Algemeen bestuur besluit drie
directeuren te benoemen
Softenon-proces in
Luik begonnen
Moeder doodde misvormde
baby uit medelijden
Avontuur voor de Deense kust
Natte en koude verjaardag
in reddingsloep van Rana
De Bom
Genotmiddelen
Zilvermeeuw geen gastheer
van nematode-larve
kOSRAM
AVRO-CONFLICT BEËINDIGD
Mr. W. Hoekstra, burgemeester van
Haskerland, waarn. voorzitter
Absente9 Kamer
leden niet weer
op kandidatenlijst
Tekort leerling-
verpleegsters
loopt nu terug
Dolfijn is de volgende „verdachte"
T elefoonwachtlijst
in Eindhoven
The Birds", nieuwe
Hitchcock-film
Brabantse KVP-ers:
MAANDAG 5 NOVEMBER 1%2
PAGINA 5
lampen
In de sloepen
Prinses Margriet bij
de Hoofdstad-Operette
Kamer informeert naar
kansen voor TV-expert
Krebbers uit Deventer
Het moderamen van de genera
le Synode van de Nederland-
Se Her-ormde Kerk heeft de
noofdlegerpredikant een brief gezon-
kru: ,Waarin het repliceert op de
ntiek, die staatssecretaris Calmey-
v ^geoefend op het geschrift
van het moderamen over de atoom
bewapening. Dat geschrift was van
Pastorale aard en wenste de weg te
Tfjzen aan de gewetens, zegt het mo-
'eramen nu. Het is niet te honen
®at deze verwijzing naar de pasto
rale aard bedoeld is als een reden
?m het met de argumentatie niet al
e nauw te nemen. De staatssecre-
^aris, en hij niet alleen, mag ook
*:an een pastoraal geschrift een ge
nachtengang verlangen, waarvan
vjeb de juistheid aan redelijke ar
gumenten kan toetsen.
Nu zijn gewetenskwesties uiteraard
Persoonlijk in dien zin, dat ieder ten
slotte in eigen geweten ziin beslis-
®ende norm vindt. Vóór die uitein
delijke persoonliike beslissing zal
echter nadenken en met ande
ren overleggen, d.w.z. argumente
ren. Degenen, die na ernstig na
denken de atoombom als onzedelijk
verwerpen, verdienen respect, al wa
re het reeds omdat zij gesteund schij-
?an te worden door teksten uit het
Nieuwe Testament en door de tra
ditie van de Oude Kerk. Men vindt
aeu onder katholieken, meer nog on
der protestanten. Het is ietwat goed
koop hier te schelden op halfzachte
nominees, die het aan de preventie
ve werking van de Amerikaanse
atoombewapening te danken hebben
{lat zij nog niet onder de Russische
knoet leven en aldus nog de vrijheid
heb" en kwesties als deze te bespre
ken. Dat weten deze dominees ook
Wel, maar dat overtuigt hen niet,
omdat het doel de middelen niet
heiligt. Zij willen hun vrijheid niet
le danken hebben aan een in zich
zelf onzedelijk wapen. Men kan te
gen zulk een overtuiging ook niet
een schildering stellen van de_ zede
lijke ondergang, waarmede miljoe
nen en miljoenen westerlingen be
dreigd zullen worden, als eenmaal
de communistische terreur over hen
losbreekt. Zeker, er zijn pacifisten,
die zich daar rozige voorstellingen
Van maken en ons mateloos irriteren
biet gezemel over de zedelijke
kracht die het christendom zal ten
toon gaan spreiden, zodra het maar
eenmaal onderdrukt is. Het christen
dom? Moet men geen verantwoor
delijkheid voelen voor de miljoenen
christenen, die dan boven hun ze
delijke krachten beproefd gaan wor
den? Wil men de beschikbare lectuur
Over de terreur in Rusland, in China,
in Oost-Duitsland maar liever niet
lezen? Zo kan men, niet ten onrech
te, antwoorden aan de absolute te
genstanders van de atoombewape
ning. Het zal hen echter niet over
tuigen, want zij achten deze bewa
pening zondig. En bovendien zien zij
de atoomoorlog als de totale onder
gang, groter ramp dan alle andere
rampen. Het„moderamen schrijft
°^fdlegerPredikant. na de
m gelijkheid van een rechtvaardige
verdedigingsoorlog te hebben er-
u -ï laar de vraag waar het ge
schrift over gaat is, of daarvoor ook
me middelen mogen worden ge
bruikt, die tot gevolg hebben, dat
zowel ftflnvalier a.ls verdcdigGr to
gronde gaan en het leven op aarde
wordt vernietigd."
Er zijn ook katholieken van me
ning dat atoombewapening onzede
lijk 'is. Wie enigszins over het pro
bleem heeft nagedacht, moet op zijn
minst op het punt hebben gestaan,
zich bij hen aan te sluiten. Daar
om dient men niet alleen hun mening
te respecteren, maar hun aanwezig
heid zelfs te verwelkomen als voort
durende prikkel tot hernieuwd na
denken. Het gaat immers niet om
een gewetensbeslissing /oor eens en
altijd, maar om een voortdurend
gewetensonderzoek in een veranderen
de concrete situatie. Tot nu toe heb
ben noch de Pausen noch de leiden
de theologen de atoombewapening
absoluut veroordeeld. Maar van een
ongeclausuleerde goedkeuring is zo
Weinig sprake, dat de marge tussen
hun „soms misschien" en het „ab
soluut nooit" van anderen maar heel
smal is. De voorwaarden voor de
geoorloofdheid van een verdedi
gingsoorlog zijn reeds streng: de
remedie mag niet erger zijn dan de
kwaal en het terroriseren van de bur
gerbevolking is b.v. ongeoorloofd.
Voor de atoomoorlog komt daar nog
bij, dat de uitwerking van het wa
pen in de hand gehouden moet kun-
hen worden, zodat zij beperkt blijft,
of nagenoeg beperkt, tot het te ver
nietigen militaire object. Betekent
dit niet, dat ernstig getwijfeld moet
Worden aan de zedelijke geoorloofd
heid van het gebruik van althans
de zwaardere bommen? Wat dan te
denken van de strategische „de
terrent" afschrikwapen waar
Wij het bestaande precaire machts
evenwicht aan te danken hebben?
En waar wij toch wel blij mee zijn?
Ook de katholieken staan hier niet
Probleemloos tegenover.
Natuurlijk hoopt iedereen dat de
atoomwapens nooit gebruikt zullen
borden. Maar is hopen hier wel het
zelfde als verwachten? Bekend is,
dat de Russische conventionele
sterkte veel groter is dan die van
het Westen, zodat bij een eventueel
conflict het evenwicht inderdaad
Van de atoomwapens noet worden
Verwacht. Alleen van de tactische?
wil het Westen niet zijn aangewe
zen op het gebruik van de zware
strategische wapens, dan zal het zijn
conventionele sterkte moeten opvoe-
ren. Dat is de logische consequentie
van onze gewetensbezwaren. In zo-
Yerre zijn wij het met het mo
deramen eens. Versterking van on-
ze conventionele bewapening zal ar-
eidstijd kosten en enige procenten
an ons nationale inkomen. Wat zijn
gewetensbezwaren waard, uitge-
orukt in procenten?
Advertentie)
AMSTERDAM, 5 nov. Wegens het
Xr„;I ?"cces van Jean Genet's „De
z?' toneelgroep Centrum een
weede serie van deze voorstelling ge-
2K1L'„van vrijdag 16 tot en met zondag
november in het Hypokriterion Thea-
De drie heren die volgens ingewijden het meest in aanmerking komen om de directeursjuncties van de AVRO te ver
vullen. Van links naar rechts: H. de Wolf, S. van der Zee en J. C. Bongenaar.
(Van onze radio- en tv.-redactie)
HILVERSUM, 5 nov. Het alge
meen bestuur van de AVRO heelt
zaterdagmiddag besloten drie directeu
ren met een gedelegeerde (uit het
bestuur) te benoemen. Deze drie direc
teuren zullen geen zitting hebben in
het bestuur van de omroepvereniging
maar wel in dat van NRU en NTS.
Als waarnemend-voorzitter van de
AVRO is benoemd mr. W. Hoekstra,
burgemeester van Haskerland, een
gemeente in Friesland.
Met deze beslissing van het algemeen
bestuur is er een definitief einde ge
komen aan het AVRO-conflict, dat
veertien dagen geleden na een weinig
taktische manoeuvre van ex-voorzitter
jhr. Roëll in alle hevigheid losbarstte.
Zoals bekend werd vrijdagavond 19
oktober het voorstel van de waar
nemend directeur, de heer H. de Wolf
(drie directeuren), door het dagelijks
bestuur getorpedeerd. Het direct ge
volg hiervan was, dat vrijwel de gehele
televisie-sectie van de AVRO Siebe
van der Zee was de eerste zijn
ontslag aanvroeg. Eerst door het vrij
willig vertrek van voorzitter Röell
kwam >er een kentering in het conflict.
Het eerst zo stugge dagelijks bestuur
bleek plotseling bereid om alsnog de
heer De Wolf en de drie hoofden van
dienst te horen over hun standpunt ten
?.aP.^ion van de directeursopvolging.
Vrijdagavond heeft dit viertal de ge
legenheid gekregen zijn standpunt toe
te lichten. Uit het communiqué dat
na afloop werd uitgegeven bleek duide
lijk, daf het dagelijks bestuur overstag
zou gaan. De stemverhouding in het
algemeen bestuur slechts een lid
was tegen het driehoofdig directo
rium toont wel aan, dat het dage
lijks bestuur, dat met twaalf consuls
het algemeen bestuur vormt, een
reuzezwaai heeft gemaakt. In het
bijzonder de AVRO-secretaris, mr.
Wassenbergh, die nu tegen alle ver
wachting vóór stemde. Vorige week
verklaarde hij nog: „Er moet eén
directeur komen, want drie directeuren
kunnen niet samenwerken. De andere
omroepen hebben toch ook maar één
directeur."
Het voorstel, dat nu met zo'n over
grote meerderheid door het algemeen
bestuur is aanvaard, is niet het voor
stel „De Wolf" c.s., maar dat van
de penningmeester, de heer Timmer,
die sinds 1928 lid is van het bestuur.
Hij was de enige, die veertien dagen
geleden de moed had om in de ver
gadering van het dagelijks bestuur
tegen het voorstel van jhr. Röell te
stemmen, wat hem bijna zijn functie
kostte. Uitgaande van het standpunt
van de waarnemend directeur De Wolf,
diende hij vier dagen later een voor
stel in, dat de benoeming van drie
directeuren inhield. In tegenstelling tot
de heer De Wolf vond hij het echter
niet nodig, dat de directeuren ook deel
uit zouden maken van het dagelijks
bestuur. Wel stelde hij evenals de
waarnemend directeur als voor
waarde, dat deze directeuren zitting
zouden krijgen in de besturen van
NRU en NTS. Zaterdagmiddag zei de
heer Timmer ons hierover: „Ik vind
het niet juist, dat de directeuren tevens
lid van het bestuur zijn, het is vol
doende, dat zij als toehoorder de ver
gaderingen kunnen bijwonen en even
tueel advies kunnen uitbrengen. Ik ben
veertig jaar rentmeester bij een Gro
ningse familie en daar opgefokt met
het idee, dat een directeur geen com
missaris kan zijn." De heer Timmer
achtte het niet uitgesloten, dat de
benodigde statutenwijziging nog een
klein half jaar op zich zal laten wach
ten.
De waarnemend directeur De Wolf
en de drie hoofden van dienst: J. C.
Bongenaar (administratie), J. M. van
Overvest (radio) en Siebe van der ttee
(televisie) zijn zeer tevreden over de
beslissing van het algemeen bestuur
Zij zijn er vast van overtuigd, dat hun
toelichting in het algemeen bestuur en
vooral in het dagelijks bestuur, de
doorslag heeft gegeven. In de reuze-
HOLLYWOOD, nov. De film
„The Birds", die Alfred Hitchcock als
onafhankelijk producent heeft vervaar
digd in de studio's van Universal Inter
national zal door deze maatschappij in
roulatie worden gebracht. Het is lange
tijd onzeker geweest, wie de film zou
lanceren, maar onderhandelingen tus
sen Milton R. Rackmil, president van
Universal en Hitchcock hebben er toe
geleid, dat „The Birds" en nog enkele
andere films van de „master of sus
pense" door Universal zullen worden
uitgebracht.
„The Birds", waarin Rod Taylor en
Jessica Tandy de voornaamste rollen
spelen, is Hitchcock's eerste film na
„Psycho" De film is gebaseerd op een
novelle van Daphne Du Maurier, waar
in deze het angstwekkende verhaat ver
telt van de vogels, die een aanval doen
op de mensheid.
zwaai die het dagelijks bestuur na zijn
eerste beslissing heeft gemaakt, zien
zvj geen aanleiding om geen vertrou
wen meer in dit orgaan te hebben.
Alhoewel nu toch wel duidelijk is ge
worden, dat de meeste leden jhr.
Röell steeds blindelings hebben ge
volgd.
Siebe van der Zee zei ,?ns:. ':WÜ
hebben gevraagd of het directorium
zo snel mogelijk kan worden be
noemd, desnoods tijdelijk tot de
Statuten zijn veranderd. Ik denk wel,
dat ik directeur zal worden. Zou er
onverhoopt toch een ander worden
benoemd, dan is het duidelijk, dat
er voor mij geen plaats meer is,
want die ander zou dan mijn werk
moeten gaan doen."
Minder tevreden was de vice-voor-
zitter, de heer E. de Jong. Hij voelt
zich gepasseerd, omdat het algemeen
bestuur niet hem, maar mr. Hoekstra
als waarnemend voorzitter heeft aan
gewezen. Over het algemeen vond men
het ook wel pijnlijk voor hem, „maar"
zo zei een van de bestuursleden, „de
heer De Jong zit al veertig jaar in
het bestuur, en misschien is dat wel
de reden, dat men hem niet gekozen
heeft".
Wie de nieuwe voorzitter van de
AVRO zal worden is nog niet bekend.
Men acht het echter niet uitgesloten,
dat mr. Hoekstra dat zal worden.
(Van onze speciale verslaggever)
LUIK, 5 nov. Een jury van twaalf
Luikse burgers van onbesproken ge
drag deels door het Openbaar Mi
nisterie en deels door de verdedigers
geselecteerd uit een door loting aan
gewezen groep van veertig kandidaat-
juryleden maakt vandaag in het pa
leis van justitie alhier een begin met
de behandeling van een van de meest
geruchtmakende processen van deze
tjjd, bekend als de zaak van de „Softe-
no.-baby."
De moeder van deze baby, een 24-
jarige vrouw uit de Luikse voorstad
Rocourt, verschijnt als hoofdverdach
te voor het zgn. Assisenhof, het enige
rechtscollege in België, waarbij de
jury-rechtspraak wordt toegepast,
verdacht van moord met voorbedach
ten rade. Volgens de dagvaarding
heeft deze vrouw met behulp van
haar 33-jarige huisarts en met mede
weten en steun van haar echtgenoot,
haar moeder en haar zuster, de op
22 mei geboren baby ernstig mis
vormd, waarschijnlijk wegens de tij
dens de zwangerschap ingenomen
,,Softenon"-slaaptabletten enkele
dagen later van het leven beroofd.
Zfj zou daartoe slaappillen, ver
mengd met honing en melk, aan haar
baby te drinken hebben gegeven. De
baby, een dochtertje, bleek de dag
daarna te zijn overleden.
De behandelende geneesheer uit het
ziekenhuis, waar de moeder tevoren
was verpleegd, kwam het overlijden
var het misvormde kindje verdacht
voor, omdat de grootmoeder van het
ongelukkige schepseltje zich kort na de
geboorte tot hem gewend had met het
verzoek om de baby niet te laten leven.
Deze geneesheer wees dit verzoek
radicaal van de hand. Later zou zij de
huisarts van haar dochter hebben be
naderd. Volgens de ten laste legging
zou deze arts wel op het verzoek zijn
ingegaan en enkele voor de baby do
delijke slaappillen hebben voorgeschre
ven met het bovenomschreven trieste
gevolg.
De ziekenhuis-arts bracht de zaak
aan het rollen. Hij lichtte de justitie
in met als resultaat: de arrestatie
van de jonge vrouw, haar man. haar
zuster, haar moeder en haar huis
arts.
Toen dit drama bekend werd, ont
stond in Luik, maar ook buiten deze
stad een ware volksbeweging. Honder-
De vijf naar Hoek van Holland gebrachte opvarenden van de „Rana" gefotografeerd aan boord van de reddingboot Jan
Leis met in hun midden de jonge echtgenote van de stuurman, die meegevaren was om haar man te begroeten.
HOEK VAN HOLLAND, 5 nov.
Voor vijf van de negen bemannings
leden van de Groninger kustvaarder
Rana, die vrijdag zonk voor de Deen
se kust. was zaterdagavond om zes
uur het avontuur achter de rug. Om
die tijd meerde de reddingboot van
Hoek van Holland, de Jan Leis, in de
Berghaven af en konden familieleden
de vermoeide, maar overigens zeer
opgewekte zeelui begroeten, na een
avontuur dat goed is afgelopen als men
daaronder verstaat, dat het geen men
senlevens heeft gekost. Bijzonder jam
mer is het intussen voor eigenaar-ge
zagvoerder Jan Klugkist uit Groningen
dat zijn nog betrekkelijk nieuwe kust
vaarder van 499 ton, mèt de lading
graan, verloren is gegaan.
Dat graan heeft het hem eigenlijk
gedaan, zo kan men opmaken uit het
verhaal van stuurman H. L. Schippers
uit Amersfoort (21), die bij de vijf
man was die in de Hoek aankwamen.
De Rana was met dit graan van Bos
ton aan de Engelse oostkust onderweg
naar Oslo. De reis begon al niet te
goed want het was bar weer, zodat de
Rana vijf dagen lang voor anker
moest gaan in de Humberbaai om be
ter weer af te wachten. In die tijd
werd het schip al als vermist opgege
ven, omdat de rederij geen bericht van
deze vertraging kreeg.
Korte tijd later, donderdagmorgen,
werd de toestand aan boord ernstig:
het schip begon slagzij te maken.
Men dacht eerst aan het schuiven
van de lading, maar al spoedig werd
duidelijk dat het schip water maak
te. Pompen hielp niet veel want het
graan zoog het water op. Het lek
zat kennelijk aan stuurboord, want
langzaam maar zeker begon de Rana
steeds meer slagzij naar stuurboord
te maken.
Men was inmiddels onder de Deense
kust gekomen en kapitein Klugkist wil
de proberen do haven van Skagen te
bereiken of desnoods het langzaam
zinkende schip op het strand te zetten.
Men moest deze pogingen echter op
geven omdat de vrij ruwe zee en de
wind het koersen naar de kust niet
mogelijk maakten. Er kwam over stuur
boord van het schip zoveel water over
dat het gevaar bestond dat de luiken
het zouden begeven en het schip vol
zou lopen. Daarom draaide men maar
weer naar zee.
Vrijdagmorgen tegen elf uur werd
de situatie gevaarlijk en de kapitein
besloot de sloepen in gereedheid te la
ten brengen. Men was toen 25 mijl uit
de kust. Toen werden ook de eerste
noodseinen uitgezonden. Tegen half
twee ging men in de sloepen: stuur
man Schipper met de tweede werktuig
kundige H. Lalkens uit Appingedam
(20), de matrozen B. J. M. Huyer uit
Den Haag (18) en H. A. J. Volman
uit Arnhem (18) en de lichtmatroos J.
P. Plat uit Beerta (17) in de sloep aan
lijzijde, de kapitein met de eerste
werktuigkundige, de kok en een derde
matroos in de sloep aan loefzijde.
De sloep onder commando van stuur
man Schippers heeft veertig minuten
moeten vechten om onder het achter
schip van de Rana weg te komen. Kort
daarna werd het vijftal opgemerkt
door een Deens vliegtuig dat de Oost
duitse bananenboot John Brinckmanri
(5000 ton dw) naar hen toe loodste
Even zag het er nog slecht uit voor
stuurman Schippers. Hij gleed van de
touwladder af, toen h\j aan boord wilde
klimmen en viel half in de sloep terug,
maar matroos Volman wist hem te
pakken te krijgen en veilig aan boord
van het bananenschip te brengen.
Men trachtte vandaar nog contact
te krijgen met de kapitein, die aan
vankelijk met alle anderen aan boord
van de logger Grimsby 700 was ge
gaan maar later opnieuw aan boord
klorr van de Rana in de hoop nog
iets te kunnen redden een poging
die overigens vergeefs was. De John
Brinckmann kreeg al spoedig, omdat
er meer en kleinere schepen, die
makkelijker konden manoeuvreren
ter plaatse waren gekomen, verlof
de reis te vervolgen en men verloor
ieder contact met de overigen.
Omdat de route van het Oostduitse
schip, dat op weg is naar Afrika, vrij
dicht langs Hoek van Holland liep,
werd besloten dat de vijf geredden bp
de Maasboei voor de ingang van de
Nieuwe Waterweg zouden worden over
genomen door de reddingboot Jan Leis.
De kapitein en de drie andere beman
ningsleden zijn in Denemaiken aar
land gezet om de reis naar Groningen
per trein te maken. Of er een mogelijk
heid bestaat de Rana alsnog te lichten,
is nog niet bekend.
Vooraf" matroos Huyer zal tot in leng
te van dagen dit avontuur onthouden.
Toen het vijftal, dat zaterdag in de
Hoek aankwam, er in geslaagd was
de achtersteven van de Rana te kla
ren en men de riemen liet rusten in
afwachting van een schip, herinnerae
hij zich plotseling dat hij jarig was,
iets wat hem bjj alle emoties van ne
voorgaande uren totaal was ontscho
ten. In de sloep, koud en nat tot op
het gebeente, hebben de vijf man Huy-
ers achttiende verjaardag „gevierd".
Zaterdagavond, warm en behouden
thuis, dacht Huyer het nog maar eens
dunnetjes over te doen
den Luikenaars en ruim vierduizend
leden van het Humanistisch Verbond in
België ondertekenden een petitie, waar
in de violating van de vijf verdachten
gevraagd werd. De Luikse justitie wil
ligde dit verzoek niet in. Slechts de
echtgenoot en de zus van de hoofdver
dachte werden na een kort voorarrest
op vrije voeten gesteld. De overige
drie verdachten bleven in arrest.
De „Softenon"-zaak houdt vele Bel
gen sindsdien bezig. In de pers is een
grote discussie ontstaan over de vraag
of de moeder haar misvormde baby al
dan niet uit medelijden mocht doden.
Leiders van het Humanistisch Verbond
beantwoordden deze vraag bevestigend:
vele anderen, met name zo, die-de chris
telijke beginselen zijn toegedaan, kwalifi
ceerden de daad van de Luikse moe
der als een ernstig misdrijf en ver
oordeelden de moord-uit-medelijden.
Gezien deze nasleep bestaat voor de
behandeling van „de Softenon-zaak",
door het Assisenhof, grote belangstel
ling. Verwacht wordt, dat het proces
minstens vjjf dagen zal duren. Buiten
de hoofdverdachte, beschuldigd van
moord met voorbedachten rade, en* de
overige van medeplichtigheid aan moord
beschuldigde vier verdachten, zullen een
veertigtal getuigen worden gehoord. Veel
tijd zullen ook de pleidooien van de ver
dedigers in beslag nemen, daar de ver
dachten door zeven advocaten worden
bijgestaan.
(Van onze correspondent)
TILBURG. 5 nov. In een spoed
vergadering van een aantal KVP-afde-
lingen in de kring Tilburg zal van
avond in Breda aandacht worden be
steed aan het hsenteïsme in het par
lement. Over dit verschijnsel maakt
men zich, met de Tweede Kamerver
kiezingen in zicht, in de betrokken af
delingen ernstig ongerust. Die onge
rustheid is nu zover gestegen, dat al
wordt voorgesteld KVP-Kamerleden
die de afgelopen jaren bij herhaling
parlementsvergaderingen hebben ver
zuimd, niet opnieuw verkiesbaar te
stellen. Ook wordt vanavond het sa
menstellen van de groslijst aan de or
de gesteld waar dit de (onvoldoende
geachte) vertegenwoordiging in het par
lement door Brabanders beteft.
AMSTERDAM, 5 nov. Prinses
Margriet heeft hier zaterdagavond in
gezelschap van. een tiental vrienden en
vriendinnen in de „Kleine Komedie"
een voorstelling bijgewoond van „In
einer kleinen Konditorei", door de
„Hoofdstadoperette". Het bezoek van
de koninklijke gaste was niet aange
kondigd en voor directeur Meyer Ha
mel was de verrassing daarom bijzon
der groot toen hjj in de pauze hoorde
dat prinses Margriet in de uitverkochte
zaal was.
tin een onbewaakt ogen
blik heb ik de pocket-uit
gave van William Shirer'»
„The rise and the fall of
the Third Reich", een pil
van ruim 1500 bladzijden,
gekocht. Het is géén werkje
om in één avond ademloos
uit te lezen en ik neem het
dus zorgvuldig gedoseerd tot mij. Ik
ben inmiddels gevorderd tot bij de
„Anschluss", een spannende episode die
niet weinig bij heeft gedragen tot „the
rise".
Enfin, de heer Schussnig, destijds
jondskanselier van Oostenrijk, werd
op Berchtesgaden, zo riant gelegen
op de Obersalzberg, ontboden om de
gerezen moeilijkheden met Hitier te
bespreken. Aan de grens tussen bei
de landen stond de heer Franz von
Papen hem glimlachend op te wach
ten om hem onder meer te vertellen,
dat de Führer, gelet op de verschijn
selen van de laatste dagen „in guter
Laune" verkeerde. Nu bleek dat
echter bij nader inzien toch niet he
lemaal waar te wezen. Toen de heer
Schussnig in het „Arendsnest" arri
veerde werd hij getroffen door de
fraaie, omringende natuur. En hij
maakte dus Hitier dienaangaande een
compliment. Maar de Führer zei:
„Komaan, Herr Reichskanzler, we
zijn hier niet bij elkaar gekomen om
over het mooie uitzicht te praten."
Gaandeweg de gedachtenwisseling
riep hij trouwens op een gegeven mo
ment generaal Jodl geen ontoepas
selijke naam tegen de achtergrond van
het bergachtige, Beierse landschap
binnen om een grimmig gezicht te
trekken.
Maar het meest intrigerende van
het verhaal vind ik dit. De heer
Schussnig was kettingroker. Hitier
stond dus niet toe dat Herr Reichs
kanzler rookte. Sterker nog, Herr
Reichskanzler róókte ook niet tijdens
het onderhoud. Hij ging zich verbij
tend ten onder. En hij stak pas een
sigaretje op. nadat de Führer zich
had geëxcuseerd om een hapje te
gaan eten; waarschijnlijk rauwe andij
vie met geraspte koolraap.
Deze kleine details maken mij het
lezen van „The rise and the fall of
the Third Reich" tot een exquise ge
noegen. Zij zetten mij ook aan tot
denken. Zo heb ik een hele nacht wak
ker gelegen met het bepeinzen van
de vraag hoe het met de wereld ver
gaan zou z;jn als ooit enig staatshoofd
geprobeerd zou hebben Winston Chur
chill af te houden van het roken van
een sigaar.
UTRECHT, 5 nov. In het jaarver
slag van de federatie van Nederland
se verenigingen die de belangen van
de verpleging en de verplegenden be
hartigen, wordt meegedeeld, dat het
tekort aan leerlingverplegenden terug
loopt. Het aantal verplegenden dat een
leidinggevende functie ambieert is ech
ter nog onvoldoende: juist onder de
leidinggevenden is een sterk verloop.
De federatie heeft zaterdag in
Utrecht haar jaarvergadering gehou
den. De voorzitster, zuster W.|(
S. Hörchner, zei in haar openingsrede,
dat de salarisverbetering nu in grote
lijnen is bereikt. Volgens haar kan
men nu niet meer spreken van een
over de hele linie onderbetaald beroep;,
de vergoeding voor de onregelmatige
uren en de financiële studiehulp laat
echter nog wei wat (e wensen over.
Zij meent verder, dat er nog veel te
weinig mogelijkheden zijn voor de vor
ming van een goed kader.
Advertentie
DE OLVEH voor uw levensverzekering.
IJMUIDEN, 5 nov. Onderzoekin
gen in het centraal visserijlaborato
rium te IJmuiden hebben de zilver
meeuw wel definitief uitgeschakeld als
„eindgastheer" van de nematode-lar
ve, de verwekker van de „haringziek
te". Zoals bekend werden vorig jaar
enige sporadische gevallen gemeld van
mensen, die, na het eten van grote
hoeveelheden gezouten haring, een
darm-aandoening kregen, welke, zoals
bleek, veroorzaakt werd door de nema
tode-larve, die zich in de darmwand
nestelde. In de meeste gevallen wordt
van deze larve door de mens geen hin
der ondervonden, maar de sporadische
gevallen waren voor de wetenschaps
mensen voldoende .prikkel om verder
te zoeken. De moeilijkheid daarbij is,
dat men wel de larve kent, maar niet
het volwassen dier. En men weet niet
meer dan dat de larve lange tijd in het
haringlichaam in leven bluft, wachtend
op de „eindgastheer" om daar vol
wassen te worden, eitjes te leggen en
de kringloop van voren af aan te laten
beginnen.
Door een aantal zilvermeeuw-eieren
in een broedmachine te stoppen kreeg
de bioloog drs. Boddeke de beschikking
over een aantal jonge zilvermeeuwen,
dat volkomen vrij was van de jonge lar
ven Maar toen een van de jonge die
ren'voedsel kreeg toegediend, waarin
deze larven zaten, en een paar uur later
werd geslacht, was een groot deel
spoorloos. Met de andere dieren heeft
men de periode tussen voederen en af
maken steeds korter gemaakt en daar
bij is nu komen vast te staan, dat de
larven in de maag van de zilvermeeuw
binnen een paar uur dood gaan.
De kans, dat andere vis-etende vo
gels wellicht „eindgastheer" voor de
nematode-larve zijn, is hiermee uiterst
gering geworden. Aangenomen moet
worden, dat hun maagsap wel veel
met dat van de zilvermeeuw zal over
eenkomen. En dus zullen ook bij die
vogels de larven wel een snelle dood
sterven. Niettemin zal men nog een
aantal Jan van Genten en Noorse
stormvogels onderzoeken. Het visse
rij-laboratorium heeft hiervoor juist
een zending van deze dieren ontvan
gen. Direct nadat deze dieren ge
dood waren, zjjn ze met formaline
ingespoten, zodat eventuele larven in
het lichaam teruggevonden kunnen
worden.
Als men de vogels moet uitsluiten,
dan is de kans dus groot, dat de eind
gastheer van de nematode-larve zich,
evenals de haring, in het water be
vindt. Als voornaamste „verdachte"
komt dan in aanmerking de dolfijn,
waarvan altijd wel enige exemplaren in
de nabijheid van de haringscholen voor
komen. De dolfijn is een zoogdier en
staat biologisch gezien niet ver af van
het varken en evenmin van de mens.
Dolfijnen zijn echter praktisch niet te
pakken te krijgen. Maar als er eens een
aardige premie voor uitgeloofd wordt
is er misschien wel eens een visser,
die een gelukje heeft. Want al hebben
de zilvermeeuwen er dan niets mee te
maken, het onderzoek naar de werkelij
ke dader gaat voort.
DEN HAAG, 3 nov. De Tweede
Kamer wil van minister Korthals we
ten of de aanvragers van een telefoon
aansluiting in sommige streken van
ons land zeven tot negen maanden op
het aanbrengen van de aansluiting
moeten wachten. Met name denkt
men aan Eindhoven en omgeving, waar
wat de aansluitingen betreft een nood
situatie zou bestaan. En dat terwijl
in oostelijk Noord-Brabant de laatste
jaren een kwart van de nationale in
dustrie tot stand is gekomen.
De kwestie van de telefoonaansluitin
gen is een van de vele vragen, die
de Kamer aan de minister van Ver
keer en Waterstaat voorlegt in het
voorlopig verslag op de begroting van
de PTT en de Rijkspostspaarbank.
Door deze vragen komt ook de heer
F. Krebbers uit Deventer weer in het
nieuws. Vier jaar geleden heeft hij de
minister verzocht medewerking te ver
lenen aan een proefneming met straal-
zendertjes, waardoor televisie-uitzen
dingen mogelijk zouden zijn met an
tennes van een meter. Behalve dat in
de memorie wordt geïnformeerd naar
de bereidheid van de minister de heer
Krebbers op dit punt een kans te ge
ven, wil de Kamer tegelijkertijd weten
of de bewindsman al heeft gehoord
van een nieuw experiment van deze
inventieve Deventenaar om door mid
del van een zogenaamde omzetter de
ontvangst van het tweede Duitse tele
visieprogramma mogelijk te maken.
Verscheidene vragen hebben verder
betrekking op het personeelsbeleid.
Een daarvan betreft de gratificatie,
waarvan de Kamer wil weten of de
minister in verband met de grote in
spanning van het personeel bereid is
deze evenals vorig jaar te verlenen.
