Prof. dr. R. C. Kwant O.E.S.A. „De grote creativiteit heeft zich te lang buiten de Kerk afgespeeld nieuw ORANGE Loodsen klagen al jaren over onjuiste produktivi teitsnorm alstublieft... Stoffels en pantoffeltjes SINT-ZOEKT-VINDT-SLAAGT-ALTIJD Hockeyprogramma voor het komend weekeinde OVERHEID TE TRAAG fris vrolijk fantastisch „De Nederlandse loods99 probeert grimmige stemming te bezweren 5M»T VERGADERING HOOGHEEM RAADSCHAP RIJNLAND Aa-Be PLAIDS Zaalberg Fa. B. J. VAN LIEMT 20 jaar Santpoort's hervormd kerkkoor PARAPLUIES Ié VRIJDA® 30 NOVEMBER 1962 PAGINA 17 Kemigius Cornelis Kwant was een gewone jongen uit het boeredorp Warmenhuizen *e missionaris wilde worden, aar een klein mankement in gezondheid dwong hem er van af te zien. Hij stapte toen haar de Augustijnen. Tijdens zijn hoviciaat werd hem gevraagd wat by zou willen doen. „Ik wil alles borden," zei hij, „maar ik heb geen zin in studeren." Tegenwoordig kan in katholiek Nederland bijna geen vergadering congres van enig niveau voor bijgaan zonder dat prof. dr. R. C. *want O.E.S.A. (44 jaar) ten minste geciteerd wordt. Zijn visie P de sociale structuren vindt men algemeen van groot belang. filosoof denkend vanuit een ^taalbeeld, blijft hij echter niet ^één enkel terrein bekneld zit- m 4e cj N'irt aa: - SCHOENEN 99 voor een mooie gouden ring by't Silver Stoepke GROTE HOUTSTRAAT 49 Gemeenteraad Sasisenheim Proef die gouden gezondheid van sappige sinaasappelen. Drink vól- fruitige, frisse Fanta Orange! In Nederland gebotteld met toestemming van de rechthebbende op de gedeponeerde handelsmerken .Fanta" en .Coca-Cola"- dames en heren SCHOTH Alles moet op de helling (Advertentie) tnr!e. metamorfose tot wetensdhaps- liefP 18 zeker geen vergissing. Zijn ge- heli °°scie zhje in zijn studeerkamer is he* dicht tegen de boekenwand. In bijl gesprek glijdt herhaaldelijk zijn hfJ/ ifhgs de rugtitels. De boeken zijn 4ierbaar. Toch houden ze hem niet Hh ar,gen. zoals menig ander geleerde. fc>v zegt dat ze hem niet meer kunnen n dan een paar goeie ogen in zijn Vi' En wat hij zoekt, moet langs de •.b; ergens buiten zjjn kamer liggen. Vi„5 nieuwe zin van de dingen Ts te den in het leven van 1962," zo is 4 overtuiging. klinkt misschien alsof er ergens Vt open deur wordt ingetrapt, maar v*n« Prof. Kwant is het een stukje le- VjK?verhaal. De dorpsjongen die niet ^studeren, trof bij zijn Augustjjnse ?i» l.,.lnK een filosofieprofessor die he- •u* ^ng ecu uic Jie- studiezin aanwakkerde. Htf kon KX ns uitstekend leren. Men zond k haar Rome voor verdere studies theologie. Priesterwijding, promo- J V..vviv/g«v, 4. tivavbi I< i KJ* 4 v .d^tor in de theologie, docent xvuuib v uui iiivoviic, maan- M tSt cydus tot een mooie ronde cir- ar toen hij in '52 terugkeerde seminarie in Eindhoven, op- i'ti naar Rome voor filosofie, maak- 'h rïe hij zich opeens een vreemdeling Werolri M#»t VippI trppstplHkp Jg^Passagier in een rakettenmaat- issagi j. „Ik zat vol van Thomistische f'S th8eerte- en was er diep ongeluk- jet ™®e. Ik was een eeuw of vier ach- Ntrt^ht wat mij in Rome verteld ook in 4e zestiende eeuw te^v-Jfeeg toestemming om „zijn ogen t t'fi'wwerl"i waarvoor hij naar Le st„jik ging om hij Merleau Ponty KctUsi; ren- "ik wilde mij niet in het 'Sm WY n n Irn m 11/ l«'UeM,jrP voor jw)u ujiersi uiueuv». twh ri jaar 4eed hij erover om al- r die andere sfeer te leren L®t 6 sme storten, maar toch kan ik 5*t h, '8 menselijke alleen maar zoe- fahe^ de situatie van nu." De over loper*?8 voor hem uiterst moeilijk. en. 'etiria hevi8e interesse voor de he- maatschappij en haar in- \ri; 'de structuren en arbeidsver- bestond kennelijk al veel !*ary ar t°ch is het moeilijk na te Khrïaar die precies vandaan hist a Van communistische her- °ver enige wereldcon- dit de doeken doet. „Je kan er Advertentie Voor Sroot en klein. R£TRAAT 32 HAARLEM heeft. „Ik kom uit een met kranten dichtgeplakt dorp, maar wellicht heeft juist dit mij een voorkeur gegeven voor het grootsteedse." En later bekent h(j zon fundamentele nieuwsgierigheid: „Wat zit er achter het grote spel? Ach ter de politiek? Achter de concerns? Wij weten er niks van. Maar het is wel eens anders dan ons officieel ver kondigd wordt." Met kennelijk genoe gen trekt hij uit zijn boekenkast een natuurlijk de leugens en misleidende eenzijdigheden ook in aanwijzen, maar toch hoor je eens iets van die an dere kant." Na zijn intense kennismaking met de Franse existentiefilosofie hetgeen o.a. een weerslag kreeg in een studie over Merleau Ponty (Spectrum) vond hij de weg naar Marx. Voor prof. Kwant is Marx „waarschijnlijk de grootste den ker van de negentiende eeuw". Ook over hem schreef hij een studie die in tussen heel bekend is geworden. Achteraf is prof. Kwant toch blij om zijn scholing in de Scholastiek. Zij stelt hem in staat synthetischer te den ken en de samenhang van alles te zoe ken. Hij zou trouwens niet willen stil staan bij Merleau Ponty en Marx. „Ik leid een zoekend bestaan," zegt hi). Over zijn vorderingen wil hij blijven publiceren om in de toekomst te komen tot een samenvattend werk over „So ciale Wijsbegeerte". Hij zit te praten met een stem die een zwaar ronkende ondertoon bezit. De docent in hem is niet gestorven. Nadrukkelijke hand gebaren onderstrepen zijn woorden. Hij haalt er eenvoudige voorbeelden bij en hij stelt soms een vraag om te zien of je hem begrepen hebt. Maar hij kan ook goed luisteren. Hij ontmoet graag mensen, vakbondsbestuurders, zielzor gers, werkgevers, kunstenaars, of zeg maar: eigenlijk iedereen. Hij is niet we reldvreemd meer, integendeel, eenvou dig, hartelijk en met een nuchter ver stand. Zijn abstracte bewoordingen zijn rechtstreeks afgeleid van de meest con crete situaties, de dingen uit het leven van 1962. En dat is van alles. Over de kunstenaar bijvoorbeeld: „Die heeft het moeilijk. Hij is in de marge van het leven geschoven als ge volg van de rationalistische wereldop- bouw. Daaruit verklaar ik ook het bi zarre van veel kunstuitingen van deze eeuw. Toch moet ook hij weer een plaats krijgen. Wij hebben zijn speels heid nodig. Over woningbouw: „De strikt utili taire woningbouw veroudert snel. De mens verandert en met hem verande ren de functies van de bewoning. Waar alles op het nuttige en zakelijke is toe gespitst, kan het gebruik zich niet meer wijzigen. Er moet speling zijn, vrijheid. Misschien kan de kunstenaar er spe ling in brengen." Over oude binnensteden: „Het is nu waarschijnlijk nog mogelijk oude bin nensteden te handhaven. Maar voor 1980 kan dat best anders zijn. Wat men er ook aan doet, er is nooit een volstrekte oplossing. Wij moeten proberen het juiste evenwicht te vinden tussen cul tuurbezit en economische noodzaak. Dat zullen wij altijd opnieuw moeten pro beren en dat vind is ook het boeiende van het bestaan. Inderdaad moeten wij werken voor de toekomst, maar ik kan nu toch niet zeggen hoe het er in 1980 uit zal zien. In het heden kunnen wij slechts verwijzingen naar de toekomst vinden, dat is nog op geen stukken na de toekomst zelf. Over de vakbeweging: „De vakbewe ging zal volgens haar tegenwoordige manieren en vormen de jonge genera tie niet meer aantrekken." (De enigs zins ingewijden zullen weten dat prof. Kwant hierover nog veel meer te ver tellen heeft, maar in onze gesprekken, die stof moesten geven voor een nadere introductie van zijn persoon, hebben wij dit thema niet uitvoerig besproken.) Over de eigendom: „Alle belangen zijn in deze klein geworden wereld so ciaal, dus van ons allemaal. Maar de behartiging van deze sociale belangen kan bijna steeds het best onder par ticulier beheer geschieden. Als het com munisme zegt „alles is gemeenschappe lijk" vind ik dat niet onwaar, maar slechts een abstracte formule. Zo'n 185 miljoen Russen kunnen niet de gemeen schappelijke belangen beheren. Philips is een particulier concern, en tegelijk een goed van groot sociaal belang. Het con cern zou zichzelf niet van de ene op de andere dag mogen opofferen, en dat kan ook niet meer, want dat zou de ge meenschap verhinderen." Hoewel hier misschien een derge lijke indruk gewekt wordt, is prof. Kwant niet de man voor apodictische uitspraken. Velen kennen hem beter uit zijn lezingen en publikaties. Binnenkort verschijnt er weer een nieuw boekje van hem dat handelt over de functie van de kritiek. Het gaat uit van zün overtuiging dat de vooruitgang te danken is aan de kritiek. Ook deze stelling zou wellicht kunnen lijken op het intrappen van een open deur, maar nu is prof. Kwant erbij om heel ernstig zijn be doelingen toe te lichten. De meeste mensen zullen zijn stelling niet zo gauw willen aanvaarden in de geval len dat zij kritiek op zichzelf moeten betrekken. Vooral voor ons, katholieken, zal dit nog een pijnlijk proces worden, zo meent prof. Kwant. „Want wij gaan belast met talloze mystifica ties. WH hebben de waarheid in pacht. Wij schrijven alles graag toe als afkomstig van God. Wij misbrui ken God ter versteviging van de eigen positie. Dit is het grote gevaar geweest van de clericalen. Ik geloof ook dat de kritiek van het anti- clericalisme een positieve betekenis heeft gehad. Toch is dit nog iets van het verleden, maar veel moeilijker is van het heden vast te stellen waar de mystificaties liggen." Hoewel nog even nuchter als een paar minuten eerder, is het te zien dat het onderwerp van de kritiek prof. Kwant zeer ter harte gaat. Levendig spreekt hij verder. Ineens zijn er niet meer die blikken op de boekenkast. „Kritiek maakt ons vrjj voor een on bevangen zienswijze. Wij moeten weten dat niet alles vast staat. Integendeel: alles moet op de helling. Alles moet opnieuw bezien worden. De positie van de vrouw in de Kerk. Het is toch te gek dat officieel de vrouw geen positie in de Kerk heeft, dat zij gewoon niet in staat wordt geacht om een positie te bekleden. Onze huwelijksmoraal. Die is grotendeels heel lang geleden opge steld door celibatairen. Kun je van celibatairen, vanuit hun positie die toch iets van een afweerpositie is, de goede huwelijksmoraal verwachten? Zo is het met duizend dingen. Wij leven te veel in het besef „er te zijn" of „het te hebben". Wij hebben onze creativiteit drooggelegd. Als je zegt „wij bezitten in ons Gregoriaans onze kerkelijke zang", dan komt er niets meer bij. Aan onze liturgie is de laat ste vier eeuwen niets creatiefs toege voegd. Dat kan toch niet goed zijn? Wij hebben eeuwen lang maar amper geleefd. Er was niks te veroveren, war.t wij hadden alles al, voor alle eeuwigheid. Wij hadden onze regels en voorschriften, ik weet niet hoe lang al. En met deze voorschriften legden wij de architecten aan banden die voor ons kerken moesten bouwen. Er was niet de vrijheid voor een scheppende daad. Inderdaad moet het verleden zijn woordvoerders hebben, want ook het verleden heeft ons iets te leren. Maar men mag het verleden niet onaantastbaar maken. Doordat dit gebeurd is, heeft de grote creativi teit zich eeuwenlang buiten de Kerk afgespeeld en hebben wij veel ge mist. Daar komen natuurlijk brokken van. Dat beleven nu bijvoorbeeld onze missionarissen in vele landen. (Advertentie) HEREN: HTCC-beker (3e ronde)MRHC Eechtrop, PushScheybeeck. J. Treslingbeker (3e ronde)Kraaien II—BMHC VII, RBC II—Eechtrop II, Victoria IIIRood Wit, Victoria IV HBS III, Zwart Wit IV—Scheybeeck II. Veteranenbeker (3e ronde)Strawber riesLaren, HGCHBS. Competitie-inhaalwedstrijd, 3e klas se: D. SaxenburgersLeiden VI. Districtscompetitie, le klasse: A.: BMHC VIIIAlkmaar V, Strawberries VIEver Swift IV, Eechtrop IVSchey beeck III, Terriers IIAlliance VI. B: Saxenburgers II—Fit IV, HBS V —Ever Swift III, Randwijck V—Allian ce VII. 2e klasse, A: Strawberries VIISchey- BEECK V, Terriers IIIAlliance VIII. B: SartoRood Wit Zandvoort V Sarto, Saxenburgers IIIBMHC IX. C: Rood Wit IVSaxenburgers IV, Pi- noké VIIEechtrop V. DAMES: Parnassiaprijs (3e ronde)Be Fair Rood Wit (4e ronde), MopZwarte Tul pen, HDM—BDHC, BDHC II—Keep Fit. Amsterdambeker (2e ronde)Siseo Terriers, Pinoké IIZandvoort (3e ron de), LeonidasAlliance II, AeolusAl liance IV, PolluxEechtrop, Strawber riesRood Wit II, Strawb. IIRood Wit III, Leonidas III—Alliance V, BDHC IV—Alkmaar II. Districtseompetitie, Ie klasse, A: Strawberries VEechtrop III, Saxen burgers—AMVJ III. B: Scheybeeck II Sarto, Strawberries VEver Swift IV, Hurley IV—Rood Wit V. 2e klasse: A: Hermes IIEechtrop V, HBS VI—Alkmaar V. B: Pinoké VI— Alliance VI, C: Kraaien IVSchey beeck IV. De missionarissen trokken naar on bekende streken met een volkomen uitgewerkt en statisch Kerk-begrip en dit proberen zij tot in de kleinste details over te planten. Er werd geen moment aan gedacht dat het vreemde land zelf wellicht ook nog iets aan de Kerk bij te dragen had. Begrijp goed dat ik onze missio narissen niets wil verwijten; ik wijs slechts op onze vooringenomenheid, onze mentaliteit van „het te hebben" waardoor wij de vooruitgang ten ach ter bleven." Als prof. Kwant zegt dat „alles op de helling" moet, ontkent hij natuur lijk niet het bestaan van een aantal blijvende, wezenlijke waarden. „Veel is blijvend, ik noem maar Eucharistie viering, caritas, maar niet de concrete gestalte daarvan. Ten aanzien van de bestaansvormen moeten wij altijd crea tief blijven." HENK SUÈR LEIDEN, 30 nov. De Verenigde vergadering kwam voor haar begro tingsbijeenkomst woensdag bijeen in het Gemeenlandshuis te Leiden. De dijkgraaf herdacht Prinses Wilhelmi- na. Als hoofdingeland-plaatsvervanger voor het gebouwd eigendom in de ge meente Leiden werd toegelaten de heer C. J. Piena, wethouder van Leiden. Aan verhoging van de omslag voor het ongebouwd, die sinds 1957 12,— per ha bedroeg, bleek helaas, gezien de ontwikkeling van loon- en prijspeil, niet te ontkomen. Door mede een be roep te doen op de reserve kon de verhoging beperkt blijven tot 3,— per ha., zodat het bedrag van genoemde omslag bepaald werd op 15,—. De om slag voor het gebouwd, die sinds 1960 1.4 pet. van de belastbare opbrengst bedraagt, kon vooralsnog op hetzelfde percentage gehandhaafd blijven. Uitvoerig werd van gedachten gewis seld over de vraag of er wellicht, ge zien de relatief zware lasten welke op het ongebouwd drukken, aanleiding is voor een herziening van het systeem van lastenheffing. Het vraagstuk zal in 1963 nader aan de orde komen. Een nieuwe Bezoldigingsverordening werd vastgesteld, waarin o.a. verwerkt is een aanpassing van het rangenstelsel aan de huidige behoeften. De interne dienstopbouw werd gewijzigd door instelling van een afdeling financiën ter secretarie, hetgeen gepaard ging met wijziging van regelingenwaaronder de instructies voor de diensthoofden. De verder genomen besluiten waren van meer formele en huishoudelijke aard. SASSENHEIM, 30 nov. De gemeen teraad komt maandagavond 3 decem ber om 20.30 uur in een buitengewone openbare vergadering bijeen. In deze vergadering zal Prinses Wilhelmina wo den herdacht. IJMUIDEN, 27 nov. Naar aanleiding van de stranding van het Duitse schip „Milos" binnen de pieren van IJmuiden, welk schip zonder loods de havenmond was binnengevaren, publiceerden wjj in het begin van deze maand een artikel onder de titel „Schepen wachten soms uren voor pieren van IJmuiden". Zowel uit de kring van de zeeloodsen zelf als uit de scheepvaartwereld bereikten ons toen instemmende reacties en zee- loodsen verzekerden ons ongevraagd, dat de situatie volkomen juist was weergegeven. Op verzoek van de afdeling IJmuiden van de vereniging „De Nederlandse Zeeloods", schrijft de algemeen secretaris van deze vereniging, de heer J. W. Ponte, ons, dat het niet alleen de invoering van de 45-urige en vijfdaagse werkweek is, waardoor het oponthoud, dat de scheepvaart de laatste tjjd ondervindt, wordt veroorzaakt. Er zjjn volgens hem een aantal locale en andere omstandigheden, die mede, misschien wel een over wegende rol spelen. De invoering van de 45-urige werkweek gaf een ver korting van de wekelijkse arbeidstijd met 3 uur ofwel 6,25 procent. De secretaris voegt hieraan toe, dat deze arbeidstijdverkorting echter ruim schoots wordt gecompenseerd door het zeer grote aantal overreizen dat door de loodsen wordt gemaakt. Dit aantal zou de genoemde 6,25 procent van de normale dienstprestatie ver te boven gaan. Wjj moeten hieraan echter toevoegen, dat andere informaties ons zeggen, dat tjjdens plotseling grote drukte vaak loodsen, die vrjj zijn, niet thuis worden getroffen en dus niet kunnen bijspringen. Bovendien zouden diverse loodsen, daarin gesteund door hun vakbond, de voorkeur geven aan een kortere werkweek boven extra honorering van overreizen. gend verzoek om vooralsnog niet tot bepaalde, nader omschreven ac ties, zoals modelvaren en stiptheids acties, e.d. over te gaan. Aan alle be trokken of belanghebbende regeringsin stanties werd deze brief eveneens toe gezonden. Blijkens de mededelingen van de heer Ponte hebben tal van oorzaken geleid tot de huidige situatie, die overigens niet plaatselijk is. Reeds vanaf haar oprichting in augustus 1958 heeft de ver eniging „De Nederlandse loods" bij de bevoegde instanties gesteld, dat de normen, die werden gehanteerd om de produktiviteit van de loods te bepalen, onbruikbaar waren en tot funeste ge volgen moesten leiden. Pas in begin 1961, zo vervolgt hij, werd aandacht aan deze klachten besteed en werd een eerlijke en ernstige poging gedaan om tot een meer bevredigende toestand te komen. Zoals wij in ons vorige artikel reeds opmerkten, stampt men loodsen niet uit de grond. Vandaar, aldus de secretaris, dat het loodswezen nu nog mank gaat aan het niet tijdig treffen van maatregelen in de jaren vóór 1961. Een ander aspect van de zaak werd door de algemeen voorzitter belicht in een artikel „Laat of reeds te laat?", dat in het periodiek verenigingsorgaan verscheen. De ondertoon van dit ar tikel is de klacht, dat alle plannen, die door de overheid worden ontworpen, zo ontzettend veel tijd eisen om in concrete feiten te worden omgezet. Hij constateert, dat sinds de algemene jaarvergadering van de vereniging in mei 1962, de stemming onder de lood sen nog nooit zo grimmig was als nu. Dit gaf de voorzitter aanleiding de ko mende winter met zeer veel zorg tege moet te zien. De stemming was zo grimmig, dat het landelijk bestuur er aanleiding in vond zich per brief d.d. 2 okt. 1962 tot de lede1- te wenden met het drin- Niet in de laatste plaats vindt deze grimmigheid en neiging tot opstandig heid volgens de algemeen secretaris zijn oorzaak in het feit, dat de Neder landse loods in vergelijking met zijn buitenlandse in het bijzonder West- Europese collega's zeer sterk wordt ondergewaardeerd Men heeft dit met cijfers aangetoond in een rapport, sa mengesteld door'een enquêtte-commis- sie, bestaande uit leden der vereniging en geverifieerd door een accountants bureau. De vereniging erkent, dat de minis ter van binnenlandse raken de herwaar dering van de taak van de loods met grote prioriteit heeft doen plaats vin den. Maar nu is weer het wachten op het tempo, waarmee de ambtelijke mo len maalt. Dat wachten vervult het be stuur met zorg, omdat, aldus de secre taris, de herwaardering werd verricht dooi mensen, die blijkens hun uitla tingen, totaal ondeskundig waren wat betreft de specifieke onderdelen van de loodsentaak aldus nog steeds de heer Ponte. Daarom ligt het volgens hem voor de hand, dat het vertrouwen bij de loodsen in het resultaat van een ondeskundige taakwaarderingscommis- sie zeer klein is. „Daarom wacht en vreest de Nederlandse loods met zeer grote vreze". De heer Ponte noemt het voor de hand liggend, dat dit alle» niet bevor derlijk is voor het zich met zijn ge hele persoonlijkheid inzetten van de loods om door de moeilijke periode heen te komen. Het is hem echter niet be kend, of deze factor op dit moment ook te IJr.:uiden medespeelt. Terwille van het belang van de scheepvaart en dus ook van de loods, zegt de alge meen secretaris slechts te kunnen ho pen, dat het antwoord op de vraag „Laat of reeds te laat?" zal kunnen zijn: „Nog niet te laat". (Advertentie) 100% WOL Grote Houtstr. 62 en 67. Tel. 10657-12839 SANTPOORT, 29 nov. In de Herv. Kerk (dorpskerk) te Santpoort geeft het Santpoort's Hervormd Kerkkoor vrijdag 14 december een Kerstconcert, dat tevens bedoeld is ter afsluiting van de viering van het 29-jarig bestaan. Met de huidige bezetting is het moge lijk het Kerstoratorium „Christus Ge boorte" van R. Beintema uit te voe ren. Medewerking aan dit concert ver lenen de sopraan Johanna Uytenbo- gaardt uit Amsterdam, de bas Jan Hulsbos uit Aalsmeer en een meisjes koor van 35 leden uit Halfweg. Het oratorium wordt op het kerkor gel begeleid door Albert de Groot. De algehele leiding berust bij de heer J. Th. Westerdaal. Op 28 oktober, dus midden in de be zettingstijd, werd in Santpoort het „Ned. Herv. Kapelkoor" opgericht. Een paar jaar geleden is de naam veranderd in „Santpoort's Hervormd Kerkkoor" en iedereen spreekt van S.H.K. Maar het koor is zichzelf gebleven. Het koor, dat is aangesloten bij de Kon. Bond van Chr. Zang- en Oratoriumverenigingen en dat tevens lid is van de Ring Aals meer, telt bijna 40 leden. Onder de bekwame leiding van zijn vroegere di rigent, bereikte het koor de afdeling Uitmuntendheid, waarin het bij de eerstvolgende concours zal uitko men onder leiding van de heer J. Th. Westerdaal, die de laatste vjjf jaar de dirigeerstaf over S.H.K. en over de on derafdeling „Santpoort's Jeugdkoor" zwaait. t Advertentie) Gr. Houtstraat 47 - Tel. 18036 Haarlem

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 17