dimensie
Nieuwe
m
het
overheidsbeleid (II)
Naar een departement
voor welzijnszaken?
Huilen
Ook Senaat voor
steun kerkenbouw
Dertig procent subsidie
voor nieuwe gebouwen
Bevreesd voor een invasie
Drie militairen
bij steekpartij in
Breda gewond
Ned. schip loopt
V.S.-haven binnen
na brand
Auto botst tegen
stilstaande wagen
Humanisten gaan
meedelen
yxLc"**-
gC6-flQV_
Doosje met pillen in
Oosterhout verloren
Koning Phoemipol
speelt klarinet
^rinses Beatrix vandaag
Baar de Philippijnen
Zilveren Gaaivoor
prins Bernhard
Tivee doden en twee
ernstig gewonden
Door stroom gedood
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1962
PAGINA 5
if" S
f'
De partijraad van de K.V.P.
heeft zaterdag jl. uitge
sproken dat het ministe
rie van maatschappelijk werk
een zelfstandig ministerie moet
blijven. In twee artikelen,
waarvan hiernaast het tweede
te vinden is, geeft een redac
teur zijn visie op de beteke
nis van wat men zo langzamer
hand onder het begrip „maat
schappelijk werk" is gaan ver
staan. Ook hij verdedigt het
voortbestaan van het departe
ment. Het eerste artikel plaats
ten wij in ons blad van 20 nov.
DE OLVEH voor een levenpolis naar maat
p&anGk°K)
der?jfi(JaS bezocht prinses Bea-
ït'®- neniSe ..slangenfarm" in' geheel
I,?1!® i^Gz? wordt door het Thailandse
«h ^haiiru's in Bangkok geëxploiteerd.
t)a aHo„'and leven vele giftige slangen
ten reeds in de hoofdstad worden
va'- Or, minstens acht mensen gehe
te:/ iient slangenfarm wordt het gif
r.Giigif soorten afgetapt om er
w*>°gezand De 49-.jarige heer J.
Philip Morris - the cigarette of quality and prestige 1.25
GO FIRST CLASS
IN EVERY COUNTRY SMART PEOPLE PAY A LITTLE EXTRA TO
en deze zond Hein ter Poorten LllltCliant-ffCIlCraflJ D.Cl.
j',a VAjf'i
'Wllflw.,,
-i 'J i1»r: r
A 62/89
geeft tot het einde een haarfijne verstuiving
U zult enthousiast zijn over de uitzonderlijke
frisheid en de lang aanhoudende parfumering
van deze nieuwste 4711-TOSCA creatie
OOSTERHOUT, 21 nov. Een doos
je met dertig ronde pillen prominal
is gisteren in Oosterhout (N.B.) ver
loren. De tabletten kunnen gevaarlijk
zijn als zij door kinderen worden inge
nomen. Op het doosje staat vermeld:
apotheek Van Loon, alsmede de naam:
mej. Van Laarhoven. De politie ver
zoekt een ieder, die inlichtingen kan
geven zich met haar in verbinding te
stellen.
(Advertentie)
TO
21 nov. In het Bang-
Paleis, ongeveer zeventig kilo-
avona buiten Bangkok, is maandag
ter een bal van drie uur gegeven
la're van prinses Beatrix. De Neder-
bi6tse kroonprinses opende het bal
Ti), ®en dans met een neef van de
se ambassadeur in Den Haag.
Ve*To>r deze avond de muziek
he" rkde, vvas van een wat „ongewo-
tVoM Sarnenstelling. De klarinetpartij
•hiiia narnelijk verzorgd door niemand
)vij| r dan koning Phoemipol, ter-
^stled °uder de overige veertien or
de lto!??n enkele goede vrienden van
heiige -I bevonden, onder wie 'n voor-
Progj" Thailandse premier. Op het
!ï"sitienirri:l kwamen voorts vele com-
d'e e van koning Phoemipol voor,
ah hartstochtelijk liefhebber is
q,. "nerne dansmuziek.
hPfrihse,Va" maken,
bo, Pfoar eatrix voltooide tenslotte
d.?0ek a=«mma van de dag met een
lm? is val zijdefabriek, die eigen-
fl'ef van echtgenote van de pre-
he' bedrHfa!idV Na efn rondleiding
ke t «chitteraX ontving de prinses een
Val, terwiii a na, brokaat ten geschen-
deza^t werdtn en van haav gevolg
Gu? fabriai, met verschillende in
derlanaVond 2aVfeiaVaardigcle Produkten.
Van i?dse amK e Prinses op de Ne-
konimf-t ThailanaSade een diner ter ere
hing d Pmnihhl® vorstelijke paar en
ten r'nses r tante van de ko-
konine CR,eid wnralrix zo" vanmorgen
Vóór 1h .hoemipoi ontvangen door
hen J s mida n koningin Sirikit,
eB vertrok, dags naar de Philippij-
BREDA, 21 nov. Drie jongelui zijn
gisteravond gewond bij een steekpartij
in een cafetaria alhier. Zjj hadden een
meningsverschil met een 2 O-jarige
dienstplichtige soldaat die op een ge
geven ogenblik zijn argumenten kracht
ging bijzetten met een stiletto, waarmee
hij de drie slachtoffers in de buik raakte.
Eén van hen, een 20-jarige dienstplich
tige soldaat uit Eindhoven die gelegerd
is in de Seeligkazerne, werd zo ernstig
gewond dat direct operatief moest wor
den ingegrepen.
Hij wordt nu verpleegd in het Sint
Xgnatius-ziekenhuis. De twee andere
slachtoffers zijn in hetzelfde ziekenhuis
opgenomen met lichtere verwondingen.
Het zijn twee 20-jarige varensgezellen,
resp. uit Deventer en Gotheburg (Zw)
die naar Breda waren opgeroepen voor
de militaire keuring. De toestand van
de drie slachtoffers is nu redelijk. De
dader is aangehouden in zijn woning
alhier.
SOESTDIJK, 21 nov. Prins Bern-
hard heefl gisteravond namens 70.000
Nederlandse padvinders en hun 10.000
leiders en leidsters uit handei van de
heer H. J. Post, voorzitter van de Na
tionale Padvindersraad de hoogste Ne
derlandse padvindersonderscheiding,
de Zilveren Gaai, ontvangen.
DEN HAAG, 21 nov. Bij K.B. is
bmoemd tot notaris te Den Haag de
heer P. G. Palmen (in de plaats van
mr. J. van Eupen overleden), tot no
taris te Nijmegen de heer K. M. F.
Jonkergouw (in de plaats van de heer
H. C. W. van Schaik, eervol ontslagen),
tot notaris te Hoorn de heer J. Drenth
en tot notaris te Zwolle mr. F. J. M.
Minke (in de plaats van J. Th. Minke,
eervol ontslagen).
(Van een redacteur)
Het is het jonge ministerie van
maatschappelijk werk, dat voor
het merendeel ook gestuwd
wordt door ambtenaren van jon
gere leeftijd met een opleiding op het
terrein van de sociale wetenschappen,
dat aan de deur klopt met te stellen:
er is ook nog een andere dimensie.
Er is de ruimte, de wereld van de
persoonlijke en sociale relaties van de
mensen die beslissend zijn of zij zich
nu en in de toekomst gelukkig zullen
kunnen voelen.
Is onze samenleving door de specia
lisering en het opdelen in vele kanalen
en onderdelen, nog wel leefbaar? Wor-
denode jongeren nog gegrepen in een
jeugdbeweging hypermoderne stijl?
Hebben de studenten-organisaties niet
te lang op hun tradities geteerd? Heb
ben de stedebouwkundigen niet te veel
gelet op architectonische vormgeving
en te weinig ruimte gelaten in de woon
wijken voor creativiteit van dé mensen
die daar wonen? Zijn zij er niet te
veel op uit indrukwekkende pleinen en
straten aan te leggen terwijl ze de
mogelijkheden voor het contact van
mens tot mens niet verbeteren? Men
zou zo verschillende vragen kunnen
stellen, maar een antwoord zou men
slechts kunnen geven als men met vele
nuances rekening houdt. Toch heeft
het ministerie van maatschappelijk
werk in de 10 jaren van zijn bestaan
onder Van Thiel en Klompé duidelijk
gemaakt dat men ook op het rege
ringsniveau niet mag blijven stilstaan
bij een benadering via de bestaande en
veelal traditioneel gewortelde kanalen
en organisatievormen. Men kan ook
niet het bestaande leven vangen door
alle bestaande organisaties, bijvoor
beeld de vakorganisaties, de stands
organisaties, de jeugdverenigingen, de
vrouwenorganisaties, de sociaal-cultu
rele instellingen en de organisaties
voor het individueel maatschappelijk
werk en ook voor het opbouwwerk bij
elkaar te brengen en dan vanuit
ieders doeleinde en ieders gezichts
punt een gemiddelde te trekken. In
derdaad is het nodig geworden om in
een nieuwe dimensie te denken, in een
andere ruimte waar men nu eens even
niet vooropstelt het doel en de belang
rijkheid van de eigen organisatie en
de eigen werkwijze, doch waar men
vooral vraagt naar de leemten die voor
de mensen in hun dagelijkse leven zijn
ontstaan door de gecompliceerdheid
van onze samenleving.
Deze nieuwe dimensie is misschien
wel een weg van de jongeren, is een
uitgangspunt van de jongere generatie.
Zij moet nu invloed kunnen uitoefenen
in het bestaande bestel. Men kan niet
zeggen dat als er thans moeilijkheden
zijn van mensen, dit niet kan liggen
aan het bestel doch dat dit moet liggen
bij de mens. Dat hebben wij in 1900
ook niet gezegd. Toen heeft de jongere
generatie vooral via de vakbeweging
het bestel aan de kaak gesteld. Nu rij
zen er kritische vragen, niet over het
sociaal-economische bestel, maar over
de structuur van het maatschappelijk
leven, over het stramien waarin het
dagelijkse leven van de mensen zich
.voltrekt. Dat dit thans duidelijker
wordt is vooral te danken aan het feit,
dat er gedurende 10 jaren een zelfstan
dig ministerie voor maatschappelijk
werk heeft gefunctioneerd (ook al zou
den wij die term maatschappelijk werk
maar wat gauw moeten vergeten, om
dat het helemaal niet geïdentificeerd
kan worden met de werkzaamheid van
maatschappelijk werkers). Het is veel
meer een klop op de deur die aandacht
vraagt voor de samenhang van vele
aspecten van menselijk welzijn. Het is
dan ook van belang dat deze dimensie
thans door de sociale wetenschappen
steeds duidelijker wordt onderscheiden
en dat steeds meer hoogleraren en af
gestudeerden zich oriënteren en gereed
maken om dit complex van welzijns
zaken scherp en concreet voor ogen te
stellen.
Het is een gevaarlijke gedachte dat
in een tijd van de kabinetsformatie mo
gelijk om politieke redenen de dimen
sie van het ministerie van maatschap
pelijk werk wordt ondergeschoven
onder een van de bestaande departe
menten. Wie enigszins weet hoe depar
tementen functioneren zal weten dat
het inbrengen van een nieuwe dimen
sie (en het concretiseren daarvan) in
een apparatuur die is ingesteld op de
historisch gegroeide vak- en specialis
tische indelingen, betekent, dat in feite
voor zo'n dimensie geen ruimte wordt
gelaten. Daarom moet er gezocht wor
den naar mogelijkheden in de toekomst
de nieuwe dimensie een nog betere
kans te geven om invloed uit te oefenen
op de structuur van de samenleving.
Wij pleiten niet voor een onderschuiven
van verschillende belangen onder het
bestaande departement van maat
schappelijk werk. Daarmee zou men de
zelfde fout maken als bij het onderschui
ven van de dimensie van dat departe
ment onder een bestaande apparatuur.
Doch lijkt het noodzakelijk dat de door
het departement van maatschappelijk
werk tot kiemen gebrachte dimensie
een kans krijgt door een nieuw depar
tement te formeren waar een aantaj
zaken zijn samengevoegd, die deze
nieuwe dimensie gezamenlijk nog beter
kunnen voeden en effectueren. Zo komt
men tot de conceptie van een departe
ment voor welzijnszaken. Dit moet niet
betekenen dat alles wat met welzijn
te maken heeft nu daaronder wordt
febraeht, het zou alleen moeten bete
enen dat men op regeringsniveau een
hefboom kan hanteren om een aantal
welzijnszaken centraal te plaatsen in
de nieuwe dimensie van de structuur
van het samenleven. Als wij dan dage
lijks ook horen hoe op gemeentelijk
niveau de bestuurders en de organisa
ties van velerlei pluimage zich bekla
gen over de moeilijkheid om met de
bevolking voldoende contact te hebben,
dan is daarmee reeds precies aange
geven dat vooral ook op het gemeen
telijk niveau deze nieuwe dimensie een
kans moet krijgen. Dagelijks lezen wij
in de dagbladen en in de tijdschriften
pleidooien voor samenvoeging van ge
meenten of voor handhaving van af
zonderlijke gemeenten. Vlissingen wil
Oost- en West-Soeburg annexeren, ook
al is door Oost- en West-Soeburg een
krachtig bestuur ontplooid. De motive
ring van samenvoeging en zelfstandig
laten berust steeds op technische en
economische gronden. Deze argumen
tering zou echter veel meer in het
sociale vlak van de relaties van de
mensen onderling getrokken moeten
worden. Er moet veel meer in de nieu
we dimensie van de mogelijkheden
voor het maatschappelijk leven van de
mensen worden gedacht. In deze geest
heeft de minister van maatschappelijk
werk dan ook gepleit voor het op ge
meentelijk niveau creëren van contact
organen die de verschillende aspecten
van het maatschappelijk leven onder
de loupe nemen. Wat zijn de behoeften
en de wensen van de mens?
De organisaties zijn tot nu toe prak
tisch de enigen die steeds opnieuw de
wensen en behoeften naar voren bren
gen. Maar spreken deze organisaties
werkelijk nog namens grote bevolkings
groepen? Het zijn vragen die we allen
moeilijk kunnen beantwoorden en die
ook op zich weer een pleidooi leveren
om de aandacht en de mogelijkheden
voor de nieuwe dimensie in het over
heidsbeleid in de naaste toekomst een
grotere kans te geven dan deze tot nu
toe heeft gehad. Daartoe is een zelf
standig ministerie noodzakelijk, waar
van de minister in de ministerraad
telkens de gerezen vraagstukken ook
kan toetsen aan de concepties en er
varingen in het raam van deze nieuwe
dimensie. Dat zou een zegen zijn voor
de oudere, doch vooral ook voor de
jongere generatie.
Na de wereldoorlog heeft een deel
van de jongere generatie haar kans
gegrepen om in verschillende organi
saties en op verschillende niveau's een
nieuw_ wind te laten waaien. Een nieu
we wijze van presentatie en denken te
ontwikkelen. Het zou een teken zijn
aan de wand van onze democratische
samenleving als men zou moeten con
stateren dat een verjonging en ver
nieuwing van conceptie alleen maar
kansen heeft als er weer een oorlog
ovt. ons heen is gegaan. De ionge
Nederlandse samenleving moet dan
ook nu bewijzen dat een nieuwe visie
en een nieuwe benadering ook in een
tijd van vrede en van toenemende wel
vaart een reële kans krijgt. Daartoe
kunnen de politieke partijen het bewijs
leveren door aan de aandacht voor het
functioneren van het maatschappelijk
leven opnieuw een eigen plaats in te
ruimen op regeringsniveau, doch zo
danig versterkt, dat zowel in de sa
menleving met gemeenten en provin
cies als met de verschillende organen
van particulier initiatief, alsook op
Europees en breder internationaal ni
veau, een stootkracht wordt verkregen
die alle kansen schept voor het ver
sterken van de zelfverantwoordelijk
heid van de mensen, voor de eigen
creativiteit van de bevolking en om te
beleven dat ook in deze dagen de mens
een werkelijk sociaal wezen is.
Gepatenteerde moppen
tappers zijn, net als de bij
passende moppen zelve,
zelden geestig. Er zijn na
tuurlijk uitzonderingen,
want de geest waait waar
hij wil. Maar er is wat dat
betreft zelfs geen briesje
te bespeuren in het on
langs bij de N.V. De Arbeiderspers in
de ABC-reeks verschenen boekje, dat
„Lachen om de liefde" heet en dat
beoogt door C. van Akersloot verza
melde humor te bundelen.
U kent de categorie moppen, waar
van men zegt dat zij onder de kerst
boom kunnen worden verteld. Ik heb
mij nooit kunnen onttrekken aan de
gedachte, dat deze kwalificatie zowel
iets onthult omtrent de aard van de
desbetreffende grappen als omtrent
het wezen van de kerstboom. Waar
schijnlijk is het een en dezelfde sen
timentele, aanstootgevende onschuld.
„Lachen om de liefde" omvat na
tuurlijk voor het merendeel grollen,
die men niét onder de kerstboom kan
loslaten. En mijn fantasie gaat niet
zover dat ik kan vermoeden bij welk
struikgewas zij dan wel passen.
„Lachen om de liefde" echter richt
zich hoofdzakelijk op het huilerige.
Op het belachelijke dus dat ook een
facet is van de ontrouw en aanver
wante verschijnselen. En als het on
derwerp helemaal is uitgeput, dan is
er altijd nog de steeds weer ter be
schikking staande schoonmoeder of de
niet voor liefde in aanmerking ko
mende lelijke vrouw. „Lachen om de
liefde" verzamelt een serie Witzen
die best eens aardig geweest zou
kunnen zijn, als zij niet zo onmense
lijk vervelend ware. Maar humor is
iets anders dan gnuiverige bittertafel
gein.
De uitgever heeft dat kennelijk ook
fijn aangevoeld. Hij deelt althans op
de omslag van het boekje mee: „De
moppen, dwaze verhaaltjes, geestige
uitspraken van bekende persoonlijk
heden en citaten uit brieven komen
overal vandaan, maar (zie het on
derwerp) natuurlijk vooral uit Frank
rijk".
Ik ben, het boekje gelezen hebbend,
geneigd toe te geven dat zij, de mop
pen, (zie het onderwerp) vooral uit
Appingedam komen. Of uit Kevelaer.
En wie dat laatste te veel is mag
ik erop wijzen, dat camembert, of
schoon camembert, ook maar ca
membert is.
Maar ook dit staat op dezelfde om
slag:
„Verder dient vermeld dat het
werkje niet in ieders handen kan
worden gegeven".
Dit nu is een drastisch misver
stand, om niet te zeggen een mop.
Want „Lachen om de liefde" is ty
pisch een werkje voor Jan en Alle
man.
En dat is nou precies de ellende
ervan.
PORTSMOUTH, Virginia, 21 nov.
(UPI) Het 2.531 ton metende Ne
derlandse motorschip „Sarpedon" van
de K.N.S.M., dat dinsdag brand kreeg
in de machinekamer voor de Ameri
kaanse kust bjj North Carolina, bereikt
vandaag Newport News.
De Amerikaanse kustwacht heeft ver
klaard, dat de Sarpedon op eigen
kracht de haven binnen zou lopen.
Drie schepen van de kustwacht, een
helikopter en een vliegtuig die het
schip te hulp waren gekomen, zijn gis
teravond teruggekeerd naar de wal, na
dat de Sarpedon had bericht de brand
geblust te hebben.
De helikopter van de kustwacht wierp
gisteren brandblus-apparaten af op het
schip, nadat de kustwacht door de Sar
pedon was gealarmeerd.
jari»'er Nieuwe Pekela en het 12-
oni Meisje H. Kuiper zijn gisteravond
°D loven gekomen bij een ongeluk
*anrt rï*6* van Ba re veld naar Honge-
Zjin De heer Woltjer hotste daar met
de auto op een langs de weg stilstaan-
don. rachtauto, die was blijven steken
'2* benzinegebrek.
lvo'' dochtertjes van de heer Wol-
£eïVon<|Sp' 12 en 8 •iaar' werden ernstig
av^°lT.ERHOUT' 21 nov- Gister-
Gra is de 48-jarige Bredanaar A.
komUVVmans, toen bij met zijn auto,
fiiT ende van de Oosterhoutseweg, de
don eg w''de oversteken, gegrepen
Bii a aut0 van zÜn stadgenoot A.S.
J de botsing is de heer Graauwmans
p slag gedood.
j LEEUWARDEN. 21 nov. De 62-
var'ge heer J. Muntendam uit Heeren-
to®n is gistermiddag op slag gedood
typ a zijn personenwagen bij Terwispel
dip gegrepen door een militaire jeep,
e hem geen voorrang verleende. Door
dp .11® zon beeft de bestuurder van
jjj Jeep de personenwagen misschien
^et zien naderen. De beide inzitten-
dpuvan der personenwagen werden bij
botsing uit de auto geslingerd. De
®®r Muntendam overleed ter plaatse
en
din
rijn vrouw werd met lichte verwon-
Son naar het ziekenhuis te Heeren-
^een gebracht.
^Tilburg In het „St. Elisabeth
4aT- huis" is gisteren overleden de
jarige heer J. van Son, die maan-
rp k vond °P de weg Tilburg - Hilva-
te? b door een bromfietser van ach-
tya n Wei"d aangereden. Het slachtoffer
re^s gehuwd en vader van zes kinde-
hetzelfde ziekenhuis overleed
donTeens de heer C. Pasman uit Mid-
q? beers. Op 1 oktober was deze in
j.scbot bij een ongeval gewond ge-
tei Sedertdien is hij steeds bewus-
loos gebleven. Het slachtoffer was ge-
uwd en vader van tien kinderen.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 21 nov. Ook de Eer
ste Kamer zal de volgende week de
subsidie, die de overheid ivil geven
voor cle bouw van kerken, wel met
een flinke meerderheid aanvaarden.
Het wetsontwerp is door alle fracties
gunstig beoordeeld, met uitzondering
van de liberalen en de communisten.
Mogelijk zullen nog enkele leden van
de AR tegen stemmen. De socialisten
zullen nief weigeren hun steun te ge
ven, nu ook genootschappen op geeste
lijke grondslag een premie van dertig
procent krijgen, wanneer zij een ge
bouw willen stichten dat werkelijk be
stemd is voor het bijeenkomen om zich
op levensovertuiging te bezinnen.
De heer Troostwijk (PvdA) prees de
Tweede Kamer wegens haar „wiize
verdraagzaamheid". Aan de overzijde
van het Binnenhof is de subsidie voor
humanistische gebouwen door amende
ring nog wat positiever gemaakt. De
minister van Volkshuisvesting, mr. Van
Aartsen. zei: humanisten worden niet
gelijk gesteld, wel gelijk behandeld.
Vandaar dat hun positie in een apart
hoofdstuk wordt geregeld.
Het sterkste verzet kwam weer van
liberale en communistische kant. De
eersten blijven volhouden, dat directe
subsidiëring niet de juiste weg zou
zijn om de kerken te helpen. Dit zou
via de belastingen -moeten geschieden
door giften veel ruimer aftrekbaar te
maken van inkomsten. Minister Van
(Advertentie)
Aartsen wees op de onmogelijkheid om
daarmee die kerken te helpen, die het
juist van heel veel kleine penningen
moeten hebben. De heer De Wilde
(VVD) bleef echter opponeren.
Prof. Diepenhorst (AR) verdedigde
het standpunt, dat de minister het ge
ven van subsidie ook aan humanisten
als staatsburger moet bezien en niet
als lid van zijn kerk. Een protestant
moet als staatsburger zich immers ook
kunnen verenigen met steun aan het
neutraal of het katholiek onderwijs
Minister Van aartsen wees erop,
dat de wet in geen enkel opzicht af
breuk doet aan de offerzin van de ge
lovigen. Daarvoor is de opzet te be
perkt. Zeventig procent van de stich-
'ingskosten moet door eigen kracht
worden opgebracht. Ook is het slechts
een tijdelyke regeling, die met terug
werkende kracht op 1 maart 1961 be
gint en tien jaar later afloopt. De
premie wordt alleen verstrekt voor
de bouw van nieuwe kerkgebouwen,
dus niet voor restauratie ter vervan
ging van andere gebouwen of voor
pastorieën. De minister heeft ook het
subsidiëren van kunstwerken afgewe
zen, waar de heer Matser (KVP) om
gevraagd had. Deze zijn voor het
houden van kerkdiensten niet essen
tieel. aldus mr. Van Aartsen.
Het ontwerp maakt een eind aan de
gemeentelijke subsidies, die zeer onge
lijk waren en om uniformiteit vroegen.
De motieven om tot deze subsidiëring
van staatswege over te gaan, ziin, al
dus de minister, gelegen in het ont
staan van een grote achterstand aan
kerken door de oorlog, de stijgende
bouwprijzen, de noodzakelijkheid om in
tal van nieuwe wijken kerken te bou
wen, de specialisatie in de zielzorg,
enz. Er is een stroomversnelling ont
staan, aldus mr. Van Aartsen, die de
overheid moet helpen opvangen. Zij
heeft alle begrip voor de centrale
plaats welke de godsdienst in de maat-
schapp inneemt.
HAARLEM, 21 nov. De 44-jarige
mevrouw H. BomSchalk uit de Vor-
tingstraat is gistermorgen door elektri
sche stroom gedood. Zjj was op een
binnenplaats van haar woning, terwijl
het regende, bezig geweest aan een was
machine en heeft getracht een verleng
snoer, dat naar de woning liep, te ont
koppelen van het snoer van de was
machine. Aan het verlengsnoer zat een
veer, die in aanraking is gekomen met
een blank gedeelte. Toen een kostgan
ger thuiskwam vond hij het lichaam van
de vrouw. Zij had het snoer in haar
handen.
(Advertentie)
SMOKE THE BE ST
Luitenant-generaal H. ter
Poorten (Hein voor zijn fl|
vrienden) wordt vandaag
75 jaar. Hij kwam uit In- |a|
die al jong naar Holland, stu- BHHhnMHmHBP H
deerde hier twee jaar op de - M
(cadettenschool^ in Alkmaar en gj
luchtvaart en hij werd opge- JbS
land bestond die
waren, terug* In ^llV^kwam er
een nieuwe opperbevelhebber y 111
naar Amerika om een paar
vliegtuigen te kopen. Hij bleef TJ j-pv. Prmrtf>n
er negen maanden, omdat hij L L "GX IC11
geen vliegtuigen naar zijn zin
kon vinden, totdat hij Glenn Martin ontmoette. Die had een werkplaats
voor fietsenreparatie, maar was daarnaast amateur vlieg er en had ook in
een grote schuur een eigen vliegtuig ontwikkeld. Dat was het begin van
de Glenn Martin-vliegtuigen. Ter Poorten kocht er twee van. Hij verbeter
de intussen daarmee nog het hoogterecord tot 2500 meter. In oktober 1915
maakte hij zijn eerste militaire vlucht, maar in 1916 stortte hij omlaag met
generaal Michielse aan boord. Deze was dood en vlieger Ter Poorten was
al opgegeven en zijn doodsbericht stond in de kranten. Hij krabbelde toch
weer op, ging weer naar Amerika en kocht er nu twaalf Glenn Martin
vliegtuigen.
Toen vond hij het tijd om terug te gaan naar de troep, wilde hij zijn
promotiekansen behouden. Daarvoor kwam hij terug naar Nederland en
studeerde hier drie jaar aan de Hogere Krijgsschool. Terug in Indië kwam
en bleef hij bij de staf en werd hij in 1941 chef van de generale staf van
het Ned.-Indischeleger. Hij vertelt nu, dat hij de militaire attaché's in
Washington en Singapore gewaarschuwd had voor de verrassende aanval
op Pearl Harbour. De enige reactie kwam van generaal Marshall, die om
inlichtingen vroeg, maar het was al te laat, vijf dagen later kwam de plot
selinge aanval. Toen de japanners Indië bezetten, werd hij krijgsgevangene
en via Japan en Fornwsa naar Mandsjoerije gebracht. Daar kwamen zij
met negen man in een klein en bijna vergeten kamp. Bij hen ums ook de
gouverneur-generaal Tjarda van Starkenborch Stachouwer. Daar bleven
zij tot dat bij de capitulatie van Japan eenvoudig werd meegedeeld, dat
de keizer het had goedgevonden vriendschap met hen te sluiten. Over de
tocht naar Moekden, ongeveer 80 km., deden zij drie dagen. Daarna ging
het met een Amerikaans vliegtuig naar Tsjoengkin, de hoofdstad van Tsjang
Kai-sjek. Op de Nederlandse ambassade konden zij daar wat op krachten
komen en zij konden ook nog hun opwachting maken bij Tsjang. Via Co
lombo keerden zij naar Nederland terug. In Indië was generaal Ter Poor
ten nog voorzitter geweest van een comité voor hulp aan vrije Fransen, die
hij naar Australië dirigeerde. Daarvoor kreeg hij in januari 1946 een dank
betuiging van. generaal De Gaulle, die toen geen enkele officiële status
had, maar die niet verzuimde de vrienden van Frankrijk te bedanken. Het
schrijven eindigde: „La France libérée n'oublie pas ses amis des temps dif-
fidles" (w.g.) De Gaulle
De man toiens dood in 1916 door de Indische en Nederlandse pers ging,
leeft nu stil en rustig in Den Haag. Hij is vandaag 75 jaar geworden en
loopt nog kaarsrecht en stram. „Zet het niet. eerder in de krant," heeft
hij gevraagd, „anders komt er een invasie van."
