voor v.h.m.o.
Beslissing overgelaten
aan schoolbesturen
T&tciX
Ook schema over de Kerk
behoeft herziening
E
E
D
H
HEINZ8
een
wonder
op
wielen
Automobielbedrijf Jan van der Vossen
N.V.
Mu extra voordelig, mevrouwl
EXAMENS
Irt Parijs
Frankrijk weigert
bijdrage voor het
VN-werk in Congo
52®
ttoJLSyW over de vüf<Jaasse
IMPORTEURS GEBR. NEFKENS N.V. UTRECHT TEL. 030-16523
Werkgevers voorzien
in '63 hoger prijspeil
„De niet aanwezige
huisvrouw"
Jaar geëist wegens
oplichting f 30.000
Pravda:
In Sovjet-Unie niet
langer dictatuur van
het proletariaat'
TAXICHAUFFEURS
EISEN WAPENS
Een der oprichters
van Unilever overleden
Brand in klooster
brouwerij
DONDERDAG 6 DECEMBER 1962
PAGINA 13
met schuifdak
(Van onze onderwijsredacteur)
Bij de behandeling van de
Onderwijsbegroting in de
o openbare vergadering van
O.K.w.-commissie der Tweede
?arrier heeft minister Cals de
v°ofdconclusie bekend gemaakt
Jn het rapport, dat in juni van
jaar is uitgebracht door de
^^missie-vijfdaagse schoolweek.
commissie, die in september
^J6l werd ingesteld, had tot taak
ee rapporteren over de vraag of,
n zo ja welke maatregelen op on-
erwijsgebied moeten worden ge-
10men in verband met de voort-
chrijdende invoering van de vijf-
aagSe werkweek. De breed sa-
pePgestelde commissie is tot de
°nclusie gekomen, dat deze vraag
Ptkennend moet worden beant-
°°rd, in die zin, dat er op dit
,erroin geen taak ligt voor de
'etgever. De beslissing over het
j ^an niet invoeren van een vijf-
^agse schoolweek wil de com-
^ssie overlaten aan het bevoegd
2ag (de besturen) der scholen.
öeZe
Aj, hiinuten
bh.^r^'daagse
(Talrijke listige Franse snufjes-o.a.j
denkende ventilateur, stabilisator,
noordpool-verwarming enz.-maken
de Peugeot 404 tot een unicum
in zijn klasse.
Hoofdagent voor Haarlem en omstreken
Botermarkt 1-5 - Haarlem - Telefoon 10399—20449
B-agent
3loemendaalseweg 1-9 - Bloemendaal - Telef 5230163702
bouillon is kracht bouillon
Q Prol-
door
drs. F. HAARSMA
Om
elf
vanavond „toasten"...
't is Heerlijk - 't is Handig
zes
Vijf of
schooldagen
een ganzenbordspel
(Advertentie)
PEUGE0T404 9580
uitspraak
vloeit voort uit
onderwjjsverhoudin-
Sen *J®derlandse „W- WB
hal» e wettelijke voorschriften be
de j1 hoe het aantal lesuren over
w da£en van de week verdeeld moet
bp,;„en Dit is overgelaten aan het
r«..®,eSd gezag van de scholen. De
zou tussenbeide kunnen ko-
de deugdelijkheid van
Dit is overgelaten
j. en wao
hpl onaerwijs of de volksgezondheid bij
a7 al dan niet invoeren van de vijf-
Zji]?6se schoolweek in het geding zou
Kwanneer het om zwaarwegende
b-.?tSchaPpelj1ke belangen zou gaan.
biijo- overwegingen ziin voor de com-
Rpv j echter kennelijk niet doorslag-
0ou.e1. geweest. Misschien achtte men
l-pL,.het 'nyeeren van een wettelijke
egeling, die een zekere richting zou
«even aan de verdeling van de les-
Orien namelijk door het bepalen
maximaal aantal onderwjjs-
MetPZ dag Het haalbaar,
fla* u hadrukkelijke vaststelling,
W'Jweek bij de gemeente- en school-
dpiv ffh ügt, is de situatie er inmid-
R<Wi overzichtelijker op geworden,
tich» euvele jaren druppelen er be
ten en hinnen van scholen en gemecn-
W' Waar de vtifdaagse schoolweek
hj.ijjt ingevoerd. Een duidelijke lijn is
het niet te zien. De ene keer heet
vOn dat de ouders geporteerd zijn
aan de schoolvrije zaterdag; een
*chpr "taal. dat men vreest het
yolverzuim op de zaterdagen niet in
'Wh and te kunnen houden en in een
*<W Seval lijkt het wel of het besluit
ifot r uit dc lucht komt vallen.
•lagp* rapport van de co nmissie-vjjf-
a®t>no Schoolweek, dat naar men mag
?fize men de talrijke aspecten van
beijch(haterie van verschillende zijden
repp zou wat meer lijn kunnen
£chi1w* 'n de besluitvorming. Het
hgfVnt wel de bedoeling te zijn, dat
ÏJtaar PjPort openbaar wordt gemaakt,
hog de Ministerraad moet hierover
Jogu.8®1slissen en als die beslissing
i aanri Htvalt, gaan er nog wel enkele
ets,!!:,?1! overheen voor het rapport
Ipynijnt.
ff Idels behoeft de overheid echter
Je rHu werkeloos toe te zien. Voor
•Pegd cholen ligt namelijk het „be-
- gezag" bh het ministerie van
fOfinV en W. Deze groep van scholen
5®t slechts een klein gedeelte van
Ovoderlandse onderwijsbestel, maar
K hde. eid kan hier een gemotiveerd
JtVoZJJit openbaar maken, dat het
>e<2torgezaS 'n de andere onderwjjs-
toch ook wel wat te zeggen
..Hebben.
TSchijnt evenwel, dat staatssecre-
liï8in»lssen op grond van de over-
»r hoi dat deze zaak het best plaatse-
<1 1 m'ten kan worden de beslis-
ti,r*eto overlaten aan de rectoren en
adren. Ook langs deze weg wordt
Aft dus nog niet veel wijzer. We)
'h'-lrl ,-0/Janssen kortgeleden in wel-
hy ®cn woord iets van zijn opvat-
V"*l E r'e vijfdaagse schoolweek
k'^u wken: toen in de Kamercom-
\pn"c moeilijkheden met de eind-
Sd-nr®geling ter sprake kwamen,
p bewindsman terloops, dat de
ijls, ap?rdag ..gelukkig" bij het onder-
t.ihco hans bij het v.h.m.o., nog niet
k v.u
tiJbo,,^b-o.-scholen gemakkelijk tot het
k f Vfln Hp vi'iio 7ütorrlaff millor»
*5 et
er ook niet naar uit, dat
•v'Van'L van de vrije zaterdag zullen
ir,ual- By deze scholen is namelijk
j^aien van de vervallende les-
3ft Va», tt: legeieu. venen-
iJya un de dagschooltijd met een
y?uur (veelal een achtste uur)
.Problemen in verband met de
tLShdjpbeid van de leerlingen, die
tw tij(, ri nog meer huiswerk in min-
1,. ra (p zouden moeten maken. Een
b, 'hrji^dur maakt ook het zogenaam-
V), ibpt °ne rooster (van maandag tot
(5 'h zaterdag zonder grote pauze
Veb middag les) onmogelijk.
zijp Scbr e compensatiemogelijkheid
biirt'drip^PP'ng van een vrije middag
dan zou een gewenste pauze
c'° week vervallen, terwijl
ÏV'Ié <i f'0 tweedaagse onderbreking
vPtiQPrt n,9.bo° I week het arbeidsritme
Vei, niet ten goede zou ko-
M u. o a ?rting van de vakanties
r|\b>6p?" het bezwaar, dat er dan
p' b, ..verzoeken van ouders zullen
5>iN0r?i ,mGt hun kinderen buiten
o'vakantietijd op reis willen
Sinl°k™e'eens gesproken over
>?loJhy,p' van de lessen van 50
booH~^eze situatie heeft in
hoodgedwongen
wel
'h» b(jC(
bestaan;
tot
de
het
>'inp "y iets, dat men na de
blindt teruggekeerd tot lesuren
1» °Uep»»
iiu Wr,u, n z°u het geen verwonde-
kkc" -
Pn als het advies van
schoolweek
de
'tl i '-ni schoolweek voor
o\° a'wbzend zou luiden. De-
Of sohPrWeKingen contra de vijf-
®hde,,°0'Wee'{ Keiden in meerdere
'bfeidg ,'nate voor het u.l.o., de
kwr.'," hogere technische scho-
eekscholen enz.
Bij het lager onderwijs zijn de moei
lijkheden, zo te zien, minder groot. Er
zjjn op het platteland scholen, die al
zeer lang een vrije zaterdag hebben.
In de steden wordt het laten vervallen
van de vrije woensdagmiddag be
zwaarlijker geacht; men denkt eerder
in de richting van het verlengen van
de dagschooltijd (eerder beginnen en/
of later eindigen) met bijvoorbeeld een
half uur. Bij de kleuterscholen heeft
men uiteraard het minst met onder
wijskundige nadelen te maken.
Bij dit complex van overwegingen is
nog niets gezegd over het „waarom"
van de vijfdaagse schoolweek. Wan
neer men spreekt over een „drang uit
de maatschappij" om de vijfdaagse
werkweek te laten volgen door een
vijfdaagse schoolweek, dan is dat toch
maar een vage bewering. Het is
moeilijk aan te geven waar die drang
nu eigenlijk uit bestaat en door wie
hii wordt uitgeoefend.
Men zou kunnen zeggen: wanneer de
overgrote meerderheid van de bevol
king op zaterdag vrij heeft, waarom
dan niet de mensen van het onderwijs?
Dat geluid klinkt zo nu en dan ook
uit onderwijskringen (en het zal mis
schien nog wel sterker worden), maar
het is bepaald een misvatting wanneer
men meent, dat het tot nu toe de
onderwijzers en leraren zijn geweest,
die op de vijfdaagse schoolweek heb
ben aangestuurd. In de rapporten, die
hun organisaties hebben uitgebracht,
werd ten aanzien van de vijfdaagse
schoolweek zelfs een overwegend te
rughoudend standpunt ingenomen. De
positie van onderwijzers en leraren is
ook niet zonder meer vergelijkbaar met
die van bijvoorbeeld ambtenaren. In
de lerarengroep geldt voorts nog, dat
een verplichte vrije zaterdag minder
aantrekkelijk kan zijn dan de vrijere
tijdsindeling, die men nu heeft. Voor
bepaalde onderwijskrachten, namelijk
degenen, die hun hoofdwerkzaamheid
buiten het onderwijs hebben, kan de
zaterdag als schooldag zelfs onmisbaar
zijn.
Een punt van eindeloze discussies
vormt het verlangen van de ouders.
Men zal hier (behoudens met stem
mingen per school) wel nooit uitkomen
omdat het vrijwel onmogelijk is te
spreken van „het" standpunt van „de"
ouders. Er bestaat bij de ouders een
grote verscheidenheid van meningen,
variërend van de gedachte, dat het
toch maar het gemakkelijkst is als de
kinderen op zaterdagmorgen „opgebor
gen" blijven op school, tot het verlan
gen er met de kinderen samen een
lang weekeinde op uit te trekken. Met
het oog op laatstgenoemde wens wordt
nogal eens gedacht aan de tussen
oplossing van eer aantal vrije zater
dagen alleen in de zomermaanden.
Hierbij doen zich echter weer rooster-
moeiljjkheden voor. Een wens, die
zeker wel sterk leeft, is: meer huis-
werkloze weekends.
Dat het toenemende schoolverzuim
op de zaterdagen zou dwingen tot het
invoeren van de vijfdaagse schoolweek,
kan misschien plaatselijk opgaan,
maar landelijk is dit zeker nog niet
bewezen. Wel schijnt sinds de invoe
ring van de vijfdaagse werkweek het
te laat komen op zaterdag te zijn toege
nomen.
Overziet men dit ingewikkelde pa
troon van belangen en overwegingen,
dan is nog steeds niet erg duidelijk
welke invloeden de overschakeling van
zes op vijf schooldagen bepalen. Toch
zit op enkele plaatsen in het onder
wijs de vijfdaagse schoolweek als het
ware in de lucht. Het maandblad
„Ouders en School" wijst er in zijn
jongste nummer op, dat in steeds
meer gevallen de schoolvrije zaterdag
„doorgedrukt" wordt, gewoon per
briefje van het schoolhoofd.
Er zijn aanwijzingen, dat vele ouders
van de kinderen, die reeds een vijf
daagse schoolweek hebben, de verande
ring gunstiger beoordelen dan zij zelf
van tevoren verwacht hadden. De
vraag is echter of de ouders zich al
een goed oordeel hebben kunnen vor
men over de onderwijskundige kant
van de zaak.
Al eerder is er
dat er
op gewezen
op het terrein van het onderwijs geen
onderwerp is of er wordt jarenlang
over gedelibereerd voor er iets mee
gebeurt. De ontwikkeling van zes naar
vijf schooldagen bepaald geen kleine
verandering verloopt anders; ze
doet soms wat aan een ganzenbord
spel denken.
NIJMEGEN, 6 dec. Kand. 2e ged.
geneesk.: de dames M. Brenninkmeyer,
Hilversum; H. O vermars, Ewijk; C.
Weemaes, Helmond; de heren A. Ber-
tens, Tilburg; J. Bol, Oosterhout, P.
van Gorp, Alphen; P. Huysmans, Zeven
bergen; A. Kleemans, Tilburg; J. Linde
man, Hengelo; W. Pieters, Oss; A. Pij-
gers, Mill; H. Reinserts, Heerlen; F.
choe, Hilversum.
GRONINGEN, 6 dec. Kand. Neder
lands: mej. W. J.' Bakker, Haarlem,
kand. pedagogiek: mej. H. van Ojjen,
Groningen, kand. soc. aardrjjksk.: K.
Dobben, Ezinge; J. da Ruiter, Assen.
AMSTERDAM, 6 dec. G.U. M.O.-B
wiskunde: J. Soons, Amsterdam, doet.
Zuid-Afrikaanse taal en letterk: J. Uys,
Zeist; A. de Vries, Amsterdam J. Com-
brink, Amsterdam (cum laude).
ROTTERDAM, 6 dec. Bevorderd tot
accountant de heren W. C. Hamer, Leid-
schendam, en H. Oei, Rotterdam (met
lof).
Advertentie)
Die fijn-gekruide Knorr bouillon krijgt U
tijdelijk extra voordelig:
3 dubbeltabletten Knorr
vleesbouillon voor slechts f. 1.-
2 dubbeltabletten Knorr
kippenbouillon voor slecht» 75 ct
Handig, die krachtige Knorr bouillon, en
zo verrassend lekker! Voor Uw eigen
gemaakte soep, als smaakverfijner in Uw
gerechten of puur als opwekkende drink-
bouillon.
r heerst begrijpelijkerwijze na bij
na twee maanden een zekere
Concilie-moeheid in Rome. De
vaders en velen om hen heen
verlangen naar hun penaten terug te
keren. En nu, op de valreep, is de
bespreking begonnen van het schema
over de Kerk. Zaterdag, na de eerste
discussies, kon men beluisteren dat de
reeds bekende richtingen in het Con
cilie. blijkbaar nier van zins waren het
opnieuw tot een breuk te laten komen,
zoals bij het schema over de open
baringsbronnen. De reden hiervan hoeft
niet alleen in de reeds gesignaleerde
moeilijkheid te liggen. Het schema be
vat heel wat elementen die alleszins
aanvaardbaar zijn. Toch zijn er ook
zoveel bezwaren en lacunes, dat het
na een grondige herziening wel in een
nieuwe vorm ter tafel zal komen in
de tweede periode. Dit was de indruk
na de zitting van maandag. In dit
artikel wil ik mjj beperken tot enkele
aspecten van het ontwerp.
In de eerste plaats de opbouw van
het stuk. Als men de inhoudsopgave
aandachtig bekijkt, valt onmiddellijk
op het gebrek aan visie en synthese.
Men krijgt de indruk dat men een
willekeurig aantal onderwerpen bijeen
heeft geplaatst, die alleen dit gemeen
hebben, dat zij alle iets met de Kerk
te maken hebben. Nu is het inderdaad
mogelijk heel de theologie in het kader
van de Kerk te plaatsen. Emile Mersch
heeft dat gedaan in zijn belangrijke
boeken over het Mystieke Lichaam,
maar het is niet waarschijnlijk dat
men voor de opzet bij hem inspiratie
heeft gezocht. Daar blijkt namelijk
verder niets van Een Concilie hoeft
ook geen afgerond theologisch tractaat
over de Kerk af te leveren. Dat is
zelfs zijn taak niet. Maar hiermee
is nog niet gerechtvaardigd een brok
kelig en chaotisch verhaal, waarbij
men in de grote lijnen niets bespeurt
var enige visie op de plaats en taak
van de Kerk in de wereld van van
daag. De voorbereidingscommissie
heeft ook hier te veel gedacht aan
waarheden, te weinig aan een verkon
diging van de Evangelische Waarheid.
en van de belangrijkste zaken, die
in het schema ter sprake komen,
is de leer over het bisschops
ambt. Op het eerste Vaticaans
Concilie stond deze reeds op het pro
gramma, maar kon om de bekende
redenen niet afgewerkt worden. In hét
derde hoofdstuk wordt als leer der Kerk
voorgesteld, dat de bisschopswijding de
hoogste graad vormt van het wijdings
sacrament. Lange tijd is dit onder de
theologen een betwist punt geweest.
Velqn leerden en zij beriepen zich
daarvoor onder anderen op de H. Hie-
ronymus dat de bisschopswijding
sacramenteel niets toevoegt aan de
priesterwijding. Maar ook hier heeft
de terugkeer tot de bronnen, in dit ge
val de liturgische boeken, geleid tot
een betere kennis van het geloofs
inzicht der oude Kerk. Op grond daar
van leert de theologie met een groei
ende eenstemmigheid, dat aan het
episcopaat, het ambt bij uitstek, be
antwoordt de bisschopswijding, het wij
dingssacrament bi) uitstek. Zoals men
op de priester alleen een juist zicht
krijgt als men hem beschouwt als
helper en medewerker van de bis
schop, zo kan men de priesterwijding
alleen juist plaatsen in het perspectief
van de bisschopswijding en niet omge
keerd. Door zijn wijding krijgt de pries
ter deel aan de taak en bevoegdheid,
die de bisschop in volheid ontvangt
krachtens de bisschopswijding.
Voor een revalorisatie van het bis
schopsambt is deze leer van grote be
tekenis. Het is jammer dat zij in het
schema geen organische plaats gekre
gen heeft. Het vierde hoofdstuk handelt
over het bisschopsambt. Men heeft
hier als uitgangspunt gekozen de re
sidentiële bisschop. Zijn ambt is van
goddelijke oorsprong en behoort tot de
constitutieve elementen van de Kerk.
Het kan daarom door geen enkele
macht, ook niet door de Paus, afge
schaft of uitgehold worden. De bis
schoppen zijn geen gedelegeerden van
de Paus voor een deel der Kerk, maar
door de H. Geest gesteld tot eigenlijke
en ware herders van hun plaatselijke
Kerken. Wei zijn ze in hun aanstelling,
direct of indirect, en in de uitoefe
ning van hun ambt aan het oppergezag
van de Paus onderworpen.
Wat hier gezegd wordt is grotendeels
een herhaling, al is het in een duide
lijker formulering, van wat het eerste
Vaticaanse Concilie reeds geleerd heeft
in de constitutie over het primaat. Op
het einde van het hoofdstuk wordt pas
gesproken over het bisschoppencolle-
ge en het hoogste gezag van dit college
onder leiding van de Paus over heel
de Kerk. In de nieuwere theologie
daarentegen is het bisschoppencollege
juist het uitgangspunt en wel het nood
zakelijk uitgangspunt voor een juiste
benadering van het bisschopsambt. Dit
berust op de schriftgegevens over het
apostelambt en de leer en praktijk van
de oude Kerk. Christus, zo blijkt uit
de schrift, heeft de apostolische op
drachten verleend niet aan iedere apos
tel afzonderlijk, maar aan het college
van de twaalf, waarvan Petrus het
hoofd en centrum is. Zo is iedere bis-
scho geen opvolger van een bepaalde
apostel maar het bisschoppencollege
als geheel is de opvolger van het
apostelcollege als geheel. Daarin is de
bisschop van Rome de opvolger van
het college. Het hoogste ambt in de
Kerk draagt daarom wezenlijk een col
legiaal karakter. Door de bisschops
wijding wordt men opgenomen in het
college en pas op grond daarvan krijgt
de afzonderlijke bisschop de zorg voor
een bepaald diocees toegewezen door
en vanuit het college, al of niet ge
representeerd door zijn hoofd.
it mag op het eerste gezicht een
theoretische en speculatieve
kwestie lijken, maar als men de
consequenties doordenkt blijkt
dat heel anders te zijn. In de eerste
plaats komt hierdoor de verhouding
van primaat en episcopaat in een an
der licht te staan: Petrus maakte
deel uit van het apostelcollege en was
juist ais hoofd van dit college het
hoogste gezag in de Kerk. Hoofd en
lichaam horen onverbrekelijk bij el
kaar. Het hoofd kan niet handelen zon
der het lichaam, het lichaam niet zon
der het hoofd. Dit is reeds herhaalde-
lijk verklaard op het eerste Vaticaans
Concilie. Het betekent dat de Paus in
de uitoefening van zijn hoogste be-
stuurs- en leergezag nooit alleen kan
handelen, maar altvjd in verbonden
heid met het college waarvan hij het
hoofd is. Omgekeerd kan het bisschop
pencollege zijn hoogste gezag over de
universele Kerk niet uitoefenen zonder
verbondenheid met de Paus. Er is dus
een wederkerige afhankelijkheid, een
afhankelijkheid van de bisschoppen van
de Paus ais van hun hoofd en een
afhankelijkheid van de Paus van het
bisschoppencollege als van zijn milieu
en achtergrond.
Als de Paus dus een dogma afkon
digt, kan hij dit niet doen tegen het
eenstemmige gevoelen van het wereld
episcopaat in, niet alleen wanneer dit
op een Concilie bijeen is, maar ook
daarbuiten. Dit houdt niet. in, dat
het achteraf door het episcopaat goed
gekeurd en geratificeerd moet worden,
maar dat de Paus tevoren op een of
andere manier (bijvoorbeeld door con
sultatie van het wereldepiscopaat zoals
dat in 1854 en 1950 is gebeurd) zich
overtuigd heeft van de overeenstem
ming met het bisschoppencollege en
daarmee van heel de Kerk. Dit is de
juiste interpretatie van de veelomstre
den woorden van Vaticanum I: „Ex
sese, non ex consensu ecclesiae", „uit
zichzelf, niet krachtens instemming van
de Kerk". Uit zichzelf" wil dus niet
zeggen: onafhankelijk van de bisschop
pen, maar betekent: krachtens het
hem door God gegeven ambt, name
lijk het ambt van hoofd van het bis
schoppencollege en dus in verbonden
heid met hen. Ais de Paus dan een
onfeilbare uitspraak doet, is deze on
herroepelijk en behoeft daarvoor post
factum niet meer de instemming van
de Kerk. Deze is namelijk als voor
onderstelling reeds aanwezig. Wat hier
gezegd is over het leerambt, geldt ook
voor de uitoefening van het hoogste
bestuurs- of liever herdersambt van de
Paus over heel der Kerk.
ieruit volgt tevens dat men met
categorieén als „monarchisch"
of „absoluut" of „alleenheer
ser" niet op het juiste spoor is,
als men spreekt over het bestuur der
Kerk. Het bestuur der Kerk is colle
giaal, maar het college is geordend
onder een hoofd.
De Paus kan zijn hoogste gezag per
soonlijk uitoefenen. Het kan dan lijken
alsof hjj alleen optreedt, maar het is
niet alleen, omdat hij dit hoogste ge
zag enkel bezit ais hoofd van en dus
in verbondenheid met het college der
bisschoppen. Wie iets weet van de
plaats van het episcopaat in de ortho
doxie en van de collegiale ambtsop
vatting in de Kerken der reformatie,
ziet de oecumenische betekenis van
deze leer.
In het aan de Vaders voorgelegde
schema heeft men aan de theologische
ontwikkeling op dit punt geen recht
gedaan. Het is een vraag, in hoeverre
deze nieuwe, maar toch oude leer in de
theologisch minder ontwikkelde delen
van de Kerk voldoende is doorgedron
gen. Wellicht kan ook hier „het Con
cilie naast het Concilie" vruchtbaar
werk doen. Nog belangrijker is mis
schien de persoonlijke beleving van het
collegiale karakter van het ambt door
zoveel bisschoppen in Rome samen
met hun Hoofd Joannes,
Koningin Fabiola van België woonde gisteren een Sinterklaasfeest bij in Char
leroi. De vorstin schudt de bisschop van My ra de hand. (Tele foto)
DEN HAAG, 5 dec. Het Verbond
van Nederlandsche Werkgevers zin
speelt in zijn tijdschrift De Neder
landse Industrie op een prijsstijging in
1968, die het resultaat zal zijn van
de in dat jaar te verwachten stijging
van de loonkosten.
In een commentaa" op het nieuwe
loonsysteem schrijft het verbond o.a.,
dat in het kader van de S.E.R.-rappor-
ten en de daarop gebaseerde conclusies
voor de loonpolitiek niet voorbij zal kun
nen worden gegaan aan de inhoud van
de prijspolitiek. Er zijn volgens het
verbond omstandigheden denkbaar, dat
de regel van het verwezenlijken van een
zo stabiel mogelijk prijsniveau ook in
zjjn algemeenheid niet zo strikt gehan
teerd kan worden. Dit is dan met name
het geval, wanneer aanvaard wordt,
dat zich een loonkostenstijging zal gaan
voltrekken, die uitgaat boven hetgeen
macro-economisch gezien op grond van
de produktiviteitsstijging mogelijk zou
zijn.
Volgens het verbond verkeren wij
thans in die situatie. Immers regering
en bedrijfsleven hebben geaccepteerd,
dat in 1963 zich een loonkostenstijging
zal voordoen in de orde van grootte
van 7,5 van de loonsom, d.w.z. een stij
ging die enige procenten uitgaat boven
de landelijke produktiviteitsstijging. Het
lag dan ook voor de hand, aldus het
verbond dat een zekere prijsstijging
door ieder onvermijdelijk moest worden
geacht. Een overweging daarbij was, dat
wij ons een dergelijke kosten- en prijs
stijging konden permitteren omdat ook
in de met ons concurrerende landen
zich een loonkostenstijging zou voordoen
die zou uitgaan boven de produktivi-
teit.
Het is volgens het verbond duidelijk,
dat de prijspolitiek in 1963 allerminst
een eenvoudige zaak zal zijn. Bij de uit
voering ervan zullen niet zonder meer
de tot nu toe geldende regels voor het
prijsbeleid onverkort gehanteerd kun
nen blijven, behalve dan deze regel
dat die uitvoering met veel beleid zal
moeten plaatsvinden.
UTRECHT, 6 dec. Tijdens de jaar
bijeenkomst van de Katholieke Centra
le Vereniging voor Geestelijke Volks
gezondheid 12 december in de Stads
schouwburg te Utrecht, zal aan de
minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid het eerste exemplaar wor
den aangeboden van de uitgave „De
niet aanwezige huisvrouw": beschou
wingen over de buitenshuis werkende
gehuwde vrouw.
De samenstelling van deze bundel
beschouwingen geschiedde ter ge
legenheid van het 10-jarig bestaan
van het Katholiek Nationaal Bureau
voor Geestelijke Gezondheidszorg; de
uitgave werd verzorgd door de uit
geverij Paul Brand N.V. te Hilver
sum.
Aan „De niet aanwezige huisvrouw"
werd medegewerkt door een aantal
deskundigen van verschillende weten
schappelijke disciplines tn met ver
schillende levensbeschouwelijke ach
tergronden nl. prof. dr. F. J. J. Buyten-
dtjk, dr. C. J. B. J. Trimbos, prof. dr.
W. Banning, drs. H. J. Penders, mevr.
dr. F. T. Diemer-Lindeboom, dr. K.
A. M. Bogaert, mevr. dr. H. Verwey-
Jonker, dr. Anna de Waal, dr. A. F.
W. van Meurs, mevr. drs. A. J.
Schellekens-Ligthart, drs. J. M. A.
Munnichs.
Tijdens de jaarbijeenkomst van de
Katholieke Centrale Vereniging voor
Geestelijke Volksgezondheid zullen on
der het thema „Natuur en Geestelijke
Gezondheid" inleidingen worden ge
houden door prof. dr. F. J. J. Buyten-
dijk: „Gezonde verhouding tot de die
ren", prof. dr. S. Strasser: „Betekenis
van de natuur voor persoonlijkheids-
ontwikkeling", en prof. dr. H. M. M.
Fortmann: „Landschap en dier in de
wereld van het religieuze". Voor deze
bijeenkomst zijn nog een beperkt aan
tal toegangskaarten beschikbaar. Be
langstellenden kunnen zich wenden tot
het secretariaat, Wilhelminapark 26 te
Utrecht, telefoon 030-16141.
(Advertentie)
HEINZ
SANDWICH
Zomaar met een schaal feeste
lijke toastjes verrassen. Zó ge
maakt met HEINZ57 SANDWICH
SPREAD. Straks doen. Nu even
halen.
Eén van de 57 variëteiten
(Van onze correspondent)
ALKMAAR, 5 dec. Begin juni werd
hier een 52-jarige man gearresteerd,
wiens zaken-doen door een waas van
geheimzinnigheid was omhuld. Wat hij
eigenlijk voor de kost deed, wist nie
mand. Gistermorgen stond hfj gerecht
wegens oplichting. De benadeelde was
een bejaard bewoner van het rusthuis
St. Augustinus, een vroeger vooraan
staand zakenman, die door de ver
dachte in een tijdsbestek van zes jaren
dertig tot vijfendertig duizend gulden
lichter is gemaakt.
Uit het onderzoek bleek, dat de ver
dachte al sinds de oorlog geen normaal
bestaan voerde. Hq was begonnen met
legaal geld te lenen van zijn schoonzus
ter, steeds grotere bedragen, want hij
deed grote zaken. Althans zo luidde zijn
verhaal. Toen zijn schoonzuster haar
zwager in de loop der jaren rond
60.000 geleend had. probeerde deze
het niet zonder succes bij de oude zaken
man. Deze kreeg uiteindelijk argwaan,
toen hij vernam dat de verdachte zjjn
paspoort had laten verlengen; hij licht
te de politie-in. Verdachte die nog een
blanco strafregister had, bekende de
feiten. Hij zei alles te willen goedma
ken. De psychiater schetste hem als
egoïstisch, impulsief en zonder gevoel
voor waarheid of onwaarheid, hoogstens
was hij enigszins verminderd toereke
ningsvatbaar tengevolge van drankmis
bruik. De officier van justitie eiste een
jaar gevangenisstraf met aftrek, waar
van twee maanden voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaren. De recht
bank wijst 18 december vonnis.
99'
.99
MOSKOU, 5 dec. (Rtr) Het orgaan
van de communistische partij bi de
Sovjet-Unie, de Pravda, schrijft van
daag, dat in de Sovjet-Unie niet langer
een dictatuur van het proletariaat be
staat. De Sovjet-Unie is volgens het
blad een socialistische democratie van
het gehele volk geworden.
In een commentaar n. a. v. de dag
van de Sovjet-grondwet zegt de Pravda,
dat als gevolg van de ontwikkeling en
vervolmaking van de socialistische le
vensvormen, de dictatuur van het pro
letariaat haar rol vervuld heeft en de
Sovjet-staat thans van karakter ver
anderd en omgevormd is tot een staat
van het gehele volk. Al deze fundamen
tele wijzigingen in de Sovjet-maat
schappij en de ontwikkeling van socia
listische bestuursvormen vinden echter
hun weerslag niet in de bestaande con
stitutie en moeten in de toekomstige
grondwet belichaamd worden, aldus de
Pravda.
Het Russische partij-blad herinnert
eraan, dat de Opperste Sovjet van de
Sovjet-Unie in april vorig jaar een com
missie heeft ingesteld onder voorzit
terschap van premier Khroesjtsjev,
die een nieuwe ontwerp-grondwet moet
opstellen.
De partij heeft in de afgelopen jaren
de gevolgen van de persoonsverheerlij
king van Stalin en alle door deze cul
tus ontstane bureaucratie in het be
stuur van het land vastberaden uitge
roeid. Zij heeft een geweldig werk ver
richt door de leninistische maatstaven
van de partij en de staatszaken te
herstellen7', aldus besluit de Pravda.
PARIJS, 5 dec. (Reuter). De Pa-
rijse taxichauffeurs eisen het recht wa
pens te dragen, omdat in zes weken
vijfentwintig overvallen op leden van
dit gilde zijn gepleegd. Herbij werd
dertien keer een chauffeur ernstig ge
wond.
Verscheidene van deze berovingen
zijn door twee jongemannen en een
meisje gepleegd. Het meisje probeer
de daarbij de aandacht van de chauf
feur te boeien met een vriendelijk
praatje, waarna haar twee kornuiten
de man overvielen.
De chauffeurs hebben nog geen ant
woord gekregen van het ministerie van
binnenlandse zaken, dat vroeger al
eens een dergelijk verzoek heeft afge
wezen.
NEW YORK, 5 dec. (UPI) Frank
rijk heeft zich gisteren geschaard aan
de zijde van de Sovjet-Unie en op
nieuw geweigerd mee te betalen aan
het V.N.-optreden in de Congo. De
Franse VN-gedeiegeerde André Ga-
nem zei dat uit de uitspraak van het
Internationale Gerechtshof in Den
Haag dat alle 110 leden van de V.N.
gehouden zijn mee te betalen, geen
verplichting daartoe voortvloeit.
Ganem wees erop dat de uitspraak
van het Hof alleen van adviserende be
tekenis is. Het Handvest van de V.N.
voorziet volgens hem niet in dwang
maatregelen terzake.
De Fransman, die sprak in de be
grotingscommissie van de Assemblée,
zei dat het charter de Assemblée niet
de macht geeft van een wereldrege
ring. Aanbevelingen van de Assemblée
houden geen juridische verplichtingen
in, zelfs al zijn die door een meerder
heid goedgekeurd.
Ganem zei dat Frankrijk het besluit
van de V.N. tot ingrijpen in de Congo
niet had goedgekeurd en daarom niet
verantwoordelijk kan worden gesteld
voor de financiering ervan.
NEW YORK, 6 dec. Jacob Hartog,
een der oprichters van Unilever, is na
een kort ziekbed in het Savoy Hilton
Hotel te New York overleden. Hartog
die 87 jaar werd, woonde reeds enkele
jaren in genoemd hotel.
Hartog had zitting in de oorspronke
lijke raad van commissarissen van zo
wel Unilever N.V. als Unilever Ltd
Engeland. Na zjjn persioen begaf Har
tog, die uit Oss afkomstig is, zich naar
de Verenigde Staten.
TILBURG, 6 dec. Een korte
maar hevige brand heeft gisteravond
veel verpakkingsmateriaal vernield,
dat opgeslagen lag op de zolders van
de bierbrouwerij in het Trappisten
klooster in Berkel-Enschot. De brand
weren van Tilburg en Berkel-Enschot
slaagden er met groot materieel in het
vuur binnen het dak te houden en het
gevaar voor uitbreken te bezweren.
Omtrent de oorzaak van de brand tast
men nog in het duister; de schade
is nog niet geraamd.