Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | 27 november 1962 | pagina 7

tJNTEA heeft waardering

de Nederlanders

voor

Indonesië blijft hameren
op versnelde overdracht

SEINRAKETTEN OORZAAK
RAMP „TINA SCARLETT"

Katholieke Kerk belijdt
schuld aan scheiding
van Oosterse broeders

CENTRAAL BUREAU" IN EEN GLAZEN HUIS

DUBBELE SALARISSEN OP NIEUW-GUINEA

Indië hernieuwt
eis aan China

OOK STRAUSS'
CHAUFFEUR
IN OPSPRAAK

Varensgezel onthult: hrand
na botsing was geblust toen
reddingsboeien explodeerden

Concilie-schema Eenheid der Kerk

Gomoelka wil
soberheid

[Aan- en verkoopvereniging voor de landbouw
[begon in Rotterdam op een bovenkamertje,
imaar heeft nu een mammoetgebouw nodig

Laatste redmiddel

Volkslied „gestolen"?

^rinses Beatrix maakt
zeiltocht door haven
van Hongkong

Nederlandse spreker
lh België onder druk

OVERSTROMINGEN
IN TUNESIË

De problemen van het
Concilie

De Kerk
en haar mogelijkheden

Nenni had weer geluk

Kunst en mest

Patat uit Ter Aar

Olie uit Dordt

DINSDAG 27 NOVEMBER 1962

WITTE
KRUIS

PIJNSTILLER

WITTE KRUIS

Staatsveiligheidsdienst

dreigde met arrestatie

sfeüSSEL,

Alleen woorden

Onzekerheid

ij ons weten is er tot nog toe
geen boek verschenen, dat
zo objectief en zo overtui
gend de balans opmaakt van de
feitelijke situatie van de Kerk in
onze dagen. Zo oordeelde de Tijd
over

Een diagnose en prognose van
prof. dr. H. Fr. Th. Borgert C.ssR.

Tweede druk, 432 blz„ geb. 19,75

ipilW

'^'an onze correspondent in Hollandia)

JlOLLANDIA, nov. De laatste
ï^anden voor de overdracht van Ne-
h6t'ands Nieuw-Guinea aan de UNTEA
L^den geen promoties meer gegeven
|aa Nederlandse ambtenaren. Enkele
vfende gevallen werden afgehandeld,
,,aar voor de rest gold een promotle-
l'ap. Men wilde de UNTEA niet cou
nteren met een aantal recent gepro-

,-oveerde

anders was

«T

Nederlandse ambtenaren

het natuurlek met de

taPoea's: zij werden in groten getale
"Promoveerd dit geheel volgens de

Advertentie)

Kiespijn... maar ook andere
plagende pijnen stilt u het snelst
met WITTE KRUIS, (poeders,
tabletten of cachets!)

De Salicyl-vrije pijn
stiller, die géén maag
klachten vero orzaaktl

New DELHI, 37 nov. (Rtr)
a®eft zjjn eis aan China om

te

Indië
akkoord

gaan met de status quo van 8 sep
tember in het Chinees-Indische grens
gebied, als basis voor een wapenstil-
stand, hernieuwd. Een woordvoerder
Van het Indische ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gezegd, dat dit
betekent, dat Indië alle posten die het
°P 8 september in Ladakh en in het
"ei rdoostelijke grensgebied van Indië
bad opnieuw «al innemen.

Volgens de woordvoerder zouden de

Chinezen als zij wilden terugkeren
haar de posities van 7 november 1959,
bit kunnen doen. Maar de Chinezen
*°uden geen voordeel mogen hebben
v.an hun massale aanvallen waardoor
meer Indisch gebied beheersten. De
tfdische woordvoerder zei dat de Chi-
^en thans 5.180 vierkante kilometer
Jheer gebied in Ladakh beheersten dan
^°or september van dit jaar. Naar de
J'oordvoerder nog meedeelde, was er
geen antwoord van Peking geko
men op het Indische verzoek om op
heldering ten aanzien van de Chinese
°orstellen.

Volgens waarnemers blijkt uit de
"gste Indische mededeling, dat de
Chinezen in het noordoostelijke grens
gebied veel meer gebied hebben be«et
^at> tot dusverre is bekendgemaakt.

k^ONKONG, 27 nov. Prinses Bea-
„y* heeft gistermiddag meer dan drie
hof Ian& het roer in handen gehad van
t®' zeiljacht „De Ruyter" tijdens een
si^ht door de haven van Hongkong,
Va rbij zij een goede indruk opdeed
k'h de grote activiteit in deze haven.

Prinses werd hierbij vergezeld door
jjj.wnant ter zee Pauli, adjudant van
E'Ps Bernhard, en jhr. C. L. C. van
ji^etschmar, onderdirecteur van

de

JjpPinklijke Java - China Faketvaart-

in Hongkong.

(jJ-tidens een cocktail party, later op
|a dag aangeboden door de Neder-
SBnt'se consul-generaal, sprak de prin-
L* met een aantal van de driehonderd
Vaderlandse genodigden. Zij gaf de
Lf.hs te kennen tot een bezoek aan
tjy Nederlands liefdadig instituut, dat
tj"h tiental dagen geleden werd opge-
cjr!11 om maaltijden aan kinderen van
frjlnese vluchtelingen te verstrekken.
(JjT. instelling, die reeds meer dan vier-
Zapend maaltijden per dag verschaft,
tU voor het begin van de vakanties
<U ®r dan twintigduizend bordjes pér
vullen.

V^daard'

*"h "''igische staatsveiligheid g
voordracht te verhii

27 nov. Naar ,,De
hedenochtend meldt, heeft
etracht

,o ntleren,

{^.Zondagavond in Antwerpen op uit
ing van het Algemeen Nederlands
W°nd werd gehouden door de
h^chtse historicus dr. A. W. Willem-
'V De l>etrokken agenten zouden
h fele druk" hebben uitgeoefend op
[^rganisatoren om hun doel te be-
Z|J O. De dag tevoren reeds hadden
Vloten weten, dat dr. Willemsen zou
gearresteerd, indien hij in het
idL "»ar verklaringen zou afleggen,
S (i be betrekkingen van België met
Nflfhbe mogendheden in het
\y. nK zouden kunnen brengen".

?ati 'q be standpunten van dr. Willem-
S-ïet?* maar in de kleinste mate kent,
Ssj. het groteske van het optreden
t a«mStaatsveil'°lle'b, zO merkt het
5-Schif?, dagblad op. De Nederlandse
{pist bkundige is een man. die
Kv'gik *?al de Vlaamse beweging in
v vatl2iSh loyaal gedraagt ten opzich-
ti°°rstnVilet gezag. Hij is een actief
tu«? er van de culturele integra-
tihaf Bit.n Vlaanderen en Nederland,
Li?e „'Ke inmenging in eikaars poli-
ttig_ anSelegenheden acht hij nood-

regels van het akkoord en deden
soms enorme sprongen naar boven.
Ook de Indonesische ambtenaren, die
hier na 1 oktober arriveerden, werden
doorgaans hoog „Ingepast", iets wat
voor de betrokkenen des te prettiger is,
omdat hun salaris in Indonesië intussen
gewoon doorgaat. Zy zfjn hier alleen
maar gedetacheerd en krijgen in feite
een dubbel salaris, zoals trouwens ook
de Nederlandse ambtenaren een tweede
salaris van Nederland krijgen als pre
mie op hun doordienen onder de UN
TEA. Intussen maakten na de over
dracht vele Nederlanders promotie in
functie als gevolg van het feit dat zo
veel anderen vertrokken waren. De UN
TEA is daarom nu begonnen de betrok
kenen ook ln rang en dus in salaris
te verhogen, daarmee een einde ma
kend aan de promotiestop. Of Neder
land deze verhogingen ook voor het
zogenaamde „tweede" salaris zal ho
noreren blijft intussen aan twijfel onder
hevig. Maar in elk geval doet het
sympathiek aan dat de UNTEA de
Nederlanders bij de promoties niet
vergeet.

Algemeen blijkt trouwens wel, dat
men bij de UNTEA waardering heeft
voor de Nederlanders hier. In hoe
verre de betrokken internationale lie
den hierheen zijn gekomen met de
gedachte een typische kolonie met de
Nederlanders als heersers en de Pa
poea's als onderdrukten aan te tref
fen, valt moeilijk te zeggen. Maar wel
kan men ÜNTEA-functionarissen
vaak horen verklaren, dat het hun is
opgevallen dat de Nederlanders hier
toch veel méér geliefd zijn dan zjj
verwacht hadden. En al mag Nieuw-
Guinea voor iemand die er pas aan
komt erg primitief lijken, iemand die
de moeite neemt na te gaan wat de
afgelopen tien jaar tot stand is geko
men, moet toch wel constateren, dat
er heel wat gepresteerd is. Tot die
conclusie zijn ook de UNTEA-mensen
gekomen, en het stemt hen welwillen
der tegenover de Nederlanders, met
wie zij na een soms moeilijk begin
(er was bij de UNTEA-mensen soms
een duidelijke achterdocht jegens de
Nederlanders aanwezig) nu steeds
beter overweg kunnen.

Er zjjn méér redenen voor de toe
nemende „pro-Nederlandse" houding
van de UNTEA-mensen. B'jvoorbeeld
het feit dat Indonesië wel steeds pro
paganda de wereld instuurt dat het
klaar staat alle gewenste krachten voor
Nieuw-Guinea te leveren, en nog veel
meer, maar dat het aan de aanvragen
om personeel van de UNTEA nog
steeds maar voor een zeer klein deel
voldaan heeft, en daarbij dan nog vaak
met mensen die niet aan de gestelde
eisen voldoen. Ook ontgaat het natuur
lijk niemand, dat de Indonesische pro
pagandisten wel steeds praten over de
opbouw van Nieuw-Guinea, maar dat
de opbouw die hier vóór 1 oktober aan
de gang was, volkomen tot stilstand is
gekomen. De onvoltooide gebouwen van
de Nieuw-Guinea-Raad en het Hof van
Justitie in Hollandia, waaraan het werk
is stopgezet, vormen daar massale
symbolen van. Indonesië heeft daar
nog niets anders tegenovergesteld dan
het omdopen van de bestuursschool in
universiteit en het leggen van een eer
ste steen voor een, naar het heet uit
Djakarta over te brengen, stadion.

Indonesië werkt wél hard aan de poli
tieke indoctrinatie van de meer ontwik
kelde Papoea's., Delegatie op delegatie
wordt naar Indonesië gehaald, waar de
leden al gauw met een beroep op hun
toekomst en een waarschuwing, dat ze
niet moeten vergeten dat Indonesië
straks op Nieuw-Guinea de macht in
handen krijgt, worden overgehaald een
verklaring te tekenen dat de overdracht
aan Indonesië moet worden bespoedigd
en dat van het referendum in 1969 moet
worden afgezien. Ook in Nieuw-Guinea
zelf wordt dit soort acties gehouden,
maar ze zijn kennelijk gericht op de
leidende figuren onder de Papoea s en
de massa laat men met rust. Alleen het
optreden van een groep Indonesische
artiesten onder leiding van mevrouw
Soebandrio met een programma van
krontjong en dansen, waarin ook de
politieke propaganda niet is vergeten,
is wat meer op het gewone volk gericht.
Algemeen vinden de Papoea's dat pro
gramma mooi, al was het alleen maar
om de aantrekkelijke jonge meisjes die
eraan meedoen.

Intussen bestaat er in verband met
de Indonesische activiteiten natuurlijk
wel een gevoel van onzekerheid op
Nieuw-Guinea. Ook de leiding van de
UNTEA vraagt zich af hoeveel druk

Indonesië zal gaan zetten achter zijn
poging de overdracht bespoedigd te
krijgen. Voorshands blijft men doen
alsof die overdracht bepaald is op 1
mei, maar met dc mogelijkheid van
vervroeging wordt echt wel rekening
gehouden. Door alle partijen trouwens.
Dat maakt het voor de UNTEA ook
moeilijk te beslissen ten aanzien van
het doordienen van die Nederlandse
ambtenaren, die hun contract met (1e
UNTEA per 1 januari zouden willen
verlengen (men heeft in eerste instan
tie maar voor drie maanden kunnen
tekenen). De UNTEA heeft wel gepolst
wie wil blijven, maar er zijn nog geen
toezeggingen gedaan.

Een andere vraag, waarmee de UN
TEA wordt geconfronteerd, is of men
per 1 januari nog moet doorgaan met
het radioprogramma in het Nederlands.
Op het ogenblik is er elke dag nog drie
uur lang een speciaal Nederlands pro
gramma in de lucht, terwijl er elke dag
ook nog twee nieuwsuitzendingen in het
Nederlands zijn. Moet men daarmee
doorgaan als er toch baast geen Neder
landers meer over zijn?

Hetzelfde geldt voor het Nederlandse
onderwijs. In Hollandia heeft men nu
nog drie lagere scholen (een openbare,
een katholieke en een protestantse),
een Mulo en een HBS, alsmede een
kleuterschool. Zullen die na 1 januari
nog leerlingen hebben om door te gaan?
Zeker niet als de ouders weggestuurd
worden. En zo blijven er heel wat men
sen. die in onzekerheid verkeren. En de
UNTEA, die zelf niet vrij is van on
zekerheid, aarzelt daaraan een einde
te maken.

BONN, 27 nov. (UPI) De chauf
feur van de Westduifse minister var.
defensie, Leonard Kaiser, moet don
derdag voor het gerechtshof in Bonn
verschijnen op beschuldiging van be
dreiging van een automobilist met een
revolver onder het voorwendsel dat
hy geheime (lokumenten vervoerde.

Het incident vond plaats toen Kai
ser een vrachtauto trachtte te pas
seren aan de verkeerde kant van de
weg en de chauffeur de weg blok
keerde. Kaiser trok toen zijn dienst
revolver en gaf de chauffeur op
dracht de weg vrij te maken. Hy
zei dat hy geheime dokumenten
moest afleveren.

De chauffeur van minister Strauss
moet ook nog voorkomen in verband
met een andere zaak. Op 8 mei had
hij een aanrijding met een personen
auto. Een man en een vrouw in die
auto werden zwaar gewond.

Strauss en Kaiser zyn vier jaar
geleden ook met de politie in aan
raking geweest, toen Kaiser een poli-
tie-signaal om te stoppen negeerde.
Hoewel minister Strauss toen trachtte
te bemiddelen, werd Kaiser beboet
met 200 mark.

TUNIS, 27 nov. (AFP) By de over
stromingen in het zuiden van Tunesië
zyn, voor zover tot nu bekend, vyftig
mensen om het leven gekomen. Er
zouden vele gewonden zyn. De overstro
mingen zyn het gevolg van zwaro regen
val.

(Advertentie)

(Van onze correspondent in Bonn)

EMMERIK, 27 nov. Seinraketten
hebben de ondergang van het Deense
veerschip „Tina Scarlett" bezegeld.

De „Tina Scarlett" kwam 7 oktober
I960 in de buurt van de Nederlands-
Duitse grens in botsing met de. Bel
gische benzinetanker „Diamant". Het
schip geraakte in brand en zonk. In
totaal geraakten dertien schepen be
trokken bij deze seheepskatastrofe op
de Rijn.

Sinds 2 juli zyn de twee Nederlandse
bergingsschepen „Pelikaan" en „Pot
vis" bezig met de opruiming van het
wrak van de „Tina Scarlett", onder
voortdurende controle van deskundigen
van de Wasser- und Schifffahrtsdirektion
ln Duisburg. De bergingswerkzaamhe
den zullen vermoedelijk nog maanden in
beslag nemen. Het wrak moet praktisch
in stukken worden gezaagd.

Pas dezer dagen is door een toeval
bekend geworden, wat nu eigenlijk na

(Advertentie)

De Tijd vervolgde: Men proeft de diepe
bewogenheid van de schrijver, zijn apos
tolische inspiratie, maar evenzeer zijn
gezonde werkelijkheidszin. Uitmuntend-
in hoge mate betrouwbaar... met klem
aanbevolen... tegen de achtergrond van
het concilie een kostbaar geschenk.

Verkrijgbaar by de boekhandel en Uit-

Severy H. Nelissen, Laurlllardlaan 30a,
Uithoven. Giro: 445117. Tel. [phone].

(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 27 nov. Aan het Concilie
werden gisteren voor het begin der
zitting, die de 27e was, een aantal
mededelingen gedaan. De eerste was
een danktelegram van de Paus aan alle
Concilievaders. Deze hadden hem hun
gelukwensen aangeboden by zyn 81e
verjaardag op 25 november. Verder zei
mgr. Felici, de secretaris-generaal der
kerkvergadering, dat de Heilige Vader
op 8 december de plechtige zitting
zal voorgaan, die de eerste vergader
periode van Vaticanum II zal afsluiten.

De agenda tot dan is vastgesteld.
Behalve dat voor zover hij gereed
komt de verbeterde tekst van het ont
werp over de Heilige Liturgie de
Vaders ter goedkeuring zal voorge
legd worden, zal na de studie over
de grote communicatiemiddelen het
schema „Over de eenheid der Kerk"
ter sprake komen en daarna begint
het Concilie aan de studie over „De
Kerk". Het schema over de Heilige
Maagd zal later behandeld worden,
tegelijk met andere in onderwerp
daarmee verwante studies.
Het ontwerp over de eenheid van de
Kerk is gemaakt door de voorbereiden
de commissie voor de Oosterse Kerken.
Het probleem ia uiteengezet met spe

ciaal het oog op de hopelijk eens te
verwezenlijken eenheid met de afge
scheiden Oosterse Kerken. Hetzelfde the
ma, bezien vanuit een ander gezichts
punt, zal ook by andere studies nog
ter sprake komen.

De gedachtenvvisselingen over de pu-
bliciteitsmiddelen werden gisteren te
11.30 uur beëindigd op voorstel van de
dienstdoende president, kardinaal Tis-
serant. Zeventien sprekers droegen hun
mening voor. De bezwaren of voorstel
len lot verbetering waren alle van prac-
tisehe aard. De vergadering was het
er over eens, dat het ontwerp aanmer
kelijk moet ingekort worden en in visie
wyder gesteld. Op détails mag het Con
cilie niet ingaan, het dient de grote lij
nen te trekken.

In het laatste uur der bijeenkomst
heeft kardinaal Cicognani het schema
„Ut Unum Sint" ingeleid. Het is een
uitdrukking van het vurig verlangen
der katholieke Kerk om de eenheid
terug te vinden met de gescheiden
Oosterse broeders, met wie zij immers
het geloof deelt, al gaan beide par
tijen op een aantal punten uit elkaar.
In het schema belijdt de katholieke
Kerk schuld aan de scheiding. De rela
tor was de Basiliaan pater Welykyj, die
de driedelige studie uiteenzette.

de botsing met de „Diamant" het Deen
se veerschip de doodssteek heeft gege
ven. Het waren de exploderende seinra
ketten van reddingsboeien van het al
lermodernste type.

Hierover is destijds reeds gesproken,
toen- het Rheinschifffahrtsgericht in Duis
burg probeerde de scheepsramp op te
helderen. De experts vergaderden toen
echter achter gesloten deuren.

Nu heeft een oude varensgezel, die
destijds getuige was van de katastro-
fe, de kat uit de zak gelaten. Dat
was ter gelegenheid van een bijeen
komst van zeelieden, waar een film
werd vertoond over de modernst
uitgeruste schepen van de Westduitse
marine. Ook in deze film waren die
seinraketten te zien. Daarop zei de va
rensgezel: „Toen de reddingsboeien,
die u daar aan dek ziet, explodeer
den, brak op de reeds gebluste „Tina
Scarlett" opnieuw brand uit, die het
schip definitief verwoestte".

Deze reddingsboeien zyn op alle Bun-
desmarine-schepen en ook op de mees
te moderne koopvaardijschepen te vin
den. De boeien, die op grote benzineva-
ten lijken, kunnen wanneer een schip
in nood raakt, door de bemanning over
boord worden gegooid. Of als het schip
snel zinkt, komen ze vanzelf op het
water te liggen. Zy blazen zich op tot
een overdekte boot, die aan achttien
bemanningsleden plaats biedt. In deze
reddingsboot is alles, wat een schip
breukeling nodig heeft.

De seinraketten in de boei hebben
het einde van de „Tina Scarlett" be
paald. Een troep van (ie Wassersehutz-
polizei aldus de „Neue Rhein Zei-
tung" was na het blussen van de
brand op de „Tina Scarlett" net van
boord gegaan, toen de raketten aan
dek explodeerden. Een vuurwerk spoot
over het schip. De seinraketten schoten
ook het binnenste van het schip in, dat
tot dusverre van de brandkatastrofo
verschoond was gebleven en zetten het
in brand.

23 oktober is in Emmerik een nieuwe
brandblusboot in dienst gesteld. Die had
men in de herfst 1960 nog niet. Als
men die in Emmerik had gehad, zou
de „Tina Scarlett" ook een tweede
maal nog te redden zyn geweest. Nu
bedraagt de totale schade enige miljoe
nen mark.

WARSCHAU, 27 nov. (Rtr) De
leider van de Poolse communistische
party, Vladislav Gomoelka, heeft een
soberheidsprogramma aan het Poolse
volk voorgelegd waarin hij aandringt
op vermindering van de invoer, bevor
dering van de uitvoer en grondige wy-
zigingen in de economie om het hoofd
te bieden aan de crises in de Poolse
landbouw, industrie en buitenlandse
handel. Hij (leed dit in zijn toespraak
ter opening van het vijfde congres van
de Poolse vakbonden dat wordt byge-
wo .ui door talrijke buitenlandse afge
vaardigden onder wie vertegenwoor
digers van China en Albanië.

Gomoelka betoogde dat de oplossing
voor de toenemende economische
vraagstukken in Polen te vinden is
„in onze eigen economie". Tot dusver
is aan het grootste deel van onze be
hoeften voldaan door invoer uit socia
listische landen. Maar doordat deze
landen zich langs dezelfde lijnen ont
wikkelen als Polen hebben ook zij hun
produkten nodig", aldus Gomoelka.

ROME, 27 nov. (UPI) Toen de
leider van de Italiaanse socialisten,
Pletro Nenni, maandagavond thuis
kwam. verklaarde hij verheugd: „Ik
ben weer eens aan de dood ontsnapt".
Nenni's auto was gisteren omgeslagen
en over een afstand van veertig meter
op het (lak voortgeschoven, na een bot
sing met een andere auto op ongeveer
honderd kilometer ten zuiden van Ro
me. Met gezinsleden werd Nenni naar
een ziekenhuis gebracht voor behan
deling, doch later mocht hij weer ver
trekken.

De 71-jarige leider van de socialisti
sche partij was er eveneens goed af
gekomen toen hij deze zomer een ern
stige val maakte in de bergen.

Toen het auto-ongeluk gebeurde, za
ten ook de vrouw en dochter van Nen
ni en zijn chauffeur en dienstbode in
de wagen. Geen van hen liep ernstig
letsel op.

de eerste vestiging in Lonneker.

Een zak patat, een diepvrieskip,
stookolie, een baal kunstmest,
een autotank met benzine, een
schip met graan, het zijn enkele
elementen ln het enorme samenspel
dat (le boeronorganlsatie „Centraal
Bureau" voortaan gaat spelen vanuit
een Immense „glazen kast", sinds
kort verrezen aan de Blaak te Rot
terdam. Er wordt daar jaarlijks voor
meer dan oen half miljard gulden
omgezet. Wanneer minister Marynen
morgenmiddag verhinderd zou zyn
om het nieuwe gebouw van het „Cen
traal Bureau" te openen, zal secre
taris-generaal dr. J. A. Patijn van het
departement van Landbouw en Vis
serij het doen.

In 1898 begon het „Centraal Bu
reau" in de Xonneker Landbouwers
bank" te Enschede en omdat Rotter
dam een grote graanhaven is werd
daar aan de Wijnhaven een boven
kamertje voor oen bykantoor ge
huurd. Dat heeft tot 1919 geduurd
cn toen kwam het „Centraal Bureau"
naar Rotterdam om er zich definitie!
te vestigen. Het is een machtig li
chaam geworden, dat zich inlaat met
alle benodigdheden voor en produk
ten van landbouw en veeteelt. Het be
gon aan het Haringvliet op de hoek
van de Oosterkade, eertijds een zeer
druk punt. Het vervallen van het
Maasstation, verkeerswyzigingen en
werken aan de Maasboulevard maak
ten er echter een dode hoek van en
toen het „Centraal Bureau" met een
acuut ruimtegebrek te kampen kreeg
werd naar een nieuwe vestiging uit-
c gekeken.

Aanvankelijk dacht men aan het
Pompenburg, maar toen dit opgeno
men werd in nogal rigoureuze wyzi-
ólngsplannen van de spoorbaan werd
het de Blaak. Het architectenbureau
Roosenburg, Verhave, Luyt en de
Iongh maakte de plannen en de I.G.B.
uit Breda voerde ze uit. Prompt bin
nen het tijdschema kon worden ver
huisd naar het bouwwerk van tach
tig meter lengte en zestien meter
diepte.

Van dit bouwwerk loopt een net
van draden over geheel Nederland.
Draden van velerlei kleur. Aan de
Rijnhaven in Rotterdam staat sedert
1938 de veevoederfabriek van het
„Centraal Bureau". De boer besteedt
ln ons land per jaar 300 miljoen gul
den aan meststoffen: het „Centraal
Bureau" heeft een eigen fabriek, de
Deita-Chemie in Vlaardingen.

In Eist staat het bedrijf voor ras-
senverbetering, waar het „Centraal
Bureau" voor de helft in is geïnte
resseerd. De landbouwwerktuigenfa-
briek in Steenwijk is weliswaar be
scheiden, maar groot zyn de kuiken-
fokkeryen en pluimveeslachterijen
resp. in Nuland, Deil, Boxmeer en
Twello. In Wezep is een slachterij in

Dit non-figuratieve beeldhouwwerk in
brons van de Limburgse beeldhouwer
Jan Gast is geplaatst in de hal van het
nieuwe kantoorgebouw.

aanbouw, die volgend jaar klaar is;
de produktie zal daar negen- a tien
duizend kuikens per uur zyn. Een
nog proefdruaiend bedrijf is dat in
Ter Aar, waar zakjes voorgebakken
patat worden klaargemaakt. Men
moet er niet te min over denken,
want er wordt hier in Nederland
100.000 ton patat per jaar omgezet
voor verbruik en export.

Een der jongste „kinderen" van
het „Centraal Bureau" is de afdeling
aardolieprodukten. Een grote oliever
koopmaatschappij is sedert vyf jaren
in opbouw. De omzet ervan is nog
maar 33 miljoen gulden, maar met
gemiddeld dfie per week vermeerdert
het aantal O.K.-benzinepompen.

Die O(lie) K(onsumenten) - orga
nisatie heeft de I.C.P.A. te New York
met haar eigen bronnen en raffinade
rijen als achtergrond. Tot nog toe wer
den de produkten klaar met tank
schepen in de Rotterdamse haven aan
gevoerd. Over ongeveer twee maan
den zal 'n Dordrecht een O.K. smeer-
oliefabriek worden geopend ter voor
ziening van het „Centraal Bureau
„Van al onze ondernemingen is die
van de aardolieprodukten wel het
meest gegroeid in de laatste jaren",
zegt de algemeen directeur mr. A. C.
F. Hendrikse.

Graan, olie, kuikens, veevoer,
kunstmest, benzine, patat. Hoe kun-
en deze produkten een kunstenaar
inspireren? De Maastrichtenaar Frans
Gast en de Amsterdammer Han van
Norden hebben bewezen, dat hun fan
tasie de gedachte van de grote co-
operatie en haar produkten konden
verstoffelijken in twee grote plastie
ken in de hal. Han van Norden
maakte een wandreliëf, geschenk van
de aangesloten verenigingen. Het be
slaat een grote bakstenen wand ach
ter de receptie en stelt de bundeling
voor van de agrarische produktie. Er
tegenover staat een non-figuratief
beeldhouwwerk in brons van Frans
Gast. Het symboliseert „de groei" en
het zal morgen bij de opening van
het gebouw worden onthuld.

De Zwammerdammers hebben
vannacht het restant van hun
kas naar Mies Bouwman in
het RAI-gebouw gebracht. Dat
was het slotakkoord van hun actie
tot behoud van het duizendjarig oude
dorp, dat vandaag in de politieke
strijd wo 'dt geworpen. De leden van
de Tweede Kamer die over Zwam-
merdam moeten beslissen, hebben
een suikerzakje tussen hun post ge
vonden. Daarop staat de hartekreet
van de bewoners: Zwammerdam wil
een zelfstandige gemeente blijven.
Dit laatste is een moeilijke zaak,
want de planologen en de bestuur
lijke ruilverkavelaars hebben een
staatsstuk samengesteld en een mi
nister bereid gevonden dat te verde
digen. Hierin wordt het noodlot over
Zwammerdam uitgesproken.

Het dorp begrijpt e' zelf niets van.
Het wit zich uitbreiden van 3000 tot
4000 inwoners Het is in de duizend
jaar van zjjn bestaan enige malen
p'atgebrand, enige malen door bar
baren overhoop gelopen en leegge
plunderd. Dat alles is echter niets
vergeleken bh de politieke storm die
vandaag in Den Haag over Zwam
merdam losbarst.

De Zwammerdammers hebben als
laatste redmiddel de humor en het
volkssentiment bespeeld. Zij hebben
een wagen naar het Binnenhof ge
reden en die dwars voor de ingang
van de Tweede Kamer gezet. Daarop
staat minister Toxopeus vereeuwigd
in een houding, die hy zich alleen
nog maar herinnert uit de tijd waar
in hij een kleine jongen was en eens
zo ondeugend geweest is dat hy van
zjjn vader een pak op zyn broek
kreeg. De operatie wordt thans her
haald door Zwarte Piet met een knots
van een roe. Sinterklaas staat er in
al zyn waardigheid by en grynst van
welbehagen over de straf die een
verantwoordelyk bewindsman heeft
te ondergaan, die zich tegen de na
tionale gevoelens van een kleine min
derheid verzet.

Culemborgs burgemeester H. J.
A. M. van Koningsbruggen be
ticht Gorinchem ervan, dat men
daar het Culemborgse volks
lied heeft „gestolen". Burgemeester
mr. L. R. J. Ridder van Rappard,
heeft in zyn nieuwjaarsrede in de
Gorkumse gemeenteraad op vrijdag
26 januari 1962, meegedeeld, dat op
de burgerdag van Gorinchem het Cu
lemborgse lied, dat voor velen onbe
kend was, was gezongen.

Dit volkslied, dat met de strofe be
gint van ,,zo kraait de boer zyn haan
tje", wordt ai sinds mensenheugenis
in Culemborg gezongen. Burgemees
ter van Koningsbruggen, heeft de be
middeling van St. Nicolaas ingeroe-
en, om dit plagiaat ongedaan te ma-

pen,
ken.

Culemborg stelt zelfs, dat haar
haantje al voor 1360 kraaide. „In dat
jaar begonnen de heren Van Arkel
met de aanleg van de Diefdyk". De
ze muzikale dissonant werd door de
eerste '■urger van Culemborg ge
meld aan St. Nicolaas op het bordes
van zjjn stadhuis. Enkele duizenden
Culemborgers werden zo op het, op
z'n Culemborgs kraaiende, haantj'
van Gorinchem geattendeerd.