SELLOTAPE
De strategie
der
vrijheid II
Onder de grond in NEBRASKA
worden vijandelijke doelen voor
vernietiging voorgedragen
Tussen Nederlanders en
UNTEA groeit begrip
In Nieuw-Guinea maakte
men zich onnodig zorgen
Seiictape
McNamara s rede te Ann Arbor
Weinig sympathie voor Jouwe en geestverwanten
„Vertrek gezinnen
was niet nodig
geweest"
IpiitW
giiillSI
Knutselaars lijmen met VELPON V3n Ccts Bo grote tube.
piano
Universitaire week
in Leuven
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1962 PAGINA 9
iedere dag
een nieuwe
toepassing!
Sinds 1 oktober van dit jaar ver
keren de Verenigde Staten in de
p eigenaardige toestand, dat de
q, Van voorzitter van de Verenigde
fj0 s van Staven er wordt bekleed
°r de man, die het comité als zo-
fi J?1® het felst heeft gekritiseerd,
Ja ,e*Ük door generaal Maxwell D.
dem Ongetwijfeld heeft de presi-
nt> vóór hij tot deze benoeming
JTging, het boek van de generaal,
g, ae Uncertain Trumpet", gelezen,
^tekent dit nu de eerste stap op
naar de opheffing van de Ver-
v'?de Chefs en naar de benoeming
Stal enkeie chef van de Defensie
toristaat vast da.t geen enkele
P-figuur uit de regering-Kennedy
«ch
ho te redden. Integendeel, de
y °gst bekwame minister van defen-
p,e> Robert S. McNamara, en zijn
treven met kracht naar een zo groot
"^gelijke centralisatie. Zij zijn bereid
onzienlijke macht te delegeren aan
n heldere geest, en korte metten te
yjoken met ieder obstakel, dat een
'Ugge en betrouwbare besluitvor-
lr>g in de weg staat. Het is eigenlijk
oogst opmerkelijk, dat er nu pas
uig rumoer begint te ontstaan over
e ambities, die men bij hen bespeurt
11 die uiteindelijk zelfs gericht zijn
P een vervaging van de traditionele
oheidslijnen tussen de verschillende
akken van de strijdkrachten.
(Van onze correspondent
in Hollandia)
HOLLANDIA, november
Wie verwacht had dat het na de
overdracht van Nieuw-Guinea hier
onrustig zou worden is bedrogen
uitgekomen. De sombere voorspel
lingen die sommige lieden dien
aangaande gedebiteerd hebben zijn
niet in vervulling gegaan. Vorige
maand stond het Nieuw-Guinea-
raadslid Jouwe nog in de Jacht
club te beweren dat als Neder
land Nieuw-Guinea aan Indonesië
uitleverde de Papoea's niet zou
den nalaten zich op de Nederlan
ders hier te wreken. Het zijn der
gelijke uitlatingen geweest die
veel hebben bijgedragen tot de
bezorgdheid, die talloze mensen
tot vertrek, of althans tot weg
zending van hun gezinnen heeft
doen besluiten. Het blijkt een be
zorgdheid geweest te zijn, waar
voor geen reden bestond, en de
Nederlanders die mèt him ge
zinnen rustig hier gebleven zijn,
atlas deUt
zijn in het gelijk gesteld. Zij heb
ben daarvoor echter èn de onheils-
kreten van lieden als Jouwe èn
de „vrijwillige" evacuatie van gou
verneur Platteel moeten weer
staan. Maar Jouwe en Platteel
zitten nu dan ook in Nederland,
terwijl de zonder him gezinnen
op Nieuw-Guinea achtergebleven
mannen nu doorgaans volop spijt
hebben dat ze die hebben weg
gezonden.
Bliithner
Schimmel
Rippen
^tsvervanew. RoswpII ni 1 na tri n
yeel moeite zal getroosten het
«vervanger, Roswell Gilpatric,
Aan de verschillende kleuren van de
"Wlnrmcn zullen ook McNamara en
J'upatric wel geen eind kunnen ma-
*en. want dan verwonden zij de mili-
OP STEDEN
Men verzekerde mij in Offutt, dat er
een goede coördinatie bestaat tussen
de JSTPS en Bomber Command van
de Koninklijke Britse Luchtmacht. Men
beschouwt de V-bommenwervers van
de R.A.F. als een „asset" en niet als
een „liability". Niet iedereen, die ik
in Amerika sprak, was het hiermee
eens. Maar ook zonder te twijfelen aan
de goede trouw van de mensen in
Offutt kan men aannemen, dat de ene
luchtmacht de ander slechts ongaarne
afvalt.
Er is uit leger- en vlootkringen in
Amerika wel eens dit bezwaar tegen de
.,counterforce"-strategie naar voren ge
bracht, dat zij een atoomarsenaal ver
eist van een omvang, die zelfs de
Amerikaanse vermogens te boven gaat
Langzamerhand schijnt dat bezwaar
rijn geldigheid te verliezen. Men gaat
hier en daar al openlijk uit van de
veronderstelling, dat de Verenigde Sta
ten over voldoende kernwapens be
schikken om negentig procent van alle
militair interessante doelen in de com
munistische machtssfeer twee of drie
maal te treffen.
Op de vraag, of er bü de opstelling
van lijsten met doelen van verschillen
de priorieit en door minstens twee ver
schillende instanties geen „verspilling"
van kernwapens dreigt, gaf men mij ten
antwoord, dat sommige doelen met op
zet twee of drie keer in de lijsten
voorkomen.
In het langzamerhand vermaarde
,,Fallex"-artikel van het Westduitse
Ito. Mt f jus» weekblad „Der Spiegel" werd meege-
sJlt5 deeld, dat bij NAVO-oefeningen, die
vtig" J^rnÊ I - Hl iÜ twee •*aar ge'eden zijn gehouden, een
38^J|£ f| 6n dezelfde^ Oostzeehaven theoretisch
ven van Offutt wordt bedreven en dJ
Voor het hoofdkwartier van de Amerikaanse Strategische Luchtmacht op het overdaad, die aan generaal Power is
vliegveld Offutt (nabij Omaha in Nebraska) staat een intercontinentaal ballistisch toevertrouwd, wekt meer huiver dan
projectiel van het type „Atlas" opgesteld om aan te geven, dat ook de raketten voldoening. Maar in het huidige sta-
van hier uit hun opgaven krijgen toegewezen.
dium is het onze voornaamste waar
borg tegen oorlog en knechtschap. Om
met Voltaire te spreken: „Le superflu,
chose trés nécessaire".
H. J. NEUMAN
n Zlel te diep. Dat ondervond im-
U'„T-„i,il,!,n.'le vooravond van de Eerste
Adolphe Messimy, Frans
minister van oorlog, ,lie het plan had
geopperd de rode pantalon af te schaf
fen en het Franse leger te kleden in
blauw-grijs of grijs-poen. Een van zijn
Voorgangers, M. Etienne, bracht de be
swaren tegen deze nieuwigheid op on
navolgbare wijze onder woorden. „De
ïode broek afschaffen?", zo riep hij uit,
fchooit! Le pantalon rouge, c'est la
trance!"
Maar hoe dat zij: toen Taylor zelf
augustus, met het oog op zijn be
noeming, voor de Senaatscommissie
voor de Strijdkrachten verscheen, ant
woordde hij op een desbetreffende
ïraag, dat hij geen kruistocht zou on-
?®rnemen om het door hem bepleite
Systeem van één enkele stafchef inge
voerd te krijgen. Hij deelde mee. dat
aiJ geen woord wenste terug te trekken
wat in „The Uncertain Trumpet"
2ad geschreven, maar dat er sinds de
aaturn van publikatie nogal wat veran-
osringen zijn opgetreden.
Eén verandering sprong in het oog
°P de dag van zijn beëdiging, in de ro
zentuin van het Witte Huis. De nieuwe
Voorzitter van de Verenigde Chefs van
«taven betuigde namelijk zijn instem
ming met een strategische conceptie,
^aarvan hij vroeger het nut en de
Uitvoerbaarheid in twijfel heeft ge
trokken. Die conceptie heet de ,,no
cities". of ,,counterforce"-strategie en
minister McNamara is ermee voor
oe dag gekomen in een rede, die hij
op 16 juni jl. heeft uitgesproken voor
pe Universiteit van Michigan te Ann
Arbor.
Het was dezelfde rede, waarin hij, ge
neraal De Gaulle als het ware strak
aankijkend, de mening uitsprak, dat
„beperkte nationale kernbewapeningen
gevaarlijk en kostbaar zijn, spoedig ver
ouderen en te weinig geloofwaardig zijn
om potentiële aggressors af te schrik-
aar hij zei toen ook, dat de Ame
rikaanse strategie er in het ge
val van een Derde Wereldoor
log op gericht zou zijn vijande
lijke militaire doelen en niet de bur
gerbevolking te vernietigen.
Deze strategie en dan ook het Ame
rikaanse vermogen om met kernwapens
te reageren op iedere vijandelijke aan-
v-1 (de z.g. „second-strike capability")
geven naar de mening van McNamara
een mogelijke tegenstander de sterkst
mogelijke prikkel om af te zien van
aa-vallen op Amerikaanse steden.
In het verleden, toen hij nog chef
van de legerstaf Was, verkondigde
generaal Taylor de opvatting, dat de
,,counterforce"-strategie in feite on
uitvoerbaar was, zolang de Verenigde
Staten niet over een exactere kennis
beschikten van de Russische militai
re doelen. Maar op een persconfe
rentie na zijn beëdiging als voorzit
ter van de Verenigde Chefs verklaar-
derd. Ik ben het eens met de uit-
de hij: „De omstandigheden zijn ver
anderd. Ik ben het eens met de uit
spraak van minister McNamara. Des
tijds wisten wij eigenlijk zo weinig
van de Sovjet-doelen. Wij beschikken
nu over betere inlichtingen".
Niet iedereen is het daarmee eens.
Vele kriticl zijn van mening, dat de
kennis, die de Verenigde Staten van
dRussische doelen bezitten, alleen
bruikbaar is, als Amerika zelf de eerste
atoomklap uitdeelt. Wacht het daaren
tegen, totdat de Sovjet-Unie uithaalt,
dan zullen allerlei raketbases, die nu op
de Amerikaanse doelenlijst voorkomen,
„leeg" zijn en allerlei vliegvelden ver
laten. Vandaar, dat de kritici in die
,,counterforce"-strategie van McNama
ra een gevaarlijke aansporing aan het
adres van Amerika zien om tot een
preventieve oorlog over te gaan.
Anderen vrezen, dat McNamara in
feite een argument heeft willen leveren
voor de stelling, dat Amerika gerust
kan blijven vertrouwen op zijn kernar
senaal waarvan hij nog op de NAVO-
conferentie in mei te Athene heeft ver
klaard, dat het minstens viermaal zo
groot en misschien wel acht maal zo
groot is als dat van de Sovjet-Unie
ook wanneer het zich teweer stelt tegen
cpnventionele aanvallen. De „counter-
force"-strategie waarborgt immers vol
gens hem het behoud van „the fabric
of our societies" en zij voorkomt, dat
de kernoorlog een totale catastrofe
wordt.
Toch houden McNamara en zijn me
dewerkers voet bij stuk. Zij hebben de
steden doen afvoeren van de Ameri
kaanse lijst met doelen, die in geval
van oorlog eerste prioriteit genieten.
Generaal Thomas S. Power, opperbevel-
En de minister heeft te Ann Arbor de Z AmerikaanseStrnteniZh*
Russen eigenlijk de verzekering illen L ^rectêur LX T^
geven, dat de Amerikanen niet zullen Tnrnet Planning StaH" 57
overgkan tot aanvallen op steden in '„fiTork CitvaïhnJJ
het communistische machtsgebied een- fïï iaar is hJ
voudig omdat zij geen andere doelen
zouden hebben voot hun strategische actief vlie^r geweest. Aan het eind
strijdkrachten strategische m dg Tweede Wereldoorlog diende hij
n j bij de staf van generaal Carl Spaatz,
Er zijn onder alle omstandigheden bevelhebber van de Strategische Lucht-
r 'litaire doelen genoeg, zo werd mij op macht in de Pacific. In 1948 werd hij
het Pentagon in Washington verzekerd, vice-commandant van de S.A.C., onder
Sommige vliegvelden zullen ten tijde generaal Curtis E. LeMay, die thans
van de „second strike" nog wel dege- chef van de luchtmachtstaf is. In 1957
Meer dan een kwart miljoen Amerikaanse militairen zijn ingedeeld bij de Strategische Luchtmacht. Een van hen staat
op wacht bij de ingang van het vliegveld Offutt, vlak onder de wapenspreuk van „Strategie Air Command", die aidul
luidt: „Peace is our profession" (Vrede is ons vak).
(Advertentie)
Ti
pecten" mc!eTS pnder de grond in Nebraska verliest de koude oorlog alle as-
*btnbe'rp le nllssc^en de lachlust of de ironie zouden kunnen opwekken. In deze
e gewelven bereidt men zich zó ernstig voor op een Derde Wereldoorlog,
men hoopt alleen al daardoor het grote onheil af te wenden.
lijk „vol" zjjn, zij zullen gebruikt wor
den voor tussenlandingen, voor het bij
eenbrengen van luchtvloten of om bij
te tanken en nieuwe ladingen bommen
aan boord te nemen. Ook zullen er ra
ketbases zijn, die nog interessante doe
len opleveren. De militaire medewer-
r van de New York Times, Hanson
Baldwin, meent over aanwijzingen te
beschikken, dat de Russische afvuurin-
richtingen met enige tussenpoos twee
raketten kunnen lanceren. Zo blijven
dus ook de raketbases hun plaats op
de doelenlijst waard. Verder zijn er
de bases voor het afvuren van anti-
raket-raketten, de radarinstallaties voor
luchtafweerbatterijen, verbindingscentra
en, als er een plaatselijke oorlog woedt,
tactische militaire doelen.
Bovendien moeten wij aannemen, dat
er nog militaire doelen van an
dere aard zijn. De bepaling van
die doelen wordt natuurlijk met de
grootste geheimhouding omkleed. Zij
geschiedt in het ondergrondse hoofd
kwartier van de Amerikaanse Strate
gische Luchtmacht op de bases Offutt,
n. bij Omaha in Nebraska.
Sinds augustus 1960 werken om
streeks honderd ervaren officieren van
leger, vloot, luchtmacht en mariniers
daar samen in de „Joint Strategie
Target Planning Staff" Onder leiding
van generaal Thomas S. Power, die te
vens commandant is van -de Strategi
sche Luchtmacht stellen zij aan de ene
kant lijsten met militaire doelen samen
en aan de andere kant bepalen zij,
hoe en met welke wapens die doelen
in het eerste stadium van de „vergel
ding" zullen worden aangevallen.
Plaatsvervangend directeur van de
JSTPS is vice-admiraal Roy L. Johnson.
Alle aanbevelingen van de staf moe
ten worden goedgekeurd door generaal
Power en vervolgens ter bestudering
en goedkeuring worden doorgestuurd
naar de Verenigde Chefs van Staven
Bij het NAVO-hoofdkwartier in Europa
heeft de JSTPS een liaison-groep gede
tacheerd, die ervoor zorgt, dat ook
specifiek Europese zienswijzen bij het
samenstellen van de operationele plan
nen niet buiten beschouwing blijven.
volgde hij generaal LeMay op.
(Advertentie)
Ontwerp van een kruisantenne. Verwezenlijking van zulke onvoorstelbare
projekten (5 x 5 kmzo groot als een stad I) vereist het gebruik van isolerend
materiaal, vervaardiging van technische tekeningen, uitvoering van vele admini
stratieve werkzaamheden...SELLOTAPEverrichteroveraiversohillendefunkties!
wettged. handelsmerk.
ook thuis
waar het al
even onmisbaar is!
Heel wat sympathieker dan de hou
ding van Jouwe was overigens die van
het nu ook in Nederland vertoevende
Nieuw-Guinearaadslid Kaisiepo, die
met zijn uitspraak „Kami terima air
mate. Nederland" (ongeveer: „Wij be
grijpen dat Nederland deze ontwikkeling
verdriet doet, maar dat het niet anders
kon") van meer inzicht in de verhou
dingen getuigenis gaf. Zijn houding
blijkt ook die van de gemiddelde Papoea
te zijn, want slechts heel enkelen heb
ben Nederland of de Nederlanders hier
de ontwikkelingen verweten, terwijl de
grote massa deze bleek te begrijpen en
aanvaarden. Vandaar dan ook dat het
hier rustig is gebleven en dat de Ne
derlanders op Nieuw-Guinea geen moei
lijkheden ondervinden.
Uiteraard heeft er hier op Nieuw-
Guinea omstreeks de tijd van de over
dracht bij velen wel bezorgdheid ge
heerst. Bjj het ontbreken van een
goed functionerend machtsapparaat
(het Nederlandse kader van de nolitie
was vertrokken en de Pakistani waren
er nog niet) kon een klein incident
gemakkelijk grote afmetingen gaan
aannemen. Maar dat incident is niet
voorgevallen. Het is rustig gebleven
op Nieuw-Guinea. De verminderde be
zorgdheid komt duidelijk tot uiting in
de houding van de immer bevreesde
Chinese middenstand. Enkele weken
geleden zag men de Chinezen haast
niet meer in hun winkels: zij lieten de
bediening aan het Papoeapersoneel
over en hielden zichzelf op de achter
grond. Maar nu vertonen zjj zich al
weer, al wordt de verkoop van alco
holhoudende drank dan ook bewust
afgeremd. Te gemakkelijk verleidt
'het gebruik daarvan de Papoea's tot
het zoeken van ruzie, het aanrichten
van vernielingen.
Tekenend voor de terugkeer van een
meer normale, ontspannen sfeer op
Nieuw-Guinea was ook dat de Jacht
club (die na kort voor de overdracht
afgebrand te zijn nu een andere huis
vesting heeft gevonden) zaterdag al
weer een treasure-hunt kon organiseren,
een rally die de 21 deelnemende Neder
landse equipes dwars door alle delen
van het uitgestrekt Hollandia heeft ge
voerd. Het was een genoeglijke rit, cue
met een gezellige avond werd besloten.
Zoals trouwens ook de receptie, die ter
gelegenheid van VN-dag werd gegeven
onverwachts gezellig was, vooral ook
door de gemoedelijke dooreenmenging
van Nederlanders, Indonesiërs, Pa
poea's en internationale VN-mensen en
door het optreden van de perfecte Paki
staanse doedelzakspelers. „Als Reeser
dat gezien had, had hij het ook moeten
hebben," was een van de opmerkingen
die men kon horen maken. Waarop
prompt geantwoord werd: „Ja, maar
van moe Platteel zouden ze niet op het
gras gemogen hebben."
Intussen blijven er echter natuurlijk
toch nog wel spanningen op Nieuw-
Guinea aanwezig: mén kan moeilijk
anders verwachten in deze overgangs
tijd. Reeds zijn er de eerste aanwijzin
gen dat men van Indonesische zijde wil
trachten de op 1 mei bepaalde over
dracht van Nieuw-Guinea door de VN
aar, Indonesië nog bespoedigd te kra
gen. Of inderdaad bet officiële Indone
sische beleid erop gericht zal worden de
overdracht te effectueren per 1 januari
en niet per 1 mei laat zich nog niet
zeggen. Vooralsnog zijn er alleen „par
ticuliere initiatieven" in die richting.
Waarschijnlijk is men aan het aftasten
wat de kansen zijn. Daar de UNTEA
er intussen wel tegen waakt dat onrust-
verwekkende berichten verspreid wor
den heeft dit nog niet zo direct invloed.
Veel meer aanleiding tot directe span
ningen bestaat er bij het personeelsbeleid
van de UNTEA. Er worden nu steeds
meer Indonesiërs in dienst genomen om
de plaatsen van vertrokken Nederlan
ders in te nemen. En daar Indonesië
doorgaans goede krachten naar Nieuw-
Guinea zendt worden zij vaak vrij hoog
geplaatst ook. Dit hindert de Papoea's
wel wat, wan* zij vrezen dat op deze
manier hen in hun eigen land de kans
op betere posities ontnomen zal wordeu.
Aan de andere kant is de Indonesische
vertegenwoordiging in Hollandia echter
bijzonder actief met de uitzending van
Papoea's voor studie naar Djakarta en is
de belangstelling van Papoeazijde daar
voor bijzonder groot.
Kort na de overdracht is er ook nogal
wat spanning geweest tussen Neder
landse en VN-ambtenaren. In verschei
dene gevallen heeft dat er zelfs toe ge
leid dat Nederlanders die hier hadden
willen blijven besloten weg te gaan.
Langzamerhand is er nu echter weder
zijds meer begrip aan het groeien, zo
dat ook de samenwerking beter wordt.
Het feit dat de VN-mensen beslist niet
zoals gevreesd werd „pro-Indonesisch"
zijn, maar dat zjj proberen voorzichtig
en met respect voor alle groeperingen
vooral ook voor de Papoea's te
werk te gaan, heeft hun goodwil ver
beterd. Zoals ook het feit dat de Indo
nesiërs die hier komen doorgaans pret
tige en bekwame mensen zijn hun good
will bij VN en Nederlanders ten goede
komt. Maar bij alle voorzichtigheid en
omzichtigheid, waarmee alle partijen
op het ogenblik te werk gaan, is het
natuurlijk toch wel duidelijk dat niet
alle achterdocht ineens verdwijnen kan,
dat er misschien zelfs nog wel eens
reden voor blijft ook. Het laveren tus
sen allerlei gevoeligheden en belangen
door is vooralsnog stellig de belang
rijkste taak van het VN-bestuur in
Nieuw-Guinea: de Untea.
C. H. SCHAAP
(Advertentie)
Op aanvrage
zenden wij U
gaarne een
Uitvoerig prospectus.
Grote Markt 8, Haarlem
Amsterdam - Rotterdam
Hilversum - Kampen - Goe»
(Van onze correspondent te Brussel)
BRUSSEL, 17 nov. Van maandag
19 november tot vrijdag 23 november
wordt in Leuven een Nederlandse uni
versitaire week ingericht, in het raam
van de Belgisch-Nederlandse culturele
overeenkomst. De bedoeling is een der
belangrijkste vraagstukken van deze
tijd, met name de problematiek der
ontwikkelingslanden te laten behan
delen door een aantal deskundigen van
Nederlandse hogescholen, onder wie
prof. A. G. M. van Melsen (Nijmegen)
en prof. L. H. Janssen van Tilburg.
Behalve de academische werkzaam
heden vermeldt het programma van
de Nederlandse week eveneens een
reeks culturele manifestaties. Aldus zal
onder meer een avond worden gewijd
aan de voorstelling van Nederlandse
documentaire films, terwijl ook het stu
dentencabaret van de Economische Ho
geschool van Tilburg en de Nieuwe Co-
medie van Den Haag zullen optreden.
Het organiserend comité van deze
week wordt voorgezeten door prof. Gas
ton Eyskens, gewezen eerste minister
van België.
GEEN KERNBOMMEN
