil verder de studenten de kans
geven zelf maatregelen te nemen. Ik
vertrouw dan, dat verder ingry'pen
van de overheid niet nodig zal zün,
aldus de bewindsman.
Veel was er in de commissie-verga
dering te doen over de aangekondigde
afschaffing van de subsidiëring der stu
dentenmaaltijden. De minister stelt
daar tegenover subsidiëring van de in
vesteringskosten van de algemene men-
sae voor 100 procent en van de vere-
nigings-eettafels voor 50 procent.
Dit lokte o.a. kritiek uit van dr. Al-
bering iKVP) De universiteit beveelt
de student aan lid te worden van de
verenigingen: maar ais dat dan zo goed
voor hem is, is het niet juist die vereni
gingen uit hun contributies 50 procent
van de eettafels te laten betalen.
Ook andere Kamerleden toonden de
behoefte over de studentenmaaitijden
mei de minister diepgaand van gedach
ten te wisselen. Mr. Cals zei nogal
ontstemd, dat hij zich herhaaldelijk be
reid had verklaard met de onderwijs
commissie hierover te spreken, maar
dat hu geen uitnodiging voor een ge
sprek had ontvangen. Het zal nu wel
spoedig tot een nadere gedachtenwis
seling komen.
Dr. Albering wees er op, dat ver
hoging van de prijs der maanuden
voor de studenten vrij zwaar telt:
„5 x 0,10 is een glas bier, dat moei
u als Limburger toch aanspreken".
,Dat is inderdaad een belangrijk argu
ment", antwoordde mr. Cals.
VENLO, 26 okt. In het ziekenhuis
te Nijmegen is gisteren aan de gevol
gen van een ongeluk overleden de 59-
jarige ongehuwde P. Hermsen uit Sie-
bengewald in de Limburgse gemeente
Bergen. H. bestuurde bij het ongeval
een met paard bespannen kipkar. Ter
wijl hij in de kipkar stond, schoot deze
plotseling omhoog, omdat hij blijkbaar
vergeten had de sluitbalk te bevestigen,
H. werd tegen het wegdek geslagen en
bleef met zware verwondingen aan het
hoofd en met inwendige kneuzingen lig
gen totdat voorbijgangers hem opmerk
ten.
Er valt nog te reizen
in Nederland. Eergisteren
moest ik even op Schouwqn-
Duiveland wezen en dat
werd dan een heel feest.
Trein, bus, boot en weer
bus. Alles bij elkaar nam
het ongeveer vijf uur in be
slag. En op het vaartuig, dat
de verbinding tussen Goes en Kats-
Veerhaven onderhoudt, voelde ik mij
dan ook als een nieuwe Columbus.
Dobberend op de Oosterschelde besefte
ik ineens, dat ik iets ging ontdekken.
Even vermoeid en voldaan als mijn
grote voorganger destijds moet zijn
geweest arriveerde ik in mijn hotel.
Ik at en begaf mij naar de „conver-
satiezaal", waar overigens niets te
converseren viel, afgezien dan van een
onduidelijke dame bij de tapkast,
die bij mijn binnenkomst echter zon
der dralen naar een tijdschrift greep
om zoal niet mi) dan toch de tfld te
doden.
Ieder mens heeft in zijn leven zo
zijn stille uren. Ik had ze gisteren op
Schouwen-Duiveland in die conversa
tiezaal. Starend in mijn glas dacht ik:
„Het is ons goed hier te zijn. Gind
se juffrouw wacht weliswaar op mijn
verscheiden en ik zal haar dan ook
niet te lang ophouden, maar geniet
nu nog even van het ogenblik. Hoor je
hoe verrukkelijk stil het hier is. He
lemaal een net nog niet onbewoond
eiland. Als je goed luistert hoor je
het vredige klotsen van het water dat
ons grondgebied omzoomt. Eilandbe
woners weten niet hoe gelukkig zij
eigenlijk wel zijn; laten wij hier on
opvallend enige tenten bouwen".
En waarschijnlijk zou ik dat zijn
blijven denken als die dame toen niet
onverhoeds de schallende stem van
de radio-nieuwsdienst had aangezet.
Cuba.
JERUZALEM, 26 okt. De Neder
landse Eeikje de Boer heeft dezer da
gen een boom geplant in de „Avenue
of Righteous gentiles" in Jeruzalem,
een laan met bomen geplant door niet-
joden die met gevaar voor eigen leven
in de nazityd in Europa joden hebben
geholpen of gered.
Eelkje de Boer viel het eerbewijs ten
deel omdat zij twaalf joden, onder wie
twee kinderen, het leven redde. Als
leidster van een mode-school hand
haafde zij, toen de duitsers order had
den gegeven alle joden van de scho
len te verwijderen, twee joodse meis
jes als leerlingen. Dat was het begin.
Zij richtte haar eigen huis in als schuil
plaats voor joden. Zij werd daarbij ge
holpen door een Nederlandse politie
man die haar van te voren inlichtte
over door de Duitsers beraamde depor
taties. Aldus kon zij herhaaldelijk tij
dig waarschuwen en bij ontvluchting
helpen. Toen zij eens een joods echt
paar naar een schuilplaats bij de Duitse
grens vergezelde, ontsnapte zij nauwe
lijks aan arrestatie. Later, in 1943,
werd zij toch verraden en naar het
concentratiekamp Ravensbruek overge
bracht, waar zij aan zogenaamde „me
dische proeven" werd onderworpen. Als
enige overleefde zij dit, zij net als
zwaar invalide. Kort voor het einde
van de oorlog werd zij dank zij de tus
senkomst van Graaf Bernadotte vrijge
laten.
AMSTERDAM, 26 okt. De 86-jarige
koordirigent Willem Hespe heeft de zie
kenverpleging aan de Prinsengracht,
waar hij drie weken geleden moest
worden opgenomen, verlaten. Hij zal nog
enige tü'd rust moeten nemen.
(Advertentie)
Een OLVER verzekering uw levensbelang.
Officieel is de heer Jozef J.
van den Berg uit het
Drentse plaatsje Rolde ge
pensioneerd ambtenaar van
het ministerie van Defensie, maar
in werkelijkheid heeft deze 66-
jarige het nog drukker dan ooit
tevoren. De heer Van den Berg
is deze week in het nieuws ge
komen toen hij de hoofdprijs ad
zesduizend gulden in ontvangst
I on nemen voor zijn bijdrage aan
de rijksideeënbus. Hij heeft na
melijk een methode ontdekt voor
het vogelvrij houden van de (mi
litaire) vliegvelden in ons land,
en dat was het Rijk wel het een
en ander waard. Want het ge
beurde vrij regelmatig, dat er
aanvaringen plaats hadden tus
sen bijvoorbeeld meeuwen en
de kostbare vliegtuigen.
Mevrouw Van den Berg vindt
het eigenlijk wel leuk, dat haar
man nu officieel erkenning krijgt
voor zijn al jaren lang gepropa
geerde methode, maar aan de
andere kant vindt ze het geen
prettige gedachte, dat haar man
nu elke dag er op uit moet en
dat terwijl zij nu beiden van net
pensioen zouden kunnen genie
ten. Maar ze gunt haar echtge
note zijn succes voor het volle
pond. Want hij heeft er hard
voor moeten werken, voor dat men zijn methode heeft willen aanvaarden.
Voor de methodeVan den Berg bestaat thans een zeer grote belang
stelling. In het binnenland hebben verscheidene militaire vliegvelden
kennis genomen van deze methode en ook in het buitenland heeft men wel
interesse voor het systeem. Dinsdag zat de heer Van den Berg bijvoorbeeld
alweer in Leeuwarden en woensdag reisde hij van Leeuwarden alweer
naar Ypenburg waar eveneens veel belangstelling bestaat voor zijn theo
rieën. In buitenlandse bladen kwam zijn naam ook in het nieuws en
af en toe komen buitenlandse experts naar Nederland om met de heer
Van den Berg van gedachten te wisselen.
De heer Van den Berg heeft een uitgebreide kennis van het natuur
leven en vooral van de vogels in hun doen en laten. Hij heeft dat niet
geleerd uit de schoolboeken maar uit de praktijk. Vader Van den Berg
was namelijk jachtopziener en zoonlief heeft de voetsporen van zijn vader
gedrukt. Eerst m Egmond-Binnen, waar de heer Van den Berg alsook
zyn vrouw zyn geboren, en later in de Drentse plaatsen Borger en Rolde.
Hy neejt heel wat jaren door de natuur gezworven en van deze tijd
dateert eigenlijk ook zijn plan. Na de Tweede Wereldoorlog ging de heer
hJf ueT£f-An mi^a^re dients. Eens zag hij een televisie-uitzending
over net beveiligen van startbanen en toen kwam hij op het idee zijn
6 v?rrn. *e, seven. Hij kreeg al vrij snel waardering voor zijn
methode, omdat in de praktijk bleek, dat het werkte. De chef luchtmacht-
tnletf™JreeUViaT tn heeft de proef op de som willen nemen. Hij gaf
toestemming tot het plaatsen van een aantal geprepareerde meeuwen,
ue ze dieren plaatste de heer Van den Berg langs de startbaan. De meeuwen
toonden in hun houding angst en ontzetting alsof zij ieder ogenblik iets
verschrikkelijks verwachten. Met opengesperde bekken en de vleugels
gespreid waarschuwden zij als het ware hun soortgenoten. Het hielp en
Leeuwarden was „meeuwyrij". Later bleek dat bepaalde soorten vogels
niet op de angstige houding van de meeuwen reageerden, maar toen de
heer Van den Berg voor het schieten van andere vogels toestemming
kreeg heeft hij ook deze vogels kunnen verjagen
Toch bestaat er nogal verschil van mening over deze en andere
theoneen. Dr. J. D. H. Hardenberg, die bioloog bij de directie Fauna
beheer van het ministerie van landbouw is en ornithologisch adviseur van
de Luchtmachtstaf, is het niet met de methode-Van den Berg eens. Volgens
hem zouden lang niet alle vogels te verjagen zijn. Maar blijkens uitla
tingen van de heer Van den Berg moet het wel degelijk mogelijk zijn
met zijn methode alle vogels te verjagen. Hij gelooft onvoorwaardelijk
in zijn systeem en hij staat op het standpunt, dat hij dat ir de praktijk
bewezen heeft ook. Alleen scholeksters schijnen zich niet gemakkelijk
te laten verjagen, maar volgens de kapitein van de Luchtmachtstaf A. P
de Jong zijn scholeksters op een vliegbasis een ornithologische zeldzaam
heid. Hij schat het aantal meeuwen in ons land op driekwart miljoen en
het aantal scholeksters op slechts enkele honderden.
