m Op CUBA worden rechten van de mens geschonden Premier IKEDA besluit in ons land goodwill-tournée 's Belangrijkste economische deskundige van JAPAN if Castro heeft het vertrouwen van zijn volk verraden Onder druk Van Khroesjtsjev? Japanse zorgen door de E.E.G. Give it a name... say V.N.-actie tegen Katanga verwacht KHROESJTSJEV OVER STALIN Verduisteringen op grote sehaal in Sovjet-Unie Mammoetschroef voor mammoetfanker Unilever-filmavond Wiskunde-bolleboos ILJOESJINS UIT CUBA WEC INT. COMMISSIE VAN JURISTEN: NIEUWE ERETITEL VOOR PRIESTERS WOENSDAG 21 NOVEMBER 1962 PAGINA 7 Castro: „Ze waren toch eigenlijk te oud en te langzaam buitenlandse KRONIEK The gold of good sherry shines in Gilbey's Palma Dry and Listan Pale Imported by Cinzano N.V. Rotterdam. SZ/eeMg) Na dodelijke vechtpartij Italiaanse arbeiders verlaten Alkmaar Nederland is het laatste land, dat de Japanse minister president, Hayato Ikeda, bezoekt tijdens diens Europese goodwill-tournèe. Japan maakt zich, begrijpelijkerwijs, zorgen over de steeds hechter wordende Europese Economische Gemeen schap en over de gevolgen hier van voor de Japanse export, welke laatste voor het land een levensnoodzaak is. Dat premier Ikeda als de belangrijkste finan- Bescherm u tegen Rillerig? Onprettig? Vlug: cieel-economische deskundige van zijn land geldt, is bij deze rond reis langs de Westers-Europese hoofdsteden een gunstig gegeven. Toen hij twee jaar geleden minis ter-president werd, verklaarde Ikeda voorzitter van de (ge matigd-conservatieve) Liberaal- Democratische regeringspartij al het mogelijke te zullen doen om het door geregeld oplaaiende extreem-rechtse dan wel linkse uitbarstingen geschonden pres tige van zijn land te her stellen. Begrijpelijkerwijs beïn vloeden zulke uitbarstingen de soliditeit, en daarmee de aantrek kelijkheid als handels-partner van Japan. Pikante bijzonderheid is daarbij, dat Ikeda ook verklaard heeft voorstander te zijn van nau were betrekkingen, ook commer cieel, met communistisch-China. I g>> 139 P35 S GENÈVE, 21 nov. (AFP) Het ern stigste verwet, dat men Fidel Castro kan maken, is dat hij het vertrouwen van het Cubaanse volk heeft verraden en de tradities en het verlangen naar vrijheid van dit volk wil vernietigen. Dit valt te lezen in een rapport over Cuba, dat is opgesteld door de inter nationale commissie van juristen. In het rapport wordt gesproken over de voortdurende ontwaarding van het recht op Cuba. De grondwet van 1940, die Castro beloofde te zullen handha ven, is maar ongeveer een jaar van kracht gebleven. De grondwet, die de oude verving, werd en wordt voortdu rend gewijzigd. In het Cubaanse strafrecht zpn be palingen met terugwerkende kracht op genomen. De willekeurige toepassing van de doodstraf, de eveneens wille keurige confiscaties en het onderge schikt maken van de rechterlijke macht aan het politieke gezag hebben het ni veau van de rechtspraak aanzienlijk doen dalen. De handhaving van het systeem van de revolutionaire tribuna len, dat vrijwel geen waarborgen met betrekking tot de procedure kent, schijnt in het bijzonder alarmerend te zijn. Door Cuba te onderwerpen aan het juk van een totalitair bewind, geba- Naar de motieven van het opzien barende Chinese besluit de strijd te- Ben Indië te staken kunnen wij slechts Bissen. Het is een wonderlijke ont wikkeling, waarvoor geen eenvoudige J'erklaring gegeven kan worden. Men kan slechts enkele voorzichtige ver onderstellingen opperen, waarbij men allereerst rekening moet houden met tie mogelijkheid van een soort krijgs list. De sensationele beslissing van Peking is niet minder verrassend tlan die van Moskou, enige tijd ge- led en, de raketbases op Cuba af te breken. Beide gebeurtenissen illustre ren hoe ondoorgrondelijk het commu nistische politieke denken voor wes- r^L waarnemers kan zijn- Na die Cubaanse „capitulatie van Khroesj- tsi^v zocht men in het westen naar de dubbele bodem. Maar die heeft zich niet vertoond, en het Russische aan bod van gisteren, na de raketten ook de Iljoesjin-bommenwerpers terug te halen, wijst er op dat Khroesjtsjev in derdaad zijn Cubaanse avontuur wil beëindigen. Heeft Khroesjtsjev nu Tsjoe En-lai onder druk gezet om ook een einde Ie maken aan het Chinese avontuur jh Indië, en zou er >ok hier geen dub bele bodem zijn? De aanval van de Chirezen op de In diërs was de Rus sen niet welkom. Deze oorlog strook te niet met de Sov jet-politiek ten aan zien van de niet- Bebonden staten. Khroesjtsjev kwam door de Chinese agressie tegen Indië 'b een netelig parket. Als Moskou v°lledig de zijde van New Delhi had Sekozen zou dit een complete breuk *bet Peking hebben betekend. Zou den de Russen daarentegen de Chi nezen in hun strijd hebben gesteund, ?an zouden zij daarmee veel invlo ed Rebben verloren in het neutrale kamp. loskou stond nu voor de beslissing ?1 het de belofte aan New Delhi ZOU honoreren Mig-straaljagers te leve nd voor de Indische luchtmacht. Als island dit inderdaad gedaan had, het daarmee China een slag in ot gezicht hebben gegeven. In China heeft men na Khroesj- sIevs besluit de raketbases op Cuba j te breken de hoop gekoesterd dat j'Ze „concessie'' aan Amerika tot j val van de Sovjet-premier zou Iei- en dat in het Kremlin een ver- hgenwoordiger van een hardere rick- jVjg de macht zou overnemen. Maar Drocsjtsjev heeft zich in Moskou j^ten te handhaven. Intussen nam de *®tste tijd de ideologische strijd tus- Rusland en China voortdurend heftigheid toe. Heeft Khroesjtsjev -j, een soort ultimatum gesteld aan 8ioe En-lai? Rusland beschikt over °bomische machtsmiddelen om Chi- onder pressie te zetten. Voor nun 's"import zijn de Chinezen voor een CUngrijk deel van de Russen afhan- !>,'ik, en in het algemeen zou de k 'bese economische en militaire op- kolossaal gestagneerd worden C de Russen hun hulp aan China ^/jden staken. Khroesjtsjev vreesde v 'licht ook dat Nehroe zijn politiek 0 niet-gebondenheid zou moeten ffiUVen en ^a* c'e Amerikanen, die d. j waPens hebben geleverd aan I^d - s' z'cb aan de zijde van h„ Ie in de strijd met China zouden tnj^^n. Wellicht wilde Khroesj- niet het risico lopen door China grote oorlog gestort te worden, v. hii zelf het risico van Cuba heeft Benomen. bes] De regering van Syrië heeft ui de noodtoestand in het land, fan?,? ?teeds bestaat, met ingang van "bhari 1963 op te heffen. (Keuter) seerd op een vreemde ideologie, heeft Fidel Castro de principes, die hij be loofd had te zullen verdedigen met geweld geschonden. De commissie meent, dat het beeld dat Cuba op het ogenblik te zien geeft, des te tragi scher is, omdat het land en zijn be volking voldoen aan alle voorwaarden, die vereist zijn voor de instelling van een echt democratisch bewind. De internationale commissie van ju risten is een los van de regeringen staande, niet politieke organisatie, die adviezen geeft aan de Economische en Sociale Raad van de Assemblée der V.N. De commissie wordt gesteund door rond 40.000 juristen uit een 90-tal landen. Bij de samenstelling van het rapport is gebruik gemaakt van officiële docu menten, verklaringen en redevoeringen van Cubaanse leiders en verklaringen van 124 ooggetuigen. Het rapport maakt onder meer mel ding van een aantal inbreuken op de rechten van de mens. Cuba heeft rech ters die afhankelijk zijn van de volkspo- litie en leden van de communistische partij. Andere kwalen zijn: gevangen zetting en zelfs executie van juristen, die politieke gevangenen hebben verde digd; gevangenzetting, soms voor ja ren, zonder vorm van proces: onwettige arrestaties op grote schaal: vervolging van priesters en monniken, en confis catie van persoonlijke eigendommen. In een overzicht vermeldt het rapport de verklaring van een ex-gevangene, die zei, dat in de grootste Cubaanse gevangenis ,,Isla de Pinos", momenteel ongeveer tienduizend politieke gevan genen zitten. De gebouwen, waarin zich de cellen bevinden, zijn omgeven door landmijnen, die men elk moment kan laten exploderen. (Advertentie) GIIBEYS PRY AMOITIllAtO (Van onze correspondent) ALKMAAR, 21 nov. Van de 37 Italianen, die tot nu toe hier werk zaam waren, zijn er inmiddels al ze ven vertrokken. Zij voelden zich be dreigd door de woonwagenbewoners, die gisteren een kampgenoot, die vrij dagavond door een 25-jarige Itajjaan met een mes dodelijk werd gewond, hebben begraven. De oorzaak van de moeilijkheden tussen de Italianen en de woonwagenkampbewoners schijnt verband te houden met de arrestatie van drie Italianen, die worden ver dacht van een zedendelict. De hierbij betrokken minderjarige meisjes komen uit de kennissenkring van de woonwa genkampbewoners. Verwacht wordt dat nog meer Italia nen Alkmaar zullen gaan verlaten. NEW YORK, 21 nov. (UPI) De secretaris-generaal van de V.N., Oe Thant, heeft gisteren een bespreking gehad met de Ghanees Robert Gardi ner, het civiel hoofd van de V.N. in de Congo. Gardiner was daarvoor uit Leopoldstad overgekomen. Verwacht wordt dat hij over enkele dagen naar de Congo zal terugkeren. De aanwijzin gen dat een actie van de V.N. ophanden is om Katanga te dwingen zich weer bij de rest van de Congo te voegen, nemen steeds toe. Verwacht wordt dat Thant na de be spreking van Gardiner, die onlangs in Elisabethstad heeft geconfereerd met president Tsjombe van Katanga, zijn adviesraad voor de Congo bijeen zal roepen, om te beslissen welke stappen de V.N. thans dienen te nemen. Thant had bepaald dat zij unificatie plan niet later dan op 15 november moest zijn aanvaard door Tsjombe en de Congolese premier Adoela. Hayato Ikeda en zijn echtgenote Mitsue Ohnuki houden beiden oud-Japanse tradities in hoge erezools het thee-ceremonieel. (Advertentie) ROME, 21 nov. (KNP) De Paus heeft voor priesters, die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt, een nieuwe eretitel ingesteld. Priesters kun nen nu ere-kanunnik worden van de Sint Jan van Lateranen, de Sint Pieter of de Santa Maria Maggiore. De be noeming van deze ere-kanunniken, waarvan er per basiliek maar acht kun nen worden aangewezen. geschiedt door de Paus. Tot dusver beperkten de ere-titels zich tot Huisprelaat of Ge heim Kamerheer. Hayato Ikeda geldt als een van de voornaamste auteurs van wat men het Japanse Wirtschaftswunder zou kunnen noemen: de verrassend snelle consolida tie van de economie van het land na de déconfiture van 1945. Hij kwam pas op vijftigjarige leeftijd in de politiek terecht na een succesvolle ambtelijke loopbaan. In 1949 werd Ikeda gekozen in het Japanse lagerhuis en kort na dien werd hy minister van Financiën, een portefeuille welke hp, soms afge wisseld door die van Buitenlandse Han del en Industrie, met korte onderbre kingen behouden heeft tot 1960. Tijdens de oorlog was hij directeur van het belastingkantoor te Tokio en deed dus niets bpzonders dat een sa menwerking met de Amerikaanse be- zettings-autoriteiten later in de weg zou staan. Als gerenommeerd belas ting-specialist werd hfl in 1947 onder minister van Financiën, in welke func tie hn een grote rol speelde in de bestrijding van de dreigende inflatie. Dat de 92 miljoen Japanners het thans „beter dan ooit" hebben is eveneens voor een groot deel aan zijn bemoei ingen te danken, ook al houdt dit „beter dan ooit" tevens in, dat er nog voldoende voedingsbodem is voor com munistische agitatie. Als telg uit een familie, die sinds zes generaties een van de belang rijke stokerijen van rijstwijn (sake) bezit werd Hayato Ikeda 3 decem ber 1899 nabjj Hirosjima geboren. Hp studeerde rechtswetenschappen te Kio to en trad in 1925 in dienst van het ministerie van Financiën. Een huidziek te waaraan hU van 1930 tot 1935 leed, heeft een belangrijke rol in Ikeda's le ven gespeeld. Hij was ten dode opge schreven en volgde, toen bleek dat art sen hem niet konden helpen, de raad van zijn moeder op om als boeddhis tisch monnik een bedevaart te onderne men naar de achtentachtig heilige plaat sen op de Osaki Eilanden. Hij genas en is sindsdien een zeer vroom boeddhist en vegetariër, minnaar van oud-Japan se tradities zoals het nemen van twee kokend-hete baden per dag en het veel vuldig maken van verzen over hetgeen hem treft. Een en ander sluit echter niet uit, dat hp het drinken van de sake bij iedere gepaste gelegenheid pro pageert en dat hij zpn drie dochters een volledig Westerse opvoeding geeft op een College in Californië. Een on-Japanse eigenschap van Haya to Ikeda is stellig, zpn naam van recht lijnig politicus, die zijn, gezond-ambte- lpke inzichten zonder omwegen pleegt kenbaar te maken. Dit laatste vatten Japanners maar al te dikwijls op als „ergerlijke tactloosheid". Het heeft hem de bijnaam „Hogen Koji" bezorgd, het geen zoveel betekent als „fiap-uit". In 1951 bijvoorbeeld moest hp aftreden als minister, omdat hij in een tpd van schaarste en distributie gezegd had, dat arme mensen dan maar gerst moesten eten in plaats van rijst. En een jaar la- ter, gebeurde iets soortgelijks met de inmiddels weer bewindsman geworden Ikeda: hp moest aftreden omdat hp na aanmerkingen op de manier waarop hp de strijd aanbond tegen de zwarte handel verklaarde: „Als zwarthande laars door mijn aanpak tot zelfmoord ge dreven worden, kan ik het ook niet hel pen". Maar Hayato Ikeda heeft kans gezien te bereiken, dat de Japanners aan hem gewenden. Hp werd sindsdien niet meer tot aftreden gedwongen en ook zijn vijanden zullen moeten toegeven dat Ikeda op zpn eigen wijze de be langen van Japan met alle macht be hartigt. MOSKOU, 20 nov. (UPI) Premier Khroesjtsjev heeft gisteren tijdens een toespraak tot de vergadering van de communistische partij kritiek geleverd op Stalin. „Stalin was zó bang voor de mensen dat hij niet door de stad durfde te rij den, maar zich opsloot in een gepant serde kist". Khroesjtsjev voegde hier aan toe, dat Lenin een man was, die naar de fabrieken ging om de mensen te ontmoeten en te zien hoe de arbei ders werkten. „Maar waar ging Stalin ooit naar toe?", zo vroeg Khroesjtsjev zich af. „Stalin kwam éénmaal in een kracht centrale en alleen toen daar een strijd gaande was tussen de Trotskyisten en Zinoviten. Later kwam hij alleen maar in zijn landhuis en in het Kremlin. Het Kremlin was afgesloten voor bezoekers. Stalin sloot zich af van de boeren, van de arbeiders. Hij ondersteunde de par tij niet, hij had de straforganen nodig. Dat was Stalin", aldus Khroesjtsjev. MOSKOU, 21 nov. (UPI) In zpn rede van maandag, waarvan e.e volle dige tekst gisteren pas werd vrijgege ven, heeft premier Nikita Khroesjtsjev onthuld dat in de eerste helft van 1962 voor meer dan 56 miljoen roebel uit de Russische staatskas is verduisterd. Volgens de premier zijn hooggeplaat ste partijleden bp omkoopgevallen be trokken geweest. In zijn rede voor het Centrale Co mité van de partij verklaarde Khroesjt sjev voorts, dat in de Oekraine, in Ka zakstan en in Litauen in totaal 72.000 ton graan aan de staat werd ontfutseld. „De daders benutten onvoldoende controlemaatregelen bij de pakhuizen, bp de oogst en bp het vervoer van het graan", aldus de premier. Het cijfer van 56 miljoen roebel heeft volgens de Russische leider alleen nog maar betrekking op gevallen, waarin voor de rechtbank bekentenissen zijn af gelegd. De „kanker van omkoperij" is vol gens Khroesjtsjev doorgedrongen tot be langrijke kantoren en departementen. 's Lands Kroniek p de stand van scheepsbouwer Verolme op de grote scheepstentoOnstelling in de Rotterdamse Ahoy-hal staat deze geweldige 45-tons scheepsschroef van Lips, bestemd voor de in aanbouw zijnde tanker „Den Haag". Ook toont Verolme enkele staaltjes van zijn vacuüm-techniek, o.a. geschikt voor brandweerkleding (op de voorgrond). Het pronkstuk van de interna tionale scheepstentoonsteiling „Europoort", die op het ogen blik wordt gehouden in de AHOY-hal te Rotterdam, is de vier- bladige Lipsschroef van de mam moettanker „Esso-Den Haag", die thans op de werf van Verolme op Rozenburg voor Esso Nederland N.V. wordt gebouwd. De schroef, die meer dan 35 ton weegt, is helemaal klaar en zal direct nadat de scheeps tentoonsteiling is afgelopen worden gemonteerd in de achtersteven van de 90.000 ton metende Esso-tanker. De schroei is gemaakt van een legering van koper, nikkel en alumi nium. Het vermogen van de schroef is meer dan 26.000 paardekrachten. Om dit te kunnen opbrengen moet hp 109,5 omwenteling per minuut maken. Op de tentoonstelling is de schroei opgehangen aan een gietmodei van de achtersteven van de „Esso-Den Haag". Het origineel van de steven is reeds in het schip aangebracht. Deze achtersteven is evenals het ge deeltelijk in hout uitgevoerde giet modei or de tentoonstelling veertien meter hoog. De steven is in Duits land bij Ruhrstahl A.G. in vier delen gegoten. Het totaal gewicht van deze vier delen is meer dan 190 ton. Het vervoer van deze gigantische gietstukken heeft trouwens grote moeilijkheden met zich meegebracht. Er was in Europa maar één wagon te vinden, waarmee de stukken naar Rozenburg overgebracht konden wor den om daar gedemonteerd te wor den. Eenmaal in het achterschip aan gebracht weegt de hele achtersteven met alle staalconstructies ruim 300 ton. De „Esso-Den Haag", die met ras se schreden zijn voltooiing nadert, wordt het grootste schip van de Ne derlandse koopvaardijvloot. Met zpn lengte van 260 meter en zijn laadver mogen van 90.000 ton is het bovendien voorlopig het grootste schip van heel Europa. Op de foto van de reuze schroef ziet men ook een man in een soort „ruimtepak". Dit pak is echter niet bedoeld om de mensen te beschermen bij hun reizen in de ruimte, maar gewoon bp brand op de grond. Bij het vervaardigen van het vuur vrije en hittebestendige pak heeft men het nieuwe procédé om metaal op een bepaalde basislaag aan te brengen, zoals dat in een dochter maatschappij van Verolme in Wies- baden wordt ontwikkeld, toegepast Het aanbrengen van alle mogelijke zeer dunne laagjes metaal op alle mogelijke stoffen is van grote beteke nis voor de verpakkings-, textiel- en papierindustrie. Op dit gebied wordt thans druk geëxperimenteerd. Boven dien zal het mogelpk zpn deze nieuwe methode van „bekleden" toe te pas sen in bijvoorbeeld de schoenfabri- cage. Nadat een paar honderd aandeel houders van Unilever uit Den Haag en orpgeving (Wasse naar!) gisteravond in hun krant nog vlug even hadden gezien, dat hun stukken vijftig cent lager genoteerd stonden dan de dag daar voor, repten zp zich naar het City theater, waar zp door de raad van bestuur waren uitgenodigd. Dit was gebeurd in het kader van een geheel nieuw initiatief van Unilever, welk bedrijf de banden met het onzicht bare leger van aandeelhouders wil versterken. Men zocht het daarvoor niet zoals Philips, in een feestelij ke aandeelhoudersvergadering, com pleet met koffietafel en geschenk, maar in eer> interessante filmavond, zoals de Kon. Petroleum Mij dat ook al enige jaren doet. De aandeelhouders, wier namen door de bar.ken niet mogen worden prijsgegeven, kregen via diezelfde banken een uitnodiging toegezonden. Alhoewel men Den Haag en naaste omgeving altijd al als een bolwerk had gezien van aandeelhouders, had niemand van Unilever gedacht, dat het er zoveel zouden zpn. Er bleken elfduizend Unile ver-deelhebbers te wonen en drieduizend daarvan gaven te kennen de filmavond te willen bpwonen, waardoor City ijlings nog enkel' dagen langer moest worden afgehuurd. Dat er op de eerste avond nogal wat verstek lieten gaan, werd aan het slechte weer en de gevaarlijk- gladde wegen geweten. Het gezelschap keek elkaar wat on wennig aan; men voelde zich vagelijk een „groep", al was de enige band dan het bezit van een of meer aandelen Unilever. Er was gister avond wel enkele tonnen „nominaal'' aanwezig. Soms zag men, dat de be zoekers elkaar heimelijk taxeerden. Bekenden groetten elkaar lichtelijk verrast, terwij] men dacht: „Hij ook". Prof. dr. P. Kuin, lid van de raad van bestuur, heette de aandeelhou ders, „dames en heren, die wjj niet kennen maar die genoeg vertrouwen in ons stellen om hun geld in onze zaak te beleggen", welkom, waarna enkele kleurenfilms werden vertoond, onder meer over de palmoliewinning in Nigerië en over het wasproces. In de pauze werd bij wijze van „interim-dividend" een kopje kof fie en een rokertje aangeboden. De 18-jarige Albert Often uit Heerenveen is in zpn stad al een hele beroemdheid. En te recht, want deze bolleboos heeft kans gezien in een jaar tpds de actes M.O. A. en B. wiskunde te halen, een studie waar men normaal ten minste zes jaar over doet. Hij is hoogst waarschijnlijk thans de jong ste bezitter van deze actes in geheel Nederland. In mei van dit jaar deed Albert Otten al van zich spreken toen hij na enkele maanden studeren M.O. A wiskunde behaalde met op zjjn cijfer lijstje alleen achten en negens. Hij was toen zeventien jaar. Daarna zette hij zich aan de studie voor het tweede deel. Erg veel deed hij er in het begin niet aan en zijn leraar waarschuwde hem dat het toch echt geen spelletje was. In juli had hij nog slechts één klein boekje doorge werkt. Ondanks de waarschuwingen ging Albert in augustus ook nog rus tig wat werken in een zuivelfabriek in Wolvega om wat vakantiegeld bij een te sparen. Al heel gauw daarna stond het schriftelijk examen voor de deur. Na afloop hiervan wist Albert, dat hij niet alle opgaven feilloos had gemaakt; hij wachtte in spanning af of hij voor het mondelinge gedeelte op zou mogen. Dat mocht inderdaad. De laatste paar weken heeft Albert toen met al zijn talenten gewoekerd en met een schitterend resultaat: drie achten. Alberts grootste interesse gaat uit naar sterrekunde en elektronica. Hij studeert op het ogenblik in Utrecht, waar hij kennelijk ook al de nodige indruk heeft gemaakt. Hp heeft in lede geval al vrijstelling gekregen voor het hoofdvak bij zijn kandidaats examen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 7