Expositie van en over vier
Rotterdamse architecten
„Laatste fase in een lij11
die rond 1920 begon"
Bedrijfs- en
verkeers
ongelukken
Kinderboekenweek
officieel geopend
Salomonsoordeei gevraagd..-
Geweten en kernwapenen
Schrijven van de Generale Synode
van de Nederlands Hervormde Kerk
O
H
D
Kan vier-jarige Myriam zonder
nadeel uit een rijk naar
een arm milieu?
lljjgj
Londen-EEG
n V. B.
GROENTIJD
IMPASSE TE
BRUSSEL
keiler macdonald
Bouwen voor een open samenleving
Leids debat over
Ol iestook-
Westerse diplomaten
mogen niet buiten
MOSKOU komen
Luikse handelaren in
oorlog met Heerlens
kledingmagazijn
De heer Doyer klaagt
fabrikant aan
WONINGRUIL
Centrale Verwarming
Installaties
ZATERDAG 27 OKTOBER 1962
PAGINA 6
WEDEROM MOET EEN FRANSE rechtbank een Salomonsoordeei
uitspreken. Omtrent een kind met twee moeders. Ook in dit geval
vraagt een moeder, die in ogenblikken van wanhoop en vertwijfeling
van diepe armoede en na lange ontberingen, haar kind afstond, dit
terug, nadat het al sinds enkele jaren door voor haar totaal vreemden
is geadopteerd. Het is waar, dat ze indertijd, toen ze het naar een
kindertehuis bracht, van alle rechten afstand deed, in ruil voor een
goede verzorging en een behoorlijke opvoeding, maar ze kan haar
kind niet vergeten, al werd het onder de miserabelste omstandig
heden geboren en al was het toenmaals de enig mogelijke oplossing.
Ze tekende daarom een verklaring, op de afstand betrekking heb
bende, verzekerde de directrice evenwel, het kind te zullen komen
halen, zodra ze in staat zou afijn ervoor te zorgen. Geen ogenblik
"'acht ze aan de mogelijkheid, dat er door het tehuis al na korte tüd
pleegouders voor gezocht zouden worden, liefst mensen, die het als
hun eigen kind zouden aannemen, zodat het tehuis er geen financiële
zorgen meer over zou hebben.
Paulette vond geen troost
m een pop..
Ingenieursbureau voor Installatietechniek
Zijlstraat 56 Haarlem
Telefoon 02500-11828
EVENTUEEL MET FINANCIERING
G E ZIN SKREDIET
NATIONALE VOLKSBANK
(Van een verslaggever)
ROTTERDAM, 27 okt. De jaar
lijkse prjjs van de kritiek van de
Association Internationale des criti
ques d'art 1961 is toegekend aan de
architecten prof. ir. J. H. van den
Broek en J. B. Bakema te Rotterdam.
Naar aanleiding hiervan werd gister
avond door de heer J. J. Vriend in
het museum Boymans-van Beuningen
eer expositie geopend, die gewijd is
aan het werk van beide architecten en
hun voorgangers en medewerkers Mi
chel en Jan Brinkman en E. C. van
der Vlugt.
In één zaal is hier op bijzonder
doelmatige wijze een overzicht gegeven
var ongeveer veertig jaren Nederland
se architectuur, die door bepaalde
grondstellingen en uitgangspunten met
elkaar verbonden zijn geweest en die1
bovendien met name op het Rotter
damse stedebouwkundige beeld een
duidelijk merkteken hebben gedrukt.
In de expositie zelf zijn bovendien de
gedachten, die aan het werk van Van
den Broek en Bakema ten grondslag
liggen, terug te vinden. Zij hebben deze
namelijk zelf ontworpen en Jurriaan
Schrofer heeft er gestalte aan ge
geven. Zo bezitten de panelen, waarop
schetsen en daaroverheen foto's zijn
aangebracht de afmetingen van genor
maliseerde deuren. ,,In de toekomst
moeten wij hele steden bohwen volgens
prefabricated en genormaliseerde een
heden. Dat hoeft echter niet te beteke
nen, dat ook door de vele denkbare
variaties geen vormrijkdom bereikt
kan worden, die zelfs kan emotio
neren", was het commentaar van de
heer Bakema op deze opzet.
Ook hier vindt men hoven, steegjes
en pleinen, die ineens als een verras
sing opdoemen en de chronologisch op
gezette levendige les in eigentijdse
architectuur tot een boeiende bezigheid
maken. Enkele grote lijnen verbinden
al deze elementen.
Prof. van den Broek noemt het
werk van hem en zijn collega Bake
ma de laatste fase in een lijn, die
omstreeks 1920 begon. Toen bouwde
Michiel Brinkman, een Rotterdams
architect de voor die tijd revolutio
naire arbeiderswoningen in het grau
we negentiende eeuwse Spangen,
waarin de galerijwoningen met eigen
.straten" voor de winkeliers gegroe
peerd waren rond een gezamenlijke
tuin, waardoor de beslotenheid van
de groep ten opzichte van bijvoor
beeld het omringende verkeer ge
markeerd werd, een principe dat tot
in het nieuwste werk van Van den
Broek en Bakema terug te vinden
Is. Zijn zoon Jan verbond zich met
de architect Van der Vlugt die onder
meer had meegewerkt aan het Rot
terdamse St.Lucia-internaat, dat uit
1917 dateert.
Deze samenwerking, die in 1925 be
gon, leidde tot het ontwerp van de
fabriek van Van Nelle in Rotterdam,
tezamen met Mart Stam. Hier zijn
vooral de kenmerken van het moderne
bouwen in vele opzichten aanwezig. Uit
een interessant artikel in de uitvoe
rige. zeer heldere, overzichtelijke en
rijkelijk van foto's voorziene catalogus
blijkt hoezeer de toenmalige directeur
van Van Nelle, C. van der Leeuw, de
bouw van deze fabriek gestimuleerd
heeft. Hij werd in 1947 president-cura
tor van de Delftse T.H. en had een
uiterst belangrijk en werkzaam aandeel
in de benoeming van jonge architecten
tot docent aan de vrij conservatieve
bouwkundeafdeling van de hogeschool.
Door hem werd ook ir. Van den Broek
als professor aangetrokken. De jonge
Bakema werd zijn compagnon, omdat
de werkzaamheden te veel voor hem
werden. Zo werd de historische lijn
doorgetrokken.
Hoewel het architectenbureau waar
aan de Brinkmannen, Van der Vlugt
en Van den Broek en Bakema in
totaal ruim 1300 uiteenlopende grote en
kleine projecten heeft uitgevoerd, die
alle in de catalogus vermeld staan,
tekenen zich toch enkele karakteris
tieken af, die duidelijk maken, dat Van
en Broek zich vooral op de functie en
de situering van het gebouw toelegde,
waarnaast Bakema de betrekkingen
van de vormen onderling bezag. Bij
Van den Broek meer de analytische
opvatting, bjj Bakema de wellicht wat
tomelozer fantasie en op de totaliteit
gerichte vormkracht.
Hun befaamde Lijnbaan, winkelcen
tra aan de Rotterdamse Nieuwe Bin
nenweg, het stadion Fejjenoord van
voor de oorlog naast de immense
graansilo aan de Maashaven, de vlieg
veldbebouwing op Ypenburg, het cul
turele en sociale centrum Ons Huis
in de Gouvernestraat Rotterdam, de
gebouwen van de Wereldomroep,
Delftse T.H.-complexen waaronder de
nog in aanbouw zijnde nieuwe aula
met zijn merkwaardige betonnen vouw-
daken, het Montessorilyceum in Rot
terdam, de kerk in Nagele, het stad
huiscentrum in het Duitse Marl, de
woonflat uit het Westberlijnse Hansa-
viertel, het plan-Kennemerland, dat
voorziet in woonruimte voor 50.000
mensen, ontwerp voor een radio- en
televisiecentrum in Koeweit en het
plan voor een cultuur- en zakencen
trum in Frankfurt zijn zo enkele van
de meest markante architectonische
„monumenten", die het moderne bou
wen van deze architecten in en buiten
ons land aangeven.
Den tentoonstelling
2 december.
is geopend tot
(Van onze correspondent)
HENGELO, 27 okt. De 33-jarige
bankwerker S. Arcani-Cid is gisteren
bij werkzaamhedenin de pijpenbuige-
rjj van de Machinefabriek Stork alhier
zo ernstig gewond, dat hij enige tijd la
ter in het ziekenhuis overleed. De Span
jaard was aan het werk met de Henge-
loër K. op een platform van drie
meter hoogte. Plotseling gleden zij van
het platform, met het gevolg dat er
ook een zware ijzeren plaat losraakte
en naar beneden kwam. De Spanjaard
werd door deze plaat dodelijk getrof
fen. De heer K. liep een hersenschud
ding op.
BUSSUM, 27 okt. Vrijdagavond is
de 50-jarige stationsbeambte H. J. Hol
lander op de spoorrails in het station
Naarden-Bussum gegrepep door een lo
comotief, die alleen op vrijdagavond
uit Weesp komt. De man werd op slag
gedood. Hij had zich op de rails be
geven om een meisje te helpen, dat
geld had laten vallen. Hij laat een ge
zin met zeven kinderen achter.
HEERLEN, Gisteren is op de
mijn „Julia", in Eijgelshoven een on
geval gebeurd, waarbij de veertigjarige
houwer J. J. Jongkind is overleden.
Het slachtoffer was werkzaam in een
afvoergalerij op de 365 meter verdie
ping, waar hij door vallend gesteente
werd getroffen. De mijnwerker was ge
huwd en vader van twee kinderen.
ARNHEM, De 30-jarige mevrouw
A. Broekers uit Arnhem is het slacht
offer geworden van een aanrijding die
op de Amsterdamseweg plaats had.
MONSTER, Gisteren is de 77-jari-
ge wielrijder G. M. Thoen uit Loosdui
nen op de Haagweg bij een verkeerson
geluk om het leven gekomen.
OSS, Op een niet beveiligde over
weg in de Landweerstraat alhier is
gisteravond een personenauto in botsing
gekomen met een goederentrein. De
bestuurder, de 34-jarige heer A. van
Vught werd zwaar gewond. Een andere
inzittende kwam er vrij goed af.
ALMELO, Tussen Wierden en Al
melo is gisteravond een personen
auto in volle vaart op een tankauto
gereden. Hierbij werd de 24-jarige mevr.
Loesman-Nijman, die naast haar echt
genoot in de personenauto zat, zwaar
gewond. Zij overleed later op de avond
in het ziekenhuis. Haar man werd even
eens ernstig, doch niet letvensgevaar-
lVJk gewond.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 26
okt. De achtste
kinderboekenweek
is vanavond geopend
met al de woorden,
die bij zulk een ge
legenheid gesproken
moeten worden, en
met een geestdriftig
ontvangen voorstel
ling van Arnold
Weskers „Planten
zonder wortels", dat
in het eigen Studio
theater klaarblijke
lijk beter tot zijn
recht kwam dan in
dertijd in de fa
briekshal te Schie
dam.
De voorstelling werd ingeleid door
dr. C. Trimbos, die het stuk be
schouwde als een specimen van
sociaal gericht socialisme. Bij lezing
ervan, zeide hij, kan men het onder
gaan als een oproep het volk
te doen deelhebben aan de cultuur;
pas op het eind ervaart men dan
duidelnk, dat men getuige is van
een proces van bewustwording, van
het ontstaan van een echt mens. Een
typisch modern thema. Tachtig pro
cent van de mensen, zo is uitge
wezen, heeft geen logica, geen be
zinning, geen authentiek leven. Een
pleidooi voor de rede. voor de ratio,
is het stuk niet, wel voor „Vernunft",
een begrip, dat geen Nederlands
woord kent, maar waarin het hart
aanwezig is, de bestaanservaring, de
bezinning, de wijsheid.
Buiten dit speelt in het stuk ook de
betekenis van „het woord" mee, van
de woorden, die bruggen slaan van de
ene mens naar de andere. Om deze
aspecten heeft men de keuze op het
stuk laten vallen voor de opening van
de kinderboekenweek, een aangelegen
heid, niet voor kinderen bestemd,
maar voor degenen, die zich met de
betekenis van het boek voor het kind
bezighouden.
Op het eind van zijn inleiding had
dr. Trimbos alle lof voor de voor
treffelijkheid van de Keesje Kruimel
Krant, en hij kon het slechts betreu
ren, dat de katholieke scholen „juist
omdat ik katholiek ben, kan ik het
zeggen" dit jaar nog niet meededen
aan de verspreiding van die krant.
Op deze avond werd ook de prijs
voor het Kinderboek 1962 door de wet
houder van onderwijs, dr. P. Koets,
uitgereikt aan Jean Dulieu. Dat deze
prijs hem was toegekend, was al be
kendgemaakt, zodat dr. Koets kon
zeggen: een journalist heeft er een
hekel aan, als hij oud nieuws moet
geven, een wethouder heeft blijkbaar
de taak dit bij voortduring te doen.
Jean Dulieu sprak een kort dank
woord, dat hij bsloot met een kort plei
dooi „voor de kabouters", dat wil
zeggen, voor alles wat klein en kwets
baar is in deze wereld.
MOSKOU, 27 okt. (Reuter) Van
diplomatieke zijde is vernomen dat de
Sovjet-Unie Westerse diplomaten heeft
verboden zich buiten de Russische
hoofdstad te begeven.
HEERLEN, 27 okt. Een groep
Belgische kledinghandelaren voert op
het ogenblik een felle campagne tegen
een Heerlens kledingmagazijn. In alle
in de omgeving van Luik verschijnende
dagbladen plaatst het Heerlense Me
d'ngmagazijn advertenties, die halve
pagina's beslaan. Daarnaast biedt de
Heerlense firma de reizigers van en
naar Luik gratis vervoer aan. Daartoe
heeft de directie een Luikse vervoers
onderneming gecharterd, die met een
groot aantal bussen dagelijks honder
den kooplustige Belgen naar Heerlen
vervoert.
De Belgische kledinghandelaren heb
ben zich schriftelijk gewend tot het mi
nisterie van Economische Zaken in Bel
gië. Ook bij het ministerie van trans
port hebben de Luikse winkeliers ge
klaagd. Een bespreking in Heerlen
heeft tot resultaat gehad, dat de Bel
gische douane een verscherpte controle
is gaan instellen op de busreizigers
van en naar Luik.
Het ministerie van transport heeft
voorts een onderzoek ingesteld bij een
van de busondernemingen, die bij de
affaire betrokken zijn. Tegen de eige
naar van deze onderneming is proces
verbaal opgemaakt, hetgeen de andere
bedrijven niet weerhoudt het personen
vervoer van en naar Luik ten gerieve
van het Heerlense kledingmagazijn te
handhaven. De bedrijfsleider van het
magazijn kon nog weinig zeggen over
de toekomst van deze affaire. Vast
staat, dat de Belgen zullen trachten net
busvervoer stop te zetten. Het wachten
is echter op de beslissing van het mi
nisterie van Economische Zaken.
LEIDEN, 26 okt. Bij het donder
dag gehouden debat van „Pro et Contra"
in het Groot Auditorium van de Leid-
se Universiteit bleek de grootste zaal
van de Leidse Academie te klein om
alle belangstellenden te bevatten. Het
debat-onderwerp was dan ook de motie
„een groentijd is een studentenvereni
ging onwaardig". Buiten de aangewe
zen sprekers deden nog velen in de
zaal hun mening kennen. Een van de
vele- vermakelijke ogenblikken werd be
leefd toen een van de sprekers, die
aankondigde nog niet te weten hoe hij
zou stemmen, zichzelf al sprekende over
tuigde tegen de motie te zijn. De voor
zitter, prof. mr. C. H. F. Polak herin
nerde eraan, dat reeds 50 jaar gele
den in het tijdschrift „pro et contra"
werd gediscussieerd over de afschaf
fing van de groentijd. Daarna kregen
de verdedigers en bestrijders van de
motie ieder in spreektijd gerantsoeneerd
de gelegenheid hun meningen naar vo
ren te brengen.
De uitslag van de stemming was, dat
71 aanwezigen voor de motie stemden,
201 tegen en 34 blanco. Opmerkelijk
was, dat de aanwezige hoogleraren en
stafleden in meerderheid zich van stem
ming onthielden en dat slechts enke
le van de aanwezige meisjes voor de
motie stemden. De belangstelling was,
zoals uit de cijfers blijkt zeer groot,
voor het merendeel waren de aanwe
zigen oudere- tot zeer ouderejaars.
APELDOORN, 26 okt. Na 3'/t uur
vergaderen heeft de gemeenteraad van
Apeldoorn gisteravond zonder hoofde
lijke stemming een structuurplan aan
vaard. In het plan, dat bedoeld is als
leidraad voor Apeldoorns ontwikkeling
tot het jaar 2000, is sprake van een
„dubbel denken".
ngeveer tien jaar geleden publi
ceerde de Generale Synode van
de Nederlands hervormde kerk
een Herderlijk Schrijven betref
fende het „vraagstuk van oorlog
en vrede". Dit geschiedde, omdat ve
len destijds van de Kerk voorlichting
en leiding op dit gebied verlangden,
die gebaseerd was op het Evangelie.
Het Herderlijk Schrijven zette in deze
de taak van de overheid uiteen, waar
bij vooral gewezen werd op haai plicht
mede te werken aan de opbouw van
het internationale recht en dit te hand
haven. Elke aanvalsoorlog werd als
„misdaad tegen het volkerenrecht"
volstrekt veroordeeld. Tot een
verdedigingsoorlog mag de overheid al
leen overgaan in uiterst gevaar voor
de elementaire mensenrechten, wan
neer niet-strjjden een grotere zonde
zou zijn. De moderne wijze van oorlog
voeren bracht de Synode tot de con
clusie, dat enerzijds bewapening moest
worden aanvaard, maar dat anderzijds
tegen de gevaren daarvan met klem
diende te worden gewaarschuwd, dit
laatste vooral uit hoofde van de niet
denkbeeldige vrees, dat de wapenindus
trieën zullen gaan overheersen in
plaats van te dienen.
Na een uitweiding over de verantwoor
delijkheid der oyerheid, van kerk en
volk tegenover de militair, stelt de Sy
node, dat de gehoorzaamheid aan de
overheid „niet betekent, dat wij haar
blanco krediet kunnen geven. Het kan
zijn, dat wij om Christus' wil op de
een of andere tijd onze solidariteit met
de overheid en met het volk moeten
bewijzen door ongehoorzaamheid. Dit
betekent, dat wij de overheid moeten
herinneren aan een grens, die juist
daar is opgericht, waar haar gezag zijn
oorsprong heeft en voor haar Hoogste
Heer verantwoordelijk staat."
Het toenemend gevaar van een nieu
we oorlog, óók met kernwapenen ge
voerd, deed de Synode in 1956 na be
doeld schrijven van 1952, een nieuwe
korte verklaring uitgeven onder de ti
tel: „Hoe dienen wij de vrede?". Daar
in stelde men, dat de kerk zich vooral
moest toeleggen op het voorkómen van
oorlog. Wapengeweld wordt erkend als
uiterste redmiddel tot handhaving en
herstel der gerechtigheid. Toch stelt
men eveneens, dat „machtsevenwicht
en bewapening geen deugdelijke mid
delen zijn, tot handhaving van de vre
de". Men kan beter onderhandelen
over het stopzetten van atoombom-
proeven en over controle op atoomwa
pens. Een rechtvaardige oorlog tot zelf
verdediging wordt niet zonder meer af
gewezen, maar „in het alleruiterst ge
val voor het christelijk geweten bestaan
baar geacht".
In 1961 publiceerde het moderamen
van de Generale Synode een derde
rondschrijven, waarin men zich geheel
plaatste achter de opvattingen van de
Wereldraad van kerken en de Europe
se conferentie van kerken te Nyborg
over het gevaar van een atoomoorlog.
Er zijn echter over dit onderwerp al
enige jaren verschillende vragen bij de
Synode in studie, die een nader ant
woord eisen. Zo b.v. de vraag, of in
bepaalde concrete omstandigheden voor
de Christen het meedoen dan wel het
eigeren mee te doen aan de huidige be
wapening ertoe zal bijdragen het oor
logsgevaar te bezweren of te vergro
ten.
In het laatste schrijven van de Gene
rale Synode wordt nu een poging ge
daan dieper in te gaan op deze proble
matiek, waarbij men zich echter be
perkt tot enkele kernvragen.
et Herderlijk Schrijven begint
met een theologische fundering
van de vredestaak der kerk. De
ze moet ook aan het herstel van
de vrede tussen de mensen werken en
mag zich niet beperken tot haar eigen
lijke taak van verkondiging en Sacra
mentsbediening, haar éérste opdracht.
Zij heeft ook de plicht „vrede te stich
ten tussen de mensen en de volkeren".
Dit is de reden, waarom het laatste
Herderlijk Schrijven werd uitgevaar
digd.
Daarna volgt een uiteenzetting van de
aard en de uitwerking der kernwape
nen. „Op grond van wat wij over de
vredestaak van de kerk en over de aard
van de kernwapenen hebben gezegd,
mag de kerk dan ook niet anders doen
dan een radicaal neen tegen de kern
wapenen uitspreken", aldus een essen
tiële stelling van het geschrift. Waar-
mep echter niet bedoeld is, dat onder
alle omstandigheden alleen een geweld
loze strijd tegen onrecht mogelijk of
geoorloofd zou zijn. Er wordt uitdruk
kelijk gesteld, dat b.v. interventie van
een krijgsmacht der V.N. noodzakelijk
kan zijn, ook als deze kwantitatief en
kwalitatief weinig van een echte oorlog
verschilt. Het gaat alleen over het ge
bruik van kernwapenen, ten aanzien
waarvan het neen, naar het oordeel
der Synode, een „neen zonder ja's"
moet zijn.
Aan dit neen houdt zij strikt vast.
iv-ei gaat echter nader in op de vraag,
langs welke wegen dit neen kan wor
den gerealiseerd door alle verantwoor
delijken. Eerst volgt dan een hoofd
stuk over het ontstaan van de NAVO
als tegenwicht tegen het communisme,
waaraan aansluit een beschouwing over
de mogelijkheid van coëxistentie tussen
Ocst en West onder strikte voorwaar
den
In het zesde hoofdstuk begeeft de Sy
node zich op militair terrein; zij acht
de risico's verbonden aan haar neen
tegen kernwapenen verantwoord. Op
blz. 44 wordt duidelijk gesteld, dat een
christen niet mag meewerken aan een
kernwapenoorlog. Zou de vijand toch
zo'n oorlog beginnen, dan moeten over
heid en christenen afzien van een ver
gelding met dergelijke wapenen, uit
gehoorzaamheid aan God en tegen de
mening van op dit terrein anders den
kenden in. Kernwapenen moeten wor
den afgeschaft, maar zo vervolgt het
Herderlijk Schrijven, „wij zullen hier
bij echter moeten overwegen, of een
eenzijdige „afschaffing" van kernwa
penen geen belemmering zou kunnen
zijn van een algemene „afschaffing?"
Als conclusie van dit hoofdstuk schrijft
de Synode: „Wanneer wij het vraag
stuk der kernwapenen in dit verband
vanuit het militaire aspect alleen be
zien, moeten wij concluderen, dat, als
het Westen vast besloten wil zijn te
ontkomen aan de beslissing misschien
wel eens de eerste te moeten zijn, die
van kernwapenen gebruik maakt (i.e.
tactische!), het er zorg voor zal moe
ten dragen, dat zijn „conventionele"
wapenen doeltreffend genoeg zijn om
een oorlog onaantrekkelijk te maken
Feitelijk pleit de Synode dus voor te
rugkeer to de „conventionele" oorlogs
voering, en wel in een omvang, die
voldoende afschrikwekkende kracht zou
hebben op een eventuele vijand.
Z\j gaat dan in de volgende hoofd
stukken nog verder in op de mogelijk
heden van het voorkómen van oorlog,
de organisatie van de vrede, de per
soonlijke en collectieve verantwoorde
lijkheid en solidariteit.
it uitvoerige geschrift van de Ge
nerale hervormde Synode heeft
zoals men weet, ernstige beden
kingen gewekt bij de staatsse
cretaris van defensie, de heer M. R
H. Calmeyer. Hij ziet in het schrijven
een oorzaak voor gewetensconflicten
bil de legerpredikanten. Er is hier
immers sprake van niet minder dan
een oproep tot massale dienstweige
ring. Verder wijst de heer Calmeyer
erop, dat de Synode uitsluitend over
„vrede" handelt, terwijl juist het ont
breken van de „vrijheid" in een groot
dee. van de wereld de reden iS van de
huidige koude oorlog en de aan het
Westen opgedrongen verdedigingsnood-
zaak. Dat de Synode juist dit aspect
van de tegenwoordige wereldsituatie
verwaarloost, is voor de heer Calmeyer
de verklaring van het feit, dat de beste
basis aan het Herderlijk Schrijven
ontbreekt. Dit verbaast te meer, daar
de Synode wel erkent, dat de tweede
wereldoorlog een strijd was voor
„recht en vrijheid". Is dit dan nu an
de_s? Een oorlog met louter „conven
tionele wapens", waarvoor de Synode
opteert, kan, volgens Calmeyer, in de
huidige omstandigheden nooit zo doel
treffend zijn, dat men er zeker van
mag zijn, dat niemand een dergelijke
oorlog meer aandurft. Met het groter
worden van de risico's, die samengaan
met een kernoorlog, is, aldus Calmey
er, ook het verantwoordelijkheidsge
voel gegroeid, zoals de houding der
politici bewijst. Een eenzijdige ontwa
pening acht de heer Calmeyer zonder
meer onverantwoord. De voorstellen
van de Synode: eenzijdige ontwape
ning, dienstweigering en terugkeer tot
zo Hoog mogelijk opgevoerde conven
tionele bewapening, wijst hij dan ook
beslist af.
Paulette Sarra informeerde geduren
de de eerste maanden geregeld, hoe
het met haar dochtertje Myriam ging.
Ze kreeg steeds de verzekering, dat
het kind door en door gezond was en
voorspoedig opgroeide. Een mooi kind,
verzekerde de directrice haar Pau-
lette Sarra, even over de twintig, was
ongelukkig getrouwd. De jongeman, die
ze ontmoette, een houtbewerker, leek
een goede echtgenoot. Doch hij bleek
aan de drank Verslaafd. Gedurende
hun verloving had hij dit voor haar
weten te verbergen. Haar leven werd
tot een hel, ze werd mishandeld en na
enige tijd verliet ze hem, ten einde
raad. Het lukte haar niet, ergens aan
de slag te komen. Tenslotte kreeg ze
een baantje bij de eigenaar van een
schiettent, die er mede rondzwierf door
de buitenwijken van Parijs en in de
Vill Lumière overal heen toog, waar
in een buurt een kermis werd gehou
den. Toen werd het kind, dat ze ver
wachtte, geboren. Ze was hiertoe naar
een ziekenhuis gegaan. Ruim een week,
nadat het kind ter wereld gekomen
was, moest ze plaats maken voor een
ander en ze kwam aldus er mede op
straat te staan. Haar „patron" had
niets meer van zich laten horen. Des
ondanks, omdat ze niemand anders ken
de, probeerde ze hem te vinden .Ze
trok door Parijs, het kindje op haar
arm. Na elf dagen kon ze niet meer.
Op die elfde dag had ze de „patron"
gevonden, maar die haalde zijn schou
ders op. Hij wilde geen meisje met
een kind tot haar last in dienst ne
men. De „patron" raadde haar aan,
het naar een kindertehuis te brengen.
Ze deed het, Het was het Instituut
„La Familie adoptive Francaise", het
welk ten dele bestaat van de gelden,
welke echtparen, die geen kinderen heb
ben, graag willen betalen, als hun een
gezond kind wordt afgestaan. Derge
lijke instituten beschikken over een
lange lijst van „gegadigden" en meest
al verlangen ze de nodige waarhor-
gen, dat het kind goed behandeld
wordt. De adoptie biedt hiertoe in be
langrijke mate zekerheid, vooral wan
neer de betrokkenen reeds een kind
geadopteerd hebben en er een speel
kameraadje voor zoeken.
Paulette, door haar zwakke constitu
tie niet tot zwaar werk in staat, ver
diende nauwelijks genoeg, om zichzelf
te voeden. Ze leidde een kommervol
bestaan en het ene jaar volgde op het
andere. Drie jaar, nadat ze haar kind
had weggegeven, ontmoette ze iemand,
die haar een huwelijksvoorstel deed.
Het was een elektriciën. Hij verdiende
goed, was een oppassend man en Pau
lette hoopte, met hem gelukkig te zul
len worden. Ze diende een verzoek tot
echtscheiding van haar aan de drank
verslaafde echtgenoot in en zag dit in
1958 ingewilligd.
Ze werd nu Paulette Legeay. Weer
gingen enkele jaren voorbij. Het enige,
wat aan haar geluk ontbrak was, dat
ze geen kinderen kreeg en hierover
tobbend, kwam haar telkens weer haar
Myriam in de gedachten. Een pop
bracht haar geen vertroosting. Ze sprak
er met haar man over. Deze stemde
er in toe, dat ze zou proberen, het kind
terug te krijgen. Derhalve toog ze
naar het instituut, waar men haar ech
ter te verstaan gaf, dat ze iets on
mogelijks vroeg.
En toen begon de zoveelste tragedie
in het probleem der adopties, waar
door beide partijen het grootst denk
bare leed berokkend wordt en vaak
ook de kinderen voor een pijnlijk con
flict worden gesteld, n.l. wie te kiezen.
Nog dezer dagen weigerde een meisje,
tot haar twaalfde jaar bij pleegouders
Illllllllliililllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllilllllllr
opgegroeid, naar haar eigenlijke moe
der terug te keren, die haar als baby
afgestaan had. Omdat hier geen spra
ke was van adoptie, kon de moeder
met succes de hulp van de rechter in
roepen. Ze had haar moederrechten
niet afgestaan, althans niet op papier....
Paulette Legeay ervoer, dat haar
dochtertje geadopteerd was door een in
Het zuiden van het land wonende dok
ter van Zwitserse nationaliteit, die
reeds een geadopteerd kind had, een
jongen en wiens vrouw ook nog graag
een meisje wilde hebben. Myriam was
door het echtpaar Sophie Anne gedoopt.
Alhoewel ze de verklaring van afstand
getekend had, slaagde Paulette er in,
een gerechtelijke uitspraak te verkrij
gen, volgens welke haar het kind moest
worden teruggegeven. De rechter nam
haar verklaring aan, dat ze als ge
volg van de ellendige omstandigheden,
waarin ze verkeerde en haar geestelij
ke en lichamelijke uitputting niet in
staat was geweest, de gevolgen van
haar daad te overzien.
Maar de Zwitserse dokter bleek, toen
ze zich naar diens woonplaats begaf,
na de uitspraak vernomen te hebben
met vrouw en kinderen naar Zwitser
land vertrokken te zijn. Hij weigerde
het kind af te staan. Na enige tijd
kwam hij naar Parijs, waar hij me®'
de te moeten vaststellen, dat de
scheiden woning der Legeays ge®j
goede verblijfplaats voor Myriam W
zijn, nu ze al vier jaren gewend
in een mooie villa te wonen, als kV
van rijke ouders. Intussen, wel bes8
fend, dat hij juridisch zwak stoS
zocht hij contact met de vader,
zoals boven vermeld van Paulette K
scheiden was. Deze moet eveneens zif
toestemming verlenen. De echtsch®
ding bracht evenwel enkele juridisd
moeilijkheden te dien aanzien met zi'
mee en teneinde hierin een besliSs»
te forceren, wendde de Zwitserse dr'
ter zich tot de rechter, nadat hij V|
geefs getracht had, met Paulette
een minnelijke schikking te kom|»
Men was reeds zover, dat de moed'
hem en zijn vrouw de kleine Myria®
gedurende enkele maanden per ja3
te logeren zou sturen, maar gerugg®
steund door haar advocaat, die meefl
dat ze zulks niet behoeft te doe®
weigerde ze dit, ook nadat de dokt®
haar een aanzienlijke som gelds ha°
aangeboden.
Er zal in deze zaak een aanw
deskundigen worden gehoord. Paul®'
te's advocaat verdedigt de stelling, da'
pleegouders en vooral mensen, die kiöj
deren geadopteerd hebben, die als he
ware met Argusogen bewaken en he")
al hun genegenheid er op concentr®
rend, verwennen en te toegeeflijk op
voeden, zeer tot htm nadeel. Hij sta3'
op het standpunt, dat Myriam
niet te oud is, om aan haar nieutf8
omgeving te wennen en niemand b«'
ter dan haar eigen moeder voor ha3®
zorgen kan. Vooral in opvoedkundig
kringen in Frankrijk en vermoedelijk
ook wel daarbuiten, waar dergelijk8
gevallen eveneens herhaaldelijk voof'
komen en twee moeders of twee oude'',
paren elkander een kind betwisten, z3
het verloop van deze zaak ongetwij'
feld met de grootste belangstelling wo''
den gevolgd.
Een der moeilijkste problemen in de
kinderzorg zal dan van alle kanten be'
keken worden. Er bestaat reeds vee'
verschil van mening over de praktij»
van bepaalde instituten, die kinderef
opnemen, onder voorwaarde, dat de
moeder er voorgoed afstand van doet.
K.Ö.
(Van onze Brusselse correspondent'
BRUSSEL, 27 okt. De onderbande"
lingen tussen de E.E.G. en Groot'
Brittannië zqn gisteren opnieuw in ee"
impasse verzeild geraakt, ditmaal
zoals min of meer kon worden ge"
vreesd wegens de onenigheid de'
betrokken partijen over de landbom»"
vraagstukken. De bijeenkomst va#
donderdag en vrijdag, de twaalfd"
sedert Londen om het lidmaatschap va"
de Euromarkt verzocht, leverde geeH
enkel resultaat op. De ministers moef I
ten onverriehterzake huiswaarts kerefl'
weliswaar na een nieuwe afspraak t8
hebben gemaakt tegen half nóvembef'
Intussen moeten bun pluotsvervaMsrcz'
trachten een compromis uit te werkei
De Britse delegatie, die werd gelei'
door minister Heath en waarvan than®
ook minister van landbouw Soame»
deel uitmaakte, kon haar teleurstelling
over de gang van zaken slechts moei'
lijk verbergen. De voorstellen van d8
Zes betreffende de inschakeling va"
het Engelse landbouwsysteem in dj®
gemeenschappelijke landbouwpolitiek
der Zes achtte zij onaanvaardbaar. D8
Zes wensen inderdaad dat de Engelsen'
zodra zij lid zijn geworden van d<®
E.E.G.hun speciale subsidieregeling -
ten behoeve van de landbouw volledia
zouden afschaffen. Hierdoor zouden d8
prijzen der levensmiddelen in Groot'
Brittannië echter aanzienlijk stijgen.
WAGENINGEN, 27 okt. De hee'
Doyer uit Assen heeft gisteravond d8
maker van aardstralenkastjes, de hee'
Bron uit Ede," bij de politie aang®'
klaagd wegens meervoudig gepleegd8
oplichting. De heer Doyer, die ze£®
hiermede in het algemeen belang t8
handelen, voert reeds geruime tijd eer
actie tegen wat hij noemt het op li eb'
ten van goedgelovige boeren.
De heer Doyer heeft de politie
kennis gesteld van een aantal geva^
len waarin boeren veel geld va"
650 tot 5800 gulden voor een kastj8
zouden hebben neergeteld. De „Broi1',
correctors" zouden echter geen enk8'
nut hebben afgeworpen.
Op de minister van justitie heeft d8
heer Doyer een beroep gedaan, ma8®'
regelen te gelasten die een einde m8'
ken aan de praktijken van de hee'
Bron. De heer Doyer heeft gisteren
Wageningen de inhoud getoond van afl\
ti-aardstralenkastjes, die hij in zil"
bezit heeft gekregen.
Aangeboden te Rotterdam: 3 kamerflat met douche,
gelegen aan de Kerkwervesingel. Mooi uit
zicht. Huur 69,per maand, alles inbe
grepen o.a. wasmachine en boiler.
Gevraagd: Soortgelijke woning in Haarlem of omg.
Brieven aan: K. R. G. J. van Amersfoort, Kerk
wervesingel 49a, Rotterdam-23.
GELDLENINGEN ZONDER BORG vanaf f 100.- tot f 2000.- naar
draagkracht direct beschikbaar voor
ambtenaren en werknemers In vaste
dienst. WettelUk geregelde voorw., geen
looncessie. RESTANTSCHULD VER
VALT BIJ OVERLIJDEN. Lichte af
lossing. Vlug, zakelijk, diskreet, des
gewenst geheel schriftelijk.
AMSTERDAM (C) I DEN HAAG I ROTTERDAM
Westeinde 10 Rivier vismarkt 4 Mauritsweg 45
Telefoon 3 72 71 Telefoon 63 95 86 I Telefoon 13 57 43
.OPGERICHT 1926
