'ibbeffie/
AUTOMATISCH
WASSEN?
Bedrijf sschool van Artillerie-
Inrichtingen in het zilver
Kraamkamer bewijst hoge
vlucht van de techniek
Moskou had een val gezet
DE WITTENBURG GAAT NIEUWE GLORIETIJD TEGEMOET
mm
#P0ND
LICHTER
IN 10 DAGEN
mk
f. 2.40
Zestig jaar oud kasteel na metamorfose
trefcentrum voor prominenten van
handel, industrie en overheid
Postzegel - rage
K
In 25 jaar werden
360 vaklieden
afgeleverd
PP
I
i
benoeming
f LuIstÉr1NAAr\
Taken van de zieke
premier in Djakarta
worden verdeeld
Kernproef der V.S.
op grote hoogte
ZATERDAG 27 OKTOBER 1962
PAGINA 7
aangeboden
chocolade hagel
JOSEPH ALSOP J
Fc
er is geen betere
ffJWW»!
Pak voor 3 6 maaltijden
Koopsom acht ton
Nieuwe vleugel
27 okt In de va-
Üekp arX.' lelieveld heeft de katho-
Soeiaai rb!,ldersbeweging tot lid van de
drs p Economische Raad benoemd
■van *Z' u Coppes. Plaatsvervanger
W. rj p ee£ Coppers zal zijn de heer
het bnr>£' ers- De organisaties in
«en die ziJn aangewezen om
ben var> de raad te benoemen, heb-
door e vacature, die is ontstaan
van .Pveriyden van de heer A. A.
^enoov" a. benoemd prof. dr. D. C.
Ren„~. ot plaatsvervanger van prof.
Gooier 1S °enoemd mr- H- de
27 okt. Curatoren van
kenH^, lieke universiteit hebben be-
t°t jil^aakt, dat zo hebben besloten
Plannil ng van een leerstoel voor de
die in fle' e ontwikkeling van de stu-
tot v de .sociale aardrijkskunde noopte
tot ,rrPirning van de mogelijkheden
raai^Pe?.la'isatie vooral voor de docto-
'9fli Je' planologie heeft in Neder-
®en al ert enige tijd het karakter van
heM gemene universitaire aangelegen-
raar aangenomen. Tot gewoon hoogle-
G a P, de planologie is benoemd dr.
Wis^' ,Wissink te 's-Gravenhage. Prof.
aarrtn-'ï maakte zijn studies in de sociale
VoorinJ kunde te Utrecht, waar hij dit
als ir* cum laude promoveerde. Hij is
ïiikes- d-planoloog werkzaam bij de
O'enst voor het Nationale Plan.
Advertentie)
I Radio Luxemburg 208 meter g
I zondag 12 uur
Radio Veronica 192 meter H
Woensdag 13.45 uur
Een muzikaal verhaal van
Annie M. G. Schmidt en
Cor Lemaire, o.l.v. Wim
lbo gespeeld door Hetty
Blok, Annemarie van Ees,
Joop Doderer en
Jan Oradl
door
Djakarta. 26 okt. (Rtr) De in-
t°aesische minister van buitenlandse
«ken, dr. Soebandrio en de plaatsver-
a»lteBd eerste minister dr. Leimena,
,"Uen de taak van eerste minister in
Jf* Indonesische kabinet delen. Dit is
«"daag in D<akarta bekendgemaakt.
(Advertentie)
BONT WASG
RIN
wasgoed
Wl7
WASGOED
Precisiewerk eist geconsentreerde aandacht.
(Van onze verslaggever)
Het Staatsbedrijf van de Artillerie-
Inrichtingen vervaardigt al sinds
1679 wapens, geschut en munitie,
produkten welke een grote mate
van vakbekwaamheid vereisen. Die vak
bekwaamheid wordt tot de perfectie op
gevoerd en heeft onder meer geleid
tot de oprichting van een eigen bedrijfs-
school, welke donderdag juist 25 jaar
bestond. Dit feit vormde voor de direc
tie aanleiding om een grote groep ge
nodigden te ontvangen en hen allen te
confronteren met de technisch zo uit
stekend geoutilleerde „kraamkamer
van het bedrijf, die de perfecte vak
man moet afleveren na een schooltijd
van een paar jaar. In een bedrijf als
de Artillerie-Inrichtingen, dat naast mu
nitie en wapens gereedschapswerktui
gen en speciaalmachines vervaardigt
ten behoeve van de metaalindustrie, be
staat vanzelfsprekend grote behoefte
aan gespecialiseerd en gedegen vak
manschap.
De president-directeur van het concern
ir. F. G. Jungeling stelde donderdag
onder meer, dat de vakopleiding steeds
hogere eisen zal gaan stellen, mede
door de voortschrijdende integratiege-
dachte en met name de E.E.G.
en de dwang tot specialisatie. Door de
ze specialisatie en standaardisatie zul
len werknemers in bedrijven, welke ka
pitaalgoederen vervaardigen, naast hun
vakkennis zeker één vreemde taal moe
ten gaan beheersen om bepaalde voor
schriften te kunnen lezen en begrijpen.
In de 25 jaren, dat de Hembrug-Be-
drijfsschool steeds nauw samenwer
kend met de onmisbare stichting Be-
metel werkt, werden er 360 geslaag
den afgeleverd. Van dit aantal zijn er
thans nog 101 aan het bedrijf verbon
den, een percentage derhalve van 28.
„Geeft dit percentage aanleiding tot te
vredenheid?" zo vroeg ir. Jungeling,
die zelf het antwoord gaf: „Op zich
zelf gezien dacht ik, dat het wel pretti
ger zou zijn als meer dan de helft van
de geslaagden nog aan ons bedrijf ver
bonden zou zijn. Hoewel het ons buiten
gewoon spijt, dat een met veel kosten
en zorg opgeleide jongeman het bedrijf
WASHINGTON Naarmate meer
bekend wordt over de vastberaden
£h moedige beslissing van president
•?ennedy inzake Cuba, blijkt steeds
duidelijker hoe ernstig de crisis was
darmee hij geconfronteerd werd.
Khroesjtsjev had een gemene mi-
htaire val gezet voor president Ken
nedy. Alle overwegingen die Ken
edy bij zijn maatregelen liet gel
den werden overschaduwd door de
n°odzaak deze Russische val on
schadelijk te maken op het moment
at zij nog betrekkelijk onschuldig
was.
Dm te begrijpen wat voor soort
Val dit was moet men iets weten
v,an het bestaande evenwicht in de
slagkracht van de kernwapens, het
subtiele evenwicht van de afschrik-
Slng waardoor onze vrijheid behou-
2,en blijft. De Sovjets nu wilden op
c-uba hun val zetten om dit even-
^'cht op beslissende wijze te ver
storen.
De Sovjets beschikken op het ogen-
j?hk niet over wat de deskundigen
noemen „free first strike capabili-
H', omdat zij niet genoeg lange
atstandsraketten hebben om de essen-
rif 1 doelen op het westelijk half
rond te treffen. Zij zouden dit ver-
mogen wel gehad hebben, als zij
jch tot het uiterste hadden inge
spannen Intercontinentale raketten
vervaardigen in de periode dat
11 nog, op goede gronden, be-
j.recsd waren voor een achterstand
*l de raketten wedloop.
ia^aar 'n die periode, drie tot vier
zu geieden, wilden de Sovjets ,be-
r!,l,nigen door de vervaardiging van
staJfiten te beperken tot korte af-
„.„jds- en middenafstandsraketten
t,°iectieien met een draagwijdte
W tot 3000 km- Met d'e ra-
len v. n(?en a"e Europese doe-
eJ bedreigen, maar zij konden
aanjage "'e' ernst'S mee schrik
tinJL teSenstelling tot de verwach-
mJ 2 vaf> de Sovjets, konden zij
na deze bedreiging van West-Euro-
raviïi korte- en middenafstands-
afdwi„ ge£n Berlijnse capitulatie
idwingen. Daarop gaf Moskou be-
aantli vervaardiging van een groot
biina mtereontinentale raketten. Maar
verhit, P zelfde moment, na de
nerd wg van president Kennedy,
voor r lAmenkaanse programma
raketton lange afstends-
etten aanzienlijk versneld.
Op het gebied van de lange at
standsraketten bestaat er op het
ogenblik bijna een volledig even
wicht, en binnen achttien maanden
zal Amerika niet minder dan zes
honderd intercontinentale raketten
bezitten op beschermde lanceerba-
ses. Dit betekent dat binnen acht
tien maanden Amerika een vrijwel
onkwetsbare afschrikwekkende macht
zal bezitten, althans zolang geen
doorv
nieuwe grote wijziging in de lugu
bere kunst van het raketten maken
de balans weer verstoord.
Men mag veilig aannemen dat
het vooruitzicht van deze onmete
lijke toename van de Amerikaanse
atoom-slagkracht van grote invloed
is geweest op het besluit van de
Sovjets de Berlijnse krisis naar een
nieuw hoogtepunt te voeren. Maar
zolang de Sovjets rog geen „Free
first strike capability" hadden, lie
pen zij een verschrikkelijk risico
door te hard en te snel door te stoten.
De Sovjets probeerden zich nu van
deze vrijheid om de eerste slag te
geven te verzekeren door grote aan
tallen raketten voor de korte en de
middenafstand op Cuba te installe
ren. Door het optreden van de pre
sident werd- dit nog juist op tijd
verhinderd: maar als Kennedy niet
had ingegrepen, zou het atoomeven-
wicht werkelijk op drastische wijze
zijn verstoord.
Om het nauwkeuriger te zeggen:
de kracht van de onvermijdelijke
Amerikaanse vergeldingsslag zou
gereduceerd zijn van vele honderden
waterstofbommen tot ongeveer vijf
tig bommen. In ieder geval hadden
die H-bommen nog gelanceerd kun
nen worden door Polaris-duikboten
en door die paar bommenwerpers
van het Strategisch Luchtcomman-
do die aan de eerste Sovjet-aan
val zouden zijn ontsnapt. Maar de
Sovjets mochten ook hopen, dat de
Amerikanen zouden toegeven in-
plaats van het risico te lopen van
wederzijdse atoomaanvallen. De gro
te verschuiving in het machtseven
wicht die de Sovjets in Cuba hoop
ten te verwezenlijken zpu de V.S. tot
capitulatie moeten dwingen.
Om drie redenen kan men het
plan van de Sovjets met Cuba een
val noemen 1) Men begon met
de plaatsing van raketten op het
laatste ogenblik: onder dekking van
de orkaan Ella. (Dit gebeurde lang
nadat senator Keating verklaarde dat
er offensieve raketten op Cuba wa
ren, terwijl dat in werkelijkheid toen
nog niet het geval was). 2) Toen
men eenmaal met die plaatsing be
gon, geschiedde dit in een indruk
wekkend en verontrustend tempo en
kennelijk met het doel de Amerika
nen zo spoedig mogelijk voor een
voldongen feit te plaatsen. 3) In
tussen deed men alle moeite de
Amerikaanse regering in verwar
ring te brengen, om de tuin te lei
den en valselijk gerust te stellen.
Dit gebeurde door de gladde belofte
van de Sovjet-ambassadeur, Dobry-
nin, dat op Cuba nooit raketten zou
den worden geplaatst met grote
reikweidte, door Gromyko's leugens
tegenover president Kennedy en door
de bedriegelijk joviale uitingen van
vredelievende gezindheid waarmee
Khroesjtsjev zelf de nieuwe Ameri
kaanse ambassadeur Kohier in Mos
kou begroette.
Het was werkelijk een zwart Ma
chiavellistisch plan. Als Amerika ge
wacht had tot de belangrijke Sovjet-
atoommacht op Cuba een voldongen
feit was geworden, kan men zich
gemakkelijk voorstellen wat de con
sequenties zouden zijn geweest.
Khroesjtsjev zou dan bij zijn aan
gekondigde bezoek aan de V.S. in
november nieuwe troeven in de hand
hebben gehad. Khroesjtsjev zou dan
fijntjes hebben kunnen wijzen op zijn
„free first strike capability", om
vervolgens op heftige toon een ca
pitulatie in Berlijn te eisen. Presi
dent Kennedy zou dan geen ander
alternatief hebben dan zijn overga
ve aan te bieden, of onverwijld een
Amerikaanse eerste slag te bevelen.
Maar dat kan nu niet meer ge
beuren, want de Amerikanen heb
ben de Sovjet-val onschadelijk ge
maakt op het moment dat die val
nog betrekkelijk ongevaarlijk was.
Copyright N. Y Herald Tribune
„Free first strike capability" is
het vermogen om met de eerste
slag de atoomkracht van de tegen
stander zo te verzwakken, dat zijn
slag terug tot een aanvaardbaar
niveau wordt gereduceerd.
verlaat, nemen wij evenwel het stand
punt in, dat wi) de jongens contractueel
niet mogen binden."
Het is overigens opmerkelijk, dat 22
§eslaagden van de be drijf sschool 'n het
edrijf opklommen tot topfuncties.
De periode, waarin tot de oprichting
werd overgegaan, kenmerkte zich door
ruime mogelijkheden om personeel te
werven. In 1933 was de bedrijfsbezet
ting van de A.I. op een dieptepunt ge
komen van 1239 man, maar in 1937
was deze bezetting reeds gegroeid tot
2008 man om vlak vóór de oorlogsdagen
zelfs op te lopen tot 6460 personen. De
positie van het bedrijf als de centrale
roducent van het ministerie van Oor-
og voor produkten als wapens en mu
nitie met een hoge graad van precisie,
maakte echter, dat de A.I. in onvol
doende mate en dat gold niet voor
de A.I. alléén vakbekwaam perso
neel kon aantrekken. Dit was vooral
een gevolg van het feit, dat de am
bachtsscholen in die dagen niet konden
voldoen aan alle behoeften van het be
drijfsleven, in het bijzonder waar het
ging om hoog gekwalificeerd vakman-
schap en om het werken met de
toen allermodernste machines. Juist
om in deze behoefte te kunnen voorzien
ging toen een aantal bedrijven, waar
onder de A.I., er toe over jongens, die
reeds een basis van vakmanschap be
zaten, op te leiden voor dat werk.
In grote, lichte werkruimten staan
meer dan vijftig jongens achter aller
lei verschillende machines. Nu de leer
plichtige leeftijd met een jaar ver
hoogd is grijpen velen de kans om
zich op de bedrijf sscholen te bekwa
men. Bij de Artillerie-Inrichtingen is
het overigens niet alleen het bedrijf
dat aan bod komt, maar ook de sport
en algemene ontwikkeling krijgen het
volle pond.
Opvallend was overigens de aange
name sfeer in de bedrijfsschool waar
met grote overgave en interesse „ge-
praktizeerd" werd. Dat de vakkennis
tot in de perfectie kan stijgen bewees
een attractief relatiegeschenkje, een
presse-papier, waarop een sierlijk exa
menstukje, genaamd Venus, was ge
monteerd. Het is één van de beste visi
tekaartjes van deze bedrijfsschool.
HONOLOELOE, 26 okt. (Rtr) De
Verenigde Staten hebben vandaag met
succes een kernwapen op grote hoogte
boven het eiland Johnston in de Stille
Oceaan tot ontploffing gebracht.
De proef is de derde, die geslaagd is,
van de zeven op grote hoogte die in de
jongste reeks Amerikaanse proeven in
het gebied van de Stille Oceaan zijn
genomen. De vandaag ontplofte kern
bom is door een Thor-raket de ruimte
in geschoten. De volgende proef op
grote hoogte is vastgesteld voor de
nacht van zond-- op maandag.
IVf iele
De Wittenburg zal er na de aanbouw van een nieuwe vleugel zo komen uit te zien.
(Advertentie)
y.. :.v'
Van bereikt worden!
Het heerlijk resultaat van SlkS.
Vraag maar na I
SikS, de smakelijke manier om ge
makkelijk slank te worden - slank te
blijven zónder honger.
SikS. voedingsrijk. calorieénarm.
SikS. de prettige weg naar een
jeugdig figuur - een jong gevoel.
SikS, de maaltijd in een koekjel
Maak er een goede gewoonte van...
Apoteker en drogist hebben SikSI
Het kasteel, zoals het er thans aan de voorzijde uitziet.
de maaltijd in een koekje
Verscholen achter in de randstad
Holland bijna uniek geworden
lommerrijk geboomte staat
langs de drukke Rijksweg in
Wassenaar het kasteel, dat herinne
ringen wekt aan een van onze grote
vaderlandse figuren, die overigens
nimmer in hef kasteel zijn domicilie
heeft gehad. Het kasteel, dat gelegen
is in een van de bosrijkste gedeelten
van het villadorp, heeft zijn naam te
danken aan de schilder-staatsman
Cornells de Witt, die met zijn broer
Johan in 1672 door „het prinsgezinde
grauw" werd vermoord, omdat zjj
iiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiimiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiimriiMiiMiiiiiiiiiii
In de gehele wereld bestaat er een
enorme belangstelling voor post
zegels uit Nieuw-Guinea, waarop
boven de woorden „Nieuw-Gui
nea" de opdruk „Untea" is aange
bracht. De filatelistenvereniging in
Hollandia, het postkantoor en tal van
particulieren worden overstroomd
met brieven waarin verzocht wordt
de zogenaamde Untea-zegels op te
sturen. Sedert enige dagen is er
evenwel een kink in de kabel ge
komen, omdat de zegels van twee
cent zijn uitverkocht. Complete se
ries (kosten negen gulden en dertig
cent) zijn hierdoor niet meer ver
krijgbaar. De weinige bezitters van
tweecents zegels hebben deze reeds
voor twintig gulden en meer per stuk
kunnen verkopen. Complete series
hebben al meer dan vijftig gulden
opgebracht.
De vraag is of tweecents zegels nog
zullen worden bijgedrukt. Een beslis
sing schijnt hierover nog niet te znn
genomen. Dit houdt verband met hei
tijdstip waarop de officiële Untea-
postzegels in Nieuw-Guinea in omloop
zullen worden gebracht.
Zolang de zegels nagenoeg niet
verkrijgbaar zijn worden zu met de
dag meer waard. Het gerucht gaat
dat iemand reeds in de eerste dagen
van oktober voor vele duizenden gul
dens aan tweecentszegels heeft ge
kocht om zodoende de markt te be
heersen. Als dit waar mocht zijn, dan
heeft hÜ een goede slag geslagen,
want postzegelhandelaren uit Am
sterdam, maar ook uit Genève, New
York, Parijs en Londen bieden nog
steeds hogere bedragen om de unieke
cerie te bemachtigen.
De postkantoren in Hollandia zijn
dagelijks vol mensen, die wachten op
een eventuele komst van nieuwe
tweecentszegels. Zodra in Hollandia
nieuwe geruchten de ronde gaan
doen over de verkoop van de kost
bare zegels tegen het luttele bedrag
van twee centen, vormen zich reeds
's morgens vroeg op het hoofdpost
kantoor lange rijen mensen die hopen
een aantal zegels te bemachtigen.
Tot nog toe is iedere ochtend voor
hen nog een desillusie.
een moordaanslag op Willem m had
den gepleegd. Nimmer zal het bij de
staatsman Cornells de Witt zijn opge
komen, dat op de plaats, waar hü in
de zeventiende eeuw woonde ooit een
kasteel zou verrijzen, dat een ontmoe
tingscentrum zou worden voor promi
nente figuren uit kringen van handel
en nijverheid en zelfs uit regerings
kringen.
Hoewel Cornells de Witt in de va
derlandse geschiedenis toch een be
kende persoonlijkheid is geweest, is
het merkwaardig, dat nauwelijks iets
terug te vinden is van het huis, waar
in hij een deel van zijn leven in Was
senaar gesleten heeft. Dat hij ge
woond heeft in een huis, dat gestaan
heeft op de plek, waar nu het kas
teel Wittenburg zich verheft, is in
feite het enige, dat het nageslacht
weet.
Het huidige kasteel De Wittenburg
bestaat overigens pas een zestigtal
jaren. De laatste zeven jaar heeft het
leeggestaan. Daarvoor woonden er de
heer en mevrouw Speelman-De Beau
fort. Het echtpaar was rijk en heeft
het kasteel naar eigen smaak inge
richt met kostbare in stijl ver
schillende tegels en schouwen, die
het op de vele reizen naar het buiten
land tegenkwam. Zo is een van de
prachtige in hout uitgevoerde schou
wen, afkomstig uit het gebied van de
Loire in Frankrijk. Het exemplaar
heeft een plaats gekregen in de zo
genaamde herenkamer of bibliotheek.
In deze zelfde kamer een van de
38, die het kasteel telt treft de
bezoeker iets aan, waarvan men niet
zou verwachten, dat dit zestig jaar
geleden al bestond. Het is de aircon
ditioning. Aan beide zijden van de
schouw bevindt zich in de vloer een
rooster, waarlangs men via een ka-
nalensysteem warme en koude lucht
de kamer kon laten binnendringen.
Het kasteel heeft behalve dat Cor
nells de Wit er heeft gewoond, nog
een andere historische betekenis. In
de toren van het gebouw, dat niet
zoals de vroegere kastelen omgeven
is door een gracht en metersdikke
muren ter wering van aanvallen van
buitenaf, is in het geheim destijds de
bruidsjapon van koningin Juliana ver
vaardigd.
Voordat het kasteel bewoond werd
door de familie Speelman is het
nog gebruikt door de Duitse be
zetters en de Canadezen, waar
van het veel te lijden heeft gehad.
Nu wordt het een centrum van be
langrijke mensen voor de Nederland
se economie. De onlangs opgerichte
Club of the Royal Netherlands heeft
er Inmiddels al min of meer haar
intrek genomen. Na een touwtrekkerij
met een aannemingsmaatschappij is
het deze zomer in bezit gekomen van
de heer L. W. F. Strater, secretaris
van het voorlopig bestuur van de
club, die het uit eigen middelen voor
800.000 gulden van de gemeente Was
senaar heeft gekocht. Inwendig zal
het een metamorfose ondergaan, die
met zeer veel geld tot stand zal ko
men. Voor anderhalf miljoen zal er
in eerste instantie verbouwd worden
onder leiding van de architect E. B.
Dubourcq. In mei van het volgend
jaar, wanneer dit werk klaar is, zul
len er achttien zeer luxueuze suites
beschikbaar zjjn voor de leden en gas
ten van de club.
De luxe zal echter niet ten koste
gaan van de stijl, die het fraaie kas
teel heeft. Op dit ogenblik is het
trouwens al de moeite waard eens
rond te wandelen in de ruime kamers,
waarin men zich door de vele
sommige zelfs zeer kostbare schil
derstukken soms in een museum
waant. In de hal van het statige ge
bouw hangt een schilderij uit onge
veer 1500 van de Hollandsche School
voorstellende de Hertog van Alva,
aan wie door geketende edelen het
bekende smeekschrift wordt aangebo
den. Tegenover dit historische werk
staat een uit 1700 daterende klok van
de befaamde klokkenbouwer Gerrit
ter Vooren. die behalve de tijd ook
de zon- en maanstanden aangeeft.
Hoe indrukwekkend het kasteel er
voor de buitenstaander in de
huidige staat ook is, het zal
niets zijn vergeleken bij de
rijkdom en pracht, die het in de toe
komst gaat krijgen, wanneer de plan
nen van de Club of the Royal Nether
lands zijn gerealiseerd. Het gebouw
zal bovendien worden uitgebreid met
een linkervleugel in dezelfde stijl,
waardoor de capaciteit zal worden
verhoogd tot achtendertig luxe suites.
Het bestaande koetshuis zal weer zijn
vroegere bestemming krijgen. Paar
den zullen daarin een onderdak vin
den om de leden en de gasten van
de club vertier te bezorgen. Ook op
ander gebied zullen er mogelijkheden
worden geschapen voor recreatie. Een
zwembad met luxe terras zal de
zwemmers en zwemsters onder de
prominenten ontspanning geven. Kort
om het kasteel De Wittenburg zal niet
in oude glorie worden hersteld maar
in ieder geval een nieuwe gloriepe
riode tegemoet gaan.
Aan de achterkant van het kasteel grenst een prachtige bosvijver.
