Rouwstoet langs koninklijke
route naar de Nieuwe Kerk
Autoriteiten rekenen op
vele belangstellenden
TC
w.
I
ffatt/kw
Inschakelen van gehuwde
verpleegsters belangrijk
Ervaringen met gehuwden zijn
over het algemeen gunstig
Uw
znurbrand
Met Rennies smoort D ze in de kiem.
RENNIES
Stern
Lessen in biologie
2.'°
7.'°
J. A. Nijkamp
Delft bereidt zich voor op 8 december
T.V.-uitzending
nog niet zeker
DASSEN
?eek&Cloppenburg
Rouwbeklag uit
gehele wereld
De beste sigaret in de fleurigste verpakking:
3-Paks doos f. 3.- exs Slof f.
wat
piet ziet
bij
C
Onbezorgdheid voor
Oisis in Nederlandse
Aconfectie-industrie
BEROEP UIT VERPLEGING ZELF
is sneller te blussen
dan ze uitbreekt.
Tussenpersoon Duitse
lotto aangehouden
In het water gevallen
en verdronken
VRIJDAG 30 NOVEMBER 1962
DELFT, 30 nov. Na de be
sprekingen, die de eerste stal
meester van de koningin, de heer
w. F. K. Bisschoff van Heems-
kerck, gisteren met politie-auto-
Hteiten heeft gevoerd, is, zoals wij
in een deel van onze vorige edi
tie meldden, bekend geworden,
de koninklijke rouwstoet za
terdag 8 december van het paleis
?an het Lange Voorhout in Den
Haag zal vertrekken. Zij begeeft
Zlch dan langs de kortste weg
baar de Rijswijkseweg en volgt
dan rijksweg 13 naar Delft. Daar
begeeft de stoet zich via de be
ende koninklijke route (Noord-
difde, Oude Delft, Westzijde,
Nieuwstraat en Camarettenj naar
de markt. De tijd van vertrek is
dog niet bekend gemaakt. Men
verwacht dat dit 's morgens om
streeks half elf zal zijn.
DRALON
C 90
ZUIVER ZIJDE
Voorzitter NEVEG:
Ra'amplaatsen
Ceen hofrouw
fegM brandend maagzuur
Wijkzusters
Personeel van de koninklijke stallen
"eelt vandaag met twee rijtuigen en een
?uto proefgereden langs de route. De
"?Kratenisstoet zal namelijk bestaan
"'t rijtuigen. De lijkwagen dezelfde
Waarmee ook koningin Emma en prins
"endrik zijn begraven zal worden
Aftrokken door acht met witte kleden
°"ihangen paarden.
Gisteren bood de Delltse markt de
aanblik van elke donderdag. Tussen
stadhuis en Nieuwe Kerk stonden de
tijen kramen en daartussen slenter
den de huisvrouwen met haar bood
schappentassen, zoals zij dat gewend
zlln op de wekelijkse marktdag.
Het waren kleinigheden,' die erop
wezen, dat het Delftse marktplein
san het einde van de volgende week
de plaats zal zijn, waarop de belang
stelling van geheel ons volk zal zijn
Advertentie)
in GRATIS luxe verpakking
TERLENKA vanaf
exclusieve P& C-aarvfaieding
'taliaanse import m. pochet
30 nov. De voor-
(v'Lin i 1 Nederlands Economisch
k van de Confectio-industrie
de heer H. J. Mansfeld,
s '"tSlu? ''e fistercn hier gehouden al-
ledenvergadering, zich uit-
,.°ver de toekomst der con-
haakzIJven o.m. gezegd: „Weest
t\i dParn' maar "iet ongerust". Wan-
l,'l,r ,i 0PBaande lijn van de conjunc
te?' duo "eiging vertoont af te zwak-
,i keen verdere stijging van be-
vOoi-Hl»er Vertoont", zo vervolgde
r£t er 'Her, „dan betekent dat niet,
ent", erisis voor de deur staat,
hiiekeiit ,i teken wijst daarop. Dan
1-, eten »ii wel, dat wij waakzaam
te telling" en in staat eventuele te-
op te vangen zonder ons
~~igen van onze plannen
UinentT?"' van ons aandeel in de
"tea-gulden".
gericht als daar in de koninklijke graf
kelder in het koor van de Nieuwe
Kerk het stoffelijk overschot van prin
ses Wilhelmina zal worden bijgezet.
In de loop van de dag voerde de
burgemeester van Delft, de heer D. de
Loor, tezamen met de directeur van
openbare werken, ir. H. knol. die te
vens president-kerkvoogd is,- geruime
tild besprekingen in de kerk. Er werd
o.a. gesproken over uitbreiding van
het aantal plaatsen in de kerk. Het ligt
in het voornemen alle banken te ver
wijderen en een aantal podia te bou
wen, waarop stoelen kunnen worden ge
plaatst.
Het is de bedoeling, dat op de dag van
de begrafenis de hoge autoriteiten met
hun auto's tot d-e kerk zullen rijden.
Daarna moeten de auto's worden ge
parkeerd. In verband daarmee wordt
voor de gehele binnenstad van vrijdag
7 december des avond tien uur af een
parkeerverbod ingesteld. Alle auto's
die niet uit het stadscentrum zijn ver
dwenen zullen dan in de loop van de
nacht door de politie worden wegge
sleept, zodat men de gehele binnen
stad vrij heeft. Van een nog nader te
bepalen tijdstip af in de ochtend tot
na de begrafenis zal voorts alle ver
keer in de binnenstad verboden zijn.
De hoofdinspecteur van politie te
Delft, de heer W. Bakker, die met de
ze regeling is belast, zei zich bewust
te zijn, dat hij van de bewoners van
de binnenstad veel vraagt, doch hij kan
geen risico nemen. Het is namelijk niet
bekend, hoeveel auto's in het centrum
zullen moeten worden geparkeerd. Nog
minder idee heeft men van het aantal
auto's waarmee belangstellenden naar
Delft zullen komen. Als grootste par
keerterrein zal de technische hoge-
schoolwijk dienen. De mensen zullen dan
twintig minuten moeten lopen naar
het stadscentrum, waar zij kunnen
trachten een plaatsje langs de route
te vinden. Ook aan de beide lengtezij
den van de markt zal publiek worden
toegelaten.
Rekening houdende met de komst
van vele belangstellenden zijn in Delft
al verscheidene gegadigden voor het
bouwen van tribunes langs de route.
Ook met het verkopen van plaatsen voor
de ramen in woningen langs de route
op de markt is al een begin gemaakt.
Er worden prijzen van 25 tot 30 gulden
per plaats genoemd.
De Nederlandse televisiestichting
heeft gisteren in de Nieuwe Kerk
diverse opmetingen yerridht. Zij ver
wacht dat toestemming tot een direc
te uitzending zal worden gegeven,
doch zekerheid hieromtrent bestaat
nog niet.
Uit betrouwbare bron in Luxemburg
wordt vernomen, dat vermoedelijk de
groothertogelijke familie in Luxem
burg zal deelnemen aan de begrafe
nisplechtigheid van prinses Wilhelmi
na. Dit zijn groothertogin Charlotte,
prins Felix, prins Jan en diens gema
lin Josephine Charlotte.
In verband met de grote belangstel
ling, die er bljjkt te bestaan voor het
défilé langs de baar van prinses Wil-
helfmina in het paleis aan de Lange
Voorhout, met name ook van de zijde
van vele organisaties, is besloten om
daartoe naast de reeds gemelde data
donderdag 6 en vrijdag 7 december
ook op woensdag 5 december gele
genheid te geven. Mede in verband met
deze grote belangstelling zijn de uren
waarop langs de baar kan worden ge
defileerd met een uur vervroegd, dus
in plaats van tien uur 's morgens van
af negen uur tot vier uur 's middags.
Morgen en maandag is het stoffe
lijk overschot van de prinses^ppgebaard
in de kapel van paleis Het Loo. De
kapel is toegankelijk van 's morgens tien
uur tot 's middags vier uur.
Naar aanleiding van vragen over het
van officiële zijde niet voorschrijven
van de wijze van rouw, die in acht moet
worden genomen wordt van wel inge
lichte zijde geantwoord, dat aan deze
wens van prinses Wilhelmina ten grond
slag ligt alle uiterlijkheid en traditie,
die niet gedragen worden door innerlij
ke gevoelens, te vermijden. Iedereen
dient op zijn eigen wijze aan deze ge
voelens vorm te geven. Het normale
leven dient ook normaal voortgang te
vinden. Het afgelasten van bijeenkom
sten, die niet een uitgesproken feeste
lijk karakter dragen, wordt daarom
niet noodzakelijk geacht. Ook besloten
bijeenkomsten kunnen normaal door
gaan.
Het feit, dat de plechige bijzetting van
het stoffelijk overschot van prinses Wil
helmina nog niet heeft plaats gevon
den, behoeft geen verhindering te zijn
om het Sint Nicolaasfeest met name
met de kinderen te vieren. In dit
zelfde verband moet het feit worden
gezien, dat geen speciale regelingen
zijn afgekondigd voor een protocollai
re hofrouw als gevolg van het over
lijden van prinses Wilhelmina.
In tegenstelling tot hetgeen eerder is
meegedeeld over het vlaggen op aan
staande zondag in verband met het
overlijden van prinses Wilhelmina wordt
thans van regeringszijde bekend ge
maakt, dat op zondag op overheidsge
bouwen niet halfstok zal worden ge
vlagd.
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft telegrafisch aan de commissa
rissen van de koningin in gelijke zin
een aanbeveling gedaan, die mede be
stemd is voor de gemeentebesturen.
LUXEMBURG, 30 nov. (AFP, UPI)
Het groothertogelijk hof van Luxem
burg heeft een rouwperiode van twee
weken afgekondigd in verband met het
overlijden van Prinses Wilhelmina.
Groothertogin Charlotte heeft een te
legram van rouwbeklag gezonden aan
koningin Juliana. De Luxemburgse pre
mier Pierre Werner heeft zijn deelne
ming betuigd aan zijn Nederlandse
ambtgenoot prof. J. E. de Quay.
WENEN De bondskanselier van
Oostenrijk, dr. Gorbach, heeft, mede na
mens zijn regering en het volk, een tele
gram van rouwbeklag gezonden aan de
Nederlandse minister-president; de
commissaris van de Oostenrijkse pro
vincie Vorarlberg, Ulrich lig, zond een
telegram aan koningin Juliana.
DAKAR De Senegalese president,
Leopold Senghor, heeft koningin Julia
na een condoleantietelegram namens
zijn volk gezonden.
DAMASCUS De Syrische minis
ter van Buitenlandse Zaken, Assaad Ma-
hassen, heeft zjjn Nederlandse ambt
genoot een telegram van rouwbeklag der
Syrische regering toegezonden.
TUNIS President Bourguiba van
Tunesië heeft een condoleantietelegram
aan koning Juliana gestuurd.
SINGAPORE Het staatshoofd vam
Malakka, Yang di Pertuan Agong,
heeft een boodschap van rouwbeklag
gezonden aan koningin Juliana.
(Advertentie)
x
(Van onze verslaggeefster)
AMSTERDAM, 30 nov. Er zijn
op het ogenblik ongeveer 30.000 ver
pleegsters werkzaam in ons land, in
ziekenhuizen, psychiatrische inrich
tingen en in de sociale gezondheids
zorg waaronder ook het werk van de
kruisverenigingen valt. Het tekort,
waarover zo veel te doen is, bedraagt
circa zeven procent. Er zouden 2500
verpleegsters méér moeten zijn. Toch
melden zich steeds meer leerling-ver
pleegsters en elk jaar groeit het aan
tal uitgereikte diploma's. In 1961 wer
den er zelfs duizend vrouwen méér
met het A-brevet gediplomeerd in dit
nobele beroep dan in 1951. Het is dus
een fabeltje dat het „moderne meis
je" niet meer zou voelen voor deze
veeleisende werkkring. Maar deze eist
steeds meer deskundigen omdat ten
eerste de verpleging veel intensiever
is geworden, ten tweede de werktij
den van 54 uur tot 45 uur per week
zijn teruggebracht, verder omdat er
buiten de ziekenhuizen zoveel verpleeg-
(Advertentie)
Dat komt omdat het overtollige maagzuur direct ge
neutraliseerd wordt. Zo kunt U, met Rennies bij de
hand onbevreesd eten waar een gezonde maag naar
vraagtZonder klachten en pijn. Vraag Uw apotheker
o! drogist een pak Rennies en steek er een paar bij U.
Ze zijn één voor één hygiënisch verpakt - zo voor
het grijpen in zijzak of handtas.
sterswerk is in de sociaal-hygiënische
diensten en tenslotte omdat verpleeg
sters trouwen.
Er wordt daarom een beroep gedaan
op de getrouwde verpleegster en dat
is geen fictief beroep want er zijn er
al zeer veel ingeschakeld (in sommi
ge grote ziekenhuizen van vijf tot tien
procent), er is in ons land zelfs een
psychiatrische inrichting, waar drie
kwart van het verplegend personeel
uit getrouwde vrouwen bestaat. Over
het algemeen zijn de ervaringen, die
men in de ziekenhuizen en verpleegin
richtingen met gehuwde verpleegsters
opdoet gunstig, zo zei zr. W Barones
se van Tuyll van Serooskerken giste
ren tot de pers namens alle federatief
verbonden verenigingen, die zich met
verpleging en verplegenden bezig hou
den. En dat was dan de eerste maal,
dat uit de wereld van de verpleeg
sters zelf een beroep werd gedaan op
de gehuwde gediplomeerde om, als het
met haar gezinsleven te verenigen is,
(eventueel na de nodige bijscholing) in
te springen. Zowel in de ziekenhuizen
als in het wijkwerk.
Zelden zal de getrouwde verpleeg
ster een volledige dienst kunnen aan
nemen maar de praktijk wijst uit, dat
er met deeltaken veel te bereiken is.
Het vraagt vanzelfsprekend de nodige
aanpassing, een compromis van weers
kanten en het is niet fictief, dat er
moeilijkheden ontstaan met de onge
huwde verpleegsters, omdat zij uit
sluitend de minst prettige diensten op
te knappen krijgen. Laveerkunst van
de ziekenhuisleiding is hier een eerste
vereiste, maar in. de praktijk is reeds
bewezen, dat het part-time werk met
vindingrijkheid heel goed te regelen
1S' Van een zogenaamde „onregelma
tigheidstoelage" is reeds lang spra
ke maar de kogel is nog steeds niet
door de kerk. Dat extra percentage
zou dan een douceur zijn voor de
zusters, die avond- nacht en zon
dagsdienst doen.
Met nadruk werd gezegd, dat men
het inschakelen van de gehuwde ver
pleegster niet alleen als noodmaatre
gel moet zien. Het toenemend vrou
wentekort zou er wel eens een blijven
de maatregel van kunnen maken. Al
moet het hier zekier niet worden als
in Amerika waar negentig procent van
de verpleegsters gehuwd is. Maar het
gehuwd zijn van de verpleegster kan
ook een positief winstpunt zijn tegen
over de patiënt. En met name liggen
er taken op haar te wachten in het
plattelandsgebied van de wijkzuster,
om die eens te vervangen in haar al-
leseisende éénmanstaak.
Hoewel de verpleegstersorganisatie,
die de persconferentie belegde, alle
denkrichtingen overkoepelt, hadden
wij graag iets naders willen horen
over dit onderwerp van de kant der
katholieke verpleging, waar de tekor
ten zich verhoudingsgewijs minder
sterk doen voelen. Door een zeer on
gelukkige samenloop van omstandig
heden echter waren op het laatste mo
ment zowel zuster Vroom van de ka
tholieke verpleegstersorganisatie als
de religieus zuster Elisabeth van het
Canissius ziekenhuis uit Nijmegen, die
in de publiciteitscommissie zit, ver
hinderd aanwezig te zijn.
AMSTERDAM, 30 nov. Verdacht
van overtreding van de loterijwet is
gisternacht in Leiden een 38-jarige
kelner aangehouden, in het bezit van
honderden ingevulde en blanco formu
lieren van de Duitse lotto. Hij is in
middels overgebracht naar zijn woon
plaats Amsterdam, waar hij aan het
begin van deze week reeds werd ver-
baliseerd, omdat hij twintig lotto-be
wijzen in zijn bezit had.
De politie hield de kelner toevallig
aam om zijn autopapieren te contro
leren. Omdat zijn autopapieren niet in
orde waren, doorzocht de politie de
auto en vond de koffer met lotto-be
wijzen.
De politie heeft reden aan te ne
men, dat de kelner regelmatig optrad
als tussenpersoon ter verspreiding van
de lotto-formulieren in Nederland. Het
meespelen in de Duitse lotto in ons
land is niet verboden. Met versprei
ding van de formulieren overtreedt
men echter de loterijwet.
(Advertentie)
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 30 nov. Gister
morgen is uit het vaarwater „de Pae-
sens" bij Metsla wier in het noorden
van Friesland het stoffelijk overschot
opgehaald van de 36-jarige kruidenier
J. Hoeksma uit Niawier.
De man is door onbekende oorzaak
in de nacht van woensdag op donder
dag te water geraakt en verdronken.
De heer Hoeksma was gehuwd en va
der van drie kinderen.
HELLE VOETSLUIS De 6-jarige
Clara Tillema uit Hellevoetsluis is gis
termiddag -door nog onbekende oorzaak
in je industriehaven gevallen en ver
dronken.
LINNE De 28-jarige P. H. Wel
bergen uit Maastricht is gistermorgen
in de nieuwe haven van de Maas te
Maasbracht te water geraakt en ver
dronken. De man, schippersknecht aan
boord van het motorschip „Nicole" uit
Maastricht, is waarschijnlijk door de
duisternis misleid en onwel geworden.
Hij was ongehuwd.
Toen ik gisteren in mijn
krant deze kop mocht lezen:
„Minister Strauss: Ik was
niet dronken, maar ziek."
was mijn eerste gedachte:
„Kom, kom, het een hoeft
het ander niet uit te sluiten.
Maar in ieder geval was
de kop intrigerend genoeg
om ook het bijpassende bericht nauw
keurig uit te spellen.
Wat nu is er gebeurd? Het week
blad „Der Stern" heeft de heer
Strauss ervan beschuldigd op een
receptie te Bonn gehouden op de
tweede dag van de Cubaanse crisis
nog wel zo dronken te zijn geweest
dat hij zich de volgende morgen niets
meer kon herinneren van zijn domme
gezwets van de vorige avond. De heer
Strauss is door deze mededeling ken
nelijk geschokt geworden. Althans is
hij, de heer Strauss, als een goed mi
nister van defensie betaamt, onmid
dellijk in het defensief gegaan. Hij
was niet dronken geweest, maar ziek.
En hij richtte zich dienaangaande met
een brief tot „Der Stern". Als ik
daar even uit mag citeren:
„Ik ben de laatste twee jaar onder
doktersbehandeling geweest wegens
storingen in de bloedsomloop en geel
zucht. De oorzaak van deze ziekte
zou kunnen zijn de grove aanvallen
zonder enige beperking, die de laatste
twee jaar tegen mij en mijn politieke
opvattingen gedaan werden. Ondanks
mijn sterke gestel hebben deze aan
vallen niet nagelaten mijn gezondheid
en mjjn zenuwen aan te tasten. Op
de receptie kreeg ik plotseling een
aanval van zwakte, zoals ik er het
laatste jaar meer heb gehad. De
campagne tegen mij zou een minder
robuuste man dan ik aan de rand van
het graf hebben gebracht."
Ik moet u zeggen, dat ik, dit lezen
de, de neiging bij mij voel opkomen
aan de zijde van minister Strauss te
gaan staan. Aanvallen van zwakte
komen, zo is mijn ervaring, op recep
ties inderdaad vrij veelvuldig voor.
Ook verheug ik mij'van harte over
het, feit dat uit zijn missive duidelijk
blijkt, dat onze oosterburen zich mede
wat het politieke leven betreft, defini
tief en afdoende hebben hersteld van
de door de oorlog geslagen wonden.
De heer Strauss heeft verder mee
gedeeld, dat hjj „geen acht had ge
slagen op doktersadviezen om zijn
ambt neer te leggen". Dit nu lijkt mij
een gevaarlijke instelling. En hier
past een persoonlijk woordje. Ik hoop
oprecht dat de heer Strauss zich niet
over de rand van het graf laat heen
duwen.
„Ein Stern fiel vom Himmel", dat
is waar. Maar het „Bonn, Bonn, nur
du allein" behoort vooralsnog niet tot
de onvermijdelijkheden.
(Advertentie)
Een OLVEP verzekering uw levensbelang.
Bij zijn afscheid als voorzitter
van de Koninklijke Nederlandse
Natuurhistorische vereniging is
aan de heer J. A. Nijkamp in
Den Haag het ere-lidmaatschap
van die vereniging aangeboden.
De heer Nijkamp is directeur
van de gemeentelijke dienst van
school- en kindertuinen in Den
Haag, en hij vindt het een boei
end vak de kinderen de schoon
heid van de natuur te leren.
Na in Leiden gestudeerd te
hebben werd hij leraar in bio
logie en natuurkunde in Den
Helder en later directeur van
de Kweekschool aldaar. In die
dagen reeds werd hij secretaris
van de Kon. Ned. Natuurhisto
rische Vereniging en in 1948
voorzitter.
Hij kwam naar Den Haag, om
dat zijn belangstelling uitging
naar natuurbeschermingseduca
tie, namelijk het opvoeden van
de kinderen zo, dat de natuur
in hun leven een grotere rol
gaat spelen en dat zij dus an
derzijds leren de natuur te
sparen. De vernielingen in par
ken en plantsoenen, waarover
nogal eens wordt geklaagd, wijt
de heer Nijkamp aan de bevol
kingsdichtheid van ons land.
Nederland, zegt hij, heeft per
hoofd van de bevolking de
kleinste oppervlakte aan natuur.
In zijn werk gaat het er nu om, bij de jeugd belangstelling te wekken
voor planten en dieren, vooral als vrijetijdsbesteding. Daarvoor heeft men
38 gemeentelijke tuinen, waar de schooljeugd van half maart tot eind
oktober onder leiding van hun onderwijzers en onder supervisie van de
gemeentelijke dienst kan planten en wieden, ieder op zijn eigen stukje
grond.
Daarnaast is er een pedagogische afdeling voor lessen in de biologie
op vijf plaatsen in Den Haag en deze lessen worden klassikaal gegeven
voor het l.o. en het u.l.o. Die lessen, zo vertelt de heer Nijkamp, worden
gegeven met levende planten en levende dieren, zoals ratten, fretten, her
melijnen, zeeanemonen, kreeften, krabben enz.
In Den Haag zijn 350 scholen. Die biologielessen worden iedere dag
gegeven voor de vier hoogste klassen en dan komt iedere school slechts
vier keer per jaar aan de beurt, d.w.z. per jaar 3200 klassen. Iedere klas
komt met haar eigen onderwijzer en tien docenten moeten dat opknappen.
Daarnaast gaan zij met de klassen naar buiten, naar Ockenburg, naar
Meyendell, naar het Westbroekpark, kortom naar duinen, parken en plant
soenen.
Zo tracht deze supervisor van de school- en kindertuinen de jeugd op
te voeden tot liefde voor de natuur. Het aantal wandelingen in Meyendell
is al gestegen tot 20.000.
